LEIDSCH
DAGBLAD
JnifijwsL
MOGEN WIJ U
OP DE HOOGTE
HM!
.EXTRA
Kerncentrale Borssele
eerder buiten gebruik
Aanpassing koersen verwacht
Doorbraak voor stotteraars
Ministers morgen bijeen
Zuidafrikaanse militairen bij
acties in Namibië omgekomen
Zware brand
bij Makro
Forse bouwplannen VS
op Nederlandse bases
Kort geding
tegen Deetman
Honderden ontslagen
in Rotterdamse haven
ZATERDAG 10 JANUARI 1987
OPGERICHT 1 MAART 1860
38212
MIDDELBURG (GPD) - De kernenergiecentrale bij Borssele wordt op 16 januari ver
sneld stilgelegd voor de jaarlijkse splijtstofwisseling. Dat is 14 dagen eerder dan voor
zien. De NV Provinciale Zeeuwse Energie-Maatschappij acht dit noodzakelijk om zo
spoedig mogelijk een aantal verbeteringen in de bedrijfsvoering aan te kunnen bren
gen. Een inspectie-team van het Internationale Atoomagentschap (IAEA) heeft daar
over na een kritisch onderzoek rapport uitgebracht. Op zijn vroegst halverwege maart
komt de centrale weer in bedrijf.
TERSCHELLING - Op het eiland Terschelling zijn de afgelopen dagen
enkele honderden zeevogels aangetroffen, die besmeurd zijn met van een
schip afkomstige stookolie. Het betreft voornamelijk zeekoeten en eide-
reenden en een enkele fuut en zaagbek. De directie Noordzee van Rijks
waterstaat onderzoekt welk schip verantwoordelijk is geweest voor de
illegale lozing. De olie is waarschijnlijk rond de kerstdagen in zee terecht
gekomen. (.foto ANP)
Een en ander is gisteren bekend
gemaakt door bestuursvoorzitter
W. Don van de PZEM, na afloop
van een extra vergadering van de
raad van bestuur. Hij zei dat de in
spectie van de IAEA aanleiding
geeft tot maatregelen op korte en
lange termijn. Enkele voorgestelde
maatregelen zijn al direct, eind ok
tober '86, uitgevoerd: meer perso
neel in de regelzaal en controle van
de veiligheidssystemen.
Tijdens de splijtstofwisselstop
zullen vooral controleprocedures
worden opgezet en aangevuld. Don
verwacht dat er uiteindelijk 30 tot
40 nieuwe arbeidsplaatsen zullen
bijkomen. De kosten van maatre
gelen zullen beneden tien miljoen
gulden liggen.
Don beklemtoonde dat de kern
centrale niet onmiddellijk wordt
stilgelegd. De veiligheid is volgens
hem niet in het geding. "Alle vei
ligheidsmaatregelen zijn gecontro
leerd en in orde bevonden". Hij gaf
aan dat met voorrang gewerkt zal
worden aan een 'plan van aanpak'.
Dat zal aan de rijksoverheid ter
beoordeling worden voorgelegd.
De centrale heeft in '86 een be
drijfstijd van 90 percent gehaald,
het hoogste percentage dat ooit in
een jaar met splijtstofwisseling is
bereikt. Daardoor is de splijtstof in
de reactor eerder verbruikt en is de
verhaasting van de wisseling
„mooi meegenomen".
In het rapport van de IAEA
wordt onder meer het nog niet aan
wezig zijn van voldoende procedu
res en documentatie als manco
aangemerkt. Don en algemeen di
recteur ir A. Tiktak gaven volmon
dig toe dat de organisatorische pro
cedures niet in alle opzichten blij
ken te voldoen aan de recente in
ternationale ontwikkelingen. Het
gaat in het bijzonder om procedu
res die gepaard gaan met een sys
teem van kwaliteitsborging (een ei
gentijdse vorm van controle op de
werkzaamheden), een documenta
tiesysteem dat bij-de-tijd is en een
opleidingsplan.
Deze procedures moeten worden
opgezet door inschakeling van het
eigen personeel van de kerncentra
le. Door de splijtstofwisselperiode
veertien dagen te vervroegen, zal
het personeel in staat zijn om op
verantwoorde wijze de gedane aan
bevelingen uit te voeren, aldus
PZEM-bestuur en -directie.
DEN HAAG (GPD) - Volgens de
Internationale Stotteraars Vereni
ging is een doorbraak bereikt in
het onderzoek naar de oorzaak van
stotteren. Een team van Italiaanse
specialisten is erin geslaagd het
duidelijke verband aan te tonen
tussen stotteren en het ontbreken
van de (volledige) motorische con
trole over de middenrifspier. Dit
onderzoek werd uitgevoerd aan de
universiteit van Piave (N-Italië).
Bij een groep Italiaanse patiën
ten mat men de drukverschillen
die tijdens het spreken ontstaan op
BRUSSEL (GPD) - In Europese
monetaire kringen wordt ernstig
rekening gehouden met een aan
passing van de Europese wissel
koersen gedurende het weekeinde.
Vrijwel zeker'gaan dan de Duitse
mark en de Nederlandse gulden 3
tot 6 procent omhoog ten opzichte
van onder meer de Franse frank.
Dat zou betekenen dat Franse pro-
dukten voor ons goedkoper wor
den.
In Brussel vergadert vafimiddag
het Monetair Comité van de EG om
zich over de monetaire crisis-situa
tie te beraden. Dat comité bestaat
uit hoge ambtenaren van de minis
teries van financiën van de EG-lan-
den, vertegenwoordigers van de
centrale banken en van de Europe
se Commissie, het dagelijks EG-
bestuur.
Morgen komen de ministers van
financiën van de twaalf EG-lidsta-
ten in Brussel bijeen, aldus heeft
de Westduitse minister van finan
ciën, Stoltenberg, volgens het pers
bureau DPA verklaard. Het bete
kent dat minister Ruding zijn reis
naar Israël moet afbreken.
De monetaire spanningen zijn
vooral veroorzaakt door de grote
druk op de Franse frank, die is ver
sterkt door de stakingsacties in
Frankrijk. Ook de Italiaanse lire,
de Deense kroon, de Belgische
frank en het Ierse pond kwamen
vervolgens onder druk te staan.
Deze munten naderden hun bo
demkoers binnen het EMS.
De laatste herschikking van de
koersen in het EMS vond plaats in
april vórig jaar, toen de EG-minis-
ters van financiën in het Twentse
Ootmarsum besloten om de gulden
en mark zes procent in waarde op
te trekken ten opzichte van de
Franse frank, en drie procent ten
opzichte van de andere EMS-mun-
ten.
Stevige vorst
De weerverwachting tot middernacht:
veel bewolking en in het midden en
zuiden van het land nog enige sneeuw,
later opklaringen. Minimumtempera
tuur van -7 in het oosten tot -3 in Zee
land. Matige tot vrij krachtige wind
uit oost tot noordoost. Voor morgen:
droog en perioden met zon. Min. tem
peratuur van -10 in Zeeland tot-18 in
het oosten. Wind uit het noordoosten,
langs de kust nu en dan krachtig
(kracht 6).
Zondag 11 januari 1987
zon op: 08.45 uur, zon onder: 16.50 uur;
maan op: 13.21 uur, maan onder: 06.13
Waterstanden Katwijk
hoogwater: 00.42 en 12.57 uur; laagwa-
ter: 08.39 en 21.13 uur.
Maandag 12 januari 1987
zon op: 08.45 uur, zon onder: 16.51 uur;
maan op: 13.56 uur, maan onder: 07.20
Waterstanden Katwijk t
hoogwater: 01.39 en 13.50 uur; Iaagwa-
ter: 09.47 en 22.16 uur.
JOHANNESBURG (Rtr-UPI) - Bij strijdt voor onafhankelijkheid van
acties van het Zuidafrikaanse leger Namibië.
tegen de guerilla-organisatie SWA- In de verklaring werd gezegd dat
PO in Namibië zijn drie militairen de gevechten plaatshadden in het
gedood. Dit heeft het Zuidafri- zogenaamde "operationele ge-
kaanse leger gisteren bekendge- bied", een term waarmee het ge
maakt. bied aan weerskanten van de grens
Volgens de legerverklaring wer- met Angola wordt aangeduid. An-
den bij de actie, die het leger don- gola heeft Zuid-Afrika herhaalde-
derdag langs de noordelijke grens lijk beschuldigd van militaire ac-
van Namibië uitvoerde, 10 SWA- ties op Angolees grondgebied.
PO-strijders gedood. De SWAPO In een warenhuis in het centrum
van Johannesburg ontploften gis
teren tegelijkertijd twee zware
bommen, die aanzienlijke schade
aanrichten. Er raakte echter nie
mand gewond, omdat veiligheids-
funktionarissen bijtijds het ge
bouw lieten ontruimen, nadat een
personeelslid twee verdachte pak
jes had ontdekt. Dat was een kwar
tier voor de explosie tegen een uur
of twee 's middags.
Het zwarte personeel van het wa
renhuis is sinds half december in
staking voor meer loon. Het is ech
ter onduidelijk of het arbeidscon
flict en de explosie iets met elkaar
te maken hebben.
De Zuidafrikaanse regering
heeft het verboden African Natio
nal Congress (ANC) verantwoorde
lijk gesteld voor de bomaanslag.
Volgens het informatiebureau van
de Zuidafrikaanse regering waren
de twee bommen van een type dat
"uitsluitend" door het ANC wordt
gebruikt.
NUTH (ANP) - Vannacht is
rond vier uur brand uitgebro
ken in de Makro-vestiging in
het zuid-Limburgse Nuth. Een
woordvoerder van de brand
weer in Heerlen heeft dit mee
gedeeld. Volgens hem betreft
het een zware binnenbrand.
Wegens het gevaar dat het ge
hele gebouw door het vuur
dreigt te worden verwoest
heeft de Heerlense brandweer
assistentie opgeroepen van na
genoeg alle grote korpsen in
zuid-Limburg, te weten Maas
tricht, Kerkrade en Brunssum.
Gezien de Makro-branden
enige tijd geleden elders in ons
land wordt terdege rekening
gehouden met brandstichting.
Gevreesd wordt dat de schade
aan het gebouw op het indus
trieterrein van Nuth en de daar
in opgeslagen goederen vele
miljoenen gulden zal bedragen.
Celstraf zal
langer worden
BREDA (GPD) - Als héthuidig
tekort aan cellen in 1990 is op
geheven, wachten het gevange
niswezen weer nieuwe proble
men. „De straf per gedetineer
de zal dan veelal langer zijn",
verwacht H. Greven, het hoofd
van het Gevangeniswezen bij
het ministerie van justitie.
„Daar zullen we vorm aan
moeten geven, om te voorko
men dat gedetineerden slechter
of verslaafder uit de gevange
nis komen dan nu al het geval
is", aldus Greven gisteren bij
de officiële ingebruikneming
van de uitgebreide en gemoder
niseerde koepelgevangenis De
Boschpoort in Breda. Deze ver
bouwing maakt deel uit van de
landelijke operatie, die er toe
moet leiden dat het aantal cel
len in Nederland in 1991 tot
ruim zevenduizend zal bedra
gen.
Voor bijna 11 miljoen gulden
is de Koepel in Breda de afgelo
pen anderhalf jaar drastisch ge
moderniseerd en uitgebreid
met 36 cellen, waardoor er nu
plaats is voor 180 gedetineer
den.
het middenrif, de slokdarm en de
maag. De verschillen in meetresul
taten bij stotteraars en niet-stotte-
raars vormden voor de onderzoe
kers voldoende aanleiding te con
cluderen dat het ongecontroleerde
samentrekken van het middenrif
het spreken onmogelijk maakt. Dit
verschijnsel kan worden be
schouwd als de voornaamste oor
zaak van stotteren.
Volgens de ISV is dit resultaat
van groot belang voor het in Am
sterdam gevestigde Del Ferro-in-
stituut. Daar worden al enkele ja
ren stotteraars behandeld met een
methode die is gebaseerd op de
training van de middenrifspier.
Het wordt leger in de ether
Kan treinongeluk Harmeien weer gebeuren?PAGiNAs
VANDAAG 36 PAGINA'S
WASHINGTON (GPD) - De Ame
rikaanse regering is van plan de
komende drie jaar een bedrag van
290 miljoen gulden uit te geven aan
bouwprojecten op de bases in
Soesterberg, Woensdrécht en Vol-
kel. Dat blijkt uit de deze week ge
publiceerde "Construction Pro
grams" van het ministerie van de
fensie.
In het dikke boekwerk staan alle
bouwprogramma's die het Penta
gon voor Amerikaanse bases in de
gehele wereld noodzakelijk acht.
Ook programma's voor de bases in
Nederland komen aan de orde.
Voor dit jaar zijn voor Nederland
uitgaven tot een bedrag van 44,6
miljoen dollar (98 miljoen gulden)
begroot. Dat geld gaat op aan pro
jecten op de basis "New Amster
dam" in Soesterberg en de basis in
Woensdrecht, waar kruisraketten
worden gestationeerd.
Voor Soesterberg is 1,5 miljoen
dollar begroot voor faciliteiten op
het gebied van communicatie en
bescherming tegen chemische wa
pens. Voor een kliniek annex tand
artswerkruimte staat nog eens een
bedrag van 5 miljoen dollar geno
teerd.
De geplande bouwuitgaven voor
de kruisrakettenbasis in Woens
drecht belopen dit jaar een bedrag
van 83 miljoen gulden. Het gaat
daarbij onder meer om magazij
nen, werkplaatsen, een telecom-
municatiecentrum, en huisvesting
voor de militairen die er met de
eerste werkzaamheden bezig zijn.
Een bedrag van 8,6 miljoen dol
lar is uitgetrokken voor wegenaan
leg en dergelijke. Voor een brand
weerpost staat 1 miljoen dollar ge
noteerd, en voor een school voor
de kinderen van de Amerikaanse
militairen die in Woensdrecht ge
stationeerd zullen worden 7,3 mil
joen dollar.
In de begroting voor volgend
jaar is een bedrag van 35,6 miljoen
dollar (78 miljoen gulden) opgeno
men voor de puur militaire bouw
projecten op de bases Woens
drecht en Soesterberg, en een be
drag van nog eens 35,5 miljoen dol
lar voor de bouw van 400 huizen
voor Amerikaans personeel in
Woensdrecht.
Voor 1989 tenslotte staat een be
drag van 14,8 miljoen dollar (32,5
miljoen gulden) genoteerd. Daar
van wordt 9,85 miljoen dollar in
Soesterberg uitgegeven aan onder
meer barakken en opslagruimten.
HET X
L M> -
N F
- I I I S TAD -
- DOHPHN -
llïNSTlUïl
AMSTERDAM (GPD) - De Bond
van Ouders en Leerlingen gaat na
mens de ouders van een aantal bui
tenlandse scholieren een kort ge
ding aanspannen tegen minister
Deetman van onderwijs. Ongeveer
honderd buitenlandse leerlingen
kunnen niet naar het voortgezet
onderwijs omdat de- school hen
niet mag toelaten.
Op een bijeenkomst in de Am
sterdamse Bontekoe-school werd
het besluit tot het geding geno
men. Deze school, die van oudsher
veel buitenlandse leerlingen her
bergt, wordt opgeheven, omdat
niet was voorzien dat er nog zoveel
niet-Nederlandstaligen zouden
worden aangemeld. De school
heeft een wachtlijst van 50 leerlin
gen, die niet kunnen worden ge
plaatst wegens gebrek aan voorzie
ningen. Ook de Berlage-scholenge-
meenschap, die veel buitenlandse
leerlingen telt, heeft een wachtlijst
van 50 leerlingen.
HILVERSUM Toon Hermans heeft gisteren een pauselijke onderschei
ding ontvangen uit handen van bisschop Bomers (links) van Haarlem.
Toon kreeg de onderscheiding voor de manier waarop hij zich voor de
rooms-katholieke kerk verdienstelijk heeft gemaakt. Rechts Rietje Her-
DEN HAAG (ANP) - Een vrouwen
arts uit het Haagse ziekenhuis Bro-
novo, die in het vooijaar van 1986
in het nieuws kwam door ontucht
met een 20-jarige patiënte, wordt
ervan beschuldigd dat hij met nog
dertien andere vrouwen zijn boek
je te buiten is gegaan. Het eerste
geval zou zich al in 1975 in het Bro-
novo hebben afgespeeld. Dat blijkt
Vrouwenarts
pleegde nog
meer ontucht
uit de tenlastelegging die donder
dag als basis moet dienen voor ae
strafzaak tegen de 52-jarige
vrouwenarts. De behandeling
heeft plaats voor de rechtbank in
Den Haag.
De veertien vrouwen worden in
de tenlastelegging opgevoerd on
der schuilnamen als Natalie, Jo
hanna, Bea en Katinka. De dertien
andere vrouwen deden pas aangif
te nadat de kwestie van de 20-jari-
ge in de publiciteit was gekomen.
U HAD T KUNNEN LEZEN IN DE KRANT
VOOR UW EIGEN STUK VAN NEDERLAND
Doden door kou
MOSKOU (DPA) - In de zeer stren
ge Russische winter zijn de afgelo
pen week zeker 48 mensen om het
leven gekomen. De meeste doden
vielen doordat er onvoorzichtig
werd omgegaan met vuur en ka
chels. Er zijn slachtoffers gemeld
die stikten nadat zelfgemaakte ver
warmingsapparaten vlam vatten
en de woning in brand zetten. In
Georgië brandde een huis af en
kwamen kinderen om het leven
doordat een oven met een vloeiba
re brandstof werd gevoed.
ROTTERDAM (GPD) - De noodlij
dende stukgoedbedrijven in de
Rotterdamse haven zullen aan
staande maandag een massa-ont
slag aankondigen. De verwachting
is dat voor enkele honderden ha
venarbeiders collectief ontslag zal
worden aangevraagd. De vakbon
den worden maandagochtend over
de voornemens van de havenwerk
gevers ingelicht.
Met het te verwachten massa
ontslag zullen de havenwerkgevers
de in de zomer van 1975 gemaakte
afspraak schenden dat er tot 1991
in het stukgoed geen gedwongen
ontslagen zouden vallen. De be
drijven zeggen nu echter dat de si
tuatie in het stukgoed (kratten, ba
len, kisten en zakken) zo is ver
slechterd, dat er personeel zal moe
ten verdwijnen om faillissementen
te voorkomen. In totaal werken er
in het stukgoed rond 4000 mensen;
tien jaar geleden waren dat er nog
14.000.
De Vervoersbond FNV heeft,
vooruitlopend op de bekendma
king, al acties aangekondigd die
niet tot de steeds verder afkalven
de stukgoedsector beperkt zullen
blijven. "Die kunnen ook uitbre-
ken bij het containerbedrijf ECT
en bij de Graan Elevator Maat
schappij", aldus vakbondsbestuur
der Paul Rosenmöller. Bij deze
twee bedrijven heerst eveneens
wrevel over op handen zijnde reor
ganisatieplannen.
In de afgelopen maanden heb
ben de betrokken bedrijven, ver
enigd in de havenwerkgeversorga
nisatie SVZ, en de vakbonden
voortdurend onderhandeld over de
toenemende problemen in het
stukgoed. De verliezen daarin wa
ren het afgelopen jaar opgelopen
tot 30 miljoen gulden.
Hoe veelzijdig is jazz-stad Leiden pagina 19
