Massa-ontslagen bij
Franse kolenmijnen
Chirac: 'Duitsland is egoïstisch'
Mosselhandel dupe
van eigen voorzorg
Opwaardering mark na Bondsdagverkiezingen
Sluiting onrendabele mijnen
T elecommunicatiegigant
vestigt zich in Den Haag
EG zoekt voorzichtige
toenadering tot de VS
DONDERDAG 8 JANUARI 1987
ECONOMIE
PAGINA 7
PARIJS (Rtr.) - Het Franse staatssteenkoolbedrijfCharbonnages de France (CDF) is van van het Produktscïïap - h
plande komende vijfjaar het aantal arbeidsplaatsen met zestig procent (25.000 van de fndeafSfoTn naaien sïerk cc-
RIJSWIJK (ANP) - De Nederland
se mosselhandel is de dupe gewor
den van zijn eigen voorzorgsmaat
regelen die hij drie maanden gele
den nam om de consument te be
schermen tegen een voor diens ge
zondheid giftige stof in de mosse
len. De verkoop van mosselen is de
afgelopen tijd sterk teruggelopen
en van de zeventig procent van de
Nederlanders die mosselen eten maatregelen had de schade op ter-
staat dertig procent, zo blijkt uit mijn nog groter kunnen uitvallen.
telefonische enquête, daar
thans nog huiverig tegenover, ter- - -
wijl de maatregelen op 1 januari afdeling van het produktschap,
weer zijn opgeheven, omdat de si- schat dat de mosselhandel voor
tuatie weer is genormaliseerd. zover het verse mosselen betreft de
Voorzitter drs. D J. Langstraat afgelopen maanden in ieder geval
Vis en enige miljoenen guldens
40.000) te verminderen. Een CDF-woordvoerder heeft vanochtend de bonden van dit ulll6vailuc
voornemen op de hoogte gebracht. Op deze manier denkt het staatsbedrijf de kosten organisade in overleg met de
terug te dringen tot het niveau van de buitenlandse concurrenten. Onrendabele en uitge- heid er juist alles aan heeft gedaan
heeft meegedeeld, betreurt de hou- -
ding van de consument, omdat zijn groeide mosselverwerkende indus
putte mijnen moeten worden gesloten
Een woordvoerder van de CDF
deelde verder mede dat het aantal
ontslagen nog niet exact vaststaat,
aangezien dit afhankelijk is van de
ontwikkeling in de energiesector.
De CDF heeft in het afgelopen jaar
rond de 3,5 miljard frank (1,19 mil
jard gulden) aan subsidies ontvan
gen.
Volgens de CDF-woordvoerder
is het Frankrijk nauwelijks moge
lijk om te concurreren met buiten
landse steenkoolproducenten. In
1986 heeft het land vijftien miljoen
ton steenkool ingevoerd, net zo
veel als het zelf produceert, omdat
de steenkool uit het buitenland
goedkoper is.
Uit het plan blijkt dat de produk-
tie in Noord-Frankrijk, in het ge
bied Pas de Calais, stilgelegd zal
worden. De produktie zal worden
geconcentreerd in Elzas/Lotharin-
gen. De communistische vakbond
CGT heeft al laten weten over een
dergelijk plan niet te willen onder
handelen.
de consument
trie heeft ondanks de importen uit
de Bondsrepubliek Duitsland en
Denemarken maar ongeveer 65
dag een staking aangekondigd. Het
plan is op een relatief ongunstig
moment bekend geworden omdat
de Franse regering al in een hevig
arbeidsconflict is verwikkeld met
ambtenaren in de vervoerssector.
De bond eist dat de CDF de toe
zegging doet dat geen gedwongen
ontslagen zullen vallen in de steen-
en dat er vanaf 2 februari met de
vakbonden over gepraat zal wor
den.
De malaise in de steenkool heeft
in België ook al tot stakingen ge
leid. De Belgische regering wil drie
van de vijf de Kempische Steen
koolmijnen sluiten de andere twee
samenvoegen. In de Belgische mij-
deerd veilige mossel te kunnen la- procent kunnen verwerken
gelijking met het voorgaande jaar
De maatregelen werden in okto-
had kunnen handelen. Zonder de ber ingevoerd nadat het Rijksinsti
tuut voor Visserijonderzoek in IJ-
muiden in de Waddenzee een ver
hoogde concentratie dino-flagella-
ten, een algensoort, had vastge
steld. Bij de mosselen leidt deze
alg tot een toxine dat voor de mos
sel zelf niet schadelijk is, maar bij
de mens tot maag- en darmklach
ten (diarree) leidt. Geheel tegen de
verwachting bleven de algen lan
ger aanwezig, terwijl de natuurlij
ke afbraak van de giftige stof in de
mossel langer duurde dan ver
wacht. In november werden de
maatregelen nog aangescherpt. Zo
moesten alle mosselen uit de Wad
denzee. goed voor zestig procent
van de Nederlandse produktie. in
quarantaine in de Oosterschelde.
Langstraat ziet in deze zaak vol
doende aanleiding om op korte ter
mijn met Denemarken en de
Bondsrepubliek te gaan praten
over het nemen van afdoende
maatregelen. Met name de Bonds
republiek heeft daar volgens hem
veel te lang mee gewacht. "Er werd
pas gereageerd toen tientallen
mensen zich in ziekenhuizen had
den gemeld". Ook moet er volgens
Langstraat een draaiboek komen
waarin staat hoe in soortgelijke
voorkomende gevallen moet wor
den gehandeld.
Lucas verwacht dat er in de ko
mende tijd voldoende aanvoer is
van mosselen van goede kwaliteit.
Het vleesgewicht van de mosselen
ligt thans op ongeveer 26 procent.
De afgelopen tijd lag dat lager, om
dat de handel als gevolg van de be
perkte aanvoer genoodzaakt was
halfwas-mosselen te verkopen. Om
het gedeukte imago bij de consu
ment op te vijzelen gaat het pro
duktschap aan het begin van het
nieuwe seizoen in juli een speciale
campagne houden.
koolsector. De CDF-woordvoerder nen zullen daardoor ongeveer acht-
legde er de nadruk op dat het plan duizend arbeidsplaatsen verdwij-
voorlopig alleen nog een voorstel is nen.
BRUSSEL (ANP)-Het
Eu- overige Alcatel-aandelen zijn in
heeft een woordvoerder van ITT
De socialistische vakbond CFDT Nederland gisteren meegedeeld
heeft voor volgende week
ropees-Amerikaanse telecommu- banden vaI? procent), de
nicatieconcern Alcatel krijgt
hoofdkantoor
Belgische Generale Bank (5,7 pro-
Den Haai. Dat cent) en de Franse Credit Lyonnais
(1,7 procent).
o__oPogingen om ook de Spaanse on-
Alcatel, dat de telecommunicatie- derneming Telefonica bij de onder-
Van Schuppen
is failliet
activiteiten van ITT en het Fr
CGE bundelt, wordt met een om
zet van 12 miljard dollar na ATT de
grootste telecommunicatie-onder-
neming ter wereld.
Dat het concern een nv naar Ne
derlands recht is geworden heeft
vooral te maken met het gunstige
Fiscale klimaat in ons land, aldus
de ITT-woord voerder. De operatio
nele hoofdzetel komt in Brussel,
maar de raad van commissarissen
zal 12 keer per jaar in Nederland
vergaderen. In Den Haag zullen
ook enkele taken voor de totale dollar
neming te betrekken, zijn stukge
lopen op interne problemen bij de
Spanjaarden. Ook de Britse ITT-
dochter Standard Telephone and
Cables blijft buiten de joint ventu
re. Het belang van ITT werd daar
om van 35 op 37 procent gebracht.
ITT heeft tot dusverre (de onder
neming werd op 30 december vorig
jaar officieel opgericht) 902 miljoen
dollar ontvangen voor zijn inbreng.
In een later stadium komt daar nog
350 miljoen dollar bij. Alcatel heeft
bovendien ongeveer 800 miljoen
"ar aan schulden overgenomen
van voormalige ITT-dochteronder-
nemingen.
VEENENDAAL (ANP) - De brei-
wolfabriek NV Koninklijke D.S.
van Schuppen, producent van
Scheepjeswol, is failliet. Het faillis
sement is gisteren uitgesproken, zo
heeft de directie gemeld.
Tegelijkertijd laat de directie, die
onder leiding staat van algemeen
directeur P. de Fouw, weten dat zij
een bod heeft, uitgebracht op alle
bezittingen van Van Schuppen. In
dien dit bod door de curator en de
banken wordt geaccepteerd kun
nen volgens de directie uiteinde
lijk 180 van de 360 werknemers
hun baan 'houden. Het merk
Scheepjeswol zal dan blijven be
staan.
De huidige directie, die pas in de
npT'in^pn^f^pptrprfpn Smïmi stevig voet aanïe grond heeft."'"" nicatiesector, de produktie van Gemeenschap en de Verenigde
dat het bedrijf in afeeslankte™orm Suard legde gisteren de nadruk computerapparatuur, beveiligings- Staten voorzichtige toenadermgs-
holding worden verricht.
De voorzitter van de raad van be
stuur van het nieuwe bestuur, de
Fransman Pierre Suard, sprak gis
teren bij de presentatie van het be
drijf aan de wereldpers in Brussel tiviteiten van ITT en CGE i
van "het belangrijkste industriële derland is vooralsnog onduidelijk.
akkoord in Europa sinds de op
richting van de gemeenschappelij
ke markt". Volgens hem is Alcatel
een van de weinige industrieën die
alle landen van de gemeenschap
Officiële contacten zijn er nog niet
geweest, aldus een woordvoerder
van ITT-Nederland. ITT heeft in
ons land ongeveer 1200 mensen in
dienst en is actief in de telecommu-
het elektriciteitsbedrijf in Frankrijk werkten de verkeerslichten op veel plaatsen niet. Dat
qrote verkeerschaos op de Champs Elysees. «foto ap»
Stakingen
in Frankrijk
duren voort
PARIJS (AP) - De stakingen in
Frankrijk zijn gisteren onvermin
derd voortgezet. Door acties bij de
elektriciteitsbedrijven werd de
stroomproduktie met 40 procent
verminderd, de spoorwegen lagen
voor de helft plat en ook bij het Pa-
rijse openbaar vervoer werd actie
gevoerd.
De elektriciteitsarbeiders beslo
ten hun 48-uursstaking te verlen
gen tot en met vandaag en er werd
geen enkele beweging genoteerd
bij de nu precies drie weken oude
spoorwegstaking.
Bij de uraniumverrijkingsfa-
briek Eurodif bij Lyon zijn de toe
gangspoorten geblokkeerd, zodat
de ploegen daar sinds dinsdag
avond niet zijn gewisseld. Minister
van industrie Alain Madelin waar
schuwde dat veiligheid van de cen
trale daardoor in gevaar kan ko
men en dat zonodig de politie zal
worden ingeschakeld.
De drie grootste bonden kwa
men in actie bij bus en metro in
Parijs en hun leden besloten tot
een nieuwe 24 uursstaking. Van
daag zou ook bij het openbaar ver
voer in Marseille worden gestaakt.
Zeker 100.000 gezinnen in Parijs
kregen gisteren te kampen met
stroomstoringen. De brandweer
moest 250 keer in actie komen om
mensen te bevrijden die in liften
vast waren komen te zitten.
WASHINGTON/BRUSSEL (Rtr.) -
Het ziet er naar uit dat de Europese
de Verenigde
afgeslankte
goede toekomst heeft. De
nagers hebben haast want aai
curator en de banken is gevraagd
uiterlijk maandag
nemen over het bod teneinde de le
veranties van de produkten zo snel
mogelijk te kunnen hervatten.
Van Schuppen heeft half decem
ber uitstel van betaling aange
vraagd. Dit kwam nogal als een
verrassing omdat er besprekingen
gaande waren over samenwerking
tussen Van Schuppen en Leidsche
Wol. De laatste heeft overigens ook
gewag gemaakt van belangstelling
voor een deel van de voorraden en
de produktiecapaciteit van Van
Schuppen. Bij beide bedrijven was
gisteravond niemand bereikbaar
voor een nadere toelichting.
op het Europese karakter 1
concern, waarin CGE een belang
van 55,6 procent heeft. CGE wordt
hpcUccin^p gecontroleerd door de Franse
ucbii&biiig ,e e(o„t
apparatuur en elektronica voor mi- pogingen ondernemen in het han-
litair gebruik. De omzet ligt rond delsconflict dat, als er geen
de 300 miljoen gulden. CGE-Als-
thom beschikt in Nederland over
een verkooporganisatie. Er werken
60 mensen.
Pleidooi voor
goedkopere
bustarieven
in weekeinde
DOETINCHEM (GPD) - De sa
menwerkende streekvervoerbe-
drijven willen bij het ministerie
van verkeer en waterstaat een
goedkopere tariefstelling voor de
weekeinden bepleiten. Dit op basis
van een experiment van de Gelder
se Streekvervoer Maatschappij
(GSM). Die op Nieuwjaarsdag ge
houden proef heeft aangetoond,
dat het reizen per bus een goed al
ternatief vormt voor automobilis
ten. Maar dan moet er wel sprake
zijn van een gereduceerd tarief. De
GSM bood passagiers op 1 januari
een gratis retourrit aan met als ge
volg dat de bezettingsgraad steeg
tot 25 procent.
Door dit gebaar reden de anders
vrijwel lege streekbussen in heel
Gelderland op Nieuwjaarsdag met
opmerkelijk veel passagiers. Vol
gens een GSM-woordvoerster zou
de busbezetting nog aanzienlijk
hoger hebben gelegen als de tijd
van voorbereiding langer zou zijn
geweest. Maar het ministerie ver
leende pas in het laatste stadium
zijn goedkeuring aan het aange
vraagde experiment.
„In september 1986 hebben we
bij de 750e verjaardag van Doetin-
chem een dergelijke proef in een
weekeinde gehouden. Toen steeg
het aantal passagiers op zaterdag
met dertig en op zondag met zelfs
vijftig procent".
De GSM beschouwt de resulta
ten van de proef als een stimulans
voor het gehele openbare vervoer.
De samenwerkende streekvervoer-
bcdrijven ESO in Utrecht zullen er
bij het ministerie op aandringen
dit initiatief nader te bestuderen.
Naast een meer rendabele ex
ploitatie van de buslijnen betekent
het GSM-experiment tevens een
handreiking naar de alcohol-pro
blematiek in het verkeer.
eenstemming wordt bereikt voor
het einde van deze maand, kan uit
monden in een regelrechte han
delsoorlog.
Van niet nader ge
noemde EG-functionarissen in
Brussel is vernomen dat de Euro
pese onderhandelaars in het con
flict de opdracht hebben gekregen
de VS wat tegemoet te komen.
gen, maar Washington is het daar
mee niet eens. Brussel heeft ge
zegd dat als de VS inderdaad in
voerrechten van 200 procent gaan
hanteren er tegenmaatregelen ko
men en als dat gebeurt is schade
voor de handel tussen de EG en de
VS niet mee
Bij de besprekingen die eind de
cember werden afgebroken bood bied
de EG lagere invoerrechten op 1.6 In
miljoen ton Amerikaans voeder- hebben de VS gedreigd
graan aan, maar de VS vonden die februari invoerrechten
korting te laag en de hoeveelheid
te klein. Nu zou Brussel zijn aan
bod hebben uitgebreid tot twee a
drie miljoen ton. Eerder deze week
verklaarde de speciale handelsver
tegenwoordiger van de VS, Clay
ton Yeutter, dat er wellicht aan
Amerikaanse kant enige bereid
heid kan ontstaan om compensatie
de EG te aanvaarden op het ge-
industrieprodukten.
al langer durend conflict
per 1
200
procent te leggen op enkele pro
dukten uit de EG als ze niet wor
den gecompenseerd voor het ver
lies van 400 miljoen dollar dat ze
zeggen te lijden op hun export van
voedergranen naar Spanje en Por
tugal. Die landen hanteren sinds ze
lid van de EG zijn hogere invoer
rechten, waarvoor de VS een ver
goeding eisen.
De EG zegt dat de VS met een
verruiming van hun industriële ex
port naar de twee genoemde lan
den voldoende compensatie krij-
Het overleg tussen beide partijen
duurt in elk geval voort. Op 18 ja
nuari zullen er in Genève informe
le besprekingen worden gehouden
onder auspiciën van de GATT, de
Algemene Overeenkomst inzake
Tarieven en Handel. Verder is
woensdag zowel in Brussel als in
Washington gezegd dat er naar
wordt gestreefd om op 23 en 24 ja
nuari in Washington overleg te ple
gen om een handelsoorlog af te
wenden.
Omvangrijke aankopen Franse frank
UTRECHT - Op de vakbeurs Karwei '87 werd gisteren de ovale spijker
geïntroduceerd. In Engeland is deze draadnagel, die het splijten van het
hout tegengaat, al sinds jaar en dag bekend. De beurs begint 18 januari
en duurt tot 23 januari. «foto anpi
PARIJS (Rtr.) - Ondanks heftige
Franse kritiek heeft de Westduitse
regering gisteren geweigerd een
opwaardering van de D-mark bin
nen het Europees Monetair Stelsel
(EMS) in overweging te nemen.
"Wij zullen alles doen om onze ver
plichting voor de stabilisering van
het EMS na te komen, maar niet
door een opwaardering van de D-
mark", zei minister van economi
sche zaken Martin Bangemann na
afloop van het wekelijkse kabi
netsberaad.
De Franse premier Jacques Chi
rac heeft West-Duitsland verant
woordelijk gesteld voor de span
ningen binnen het Europese Mone
taire Stelsel (EMS) en geëist dat de
Westduitse regering actie onder
neemt om de stabiliteit te herstel
len.
Chirac zei dinsdag in een radio-
interview dat er geen sprake is van
een crisis van de frank, maar dat de
Westduitse munt zich in de proble
men bevindt en dat het aan de
Westduitsers is om actie te onder
nemen. "Er zal geen devaluatie van
de frank komen", aldus de Franse
premier.
De spanningen binnen het EMS
worden in de eerste plaats veroor
zaakt door de snelle daling van de
dollarkoers van de laatste tijd. De
beleggers vluchten in toenemende
mate in de sterke Westduitse
munteenheid. De vraag naar de
mark drijft de koers van deze
munteenheid voortdurend op zo
dat de mark ten opzichte van de
andere EMS-valuta buiten de vast
gestelde grenzen dreigt te komen.
Wanneer de grenzen bereikt wor
den moeten de centrale banken
van de aangesloten landen interve
niëren door de uit de pas lopende
munten op te kopen of te verko
pen.
De gang van zaken op de Euro
pese wisselmarkten heeft gisteren
dan ook in het teken gestaan van
vrij omvangrijke interventies door
de centrale banken om de koers
van de Franse frank en de dollar te
steunen en de koers van de mark
omlaag te krijgen. Het ingrijpen
van de centrale banken van West-
Duitsland en Frankrijk hield de
koers van de frank ten opzichte
DEN HAAG (GPD) - De onrust
in het Financiële klimaat tussen
Duitsland en Frankrijk en het
heen en weer kaatsen van verwij
ten hebben de laatste tijd een
duidelijke weerslag in een aan
zienlijk groter deel van Europa.
door
Hans Amesz
De speculaties over de opwaar
dering van de Duitse mark bin
nen het Europees Monetair Sys
teem (EMS) worden steeds lui
der. Een nieuwe herschikking
zou nodig zijn omdat de mark te
sterk wordt in verhouding tot an
dere munten als vooral de Franse
frank. Bovendien zou door een
opwaardering van de munteen
heid de forse geldgroei in de
Bondsrepubliek Duitsland ge
temperd worden.
Deskundigen gaan er echter
van uit dat er tot aan de Bonds
dagverkiezingen van 25 januari
niets zal gebeuren. Een herschik
king kan gemakkelijk leiden tot
ontevreden groepen kiezers,
vooral in de agrarische sector. De
Bundesbank in Frankfurt en de
regering in Bonn hebben zich
daarom zeer koest gehouden met
betrekking tot het EMS. Maar in
bankkringen wordt er niettemin
van uitgegaan dat de centrale
bank voorstander van een op
waardering van de mark is. Daar
door zou de geldgroei in 1987
binnen het gestelde doel van 3
tot 6 procent kunnen blijven. Die
groei bedroeg de laatste maan
den biina 10 procent.
De geldgroei en de daarmee sa
menhangende angst voor inflatie
(geldontwaarding) waren voor de
Bundesbank aanleiding om de
rentetarieven vorig jaar niet te
verlagen, hoewel daar vooral
door de Verenigde Staten zeer
lang op wordt aangedrongen.
Een verlaging van de tarieven in
West-Duitsland zou de economie
daar aanjagen. En dat zou dan
weer, zegt Washington, een sti
mulerend effect op de we
reldeconomie hebben: de zoge
naamde 'locomotief-functie'.
Het Westduitse beleid om de
rente niet te verminderen, heeft
ervoor gezorgd dat dat in Neder
land ook niet kon. Ons monetaire
beleid is vrijwel geheel gekop
peld aan dat van Duitsland. De
Nederlandsche Bank wil de gul
den zo vast mogelijk tegenover
de mark houden omdat Duits
land onze grootste handelspart
ner is en zich kenmerkt door Fi
nanciële stabiliteit.
Als de mark binnen het Euro
pees Monetair Systeem wordt
opgewaardeerd, zal de gulden
ongetwijfeld meegaan. Wat daar
van precies de gevolgen zijn, kan
niemand precies zeggen. In prin
cipe is een harde munteenheid
niet direct voordelig voor de ex
portpositie ten opzichte landen
met een'munt die niet omhoog is
gegaan, maar daar staat tegen
over dat een opgewaardeerde
munt de invoer goedkoper
maakt. Lagere invoerprijzen lei
den weer tot lagere consumptie
prijzen en die beperken op hun
beurt weer de nominale loonstij
ging. De exporteur, die dus in
eerste instantie met een nadeel te
maken krijgt als gevolg van een
opgewaardeerde munt. onder
vindt hiervan in tweede instantie
ook voordelen in de vorm van
minder inflatie en een lager kos-
tenpeil.
De economische theorie leert
dat sterke valuta gepaard gaan
met lage(re) rente. Een verster
king van de Duitse mark binnen
het EMS zou dan ook best wel
eens uitzicht op lagere renteta
rieven in de Bondsrepubliek
kunnen geven. En dat geldt dus
ook voor Nederland. Een lage
rente is gunstig voor de economi
sche ontwikkeling.
Er zijn nogal wat aanwijzingen
dat de economische groei in
West-Duitsland in 1987 zich min
der voorspoedig ontwikkelt dan
een paar maanden geleden nog
werd gedacht. In plaats van de
voorspelde 3 procent houdt bij
voorbeeld het Deutsche Institut
fur Wirtschaft (DIW) in Berlijn
rekening met een groei van maar
2 procent. De binnenlandse be
stedingen zullen, zo wordt ge
zegd, minder groeien en niet in
staat zijn om de export als motor
van de groei te vervangen. Daar
om wordt er al op gespeculeerd
dat de regering-Kohl na de waar
schijnlijk gewonnen verkiezin
gen van 25 januari de economie
wel moet gaan stimuleren. Daar
toe is onder meer een renteverla
ging geschikt en dus waarschijn
lijk ook de opwaardering van de
mark.
van de mark net boven het laagste
interventiepunt binnen het EMS
Ook de centrale banken van Belgie
en Denemarken hebben gisteren
op de wisselmarkten ingegrepen
om hun eigen munt te steunen. De
koersen van de Belgische frank en
de Deense kroon staan, evenals die
van de Franse frank, onder druk.
De Belgische centrale bank heeft
haar ofFiciele disconto met ingang
van vandaag verhoogd van 8 pro
cent tot 8,5 procent. Volgens een
woordvoerder van de bank is hier
toe besloten om de speculatie te
gen de Belgische frank tegen te
gaan. De koers van de Belgische
frank is de laatste dagen evenals
die van de Franse frank sterk on
der druk geraakt.
Kort Zakelijk
Benzine
De prys van een liter benzine
gaat morgen voor de tweede keer
deze week omhoog. De benzine
prijs stijgt dan met twee cent, na
dat woensdag al eenzelfde verho
ging van kracht was geworden Na
de verhoging vrijdag kost een liter
superbenzine aan de zelflankpomp
dan 1,59 gulden, gewone (lood
vrije) benzine 1,53 gulden en een
liter diesel 93 cent. LPG gaat met
drie cent omhoog en kost dan 47
cent per liter.
Rente
In navolging van andere Finan
ciële instellingen heeft ook de
Postbank de rente op hypotheken
verhoogd. Voor contracten van
twee jaar vast komt het tarief op 6,5
procent (was 6,1 procent), \ijl j.i.ir
vast op 7 procent (6,7 procent) en
zeven jaar vast op 7,3 procent (6,9
procent). Een twaalfjarig contract
krijgt een rente van 7,6 procent.
