Charta-leden
gearresteerd
Reagan zal flinke veren moeten laten in Congres
Chirac waarschuwt Libië
voor optreden in Tsjaad
Vóór bijeenkomst in Praag
'Aanbod Najiboellah is keerpunt'
Hulp politie bij aftuigen
van radicale zwarten
WOENSDAG 7 JANUARI 1987
BUITENLAND
PAGINA 5
PRAAG (AFP/Rtr) - Verscheidene leden van de Tsjecho-
slowaakse mensenrechtengroep Charta 77 zijn gisteren in
Praag gearresteerd toen zij op het punt stonden een pers
conferentie te houden ter gelegenheid van het tien-jarig
bestaan van hun groep. Dit is uit betrouwbare bron in de
Tsjechoslowaakse hoofdstad vernomen.
KABOEUAFP/DPA/Rtr/UPI)
Het eenzijdige aanbod van een wa
penstilstand van de kant van de Af
ghaanse leider Najiboellah kan een
keerpunt betekenen in de burger
oorlog in dit Aziatische land. Dit
heeft de minister van buitenlandse
zaken Sjevardnadze van de Sow-
jet-Unie in Kaboel verklaard.
Sjevardnadze verblijft sinds
maandag in het kader van een
'werkbezoek' in Kaboel. In zijn ge
volg bevindt zich Anatoli Dobry-
nin, die jarenlang de Sowjetambas-
sadeur in Washington was en sinds
vorig jaar zomer topmedewerker
van partijleider Gorbatsjov is. Do-
brynin is belast met de coördinatie
van het buitenlandse beleid van
het Kremlin.
Sjevardnadze prees het initiatief
van de nieuwe Afghaanse leider
Najiboellah, tot een wapenstil
stand te komen. Hij onderstreepte
Sowjet-minister Sjevardnadze in Afghanistan:
dat een politieke oplossing van het
Afghaanse conflict kan leiden tot
een zelfstandig Afghanistan, dat
een niet-gebonden status heeft en
een neutrale buitenlandse politiek
voert. Zijn bezoek aan Afghanistan
is het eerste van een hoge Sowjet-
functionaris in een reeks van jaren.
Eind 1979 rukte een grote Sowjet-
troepenmacht het zuidelijke buur
land binnen om de communisti
sche regering in Kaboel overeind
te houden tegen het islamitische
verzet. Westerse waarnemers hou
den het er op dat zich ruim 100.000
Sovjet-militairen in Afghanistan
bevinden.
De reis van Sjevardnadze komt
enkele dagen nadat Najiboellah
een eenzijdig bestand afkondigde
van het nationale leger. Als het aan
hem ligt rusten de wapens een half
jaar, keren de Afghaanse militairen
terug naar hun bases en openen zij
alleen het vuur als zij worden be
laagd. In het kader hiervan riep
Sjevardnadze op tot een staakt-
het-vuren, zodat de Russische mi
litairen ongehinderd naar huis
kunnen terugkeren.
Waarnemers achten het echter
onwaarschijnlijk dat de Sowjet-
Unie zijn troepen zal terugroepen.
Volgens hen is het bestand een
proefballon om te zien hoeveel op
standelingen bereid zijn zich aan te
sluiten bij een mogelijke coalitiere
gering. Moskou kan bovendien
niet gemakkelijk de rebellen en de
Afghaanse vluchtelingen tegemoet
komen zonder Kaboels trouw je
gens de Sowjet-Unie te verspelen.
Sjevardnadze drong er bij de
buurlanden van Afghanistan op
aan, serieus in te gaan op het aan
bod van Najiboellah. te gaan
werken aan een politieke oplossing
van het Afghaanse probleem. Met
name Pakistan is nauw betrokken
bij het Afghaanse conflict. Niet al
leen opereren vanuit dit land de
Afghaanse verzetsstrijders, maar
in het land bevinden zich ook on
geveer 3,5 miljoen Afghaanse
vluchtelingen. Al verscheidene ja
ren onderhandelen Pakistan en Af
ghanistan met elkaar over een op
lossing van de politieke crisis in
Afghanistan. Maar Pakistan wil
niet rechtstreeks met Kaboel over
leggen. Vandaar dat de besprekin
gen langs indirecte weg plaatsheb
ben onder leiding van een persoon
lijke afgezant van secretaris-gene
raal Perez de Cuellar van de Ver
enigde Naties.
Anna Sabatova, die vorig jaar als
woordvoerder van Charta optrad,
Ladislav Lis, de ondervoorzitter
van de internationale federatie
voor de rechten van de mens, Jiri
Dienstbier en Vaclav Maly werden
door de politie midden op straat
opgepakt en naar het bureau afge
voerd.
Pavlova Palousa, de vrouw van
een andere woordvoerder van
Charta, werd gearresteerd toen zij
onderweg was naar huis. Charta 77
deed gisteren een oproep aan het
Tsjechoslowaakse volk waarin
wordt aangedrongen op vreedza
me strijd voor 'emancipatie, socia
le vernieuwing en een democrati
sche orde'.
De meesten van de opgepakte
Suriname is
teleurgesteld
over reactie
Van den Broek
PARAMARIBO (ANP) - De rege
ring in Suriname is zeer teleurge
steld over de Nederlandse reactie
op het krachtige protest van Suri
name tegen de "voortdurende dui
delijke en voor geen tweeërlei uit
leg vatbare inmenging van Neder
land in de binnenlandse aangele
genheden van Suriname". Dit staat
in een gisteren uitgegeven verkla
ring van het ministerie van buiten
landse zaken in Paramaribo.
Er is eindelijk verandering geko
men in de houding van Nederland,
dat tot nu toe nooit schriftelijk,
noch mondeling heeft willen rea
geren op protestnota's van Suri
naamse zijde, aldus de verklaring.
Maandagmiddag bracht de Neder
landse ambassadeur, D.J. van Hou
ten, een nota van minister Van den
Broek van buitenlandse zaken
over waarin Nederland zegt dat het
geen handelingen toestaat die ge
richt zijn op de omverwerping van
de regering van een andere staat.
Paramaribo noemt dit een loze
kreet.
"Tegen beter weten in blijft de
Nederlandse regering ontkennen
dat vanaf Nederlands grondgebied
activiteiten van verschillende aard
worden ondernomen gericht tegen
de zelfstandigheid van regering,
land en volk van Suriname", aldus
het Surinaamse ministerie.
Charta-leden zijn na enkele uren
weer vrijgelaten. In dissidente
kring in Praag vermoedt men dat
de autoriteiten hen wilden verhin
deren de persconferentie bij te wo-
Maar het gesprek met de pers,
waar tien buitenlandse correspon
denten op afkwamen, ging wel
door. In een particuliere woning
spraken Martin Palous, één van de
drie Charta-woordvoerders in 1986,
en Libuse Silhanova, één van de
woordvoerders voor dit jaar, de
hoop uit dat het tot politieke veran
deringen zal komen in het land dat
sinds de interventie van 1968 'ver
steend' is. Zij putten in dit verband
moed uit aanzetten tot hervorming
die in de Sowjet-Unie zichtbaar
worden.
Tijdens de geïmproviseerde
persconferentie schakelden over
heidsdienaren de stroom uit in de
woning. Toen de journalisten weg
gingen, moesten zij hun perskaart
laten controleren door politiemen
sen in burger.
Gedurende de bijeenkomst deel
den de aanwezige Charta-mensen
een verklaring uit waarin de groep
de hoop uitspreekt dat het tot poli
tieke veranderingen in Tsjecho-
Slowakije komt. Ook roept zij het
volk op, de gelegenheid aan te grij
pen om meer democratie in het
communistische land tot stand te
brengen door zowel thuis als in het
openbaar de waarheid te zeggen.
In de verklaring van zes pagina's
staat dat de mensen nu in bewe
ging moeten komen om te verhin
deren dat veranderingen hun van
bovenaf worden opgelegd. „Als wij
wachten tot de sociale conflicten
zo ver uit de hand lopen dat veran
dering ons opgedrongen wordt
door rampzalige gebeurtenissen,
dan zouden we tegen ons eigen be
lang ingaan", aldus de tekst. „Wij
moeten wakker worden uit onze
slaap, en niet ten prooi vallen aan
een gevoel van hulpeloosheid", zo
gaat de verklaring verder. Zij doet
een beroep op alle mensen moed
aan de dag te leggen en hun volle
dige rechten uit te oefenen die de
nationale en internationale wetten
hun waarborgen.
Communistische leiders worden
ervan beschuldigd er een luxe le
venstijl op na te houden ten koste
van de burgers. Hun geroep over
democratie wordt afgedaan als 'le
ge woorden waar achter dictatoria
le willekeur schuil gaat'.
Er wordt echter ook opgemerkt
dat onder de leiders in toenemende
mate sprake is van ontvankelijk
heid voor hervormingen, waarbij
verwezen wordt naartoespraken
waaruit het besef van verandering
spreekt.
Ondanks de arrestaties maakten de
chartisten een opgewekt indruk.
"De tijden veranderen" zei Palous,
die een 'openheid' bespeurde wel
ke jaren had ontbroken.
Op het centrale plein van de Tsjadische hoofdstad N'Djamena vond gisteren een massabijeenkomst plaats ter
ondersteuning van de regeringstroepen die in hevige strijd zijn gewikkeld met rebellen en Libische troepen in het
noorden van Tsjaad. «foto anp»
PARIJS (AP) - De Franse premier
Chirac heeft gisteren verklaard dat
Frankrijk zal reageren op de Libi
sche aanval in het zuiden van
Tsjaad, maar hij zei niet of dat een
militaire actie betekent.
"Frankrijk zal respect afdwingen
bij Libië," zei Chirac in een inter
view voor de radio. Hij voegde er
aan toe dat Libië "tot de orde ge
roepen" moet worden. Libië gaf
gisteren voor het eerst toe dat het
een aanval had uitgevoerd ten
zuiden van de door Frankrijk vast
gestelde demarcatielijn. Het was
trouwens voor de eerste keer dat
de Libische regering toegaf dat zij
troepen heeft in Tsjaad. Zaterdag
hadden Libische vliegtuigen twee
plaatsen ten zuiden van de 16de
breedtegraad aangevallen. Daarbij
vond een burger de dood en raak
ten vier anderen gewond. Libië
verklaarde dat de aanvallen "een
uitzonderlijke vergeldingsactie
waren die niet herhaald zal worden
tenzij bij nieuwe agressie".
Frankrijk heeft de demarcatie
lijn ingesteld om te voorkomen dat
door Libië gesteunde rebellen zou
den oprukken naar de hoofdstad
N'Djamena om de regering van
president Habré ten val te brengen.
Overschrijdingen van de demarca
tielijn heeft Frankrijk sinds 1983
beantwoord met bombardementen
op stellingen van Libische troepen
of van Tsjadische opstandelingen
in het noorden van het land. Presi
dent Mitterrand zei gisteren dat
Frankrijk wel de Tsjadische rege
ring actief blijft steunen, maar niet
van plan is een campagne in het
noorden te beginnen.
Habré heeft Frankrijk herhaalde
lijk gevraagd om de Franse Jaguar-
gevechtsvliegtuigen die in N'Dja
mena gestationeerd zijn in te zet
ten in het noorden.
De oorlog in Tsjaad is een pijnlij
ke aangelegenheid voor de Franse
regering en heeft de verhouding
tussen Chirac en Mitterrand wei
nig goed gedaan. De president
vindt dat Frankrijk zich terughou
dend moet opstellen en acties moet
voorkomen die tot een regelrechte
oorlog met Libië zouden kunnen
leiden, terwijl de premier voorstan
der is van een hardhandiger optre
den.
In een communiqué van het Li
bische volksbureau (ambassade) in
Parijs werd op Frankrijk een be
roep gedaan om niet tussenbeide
te komen in de gevechten in Tsjaad
en "de Tsjadiërs hun eigen lot te
laten bestemmen".
De Tsjadische regering heeft gis
teren in N'Djamena een massale
adhesiedemonstratie georgani
seerd, waarbij 22 Libische soldaten
werden getoond die bij de oase Fa-
da in het noorden van het land ge
vangen zouden zijn. De Libiërs, die
blootsvoets waren en gevechtste
nue droegen, stapten uit een bus
op het hoofdplein van N'Djamena,
omringd door soldaten. Sommigen
hadden verwondingen. Nadat ze
even aan de menigte waren ge
toond, werden ze weer in de bus
geladen en weggereden. Sommige
omstanders gooiden stenen naar
de bus.
JOHANNESBURG (UPI) - Ruim
duizend zwaarbewapende behou
dende zwarten hebben zondag on
der politiebegeleiding kunnen op
trekken naar het zwarte woonoord
Kwanobuhle bij Port Elizabeth om
radicale jonge zwarten af te tuigen,
zo is gisteren vernomen van oogge
tuigen. Naar een woordvoerder
van de politie zei, kwamen twee
jonge zwarten van 14 en 18 jaar om
als gevolg van de aanval door de
"vaders" op de "kameraden", maar
gaat het om "conflicten tussen
groepen zwarten onderling" waar
aan geen politieke motieven ten
grondslag liggen.
De aanval was een van de drie
botsingen tussen zwarten sinds za
terdag, die niet zijn gemeld door
het Informatiebureau van de Zuid-
afrikaanse regering.
Volgens een een blanke voor
vechter voor de mensenrechten
Rory Rearden die maandag en gis
teren het strijdtoneel in het woon
oord bezocht hadden de aanvallers
een lijst met namen en adressen
van vooraanstaande "kameraden"
en zochten zij het ene huis na het
andere op.
Kameraden zijn jonge radicalen
die het Verenigd Democratisch
Front UDF steunen, de grootste
oppositiebeweging die legaal is
toegestaan in Zuid-Afrika.
"Een aantal mensen werd gena
deloos afgetuigd. Waar iemand die
zij zochten niet thuis was sleepten
zij alles het huis uit om het op
straat te verbranden. Alle ruiten
werden ingeslagen", zei Rearden.
De zogeheten vaders droegen
witte hoofdbanden en waren gewa
pend met stokken, bijlen, geweren
en speren. Zij werden door veilig
heidstroepen in pantservoertuigen
naar het woonoord begeleid en de
troepen volgden de aanval vanuit
de lucht met een helikopter.
Volgens Rearden waren "overal
politie en soldaten en geschiedde
de hele actie duidelijk met instem
ming van de politie".
China slaags
met Vietnam
PEKING (Rtr/UPI) - China heeft
vandaag bevestigd dat zijn troepen
in de afgelopen dagen aan de grens
slaags zijn geweest met Vietnam,
maar dat dit kwam door provoca
ties van de zijde van Hanoi.
Maar berichten van de kant van
Vietnam over ongeveer 500 doden
aan Chinese zijde zijn geruchten
die de wereld een vals beeld moe
ten geven, zo zei een functionaris
van het ministerie van buitenland
se zaken in Peking. Hij noemde
geen cijfers, maar zei wel dat in
middels nieuwe 'krachtige tegen
aanvallen' zijn uitgevoerd. Dit ter
vergelding van Vietnamese provo
caties in de afgelopen tijd.
Radio Hanoi meldde gisteren dat
China aanvallen 'met een hele divi
sie' had uitgevoerd op drie heuvel
toppen in de Vietnamese provincie
Ha Tuyen, maar dat deze aanvallen
waren afgeslagen door Vietnamese
grenstroepen en dat daarbij bijna
vijfhonderd Chinese soldaten wa
ren gedood.
Prins Edward is geen Rambo
LONDEN (AP) - Prins Edward, de 22-jarige zoon van koningin
Elizabeth en prins Philip, heeft de mariniers na vier maanden
vaarwel gezegd, omdat hij de opleiding voor de stoottroepen te
hard vond, zo heeft de Londense krant The Sun bericht.
The Sun, een massablad, schreef dat Edward drie uur lang huil
de toen hij het besluit had genomen om weg te gaan bij het elite
korps, omdat hij ruzie zou hebben gekregen met zijn vader prins
Philip over zijn beslissing. Philip vervult de erefunctie van gene-
raal-kapitein bij de mariniers. Edward is de jongste van de vier
kinderen van het koninklijk paar.
De commandant van de mariniers, generaal Sir Michael Wilkins,
zou Edward hebben gesmeekt van gedachten te veranderen, om
dat het zijn plicht was bij de mariniers te blijven en de officiersop
leiding van een jaar af te maken.
Een medemarinier zou The Sun hebben verteld dat Edward
werd gedwongen 'zich te gedragen als een macho. Maar hij is geen
Rambo. Hij is te stil en gevoelig voor de commandotroepen'.
Edward, die vorig jaar in de geschiedenis afstudeerde aan de
Universiteit van Cambridge, volgde de traditie van het koninklijk
huis door na zijn studie bij het leger te gaan.
Inbraak
Uit een kantoor in Washington is
de boekhouding gestolen van de
FDN, de grootste Nicaraguaanse
contra-organisatie. Woordvoerder
Bosco Matamoros zei dat hij de
stukken vorige week al miste toen
hij terugkeerde van kerstvakantie.
De achterdeur van het kantoor
stond open, maar hij dacht dat een
assistent de stukken mee naar huis
had genomen. Dit bleek echter niet
het geval te zijn. De verdwenen
stukken bevatten een overzicht
van alle giften die de afgelopen ja
ren door de Amerikaanse regering
en door particulieren aan de Con
tra's zijn gedaan. Van veel stukken
waren echter al kopiën gemaakt
die waren overgedragen aan het
ministerie van justitie.
Films
Amerikaanse filmdistributeurs
hebben gedreigd de levering van
films aan bepaalde Zuidafrikaanse
bioscopen stop te zetten, als deze
niet binnen afzienbare tijd de deu
ren ook open zetten voor negers en
aziaten. Naar schatting gaat het
hierbij om tien procent van alle
Zuidafrikaanse bioscopen. Ge
meentenraden beslissen uiteinde
lijk over het 'gemengd' zijn van
openbare gelegenheden als een
bioscoop en verwacht wordt dat in
conservatieve steden als Pretoria,
Krugersdorp, en Roodepoort de
bioscopen gesloten zullen worden
als gevolg van deze nieuwe anti-
apartheidsactie.
Zwakheid
De officiële krant van China, Het
Volksdagblad, heeft gisteren het
studentenprotest van de afgelopen
weken geweten aan de zwakke
houding van sommige partijleden
in de strijd tegen het bourgeois-
streven naar liberalisering. Het
blad schrijft dat 'bepaalde kamera
den' hun ogen sluiten voor het feit
dat sommige personen proberen
China naar het kapitalisme te lei
den. Het Volksdagblad was één
van de officiële kranten die de stu
denten maandag in brand staken
uit protest tegen de naar hun oor
deel negatieve berichtgeving over
hun betogingen.
WASHINGTON - De Amerikaanse
aartsvaders die 200 jaar geleden de
Grondwet opstelden, hadden daar
bij één belangrijk uitgangspunt
voor ogen: verdeling van de macht.
Het is daarom dat in de Verenig
de Staten het Congres, de presi
dent en het Hooggerechtshof alle
drie veel in de melk te brokkelen
hebben, maar zij geen van allen
een doorslaggevende machtsposi
tie hebben.
Hoe de macht precies wordt ver
deeld, is deels grondwettelijk vast
gelegd, maar is voor een ander deel
ook een kwestie van persoonlijk
heden. Vooral de persoon van de
president is daarbij van groot be
lang.
door
Henk Dam
Een krachtige president als
Franklin Roosevelt kreeg veel van
het Congres gedaan, een zwakke
persoonlijkheid als Jimmy Carter
kreeg keer op keer de kous op de
kop. Tot voor kort was Ronald
Reagan duidelijk meer Roosevelt
dan Carter.
In de zes jaar dat hij nu president
is geweest, heeft hij echte huzaren
stukjes op zijn naam gebracht. Dat
hij bijvoorbeeld vier jaar achtereen
in staat bleek de defensiebegroting
met zeven procent reëel te laten
groeien, is veelzeggend.
Dat hij vorig jaar een duidelijk
onwillig Congres uiteindelijk ach
ter financiële steun ter waarde van
100 miljoen dollar voor de Contra's
kreeg, was ook een krachttoer. En
zo zijn er massa's voorbeelden te
geven.
Hoe deed hij dat? Vooral door
gebruik te maken van zijn persoon
lijke populariteit. Hij gokte erop
dat veel Congresleden - niet alleen
van zijn eigen partij maar ook van
de Democratische partij - het niet
zouden aandurven hem al te veel
voor de voeten te lopen.
Immers: wie al te veel tegen de
razend populaire president zou
blijken in te gaan, zou wel eens op
een afstraffing van het electoraat
kunnen rekenen bij de eerstvol
gende Congresverkiezing, zo was
Reagan's juiste zienswijze.
Voeg daarbij nog Reagan's per
fecte beheersing van de massame
dia - vóór belangrijke stemmingen
heeft hij zich via de tv meermalen
rechtstreeks tot het volk gericht -
en een werkelijk talent op het ge
bied van lobbyen, en het is wel dui
delijk waarom hij zo vaak een over
winning voor de poorten van de
hel wist weg te slepen.
Anders
Maar nu. Gisteren is het nieuw
gekozen Congres, het 100e. voor
het eerst bijeengekomen. Zowel
het Congres als de president zien
er heel anders uit dan tijdens de
eerste zes jaar van Reagan's presi
dentschap.
Om te beginnen is er nu in beide
delen van het Congres, zowel het
Huis van Afgevaardigden als de
Senaat, een Democratische meer
derheid. In de jaren daarvoor had
den Reagan's Republikeinen in de
Senaat de meerderheid, en dat
kwam de president nogal eens te
stade.
Want als het (Democratische)
Huis met eigen voorstellen tegen
de president inging, was er nog al
tijd de Senaat. Want het Ameri
kaanse parlementaire systeem
werkt zo, dat beide leden van het
Congres een voorstel moeten steu
nen wil het wet kunnen worden.
Maar nu zitten er in de nieuwe
Senaat 55 Democraten en 45 Repu
blikeinen en is de oppositie tegen
de president dus in principe - in
principe, want Amerikaanse volks-
President Reagan zwaaide giste
ren vanuit het raam van het mari
nehospitaal in Bethesda waar hij
een prostaatoperatie onderging.
Volgens de artsen is Reagan hon
derd procent gezond. «foto anp»
vertegenwoordigers plegen zich
over het algemeen nogal weinig
van partijlijnen aan te trekken -
toeger
Reagan zelf is ook iemand an
ders. De Iran-affaire heeft hem zijn
populariteit gekost. Het zit de
Amerikanen in de eerste plaats
niet lekker dat hun president in zee
is gegaan met het diep gehate regi
me van de ayatollah Chomeini.
Het zit hen ook niet lekker dat
hun president zo duidelijk loog
toen hij zei dat de wapens voor
Iran niets te maken hebben met de
Amerikaanse gijzelaars in Liba
non. En het zit hen voorts niet lek
ker dat hij in het beste geval niet
wist wat Oliver North onder zijn
neus met de Iraanse betalingen uit
spookte.
Kortom: de president staat zwak
ker en het Congres staat sterker, en
met die wetenschap moet Reagan
het in de laatste twee jaar van zijn
presidentschap maar zien te doen.
Die nieuwe verhouding zal denke
lijk nogal wat gaan betekenen, en
dan hoeven we niet alleen te den
ken aan het werk van de Congres
commissies die de Iran- affaire zul
len doorlichten.
Illustratie
De gisteren door Reagan inge
diende begroting voor 1988 bij
voorbeeld levert aardig illustratie
materiaal op. Op basis van de eer
ste reacties van zowel Republi
keinse als Democratische Congres
leden kun je nu al moeiteloos de
strijdpunten aanwijzen.
Allereerst: de nieuwe begroting
is typerend voor Reagan. Hij heeft
altijd op de lijn gezeten: meer voor
defensie, minder voor sociale pro
gramma's, en geen belastingverho
ging, ook niet, als het begrotingste
kort daartoe op zichzelf alle aanlei
ding zou geven.
En wat zien we bij Reagan's be
groting voor 1988? Een begrotings
tekort van 107.8 (volgens Reagan)
of 150 miljard dollar (volgens fi
nanciële specialisten van de Demo
craten), maar geen belastingverho
ging, drie procent reëel meer voor
defensie, minder voor de land
bouw, woningbouw, studiebeur
zen en medische zorg.
Die drie procent meer voor de
fensie, die krijgt Reagan nooit he
lemaal door het Congres. En - een
onderdeel van het defensiebudget
- de ruim 5 miljard dollar voor Star
Wars die hij wil hebben (tegen 3,5
miljard dit jaar), moet hij ook maar
vergeten.
Het Congres zal ook niet erg ge
porteerd zijn voor de voorgestelde
105 miljoen dollar hulp aan de Con
tra's, zeker niet, nu bekend is ge
worden dat regeringsfunctionaris
sen in de tijd dat het Congres hulp
expliciet verboden had, toch op al
lerlei half of helemaal illegale ma
nieren de Contra's geholpen heb
ben.
Minder geld voor sociale pro
gramma's stelt Reagan nu al jaren
in zijn begrotingen voor, maar
daarmee is het Congres nooit ak
koord gegaan. Verlaging van de
landbouwsubsidies? Als in vele an
dere landen hebben de Amerikaan
se boeren een buitenproportioneel
grote politieke invloed, dus ook
dat moeten we nog maar afwach
ten.
Maar hoe moet het Congres dan
ervoor zorgen, dat het federale be
grotingstekort beneden de 108 mil
jard dollar blijft, zoals de Gramm-
Rudman wet (die een gefaseerde
inkrimping van het enorme tekort
op de begroting voorschrijft) eist?
Het logische antwoord is: belas
tingverhoging. Maar dat gaat tegen
het eerste principe van Reagan in,
en de Democraten zullen zo'n voor
stel ook niet zo gauw op eigen
houtje willen doen. Daarmee ma
ken ze zich alleen maar impopu
lair, en dat kan de partij, met de
presidentsverkiezingen van 1988
voor de deur, zich niet veroorlo-
De leider van de Democratische
fractie in de Senaat, Robert Byrd,
suggereerde maandagavond dat
president en Congres maar eens
goed de koppen bij elkaar moeten
steken, en dat de tijd voor ver
strekkende compromissen rijp is.
We zullen zien.En dan is er nog een
belangrijk geschilpunt tussen Con
gres en president, misschien wel
het belangrijkste: wat er moet wor
den gedaan aan het grote tekort
(vorig jaar meer dan 170 miljard
dollar) op de Amerikaanse han
delsbalans.
De Democraten, die veel stem
men krijgen uit de oude industrie
gebieden en de landbouwstreken,
voelen duidelijk veel voor bescher
mende maatregelen. Reagan wist
dat tot en met vorig jaar, toen hij
dus nog populair en sterk was, te
gen te houden.
Maar dit jaar? De uitspraak giste
ren van de nieuwe Democratische
voorzitter van het Huis van Af
gevaardigden, James Wright,
klinkt op z'n minst omineus. Hij
zei: „De belangrijkste taak van het
100e Congres wordt het terugbren
gen van het tekort op de handels
balans en herstel van ons concur
rentievermogen".
