D ca Nieuw type Tarzan verbaast New York Liefde tussen twee vrouwen Achter slot en grendel in een Westduitse flat Surprise die beter onuitgepakt kan blijven VRIJDAG 2 JANUARI 1987 PAGINA 19 '40 m2 Deutschland'; regie: Tevfik Ba ser; hoofdrollen: Ozay Fecht en Yaman Okay; theater: Kijkhuis, Leiden Een film van een Turkse regisseur die zich vrijwel volledig in een Duitse flat afspeelt. De veertig vierkante meter Duitsland waar van sprake is in de titel, is het on gewilde territorium van Turna, een Turkse vrouw. Ze is uitgehuwelijkt aan Dursun, één van Duitslands vele gastarbeiders. Hij heeft Turna opgesloten, wil niet dat zijn echtge note hun schamele woning uit komt. Zijn motieven daarvoor worden in '40 m2 Deutschland' niet duide lijk. .Dursun herhaalt een aantal keer dat het buiten hun vier muren niet pluis is, beweert dat de Duit sers niet deugen. Waarschijnlijk komt het toch neer op een TYirks- culturele theorie van het recht en het aanrecht. Of probeert hij door zijn vrouw af te zonderen thuis een cultuur puur houden? Het blijft gissen. 'Wees blij datje niet op de velden hoeft te werken', probeert Dursun haar groeiende frustratie in te dam men. Maar de deur die hij elke keer bij vertrek op slot doet, wordt voor Turna een obsessie. Haar blikveld op Duitsland blijft beperkt tot de grenzen van het ven ster en dat uitzicht stemt Turna niet veel vrolijker. Ze ziet een Duit se seksegenote op straat haar li chaam verkopen en alleen met een jong meisje aan de overkant heeft ze het begin van communicatie. Maar dat eindigt abrupt als de moeder het gordijn dichttrekt. Tur na is weer aan zichzelf overgele verd. Ze komt in opstand en als die door Dursun is 'neergeslagen', be landt ze in een geesteszieke fase. Ze hallucineert door de muren heen, maar dat verandert niets aan haar isolement. En omdat het ver haal geheel op haar is geconcen treerd, is ook de bewegingsvrijheid van de camera ernstig beperkt. An derhalf uur lang voelt de toeschou wer met Turna de verstikking van de afzondering. Regisseur Tevfik Baser heeft daarmee een flink risico genomen, want voor hetzelfde geld slaat die verstikking om in verveling. Door de langdurige fragmenten wordt de grauwe monotonie verbeeld en veel gebeurt er inderdaad niet in Ozay Fecht ligt als Turna uitgeteld in de flat '40 m2 Deutschland', althans niet verhaal schreef, er bovendien in aan de oppervlakte. Maar de gein- slaagt de figuur van Dursun diep- teresseerde kijker krijgt genoeg gang te geven. Zijn autoritair op- materiaal om met Turna te kunnen treden wordt genuanceerd door gevoelige en integere film over ge- meevoelen. zijn onmacht en onhandige pogin- maakt. Waarbij Baser, die zelf ook het gen tot tederheid. Beide echtelie den voelen zich eigenlijk even ont heemd en Tevfken Basir heeft daar geen uitzonderlijke, maar wel BART JUNGMANN 'Shanghai Surprise'; regie: Jim God- dard; hoofdrollen: Madonna, Sean Penn en Paul Freeman; theater: Trianon, Lei- De jonge, acteur Sean Penn geldt sinds zijn filmdebuut in 'Taps' (1981) als één van de meest getalen teerde filmsterren van zijn genera tie. Of er enige grond bestaat voor de veel gehoorde vergelijkingen met de jonge Marlon Brando, Ro bert de-Niro of James Dean heb ik nog niet kunnen vaststellen, maar Madonna bij de presentatie van misschien stelt de toekomst mij in 'Shanghai Surprise'. (fotoAP) het ongelijk. Geen discussie is mogelijk als het gaat om de status van Madon na. Zonder enige twijfel is zij het vrouwelijke popidool van de jaren tachtig. Haar image van vrijge vochten meid, die precies haar ei gen weg gaat, wist ze met succes over te brengen naar de film in 'Desperately Seeking Susan'. Het resultaat van de eerste artis tieke samenwerking van deze jong gehuwden is ronduit teleurstel lend. 'Shanghai Surprise' is alles behalve verrassend, met uitzonde ring van het feit dat Madonna met al haar sex-appeal geacht wordt een zendelinge te spelen. De film is opgenomen in Hong Kong en Ma- cao, maar speelt in Shanghai anno 1937 tijdens de oorlog met Japan. Zendelinge Gloria Tatlock is op zoek naar een grote lading opium, die een jaar geleden spoorloos is verdwenen. De missie wil de opium als morfine gebruiken voor de talloze gewonde soldaten. Sean Penn speelt de jonge Ame rikaanse handelaar in fluoriseren- de stropdassen, die wegens zijn vloeiend Chinees door de zendelin ge wordt ingeschakeld om het vui le werk op te knappen. Natuurlijk zijn er meer kapers op de kust en zo raken zij verzeild in een inge wikkelde intrige vol verraad en corruptie. Penn en Madonna moe ten uiteraard niets van elkaar heb ben, maar al doende leert men en dus ligt er een happy-end in het verschiet. Je moet er waardering voor heb ben dat Madonna een rol heeft aan gedurfd, die volledig in strijd is met haar videoclip-image, maar het resultaat is hopeloos. Daar naast mist de film volledig de exo tische sfeer, waarnaar zo gestreefd is en is de muziek van producent George Harrison voor de oude Beatle-fans een verschrikking. LEONARD ENGEL 'Crocodile Dundee'; regie: Peter Fair- man; hoofdrollen: Paul Hogan en Linda Kozlowski; theater: Luxor, Leiden. "Ik voel me net als Jane in een Tar- zan-strip", zegt de hoofdrolspeel ster in 'Crocodile Dundee' tegen de hoofdrolspeler. Daarmee lijkt ze ongewild door te dringen tot de kern van het ongelofelijke succes dat deze film vooral in Amerika heeft. Wekenlang was 'Crocodile Dundee' de best bezochte film van de VS. De combinatie van ontroering en romantiek die de Tarzan-reeks zo'n lang leven beschoorde, vormt ook de basis van 'Crocodile Dundee'. Ik herinner me een Tarzan-film, waarin Johnny Weismuller voor eventjes het oerwoud verliet. Tar zan moest zich voor een 'beschaaf de' rechtbank verdedigen. En met de logica van jungle-wetten lukte dat uitstekend. Die confrontatie met de bescha ving is ook het thema van deze Au stralische film en de hedendaagse Tarzan wordt gespeeld door Paul Hogan. In eigen land een gevierd tv-komiek (zijn shows worden ook door Sky Channel vertoond) en als de woudloper Crocodile Dundee maakt hij duidelijk waarom. Het idee voor deze film kreeg Hogan bij een bezoek aan New York, waarbij hij zich bijna net zo mis plaatst voelde als de door hem zelf bedachte figuur Dundee. Maar de film begint in Australië. Als verslaggeefster Sue Charlton reist Linda Kozlowski naar een on herbergzaam gebied voor een re portage over een man die een kro kodil heeft weerstaan. Crocodile Dundee dus. Voor haar reportage verblijven ze samen een paar da gen in de jungle, waarbij Dundee met de nodige zelfspot Tarzan uit hangt. Tot dan toe is de film wel aardig, maar hij wordt pas echt leuk als de handeling zich verplaatst naar New York. Sue Charlton wil hem ook met haar wereld kennis laten maken. Kinderlijke verbazing over de waanzinnige wereld buiten het eigen, vertrouwde territorium is al vaker vertoond. Jacques Tati en Peter Sellers (in 'Being There') gin gen Paul Hogan voor. Maar danzkij zijn innemende persoonlijkheid en de onvervaarde wijze waarop hij de New Yorkse ideeën van bescha ving tegemoet treedt, is 'Crocodile Dundee' een èrg aardige film ge worden. B.J. Linda Kozlovski en Paul Hogan in de jungle FILMS OP VIDEO AMSTERDAM - Na het Gay en Lesbian filmfestival draait nu in het 'officiële' circuit opnieuw een film die de liefdesrelatie tussen twee vrouwen als onderwerp heeft. Houdt dit in dat de homoseksuali teit in de biosoop uit de taboesfeer is en geregeld kan worden gepro grammeerd? door Gerdie Snellers Nee, niet echt. Dat zou pas het geval zijn als 'Desert Hearts', daar om gaat het namelijk, niet in een de meer avantgardistische theaters zijn première zou beleven, maar in de grote publiekstheaters. Afge zien van het onderwerp lesbische liefde past deze film daar eigenlijk uitstekend. Het verhaal is makke lijk, logisch, bevat veel invoelbare emoties, kent spanning, gevaar, sex en biedt aan het eind boven dien nog perspectief. Wat heeft een kassucces nog meer nodig? De regisseuse van 'Desert Hearts', de Amerikaanse Donna Deitch laat er ook geen misver stand over bestaan: ze wil met haar film een groot en breed publiek be reiken. "Want", zegt ze streng en met wijzende vinger, "laat me je één ding zeggen, deze film mag dan wel over een relatie tussen twee vrouwen gaan, maar die rela tie is zo universeel dat iedereen zich daar ongetwijfeld in zal her kennen. En mensen die denken: vrouwen, da's niets voor mij, die vergissen zich. Ze zullen zien dat het hen toch aanspreekt". 'Desert Hearts' is haar eerste speelfilm. Hiervoor heeft ze wel twee documentaires gemaakt, maar dat vergt toch een ander werkwijze:: "Je zoekt in essentie wel naar hetzelfde, namelijk de waarheid in het karakter. Maar in een documentaire werk je niet met acteurs, maar met de mensen zelf. Ik weet niet wat ik prettiger vind, voor beide valt wat te zeggen". "In 'Desert Hearts' had ik het voordeel dat ik met twee goede ac teurs werkte Helen Shaver als lera res Engels en Patricia Charbon- neau als de levenslustige Cay. Charbonneau had weliswaar nog niet veel vaker aan een film meege werkt, maar ze heeft wel veel op toneel gestaan en dat was een te merken". Kracht "Ik wilde een film maken over een relatie tussen twee vrouwen. Zo'n film is tot dusver in de com merciële Amerikaanse cinema nog niet gemaakt. Ik liep toen tegen de roman 'Desert of the Heart' van Ja ne Rule aan en wist meteen dat dat een goede keus zou zijn. Het boek heeft een grote emotionele kracht en een boeiend verhaal". Deitch heeft zich vrij strak aan de roman gehouden alleen het jaar tal en het decor is gewijzigd. Het heden werd 1959 en het kosthuis is nu een originele Amerikaanse ranch. Deze veranderingen zijn vooral gemaakt op grond van fi nanciële overwegingen. Hoe som berder de entourage, hoe goedko per de film. De financiering van 'Desert Hearts' is een verhaal op zich. Twee en een half jaar lang heeft Donna Deitch met aandelen (van 15.000 dollar per stuk) moeten leu ren om de noodzakelijke anderhalf miljoen bij elkaar te krijgen. "Ik verkocht die aandelen aan ieder een die het maar wilde. Dat was een vreselijke zware tijd. Ik moest maar aardig blijven en mensen steeds weer opnieuw overtuigen van de noodzaak van dit project, tot vervelens toe". "Toen het bedrag uiteindelijk rond was, liep het voor de rest ge lukkig redelijk gemakkelijk. Het enthousiasme was groot en ver schillende Amerikaanse distribu teurs toonden belangstelling. Uit eindelijk ben ik uitgekomen bij een distributeur die we in Amerika 'gespecialiseerd' noemen. Ze heb ben films als 'Stranger than Para dise' van Jim Jarmusch in hun be stand". Het feit dat de film niet geschikt wordt geacht voor kinderen onder dc achttien jaar vindt ze zelf eigen- lijk heel vanzelfsprekend: "In Amerika heb je het systeem van de filmkeuring die etiketten uitdeelt. 'Desert Hearts' heeft een R, wat be tekent dat je door je ouders bege leid moet worden of ouder moet zijn dan achttien. Als er iets bloots in een film zit, heb je in Amerika al snel een R te pakken". "In Amerika wordt niet gekeurd op geweld, eigenlijk alleen op sex. Ik vind dat niet hypocriet. Zo zit de Amerikaanse Maatschappij nu eenmaal in elkaar. Niet dat ik het goedkeur, maar het is inherent aan een bepaalde mentaliteit die heerst". Geen oudejaarsprogramma met Freek de Jonge dit keer, maar voor de videobezitters niet zo erg. Movies Select Video komt met twee cassettes waarop pro- dukties van De Jonge staan. 'Een verademing' is de produktie waarmee De Jonge op 31 decem ber 1984 op de televisie kwam. Hij is Hoeksteen van de Samen leving. De andere cassette bevat 'De openbaring' en dat is het pro gramma dat De Jonge een jaar eerder bracht. Roodkwabje, De Derde Wereldoorlog en Het kistr je zijn een paar onderdelen die in menig geheugen zullen zijn blij ven hangen. Tot de volgende jaarwisseling. Van Movies Select is ook 'Man nen' ('Manner'), geregisseerd door Doris Dörrie. 'Mannen' is een komedie en ook een beetje een satire op het gedrag van mannen. Helaas heeft Dörrie een soort moraal aan de film gekop peld en daar is-ie niet sterker van worden. 'Mannen' gaat over de liefde van twee mannen voor een vrouw en over de groeiende ge negenheid voor elkaar. 'Making love' van Arthur Hiller gaat daar ook over. Het verschil is dat de genegenheid tussen de mannen bij Hiller duidelijk een homosek suele is. Michael Ontkean, Harry Hamlin en Kate Jackson geven de driehoeksverhouding waarin de homoseksuele relatie het langzaam maar zeker wint van de hetero-seksuele voorzichtig, maar geloofwaardig gestalte. eigenlijk alleen Hji, komen voor in 'All quiet on the western front' van Delbert Mann. In 1930 verfilmde Lewis Milestone het beroemde boek van Erich Maria Remarque over de ellende aan het front ten tijde van de Eerste Wereldoorlog en hij deed het schitterend. Je moet als regisseur lef heb ben om je daar nog eens aan te wagen. Mann had dat; hij pro beerde het en faalde. Niet dat zijn versie slecht is, maar het ge tob van Ernest Borgnine, Ri chard Thomas en Mark Elliott in de modder is toch een stuk min der aangrijpend dan het werk van Milestone. Oorlog en de gevolgen ervan op kleinere schaal zijn te zien in 'The blood of others' (Le sang des autres) van Claude Chabrol naar een boek van Simone de Beauvoir. De bioscoopversie duurt ruim twee uur, een specia le tv-versie vraagt zes uur, de cas settes waarmee RCV 2001 komt duren samen 265 minuten. Drie versies van een verhaal, het is wat veel en het vraagt om moeilijkheden. De verhouding tussen Jodie Foster, Michael Ontkean en Sam Neill wordt uit gebreid opgezet, maar toont toch de hiaten die ontstaan door het monteren van een veel langer verhaal. Het tempo van de film is aan de trage kant; waardering moet worden opgebracht voor de manier waarop Chabrol het Franse verzet tekent. Hij maakt er geen supermannen van. PETER DE ZWAAN BIOSCOPEN (OP)NIEUW BLIJVERS 'Down and out in Beverly Hills' - zwerver zet rijkeluisbuurt op stelten, City, Katwijk 'Big trouble in Little China' - stoere vrachtwagenchauffeur raakt verzeild in Chinese fantasieën, City, Katwijk 'Legal Eagles' - Robert Redford in een romantische komedie, Lido, Lei- 'Speumeuzen' - Sherlock Holmes op muizenniveau in Disney-film, Lido, Leiden en Euro, Alphen 'Flodder' - a-sociale familie belandt bij wijze van experiment in een kou- we kakbuurt, Lido, Leiden en Euro, Alphen 'Ferris Bueller's day ofT - jongen gaat een dagje spijbelen en belandt onder meer in een museum, Lido, Leiden 'Karate Kid 2' - geslaagd vervolg op film over talentvolle karateleerling, City, Katwijk. 'Howard' - buitenaardse eend be landt op de wereld, Lido, Leideii 'Ruthless People' - grove komedie met Bette Midler en Danny DeVito in glansrollen, Lido, Leiden en Euro, Al- 'Running Scared' - lachfilm met Gre gory Hines als politieman, Euro, Al phen en City, Katwijk Top Gun' - Amerikaanse straaljager piloten in opleiding, Lido, Leiden. SEXFILMS 'Every woman's fantasy' - Rex, Lei- NACHTFILMS 'New wave hookers' - Rex, Leiden. 'Flodder' - Euro Alphen. 'Flesh and Ecstasy' - Euro, Alphen 'Zij die zondig leven' - Euro Alphen. DEN HAAG 'Crocodile Dundee' - Asta (463500), al. 'Labyrinth' - Asta, al. 'Jumping Jack Flash' - Asta, al. Top Gun' - Babylon (471656), al. 'Ruthless People' - Babylon, al. 'Heartburn' - Babylon, al. 'Ferris Buellers day off - Cineac (630637), al. 'Real Genius' - Cineac, al. 'Down and out in Beverly Hills' - Ci neac, al. 'De Speurneuzen' - Cineac, al. 'Fantasia' - Cineac, al. 'Asterix contra Caesar' en 'Amadeus' - Euro (667066). 'Flodder' - Metropole (456756), al. 'De Speurneuzen' - Metropole, al. 'Biggies' - Metropole, al. 'About last night' - Metropole. 12 jr. 'Asterix contra Caesar' - Metropole, 'Ferris Buellers day ofT - Metropole, al. The Mission' - Metropole. al. 'Youngblood' - Odeon (462400), al. 'Running Scared' - Odeon, 12 jr. 'Howard' - Odeon, al. 'De Speurneuzen' - Odeon, al. 'Flodder' - Odeon, al. 'It's my body' - Le Paris (656402), 18 jr. 'Body Girls' - Le Paris, 18 jr. 'Pruimenbloesem' - Le Paris, 18 jr. AMSTERDAM Top Gun' - Alfa (278806), al. Death of a salesman' - Alfa, 16 jr. 'Labyrinth' - Alfa, al. Betty Blue' - Alfa, 16 jr. 'De Speurneuzen en Amadeus' - Al- hambra, al. 'Fantasia' en 'Un homme et une fem me' - Alhambra, al. 'Ruthless People' - Bellevue Cinera ma (234876/266227), al. 'Jumping Jack Flash' - Cinerama, al. 'Crocodile Dundee' - Calypso (266227/ 234876), al. The Color Purple' - Calypso, al. Talk Dirty to me III' - Centraal (248933), 18 jr. 'De Speurneuzen' - Cineac, (243639), al. 'Biggies' - Cineac, al. 'Hannah and her sisters' - Cinecenter (236615), al. 'De rode kus' - Cinecenter, 16 jr. 'Abel' - Cinecenter, al. 'Out of Africa - Cinecenter, al. 'Ferris Buellers day off - Cinema (151243), al. 'Ruthless People' - Cinema, al. "Running Scared' - City (234579), 12 jr 'Ferris Buellers day off - City, al. 'De Speurneuzen' - City, al. 'Asterix contra Caesar' - City, al. 'Howard' - City, al. 'Youngblood' - City, al. 'Real Genius' - City, al. 'Down and out in Beverly Hills'City, al. 'II Conformista' - Kriterion, (231708), 16 jr. 'Les favoris de la lune' - Kriterion. 16 jr. 'Starmaker' - Parisien (248933), 18 jr. 'Down by law', - The Movies (245790). 16 jr. Tokyo Ga' - The Movies, 16 jr. 'Diva' - The Movies, 16 jr. 'About last night' - Tuschinski, (262633), 12 jr. 'Flodder' - Tuschinski, al. Target' - Tuschinski, 16 jr. 'Legal Eagles' - Tuschinski, al. The Mission' - Tuschinski, 12 jr. 'Heartburn' - De Uitkijk, ail. TELEVISIE De komende week een aantal films op de televisie die, hoewel nog niet erg oud, min of meer het predikaat klassieker verdienen. Wat te denken van 'Being The re', de laatste grote rol van Peter Sellers? In de verfilming van het boek van Jerzy Kosinski speelt Sellers een ongeletterde tuinman die na de dood van zijn baas op de buitenwereld wordt losgela ten. Door een opeenstapeling van misverstanden wordt hij voor een genie aangezien en belandt in presidentiële kringen. Een ge denkwaardige rol in een mooie film (donderdag, België 2, 20.25 uur). Dat Dustin Hoffman zijn naam aan veel opzienbarende films heeft verbonden, wordt dezer da gen op BBC 1 bewezen. In de se rie die aan hem is gewijd komen de week vier films. Morgen avond 'All the president's men', waarin hij met Robert Redford het journalistenduo Woodward- Bernstein speelt dat de Waterga te-affaire aan het rollen bracht (23.40 uur). Een heel jonge Hoff man duikt op in 'The Graduate'. Als schuchter student krijgt hij onder de tonen van Simon and Garfunkel liefdeslessen van An ne Bancroft (dinsdag, 22.30 uur). In 'Agatha' is Dustin Hoffman de tegenspeelster van Vanessa Redgrave. De film fantaseert op het plotseling verdwijnen van de schrijfster Agatha Christie (woensdag 23.30 uur). Vrijdag ten slotte duikt hij op in 'Mid night Cowboy' aan de zijde van Jon Voight. Een ontroerende Jean Seberg, te zien in 'A bout de soufflé'. (Archieffoto) film over twee buitenbeentjes in New York (vrijdag, 23.20 uur). Duitsland 3 doet ook een duit in het zakje met 'A bout de soufflé', het opzienbarende debuut van Jean-Luc Godard. Jean-Paul Belmondo speelt een jonge gang ster die, op de vlucht voor de po litie, schuilt bq een Amerikaanse studente (Jean Seberg). Woens dag om 22.30 uur te zien. Volgende week vrijdag op België 2 'Breaking Away', een film die nooit de Nederlandse bioscopen heeft gehaald, maar naar verluid het aanzien best waard is. Peter Yates vertelt hierin het verhaal van vier jongens die zich verve len en zich overgeven aan dag- dromerijen. Eén van hen is beze ten van wielrennen en de opwin ding is groot als vier Italiaanse wielrenners hun saaie stad be zoeken (20.55 uur). FILMHUIZEN Het Filmhuis LVC begint het nieuwe jaar met films van Fede- rico Fellini. Volgende week woensdag draait allereerst 'II Bi- done' uit 1955 (20.00 en 22.15 uur). Het is een vrolijk verhaal over drie zwendelaars die mis bruik maken van de goedgelo vigheid van hun medemens. Vooral met hun verkleding van drie geestelijken wordt veel suc ces geboekt. Donderdag en het in weekein de wordt vervolgd met 'Casano va', een recentere (1975) film van Fellini. Donald Sutherland speelt de hoofdrol van de spreek woordelijke vrouwen versierder. In de visie van Fellini is het een amechtig persoon die met enige tegenzin het imago in stand houdt en zich miskend voelt als schrijver en filosoof (21.15 uur). Het Kijkhuis heeft naast de op deze pagina beschreven premiè re nog twee films op zijn pro gramma. Dat is allereerst 'Ran', een filmepos over het feodale Ja pan en gemaakt door Akira Ku rosawa. Hij laat drie zoons van een plaatselijke machthebber strijden om de heerschappij na diens dood. Met hun broeder strijd richten ze de familie ten gronde (21.30 uur). 'Hannah and her sisters' is een Michael Caine, te zien in 'Han nah and her sisters'. (fotoUPI) verhaal van drie zusters. Het is tevens de laatste film van Woody Allen, waarvoor hij het verhaal heeft gesitueerd in het intellec tuele milieu van New York. De drie zusters vormen het draai punt en daarom heen draaien fa milie en relaties. Hannah wordt gespeeld door Mia Farrow en bij de relaties treffen we innemende rollen van Michael Caine en Al len zelf (20.00 en 22.15 uur).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 19