Landbouw
zet bijl in
Bosbeheer
Politiek goochelt lustig met cijfers
Tsjernobyl
'hottest
item' in '86
Kerstrede Beatrix: vrede is
het te boven komen van angst
Nederlandse toerist gaf 11
miljard uit in buitenland
Vredesmars Steenwijk:
'Vredesbeweging leeft'
'Fransen maken meeste
kans op duikbootorder'
ZATERDAG 27 DECEMBER 1986
BINNENLAND
PAGINA 5
Braks privatiseert: 1000 man weg
DEN HAAG (ANP) Staatsbosbeheer wordt voor het
grootste deel overgeheveld naar het particuliere bedrijfsle
ven, zo heeft minister Braks (landbouw en visserij) op slag
van kerstmis besloten. Het gaat in eerste instantie om de
1000 werknemers van de afdeling terreinbeheer. Braks on
derzoekt nog of hij ook andere onderdelen van de in totaal
1700 werknemers tellende dienst kan afstoten.
Daarnaast kregen de directeuren
van de verschillende onderdelen
Landbouw en Visserij te horen
ren. Nu heeft elke provincie twee
kantoren. Per provincie moet er
directeur met een staf en een
dat tot 1990 625 arbeidsplaatsen ambtelijk apparaat komen
worden opgeheven, 7 procent
plaats van twee. Deze beslissingen
het totale aantal. De minister wil van Braks vloeien voort uit het be
de kantoren in de provincies halve- sluit van de ministerraad om 28.000
banen bij de rijksoverheid te
schrappen.
Bij Staatsbosbeheer verdwijnen
eerst de 1000 mensen bij terreinbe
heer. Braks sluit daarbij gedwon
gen ontslagen niet uit. Voor de
ambtenaren die bij de bedrijfs
voorlichting van Staatsbosbeheer
werken zal nog worden bekeken of
privatisering mogelijk is. Een an
der onderzoek is gericht op de mo
gelijkheden voor afstoting van het
bureau in- en verkoop voedsel
voorziening, afdeling classificatie
geslachte dieren. Daar werken 100
ambtenaren.
DEN HAAG (GPD) 'Tsjerno-
byl' is voor de Nederalnder-s de
belangrijkste gebeurtenis in
het bijna afgelopen jaar. De
vergiftiging van de Rijn na de
brand bij Sandoz in Bazel is
nummer twee, zo blijkt uit een
onderzoek dat het NIPO heeft
gehouden onder ruim 1700 Ne
derlanders van 12 jaar en ou
der. Het onderzoek werd ge
houden in opdracht van de
AVRO.
De verwikkelingen rond de
pensioenuitkering aan me
vrouw Rost van Tonningen
wordt als derde belangrijke
nieuwsgebeurtenis genoemd,
gèvolgd door de ontploffing
van het Amerikaanse ruimte
veer Challenger, de internatio
nale terreuraanslagen, voetbal
vandalisme, de ontwikkelingen
in Zuid-Afrika en Suriname, öe
Elfstedentocht en de wapenle
veranties van de VS aan Iran.
DRONKEN Een 41-jarige vrouw
uit het Zuidhollandse Langerak is
op kerstmorgen op een dijk in de
gemeente Liesveld geschept door
een 25-jarige automobilist uit
Groot-Ammers, die hoogstwaar
schijnlijk dronken was. De vrouw,
die samen met iemand anders op
de dijk liep, overleed ter plaatse.
De automobilist reed in eerste in
stantie gewoon door, maar meldde
zich later bij de politie. Hij was
eerst naar een vriend gegaan, waar
hij alvorens zich te melden enkele
borrels dronk. De politie zei dit te
beschouwen als een poging om het
rijden onder invloed tijdens de
aanrijding te verdoezelen.
DEN HAAG (ANP) In haar
kerstboodschap heeft koningin
Beatrix een vurig pleidooi gehou
den voor de wereldvrede. Zij wees
er op dat, hoewel 1986 door de Ver
enigde Naties is uitgeroepen tot
Jaar van de Vrede, er geen dag is
gewwest waarop werkelijk kon
worden gesproken van vrede op
aarde. Het bestaan wordt voortdu
rend bedreigd door oorlog, geweld,
onderdrukking en honger. "Het is
nu niet anders dan 2000 jaar gele
den".
Beatrix noemde de vijand van
vrede de angst: angst voor oorlog,
voor geweld, voor vernietiging,
voor onderdrukking, angst voor al
les wat de ene mens de andere aan
kan doen. "Het streven naar vrede
is dan ook een voortdurend pogen
de angst in het menselijk leven en
samenleven te boven te komen.
Vaak gaat dat niet zonder strijd.
Vrede is niet te koop tegen de prijs
van de vrijheid. Eerst komt vrij
heid, dan pas vrede - niet omge
keerd", zo zei de vorstin.
Waar mensen elkaar misbruiken,
uitbuiten, buiten spel zetten en be
vechten, daar heerst geen vrede, al
dus de koningin. "Willen wij vrede,
dan moeten we steeds opnieuw ge
stalte trachten te geven aan vrij
heid en sociale rechtvaardigheid".
In haar kerstboodschap zei Bea
trix dat naast onrecht ook eigen in
nerlijke onrust een bron van onvre
de is. "Een mens kan zich in het
leven verdwaald voelen, de weg, de
richting kwijt zijn. Soms ontbreekt
het ons geheel aan levenskracht".
Maar juist voor mensen die onze
ker zijn, is er de boodschap van
kerstmis: God is met ons, ook in
onze angst, aldus de koningin.
Beatrix besloot met een citaat
van Franciscus van Assisi: "Heer,
maak mij tot een instrument van
vrede. Waar haat is, dat ik liefde
breng. Want zichzelf gevende
wordt men rijk, zichzelf verliezen
de vindt men vrede".
LEIDSCHENDAM (ANP) Nederlanders hebben dit jaar in het bui
tenland 11 miljard gulden uitgegeven, 650 miljoen gulden meer dan
vorig jaar, zo heeft het Nederlands Bureau voor Toerisme (NBT) be
kendgemaakt. Het buitenlands toerimse bracht Nederland 4,9 mil
jard in het laatje. Dat is weliswaar 100 miljoen gulden minder dan in
1985, maar toch nog 100 miljoen dan het NBT eerder had verwacht.
Dat de ontvangsten zich relatief nog vrij gunstig ontwikkelden is
volgens het NBT vooral te danken aan een toenemend bezoek uit de
Europese landen. Naar verwachting steeg het inkomend toerisme
vanuit Europa met 100.000 bezoeken. Deze toename compenseerde
ten dele de terugval van het Amerikaanse bezoek. Uiteindelijk is ge
bleken dat de Amerikaan niet alleen uit angst voor terroristische ac
ties en de gevolgen van de kernramp in Tsjernobyl is weggebleven,
maar vooral wegens de slechte koers van de dollar. De waarde liep
met een derde terug. Uit recente gegevens blijkt, aldus het NBT, dat
de lage dollar voor 70 procent verantwoordelijk was voor het wegblij
ven van de Amerikaanse toerist.
STEENWIJK (ANP) De traditio
nele vredesmars op Tweede Kerst
dag vanuit Steenwijk naar de Ame
rikaanse basis in Havelterberg
heeft aanzienlijk minder mensen
op de been gebracht dan in voor
gaande jaren. Weliswaar vormden
een kleine 2500 deelnemers giste
ren een langgerekt lint door de
Steenwijker straten, maar de orga
niserende vredeswerkgroep
WAAKS (Werkgroep Anti-atoom-
koppen en Kerncentrales Steen-
wijk) had een grotere toeloop ver
wacht omdat de elfde manifestatie
voor het eerst ook in het teken
stond van verzet tegen kernener
gie. Bij het 6 kilometer buiten
Steenwijk gelegen Havelterberg
werden honderden bloemen in de
berm neergelegd en in de hekken
van de basis gestoken als stil pro
test. Er deden zich geen ongere
geldheden voor.
Voorafgaand aan de vredesmars
werd in theater De Meenthe in
Steenwijk een korte manifestatie
gehouden waarbij de Nijmeegse
polemoloog Wecke stelling nam te
gen de Nederlandse regering die
hij verweet de burgers maar wat
wijs te maken. "Er is ons wijs ge
maakt dat met de verkiezingsuit
slag het Nederlandse volk de kruis
raketten heeft omarmd. Men doet
daarbij alsof een verkiezing het
zelfde is als een referendum. Men
heeft ons wijs gemaakt dat de vre
desbeweging een grote nederlaag
heeft geleden. Dat is ons aange
praat en het vervelende daarvan is
dat sommige lieden ook in de top
van de vredesbeweging dat zelf
zijn gaan geloven".
Volgens Wecke is de vredesbe
weging helemaal niet dood maar
moet er wel aan gewerkt worden
om de mensen weer bij vredesacti-
viteiten te betrekken. Hij wees er
op dat de vredesbeweging veel po
litiek effect heeft gehad. Hij refe
reerde aan het lange wachten voor
dat de regering uiteindelijk haar
beslissing omtrent de kruisraket
ten nam. "Als het aan de regering
alleen had gelegen zou ze al veel
eerder een positief besluit hebben
genomen. De vredesbeweging
heeft voor die vertraging gezorgd
en heeft ook bewerkstelligd dat
vrede en veiligheid permanent in
alle geledingen ter discussie
staan".
len van de Russische partijleider
Gorbatsjov tijdens de topconferen
tie in Reykjavik om de wereld in
het jaar 2000 kernwapenvrij te heb
ben, niet gedaan uit oogpunt van
propaganda. "De Sowjet-Unie kan
de bewapeningsrace kennelijk niet
meer volhouden. Het is zelfs van
een gfediciplineerd volk als de Rus
sen waarschijnlijk te veel gevraagd
om tot 17 procent van het bruto na
tionaal produkt in de bewapening
te steken. Daarom zijn die voorstel
len bepaald geen sprookjes. Zelfs
als er geen oprechte vredeswil ach-
terzit dan toch in ieder geval eco
nomische noodzakelijkheid".
RIAD(AP) Samen met een groot Een van de redenen waarom
aantal andere Westeuropese maat- RDM toestemming voor een offer-
schappen heeft de Rotterdamsche te kreeg is dat andere Westeurope-
Droogdok Maatschappij (RDM) se landen zonder meer bereid zijn
zich definitief in de strijd gewor- duikboten te leveren, zodat het
pen om de bouw van onderzeeërs niet-meedoen van Nederland wei-
voor Saoedi-Arabië. Eerder deze nig effect heeft. Volgens diploma-
week benadrukte de Saoedische tieke zegslieden maken
koning Fahd het belang van de teel de Fransen de meeste kans op
ontwikkeling van de jonge marine, de miljardenorder, omdat de Saoe-
Fahd verklaarde bij de opening dische marine tot nog toe vooral
van een commando- en controle- van Frans materieel is voorzien. De
centrum op het hoofdkwartier van Franse deelnemers aan de race zijn
i Jubail, dat zijn rege- Direction des Constructions et Ar
ring de marine wil versterken met mes Navales en Thomson CSF.
een 'afschrikkingsmacht' van on-
eDe offerte van de RDM, waaraan J Een definitief besluit over de or-
een parlementaire discussie voora- der wordt aan het einde van het ko-
fing, ontlokte een protest van Is- mend voorjaar of begin zomer ver-
raël omdat het in strijd zou zijn met wacht, zo meldden de zegslieden,
het Nederlandse beleid geen mili- Het contract zal een looptyd heb-
tair materieel te leveren in 'span- ben van meer dan 10 jaar, omdat de
ningsgebieden'. Een woordvoerder bouw van de onderzeeërs zeker zo
van het Israëlische ministerie van lang in beslag zullen nemen en om-
buitenlandse zaken zei vorige d*\ het contract bovendien voor-
week dat hij de Nederlandse stap ziet in de opleiding van bemanmn-
'diep betreurt'. gen.
Kamervragen PvdA over fraude
bij woningstichting Capelle
DEN HAAG (ANP) Het PvdA-kamerlid Hummel heeft staatssecretaris
Heerma (volkshuisvesting) volledige opening van zaken gevraagd over
de miljoenenfraude bij de stichting Verantwoord Wonen in Capelle aan
den IJssel. Hummel, lid van de parlementaire enquêtecommissie, wil
onder meer weten welke bemoeienis Volkshuisvesting de afgelopen
maanden met de stichting heeft gehad. Hij verlangt een overzicht van de
personen die deel hebben uitgemaakt of dat nog doen van het bestuur
van de stichting en van de periode waarover hun lidmaatschap zich uit
strekt. De Sassenheimse burgemeester Kret is momenteel voorzitter.
Voorts vraagt Hummel een overzicht van de vermoedelijk gepleegde
strafbare feiten, van de projecten dié door de stichting zijn uitgevoerd of
in uitvoering zijn. Andere vragen hebben betrekking op de financiële
toestand va de stichting, op de mate waarin de huurders gedupeerd (kun
nen) worden en op welke wijze de overheid betrokken is of dreigt te
raken bij de financiële nasleep van deze zaak.
De fraude zou betrekking hebben op de periode 1980 tot 1985. In die
tijd zouden bestuursleden ongeveer 6 miljoen gulden aan steekpennin
gen hebben ontvangen in ruil voor bouwprojecten.
Bordeelhouder dood na steekpartij
AMSTERDAM (ANP) Bij een
steekpartij aan de Enge Kerksteeg
in Amsterdam is op kerstavond
een 48-jarige bordeelhouder om
het leven gekomen. De precieze
toedracht van de steekpartij en de
dader zijn de politie nog niet be
kend.
De politie trof na een alarmering
's avonds laat de dode bordeelhou
der en een prostituée in de straat
aan. Volgens de vrouw waren 's
avonds enkele mannen op bezoek
geweest. Toen die vertrokken riep
ze naar de bordeelhouder dat ook
zij wilde gaan. Daarop kwam ech
ter geen antwoord, zodat ze samen
met een collega boven ging kijken.
Daar vonden de vrouwen het li
chaam van de man.
Enige tijd later op de avond ar
resteerde de politie in de Paarden
straat in de hoofdstad een 31-jarige
man, die er in een bar met ander
mans jasje vandoor wilde gaan. Uit
verhoor bleek later, volgens de
woordvoerder, dat de man waar
schijnlijk ook iets met de steekpar
tij te maken had.
DEN HAAG (ANP) Zwarte brandplekken en de restanten van een
koplamp geven de plaats aan waar een 43-jarige Rottterdammer in de
nacht van donderdag op vrijdag vlak bij de ambassade van de Sowjet-
Unie in Den Haag een auto van de ambassade in brand heeft gestoken.
Het voertuig brandde geheel uit. De man werd later door de politie aange
houden en zei toen de brand te hebben gestichting als protest tegen de
bezetting van Afghanistan. Volgens de politie ging het hier om een inidvi-
duele actie.
DEN HAAG Politici hebben
de natuurlijke neiging om de ze
geningen van het door hen voor
gestelde beleid met 'objectieve'
cijfers te onderbouwen. Vooral
berekeningen van het Centraal
Planbureau (CPB), de reken
meesters van de overheid, wor
den vaak opgevoerd als een be-
door
Henri Kruithof
wijs van goed beleid. Maar is dat
wel terecht?
Vorige week bepaalde de rech
ter dat premier Lubbers op-"
nieuw een deel van het dossier
van de kabinetsformatie open
baar moest maken. Daaruit bleek
onder meer dat het kabinet - zon
der dat in het regeringsbeleid
ook maar het minste veranderde
- de voorspelling over de werk
loosheid verlaagde van 550.000
naar 500.000 in 1990. Een niet ge
ringe vermindering van 50.000
dus.
Al direct na de formatie bleek
uit berekeningen van het CPB
dat deze voorspelling slecht on
derbouwd was. Critici noemden
het opgevoerde half miljoen met
een al 'boterzacht', overigens
zonder de prognoses met harde
feiten tegen te spreken.
Maar het CPB preteneert ook
niet met harde gegevens op tafel
te komen. Dat kan ook moeilijk
anders. De eigen berekeningen,
die altijd worden gepresenteerd
CPB-directeur De Ridder: ge
tuige in de verkiezingstijd.
(foto Aricfo)
door de media alsof het keiharde
feiten zijn, zijn voor een groot
deel gebaseerd op veronderstel
lingen en niet op onwrikbare fei
ten. Olieprijzen en dollarkoersen
blijken nauwelijks voorspelbaar
maar bepalen wel voor een be
langrijk deel de uiteindelijke uit
komsten. Het CPB zelf geeft de
ze waarschuwing ook altijd mee
aan de cijfers, maar die verdwijnt
vaak in de mist.
'Zegeningen'
Toch werkt de politiek graag
met de CPB-cijfers, al was het al
leen maar omdat er niets beters
voor handen is. Met een schijn
van grote exactheid voorspellen
politieke partijen in verkiezings
tijd dat er zo en zoveel arbeids
plaatsen bij komen en dat het fi
nancieringstekort tot ongekende
laagte zal dalen. Enkel en alleen
zegeningen dus.
Dat de politiek zich vaak zo
eensgezind van CPB-cijfers be
dient zonder al te zeer op de be
trouwbaarheid te letten, is niet
verwonderlijk: zowel oppositie
als regeringspartijen bedienen
zich van de cijfers en hebben er
beide weinig belang bij ze als on
betrouwbaar af te schilderen.
Het CPB fungeert met name in
verkiezingsstrijd vaak als getui
ge in de strijd wie het beste ver
kiezingsprogramma heeft. Dat
het CPB in een aantal tussenzin
nen altijd zegt dat de uitkomsten
van de berekeningen mede zijn
gebaseerd op veronderstellingen
die de politieke partijen zelf aan
dragen, deert niet.
Voorafgaand aan de bereke
ningen vindt er altijd een overleg
plaats tussen de politieke partij
en het CPB. Daarbij waarschu
wen de rekenaars altijd voor al te
gemakkelijke veronderstellin
gen. Maar het CPB beslist niet
over welke dollarkoersen, olie
prijzen en wat al niet meer als
uitgangspunten worden gehan
teerd. Dat is de politieke verant
woordelijkheid van de party.
Wijsheid?
Het CPB en de politiek moeten
daarbij beide erkennen dat ze
wijsheid niet in pacht hebben.
Voorspellingen moeten nu een
maal gebaseerd zijn op bepaalde
aannamen. Niemand kan met ze
kerheid voorspellen hoe de koers
van de dollar zich zal ontwikke
len. Niemand weet (ja, nu wel
maar toen niet) of de OPEC-lan-
den een akkoord zullen bereiken
over produktiebeperking, het
geen de olie- en daarmee de aard-
gasprijzen zal opdrijven. Toch
hebben deze factoren hun uit
werking op de overheidsfinan-
ciën, de inkomensontwikkeling
van de burgers en op dé werkge
legenheid.
Een verschil van een dubbeltje
tussen de veronderstelde en de
werkelijke dollarkoers, werkt
om te beginnen door op de prijs
van ruwe olie. Omdat de aardgas-
prijs in Nederland is gekoppeld
aan de olieprijs, stijgen de in
komsten uit de gasbel voor de
Staat, maar daalt het besteed
baar inkomen van de burger. De
scherpe daling van de olieprijs
zorgde het afgelopen jaar voor
het omgekeerde.
Een schrijnend voorbeeld van
zo'n aanname-uit-de-losse-pols is
het bedrag dat een krachtiger be
strijding van fraude bij belastin
gen en sociale uitkeringen kan
opleveren. De drie grote politie
ke partijen hadden daarvoor aan
vankelijk een 'bezuiniging' van 3
miljard gulden in hun verkie
zingsprogramma geboekt. Zon
der dat daaraan een echte onder
bouwing ten grondslag lag. In
feite natte-vingerwerk. De rege
ringspartijen erkenden dat zelf
ook wel, want in het regeerak
koord is uiteindelijk de op
brengst van de fraudebestrijding
op 2 miljard gesteld. En daarvan
geloven ook maar weinig men
sen dat die straks ook daadwer
kelijk wordt gehaald.
Maar zolang er geen betere me
thode wordt gevonden om be
paalde ontwikkelingen te voor
spellen - en dat is niet te ver
wachten - zijn de berekeningen
van het CPB de minst onbe
trouwbare cijfers: Tot zolang zul
len deze cijfers door de politiek
gretig (als ze gunstig zijn voor
het beleid) of met zeer veel terug
houdendheid (in het ongunstige
geval) worden gehanteerd. Het
enige is ze met veel slagen om de
arm te lezen. Wel zal daarbij
steeds duidelijk moeten worden
gemaakt wat nog aan het CPB
wordt toégèschreven en wat
puur politieke retoriek is.
Samen met zijn twee kinderen maakt deze vader bij de Havelterberg in de sneeuw het ban-de-bomteken ali,
protest tegen wapenwedloop. Dit jaar namen er minder mensen dan verwacht deel aan deze traditionele vredes
mars op tweede kerstdag. (foto anpj
EINDHOVEN Hoewel de meeste dieren, vooral het pluimvee, kerstmis met gemengde gevoelens bekijken,
konden deze olifanten er geen genoeg van krijgen. Als onderdeel van het traditionele kerstcircus in Eindhoven
kregen ze op kerstmorgen een uitgebreide brunch voorgeschoteld in een speciaal voor hen opgezette tent bij de
schouwburg. Tijdens het verorberen van de schalen met eten - beschikbaar gesteld door een groot hotel - werden
de dieren bovendien vermaakt door een clown. Het circus treedt tot en met nieuwjaarsdag in de lichtstad op.
(foto ANP)
KER(ST)MIS
