Omstreden Regan
wil toch getuigen
Wij de100.000,
ukans op'n half miljoen.
VS: massamoord in
Surinaamse dorpen
Einde noodtoestand Nicaragua
Druk op chefstaf Witte Huis inzake Iran
Partijleider Vietnam
uit scherpe laitiek
DINSDAG 16 DECEMBER 1986
BUITENLAND
PAGINA 7
WASHINGTON Donald Regan, de chefstaf van het Witte Huis wiens rol in de Iran-
affaire nog zo goed als helemaal duister is, zal voor een commissie van de Senaat als
getuige optreden. Dat heeft het Witte Huis bekend gemaakt.
BANGKOK (Rtr) - De Vietnamese
partijleider, Truong Chinh, heeft
gisteren bij de opening van het par
tijcongres in Hanoi scherpe kritiek
uitgeoefend op de communistische
partij en de Vietnamese regering.
Chinh erkende dat de leiders van
Vietnam de tijdens het vorige con
gres in 1982 gestelde doelen niet
hebben kunnen halen. Een voor
aanstaand lid van het Poliburo, Vo
Van Kiet, verklaarde dat er econo
mische problemen zoals
werkeloosheid, verkwisting en
chronische tekorten te over zijn.
„De verantwoordelijkheid voor
deze tekortkomingen en fouten ligt
in de eerste plaats binnen het cen
traal comité, het Politburo, het se
cretariaat van de partij en bij het
kabinet", verklaarde de 79-jarige
partijleider Chinh. Het centraal co
mité wilde zich hierover bekritise
ren tegenover het partij-congre-
s.In zijn toespraak, die recht
streeks door radio-Hanoi werd uit
gezonden, sprak Chinh over de
noodzaak de 1.8 miljoen leden tel
lende partij te „zuiveren". Dit leid
de onder diplomaten in Bangkok
tot speculaties dat er binnenkort
mensen zullen aftreden, onder wie
misschien Chinh zelf. De afgelo
pen maanden waren geschillen
tussen de bejaarde Vietnamese lei
ders aan de dag getreden over de
vraag hoe de economie van Viet
nam, een van de armste landen ter
wereld, op praktische wijze en bo
vendien ideologisch juist weer op
het rechte spoor kan worden ge
bracht. Chinh gaf aan dat Vietnam
zich moet toeleggen op de produk-
tie van meer graan, consumptiear
tikelen en goederen voor de ex
port. Het accent wordt hiermee ge
legd op de lichte industrie. In zijn
politieke rapportage gaf hij geen
aanwijzingen voor belangrijke ver
anderingen op buitenlands poli
tiek gebied. Onder aanhoudend ap
plaus zei hij dat de Sowjet-Unie,
die volgens westerse schattingen
jaarlijks voor rond 2.5 miljard gul
den hulp geeft aan Vietnam, de
„hoeksteen" blijft van het Vietna
mese buitenlandse beleid. Hij
steunde de „vrede in Azië"-verkla-
ring die Sowjet-partijleiderMichail
Gorbatsjov afgelopen zomer in
Wladiwostok aflegde. De partijlei
der riep de Volksrepubliek China
op de betrekkingen te normalise
ren. Chinh gaf geen aanwijzingen
voor veranderingen jegens Cam
bodja, waar Vietnam na een inva
sie in 1978 het pro-Chinese bewind
van de Rode Khmer afzette.
De partijleider verklaarde dat
Vietnam zal doorgaan zijn naar
schatting 140.000 man sterke troe
penmacht in Cambodja te vermin
deren, maar gaf niet aan wanneer
die terugtrekking zal zijn voltooid.
Hij herhaalde de eis van Hanoi van
eliminering van de „Pol Pot-kliek"
van de Rode Khmer als voorwaar
de voor onderhandelingen over
vrede. Chinh trad in juli aan als
partijleider na de dood van Le
Duan. Aan het eind van de jaren
vijftig moest hij zich bij het cen
traal comité verontschuldigen voor
zijn rol in meedogenloze landher
vormingen, die hem toen zijn func
tie als partijleider van Noord-Viet-
nam kostten.
De woordvoerder van het Witte
Huis, Larry Speakes, zei gisteren
bovendien dat druk zal worden uit
geoefend op twee sleutelgetuigen,
de voormalige nationale veilig
heidsadviseur Poindexter en diens
stafmedewerker Oliver North, om
ook opening van zaken te geven.
Poindexter en North zeiden vori
ge week tijdens hoorzittingen van
de commissie buitenlandse zaken
van het Huis van Afgevaardigden
van hun grondwettelijk vastgeleg
de recht gebruik te willen maken
om geen enkele Verklaring af te
leggen.
door
Henk Dam
Deze weigering heeft tot grote
woede binnen het Congres geleid,
en de beloofde druk op Poindexter
en North, alsmede de beschikbaar
stelling van Regan is duidelijk be
doeld als een poging de banden
met het Congres weer wat te her
stellen.
Deze verzoeningsacties van het
Witte Huis hebben mede te maken
met de onthulling het afgelopen
weekeinde, dat een deel van de
Iraanse betalingen voor Ameri
kaanse wapens mogelijk door Oli
ver North is gebruikt ter financie
ring van conservatieve politieke
groepen in Amerika.
Die onthulling, in de krant The
Sun, heeft tal van Amerikaanse po
litici geschokt. Een van hen, sena
tor Patrick Leahy, zei gisteren:
Reservisten"
Israël: leger
onderdrukt
Palestijnen
JERUZALEM (DPA) - Israëlische
reserve-officieren en -soldaten
hebben het Israëlische leger ervan
beschuldigd de Palestijnse bevol-
king.op de bezette Westoever te on
derdrukken. Naar de onafhankelij
ke krant 'Jediot Achronot' gisteren
berichtte, richtten de reservisten
zich tot de afgevaardigde Ran Co-
hen van de linksgerichte "Burger-
rechtlijst", om zich over de situatie
van de bevolking, vooral in He-
bron, te beklagen.
"Wij waren ontdaan over het op
treden van de joodse kolonisten,
die begeleid door en onder be
scherming van Israëlische militai
ren ruzie met de plaatselijke bevol
king uitlokten", aldus de reserve
luitenant van de luchtlandings
troepen, Kan Zchori. De groep re
servisten heeft in de afgelopen
maand haar jaarlijkse dienstplicht
in de streek van Hebron vervuld.
Buitenland kort
China
Een Chinees binnenlands ver
keersvliegtuig is gisteren bij de
landing op een vliegveld bij de stad
Lanzhou in het noordwesten van
China verongelukt. Zes van de 44
inzittenden zijn daarbij om het le
ven gekomen. De overige 31 passa
giers en de zeven bemanningsle
den moesten allen in ziekenhuizen-
worden opgenomen. De oorzaak
van het ongeluk was vermoedelijk
het slechte weer.
„Als dit waar is, dan heeft de Iran-
affaire nu de afmetingen van het
Watergate-schandaal bereikt".
Regan heeft in het verleden wel
gedreigd van zijn „bestuurlijk pri
vilege" om niets te zeggen gebruik
te zullen maken. Larry Speakes zei
evenwel gisteren dat Regan dat nu
zeker niet zal doen.
Voor Regan zelf is er nog een ex
tra reden om te willen getuigen.
Republikeinse politici en vrienden
van president Reagan hebben de
afgelopen weken bij herhaling op
zijn ontslag aangedrongen. Door
nu in het openbaar over zijn rol in
de Iran-affaire te vertellen, kan Re
gan aan die roep wellicht een einde
maken.
Inmiddels is de directeur van de
Amerikaanse geheime dienst, Wil
liam Casey, gisteren in een zieken
huis opgenomen. Casey, die vorige
week voor een Senaatscommissie
achter gesloten deuren getuigde,
lijdt aan de gevolgen van „het inne
men van medicijnen die een ave
rechtse werking hadden", aldus
een officièle verklaring.
Irak
Inmiddels heeft de krant Was
hington Post gisteren bericht dat
de CIA de afgelopen twee jaar, in
dezelfde tijd dat Amerika in het ge
heim wapens aan Iran verkocht,
Irak van vitale satellietgegevens
heeft voorzien.
Irak gebruikte die gegevens bij
het plannen van bombardementen
op Iraanse olietanks en electrici-
teitscentrales. Volgens in de krant
geciteerde bronnen is deze infor
matie voor Irak „van vitaal be
lang".
In augustus van dit jaar zorgde
de CIA ervoor, dat Irak nog sneller
over satellietfoto's kon beschikken
dan daarvoor het geval was ge
weest. De foto's stelden het land in
staat enkele uren na een bombar
dement te zien hoe groot de aange
richte schade was geweest.
CIA-directeur William Casey zou
in oktober en november met hoge
Irakese functionarissen kontakt
hebben gehad om te kunnen vastj.
stellen hoe nuttig de gegevens wa-
Voor Irak is het bombarderen
van Iraanse olietanks van groot
strategisch belang. Het land hoopt
daarmee de Iraanse economie te
vernietigen, op die manier een ein
de aan de nu al zeven jaar durende
oorlog forcerend.
PARIJS (GPD) - De verantwoorde
lijkheid voor een mislukte aanslag
op de gaullistische oud-minister
Alain Peyrefitte gisteren wordt op
geëist door de terroristenorganisa
tie 'Action Directe'. De autobom
ontplofte voor het woonhuis van de
oud-minister in Provins (zie foto
ANP), waar hij sinds 1965 burge
meester is. Nadat een gemeente
ambtenaar de accu van de dienst
auto had opgeladen en vervolgens
startte om naar het gemeentehuis te
rijden, kwam de bom tot ontplof
fing. De gemeente-ambtenaar was
op slag dood.
De oud-minister ontsnapte door
een speling van het lot zelf aan de
dood. Omdat hij bij zijn vertrek
naar Parijs de autosleutels van de
dienstauto niet had kunnen vin
den, had hij zijn privé-auto uit de
garage gehaald. Peyrefitte is 'co
lumnist' van het conservatieve
dagblad 'Le Figaro', in welke rol
hij bekend staat om zijn scherpe
kritieken. Kortgeleden nog had hij
zijn afkeuring uitgesproken over
Mislukte
aanslag
op Franse
ex-minister
de studentenbetogingen in de
hoofdstad, die ertoe leidden dat een
wetsontwerp tot wijziging van het
hoger onderwijs moest worden in
getrokken.
De aanslag_ op Peyrefitte is de
eerste aanslag op een vooraan
staand politicus sinds de reeks
aanslagen die de toenmalige presi
dent De Gaulle overleefde. Peyrefit
te behoort tot de garde van de oude
re gaullisten en hij was talloze ma
len minister in diverse kabinetten,
onder andere minister van voor
lichting, onderwijs, cultuur, weten
schappelijk onderzoek en in 1976
van justitie.
In deze laatste hoedanigheid was
hij verantwoordelijk voor de zoge
naamde 'wet voor de veiligheid en
de vrijheid', die het mogelijk maak
te terroristen op een snelle manier
te berechten. Peyrefitte herinnerde
er maandag op de plaats van de
aanslag in Provins aan dat hij tij
dens zijn ministerschap „tweehon
derd terroristen achter slot en gren
del had gezet", waarvan het groot
ste deel „in mei 1981 door de socia
listen weer op vrije voeten was ge
steld".
Hoewel de eerste melding van
'Action Directe', die op het ge
meentehuis van Provins binnen
kwam, nog niet helemaal serieus
genomen werd, houden de autori
teiten ernstig rekening met een
nieuwe aanslag van deze interna
tionaal georiënteerde terroristen
organisatie, die in november als
laatste slachtoffer de Renault-pre
sident Georges Besse voor zijn huis
doodschoot.
PARAMARIBO/WASHINGTON
(ANP/GPD) - Volgens de Ameri
kaanse onderminister van buiten
landse zaken Elliott Abrams wor
den hele dorpen in Suriname uit
gemoord. Abrams zei gisteren op
een persconferentie dat militairen
dorpen binnengaan en "iedereen
vermoorden in het dorp die maar
aanwezig is".
Volgens hem zijn deze massa
moorden, waarover in de Neder
landse pers is bericht, een ramp
voor Suriname. "Het zal tot weer
zin, meer geweld en meer spannin
gen in heel Suriname leiden", al
dus Abrams.
Volgens de onderminister be
schikken de Verenigde Staten over
geheime informatie dat de Libi
sche ambassade in Paramaribo be
trokken is bij subversieve activiteit
in Suriname, Zuid-Amerika en het
Caribisch gebied. Volgens Abrams
doet de Libische ambassade in Pa
ramaribo niets anders dan onrust
stoken, aangezien Libië verder
geen enkele reden heeft om zich
met Suriname te bemoeien.
Libië is het er volgens Abrams
uitsluitend om te doen moeilijkhe
den te scheppen voor Suriname,
zijn buurlanden in Zuid-Amerika
en het Caribisch gebied. Abrams
heeft vorige week de Surinaamse
ex-premier Henk Udenhout, die
naar Washington was gestuurd om
het standpunt van zijn regering toe
te lichten, duidelijk gemaakt dat
Libië de betrekkingen tussen Suri
name en de Verenigde Staten ne
gatief beïnvloedt. Op de vraag of
Libiërs bij de massamoorden in
Suriname betrokken zijn, was het
antwoord van Abrams: "Geen
commentaar".
Berichten als zou er vanuit Frans
Guyana een invasie worden voor
bereid zijn volgens Abrams uit de
lucht gegrepen. Volgens legerlei
der Bouterse staan 500 huurlingen
klaar om Suriname binnen te val
len. Bouterse ontkent berichten als
zou in Suriname een volkeren
moord plaatsvinden. "Dat is perti
nent onwaar. Er zijn geen kinderen
en vrouwen vermoord", zei hij gis
teren voor de VARA-televisie.
Over berichten dat een groep Li
biërs moordaanslagen uitvoert in
opdracht van Bouterse: "In totaal
hebben we hier veertien Libiërs,
waaronder vijf mannen. Dat weet
Nederland, als ze tenminste een
goede vertegenwoordiger hier heb
ben. Ook de Amerikaanse ambas
sade weet dat". Als er Libiërs in
het Surinaamse leger meevechten
is dat in een kleine samenleving als
de Surinaamse niet geheim te hou
den. Er zijn geen Libiërs die met
het leger meevechten, verklaarde
Bouterse.
De legerleider gaf toe dat het 'ge
compliceerd' is de groep Bruns-
wijk te elimineren. "Het is afhan
kelijk van de steun die Brunswijk
krijgt, voornamelijk vanuit Neder
land. Als die steun er niet komt is
het een kwestie van weken".
Vermeende
Sikh-leiders
gearresteerd
NEW DELHI (AP) - De politie van
Punjab zegt dat zij zondagavond
de meestgezochte vermeende lei
der van het Sikh-terrorisme in de
noordelijke Indiase deelstaat heeft
gegrepen.
Dhanna Singh, een van de vijf
militante leiders die eind april on
derdoken nadat zij de onafhanke
lijke staat Khalistan hadden uitge
roepen, werd gearresteerd aan
boord van een bus in het district
Kapurthala, 350 kilometer ten
noordwesten van New Delhi.
Hoofd van politie Julius Rebeiro
maakte tegelijkertijd de aanhou-
WENEN - Het verkeer
Wenen is gisteren volledig lamge
legd nadat 's nachts zeker 30 centi
meter sneeuw was gevallen in het
oostelijk en zuidelijk deel van Oos
tenrijk. De onverwachte winterse
weersomstandigheden eisten in het
verkeer drie levens.
Alle snelwegen in het gebied rond
Wenen en in het noordelijke deel
van Nieder-Österreich waren com
pleet dichtgesneeuwd. Het open
baar vervoer raakte ontwricht
door de talloze auto-ongelukken en
door auto's die in de binnensteden
strandden. Alleen al in Wenen wer
den 284 sneeuwruimers en 2.000
man ingezet om de situatie weer
onder controle te krijgen. (foto ap>
Bonn
Het voormalige hoofd van de
Westduitse contra-spionagedienst
meent dat er nog zeker tien com
munistische spionnen actief zijn
op hoge posten in de regering in
Bonn. Herbert Hellenbroich, die
vorig jaar werd ontslagen na een
groot spionnage-schandaal in
Bonn, verklaarde dit in een reactie
op de vorige week ingediende aan
klacht van verraad en spionage te
gen Margarete Höke, voormalig se
cretaresse van president Von Weiz-
sacker die vorig jaar werd gearres
teerd.
Zweden
De ambassadeur van Ethiopië in
Zweden, Noorwegen, Finland en
Denemarken Taye Telahun is afge
treden. De staf van de Ethiopische
ambassade was volledig verrast
door het nieuws waarover bij hen
niets bekend was. Telahun had aan
de ambasade slechts doorgegeven
dat hij zijn zieke kind bezocht en
gisteren niet bereikbaar zou zijn.
Zijn aftreden lijkt een protest te
gen het beleid van de regering in
Addis Abeba.
'ffk Napoleon
Brandy
Iv.s.o.p.
wijn en gedistilleerd
Tri (015)iifiM2r
Dodental bij
rassenrellen
boven de 100
KARACHI (Rtr) - De in de Pakis
taanse stad Karachi uitgebroken
rassenrellen hebben zich gisteren
verspreid. Het aantal doden steeg
daardoor tot ruim boven de 100. Er
zijn daarnaast zeker 500 gewonden
gevallen. Het leger heeft opdracht
te schieten op mensen die zich niet
houden aan het uitgaansverbod,
dat in nog eens negen wijken van
kracht is verklaard. De maatregel
geldt daardoor voor zeker de helft
van de zeven miljoen inwoners van
Karachi.
Het geweld brak zondag uit toen
met geweren en messen bewapen
de Pathanen de krottenwijk Oran-
gi Town in het westen van de stad
binnentrokken. De wijkbewoners,
merendeels Mojahirs, werden vol
komen verrast en konden weinig
uitrichten tegen de Pathanen, aan
gezien hun wapens vorige week bij
razzia's door de autoriteiten waren
ingenomen. Sommige slachtoffers
vielen toen zij door Pathanen in
het vuur van in brand gestoken
huizen werden gegooid.
De woede-uitbarstingen van de
Pathanen, die afkomstig zijn uit
het noordwesten van Pakistan en
het naburige Afghanistan, zijn naar
wordt aangenomen een protest te
gen een operatie van het leger in
Sohrab Goth, een wijk waar voor
het merendeel Pathanen wonen.
Premier Mohammed Khan Junejo,
die gisteren in Karachi arriveerde,
zei dat de operatie was gericht te
gen de illegale drugs- en wapen
handel en niet tegen een bepaalde
bevolkingsgroep.
MANAGUA/TEGUCIGALPA
(IPS/UPI/AP) - De Nicaraguaanse
regering wil op 9 januari, als presi
dent Daniel Ortega de nieuwe
grondwet ondertekent, de
noodtoestand opheffen. Dat heeft
Rafael Solis, secretaris van het Ni
caraguaanse parlement, in de
hoofdstad Managua verklaard.
Het Nicaraguaanse parlement
moet de wet, die vorige maand is
opgesteld, deze of begin volgende
week bekrachtigen. De noodtoe
stand werd op 15 oktober vorig jaar
uitgeroepen. Politieke demonstra
ties werden verboden, er kwam
censuur en andere rechten werden
opgeschort.
De Nicaraguaanse minister van
binnenlandse zaken, Tomas Borge,
verklaarde in Panama dat zijn land
niet van plan is in de „valstrik" van
de Verenigde Staten te trappen en
geen oorlog met Honduras zal be
ginnen. Integendeel, Nicaragua wil
proberen met Honduras een ak
koord over de bestaande geschil
len te bereiken en is zelfs bereid
„énige concessies" te doen aan
Honduras en Costa Rica inzake de
klacht bij het Internationaal Ge
rechtshof. Maar Borge, die niet uit-
wijdde, zei dat alles afhangt van de
standpunten die Honduras zal in
nemen. Zowel Honduras als Costa
Rica weigeren verder mee te
werken aan vredesbesprekingen
met de Contadora-groep als Mana
gua niet eerst de klacht intrekt te
gen de twee landen die anti-Sandi-
nistische groepen onderdak verle
nen. De Contadoragroep vergadert
morgen en donderdag in de Brazi
liaanse stad Rio de Janeiro.
In Honduras heerst een oorlogs
sfeer. President Jose Azcona no
digde afgelopen week vertegen
woordigers uit van tal van politie
ke partijen, werkgeversorganisa
ties en boeren voor overleg over
het grensconflict met Nicaragua.
Volgens politieke leiders wil de re-
VOYAGER - De Voyager, het ex
perimentele vliegtuig dat bezig is
aan een reis om de wereld op één
enkele brandstoftank, vloog giste
ren met beschadigde vleugels over
de Stille Oceaan ten zuiden van
Hawaii. Bij het opstijgen zondag
raakten de uiteinden van de vleu
gels de grond. Het toestel zal waar
schijnlijk tijdens zijn tiendaagse
reis nog meer stukken van zijn
vleugels verspelen. Het piep
schuim dat in de vleugels is ver
werkt wordt nu blootgesteld aan
de buitenlucht en zal waarschijn
lijk verder afbrokkelen.
gering zich verzekeren1
me steun van alle burgers en orga
nisaties. Veel Hondurezen vergelij
ken de situatie met die in 1969 tij
dens de oorlog met El Salvador.
Een ultra-rechtse politieke partij
in Guatemala heeft zondag meege
deeld dat zij 8.000 Guatemalanen
opleidt om met de door de Ver
enigde Staten gesteunde rebellen
in Nicaragua te vechten. Een meer
derheid is volgens haar klaar voor
de strijd. Rudy Fuentes, een
woordvoerder van de rechtse Na
tionale Bevrijdingsbeweging
(MLN), zei dat zijn partij al negen
maanden "vrijwilligers" opleidde.
Vijfduizend waren klaar om zich
bij de "contra's" aan te sluiten en
nog eens 3.000 waren in opleiding.
Guatemala is sinds het aan de rege
ring komen van president Vinicio
Cerezo in januari, het enige land in
Midden-Amerika dat zo goed en
kwaad als het gaat neutraal is in de
oorlog van de contra's. De MLN
heeft de politiek van neutraliteit
consequent gekritiseerd.
Veel Amerikanen weten niet aan
welke kant de Verenigde Staten ei
genlijk staan in Nicaragua, maar
zes van de tien Amerikanen is te
gen militaire hulp aan de contra's,
zo blijkt uit een opiniepeiling van
het onderzoeksbureau Media Ge
neral en Associated Press. De pei
ling werd uitgevoerd nog voordat
het Witte Huis bekendmaakte dat
de contra's werden gefinancierd
met winsten uit illegale wa
pentransacties met Iran. De mees
te ondervraagden mochten dan te
gen militaire hulp aan de contra's
zijn, 58 procent voelde toch dat de
veiligheid van de VS werd be
dreigd door communistische rege
ringen in Latijns Amerika. Van
hen vond 49 procent dat de VS die
communistische regeringen zou
moeten proberen omver te werpen,
terwijl 37 procent tegen dergelijke
acties was. Veertien procent wist
het niet.
le extremistische groepering. Am-
rik Singh was naar India terugge
keerd nadat hij twee jaar lang in
Pakistan de training van jonge
Sikhs tot terroristen had geleid, al
dus Rebeiro. „Dit is een grote
vangst. Deze man was het brein
achter veel geweld", zei hij.
Amrik Singh werd gevangen ge
nomen bij een inval van politie en
paramilitaire troepen in zijn ge
boortedorp Shahpur Goraya, 450
kilometer ten noordwesten van
New Delhi nabij de grens met Pa-
kistan.De gevangenneming van
Dhanna Singh en Amrik Singh
vormt het voorlopige hoogtepunt
van een reeks successen voor de
veiligheidstroepen, die volgens Re
beiro sinds afgelopen juni 175 on
dergrondse rebellen hebben ge
dood of gevangen genomen onder
wie 36 commandanten. Tot nog toe
zijn dit jaar door terroristische
Sikhs meer dan 650 mensen ge
dood.
De Sikhs in Pupjab streven naar
grotere autonomie of onafhanke
lijkheid voor hun staat, de graan
schuur voor heel India. Duizenden
hindoes zijn vanwege het Sikh-ge
weld het platteland van Punjab
ontvlucht.
ADVERTENTIE
Nog een beperkt aantal, en de
Opel-dealers breken door de grens van
100.000 verkochte nieuwe Opeis in
1986. Zij willen dat rekord graag halen.
En dat kan u heel wat opleveren.
Want als u tijdens de grootse Opel-Ein-
dejaarsshow een nieuwe Opel koopt,
krijgt u er tien Staatsloten bij kado.
Dat zijn tien prachtkansen op 'n
half miljoen. En u heeft sowieso altijd
prijs. Moigen leest u er veel meer over.
Maar u mag nu al weten dat u vóór
4 januari bij uw Opel dealer langs moet.
7 DPEL0