Omstreden Regan wil toch getuigen Wij de100.000, ukans op'n half miljoen. VS: massamoord in Surinaamse dorpen Einde noodtoestand Nicaragua Druk op chefstaf Witte Huis inzake Iran Partijleider Vietnam uit scherpe laitiek DINSDAG 16 DECEMBER 1986 BUITENLAND PAGINA 7 WASHINGTON Donald Regan, de chefstaf van het Witte Huis wiens rol in de Iran- affaire nog zo goed als helemaal duister is, zal voor een commissie van de Senaat als getuige optreden. Dat heeft het Witte Huis bekend gemaakt. BANGKOK (Rtr) - De Vietnamese partijleider, Truong Chinh, heeft gisteren bij de opening van het par tijcongres in Hanoi scherpe kritiek uitgeoefend op de communistische partij en de Vietnamese regering. Chinh erkende dat de leiders van Vietnam de tijdens het vorige con gres in 1982 gestelde doelen niet hebben kunnen halen. Een voor aanstaand lid van het Poliburo, Vo Van Kiet, verklaarde dat er econo mische problemen zoals werkeloosheid, verkwisting en chronische tekorten te over zijn. „De verantwoordelijkheid voor deze tekortkomingen en fouten ligt in de eerste plaats binnen het cen traal comité, het Politburo, het se cretariaat van de partij en bij het kabinet", verklaarde de 79-jarige partijleider Chinh. Het centraal co mité wilde zich hierover bekritise ren tegenover het partij-congre- s.In zijn toespraak, die recht streeks door radio-Hanoi werd uit gezonden, sprak Chinh over de noodzaak de 1.8 miljoen leden tel lende partij te „zuiveren". Dit leid de onder diplomaten in Bangkok tot speculaties dat er binnenkort mensen zullen aftreden, onder wie misschien Chinh zelf. De afgelo pen maanden waren geschillen tussen de bejaarde Vietnamese lei ders aan de dag getreden over de vraag hoe de economie van Viet nam, een van de armste landen ter wereld, op praktische wijze en bo vendien ideologisch juist weer op het rechte spoor kan worden ge bracht. Chinh gaf aan dat Vietnam zich moet toeleggen op de produk- tie van meer graan, consumptiear tikelen en goederen voor de ex port. Het accent wordt hiermee ge legd op de lichte industrie. In zijn politieke rapportage gaf hij geen aanwijzingen voor belangrijke ver anderingen op buitenlands poli tiek gebied. Onder aanhoudend ap plaus zei hij dat de Sowjet-Unie, die volgens westerse schattingen jaarlijks voor rond 2.5 miljard gul den hulp geeft aan Vietnam, de „hoeksteen" blijft van het Vietna mese buitenlandse beleid. Hij steunde de „vrede in Azië"-verkla- ring die Sowjet-partijleiderMichail Gorbatsjov afgelopen zomer in Wladiwostok aflegde. De partijlei der riep de Volksrepubliek China op de betrekkingen te normalise ren. Chinh gaf geen aanwijzingen voor veranderingen jegens Cam bodja, waar Vietnam na een inva sie in 1978 het pro-Chinese bewind van de Rode Khmer afzette. De partijleider verklaarde dat Vietnam zal doorgaan zijn naar schatting 140.000 man sterke troe penmacht in Cambodja te vermin deren, maar gaf niet aan wanneer die terugtrekking zal zijn voltooid. Hij herhaalde de eis van Hanoi van eliminering van de „Pol Pot-kliek" van de Rode Khmer als voorwaar de voor onderhandelingen over vrede. Chinh trad in juli aan als partijleider na de dood van Le Duan. Aan het eind van de jaren vijftig moest hij zich bij het cen traal comité verontschuldigen voor zijn rol in meedogenloze landher vormingen, die hem toen zijn func tie als partijleider van Noord-Viet- nam kostten. De woordvoerder van het Witte Huis, Larry Speakes, zei gisteren bovendien dat druk zal worden uit geoefend op twee sleutelgetuigen, de voormalige nationale veilig heidsadviseur Poindexter en diens stafmedewerker Oliver North, om ook opening van zaken te geven. Poindexter en North zeiden vori ge week tijdens hoorzittingen van de commissie buitenlandse zaken van het Huis van Afgevaardigden van hun grondwettelijk vastgeleg de recht gebruik te willen maken om geen enkele Verklaring af te leggen. door Henk Dam Deze weigering heeft tot grote woede binnen het Congres geleid, en de beloofde druk op Poindexter en North, alsmede de beschikbaar stelling van Regan is duidelijk be doeld als een poging de banden met het Congres weer wat te her stellen. Deze verzoeningsacties van het Witte Huis hebben mede te maken met de onthulling het afgelopen weekeinde, dat een deel van de Iraanse betalingen voor Ameri kaanse wapens mogelijk door Oli ver North is gebruikt ter financie ring van conservatieve politieke groepen in Amerika. Die onthulling, in de krant The Sun, heeft tal van Amerikaanse po litici geschokt. Een van hen, sena tor Patrick Leahy, zei gisteren: Reservisten" Israël: leger onderdrukt Palestijnen JERUZALEM (DPA) - Israëlische reserve-officieren en -soldaten hebben het Israëlische leger ervan beschuldigd de Palestijnse bevol- king.op de bezette Westoever te on derdrukken. Naar de onafhankelij ke krant 'Jediot Achronot' gisteren berichtte, richtten de reservisten zich tot de afgevaardigde Ran Co- hen van de linksgerichte "Burger- rechtlijst", om zich over de situatie van de bevolking, vooral in He- bron, te beklagen. "Wij waren ontdaan over het op treden van de joodse kolonisten, die begeleid door en onder be scherming van Israëlische militai ren ruzie met de plaatselijke bevol king uitlokten", aldus de reserve luitenant van de luchtlandings troepen, Kan Zchori. De groep re servisten heeft in de afgelopen maand haar jaarlijkse dienstplicht in de streek van Hebron vervuld. Buitenland kort China Een Chinees binnenlands ver keersvliegtuig is gisteren bij de landing op een vliegveld bij de stad Lanzhou in het noordwesten van China verongelukt. Zes van de 44 inzittenden zijn daarbij om het le ven gekomen. De overige 31 passa giers en de zeven bemanningsle den moesten allen in ziekenhuizen- worden opgenomen. De oorzaak van het ongeluk was vermoedelijk het slechte weer. „Als dit waar is, dan heeft de Iran- affaire nu de afmetingen van het Watergate-schandaal bereikt". Regan heeft in het verleden wel gedreigd van zijn „bestuurlijk pri vilege" om niets te zeggen gebruik te zullen maken. Larry Speakes zei evenwel gisteren dat Regan dat nu zeker niet zal doen. Voor Regan zelf is er nog een ex tra reden om te willen getuigen. Republikeinse politici en vrienden van president Reagan hebben de afgelopen weken bij herhaling op zijn ontslag aangedrongen. Door nu in het openbaar over zijn rol in de Iran-affaire te vertellen, kan Re gan aan die roep wellicht een einde maken. Inmiddels is de directeur van de Amerikaanse geheime dienst, Wil liam Casey, gisteren in een zieken huis opgenomen. Casey, die vorige week voor een Senaatscommissie achter gesloten deuren getuigde, lijdt aan de gevolgen van „het inne men van medicijnen die een ave rechtse werking hadden", aldus een officièle verklaring. Irak Inmiddels heeft de krant Was hington Post gisteren bericht dat de CIA de afgelopen twee jaar, in dezelfde tijd dat Amerika in het ge heim wapens aan Iran verkocht, Irak van vitale satellietgegevens heeft voorzien. Irak gebruikte die gegevens bij het plannen van bombardementen op Iraanse olietanks en electrici- teitscentrales. Volgens in de krant geciteerde bronnen is deze infor matie voor Irak „van vitaal be lang". In augustus van dit jaar zorgde de CIA ervoor, dat Irak nog sneller over satellietfoto's kon beschikken dan daarvoor het geval was ge weest. De foto's stelden het land in staat enkele uren na een bombar dement te zien hoe groot de aange richte schade was geweest. CIA-directeur William Casey zou in oktober en november met hoge Irakese functionarissen kontakt hebben gehad om te kunnen vastj. stellen hoe nuttig de gegevens wa- Voor Irak is het bombarderen van Iraanse olietanks van groot strategisch belang. Het land hoopt daarmee de Iraanse economie te vernietigen, op die manier een ein de aan de nu al zeven jaar durende oorlog forcerend. PARIJS (GPD) - De verantwoorde lijkheid voor een mislukte aanslag op de gaullistische oud-minister Alain Peyrefitte gisteren wordt op geëist door de terroristenorganisa tie 'Action Directe'. De autobom ontplofte voor het woonhuis van de oud-minister in Provins (zie foto ANP), waar hij sinds 1965 burge meester is. Nadat een gemeente ambtenaar de accu van de dienst auto had opgeladen en vervolgens startte om naar het gemeentehuis te rijden, kwam de bom tot ontplof fing. De gemeente-ambtenaar was op slag dood. De oud-minister ontsnapte door een speling van het lot zelf aan de dood. Omdat hij bij zijn vertrek naar Parijs de autosleutels van de dienstauto niet had kunnen vin den, had hij zijn privé-auto uit de garage gehaald. Peyrefitte is 'co lumnist' van het conservatieve dagblad 'Le Figaro', in welke rol hij bekend staat om zijn scherpe kritieken. Kortgeleden nog had hij zijn afkeuring uitgesproken over Mislukte aanslag op Franse ex-minister de studentenbetogingen in de hoofdstad, die ertoe leidden dat een wetsontwerp tot wijziging van het hoger onderwijs moest worden in getrokken. De aanslag_ op Peyrefitte is de eerste aanslag op een vooraan staand politicus sinds de reeks aanslagen die de toenmalige presi dent De Gaulle overleefde. Peyrefit te behoort tot de garde van de oude re gaullisten en hij was talloze ma len minister in diverse kabinetten, onder andere minister van voor lichting, onderwijs, cultuur, weten schappelijk onderzoek en in 1976 van justitie. In deze laatste hoedanigheid was hij verantwoordelijk voor de zoge naamde 'wet voor de veiligheid en de vrijheid', die het mogelijk maak te terroristen op een snelle manier te berechten. Peyrefitte herinnerde er maandag op de plaats van de aanslag in Provins aan dat hij tij dens zijn ministerschap „tweehon derd terroristen achter slot en gren del had gezet", waarvan het groot ste deel „in mei 1981 door de socia listen weer op vrije voeten was ge steld". Hoewel de eerste melding van 'Action Directe', die op het ge meentehuis van Provins binnen kwam, nog niet helemaal serieus genomen werd, houden de autori teiten ernstig rekening met een nieuwe aanslag van deze interna tionaal georiënteerde terroristen organisatie, die in november als laatste slachtoffer de Renault-pre sident Georges Besse voor zijn huis doodschoot. PARAMARIBO/WASHINGTON (ANP/GPD) - Volgens de Ameri kaanse onderminister van buiten landse zaken Elliott Abrams wor den hele dorpen in Suriname uit gemoord. Abrams zei gisteren op een persconferentie dat militairen dorpen binnengaan en "iedereen vermoorden in het dorp die maar aanwezig is". Volgens hem zijn deze massa moorden, waarover in de Neder landse pers is bericht, een ramp voor Suriname. "Het zal tot weer zin, meer geweld en meer spannin gen in heel Suriname leiden", al dus Abrams. Volgens de onderminister be schikken de Verenigde Staten over geheime informatie dat de Libi sche ambassade in Paramaribo be trokken is bij subversieve activiteit in Suriname, Zuid-Amerika en het Caribisch gebied. Volgens Abrams doet de Libische ambassade in Pa ramaribo niets anders dan onrust stoken, aangezien Libië verder geen enkele reden heeft om zich met Suriname te bemoeien. Libië is het er volgens Abrams uitsluitend om te doen moeilijkhe den te scheppen voor Suriname, zijn buurlanden in Zuid-Amerika en het Caribisch gebied. Abrams heeft vorige week de Surinaamse ex-premier Henk Udenhout, die naar Washington was gestuurd om het standpunt van zijn regering toe te lichten, duidelijk gemaakt dat Libië de betrekkingen tussen Suri name en de Verenigde Staten ne gatief beïnvloedt. Op de vraag of Libiërs bij de massamoorden in Suriname betrokken zijn, was het antwoord van Abrams: "Geen commentaar". Berichten als zou er vanuit Frans Guyana een invasie worden voor bereid zijn volgens Abrams uit de lucht gegrepen. Volgens legerlei der Bouterse staan 500 huurlingen klaar om Suriname binnen te val len. Bouterse ontkent berichten als zou in Suriname een volkeren moord plaatsvinden. "Dat is perti nent onwaar. Er zijn geen kinderen en vrouwen vermoord", zei hij gis teren voor de VARA-televisie. Over berichten dat een groep Li biërs moordaanslagen uitvoert in opdracht van Bouterse: "In totaal hebben we hier veertien Libiërs, waaronder vijf mannen. Dat weet Nederland, als ze tenminste een goede vertegenwoordiger hier heb ben. Ook de Amerikaanse ambas sade weet dat". Als er Libiërs in het Surinaamse leger meevechten is dat in een kleine samenleving als de Surinaamse niet geheim te hou den. Er zijn geen Libiërs die met het leger meevechten, verklaarde Bouterse. De legerleider gaf toe dat het 'ge compliceerd' is de groep Bruns- wijk te elimineren. "Het is afhan kelijk van de steun die Brunswijk krijgt, voornamelijk vanuit Neder land. Als die steun er niet komt is het een kwestie van weken". Vermeende Sikh-leiders gearresteerd NEW DELHI (AP) - De politie van Punjab zegt dat zij zondagavond de meestgezochte vermeende lei der van het Sikh-terrorisme in de noordelijke Indiase deelstaat heeft gegrepen. Dhanna Singh, een van de vijf militante leiders die eind april on derdoken nadat zij de onafhanke lijke staat Khalistan hadden uitge roepen, werd gearresteerd aan boord van een bus in het district Kapurthala, 350 kilometer ten noordwesten van New Delhi. Hoofd van politie Julius Rebeiro maakte tegelijkertijd de aanhou- WENEN - Het verkeer Wenen is gisteren volledig lamge legd nadat 's nachts zeker 30 centi meter sneeuw was gevallen in het oostelijk en zuidelijk deel van Oos tenrijk. De onverwachte winterse weersomstandigheden eisten in het verkeer drie levens. Alle snelwegen in het gebied rond Wenen en in het noordelijke deel van Nieder-Österreich waren com pleet dichtgesneeuwd. Het open baar vervoer raakte ontwricht door de talloze auto-ongelukken en door auto's die in de binnensteden strandden. Alleen al in Wenen wer den 284 sneeuwruimers en 2.000 man ingezet om de situatie weer onder controle te krijgen. (foto ap> Bonn Het voormalige hoofd van de Westduitse contra-spionagedienst meent dat er nog zeker tien com munistische spionnen actief zijn op hoge posten in de regering in Bonn. Herbert Hellenbroich, die vorig jaar werd ontslagen na een groot spionnage-schandaal in Bonn, verklaarde dit in een reactie op de vorige week ingediende aan klacht van verraad en spionage te gen Margarete Höke, voormalig se cretaresse van president Von Weiz- sacker die vorig jaar werd gearres teerd. Zweden De ambassadeur van Ethiopië in Zweden, Noorwegen, Finland en Denemarken Taye Telahun is afge treden. De staf van de Ethiopische ambassade was volledig verrast door het nieuws waarover bij hen niets bekend was. Telahun had aan de ambasade slechts doorgegeven dat hij zijn zieke kind bezocht en gisteren niet bereikbaar zou zijn. Zijn aftreden lijkt een protest te gen het beleid van de regering in Addis Abeba. 'ffk Napoleon Brandy Iv.s.o.p. wijn en gedistilleerd Tri (015)iifiM2r Dodental bij rassenrellen boven de 100 KARACHI (Rtr) - De in de Pakis taanse stad Karachi uitgebroken rassenrellen hebben zich gisteren verspreid. Het aantal doden steeg daardoor tot ruim boven de 100. Er zijn daarnaast zeker 500 gewonden gevallen. Het leger heeft opdracht te schieten op mensen die zich niet houden aan het uitgaansverbod, dat in nog eens negen wijken van kracht is verklaard. De maatregel geldt daardoor voor zeker de helft van de zeven miljoen inwoners van Karachi. Het geweld brak zondag uit toen met geweren en messen bewapen de Pathanen de krottenwijk Oran- gi Town in het westen van de stad binnentrokken. De wijkbewoners, merendeels Mojahirs, werden vol komen verrast en konden weinig uitrichten tegen de Pathanen, aan gezien hun wapens vorige week bij razzia's door de autoriteiten waren ingenomen. Sommige slachtoffers vielen toen zij door Pathanen in het vuur van in brand gestoken huizen werden gegooid. De woede-uitbarstingen van de Pathanen, die afkomstig zijn uit het noordwesten van Pakistan en het naburige Afghanistan, zijn naar wordt aangenomen een protest te gen een operatie van het leger in Sohrab Goth, een wijk waar voor het merendeel Pathanen wonen. Premier Mohammed Khan Junejo, die gisteren in Karachi arriveerde, zei dat de operatie was gericht te gen de illegale drugs- en wapen handel en niet tegen een bepaalde bevolkingsgroep. MANAGUA/TEGUCIGALPA (IPS/UPI/AP) - De Nicaraguaanse regering wil op 9 januari, als presi dent Daniel Ortega de nieuwe grondwet ondertekent, de noodtoestand opheffen. Dat heeft Rafael Solis, secretaris van het Ni caraguaanse parlement, in de hoofdstad Managua verklaard. Het Nicaraguaanse parlement moet de wet, die vorige maand is opgesteld, deze of begin volgende week bekrachtigen. De noodtoe stand werd op 15 oktober vorig jaar uitgeroepen. Politieke demonstra ties werden verboden, er kwam censuur en andere rechten werden opgeschort. De Nicaraguaanse minister van binnenlandse zaken, Tomas Borge, verklaarde in Panama dat zijn land niet van plan is in de „valstrik" van de Verenigde Staten te trappen en geen oorlog met Honduras zal be ginnen. Integendeel, Nicaragua wil proberen met Honduras een ak koord over de bestaande geschil len te bereiken en is zelfs bereid „énige concessies" te doen aan Honduras en Costa Rica inzake de klacht bij het Internationaal Ge rechtshof. Maar Borge, die niet uit- wijdde, zei dat alles afhangt van de standpunten die Honduras zal in nemen. Zowel Honduras als Costa Rica weigeren verder mee te werken aan vredesbesprekingen met de Contadora-groep als Mana gua niet eerst de klacht intrekt te gen de twee landen die anti-Sandi- nistische groepen onderdak verle nen. De Contadoragroep vergadert morgen en donderdag in de Brazi liaanse stad Rio de Janeiro. In Honduras heerst een oorlogs sfeer. President Jose Azcona no digde afgelopen week vertegen woordigers uit van tal van politie ke partijen, werkgeversorganisa ties en boeren voor overleg over het grensconflict met Nicaragua. Volgens politieke leiders wil de re- VOYAGER - De Voyager, het ex perimentele vliegtuig dat bezig is aan een reis om de wereld op één enkele brandstoftank, vloog giste ren met beschadigde vleugels over de Stille Oceaan ten zuiden van Hawaii. Bij het opstijgen zondag raakten de uiteinden van de vleu gels de grond. Het toestel zal waar schijnlijk tijdens zijn tiendaagse reis nog meer stukken van zijn vleugels verspelen. Het piep schuim dat in de vleugels is ver werkt wordt nu blootgesteld aan de buitenlucht en zal waarschijn lijk verder afbrokkelen. gering zich verzekeren1 me steun van alle burgers en orga nisaties. Veel Hondurezen vergelij ken de situatie met die in 1969 tij dens de oorlog met El Salvador. Een ultra-rechtse politieke partij in Guatemala heeft zondag meege deeld dat zij 8.000 Guatemalanen opleidt om met de door de Ver enigde Staten gesteunde rebellen in Nicaragua te vechten. Een meer derheid is volgens haar klaar voor de strijd. Rudy Fuentes, een woordvoerder van de rechtse Na tionale Bevrijdingsbeweging (MLN), zei dat zijn partij al negen maanden "vrijwilligers" opleidde. Vijfduizend waren klaar om zich bij de "contra's" aan te sluiten en nog eens 3.000 waren in opleiding. Guatemala is sinds het aan de rege ring komen van president Vinicio Cerezo in januari, het enige land in Midden-Amerika dat zo goed en kwaad als het gaat neutraal is in de oorlog van de contra's. De MLN heeft de politiek van neutraliteit consequent gekritiseerd. Veel Amerikanen weten niet aan welke kant de Verenigde Staten ei genlijk staan in Nicaragua, maar zes van de tien Amerikanen is te gen militaire hulp aan de contra's, zo blijkt uit een opiniepeiling van het onderzoeksbureau Media Ge neral en Associated Press. De pei ling werd uitgevoerd nog voordat het Witte Huis bekendmaakte dat de contra's werden gefinancierd met winsten uit illegale wa pentransacties met Iran. De mees te ondervraagden mochten dan te gen militaire hulp aan de contra's zijn, 58 procent voelde toch dat de veiligheid van de VS werd be dreigd door communistische rege ringen in Latijns Amerika. Van hen vond 49 procent dat de VS die communistische regeringen zou moeten proberen omver te werpen, terwijl 37 procent tegen dergelijke acties was. Veertien procent wist het niet. le extremistische groepering. Am- rik Singh was naar India terugge keerd nadat hij twee jaar lang in Pakistan de training van jonge Sikhs tot terroristen had geleid, al dus Rebeiro. „Dit is een grote vangst. Deze man was het brein achter veel geweld", zei hij. Amrik Singh werd gevangen ge nomen bij een inval van politie en paramilitaire troepen in zijn ge boortedorp Shahpur Goraya, 450 kilometer ten noordwesten van New Delhi nabij de grens met Pa- kistan.De gevangenneming van Dhanna Singh en Amrik Singh vormt het voorlopige hoogtepunt van een reeks successen voor de veiligheidstroepen, die volgens Re beiro sinds afgelopen juni 175 on dergrondse rebellen hebben ge dood of gevangen genomen onder wie 36 commandanten. Tot nog toe zijn dit jaar door terroristische Sikhs meer dan 650 mensen ge dood. De Sikhs in Pupjab streven naar grotere autonomie of onafhanke lijkheid voor hun staat, de graan schuur voor heel India. Duizenden hindoes zijn vanwege het Sikh-ge weld het platteland van Punjab ontvlucht. ADVERTENTIE Nog een beperkt aantal, en de Opel-dealers breken door de grens van 100.000 verkochte nieuwe Opeis in 1986. Zij willen dat rekord graag halen. En dat kan u heel wat opleveren. Want als u tijdens de grootse Opel-Ein- dejaarsshow een nieuwe Opel koopt, krijgt u er tien Staatsloten bij kado. Dat zijn tien prachtkansen op 'n half miljoen. En u heeft sowieso altijd prijs. Moigen leest u er veel meer over. Maar u mag nu al weten dat u vóór 4 januari bij uw Opel dealer langs moet. 7 DPEL0

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 7