Occulte machten waren door Friesland
JB^^^BULAG^AjnjE^EIDSCH/ALPHEN^AGBLA^
Sonja's seances
baren dominees
veel kopzorgen
ZATERDAG 13 DECEMBER 1986
EXTRA
PAGINA 19
Het noordoost-Friese landschap met aan
de horizon het dorpje. Lioessens: toneel van
duistere machten. (foto p.ui j«hss™/gpd>
door Robert van de Woestijne
Sonja de Vries (41) houdt al een
aantal jaren 'séances' in
Noord-Holland en Friesland. Ze zegt
een instrument van de engelen te
zijn. Die engelen kwamen drie jaar
geleden in haar leven, om precies te
zijn op 8 juli 1983. Daarvoor had
Sonja al 'mystieke' ervaringen
beleefd, die zij moeilijk kon
thuisbrengen. Na 8 juli 1983 werden
de ervaringen concreter. Vanaf dat
moment maakte zij kennis met de
engelen Elendras, Roravyanus,
Andreus en anderen, afkomstig uit
de hogere lichtsferen. Via Sonja
geven zij boodschappen aan de
mensen door.
Het leven van Sonja is er daarna
niet gemakkelijker op geworden. Zij
vergelijkt het wel eens met dat van
de apostelen en de profeten en
noemt zichzelf een gedrevene. Maar
er is meer. Sonja geeft niet alleen
boodschappen van de engelen door.
Uit naam van de engelen geneest zij
mensen van allerlei kwalen. Dat
zeggen tenminste zij die zich
genezen achten na een behandeling
van Sonja te hebben gehad. Het
grote ideaal van Sonja is de
mensheid van kanker te verlossen.
Een moeilijke opdracht. Op dit
gebied heeft zij dan ook nog geen
successen geboekt. Wel heeft haar
begeleiding erin geresulteerd dat
kankerpatiënten in de laatste fase
dertig procent minder pijn zouden
hebben gehad. Een vorm van
stervensbegeleiding, aldus Sonja.
Keer op keer legt Sonja er de nadruk
op dat zij het allemaal niet zelf doet.
De engel Roravyanus, die altijd bij
haar is, legt haar woorden in de
mond. Onder inspiratie van die
engel spreekt zij uit wat de patiënt
mankeert en wat er aan de hand is.
Sonja doet dit werk overigens niet
pro deo. De engel bepaalt ook wat er
voor een behandeling betaald moet
worden. Het tarief varieert van
driehonderd tot duizend gulden per
behandeling. Kostendekkend,
volgens Sonja.
Het is niet de eerste keer dat de
engelen zich manifesteren. Een
zekere Jozef Rulof bijvoorbeeld, die
in 1952 overleed, beschouwde
zichzelf als een medium voor de
meesters aan gene zijde. Rulof sprak
evenals Sonja over zeven duistere
en zeven lichtsferen aan gene zijde.
Elendras, een van de engelen die
door Sonja de Vries spreekt, is
afkomstig uit de zesde lichtsfeer.
Rulof geloofde in reïncarnatie. Ook
Sonja de Vries is daarvan overtuigd.
In totaal zou Sonja in Nederland op
dit moment zo'n vierduizend
patiënten en sympathisanten
hebben. Onder hen zijn ook nogal
wat kerkmensen. Er is daarom veel
oppositie tegen haar van officiële
kerkelijke zijde. Een aantal
ex-patiënten heeft zich tegen haar
gekeerd. Zij beweren dat Sonja een
pseudo-genezeres is, uit op
winstbejag. Van genezingen zou niet
echt sprake zijn. Zij zou
ex-patiënten onder druk zetten en
vervloeken.
Anderen zeggen echt baat bij haar
behandeling te hebben. Er is zelfs
een steungroep opgericht, de
Apostel Andreus Stichting.
Doelstelling van deze stichting: 'de
verbreiding van Gods woord onder
de mensen, zoals geopenbaard door
instrumenten in Zijn dienst'. De
stichting steunt, waar mogelijk,
Sonja's werk. De stichting is nu
bezig om in Friesland een
zelfstandige behuizing voor Sonja te
vinden, van waaruit haar
activiteiten gecoördineerd kunnen
worden. Sonja zelfwas niet bereid
om enig commentaar te geven. Wel
spraken wij met een aantal zeer
bezorgde dominees.
Een herfstdag, ergens in het
noordoosten van Friesland. Het
land zucht onder de striemende
zweepslagen van de wind. Bo
men bewegen mee in een onafge
broken ritme. Heen en weer,
heen en weer. In de verte ligt het
dorpje Lioessens. Een vredig
landschap, waar de dingen in
harmonie met elkaar lijken te
zijn.
Maar het oog aanschouwt niet alles
wat er is. Er is meer tussen de grauwe
hemel en de zwarte aarde van het
Friese land. Onzichtbare gestalten
bewegen zich door de oneindige
ruimte aan gene zijde van het leven.
Soms worden die krachten zichtbaar
voor ons als ze bezit nemen van men
sen. Zijn het goede of kwade mach
ten? Zijn het engelen uit de hogere
sferen van het licht? Of zijn het de
monen?
Sonja de Vries uit De Rijp in
Noord-Holland zegt dat het engelen
zijn, die van haar bezit hebben geno
men. elendras, Roravyanus en An
dreus: mooie gestalten met blonde
haren en prachtige witte gewaden
aan.
In de séances die zij regelmatig in
Friesland houdt, helpt en geneest
Sopja uit naam van de engelen men
sen die haar om hulp vragen. De en
gelen zijn uit God, zegt zij. Predikan
ten zetten echter grote vraagtekens
bij de activiteiten van Sonja. De on
rust in het domineescorps groeit
naarmate steeds meer gemeentele
den zich bij Sonja aansluiten. Op de
kansels klinkt nu het woord tegen
Sopja. Sommige predikanten bewe
ren zelfs dat Sonja des duivels is.
Sónja maakt gebruik van kwade
machten, zeggen zij. Sterker nog, vol
gens hen is de strijd tussen het kwade
en het goede opnieuw in alle hevig
heid ontbrand. De strijd in de aardse
gewesten heeft zich verplaatst naar
noordoost-Friesland. Het gaat er hard
aan toe.
Iets vreemds
Na zijn komst in Anjum, nu twee
jaar geleden, viel het de hervormde
predikant Ockels al snel op dat er iets
vreemds aan de hand is in Noordoost-
Friesland. „Ik had een roeping voor
Anjum. Waarom wist ik niet. Ik vond
het zo op het eerste gezicht een bij
zonder rustig dorp. Later kwam ik er
achter dat er bij de mensen hier veel
meer onder die rustige oppervlakte
leeft. De mensen zijn bijzonder ge
voelig voor het occulte. Ik kwam er
achter dat mensen hier vaak naar
magnetiseurs en strijkers gaan".
Nu maakte de predikant zich daar
in het begin niet zo druk om. Maar
sinds ongeveer een jaar wordt hij in
Apjum en in zijn eigen hervormde ge
meente geconfronteerd met een
groeiend aantal aanhangers van Son
ja de Vries, de genezeres die uit naam
van de engelen werkt.
Ds. Ockels heeft een uitgesproken
mening over de activiteiten van Son
ja de Vries. Haar werkzaamheden zijn
uit den boze. Wat Sonja vertelt,
strookt niet met de bijbel en kan
daarom niet uit God zijn, zegt Ockels-
.„Genezen uit naam van de engelen.
Het mocht wat", zegt Ockels. „In de
bijbel staat: Ik de Here ben uw gene-
Sonja is gevaarlijk, vindt ds. Oc
kels, want als zij haar macht niet van
God krijgt, dan krijgt zij die van de
duivel. Mensen die zich met haar inla
ten lopen gevaar. Volgens Ockels ra
ken mensen hun geloof kwijt. „Er is
sprake van een vervlakking". Waar
om Sonja juist kerkmensen aantrekt?
„Zij hanteert een taal die heel dicht
bij de bijbel ligt. Ze verleidt mensen.
Ze geneest mensen in naam van de
engelen, ze houdt bijeenkomsten
waarbij ze zelfs de geest van Jezus
aanroept. Daar zitten hervormden en
gereformeerden bij. Ik kan daar met
mijn verstand niet bij".
Macht
Sonja heeft de macht om mensen te
genezen. Daar twijfelt Ockels niet
aan.„Hoewel ik me wel eens afvraag
of die genezing blijvend is. Het is fijn
als je lichamelijk geneest, maar als je
geestelijk naar de knoppen gaat is het
veel erger. Ik ben ervan overtuigd dat
de duivel kan genezen. En ook dat ie
dat heel graag doet om mensen onder
zijn invloed te krijgen".
De gereformeerde predikant B.
Terpstra uit Dokkum zit iets verder
van het vuur. Toch was hij een van de
eersten die vanaf de preekstoel voor
Sonja waarschuwde. „Ik was de eer
ste predikant in Dokkum die het be
noemde. Naderhand werd ik door
mensen opgebeld, die zeiden dat dat
heel bevrijdend werkte. „Gelukkig is
er iemand die het durft te zeggen".
Nu ben ik daar ook vrijer in dan som
mige collega's in plaatsen waar de
Sonja-beweging veel groter is. Dat
brengt ze in een moeilijk parket. Uit
pastorale bewogenheid durven ze
geen stelling te nemen, bang om
mensen van zich te vervreemden".
Evenals Ockels vindt Terpstra in de
bijbel geen enkel aanknooppunt voor
de praktijken van Sonja de Vries. „Zij
heeft niets met de bijbel te maken. Ik
houd het op de categorie valse Chris
tussen. Ik heb de gemeente gewaar
schuwd: ga er niet op in, ook niet uit
nieuwsgierigheid. Het gevaarlijke is
dat je meegesleept wordt in zo'n be
weging". Terpstra sluit niet uit dat er
van genezingen sprake is. „Maar daar
lig ik niet van wakker. Ik kan begrij
pen dat als je ten einde raad bent, je je
toevlucht neemt tot die beweging,
maar daarmee is die beweging nog
niet goedgepraat".
De predikant uit Dokkum is onge
rust over het feit dat ook 'ontwikkel
de' mensen zich bij Sonja aansluiten.
Terpstra kan dat niet met elkaar rij
men. „Geloven doet een appèl op je
eigen verantwoordelijkheid. Wat hier
gebeurt, onttrekt zich aan je eigen
verantwoordelijkheid. Je eigen ver
antwoordelijkheid wordt je afgeno
men. Je moet je laten manipuleren.
Dat is onbijbels".
Onder druk
Ockels en Terpstra hebben geen
kennis gemaakt met Sonja, maar oor
delen op basis van verhalen, vooral
van ex-patiënten. Die verhalen liegen
er niet om. Zo wordt er van Sonja on
der meer gezegd dat zij ex-patiënten -
die geen baat vonden bij haar behan
deling - onder druk zette. Zij zou
dreigen met pijn en dood.
De heer J. Dijkstra, gereformeerd
pastoraal werker in Moddergat,
maakte wel kennis met Sonja. Hij
woonde samen met de heer Overzet,
pastoraal werker in Lioessens, een
séance bij in Leeuwarden. „Het was
een belachelijke vertoning. Wij wer
den opgemerkt en gevraagd een belij
denis na te zeggen die in onze ogen
helemaal geen belijdenis was. Wij
vroegen haar: „gelooft u in Jezus
Christus? Maar daar wilde zij geen
antwoord op geven. Het eind van het
liedje was dat wij nog voor de aan
vang van de seance eruit gegooid
werden".
Dijkstra vindt dat Sonja goed op
emoties weet in te spelen. „Zij ge
neest, natuurlijk er is meer tussen he
mel en aarde. Ik sluit niet uit dat zij in
beginsel paranormaal begaafd zou
zijn. Maar de manier waarop zij het
brengt is misleidend. Mensen die erin
trappen kunnen er rare gevolgen aan
over houden".
Staat het optreden van Sonja de
Vries nu op zichzelf of is er meer aan
de hand? Ds. Ockels meent het laat
ste. De Anjumer predikant, opge
groeid in een buitenkerkelijk gezin,
stond vroeger heel sceptisch tegen
over occulte zaken. Uit eigen erva
ring heeft hij echter geleerd dat er
meer krachten aanwezig zijn in deze
wereld. Volgens ds. Ockels wordt de
strijd tussen de kwade en de goede
machten momenteel op het scherpst
van de snede gestreden. „Wij bevin
den ons in de eindtijd, waarover de
bijbel spreekt. De duivel doet zijn
best nog zo veel mogelijk mensen te
verleiden".
Waakzaam zijn
Er is maar één remedie, zegt Oc
kels. We moeten waakzaam zijn en op
het terrein van de vijand bezig zijn.
De vijand tegemoet treden met de
wapenrusting Gods. De strijd gaat
met vervloekingen gepaard en die
vervloekingen hebben effect. Daar
twijfelt de predikant niet aan. Men
sen moeten zich daarom teweer stel
len tegen de macht van de duivel en
dat kan alleen met de bijbel in de
hand en de kracht van het gebed.
Ook zijn hervormde collega ds. A.
B. den Hartog uit Moddergat is die
mening toegedaan. „Onlangs preekte
ik over Simon de Tovenaar. In die
preek stelde ik occulte praktijken aan
de kaak. Vanaf dat moment had ik
het idee dat er een extra druk over me
kwam. Ik had de vijand uitgelokt. Die
begon zich meteen te roeren. Er ligt
momenteel een zware occulte bedek
king over noordoost-Friesland. De
krachten zijn sterk. Het is mijn erva
ring dat mensen worden tegengehou
den om naar de kerk te gaan en de
hulp van de predikant in te roepen".
Den Hartog schrikt niet van dit
soort zaken. Hij heeft al eerder derge
lijke dingen meegemaakt. In Wage-
ningen, waar hij actief was als evan
gelist, heeft hij voor het eerst gepro
beerd bij een bezeten jongeman de
monen uit te drijven. „Ik heb toen
ontzettend voor die jongen gebeden.
Hij rolde over de grond en ging letter
lijk als een bezetene te keer. Op een
bepaald moment schrok ik en ver
slapte de kracht van mijn gebed. De
jongen zei me toen dat, als ik nog
even was doorgegaan, hij helemaal
van de demonen verlost zou zijn. La
ter is hij overigens wel genezen".
Ook in Moddergat was Den Hartog
twee keer betrokken bij de uitdrij
ving van demonen. „De laatste keer
voelde ik ze als het ware door de deur
vertrekken".
Taken ontstolen
Veel mensen die hun heil bij Sonja
zoeken zijn ziek en zoeken genezing.
Waarom gaan zij niet naar de kerk?
Omdat de kerk tekortschiet en te wei
nig te bieden heeft. Daar zijn beide
predikanten van overtuigd. In de bij
bel vindt Ockels een bevestiging van
zijn mening. „Jezus riep niet alleen
op tot evangelieverkondiging, maar
ook tot genezing en het uitdrijven
van boze geesten", aldus de predi
kant in Anjum.
Maar die laatste twee opdrachten
worden volgens hem in de kerk niet
meer vervuld. Ockels vindt dat geen
goede zaak. „In de oude kerk kwam
dat veel meer voor. De duivel heeft
ons die twee andere gaven ontstolen.
Er worden nog steeds mensen gene
zen als je maar trouw blijft aan de op
dracht en gebruik maakt van de
kracht van het gebed".
Den Hartog heeft het persoonlijk
meegemaakt dat mensen genazen
door de kracht van het gebed. „God is
er werkelijk. Genezing is vooral be
doeld om Gods naam groot te ma
ken". Waar schort het dan aan? „Er is
tegenwoordig meer kerkgeloof dan
Godsgeloof. Men gelooft niet meer
dat Gods woord betrouwbaar is. Men
sen hebben de schrift losgelaten. Zij
nemen de bijbel niet meer serieus. En
er is te weinig kennis van de bijbel".
Pastoraal-assistent Dijkstra: „La
ten de kerken bepaalde zaken liggen?
Ik weet het niet. Mensen zoeken naar
antwoorden die de wetenschap niet
heeft. Ook i kerken hebben die ant
woorden niet meer. Dat mag je ook
niet verwachten. Als mensen hun ge
loof naar de achtergrond verschui
ven, dan komt daarvoor toch iets in
de plaats. Men hunkert naar de inner
lijke beleving".
Ockels vindt dat de kerken het ver
loren gegane terrein moeten terug
winnen en tegelijkertijd krachtig stel
ling moeten nemen tegen Sopja. „We
moeten duidelijk zijn. Het gaat om
Gods gemeente die aangetast wordt.
We moeten niet alleen tegen Sonja
zijn, maar ook zeggen: haar praktij
ken deugen niet. Het kan niet, het
mag niet. Het is onbijbels. Je geeft je
over aan de tegenstander van God".
Ook magnetiseurs en strijkers ho
ren niet in de kerk, vindt Ockels. „Die
praktijken zijn eveneens onbijbels.
Een magnetiseur put uit een andere
bron. Dat zou een gemeente niet móe
ten pikken". Dijkstra reageert iets
voorzichtiger: „We moeten geen hek
senjacht organiseren op alles wat al
ternatief is. Dat is niet allemaal sata
nisch of demonisch".
Voedingsbodem
Een interessante vraag is waarom
Sonja wat Friesland betreft zich juist
in het noordoosten over een redelijke
aanhang mag verheugen. Ockels
denkt dat Sopja de plekken worden
gewezen. „De duivel weet heel goed
waar een voedingsbodem is".
Den Hartog zoekt het eerder in de
geschiedenis van de Dongeradelen.
„De mensen zijn hier altijd gevoelig
geweest voor occulte zaken. Vroeger
geloofden de mensen hier in spo
ken".
Dijkstra denkt aan de aard van de
bevolking. „Het heeft te maken met
een zekere bevindelijkheid van de
mensen. Ik ben zelf opgegroeid in de
Wouden. Als mensen daar de stem
van God hebben gehoord, zit het wel
goed. Aan de andere kant komt het
me ook allemaal wat vreemd voor. Ik
had meer nuchterheid verwacht van
de mensen".
De dominees verwachten dat de be
langstelling voor Sonja en haar bewe
ging een aflopende zaak zal zijn.
Terpstra: „Persoonlijk denk ik dat,
als we de winter gehad hebben, het
afgelopen is met deze beweging. Het
is nu allemaal nieuw. Mensen zijn
nieuwsgierig".
Ook Dijkstra vermoedt dat de be
weging na de winter zal dood bloe
den. Wat het dan allemaal oplevert?
Den Hartog: „Winst. Kerkmensen
zijn vaak in slaap gesukkeld. Dit ge
beuren wijst op een voorbereiding
van verlevendiging van de kerk. We
moeten weer waakzaam worden. God
wil zijn kerk immers steeds weer ver-
Sonja de Vries tijdens een bijeenkomst in Uitwellingergatemidden
van patiënten en sympathisanten: gedreven door engelen. (foto gpdj
