Demmenie
'Wapens naar Iran
was idee Israël'
Nederlandse wetenschappers
wijzen ruimteverdediging af
Volgens defensiekringen in Tel Aviv
Italiaanse tv-satire
valt slecht in Teheran
VRIJDAG'28 NOVEMBER 1986
Haarlemmerstraat 167, Leiden
Telefoon 071-141063
Prijzen strikt netto, incl. BTW.
Geldig tot 31 dec. '86
apparatuur, munitie en verbin
dingsmateriaal naar Teheran, in
een reeks transacties over min
stens twee jaar.
De wapens, waaronder wapens
die Israël buitmaakte in Libanon
en in eerdere oorlogen in het Mid
den-Oosten, werden genomen uit
de surplüsmagazijnen van het Is
raëlische leger, aldus de kringen in
Tel Aviv. In ruil hiervoor voorza
gen de Verenigde Staten Israël van
nieuwer materiaal. Volgens de de
fensiekringen was het Israël dat de
wapenhandel met Teheran aan
Washington voorstelde en niet an
dersom.
landse zaken, zei woensdag in het
parlement dat Israëls beweegrede
nen zuiver humanitai» waren ge
weest en een reactie op een ver
zoek van een goede vriend-in-
nood.
Volgens de defensiekringen was
het oorspronkelijke idee afkomstig
van Ya'acov Nimrodi, een voorma
lige Israëlische militaire attaché in
Teheran, en Al Schwimmer, een
oprichter van dfe Israëlische vliegt
tuigindustrie en persoonlijk vriend
van Peres.
Peres keurde het denkbeeld
goed en overreedde premier Izaak
Sjamir, toen minister van buiten
landse zaken, het voorstel door te
geven aan Robert McFarlane, op
dat ogenblik nationaal-veiligheids-
adviseur van president Reagan.
De informanten zeiden ook dat
de voorraden werden beschouwd
als een commerciële onderneming
en een methode om contacten met
Iran in stand te houden, maar niet
als middel om de emigratie van
joodse Iraniërs te vergemakkelij
ken of de invrijheidstelling té ver
krijgen van Israëlische gevange
nen in Libanon.
De Belgische regering zal moe
ten uitleggen wat er is gebeurd of
gaat gebeuren met de vijftig door
de Belgische luchtmacht afge
dankte Starfighter-jachtvliegtui-
gen. Volgens de fractieleider van
de Vlaamse socialisten in de Ka
mer van Volksvertegenwoordi
gers, Louis Tobback, is er sprake
van dat deze vliegtuigen aan Iran
geleverd zouden worden.
Tobback wees gisteren op publi
caties in Amerikaanse kranten dat
in de omstreden wapenlevering
aan Iran ook sprake is van 50 zoge
naamde 104-G vliegtuigen. Hij
noemde het gisteren wel erg toe
vallig dat het aantal precies over
eenkomt met het aantal Starfigh-
ters dat door België is afgdankt.
Naar zijn weten is er geen ander
land dat over precies zo'n aantal F-
104's beschikt.
STUDENTENBETOGING IN PARIJS
PARIJS (GPD) - Het Franse parlementsgebouw was gisteravond aan alle
kanten ingesloten door een zee van middelbare scholieren en studenten,
dié in de loop van de middag als een vloedgolf door de straten van Parijs
was gegaan. De politie schatte het aantal betogers op 90.000, de organisa
toren spraken van 200.000.
De betoging is de indrukwekkendste studentenmanifestatie sinds de
meidagen van '68, toen studenten in heel Frankrijk in opstand kwamen'
tegen de maatschappij waarin ze leefden. Ditmaal is er geen maatschap
pij-protest, maar gaat het om een hoger-onderwijswet, waarmee de stude
rende jeugd het niet eens is.
Vanmiddag zou het in het Franse parlement een wet van de öndermi-
nister voor onderwijs Devaquet in behandeling komen waarin zaken wor
den geregeld als de vaststelling van dé ccrilegegelden en een regeling om
de stroom nieuwe studenten zinvoller over de verschillende faculteiten te
verdelen. De collegélden zullen tussen de 200 en 280 gulden gaan bedra
gen, al naar gelang de eisen die elke universiteit stelt. En om te voorko
men dat bepaalde faculteiten worden overspoeld door aankomende stu
denten, waarvan de helft na enige maanden de moed opgeeft, wil de
regering probéren dit verschijnsel te kanaliseren.
Tijdens de protestbetogingen in Parijs en andere universiteitssteden
hebben de, studenten duidelijk gemaakt dat ze iedere verbinding met
politieke partijen of vakbonden van de hand wijzen. In de optochten
liepen geen politici of vakbondsleiders mee. Ongeregeldheden deden
zich, behoudens wat kleine rellen (zie foto ANP), nauwelijks voor.
Om geheimhouding te bewaren
betrok men niét de bij wapenex
port gebruikelijke kanalen van het
ministerie van defensie bij de
transactie, maar werd zij afgehan
deld door een terrorismebestrij-
dingsadviseur van de toenmalige
Syriërs geweerd
uit W-Berlijn
Bombardement
op Palestijnse
stellingen
ADVERTENTIE
COMFORTABELE
BUREAUSTOEL
Hoogte verstelling
d.m.v. een veiligheidslift.
Gestoffeerd in de kleuren:
bruin, grijs, beige en
blauw.
WEST-BERLIJN/BONN (AFP4,
DPA/REUTER/UPI) - De westelij
ke geallieerden, die het hoogste ge
zag uitmaken in West-Berlijn, heb
ben gisteren een verbod uitgevaar
digd op het reizen naar het weste
lijk deel van de vroegere hoofdstad
van Duitsland door Syriërs en
mensen met Syrische paspoorten
die in Oost-Berlijn verblijven. Deze
maatregel is het gevolg van de con
statering doorde rechtbank in
West-Berlijn dat onomstotelijk is
bewezen dat Syrië betrokken is ge
weest bij een aanslag op een West-
duits-Arabische vriendschapsver
eniging in West-Berlijn. De West-
duitse regering stuurt vijf leden
van de Syrische ambassade in
Bonn terug naar huis. Verder heeft
Bonn besloten voorlopig geen
nieuwe ambassadeur in Damascus
te benoemen.
SIDON (Rtr/AFP) - Israëlische ge
vechtsvliegtuigen hebben gisteren
Palestijnse stellingen bestookt in
de omgeving van de Libanese ha
venstad Sidon. Bij de aanval wer
den volgens de Libanese politie 10
Palestij nen en 2 leden van de Liba
nese sji'itische Amal-militie ge
dood.
De bombardementen waren ge
richt tegen Palestijnse posities op
de heuvels bij het strategisch gele
gen dorp Maghdousheh dat-de in
zet vormt van zware gevechten tus
sen de Palestijnen en de Amal-mi
litie. De twee laatst genoemde par
tijen zijn inmiddels een staakt-het-
vuren overeengekomen in de Syri
sche hoofdstad Damascus.
De stoel is vorzien
w van een 5-poots
Si onderstel met
Épr geremde
r wielen.
Minister Tindemans van buiten
landse zaken zei gisteren dat Bel
gië nooit exportvergunningen
geeft voor wapens die bestemd zijn
voor landen welke in oorlog zijn.
De enige wapens die België in het
recente verleden aan Iran heeft ge-
SHAEFFER VULPEN
De TARGA 1001 is een
"schrijvend sieraad"
De mantel en pen
is vervaardigd van
edelstaal van a
FI.Z2*»-
voor fy p
BURO-
CALCULATOR
MODEL PRESTIGE
STIJLVOL MODERN |8l
en DEGELIJK! fy]
De koffer is uitgevoerd Mm/
met 3 vakken voor het
opbergen van b.v.
schrijfbenodigdheden en een
verstelbare portfolio.
Tevens is de koffer voorzien
van een stevig handvat
en verzonken sloten.
LEIDEN - Een groep Nederlandse
wetenschappers werkzaam bij zes
verschillehde universiteiten wijzen
het Amerikaanse plan voor een
ruimteverdediging (SDI) af. In hun
gisteren gepresenteerde boek 'De
droom der onkwetsbaarheid' ana
lyseren zij tal van problemen, die
met het Star Wars-plan samenhan
gen en komen tot een negatief oorr
deel.
lógen, polemologen, juristen, his
torici en fysici) bestrijden de op
vatting dat de Russen ten minste
net zo ver gevorderd zijn met ruim
teverdediging als de VS. "Op de
belangrijkste gebieden van onder
zoek blijkt dat de VS over de gehe
le linie vóór liggen. Op sommige
terreinen neemt de voorsprong
zelfs "toe".
De wetenschappers kenschetsen
SDI als een nieuwe uiting van de
oude wens om zich uit het dilem
ma van de kernwapens ('het on
bruikbare, maar onmisbare wa
pen') te bevrijden door een defen
sief systeem. Het is een nieuwe
versie van de droom der onkwets
baarheid die als 'pre-nucleair den
ken moet worden aangemerkt en
afgewezen, zo luidt hun oordeel.
Verwezenlijking van SDI bete
kent een ondermijning van het be
langrijke ABM-verdrag - dat de op
bouw van antiraketsystemen be
perkt - en vormt een onaanvaard
bare belemmering voor overeen
komsten op het gebied van wapen
beheersing, zo concludeert piet na
me Alfred van Staden, Leids hoog
leraar internationale betrekkingen.
SDI zal volgens de wetenschap
pers de relaties tussen de Verenig
de Staten en Europa onder zware
druk zetten. Ook als het ruimte
schild niet perfect is en alleen mili
taire installaties en niet de steden
beschermen zal.
De onderzoekers gaan ook in op
de ethische kant van de zaak. Zij
betogen dat toetsing van SDI aan
ethische criteria voor gerechtvaar
digde afschrikking moet leiden tot
een negatief oordeel. SDI is móreel
niet verkieslijker dan een situatie
waarin veüigheid wordt gebaseerd
op het vermogen tot wederzijdse
vernietiging, aldus de aan de VU
afgestudeerde ethicus Koos van
der Bruggen.
Een Europees ruimteschild
wordt in de studie eveneens afge
wezen: zeer hoge kosten, geringe
doelmatigheid en een negatieve in
vloed op de wapenbeheersing. SDI
is volgens de studie bovendien een
bedreiging van de Westeuropese
economie. "SDI is tevens een tech-
CITIZEN 200 DP
Betrouwbare buro-rekenmachine
geschikt voor de meest voorko-
mende rekenfunkties. De Citizen
200 DP heeft een kapaciteit van
10 cijfers en is uitgevoerd met Ww
een geheugen. GARANTIE EEN VOL JAAR!
Elektronisch
Degelijk
Compact W
Portable
Buitenmaat:
49x38x10 cm.
Inwendige hoogte: 9 cm.
Kleur: zwart
"Hoezeer het Amerikaanse SDI
ook appelleert aan de gevoelens
dat het beter is levens te bescher
men dan ze te wreken, lijkt SDI
voor de dilemma's en de parado
xen van de nucleaire afschrikking
geen oplossing te bieden", aldus de
onderzoekers.
Philip Everts, directeur van het
Instituut voor Internationale Stu
diën in Leiden, overhandigde gis
teren de bevindingen van de stu
diegroep aan kamerlid J.A. de
Boer (CDA), voorzitter van de ka
mercommissie voor buitenlandse
zaken. Everts zei dat het debat over
SDI nieuwe stimulansen behoeft
en dat het onverstandig is om be
slissingen erover uit te stellen.
De Boer beaamde dat de Neder
landse regering haar kruit droog
houdt in haar streven naar een ge
zamenlijk Europees standpunt. Hij
zei soms vertwijfeld te zijn over de
geringe invloed van Europa op de
Amerikaanse politiek. "SDI is over
ons heengekomen", aldus de Boer.
De onderzoekers van de univer
siteiten in Leiden, Amsterdam,
Groningen, Nijmegen, Eindhoven
en Twente concluderen dat on
danks gigantische investeringen
het hoogst onzeker is of een aantal
belangrijke technische problemen
van een SDI-systeem wel kan wor
den opgelost. De betrouwbaarheid
van de benodigde computersyste
men en de onmogelijkheid om SDI
realistisch te testen blijven een
struikelblok.
Voorsprong
De twaalf onderzoekers (politico-
Philip Everts: debat ove rSDI be
hoeft stimulans. (foto ANP)
nologisch wapen in de concurren
tiestrijd met West-Europa en, Ja
pan. Het is onderdeel van de wed
loop van herstructurering in de in
dustrie. Europese deelname aan.
het SDI-onderzoek zal leiden tot
een eenzijdige technologie-trans
fer".
De studié, vormt de basis vöor
een wetenschappelijke conferentie
'SDI en het belang van Europa',
die maandag aan de Leidse univer
siteit wordt gehouden en waar ook
tal van voorstanders van SDI het
woord zullen voeren. Onder hen is
luitenant-generaal Berkhof, de
voormalige chef-staf van Afcent.
Over de 'wetenschappelijke
waarde' van het onderzoek zei dr.
Everts, dat het "wel theoretisch
denkbaar is dat twaalf andere we
tenschappers tot tegenovergestel
de conclusies zouden zijn geko
men, maar zeer onwaarschijnlijk".
Tot de groep behoren onder meer
het duo Ko Colijn en Paul Rusman,
bekend van publikaties in het
linkse Vrij Nederland, maar ook
een'figuur als de genoemde Alfred
van Staden, die politiek, bekend
staat als een pure liberaal - of zoals
een hoge ambtenaar van het minis-
térie van buitenlandse zaken het
minzaam uitdrukte - "een rechtse
rakker".
De Droom der Onkwetsbaar
heid, Ph. P. Everts (red.), uitgever
Kok Agora Kampen. Prijs ƒ29.90.
Eigenschappen^^^^--
- fluisterzacht
- margrietwiel eenvoudig
te verwisselen
- snel-terugkeer van
de printer
- geheugen voor 40
posities
- automatische
plaatsbepaling
- herhaal-toets voor
alle funkties-
96 tekens
12" papierformaat'
'/2 spatietoets
tabulator
10 en 12 pitch
instelbaar
korrigeertoets
PAPERMATE profileset
Voorzorg moet! T*-pi L».
Deze SAFEBOX, vervaardigd
uit staalplaat, is een veilige bewaarplaats
voor alle waardevolle spullen.
U kunt hem vastzetten aan de wand,
in uw bureaulade, maar ook in de auto.
Formaat: 21 x 14,5 x 4,4 cm
van fi. ZSr^ voor Fl.
Een uitstekende ballpoint
met bijpassend potlood.
Levenslange garantie! van
voor
TEL AVIV (GPD/ANP/Rtr) - Israël heeft het initiatief genomen tot de verkoop van Ame
rikaanse wapens aan Iran en de transporten droegen een eerdere datum en waren aan
zienlijk groter dan wat president Keagan had toegestaan. Dit hebben hooggeplaatste
personen uit defensiekringen in Tel Aviv gisteren bekendgemaakt.
Israël verscheepte met voorkennis
van Washington anti-tank-raket
ten, machinegeweren, reserve-on
derdelen voor vliegtuigen, radar
premier Shimon Peres, Amiram
Nir, en een hooggeplaatste mede
werker van Defensie.
Peres, nu minister van buiten-
leverd zijn twee jachtgeweren met
een gezamenlijke waarde van on
geveer tienduizend gulden, aldus
Tindemans.
TEHERAN (Rtr/AP) - Iran zal zijn
ambassadeur in Italië terugroepen
uit protest tegen een "beledigend"
televisieprogramma dat afgelopen
weekeinde werd uitgezonden. Dit
heeft het Iraanse nationale persbu
reau IRNA gisteren gemeld.
Het desbetreffende besluit werd
genomen door de politieke staats
raad, waarin verscheidene minis
ters zitting hebben en die gewoon
lijk wordt voorgezeten door pre
mier Mir-Hossein Musavi. De
staatsraad besloot tevens de Ita
liaanse Culturele Associatie in Te
heran te sluiten, zo berichtte IR
NA.
Het persbureau meldde eerder
dat Irans revolutionaire leider
Khomeini werd beledigd in een
programma over de geheime Ame
rikaanse wapénverkopen aan Iran
dat zaterdag werd uitgezonden
door het Italiaanse eerste net.
De Italiaanse ambassade in Te
heran verklaarde woensdag het
programma te "betreuren". De uit
zending "kan zijn opgevat als aan
stootgevend voor de gevoelens van
het bevriende volk van Iran", aldus
de diplomatieke vertegenwoordi
ging. De woordvoerder van de am
bassade legde er echter de nadruk
op dat de Italiaanse televisie onaf
hankelijk is en dat de overheid op
geen enkele wijze verantwoorde.-
lijk is voor de inhoud van de pro
gramma's. De Italiaanse ambassa
deur in Iran, Giuseppe Baldocci,
werd maandag ontboden op het
ministerie van buitenlandse zaken
om een protestnota in ontvangst te
"Het zal lang duren voor wij dit
zijn vergeten", zo zei premier Mu
savi woensdag tegen radio-Tehe-
ran. "Wij geven er de voorkeur aan
op zulke incidenten op praktische
wijze te reageren. Niét met woor
den maar met daden en er voor te
zorgen dat ze er spjjt van hebben",
aldus de eerste-minister.
Het programma,'Fantastico', is een
van de meestbekeken satirische
programma's van de Italiaanse te
levisie.
In de gewraakte sketch was een
als Khomeini verklede acteur in
gesprek met een vertolker van
Reagan, dit alles onder het toe
ziend oog van een in chador gehul
de vrouw, die Khomeini's moeder
voorstelde.
De gastheer van de uitzending,
Pippo Baudo, vroeg" Reagan' of de
Verenigde Staten wapens verkoch
ten aan Iran.
'Ja, het is onderdeel van onze
ontwapeningspolitiek om alle wa
pens uit de kast van het Witte Huis
te halen die helemaal gevuld is',
was het antwoord.
'.Khomeini' wildedesgevraagd
niets over de ontvangen wapens
zeggen. 'Laten we het niet weer
over die wapens hebben. Ze scho
ten niet eens'.
In Rome zei minister van buiten
landse zaken Giulio Andreotti dat
de Italiaanse regering wettelijk
niet bevoegd is om in de activitei
ten van de staatsomroep RAI in te
grijpen.
RAI-president Enrico Manca
verklaarde dat de omroep nooit de
opzet heeft gehad om de politieke
en religieuze gevoelens van het is
lamitische Iran te kwetsen... Ik sta
versteld van de Iraanse reactie.
Maar ik begrijp dat onze politieke
en culturele gevoeligheden anders
zijn. Wij zullen al het mogelijke
doen om de kwestie op te helde
ren'.
Een woordvoerder van het Ita
liaanse ministerie van buitenland
se zaken bevestigde de uitwijzin
gen en dat de Iraanse ambassadeur
'voor overleg' naar Teheran was te
ruggeroepen. De woordvoerder
wees echter suggesties van de
hand, dat Italië als vergelding
Iraanse diplomaten zal uitwijzen.
ADVERTENTIE
Is de Kerstman te vroeg of
Sinterklaas te laat?JjJee ze komen
allebei tegelijk.
