'Heilige strijd voor status
aparte nekte Betico Croes
Stervensbegeleiding in Bijna-Thuis-Huis
Achtergrond
Echtscheiding: man
en vrouw mogen één
advocaat raadplegen
DONDERDAG 27 NOVEMBER 1986
PAGINA 13
ORANJESTAD - Met de gis-
teren overleden Betico
Croes verliest Aruba niet al
leen de grote voorvechter
van de status aparte, maar
verliest» vooral het platte
land, de 'kunuku', van Aru
ba zijn belangrijkste leider.
Daar werd hij aanbeden en
bewierookt en noemde men
hem vol trots 'el lider maxi-
mo', de grootste leider. Een
leider die het rollenspel per
fect beheerste en met gemak
in driedelig grijs de presi
denten van Venezuela en
Costa Rica te woord stond.
Om daarna weer op Aruba
in een jeep en met openge-
knoopt hemd en gele helm
op door zijn woonplaats, het
dorp Santa Cruz, te rijden.
Betico Croes ontpopte zich als
een leider met groot charisma,
die demagogie en verbale intimi
datie op de juiste momenten wist
af te wisselen met charme en ge
vatheid. Hij was in de ogen van
vriend en vijand een persoonlijk
heid met allure, een politicus van
formaat, die zich kon meten met
de 'zware' jongens in Den Haag:
Lubbers, De Koning, Den Uyl en
De Gaay Fortman. Uiteindelijk
hebben zij het allen moeten af
leggen tegen Betico Croes die,
met zijn in de loop der jaren zorg
vuldig veroverde alleenheer
schappij, de status aparte voor
Aruba heeft kunnen doordruk
ken.
Medewerkers van Betico Croes
vonden hem een aimabele man,
die goed kon luisteren. "Hij be
studeerde alles wat hem werd
voorgelegd en hij wist alles",
zegt een vroegere medewerker.
"Zijn kracht was dat hij luisterde
naar vriend én vijand en uit alle
adviezen vervolgens pikte wat
voor hém politiek goed uitkwam.
Daarin verschilde hij van andere
Arubaanse en Antilliaanse politi
ci, die vaak horen wat zij willen
'Kunstmatige
bevruchting
is immoreel'
SYDNEY (KNA/NCNS) - Paus
Johannes Paulus II heeft, zoals
reeds werd verwacht, in een ge
sprek,, met de Australische bis
schoppen nu ook officieel aange
kondigd dat het Vaticaan bin
nenkort met een kerkelijk stand
punt over kunstmatige bevruch
ting naar buiten zal komen. De
paus had die mededeling be
waard voor zijn bezoek aan Au
stralië, waar bio-ethische proble
men in het bijzonder in de be
langstelling staan. Op dat gebied
wordt daar veel onderzoek ver
richt; de universiteit van Mel
bourne levert al jaren baanbre
kend werk op het terrein van de
kunstmatige bevruchting bij de
horen", zegt een hoge Neder
landse ambtenaar.
Status aparte
Door een bizarre speling van
het lot mocht Croes niet alleen
geen minister-president van Aru
ba worden, ook was het hem niet
gegund op de laatste dag van
1985 de ceremonie rond de intre
ding van de status aparte mee te
maken. Slechts enkele uren
voordat Aruba de status van land
kreeg binnen het Koninkrijk
reed hij met zijn wagen tegen een
lichtmast op waarna hij in een
coma terecht kwam. Het pre
mierschap moest hij laten aan
zijn grootste rivaal Henny Eman,
de kleinzoon van de geestelijke
vader van Aruba's status aparte,
Henny Eman sr.
Betico Croes werd geboren op
25 januari 1938 en heette officieel
Gilberto Francois Croes. Na de
lagere school en drie jaar HBS
ging hij naar Nederland, waar hij
in 1959 zijn hoofdakte behaalde.
Terug op Aruba stond hij tot
1969 voor de klas en behaalde hij
de. LO-aktes Spaans en handels
kennis. Hij betrad de politieke
arena in 1967 als lid van de AVP,
de Arubaanse Volks Partij. Op 1
juli 1967 nam hij zitting in de
Arubaanse Eilandsraad en werd
hij gedeputeerde van onderwijs.
Het was de eerste en tevens laat
ste openbare bestuurlijke functie
die hij bekleedde.
Na interne ruzies om het lei
derschap stapte Croes uit de
AVP en richtte hij op 9 februari
1971 bij hem thuis de Movimentu
Electoral di Pueblo (MEP) op.
Een partij die zich in haar begin
selverklaring ten doel stelde te
komen tot een "fundamentele
herziening van de bestaande
rechtsorde in het Koninkrijk".
Tijdens de daarop volgende ver
kiezingscampagne bleek dat de
MEP aanstuurde op afscheiding
van het Antilliaanse staatsver
band en een rechtstreekse band
van Aruba met Nederland. In fei
te blies Croes de afscheidings-
drang zoals die was geuit door de
oude Henny Eman en de AVP,
Welke kant het zal uitgaan niet
het Vaticaanse document terza
ke, is intussen al duidelijk ge
worden door een hoofdartikel in
het Vaticaanse dagblad „Osser-
vatore Romano". Daarin wordt
het bevruchten van een vrouwe
lijke eicel buiten het moederli
chaam „moreel verkeerd" ge
noemd „omdat de ontvangenis
wordt gescheiden van de liefde
daad binnen het huwelijk". Het
dagblad richt zijn kritiek spe
ciaal op het invriezen van eicel
len en het inplanteren van de be
vruchte cel na ontdooiing in de
baarmoeder.
„Als de Kerk leert dat alleen de
echtelijke liefdedaad waardig is
de omstandigheden van de ont
vangenis te vormen, dat alleen
een mensenlichaam waardig is
de broedplaats te zijn van een
menselijk wezen, doet zij dat om
dat de Kerk weet dat alle mensen
onbeperkte waardigheid bezit
ten", aldus de Osservatore op 16
november.
Vergankelijk goed
Hoezeer de wens van een on
weer nieuw leven in.
De ideeën van de MEP sloegen
aan, want bij de eerste verkiezin
gen na de oprichting haalde de
MEP meteen zeven van de 21 ze
tels in de eilandsraad. In 1975 be
haalde Croes met zijn MEP de
absolute meerderheid. Daarmee
begon een periode van bijna tien
jaar waarin Croes de volstrekte
alleenheerschappij over het ei
land kreeg. In Nederland werd
op het allerhoogste politieke ni
veau nauwelijks verhuld dat
men Betico Croes' optreden als
een ernstige bedreiging voor de
democratie op Aruba zag.
Platteland
Het succes van Croes en de
MEP begon in de 'Kunuku', het
Arubaanse platteland. Als geen
ander heeft hij de inwoners van
dorpen als Santa Cruz, Noord,
Paradera, Piedra Plan, Tanki
Leendert en Savaneta een gevoel
van eigenwaarde en trots gege
ven. Terwijl de traditionele par
tijen zich bezighielden met de
kiezers Oranjestad en het olie
plaatsje San Nicolas, bouwde
Croes zijn machtsbasis op vanuit
zijn dorp, Santa Cruz. Hij ver
grootte zijn aanhang ook door
zich fel af te zetten tegen Cura-
Betico Croes liet zich de rol
van 'lider maximo' welgevallen.
Hij beschouwde zichzelf als de
leider die het Arubaanse volk
zou bevrijden van de overheer
sing door het „zwarte" zusterei-
land Curacao. Hij spiegelde zich
graag aan Simon Bolivar. In de
vrijwel lege boekenkast op zijn
kantoor in het Arubaanse be
stuurscollege stond het complete
werk over de Zuidamerikaanse
vrijheidsstrijder.
Croes was zo geobsedeerd
door de status aparte, dat hij
geen enkele aandacht meer had
voor de economische ontwikke
ling van Aruba. Hij sprak van
een 'heilige strijd' en tegenstan
ders werden afgeschilderd als
verraders van de Arubaanse
zaak. Aruba deed het tot eind
1984 economisch zo goed dat
vruchtbaar echtpaar kinderen te
krijgen moet worden gewaar
deerd, de mensheid kan niet
blind varen op wetenschappelij
ke en technische maatstaven om
dat probleem op te lossen, be
toogt het blad. „Technologische
rechtvaardigingen die worden
gebezigd als de beslissende
maatstaven voor de persoonlijke
keuze vernietigen de menselijke
waardigheid", aldus het hoofdar
tikel. Daarom ziet de Osservatore
„het tot slavernij van de techno
logie brengen van de mensheid"
als de uitkomst van het toepas
sen van technologie voor het ver
wekken van menselijke wezens.
„Ontvangenis moet stammen
van de warmte van liefde".
Gijsen zoekt het in geestver
wanten. Bisschop Gijsen van
Roermond heeft krachtens de
nieuwe codex een nieuw kathe
draal-kapittel samengesteld. De
drie leden (emeritus-hulpbis
schop mgr. H.Th. E. Beel, emeri
tus-deken dr. L.H. Pelzer en
emeritus-deken P.J.L. Jochems)
die al lid waren van het oude ka
pittel op het moment dat Gijsen
pessimistische monden ge
snoerd konden worden en Betico
Croes kreeg in 1983 Nederland
en de andere eilanden zo ver dat
zij akkoord gingen met de status
aparte.
Lago
De discussies over de staat
kundige verhoudingen hadden
echter een verlammende wer
king op het totale beleid. Signa
len van de oliemaatschappij Ex
xon dat het niet goed ging met de
Lago-raffinaderij op het eiland,
werden genegeerd of kregen niet
die aandacht die ze behoorden te
krijgen. Toen eenmaal de klap
van de sluiting werd uitgedeeld,
kwam die bij Croes dubbel hard
aan. Vakbonden die in 1977 nog
gehoor gaven aan Betico Croes'
oproep te staken voor de status
aparte, begonnen luidruchtig te
protesteren en vroegen zich af
waar de honderden miljoenen
in Roermond werd benoemd,
zijn vervangen door geestelijken
die de opvattingen van Gijsen
meer zijn toegedaan.
De leden van het oude kapittel
hadden vorige maand eenstem
mig hun ontslag aangeboden
„omdat de positie van het kapit
tel door de nieuwe codex ingrij
pend is gewijzigd".
Het kapittel dat in de nieuwe
codex is gereduceerd van het
hoogste adviescollege van de bis
schop tot een college met een
louter liturgische functie, be
houdt het recht een voordracht
van drie personen in te dienen
als er een bisschop moet worden
benoemd.
Opschudding over afluiste
ren in New Yorkse biechtstoel.
In New York en meer bepaald in
rooms-katholieke kringen is op
schudding ontstaan over een be
richt in het Amerikaanse week
blad 'Time'. Daarin werd ver
haald van overijverige recher
cheurs die in hun drang misdadi
gers voor het gerecht te slepen,
niet zouden schromen afluister-
aan winstbelasting waren geble
ven die door Exxon in de jaren
daarvoor aan Aruba waren afge
dragen.
Een afdoende en bevredigende
verklaring heeft Croes nooit kun
nen geven. De sluiting van de La
go-raffinaderij zou achteraf de
aanzet zijn voor de zware verkie
zingsnederlaag die Croes en de
MEP op 22 november 1985 leden.
De MEP viel toen in één klap te
rug van dertien naar acht zetels:
een spectaculair verlies van bijna
veertig procent. Betico Croes
was diep getroffen. Tegenover
vrienden zei hij zich bedrogen te
voelen. "Is dit mijn dank?",
vroeg hij zijn kiezers tijdens een
tv-toespraak na de verkiezingen.
"Betico: minister-president",
was de slagzin waarmee de MEP
vol vertrouwen de verkiezingen
was ingegaan. De grootste klap
voor Croes was, dat hem dat niet
was gegund.
apparatuur aan te brengen m een
kerk in Brooklyn. Er zouden nie
tige microfoontjes zijn verbor
gen in een biechtstoel, een kan
delaar en in het toilet van de
kerk, in New York aangeduid als
een trefpunt voor lieden met een
criminele inslag.
John P. Puthenveetil, direc
teur van de New Yorkse afdeling
van de Katholieke Liga voor reli
gieuze en burgerrechten, heeft
zich inmiddels in woedende be
woordingen gericht tot William
H. Webster, directeur van de fe
derale recherche FBI. „Als dit
waar is", schreef Puthenveetil,
„wordt er een schandelijke in
breuk op onze rechten gepleegd,
op de heilige en vertrouwelijke
relatie tussen biechtvader en
biechteling".
John Michael Ryan, hoofd van
de recherche van de stad New
York heeft in een reactie laten
weten „niets van dergelijke prak
tijken af te weten".
Gereformeerde synode wil
goede pastorale zorg voor to
taalweigeraars. De gereformeer-
Volgens de wet is het mogelijk dat
man en vrouw het in geval van
echtscheiding met één advocaat
doen. Dat kan soms onnodig geru
zie voorkomen en is ook goedko
per, maar in de praktijk gebeurt
het niet of nauwelijks. Het is geen
gebruik en bovendien zijn advoca
ten er niet goed voor opgeleid. Dit
zegt mr. P.A. Wackie Eijsten, sinds
vorige week opvolger van mr. J.R.
Glasz als deken van de Nederland
se Orde van Advocaten.
De Orde start in januari een ex
perimentele cursus om vijftien ad
vocaten 'oude stijl' om te scholen
tot 'echtscheidingsbemiddelaar'.
Vorig jaar werden 34.000 echt
scheidingen uitgesproken. Al deze
echtscheidingen werden behan
deld door twee advocaten. "Zo zijn
de gedragsregels", aldus Wackie
Eijsten. Volgens hem is er, juist bij
echtscheidingen, veel kritiek op de
advocatuur die ervoor zou zorgen
dat er oorlog ontstaat tussen man
en vrouw.
Wackie Eijsten erkent die kritiek
ten dele. "Het probleem zit hem
vaak in de twee advocaten die met
elkaar in de clinch moeten om al
lerlei regelingen te treffen. Man en
vrouw communiceren te vaak via
hun advocaten. Dan wordt het
vaak moeilijk de waarheid te vin
den. Wanneer één advocaat met zo
wel man als vrouw om de tafel gaat
zitten is de kans groot dat alles soe
peler verloopt."
Omdat die nieuwe rol voor advo
caten niet meer alleen juridische
vaardigheden vereist, maar ook
kwaliteiten als gesprekstechniek,
moeten advocaten die zich echt
scheidingsbemiddelaar willen
gaan noemen een vijfdaagse cur
sus volgen. Wackie Eijsten ver
wacht dat een groot deel van de
vijfduizend Nederlandse advoca
ten deze cursus zal volgen.
"Na een evaluatie worden de cur
sussen op. grotere schaal gegeven",
aldus Wackie Eijsten. Hoewel er
stemmen opgaan de echtscheidin
gen maar helemaal zonder advo
caat af te doen, ziet hij de behande
ling door één advocaat niet als een
stapje in die richting. "Volgens de
wet moet er altijd een advocaat bij
zijn. De echtscheidingsbemidde-
de synode heeft gisteren beslo
ten de plaatselijke kerken te wij
zen op hun pastorale taak ten op
zichte van degenen die vanwege
hun geweten eri op grond van
hun geloof besluiten totaalwei
geraar te worden. Deze pastorale
zorg dient zich ook uit te strek
ken tot de familieleden van de to
taalweigeraar die, zoals de syno
devoorzitter dr. H.J. Kouwenho-
ven zei, vaak niet goed weten
welke houding ze moeten aanne
men. Negentien synodeleden
stemden tegen het besluit, onder
meer omdat er slechts een zeer
gering aantal gereformeerde to
taalweigeraars is.
Hervormde Kerk. Beroepen te
Delfzijl: M. D. van der Giessen,
kandidaat te Groningen; beroe
pen te Arkel: T. T. van Leeuwen,
kandidaat te Rotterdam.
Aangenomen naar streekge-
meente Maas en Waal (Her
vormd-Gereformeerd): mevr.
Drs. J. W. J. Fijnvandraat-Kolf,
gereformeerd predikant te Zwol
le;
aangenomen naar Steenderen: L.
Mr. P. Wackie Eijsten. (foto anp)
laar is alleen bedoeld om de proce
dure vriendelijker te laten verlo
pen."
Advocaten is het wettelijk verbo
den reclame te maken. De vorige
deken, mr. Glasz, vond dat niet
juist. Volgens Glasz heeft het pu
bliek er recht op te weten bij welke
advocaat men het beste terecht
kan en wat diens hulp kóst. Het op
heffen van het publiciteitsverbod
zou de mensen inzicht geven in de
specialisaties van de ruim 5000 ad
vocaten, zo meent hij.
Wackie Eijsten is in die opstel
ling gematigder. "Ik vind dat we
daarmee voorzichtig moeten zyn.
Reclame en voorlichting hoeven
niet hand in hand te gaan. Het is
gevaarlijk wanneer advocaten hun
specialisme aan gaan prijzen. Wie
controleert of de betrokken raads
man ook inderdaad gespeciali
seerd is?". Wel vindt hij dat de
voorlichting naar het publiek over
de specialisaties binnen de advoca
tuur beter moet worden geregeld.
Nu liggen alleen by Bureaus voor
Rechtshulp en andere, vaak door
verwijzende instanties, lijsten met
advocaten en hun specialismen.
„Die specialismen zouden best in
de Gouden Gids gezet mogen wor
den. Dat is geen reclame", zo
meent de nieuwe deken.
echter wel een speciale cursus ster
vensbegeleiding volgen. Pas als ze
die hebben afgerond mogen ze als
begeleider optreden. Een coördi
nator is de enige beroepskracht die
de Hospice Beweging in dienst
heeft.
Een sociale-psycholoog van de
Leidse universiteit zal het project
begeleiden. Hij zal onder meer on
derzoek doen naar de acceptatie
van het Bijna-Thuis-Huis in de
wijk en de fipanciële kant bekij
ken. Die gegevens wil de Hospice
Beweging over drie jaar gebruiken
om landelijk aan de weg te timme-
Bijdrage
Voor het verzorgen in het Bijna-
Thuis-Huis moet wel een bijdrage
worden betaald. Een bijdrage, zegt
dokter Sluis, die niet duurder hoeft
te zijn dan een bed in een bejaar
denhuis. De Hospice Beweging is
echter ook op zoek naar een lande
lijke geldschieter. Zodra zij die
heeft gevonden, zal de bijdrage van
de patiënt niet meer zijn dan de
kosten van zijn dagelijks levenson
derhoud thuis.
Over een vermeende verzwaring
van het werk van de kruisvereni
ging zegt de Nieuwkoopse huis
arts: "Dat geloof ik niet. De thuis
zorg blijft op de eerste plaats staan.
Wat ik wel verwacht is, dat de emo
ties een stuk gemakkelijker zullen
kunnen worden verwerkt. Als dit
over een jaar of vijf gewoon is ge
worden, kan de zorg een stuk ope
ner plaats hebben".
ADVERTENTIE
Jaap Kooy's Tuincentrum heet
nu: Jaap Kooy's Kerstdorp,
Heereweg 350, Lisse, tel.
02521-19037.
D. Horjus, kandidaat te Nedër-
horst den Berg.
Gereformeerde Kerken. Be
roepen te Soesterberg (als
geestelijk verzorger van het
christelijk centrum voor geeste
lijk-gehandicapten Sterrenberg
te Huis ter Heide): drs. H. Hen
stra te Venlo, die dit beroep heeft
aangenomen.
Gereformeerde Gemeenten.
Beroepen te Oud-Beijerland: M.
Burggraaf, kandidaat te Rotter
dam.
NIEUWKOOP - De Hospice
Beweging laat in de Nieuw
koopse woonwijk 'Rietlan
den 7' twee huizen bouwen
waarin ongeneeslijke zieke
patiënten, die binnen een
half jaar zullen overlijden,
tot de dood worden bege
leid. Beide woningen, die
samen vijf kamers bevatten,
worden volgend najaar in
gebruik genomen.
door
Jan Westerlaken
De huizen in Nieuwkoop zijn de
eerste in Nederland die voor dit
doel worden gebouwd. De .bouw
ervan werd mogelijk door een gift
van een half miljoen gulden. De
Hospice Beweging zegt binnen een
half jaar eenzelfde voorziening in
een wijk van een grote stad tot
stand te willen brengen.
Rond de eeuwwisseling moet er
overal in het land een beroep op dit
soort huizen voor stervensbegelei
ding kunnen worden gedaan. Een
gemeente, dorp of woonwijk moet
tenminste tienduizend inwoners
tellen om in aanmerking te kunnen
komen voor een Bijna-Thuis-Huis,
zoals de Hospice Beweging de wo
ning omschrijft.
Het idee voor stervensbegelei
ding thuis of bijna thuis ontstond
in de jaren zestig in Engeland. Om
dat er in de ziekenhuizen te weinig
ruimte was om te sterven. Hele
maal nieuw is deze opvatting trou
wens niet. Kloosters boden eeu
wen terug al de gelegenheid om
omringd door zorg te overlijden.
De Nieuwkoopse huisarts P.
Sluis, voorzitter van de landelijke
Hospice Beweging, zegt dat de
komst van deze voorziening moet
worden gezien als een tegenwicht
tegen het medische systeem waar
in zo langzamerhand geen ruimte
meer is voor sociale zorg.
"Men werkt", stelt hij, "om zo
snel mogelijk te genezen. Maar
therminale patiënten worden niet
meer beter. Er is ruimte nodig om
afscheid te kunnen nemen en ver
driet te kunnen verwerken. We zijn
aan het eind van wat we kunnen
verzorgen, we moeten weer gaan
zorgen. Dit is de aanzet daartoe.
Sterven moet weer iets van ons zelf
worden. We moeten de realiteit on
der ogen durven zien, door kuilen
durven te gaan. Dat is niet altijd
even leuk. Bij een geboorte
stroomt er vaak veel bloed. De
mensen vinden dat mooi. Maar
pijn by sterven schijnt niet te mo
gen".
Over pijn en angst bij sterven
zegt de Nieuwkoopse huisarts:
Angst is de grootste drijfveer voor
euthanasie. Nee, wij nemen op dit
punt nadrukkelijk geen standpunt
in. Ik verwacht wel, dat wanneer
dit allemaal van de grond komt, de
wens om euthanasie terug zal lo
pen. Als je nergens met je angst,
verdriet en emoties terecht kunt,
loop je tegen een muur. Ben je
gauw geneigd te zeggen: 'Kom
maar op met die spuit'. Wat zien we
bij stervensbegeleiding in Amerika
en Engeland? De vraag om een
abrupt einde aan het leven te ma
ken loopt terug".
Dichtbij
Stervensbegeleiding. Het moet
vooral plaats hebben heel dichtbij
De Nieuwkoopse huisarts f. Muts: sterven hoort oij het teven
thuis, benadrukt Sluis.
Is thuis verzorgen helemaal niet
meer mogelijk, dan pas kan de
therminale patiënt worden opge-
het Bijna-Thuis-Huis.
Dus direct in de buurt van de naas
te familie. De kamer in dat huis
mag de patiënt inrichten zoals hij
of zij dat wenst. Met eigen spul
letjes. De kamers, zegt Sluis, zijn
op handigheid ingericht.
De huisarts: "Het kan best wel
eens gebeuren, dat het Bijna-
Thuis-Huis een tijdje leegstaat.
Daarom hebben de mensen die er
nauw mee zijn verbonden geen ge
makkelijke taak. Ze zullen vaak
'nee' moeten verkopen. Aan chro
nisch zieke patiënten bijvoorbeeld.
Moeilijk wordt het ook als iemand
van net buiten Nieuwkoop er wil
worden verzorgd. Dat kan niet, al
staat het Bijna-Thuis-Huis leeg. De
patiënten moeten uit Nieuwkoop
afkomstig zijn. Ik denk wel, dat de
opname na verloop van tijd zal toe
nemen. Daarom is he best moge
lijk, dat we ooit nog eens binnen
Nieuwkoop een tweede Bijna-
Thuis-Huis zullen moeten bou-
Het Bijna-Thuis-Huis krijgt vijf
kamers: waarop is dat aantal ge
baseerd en waarom is er juist voor
Nieuwkoop als lokatie gekozen?
Vijf keer
Dokter Sluis vertelt, dat het ge
talletje vyf van gegevens uit zijn
huisartsenpraktijk afkomstig is.
"In Nieuwkoop", legt hij uit,
"komt het gemiddeld vijf keer per
jaar voor, dat patiënten die ster
vende zijn, niet meer thuis kunnen
worden verzorgd. En waarom
Nieuwkoop? Ik heb aanvankelijk
geprobeerd ,dit Bijna-Thuis-Huis
buiten myn dorp te houden. Uit
eindelijk is er toch voor Nieuw
koop gekozen, omdat het voor mij,
als huisarts, hier allemaal wat ge
makkelijker ligt. Ik ken de men
sen, spreek hen eenvoudiger aan.
Bovendien heeft Nieuwkoop tien
duizend inwoners. Daarom is er
voor dit dorp gekozen om model te
staan voor Nederland. Aanvanke-,
lijk was de gedachte om iets regio
naals van de grond te tillen. Enge
land kent dat systeem. We zijn daar
op terug gekomen. Want dan krijg
je huizen met twintig tot zestig
bedden. Dat geeft weer zo'n idee
van een geïsoleerde kolonie. Ster
ven is toch iets gewoons? Het
hoort bij het leven".
Heeft de komst van het Bijna-
Thuis-Huis is een woonwijk geen
weerstanden opgeroepen?
Op gemeentelijk terrein heeft de
Hospice Beweging alle medewer
king gehad. In eerste instantie was
het huis in een andere wijk ge
dacht. De mensen die in de directe
omgeving zouden komen te wo
nen, waren er echter niet van op de
hoogte gebracht. Zij lieten door
schemeren, dat ze voor een andere
plaats in het dorp zouden hebben
gekozen als zij van tevoren waren
ingelicht. De Hospice Beweging
zag daarvan de redelijkheid in en
koos voor een andere lokatie: 'Riet
landen 7'
Brief
Dokter Sluis: 'Tedere bewoner
krijgt, alvorens hij een woning
kiest, informatie over ons huis. Ze
krijgen een brief waarin staat wat
hospice precies is. Wat zagen we?
De enigen die protesteerden waren
de eigenaars van de vrije-sectorwo-
ningen. De al wat oudere gezinnen.
Z,e zien hun woning als een laatste
kóophuis en hebben dus wat te ei
sen. Van de overige wijkbewoners
hebben we niets gehoord. Ik vind
het overigens wel frappant om te
zien hoe angstig deze mensen zijn.
Hun argumenten? Ze zeiden dat je
kinderen toch niet in een omge
ving kunt laten opgroeien waar ge
regeld mensen sterven. Daar is het
ons juist wel om te doen. Kinderen
die hier nooit wat mee te maken
krijgen, krijgen het daardoor op
oudere leeftijd heel moeilijk".
De groep stervensbegeleiders
bestaat uit vrijwilligers. Hoewel de
selectie nog niet is gemaakt, ver
wacht dokter Sluis hiermee geen
problemen. Volgens hem zijn er
tien tot vijftien mensen nodig om
dit werk naar behoren te kunnen
uitvoeren. Die mensen moeten
