Aquino ontslaat
minister Enrile
Vandaag begint de
winterpremie... De schilder
staat voor u klaar.
Staatsgreep zou zijn verijdeld
Moebarak
waarschuwt
Reagan
Nederlanders
gearresteerd
in Z.-Afrika
Bouterse 'zal nooit met
bandieten onderhandelen'
Strijk op, die winterpremie
MAANDAG 24 NOVEMBER 1986
BUITENLAND
PAGINA 7
Buitenland kort
MANILLA - De Filippijnse president Corazon Aquino heeft gisteren haar minister van
defensie Juan Ponce Enrile ontslagen, alsook alle andere ministers nadat de legerbevel-
j hebber generaal Fidel Ramos ternauwernood een poging tot staatsgreep had verijdeld.
Direct na haar stap verklaarde
Aquino op een persconferentie dat
'strenge maatregelen zullen wor
den genomen tegen degenen die
van de situatie misbruik willen ma
ken.'
Het was voor het eerst, sinds zij
negen maanden geleden aan de
macht kwam, dankzij een militaire
rebellie die geleid werd door Enrile
en Ramos, dat de president zich
volgens politieke waarnemers zo
kordaat toonde.
Toen zij door chef-staf generaal
Ramos op de hoogte werd gesteld
dat Enrile van plan was om een
staatsgreep tegen haar uit te voe
ren, riep Aquino het kabinet in een
spoedzitting bijeen in Malacanang,
het presidentiele paleis.
door
Bob Mantiri
Na afloop van de vergadering
vertelde Enrile dat hy zijn ontslag
had ingediend. Nog niet zo lang ge
leden verklaarde hij in het open
baar, dat hij niet van plan was om
op te stappen noch zich zou laten
ontslaan door de president.Gene-
raal Fidel Ramos kwam zaterdag
ochtend achter het complot dat
Enrile. samen met zijn aanhang in
het leger en Marcos-loyalisten, te
gen mevrouw Aquino had ge
smeed.
Terwijl minister Enrile met zijn
militaire vrienden vergaderde,
greep generaal Ramos in. De be
langrijkste radio en televisie sta
tions werden zwaar bewaakt, als
mede de woning van de president»
Volgens regeringskringen hield
het coupplan van Enrile in de be
zetting van het parlementsgebouw,
het bijeenroepen van het vroegere
parlement waarin de aanhangers
van Marcos de meerderheid heb
ben het weer van kracht laten wor
den van de grondwet die door pre-
I sident Aquino buiten werking is
gesteld en het uitschrijven van
nieuwe verkiezingen. Bij deze actie
zouden zeker 100 officieren zijn be
trokken.
In haar persconferentie na het
spoedberaad kondigde president
Aquino aan dat Enrile voorlopig
zal worden opgevolgd door Rafael
Ileto (66) een gepensioneerde gene
raal met een diplomatieke staat
van dienst. Ileto was van 1974 tot
1978 waarnemend chef-staf.
Zij riep het communistische ver
zet op tot een staakt-het-vuren, dat
binnen een week zijn beslag moet
krijgen. Hoewel de coup nog tijdig
door generaal Ramos kon worden
geneutraliseerd is nog niet gezegd
dat daarmee het gevaar van een
nieuwe staatsgreep is geweken.
Diplomatieke waarnemers me
nen dat het machtsconflict, dat
dusver zich heeft beperkt tussen
president Aquino en de ambitieuze
minister Enrile, zich na de recente
ontwikkelingen in het weekeind
heeft uitgebreid tot de allerhoogste
top in het leger.
De strijd zal in de komende
maanden gaan tussen de aanhang
van Enrile enerzijds en die van ge
neraal Ramos anderzijds. De nieu
we minister van defensie Ileta ver
klaarde dan ook meteen na zijn be
noeming dat voor hem „de hereni
ging van het leger met de steun van
het volk" voorrang zal krijgen.Ver-
der kondigde Ileta aan een infor
meel onderzoek te zullen instellen
naar de vermeende couppoging.
Politieke waarnemers verwach
ten dat de 62-jarige Enrile, die zich
met zijn aanhang zou hebben ver
schanst in zyn hoofdkwartier in
Kamp Aguinaldo, de striid nog niet
zal opgeven. Hij heeft sinds het ka
binet negen maanden geleden aan
trad, niets anders gedaan dan kri
tiek leveren op het beleid van
Aquino.
Volgens hem treedt Aquino te
zacht op jegens de communisti
sche opstandelingen. Hij beschul
digde haar ook ervan communis
ten in haar kabinet te hebben opge
nomen. Zijn grootste grief is dat
Aquino, zonder overleg met de mi
litaire top, onderhandelingen
opende met de communisten.
Al vanaf het moment dat de rege
ring om de tafel ging zitten met de
communisten om over vrede te
praten, werd gezegd dat Enrile al
les zou doen om dat te saboteren.
De moord op de populaire vak
bondsleider Olalia, die volgens
goed ingelichte kringen was be
raamd door Enrile, was bedoeld
om dat overleg te saboteren. Overi
gens werd zaterdagmiddag nog
een prominente islamitische bond
genoot van president Aquino, Ula-
ma Tugung. in Manilla doodge
schoten.
Naar verluidt heeft chef staf Ra
mos er ook bij president Aquino op
aangedrongen om enkele 'linkse'
ministers, zoals de minister van
binnenlandse zaken Pimentel, op
een zijspoor te zetten.
Intussen heeft de Amerikaanse
regering gisteren opnieuw haar
steun betuigd aan het bewind van
president Aquino. Ook invloedrij
ke leden van het Amerikaanse
Congres schaarden zich achter
haar.
Ceausescu
De Roemeense partijleider en
president Ceausescu heeft bekend
gemaakt dat Roemenië zijn strijd
krachten met 10.000 man zal in
krimpen als onderdeel van een
plan om de defensieuitgaven met
vijf procent terug te brengen.
Voorts zullen 250 tanks en pantser
wagens, 130 kanonnen en mijnlan-
ceerinstallaties en 26 gevechts
vliegtuigen en helikopters worden
afgestoten. De grote bedragen die
worden uitgegeven aan bewape
ning kunnen beter worden aange
wend voor verhoging van de le
vensstandaard, zei Ceausescu.
Schade-eis
De regering van India heeft een
schadeclaim ingediend van onge
veer 7 miljard gulden tegen de fir
ma Union Carbide ten behoeve van
de slachtoffers van de gasramp in
Bhopal. Die ramp voltrok zich in
december 1984 toen een zeer giftig
gas uit de chemische fabriek lekte
waardoor 2000 mensen om het le
ven kwamen. Daarnaast raakten
nog eens 200.000 mensen gewond.
De Indiase regering heeft de ver
antwoordelijkheid voor alle scha
declaims tegen het Amerikaanse
concern op zich genomen.
Renault
Het Franse staatsautoconcern
Renault heeft zijn werknemers la
ten weten dat er volgend jaar 5000
banen moeten verdwijnen. De ver
mindering van het aantal arbeids
plaatsen is onderdeel van een
streng saneringsprogramma van
Renault-topman Besse die vorige
week werd vermoord. Renault zit
al enkele jaren in de verliezen en
Besse was aangetrokken om het
concern er weer bovenop te hel
pen. Met het schrappen van de
5000 banen zullen er eind volgend
jaar nog 70.900 banen over zijn bij
Renault.
Ontsnapping
Met behulp van een gekaapte
Rode Kruishelikopter zijn gisteren
op sensationele wijze twee gevan
genen bevrijd uit de streng be
waakte Rebibbia-gevangenis in
Rome. De helikopterpiloot werd
door twee mannen gedwongen
naar de binnenplaats van de gevan
genis te vliegen waar touwladders
naar beneden werden geworpen.
Na de ontsnapping landde de heli
kopter op een voetbalveld vanwaar
de bevrijders en de bevrijde gevan
genen er met een auto vandoor gin
gen. Een grootscheepse klopjacht
van de politie leverde tot nu toe
geen resultaat op.
Voorlichting
over aids op
Britse scholen
LONDEN (GPD) - De Britse
regering heeft besloten om
schoolkinderen vanaf elf jaar
grondig seksueel voor te lich
ten. Ook over gevoelige onder
werpen als bijvoorbeeld de ho
moseksualiteit en het dodelijke
aids-virus. Aangenomen wordt
dat vele ouders ertegen be
zwaar zullen maken. Maar de
autoriteiten zijn van mening
dat de dreiging van aids deze
maatregel zeker rechtvaardigt.
Binnen de Conservatieve
Party is juist een intensieve
campagne gevoerd voor het
recht van ouders om hun kin
deren buiten de seksuele voor
lichting in de klas te houden.
Het initiatief om ook al in lage-
re-schoolklassen over seks en
aids te praten is een onderdeel
van de grootscheepse campag
ne, waarmee de regering het
Engelse publiek wil waarschu
wen voor de gevreesde ziekte,
die ook in Engeland epidemi
sche vormen zal aannemen. Tot
nu toe zijn in Engeland 565 ge
vallen van aids geregistreerd,
284 met dodelijke afloop. Aan
genomen wordt dat er thans
hier 30.000 mensen met het
aids-virus rondlopen.
WASHINGTON - Een groep in
vloedrijke conservatieve vrienden
van de Amerikaanse president
Reagan wil dat deze een punt ach
ter de Iran-affaire zet door drie top
functionarissen te ontslaan. De
groep heeft de steun van de vrouw
van de president, Nancy Reagan,
aldus de Washington Post.
door
Henk Dam
De vrienden om wie het gaat, zijn
industriëlen en politici uit Califor-
nië, de staat waaruit Reagan af
komstig is. Het waren deze vrien
den die voor Reagan van onschat
bare waarde waren, toen deze gou
verneur van Californië, en later
president wilde worden.
De groep vindt dat Reagan de
resterende twee jaar van zijn
ambtstermijn alleen goed kan
doorkomen, als hij zowel minister
Shultz (buitenlandse zaken), chef
staf van het Witte Huis Donald Re-
Druk op Reagan
om medewerkers
te ontslaan
gan en nationaal veiligheidsadvi
seur John Poindexter ontslaat.
Shultz moet vertrekken, omdat
hij in het openbaar de president is
afgevallen door voor de tv te ver
klaren, dat hij het nooit eens is ge
weest met de levering van wapens
aan Iran. Hij zou moeten worden
vervangen door de huidige minis
ter van defensie Weinberger, die
het weliswaar ook nooit met de
Iran-politiek eens was, maar dat in
elk geval niet publiekelijk zei.
Donald Regan, aldus in de Was
hington Post geciteerde bronnen
moet opstappen omdat hij, als ad
viseur die wellicht het meest toe
gang heeft tot Reagan, zijn presi
dent zo slecht heeft voorbereid op
de gevolgen van het uitlekken van
de contacten met Iran.
Vice-admiraal Poindexter is in
de ogen van de groep vrienden
weliswaar altijd 100 procent soli
dair met Reagan geweest, maar
kan, als de voornaamste architect
van de betrekkingen met Iran, niet
aanblijven. Nancy Reagan, aldus
de Washington Post, zou met name
gebeten zijn op Shultz en Regan.
In de ogen van de groep vrien
den zou een goede opvolger voor
Donald Regan de voormalige mi
nister van vervoer Drew Lewis
zijn. Deze leidt thans het bedrijf
Union Pacific Corp. Poindexter
zou moeten worden opgevolgd
door de uiterst conservatieve vroe
gere VS-ambassadrice bij de VN,
Jeanne Kirkpatrick.
Het is in dit stadium nog moei
lijk te voorspellen of de adviezen
van de groep oude vrienden bij
Reagan zullen aanslaan. Zeker is,
dat hij een grote alkeer heeft van
het ontslaan van topfunctionaris
sen, en dat in het verleden niet dan
met de grootste weerzin heeft ge
daan.
De Egyptische president Moeba
rak heeft gisteren gewaarschuwd
dat de Verenigde Staten hun ge
loofwaardigheid bij hun Arabische
bondgenoten dreigen te verliezen
tengevolge van de wapenverkopen
aan Iran. Moebarak zei dat hij Rea
gan een boodschap heeft gestuurd
over de 'buitengewoon verbijste
rende situatie' en er bij hem op
heeft aangedrongen snel maatrege
len te nemen opdat de betrekkin
gen met de Arabische wereld niet
zullen verslechteren.
De Jordaanse koning Hoessein,
die de afgelopen dagen overleg
voerde met Moebarak, heeft de wa
penverkoop aan Iran een onbegrij
pelijke belediging voor alle Arabie
ren genoemd. Volgens Hoessein
zal door de wapenleveranties de
oorlog tussen Iran en Irak verder
uit de hand lopen.
MADRID - Madrid was gisteren voor één dag weer het domein van de Spanjaarden die nog steeds heimwee
hebben naar de tijden van Franco. Naar schatting 100.000 mensen hielden in het centrum van de Spaanse
hoofdstad een manifestatie ter herdenking van de generaal, die elf jaar geleden overleed.
De demonstratie werd bijgewoond door de enige dochter van Franco, Carmen, en door vergrijsde kopstukken
van het voormalige dictatoriale regime. Ook neo-fascisten uit Frankrijk, Italië en West-Duitsland waren bij de
hèrdenking aanwezig. Hoewel de demonstranten leuzen riepen tegen de democratie en een vlag van de Spaanse
socialistische partij verbrandden, verliep de manifestatie zonder noemenswaardige incidenten. (foto ap»
Genscher: Bonn
mag slachtoffers
nazi's in Rusland
nooit vergeten
MAINZ, (AP) - De West-
duitse minister van buitenlandse
zaken Hans-Dietrich Genschei
heeft zaterdag gewaarschuwd te
gen een bekoeling van de betrek
kingen tussen zijn land en de Sow-
jet-Unie. Hij beschuldigde bonds
kanselier Helmut Kohl er indirect
van de betrekkingen tussen de
twee landen bemoeilijkt te hebben
door de Russische partijleider Gor-
batsjov te hebben vergeleken met
nazi-propagandist Joseph Goeb-
bels.
'Er is geen plaats voor spitsvon
dige opmerkingen' in de betrek
kingen tussen Bonn en Moskou, zo
zei Genscher op het congres van
zijn partij FDP in Mainz. Het feit
dat de nazi-inval in de Sowjet-Unie
tijdens de Tweede Wereldoorlog
aan 20 miljoen mensen het leven
heeft gekost vraagt enige voorzich
tigheid in het Westduitse buiten
landse beleid ten opzichte van
Moskou, zei hij. 'De mensen in de
Sowjet-Unie, of ze nu communis
ten zijn of niet, verwachten dat wij
in onze politiek niet zullen verge
ten dat Hitler's aanval hen 20 mil-
joendoden heeft gekost,' aldus
Genscher.
ADVERTENTIE
(vervolg van pagina 1)
BONN (GPD/DPA) - De Oosten
rijkse sociaal-democraten hebben
gisteren hun doel bereikt. On
danks een verlies van tien zetels is
de SPÖ de grootste partij geble
ven. Voor de sociaal-democraten
was er veel aan gelegen om na de
vele schandalen de vaste aanhang
te bewegen toch naar de stembus
te gaan.
Alleen zo ..kon worden voorko
men dat de ÖVP de grootste partij
zou worden en dus de kanselier
mocht leveren. Dit is gelukt, want
met 90,3 procent was de opkomst
onverwacht hoog.
Partijvoorzitter Sinowatz noem
de het resultaat 'een duidelijk suc
ces' en een 'mandaat om verder te
regeren'. De SPÖ had alles gezet
op de populaire Vranitzky, die een
half jaar geleden Fred Sinowatz
opvolgde. Sinowatz trad af uit pro
test tegen de verkiezing van Kurt
Waldheim tot president.
Grote winnaar is de rechts-natio-
nale FPÖ-leider Haider. De 36-jari-
ge grootgrondbezitter verzamelde
niet alleen veel 'bruine' stemmen,
maar scoorde ook hoog in traditio
neel rode bolwerken, waar werkne
mers hun vertrouwen in de sociaal
democratische SPÖ hebben verlo
ren. Haider sprak van 'een giganti
sche winst'.
Een toekomstperspectief kan
Haider deze proteststemmers nau
welijks bieden, maar alleen al het
feit dat hij 'de corruptie en vriend
jespolitiek' in de tientallen staats
bedrijven aan de kaak stelde, lever
de hem stemmen op.
Bijna een kwart van de Oosten
rijkers werkt in de staatsindustrie,
die na vele jaren wanbeleid gesa
neerd gaat worden. Dit streven is
volgens de beide grote partijen al
leen samen door te zetten, niet in
de laatste plaats doordat vele dui
zenden werknemers er hun baan
bij zullen verliezen.
De enige kans voor Haider om
toch in de regering te komen, be
staat als de SPÖ en de ÖVP het
niet eens kunnen worden, maar die
mogelijkheid is volgens waarne
mers vrijwel nihil. Haider zal dus
oppositieleider worden tegen een
overweldigende meerderheid. Oos
tenrijk wacht af welke toon de
FPÖ-aanvoerder dan zal aanslaan.
Juan Ponce tinrile. (fotoAFP) Rafael Ileto. (fotoAP)
PARAMARIBO (ANP. Rtr.) - De Surinaamse legerleider, Desi Bouterse,
heeft een oproep van kerkelijke leiders om te gaan onderhandelen met de
groep-Brunswijk naast zich neergelegd.
„Nooit, nooit, nooit, zal ik onderhandelen met terroristen en bandie
ten", verklaarde Bouterse tijdens een bijeenkomst van de 25 Februari
beweging. De legerleider reageerde op een verklaring waarin het gezag
hebbende Comité Christelijke Kerken in Suriname zaterdag de beide
partijen in het conflict opriep een dialoog aan te gaan. „Wat voor nationa
le ramp hangt ons boven het hoofd", aldus de verklaring van de gezamen
lijke Surinaamse kerken.
Het comité wees erop dat veel van de grootste werkgevers in Suriname
hun bedrijven door het conflict hebben moeten sluiten, waarmee de wat
het noemde „kritieke financiële en economische situatie" nog is verslech
terd.
Onbevestigde berichten over het oppakken en executeren van bosne
gers in Suriname houden inmiddels aan. Reizigers uit Paramaribo vertel
len dat mannen die het uiterlijk hebben van een boslandcreool, gevaar
lopen te worden opgepakt.
„De bosnegers zijn vogelvrij in Suriname", zo verklaarde een kerkelijk
zegsman die anoniem wenst te blijven. Precieze cijfers kon hij niet geven,
al moeten er volgens hem minstens honderd bosnegers zijn gearresteerd.
Volgens hem voeren volksmilitie en militaire politie, en niet de gewone
politie, arrestaties uit. Aanvankelijk werden de aanhoudingen vooral 's
nachts verricht, maar de laatste tijd zouden bosnegers ook op klaarlichte
dag worden weggevoerd.
VENDA (ANP/AP) - Twee Neder
landse artsen, Daniel Tawenier en
Jan Zomerdijk, zijn zaterdag gear
resteerd en gisteren weer vrijgela
ten in het 'onafhankelijke' thuis
land Venda in Zuid-Afrika. Dit we
gens het te hulp schieten van de
Lutherse deken Simon Farisani.
De twee artsen mogen Venda
voorlopig niet verlaten. Daniel Ta
wenier vertelde in een telefonisch
interview met het ANP dat hij en
zijn collega, die in het Donald Fra-
ser-ziekenhuis in Venda werken,
die ochtend om half drie gebeld
werden door de Lutherse deken
met een verzoek om hulp, omdat
de politie zijn huis omsingeld had.
De agenten waren binnengeval
len en probeerden hem uit zijn
slaapkamer te krijgen. Onlangs
heeft Farisani met drie andere
kerkleiders een bezoek gebracht
aan het hoofdkwartier van het Afri
can National Congress in de Zam-
biaanse hoofdstad Lusaka. Ook is
Farisani enkele malen eerder gear
resteerd geweest en toen ernstig
mishandeld. Om deze redenen aar
zelden de beide artsen geen mo
ment met hun hulp. Tegen de twee
artsen is een aanklacht ingediend
wegens het hinderen van de poli
tie.
De herfst duurt nog een maand en toch kunt u vanaf nu al winter
premie verdienen: als particulier scheelt u dat f 50,- per dag voor elke
schilder die u aan het werk zet.
Voorbeeld? Een karwei voor twee
schilders, dat vier dagen vergt, levert
u 2 x 4 x f 50,- f 400,- premie op!
(Voor niet-particulieren is de premie
f 35,- per mandag.)
Het werk dient minstens drie
dagen te duren en in de periode
24 november t/m 19 december 1986
en 5 januari t/m 20 maart 1987 te
vallen.
U hoeft de schilder alleen maar
snel te bellen. Hij regelt de premie-
aanvraag voor u.
Getalsmatig de grootste winnaar
is de Groene lijst van de Weense
Freda Meissner-Blau. Ondanks het
feit dat de Groenen verdeeld de
verkiezingen in gingen, maakt de
partij met negen zetels haar entree
in het parlement.
De 5,5 miljoen Oostenrijkers gin
gen vervroegd naar de stembus na
dat „Vranitzky de coalitie met de
FPO had opgezegd toen Jörg Hai
der in september het partijleider-
schap had overgenomen.
De verkiezingen hebben voor
Oostenrijkse begrippen enorme
verschuivingen teweeg gebracht,
maar de door velen gevreesde ruk
naar extreem rechts is uitgebleven.
Er is geen sprake van een 'Wald-
heim-effect': nationaal-rechts heeft
gewonnen, maar de winst is net zo
goed bij de sociaal-democraten als
bij de christen-democraten van
daan gekomen.
Het voorlopige resultaat: de SPÖ
43,3 procent, 80 zetels, een verlies
van 10; de ÖVP 41,3 procent, 76 ze
tels, een verlies van 5; de FPÖ 9,7
procent, 18 zetels, een winst van 6
en de Groenen 4,6 procent, 9 zetels.
Zij deden in 1983 niet mee.
Jörg Haider (rechts) drukt kanselier Franz Vranitzky de hand. Freda
Meissner-Blau (Gornen) kijkt toe. Alle drie konden ze tevreden zijn. De
FPO en de Groenen met hun winst, de kanselier met het feit dat zijn partij
de grootste is gebleven. (f0t0 AP,
Publikatie van
het Bedrijfschap
Schildersbedrijf
te Rijswijk, Z-H.
