Rost van Tonningen:
leed nog niet voorbij
FASHION IN LEER
Vergrijzing
kost tot 1990
1,6 miljard
Turkse mag terug
naar Nederland
Valken stelt invoering wijkteam uit
Heerma trekt nieuwe
subsidieplan Brokx in
Batatas
BSU WJSSt «SBSBWBfc»
Ziekenfonds ambtenaren
wil IVF gaan vergoeden
Dolman wil pensioen Rost van
Tonningen in dag afhandelen
JORI-LEDERSHOWVAN 14NOVEMBER T/M 1 DECEMBER
HOUWELING WOONSFEER
ZATERDAG 22 NOVEMBER 1986
Geld moet uit bevolking komen
DEN HAAG (GPD/ANP) - De komende vier jaar is 1,6
miljard gulden extra nodig om de vergrijzing van de bevol
king op te vangen. Dat geld heeft het kabinet niet voorhan
den en het zal daarom op een of andere manier door de
bevolking moeten worden opgebracht. Dat zei vice-pre- Politiewoordvoerder Wilting, adjunct-hoofdcommissaris Van Ingen e
DEN HAAG (ANP) - De 25-jarige
Turkse Nurcan Fidan mag van
staatssecretaris Korte-Van Hemel
(justitie) met haar 3-jarige zoontje
voorlopig terugkomen naar Neder
land. De vrouw, die op 24 oktober
werd uitgewezen, mag hier de ver
dere procedure rond haar uitwij
zing afwachten. Een beslissing
over haar verzoek om de weigering
van een verblijfsvergunning te her
zien, kan volgens een woordvoer
dervan Justitie nog wel een maand
duren.
Uit informatie
i met r
de
i hoofdcommissaris Valken hadden nog
mier De Korte gisteren na afloop van het wekelijke kabi- overleg voordat het kort geding van de Nederlandse Politiebond tegen de vorming i
netsberaad. Volgende week praat minister Brinkman Amsterdam begon. Valken schort de invoering daarvan voorlopig op.
(WVC) daarover met de Kamer.
Uitgangspunt van het kabinet
dat de totale premie- en belasting-
uitgesteld, is er minder geld nodig.
De oorzaak van de moeiiijkhe-
r kan stijgen. Daar- den met de eigen bijdragen (waar-
i zijn er volgens De Korte drie
mogelijkheden om het geld bij el-
door veel centra geld tekort ko
men) ligt in de regelingen
kaar te krijgën: meer mensen pre- vernieuwde Wet Bejaardenoorden,
mie laten betalen, 'harmonisatie'
van de eigen bijdragen van bejaar-
den en/of het schuiven met de
bouw van beiaardenhuisvesting.
Het kabinet denkt volgens De Kor
te in de eerste plaats aan 'draag
vlakverbreding'. Of dat betekent
dat ook de 65-plussers weer moe
ten bijdragen, wilde De Korte niet
zeggen. Dat zal uit de technische
uitwerking moeten blijken, zei hij.
AMSTERDAM (ANP) - De Am- uitspraak afwachten in het kort ge- dat ze tijdens de vorming V£
sterdamse hoofdcommissaris Val- ding dat de Nederlandse politie- eerste tien teams 'nergens
ken stelt de invoering van het elfde bond (NPB) daarover heeft aange- heeft geklaagd'. Hij stelde verder
wijkteam voorlopig uit. Hij wil de spannen en dat gisteren diende. De
NPB stelt dat bij de invoering van
de wijkteams de medezeggen-
dat de politiebond niet ontvanke
lijk is in het geding omdat de 7 ver
tegenwoordigers in de dienstcom-
schapsregels door de korpsleiding missie slechts een fractie daarvan
niet worden nageleefd. Het doel is uitmaken. De andere leden willen
volgens de NPB niet om het proces volgens de raadsman wel doorwer-
zelf de nek om te draaien, maar om ken aan de uitvoering. Hij
DEN HAAG (ANP) - Staatssecre-
teris Heerma (volkshuisvesting) dan ook geen
ten hoger op te
dacht aan 'harmonisatie' van de ei-
gen bijdragen. Het is onduidelijk _g.
gulden niet meer stijgt. Het heeft
Volgend
jaar begint een parlementaire en-
quête naar pensioenfondsen en an-
drageregeling" heeft de afgelopen subsidieregeling voor pre- dere instellingen die voor hun pre-
f=™ Z3 miehuurwoningen. Heerma wil de
daarnaast op de 'onwerkbare situa
tie' die zou ontstaan als de eis van
de NPB zou worden ingewilligd.
Het reorganisatieproces ging vo
rig jaar officieel van start. Het is de
bedoeling dat er eind jaren tachtig
meer dan 20 zijn. Doel van het
werken met wijkteams is de politie
stemd met de reorganisatie. Bo- dichter bij de burgers te brengen,
vendien vindt hij dat de NPB wel Rechtbankpresident Asscher doet
ervoor te zorgen dat er goed
leg wordt gepleegd met de dienst
commissie.
Advocaat Wiarda van de korps
leiding ontkende gisteren dat er te
weinig overleg is (geweest). Vol
gens hem heeft de dienstcommis-
Nederlandse ambassadeur in Tur
kije is, zo zegt Korte-Van Hemel in
antwoord op kamervragen, geble
ken dat de situatie van de vrouw en
haar kind in Turkije steeds moeilij
ker wordt. De uitzetting vond vol
gens Justitie plaats nadat de staats
secretaris zich ervan had vergewist
dat in Turkije mogelijkheden tot
opvang bestonden.
Een broer van haar schoonzuster
had beloofd de vrouw te begelei
den, en Justitie verwachtte dat de
vriend van Fidan, die familie in
Turkije heeft, zich bij haar zou voe
gen. Daarnaast zou het Nederland
se consulaat ook nog een handje
helpen. Zowel de vriend en zijn fa
milie als de broer lieten het echter
afweten. Justitie stelt met nadruk
dat deze beslissing geen betrek
king heeft op de vriend van Fidan,
die met een zoontje is ondergedo
ken om uitwijzing te voorkomen.
met een man te trouwen die door
de familie was uitgezocht.
Burgemeester en wethouders
van Middelburg stuurden staatsse
cretaris Korte-Van Hemel eerder
een telexbericht met de oproep de
Turkse te laten terugkeren. In Mid
delburg wacht Fidan een volledige
baan, een woning en schoolopvang
voor het kind, aldus het college. De
staatssecretaris kwam verder on
der druk te staan door vragen uit
de Kamer.
PSP-voorzitter
wil herbezinning
op doelstelling
HILVERSUM (ANP) - De PSP
moet zich herbezinnen op zijn
doelstellingen en daarbij mensen
van buitenaf betrekken. Wanneer
de kleine linkse partijen volgend
jaar afzonderlijk de Provineiale-
Statenverkiezingen ingaan, dan
worden ze net als in mei bij de Ka
merverkiezingen gedecimeerd. Al
dus vanmorgen PSP-voorzitter
Mazeland in zijn openingsrede op
een congres van de pacifistisch-so-
cialisten.
Hij dook onder op de dag nadat de
rechter het verzoek van het paar
had afgewezen om de uitwijzing
ongedaan te maken.
rafren vÏL H sie in verschillende etappes inge-
erg laat met haar kritiek komt, c
op 27 november uitspraak.
komt Heerma met
met bouwprogramma's voor be
jaardencentra en voor speciale
valt.
Het
ingetrokken plan van
Brokx beoogde (ook) fraude bij be
leggers tegen te gaan, door pér pre
miehuurwoning een vaste premie
van 20.000 gulden te geven. Gesjoe
mel met de stichtingskosten zou
beleggers dan niets extra opleve-
Aanleiding voor het intrekken inkomen heeft
den. Als die programma's worden
D66: meer geld voor
milieubeleid gemeente
ZALTBOMMEL (GPD) - D66
vindt dat de gemeenten meer geld
moeten krijgen voor hun taken op vernietigende advies dat de Raad
milieugebied. Het is volgens D66- voor de Volkshuisvestin
fractievoorzitter Van Mierlo niet langrijkste adviesorgaan
verantwoord dat de rijksoverheid gering op dit gebied,
de gemeenten wel milieutaken op
draagt, maar daar niet voldoende
geld voor beschikbaar stelt. Daar
mee wekt de overheid de indruk de
eigen milieuwetten niet serieus te
nemen, aldus de D66-leider op een
bijeenkomst in Zaltbommel.
miehuurwoningen opjuiste kosten
hebben opgegeven. Daardoor kon
den zij te veel subsidie in de wacht
slepen.
Toen in augustus bekend werd
aanpassing dat het ABP op deze manier moge
lijk honderden miljoenen guldens
teveel heeft binnengesleept, kwam
Brokx in oktober met
subsidieregeling.
In oktober 1984 kwam het paar
ook al in het nieuws toen ze hun
toevlucht zochten in een kerk in
Middelburg om uitwijzing te voor
komen. In 1978 waren ze van
Duitsland naar Nederland geko
men omdat Fidan daar problemen
had met familie, die wilde dat
naar Turkije terugkeerde
De PSP mikt volgens Mazeland
op een aansprekende landelijke
campagne, met 'vermoedelijk' in
een groot aantal provincies samen
werking met CPN of PPR. Overi
gens is die samenwerkingsdiscus-
sie op landelijk niveau niet meer
aan de orde, zo zei de PSP-voorzit
ter. Uiterst opmerkelijk was zijn
uitspraak dat de PSP zich niet kan
keren tegen 'de afbraak van de ver
zorgingsstaat', zonder dat de partij
een visie ontwikkelt op de 'klem
mende greep die de overheid juist
door die verzorgingsstaat heeft op
daar de financiële, maar ook op de
Premie-A
Heerma kwam gisteren ook met
een aanpassing van de premie
koop-A regeling. Wie dit jaar
UTRECHT (ANP) - De ziektekos
tenverzekering voor ambtenaren
IZA gaat als eerste reageerbuisbe-
raad wil er eerst enkele jaren erva
ringen mee opdoen. De Gezond
heidsraad heeft onlangs laten we-
vruchtingen (IVF) vergoeden bij ten deze procedure achterhaald te
onder meer onverklaarde
vruchtbaarheid. De IZA wijkt
daarmee af van het beleid
ziekënfon^sem'die de behandeling
dit plan is volgens Heerma het premie-A woning koopt, krijgt dan
etigende advies dat de Raad in plaats van 42.000, 44.000 gulden
de Volkshuisvesting, het be- rijkssubsidie. Brokx wilde niet
de re- verder gaan dan 42.000 gulden. Dit
heeft jaar heeft een huishouden met
alleen betalen bij afgesloten eilei
ders. De nieuwe regeling gaat per 1
uitgebracht. Die vond dat de beleg
gers teveel speelruimte hielden om
met de huren te doen wat ze wil
den.
Heerma wil de regeling nu zo
wijzigen dat de subsidie voor pre-
Behalve bij eileiderverstoppin
gen en onbegrepeh onvruchtbaar-
inkomen overigens nog recht op heid betaalt de IZA straks ook bij
50.000 gulden. Heerma wil de sub- afwijkingen van het baarmoeders-
de laagste inkomens- lijmvlies, bij antistoffen tegen
miehuurwoningen boven 130.000 garanties.
groep verhogen omdat de gemeen
ten steeds terughoudender worden
met het afgeven
sperma bij de vrouw en zelfs bij be
perkte vruchtbaarheid van de man.
gemeente- IVF zit officieel nog niet in het zie
kenfondspakket. De Ziekenfonds-
DEN HAAG (ANP) - Vice-premier
De Korte is het helemaal eens met
de kabinetsopvatting dat de wedu
we Rost van Tonningen het oor
logspensioen van haar man moet
behouden. Toen de zadk enige
maanden geleden bekend werd,
was De Korte minister van binnen
landse zaken en toonde hij zich er de pensioentoekenning
'geschokt' over. "Maar ik wil de
druk wegnemen dat de kabinets-
beslissing anders zou zijn uitge- voorzitter Dolman wil de zaak snel
pakt als ik nog op het departement afhandelen. Komende dinsdag zal
te trek- dagen tientallen telefoontjes bin
ken, is een tweederde meerderheid nengekomen van joodse oorlogs-
beide Kamers vereist. Kamer- slachtoffers, die zich afvragen
zij niet en de weduwe wél (VBV) doet
pensioen heeft gekregen. Het Tweede Kamer
kabinetsbesluit i
toe.'Zo heeft de stichting Informa
tie- en Coördinatieorgaan Dienst
verlening Oorlogsgestroffehen
(Icodo) een voorschot op die zitting
genomen. Directeur Mourits stelt
in een brief dat voortzetting van
het pensioen 'een zware emotione
le en psychische belasting bete
kent voor oorlogsgestroffenen'.
Het Verbond Belangenbeharti
ging Vervolgingsslachtoffers
beroep op de
het pensioen i
vinden. "Er zijn geen medische
gumenten om de capaciteit voor
IVF beperkt te houden", aldus de
raad in een advies aan de regering.
De organisatie van particuliere
ziektekostenverzekeraars, het
KLOZ, volgt het beleid van de zie
kenfondsen. Een woordvoerder
van het KLOZ zei gisteren niet te
verwachten dat het KLOZ nu het
IZA-beleid zal overnemen. "We
kunnen nu eenmaal niet elke paar
maanden een ander advies geven".
Woordvoerster Clermonts van de
Nederlandse vereniging voor rea
geerbuisbevruchting begroette de
beslissing als een doorbraak. "De
IZA opent de rij, wij verwachten
dat de particuliere verzekeraars
zullen volgen en hopen dat de Zie
kenfondsraad hetzelfde zal doen",
aldus Clermonts.
Van Dijk: uniforme
grafzerk mag best
DEN HAAG (ANP) - Minister Van
Dijk (binnenlandse zaken) is niet
van plan om de gemeente Meeden
tot de orde te roepen vanwege de
verordening dat grafstenen uni
form moeten zijn. De gemeente wil
zo het verschil tussen arm en rijk
zo weinig mogelijk tot uitdrukking
te laten komen.
In antwoord op vragen van WD-
kamerlid Blauw beklemtoont de
bewindsman dat de wet op de lijk
bezorging de gemeente voor
schrijft om bij verordening regels
te geven omtrent het 'aankleden'
en onderhouden van graven. Ook
in andere gemeenten is wel beslo
ten tot dit soort voorschriften, al
dus de minister. Volgens Van Dijk
kan iedereen het daarmee niet eens
is, altijd uitwijken naar een niet-al-
gemene begraafplaats.
geestelijke ruimte van het indivi
du'.
Het congres a
opnieuw in het teken van een fun
damentele discussie over de uit
gangspunten, waarby een richtin
genstrijd onvermijdelijk is. Kort
voor de Kamerverkiezingen leidde
die nog tot een uittocht van fractie
leider Van der Spek met een (be
perkt) aantal medestanders. Van
een zeer nauwe samenwerking tus
sen PPR-,CPN- en PSP-fracües is
inmiddels geen sprake meer. De
CPN verdween in mei uit de Ka
mer en de PSP verloor 2 van haar 3
zetels. De traditionele aantrek
kingskracht van de PSP op jonge
ren lijkt verdwenen. Volgens de
congrescommissie is daarom een
'brede discussie' over de socialisti
sche doelstelling nodig.
De kritiek op dat uitgangspunt is
neergelegd voorstel van de afde
ling Alkmaar, waarin wordt ge
steld dat nog onlangs een nieuw
programma is vastgesteld en dat
daar eerst maar eens over moet
worden gepraat in de afdelingen.
de joodse te trekken. In een brief stipt secre-
Hij benadrukte dat
net de juridische kanten een zeer
belangrijke rol hebben gespeeld
Voor een wetswijziging, nodig om
deze pensioe- dag een kamerdebat te houden.
Dat moet 's morgens beginnen en
Dolman hoopt de zaak donderdag
het kabi- nog helemaal te kunnen afhande
len.
Bij de stichting Joods maat
schappelijk werk zijn de afgelopen
gemeenschap 'vanzelfsprekend
termate pijnlijk', aldus opperrab
bijn Van der Kamp van het Opper
rabbinaat in Den Haag. Met de
hoorzitting van maandag van voor- met haar discriminerende, racisti-
malige verzetsdeelnemers en oor- sche pamfletten, die bovendien vol
logsslachtoffers in het vooruitzicht leugens staan, maakt e<
ook de reacties uit die hoek onverteerbaar", vindt 2
taris Meyer-Biet de huidige praktij
ken van mevrouw Rost van Ton
ningen nog eens aan. "Het laakba-
de 'zwarte weduwe'
ADVERTENTIE
Houweling organiseert in samenwerking
metJori een grootse show van lede
ren zitmeubels van deze fabrikant.
En als u de sfeer van deze "high-
fashion" styling in onze showrooms
heeft geproefd bent u ongetwijfeld
even enthousiast als wij.
Kom binnen en müak kennis met het onver
gelijkbare komfort. Wij hoeven u niet
te overtuigen, dat doet u zelf.
Hooftslroat 187, 2406 CH Alphen o/d Rijn. TeL01720- 75871.
DEN HAAG - De Tweede Kamer
moet volgende week een pijnlijke
beslissing nemen over het al of niet
voortzetten van het pensioen aan
de weduwe van de ex-NSB-er Rost
van Tonningen. Pijnlijk, want hoe
de beslissing ook uitvalt, het zal de
Kamer altijd op kritiek komen te
staan.
door
Henri Kruithof
Mevrouw Rost van Tonningen
krijgt een weduwenpensioen van
de staat, op grond van het feit dat
haar man voor de oorlog lid is ge
weest van de Tweede Kamer voor
de NSB. Achtereenvolgende kabi
netten hebben sinds 1955 beves
tigd dat zij recht heeft op dat pen
sioen, ondanks het verwerpelijke
verleden van Rost van Tonningen.
Hij was zelfs korte tijd lid van de
SS.
De redenering die daarbij is ge
volgd, komt erop neer dat het niet
aangaat politici pensioenrechten te
ontnemen op grond van in de ogen
van de meerderheid verwerpelijke
politieke opvattingen. Rost van
Tonningen was op rechtmatige
wijze in de Tweede Kamer geko
zen. Ook nu weer is het deze rede
nering, waarmee het parlement
worstelt.
Het kabinet, dat de problemen
voorzag, nam het zekere voor het
onzekere en polste de Tweede Ka
mer, voordat het een beslissing
nam over de voortzetting van het
pensioen. Die beslissing was nodig
geworden omdat het staatspen
sioen van mevrouw Rost van Ton
ningen begin dit jaar in de publici
teit kwam. De woordvoerders van
de fracties lieten in overgrote
meerderheid weten dat voortzet
ting van het pensioen redelijk was,
ondanks de ideeën die mevrouw
Rost van Tonningen ook nu nog re
gelmatig ventileert over de moord
op zes miljoen joden en over het
fascisme.
Fout
Want het is niet zozeer het feit
dat haar man fout was in de oorlog,
dat de organisaties van het voor
malig verzet en de oorlogsslachtof
fers nu zo in beweging brengt,
maar de opvattingen van mevrouw
Rost van Tonningen zelf. De ka
merleden roepen om het hardst dat
dat natuurlijk nooit een reden kan
zijn om haar het pensioen te ontne
men, maar de angst om het kabi
netsbesluit te sanctioneren neemt
zienderogen toe.
Het kabinet hoopte afgelopen
maandag, toen het besliste het pen
sioen voort te zetten, dat de Kamer
dat besluit snel zou goedkeuren.
De Kamer leek dat aanvankelijk
ook wel van plan te zijn. Maar een
georganiseerde telefoon- en tele-
grammenactie van het voormalig
verzet, deed de kamerleden aarze
len. Een dinsdag vroeg in de mid
dag begonnen commissievergade
ring werd geschorst om aan het
eind van de middag te worden
voortgezet. Maar toen was het aan
tal reacties inmiddels zo overwel
digend, dat de kamerleden tot een
hoorzitting besloten.
Het is de vraag of de Kamer daar
verstandig aan heeft gedaan. Velen
herinneren zich nog de hoog oplo
pende emoties bij de hoorzitting
van de Tweede Kamer over de
voorgestelde vrijlating van de 'Drie
van Breda'. Deze eindigde overi
gens in een succes voor de tegen
standers van vrijlating, maar
achteraf bleek dat de discussies
ook veel smart hadden veroorzaakt
bij degenen die hebben geleden
onder de Tweede Wereldoorlog.
Leed
Dat leed zou nu wel eens nog
groter kunnen worden dan toen.
Want niet alleen de hoorzitting en
het kamerdebat zullen de herinne
ringen aan het oorlogsleed oprake
len. Als de Kamer dan alsnog be
slist het pensioen te handhaven,
zullen daar opnieuw felle discus
sies over oplaaien, die de gemoeds
rust van de oorlogsslachtoffers
geen goed zullen doen.
Maar als de beslissing negatief
voor mevrouw Rost van Tonnin
gen uitvalt, zal het leed veel lang
duriger worden. Het kabinet moet
dan namelijk een wetsontwerp bij
het parlement indienen, waarna
Tweede èn Eerste Kamer daarover
moeten discussiëren. Al die fasen
in de besluitvorming leveren veel
publiciteit op, met alle gevolgen
vandien.
En daarmee is het proces nog
niet afgerond. Naar verwachting
zal mevrouw Rost van Tonningen
het besluit aanvechten voor Neder
landse en internationale rechters.
Enige kamerleden hebben bin
nenskamers al laten weten dat zij
daarbij een redelijke kans van sla
gen heeft. Maar dan zijn we alweer
enige jaren van felle discussies ver
der.
Een meerderheid van de Tweede
Kamer voorzag maandag deze pro
blemen al, en wilde snel een be
sluit nemen. Maar door die beslis
sing iets te lang uit te stellen en on
der druk van de linkse fracties in
de Kamer, werd toch besloten tot
een hoorzitting. Niet dat de kamer-
leden verwachten ook maar één
nieuw argument te horen, maar
geen van de partijen durfde zich te
verzetten tegen de uitdrukkelijke
wens van de organisaties van oor
logsslachtoffers.
Moeilijker
In de pijnlijke afweging die de
Kamer volgende week moet ma
ken, strijden de rechtmatigheid
van het pensioen voor mevrouw
Rost van Tonningen en het
rechtvaardigheidsgevoel van de
oorlogsslachtoffers om de hoogste
plaats. Een afweging die, naarmate
de tijd vordert, steeds moeilijker
wordt. Emoties en zakelijke afwe
ging lopen hier door elkaar. De
emoties krijgen, zo lijkt het, lang
zamerhand de overhand. En dat
had de Kamer beter kunnen voor
komen door aan het begin van de
week maar direct de knoop door te
hakken.
