Regeling handhaaft
voorspelling over
daling werkloosheid
Handel had weinig om het lijf
EG zit met belofte in haar maag
'Binnenvaarten verloederen'
Plezieriger werken
in kleine bedrijven
'Europese bedrijven
gaan niet zo gauw
weg uit Z.-Afrika'
Actie voor
De Morgen
in Nederland
Thais verbod
Chirac begint
privatisering
in Frankrijk
ZATERDAG 22 NOVEMBER 1986
ECONOMIE
PAGINA
DEN HAAG (ANP/GPD) - De
werkloosheid kan volgend jaar met
50.000 dalen als gevolg van een
aantal werkgelegenheidsplannen
en de inspanningen van werkge
vers en werknemers, aldus minis
ter De Koning van sociale zaken en
werkgelegenheid. Hij schrijft dat
in een brief aan de Tweede Kamer.
Dat is 10.000 meer dan de raming
van het Centraal Planbureau
(CPB) van september.
Met een vermindering van de
werkloosheid met 50.000 zou de ge
middelde jaarlijkse daling voor de
komende vier jaar worden gehaald
die nodig is om de doelstelling van
het kabinet voor deze kabinetspe
riode te halen: terugdringing van
de werkloosheid tot 500.000 in
1990.
schreven op verzoek van oppositie
leider Kok (PvdA). Deze wees bij
de algemene beschouwingen op
het verschil met de ramingen van
het Centraal Planbureau.
In zijn brief geeft De Koning ook
toe dat pit de berekeningen van het
CPB slechts een jaarlijkse daling
van 40.000 zou volgen. Maar hij
wijst erop dat dit effect uitsluitend
het gevolg is van de verwachte uit
breiding van de werkgelegenheid
in de bedrijven. Het CPB heeft
geen rekening kunnen houden met
specifieke overheidsmaatregelen.
DEN HAAG (GPD) - Mensen
die in kleine bedrijven werken,
hebben over het algemeen
meer plezier in hun arbeid dan
werknemers in grote bedrijven.
Ook zelfstandige ondernemers
hebben het naar hun zin in hun
werk. Dit blijkt uit een studie
van het Economisch Instituut
voor het Midden- en Kleinbe
drijf naar de kwaliteit van ar
beid in grote en kleine bedrij
ven. Het onderzoek gebeurde
in opdracht van de Weten
schappelijke Raad voor het Re
geringsbeleid.
Dit resultaat wordt als opval
lend beschouwd, omdat de ar
beidsomstandigheden in kleine
bedrijven over het algemeen
minder goed blijken dan in gro-
te. Zo moeten werknemers in
kleine bedrijven vaker licha
melijk zwaar werk verrichten
dan hun collega's in grote. Bo
vendien is de zogeheten werk
druk in kleine bedrijven veelal
groter en is het pakket van
)non «n ander*»
waarden bij kleine bedrijven
gemiddeld wat minder aantrek
kelijk.
Deze negatieve aspecten wor
den blijkbaar goedgemaakt
door andere aspecten van het
werken in kleine bedrijven. Zo
wordt het werk in kleine bedrij
ven over het algemeen als inte
ressanter en minder vaak als
eentonig ervaren dan in grote
bedrijven. Daarnaast worden
het directe contact met de be
drijfsleiding en de gezellige on
derlinge sfeer als positieve kan
ten van het werk in kleine be
drijven genoemd.
Opvallend wordt ook ge
noemd dat mensen met een
middelbare of hogere opleiding
in kleine bedrijven eerder op
een bij de opleiding passend
hoger functieniveau terechtko
men dan gelijk opgeleiden in
grote bedrijven. De aansluiting
tussen opleiding en functie
lijkt in kleine bedrijven daar
door het best te zjjn.
Vandaar dat hij nog eens opsomt
welke maatregelen het kabinet
(voor ogen staan om de extra daling
met 10.000 per jaar te bewerkstelli
gen. Daarbij speelt het scheppen
van deeltijdbanen, waarover rond
Het kabinet blijft vasthouden de jaarwisseling een speciale nota
wmi [verschijnt, een belangrijke rol. In
totaal moeten op die manier 50.000
extra aan het werk komen.
aan zijn standpunt dat de daling
van de werkloosheidvoor het
grootste deel in de marktsector ge-
raliseerd moet worden. In zijn noti
tie schrijft De Koning dat de werk
loosheid vooral moet dalen door Jeugd plan
algemeen beleid, gericht op
verlichting van de druk van de col
lectieve sector op de nationale
In de loop van het volgend jaar
moet ook het Jeugdwerkgarantie-
nomic. Daarnaast stelt De Koning plan van start gaan. waardoor
een aantal overheidsmaatregelen schoolverlaters de garantie krijgen
1 het vooruitzicht, die moeten lei- op een baan of zich nader kunnen
den tot een extra vermindering
de werkloosheid.
De notitie, die vrijdag de instem
ming kreeg
laten omscholen. Dit plan
wikkeld in samenwerking met
werkgevers en werknemers. Op-
het kabinet, is ge- brengst in 1987: banen voor 4000
jongeren.
Een belangrijke rol spelen ver
der de plannen van het ministerie
en van de Tweede-Kamerfractie
van de PvdA om langdurig werklo
zen aan werk te helpen. Door on
der meer het inhuren van extra be
middelaars moeten 10.000 mensen
aan een baan geholpen worden.
Maar door verdringingseffecten
(de banen die de werklozen krijgen
gaan voor een deel anderen hun BRUSSEL (GPD) - Als de Europe-
neus voorbij) wordt het netto-ef- Se Gemeenschap zich aan haar
fect op zo n 6000 banen geschat. woord zou houden, zou vanaf 1 de-
In de brief wijst de Koning ver- wh'ta «ndl
wnnrdelTheid^n'ISrl^v^n tWaalf Udstaten k"nnen vestigen,
woordelijkheid van werkgevers en Maar dat woord werd gegeven in
werknemers om door te gaan met 1963i en sindsdien is de EG
AMSTERDAM - Ongeveer duizend ambtenaren van de gemeente Amsterdam hebben gisteren geprotesteerd
tegen plannen van van het college van B en W. Die behelsen een lagere vergoeding voor de ziektekostenverzeke
ring van ambtenaren. De demonstratieve actie werd gehouden op initiatief van de amtenarenbonden AbvaKa
bo, CFO, Ambtenarencentrum en CMHA. De Amsterdamse ambtenaren worden op die manier ernstig in hun
koopkracht gekort, aldus de bonden. (foto anp>
BRUSSEL - Europese multinatio
nals tonen minder bereidheid zich
uit Zuid-Afrika terug te trekken
dan hun Amerikaanse collega's,
omdat zij minder mogelijkheden
hebben terug te vallen op hun
'thuismarkten' en minder enthou
siast zijn over zwart bestuur voor
Zuid-Afrika. Dat is de conclusie
die de Britse onderzoeker Geoffrey
Hamilton trekt in zijn binnenkort
te verschijnen boek over multina
tionals in Zuid-Afrika.
Hamilton, een voormalig weten
schappelijk medewerker aan de
universtiteit van Glasgow, ver
richtte zijn onderzoek in opdracht
van het in Genève gevestigde Insti
tuut voor Onderzoek en Informatie
over Multinationals IRIM. Hamil
ton sprak met directeuren van Eu
ropese multinationals en op zijn
Turken mogen zich binnenkort vrij vestigen
herverdeling van werk. Ook
ten de afgesproken scholingsin
spanningen versterkt worden. Be-
Obligatiehandel
Het wegvloeien van de obligatie-
handel van de beurs van Amster
dam naar het buitenland wordt
minder. Het bestuur van de beurs
heeft dat gisteren gezegd nadat het
vijf maanden ervaring heeft opge-
daan met een nieuw systeem.
Naar schatting speelde 19,5 pro
cent van de totale handel in Neder
landse obligaties zich gedurende
de eerste negen maanden van het
jaar af buiten Nederland. Vorig
jaar lag dat percentage op 27. Het
weglekken van de handel in aande
len naar het buitenland daalt nog
niet, maar is tot staan gebracht.
Eerder zat daar wel een stijgende
Ujn in. "Die ljjn zou zijn blijven stij- j
gen als er niets aan was gedaan",
aldus een woordvoerder
beurs.
Topman Fokker
door
Hans de Bruijn
wel het een en ander veranderd.
Het zal dus niet zo'n vaart lopen.
Toch zullen de ministers van bui
tenlandse zaken van de EG zich
maandag in Brussel buigen over de
vraag wat zij met die drieëntwintig
jaar oude belofte moeten doen. En
dat wordt een discussie die tussen
de EG-lidstaten tot de nodige span-
AMSTERDAM (ANP) - De noodlij-
de dende Vlaamse krant De Morgen
er" hoopt ook op financiële steun uit
la3t de vbeglmgfabnek inde twee- Nederland. In het Vlaams Cultu-
de heHl yan 1987. Van den Heuvel reei Centrum De Brakke Grond
(40) is binnen de top
verantwoordelijk
Amsterdam wordt daartoe volgen-
de week zondag een benefletmani-
Het vertrek van Van den Heuvel festatie gehouden. De curatoren
komt' voort uit zijn wens om
andere functie te gaan vervullen,
De Morgen beslissen die dag
de verdere toekomst van de
verklaring zegt de Raad krant. Hoofdredacteur Paul Goos- T <T-
klnmseeZmeTt|ehnebb2n vaSn de sens zei dit. fleren op een pers- Hoofdredacteur Paul Goossens i
kennis genomen te hebben van de conferentie in Amsterdam. De Brakke Grond. j&fia AM'
De Morgen verkeert in financiële
ningen aanleiding kan geven.
De belofte werd gedaan toen in
1963 tussen de EG en Turkije een
zogenaamd 'associatie-verdrag'
werd gesloten. Dat gaf de Turken
bepaalde voorrechten op handels
gebied, die andere niet EG-leden
niet hadden. Het uiteindelijke doel
was de weg te bereiden voor een
eventueel Turks EG-lidmaatschap.
Dat is er nooit gekomen en ook
anno 1986 is daar geen enkel uit
zicht op. Al was het alleen maar
omdat Griekenland, Turkije's
aartsvijand, dat zou tegenhouden.
Maar ook de onstabiele politieke
toestand in Turkije - waar de dicta
tuur pas enkele jaren geleden werd
afgeschaft - gaf de EG alle reden
om de deur naar Europa dicht te
houden.
Sinds enige tijd worden de
Turks-Europese banden echter
weer aangehaald. Turkije lijkt op
weg een democratie te worden.
Twee maanden geleden werden al
een paar onder de dictatuur bevro
ren handelsovereenkomsten ont
dooid. De Turken willen nu ook op
andere terreinen beweging van de
EG-kant.
Dat vrije verkeer van werkne
mers tussen Turkije en de EG is
daarbij een van de heetste hangij
zers. In 1963 werd bepaald dat op 1
december 1986 sprake moest zijn
van 'een vorm van vrij verkeer van
werknemers'. De EG is nu dolblij
dat die afspraak destijds zo vaag is
geformuleerd.
Toen was er immers nog geen
sprake van de enorme werkloos
heid die de EG-landen nu kennen.
Toen was West-Europa ook nog
niet overstroomd door miljoenen
Turken, die in West-Duitsland, Ne
derland, België en Frankrijk het
vuile werk kwamen opknappen
dat de Europese werknemers niet
wilden.
De laatste jaren hebben vrijwel
alle EG-lidstaten de toelating van
nieuwe gastarbeiders aan banden
gelegd. Slechts sporadisch komen
nog nieuwe Turkse, Marokkaanse
of andere buitenlandse werkne
mers naar de EG-landen. En juist
nu moet de EG eigenlijk de belofte
van 1963 gestand doen en de gren
zen weer opengooien voor elke
Turk die dat wil.
Broze relatie
Dat zal niet gebeuren. Ten eerste
dringt Turkije niet echt aan op zo'n
maatregel, ondat het ook wel weet
dat daardoor de broze, net herstel
de relatie met de Gemeenschap
flink zou kunnen worden bescha
digd. Maar ook is de EG simpelweg
niet bereid om het werkloosheids
probleem in Europa nog erger te
maken.
De ministers van buitenlandse
zaken gaan daarom maandag pra
ten over hele voorzichtige stappen
in de richting van een verruiming
van het vrije verkeer van Turkse
werknemers die al in de Gemeen
schap wonen. Ook zouden de
maatregelen voor gezinshereni
ging kunnen worden versoepeld.
Besluiten vallen er maandag ze
ker niet, maar de ministers zullen
de Turken iets moeten laten weten.
Een minimaal aanbod is zo goed
als elk ander, en daarmee kan in
elk geval de cruciale datum van 1
december worden omzeild. Hoe de
Turken daarna zullen reageren is
voor iedereen een vraag.
wens van Van den Heuvel, die op 1
januari 1982 bij Fokker indienst Cklul
trad Daarvoor was hij werkzaam sche partlJ in België enkele weken
als hd van de Raad van Bestuur geleden financiering van de ver-
liesgevende krant (oplage:
40.000 exemplaren) had gestaakt.
De progressieve krant gaf begin
deze maand twee dagen lang een
noodeditie uit en wordt tot het
eind van deze maand uitgegeven
op basis van een tijdelijke regeling.
Intussen wordt op verschillende
manieren actie gevoerd om 100
miljoen francs (circa 5,5 miljoen
Broeck begonnen deze reddings
operatie.
Goossens: „Ongeveer 20 procent (ONS), één van de
van het benodigde bedrag is nu al
binnen en er is concreet uitzicht op
ROTTERDAM (ANP) - Een belangrijk deel van de nisch aan vervanging toe zijn in het gedrang komen of
binnenvaartwegen en de havens aan die binnenvaar- worden uitgesteld totdat bepaalde objecten letterlijk
ten is aan het verloederen doordat de rijksoverheid op instorten staan".
i onderhoud en verbeterin- "Dat de schippers klagen, is natuurlijk hun goed
recht, maar dat het zo somber is als zij zeggen geloven
Dat menen zes binnenvaartorganisaties, die daarom wij niet". Aldus een reactie gisteren van Rijkswater-
volgende week dinsdag bij de vaste kamercommissie staat op de kritiek van zes binnenvaartorganisaties.
voor verkeer en waterstaat zullen aandringen op een
onafhankelijk onderzoek naar de gevolgen van het be-
onvoldoende investeert i
gen.
leid dat minister Smit-Kroes voert op dit terrein. Dat den verbeterd. Daar wordt ook aan gewerkt",
heeft de Onafhankelijke Nederlandse Schippersvak- woordvoerder. Hij wijst erop dat op de begroting 1987
organisaties, gisteren be
kend gemaakt.
"Nederland dreigt op het ogenblik zijn goede
i het ministerie van Verkeer en Waterstaat voor de
vaarwegen 430 miljoen gulden is uitgetrokken. Geld
dat volgens hem voor het grootste deel ten behoeve
40 tot 50 procent voor het einde °P het gebied van vaarwegen te verliezen. Het uitstel- van de binnenvaart wordt aangewend
het jaar". Dat moet volgens
Goossens voldoende zijn om De
Morgen in december en volgend
jaar in een andere structuur voort
te zetten.
len van investeringen leidt tot schade voor de scheep- „Het is vijftig miljoen meer dan dit jaar,
vaart en daardoor de gehele Nederlandse economie", al sprake is van een stijging van zo'n vijftig miljoen,
aldus K. de Vries van de ONS. ten opzichte van 1985. Op zo'n stijging zou menig
Het is volgens de ONS en de vijf andere organisaties kleuterleidster of welzijnswerker jaloers zijn", aldus
zo erg dat "zelfs investeringen voor objecten die tech- de woordvoerder.
Kies je tapijt en wil je
kleur, dan neem je Desso.
Want Desso heeft ruirr
400 mooie, aktuele kleuren.
Rijke strukturen, materialen,
dessins. En de zekerheid
van 5 of 7 jaar schriftelijke
garantie.
Kies maar.
Bij de Desso-dealer.
dollar van het beursbestuur van
Wall Street opgelegd gekregen, we
gens misbruik van voorweten
schap in de effectenhandel.
Het is begrijpelijk dat al dit
nieuws voor het Amerikaanse
beursmoreel een harde klap was.
Aanvankelijk bleef Wall Street nog
wat beduusd terzijde staan maar
dinsdag ging het in de richting van
paniek en schoot de beurs er 43
punten bij in. De grootste val sinds
het verlies van 87 punten op 11 sep
tember van dit jaar. Het Boesky-
Maar informatie is ook nog altijd voorval zit Wall Street niet lekker
en verstrekkende gevolgen wor
den gevreesd.
Het internationale effectenbeurs
wezen werd deze week opge
schrikt door enkele gevallen van
misbruik van voorwetenschap. In
formatie-overdracht is nog altijd
het belangrijkste scharnier waar
langs de effectenhandel loopt.
door
C. Wagenaar
Emotioneel
Op andere markten ging het, zij
het om andere reden, er deze week
nogal emotioneel aan toe. Goud,
zilver en platina maakten
maandag schrappen. Daarna
moest er op nadere berichten van
de ondernemingen gewacht wor
den.
De handel had verder deze week
op onze beurs weinig om het lijf.
Maar het voorbeeld van Wall Street
werd niet gevolgd en de Boesky-
re val door. Speculanten die eerder affaire had hier geen zichtbare ge-
dit jaar de prijzen zo hadden opge- volgen. Verder kwamen er geen
dreven gingen nu verkopen. Dit, impulsen van buiten. De blik
het belangrijkste middel
kan worden gemanipuleerd. Daar
om volgen vele effectenbeurzen
met argusogen het gebruik
met een een flauwe stem
ming op de Amerikaanse aande
len- en obligatiemarkten, deed ook
de dollar aanvankelijk nog wat te
ruglopen. Maar het niveau van 2,26
gulden blijkt toch wel een bodem
prijs. Ook Amsterdam maakte een
wordt in vele kringen al duidelijk
op 1987 gericht.
Ondertussen wisselden op onze
beurs betere en mindere dagen el
kaar af, maar na woensdag kwam
er toch meer tekening in de zaak.
De hoofdfondsen traden toen
voorkennis en heeft bijvoorbeeld stel in maar het verlies bleef over
het Amsterdamse beursbestuur dit drie dagen toch nog bijna 50 pun-
jaar een aantal belangrijke maatre- ten. Donderdag schoot de balans
Wel trad er woensdag enig her- voorkennisaffaire mee. Het betrof krachtig in herstel met de uitge-
gèlen genomen om misbruik
voorkennis tegen te gaan.
In Amerika trad afgelopen week-
echter fors door naar de positieye
kant, want met een herstel
punten werd dit verlies aanzienlijk
einde de de Boesky-affaire aan het verkleind. Het gemengde karakter
licht. Beursmakelaar Ivan Boesky van het Amerikaanse economische
heeft een boete van 100 miljoen nieuws bleef dus bestaan, een ver-
het duo Breevast en Verenig
de Bredero Bedrijven, die beide al
eerder in opspraak zijn geweest.
Vrees dat hier maandag bij de
koersvorming ook misbruik is ge
maakt van voorkennis deed de
commissaris voor de noteringen de
handel in beide aandelen verbie
den en hij liet de koersen van
voorop. De meeste beursgroe-
pen konden de indexverliezen van
de eerste drie dagen in aardige
winstjes omzetten. Dit nam niet
weg dat de grootste afwijkingen
aan de min-kant bleven. Ongeveer
30 procent voor HBG en ruim 10
procent voor Meneba en Ceteco.
Rond 5 procent ging er van de
beurswaarde van eind vorige week
af bij Hoek, Hes en Giessen de
Noord. GTI, Ahold, Borsumij en
Grasso stegen circa 5 procent.
De Europese optiebeurs kwam
tot een magere weekomzet van
145.000 contracten tegen 186.000 in
de week daarvoor. Op de meeste
dagen overtrof het aantal puts bij
Hoogovens sterk de calls. Hierdoor
werd het fonds op meerdere dagen
nummer één in het afgesloten aan
tal contracten. Op de andere dag
plaatste Koninklijke Olie zich op
de eerste plaats, maar alleen voor
de calls.
bezoeken aan hun dochteronder
nemingen in Zuid-Afrika.
"De winsten die Europese be
drijven in Zuid-Afrika maken zijn
gemiddeld hoger dan die van Ame
rikaanse multinationals en hoger
dan hun eigen winsten elders in de
wereld", aldus Hamilton. Verder
schrijft hij dat "Europese multina
tionals in tegenstelling tot Ameri
kaanse bedrijven niet kunnen te
rugvallen op een grote binnenland
se markt. Zij zijn veel meer afhan
kelijk van de internationale markt
en kunnen of durven die niet ver
kleinen".
Hamilton achtte voorts de visie
van de Europese multinationals op
de politieke toekomst van Zuid-
Afrika van belang voor hun besluit
er te blijven. Hij was van mening
dat de Europese bedrijven veel
minder enthousiasme aan de dag
leggen voor de bevrijding van het
zwarte bevolkingsdeel van Zuid-
Afrika dan hun Amerikaanse vak
broeders.
"Europeanen vrezen dat zwarte
Zuidafrikanen nog steeds een
stammenmentaliteit hebben en he
melsbreed verschillen van hun
Amerikaanse rasgenoten", aldus
Hamilton. "Zij vrezen dat deze
zwarte bevrijding de basis voor de
mocratie niet zal verbreden
maar juist zal vernietigen. Europe
se multinationals zoeken niet naar
verontschuldigingen voor de
apartheid, maar zij vrezen de con
sequenties van een al te geweldda
dig omverwerpen van dit regime".
Ten slotte noemde Hamilton nog
de sterkere sociale, historische en
culturele banden van Europa met
Zuid-Afrika als reden voor het aan
blijven van de Europese investeer
ders. Van de buitenlandse investe
ringen in Zuid-Afrika is naar schat
ting 75 procent afkomstig van Eu
ropese bedrijven.
BANGKOK (UPI) - De regering
van Thailand heeft een verbod uit
gevaardigd op de verkoop van 90
ton poedermelk afkomstig uit Ne
derland en Denemarken. De Thai-
landse autoriteiten zeggen een ver
hoogde radioactiviteit te hebben
aangetroffen in de melk, kennelijk
als gevolg van de nucleaire ramp
bij Tsjernobyl.
Een deel van de poedermelk lag
al sinds drie maanden in de win
kels te koop. Het is niet bekend
hoeveel er reeds van is verkocht.
PARIJS (DPA/Rtr) - Het vijfjarige
privatiseringsprogramma van de
centrum-rechtse regering van
Frankrijk begint maandag met de
inschrijving op aandelen van de
grote producent van glas, bouw- en
verpakkingsmaterialen Saint-Go-
bain. De aandelen worden aange
boden tegen een prijs van 310
frank (ongeveer 107 gulden), zo is
gisteren bekendgemaakt in Parijs.
Van de in totaal 43,8 miljoen uit
staande aandelen zullen er 28 mil
joen worden aangeboden. De ver
koop zal de regering 8,7 miljard
frank opleveren. De nationalise
ring van Saint-Gobain in 1982 kost
te de vorige, socialistische regering
omstreeks veertien miijard frank.
Tien procent van de 28 miljoen te
verkopen aandelen wordt gereser
veerd voor de 150.000 werknemers
van Saint-Gobain. Zij krijgen een
korting van vijf procent. Werkne
mers die de aandelen tenminste
twee jaar in bezit houden komen
zelfs in aanmerking voor een kor
ting van twintig procent. Twintig
procent van de aandelen, dus 5,6
miljoen stuks, zal in het buitenland
worden geplaatst. Op de resteren
de 19,6 miljoen aandelen kan tus
sen 24 november en 5 december
worden ingeschreven in Frankrijk.
Saint-Gobain boekte vorig jaar
een nettowinst van 753 miljoen
frank (260 miljoen gulden) op een
omzet van 67,9 miljard frank (23,4
miljard gulden). Voor dit jaar ver
wacht het concern een omzet van
tenminste 76 miljard frank en een
winst van 1,3 miljard frank.
De volgende bedrijven die op de
nominatie staan voor privatisering
zijn de financiële houdstermaat
schappij Paribas, die ook in 1982
werd genationaliseerd, en het ver
zekeringsconcern AGF, dat al
sinds 1946 in staatshanden is. De
Franse regering wil in totaal 65
staatsondernemingen in particulie
re handen brengen.