'Winkels mogen
op zondag open'
Baal
'Advies van Albeda
in de prullenmand'
Afslanking Billiton
kost 100 banen
Kodak weg uit Zuid-Afrika
Elke donderdagavondOx"^
koffie gemeubileerd!
Bonden verwijten kabinet starheid
Kabinet handhaaft
premies scheepsbouw
Staking bij
Smit-Lloyd
beëindigd
Nederlander
koopt meer
op krediet
Beroep WD, PvdA en D66 op Evenhuis
DONDERDAG 20 NOVEMBER 1986
PAGINA 9
(vervolg van pagina één)
DEN HAAG (GPD/ANP) - "Het advies van de commissie-Albeda wordt in de prullen
mand gegooid", aldus een vakbondswoordevoerder gisteren, na het opnieuw vastgelo
pen arbeidsvoorwaarden-overleg. In dit rapport aan het kabinet, van de commissie onder
leiding van Albeda, wordt de verantwoordelijkheid voor het mislukken van de eerste
overlegronde, voor het grootste gedeelte op het bord van het kabinet gelegd. Albeda
meent dat het kabinet te veel op de centen en te weinig op de werkgelegenheid let.
het bedrijfsleven. De eis, van de
eerste overlegronde, een inhaalma
noeuvre van de achterstand die de
ambtenaren hebben op het be
drijfsleven, lieten zij daarmee val
len. Het kabinet wil met inhalen
pas in 1987 beginnen en bovendien
op een zeer bescheiden schaal.
De ambtenarenbonden wijzen
voorts op de redelijkheid van hun
wens om alleen over 1986 te onder
handelen, waarbij zij zich gesterkt
voelen door de uitspraak van de
commissie-Albeda. Albeda achtte
overeenstemming zeer wel moge-
ling van de bonden. Hij stelde
zijn advies over het vastlopen
Minister Van Dijk erkende giste- met de minister hun "uiterste best
ren dat "de bal met het rapport-Al- 'te hebbën gedaan om eruit te ko-
beda nu bij de regering ligt". De men". Aanvankelijk wilden zij een
bewindsman tekende daarbij aan loonruimte van 2,6 procent. "We
dat het kabinet wel het een en an- hebben de nek behoorlijk uitgesto-
der op het advies van de commis- ken, door onze loonruimte-eis te
sie Albeda had af te dingen, omdat verlagen tot 1,1 prócent", meldde
daarin bijvoorbeeld niet zou wor- AbvaKabo-voorzitter Van der
den gesproken over de werkgele- Scheur. Daarmee verlaagden de
genheid. Hij toonde zich teleurge- bonden hun totale eisenpakket van
steld in zijn hoop dat het nieuwe ruim 2 miljard gulden tot 915 mil-
bod van het kabinet de eindstreep joen.
zou halen.. Het voorstel van de centrales re
sulteert in een gelijk opgaan van de
De bonden zeiden na het overleg ambtenareninkomens met die in
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet dien is er nog een militair belang;
blijft rederijen steunen en er alles Smit-Kroes vindt dat de vernieu-
aan doen om de zeescheepvaart on- wing van de vloot moet doorgaan,
der Nederlandse vlag te behouden. Er moet worden geïnvesteerd. An-
Zo heeft de regering besloten om ders loopt de omvang van de vloot
de Investeringspremieregeling ernstig terug, gezien de ouderdom
Zeescheepvaart met drie jaar te van een fors aantal schepen. De in-
verlengen, zodat de positie van de vesteringspremie, waarbij reders
Nederlandse vloot kan worden ver- 20 procent van de bouwprijs van
Stïïk-' o 't v een nieuw schip in vijf jaaf ieT.ug' v~A,x -
Mnister Smit-Kroes (verkeer ea. krijgen, blijft daarom nog drie jaar denbond FWZ heeft zijn leden
waterstaat) zei dit gisteren in Den bestaan. Aanvankelijk zou deze
Haag bij de presentatie van de nota volgend jaar worden afgeschaft.
lijk, gezien de matigende opstel- t parijs (AP) - Van Parijs tot Tokio is het vandaag de 'Dag i
Beaujolais Nouveauhetgeen betekent dat de Beaujolais-wijn
jaar verhandeld mag worden. Officieel mogen de vrachtwagens de wijn
de onderhandelingen over dit jaar gaarden n{et verlaten voor het"magische' uur, woendag middernacht.
overigens de bonden op vrijwel al- Maar er zijn uitzonderingen gemaakt: de Verenigde Staten ontvingen
le punten in het gelijk. van tevoren 270.000 flessen, Canada 128.000 stuks naar Canada. Op het
Van der Scheur noemde het vnegveid Narita van Tokio (zie foto AP) stond 600 ton nieuwe wijn te
C0^npM0miS van de b°nde^ dan o?" wachten. Het tijdsverschil in aanmerking genomen, konden de flessen
redelijk en meent dat Van Dijk daar eerder worden uitgeschonken dan in Frankrijk zelf.
daar bitter weinig tegenover stelt. De Britten organiseerden opnieuw Beaujolais Nouveau-races om de
Minister Van Dijk kon na afloop wijn z0 snel mogenjk van de wijngaarden naar Groot-Brittannië ver
met veel anders zeggen dan dat het voerd te krijgen. Luxemburg zal dit jaar voor straf 24 uur langer op de
bod van de bonden zeer aanzienlijk -n moeten wachten. Vorig jaar hielden de Luxemburgers zich namelijk
boven het zijne uitkwam. Hij n{et aan het magische uur en schonken de wijn 24 uur eerder uit dan was
meende dat met 400 miljoen gul- toegestaan.
den voor twee jaar plus nog eens 35 Volgens Gerard Canard, directeur van de Bond van Beaujolais-produ-
miljoen gulden voor een arbeids- centen> is de Beaujolais van het jaar 1986 'subliem en sprankelend, sym-
markt- en opleidingsfonds een zin-- patfiiek, met een lieflijke 'robe',.eminent vreugdevol, van een onberispelij-
ge" ke presentatie en bekoorlijke, jeugd, fris, fruitig en licht op de tong'.
ROTTERDAM (ANP) - De zeelie-
boord van schepen van de bevoor
radingsrederij Smit-Lloyd
De overheid is bereid de maritie- dagmiddag opgeroepen de maan-
- research en ontwikkeling te dag begonnen stakingsacties te
■tifij jgÉg fig eindigen. Bij de stakingei
tien schepen betrokken.
Het
Wel varen onder Nederlandse
vlag'. Dit rapport behandelt de ge-
volgen van de ernstige internatio- blijven steunen. Jaarlijks heeft beëindigen. Bij de stakingen
nale scheepvaartcnsis voor Neder- Smit-Kroes 11,5 miljoen gulden be-
land. Ondanks de slechte situatie schikbaar. Maar ook kan voor tech-
staan de Nederlandse rederijen er nische ontwikkelingen geld wor-
volgens de nota er in het algemeen den geput uit het potje voor tech-
nog redelijk voor. Niettemin wordt nologiebeleid.
de toestand nijpender als gevolg De twee verenigingen van Ne- stuurder E. Sarton. Een gesprek
van overcapaciteit en de daarmee derlandse reders missen in de ge- dat een delegatie van de FWZ
samenhangende lage tarieven. presenteerde beleidsnota maatre- woensdagmorgen met de -directie
Minister Smit-Kroes meent dat gelen die op korte termijn het
naai
slechts de bedoeling
te staken als een sig-
de directie, aldus FWZ-be-
een eigen handels- moeilijke klimaat voor de Neder- de twee partijen niet dichter bij el- waarschuwing die de vakbond
Nederland van het lande scheepvaart verbeteren. Met kaar gebracht. Het geschil spitst heeft afgegeven wel degelijk se-
de verlenging van de premierege- zich toe op het 'voornemen van rieus neenit. Er is met de directie
ling zijn de reders blij, hoewel zij Smit-Lloyd het personeelsbestand overigens geen datum voor een
het bezit
vloot
grootste belang is voor de veilig
heid van de scheepvaart en het
scheepvaartverkeer, voor de
scheepsnieuwbouw en scheepsre-
paratie, voor de werkgelegenheid
(ongeveer 20.000 mensen verdie
nen hun brood in deze sector) en
voor de betalingsbalans. Boven-
Daling van
werkloosheid
minder sterk
DEN HAAG (ANP) - De daling van
de voor het seizoen gecorrigeerde
werkloosheid is geringer gewor
den. Daalde in het eerste half jaar
van 1986 de werkloosheid met ge
middeld 4.500 personen, in de eer
ste vier maanden van de tweede
helft van dit jaar is de daling 3.000
per maand. Dat staat in het
maandverslag arbeidsmarkt van
oktober, dat woensdag door het
ministerie van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid is gepubliceerd.
Vooral bij mannen tussen de 25
en 50 jaar komt dit tot uiting. Bij
vrouwen is de afvlakking van de
daling te wijten aan een grotere
stijging van het aahtal werkloze
vrouwen tussen de 25 en 50 jaar,
voornamelijk onder onderwijzeres
den bij Smit-Lloyd overleggen hoe
het nu verder gaat. Sarton sprak,
ondanks het vruchteloze gesprek
van woensdagmorgen, de hoop uit
dat in een volgend gesprek met
Smit-Lloyd heeft gehad, heeft Smit-Loyd zal blijken dat
liever
ging
hogere premies.
idden gezien dat de verlen- te verminderen onder andere
vijfjaar was geweest met gedwongen ontslagen.
Dinsdag gaat de FWZ met zijn le-
overleg afgesproken.
Naar Sarton meedeelde heeft de
directie van Smit-Lloyd ih ieder
geval de toezegging gedaan dat ér
tot 1 april volgend jaar geen ontsla
gen zullen vallen. Hoewel in ver
band met het inzakken van de off
shore-activiteiten in de hele wereld
de werkzaamheden van de sche
pen van Smit-Lloyd sterk zijn ver
minderd. De directie wil daarom
het personeelsbestand terugbren
gen van 570 tot 389 man.
Het bedrijf is van plan een aantal
schepen onder een goedkope vlag
onder te brengen, waardoor zij
kunnen worden bemand met bui
tenlanders, die veel minder verdie
nen dan Nederlandse zeelieden. In
verband daarmee is ontslag van
ongeveer 125 man volgens de di
rectie onvermijdelijk. De FWZ
heeft steeds gezegd niet akkoord te
zullen gaan met gedwongen ontsla
gen.
ARNHEM - De reorganisatie van
de Hollandse Metallurgische In
dustrie Billiton in Arnhem, een
dochteronderneming van Shell, zal
minstens 100 van de 240 arbeids
plaatsen kosten. De internationale
crisis op de tinmarkt in combinatie
met de toch al slechte rendemen
ten zullen het bedrijf anders de
kop kosten, heeft de directie giste
ren meegedeeld.
Volgens de directie is de drasti
sche reorganisatie mede op grond
van de vooruitzichten op de tin- en
loodmarkt, twee belangrijke activi
teiten van de onderneming, onver
mijdelijk. Het bedrijf zal zich vol
gens het gisteren gepresenteerde
overlevingsplan moeten concen
treren op de goed bijdragende acti
viteiten, waaronder hoogzuivere
metalen. Verder moeten de ver
werkingskosten van tingrondstof
fen en lood drastisch omlaag.
De onderneming wijt de nu on-
stane problemen ook aan het feit
dat de reorganisatie in. het begin
van de jaren tachtig niet heeft ge
leid tot de gewenste resultaten. De
teruggang in arbeidsplaatsen zal
voornamelijk plaats hebben bij het
personeel, dat niet direct bij de
produktie is betrokken. De directie
van het bedrijf heeft vanmiddag
vakbonden en personeel over de
voorgenomen afslanking ingelicht.
De Industriebond FNV gaat
vooralsnog onder geen beding ak
koord met de reorganisatie. Dis
trictsbestuurder F. Plomp zei gis
teren in een reactie op de door de
Billiton-directie bekend gemaakte
plannen geschokt en verbijsterd te
zijn over 'het gebrekkige, onge
nuanceerde en aan alle kanten
rammelende verhaal' van het be
drijf.
"Dergelijke verliezen maak je
echt niet goed door 100 man op
straat te zetten", aldus Plomp, die
vindt dat de klachten van Billiton
ren de aangekondigde afslanking
Vissers vingen
teveel makreel
elke grond missen. Volgens hem
zet Billiton met die plannen de bijl
aan de wortel van het totale bedrijf.
Mocht de directie haar standpunt
niet op korte termijn wijzigen, dan
zal de industriebond volgens hem
indringend met de leden gaan pra
ten. "Als het nodig is, gaat het ten
aanzien van deze voorgenomen
reorganisatie hard tegen hard", al
dus Plomp.
DEN HAAG (ANP) - De Nederlan
der koopt steeds meer op krediet.
In de eerste negen maanden van
dit jaar is het kopen met geleend
geld met 19,2 procent toegenomen
vergeleken met dezelfde periode
vorig jaar. In totaal werd in de eer
ste drie kwartalen van 1986 voor
5,4 miljard gulden aan kredieten
voor consumptieve doeleinden
verstrekt tegen 4,5 miljard in de
zelfde periode in 1985, aldus cijfers
van het Centraal Bureau voor de
Statistiek.
Van het totaal verstrekte con
sumptieve krediet werd 2,3 miljard
gulden opgenomen in de vorm van
geldleningen en 2,5 miljard als
doorlopend krediet. De resterende
575 miljoen gulden werd verstrekt
bij huurkooptransacties. Het over
grote deel hiervan, 555 miljoen gul
den, was bestemd voor de aanschaf
van personenauto's.
In de eerste drie kwartalen van
1986 betaalden de mensen die kre
diet opnamen in totaal 1,1 miljard
gulden aan rente en kosten, waar
door de kredietverlening inclusief
deze bedragen uitkwam op 6,5 mil-
jard gulden. Afgelost werd in de
zelfde periode 5,75 miljard, zodat
het bedrag dat bij particulieren aan
consumptief krediet uitstond per
saldo met 6,7 procent opliep van
11,3 miljard eind 1985 tot 12 mil-
BRUSSEL (ANP) - De Nederland
se vissers hebben in de eerste ze
ven maanden van dit jaar bijna
het huidige tempo wordt doorge-
vist dreigt ook het Nederlandse
quotum voor wijting met de helft
te worden overschreden. Dat blijkt
uit cijfers die de Europese Com
missie heeft verstrekt. Ze geven de
situatie weer van 1 september en
de te verwachten vangstontwikke
lingen tot het eind van dit jaar. De
gegevens zijn bedoeld als basis
voor de eventuele ruiling van niet-
benutte vangstquota tussen de EG-
landen.
Financieringsmaatschappijen
hadden eind september met 53,4
procent het grootste aandeel in de
markt van uitstaand consumptief
krediet. Dat marktaandeel liep iets
terug, een jaar eerder bedroeg het
54,1 procent. Het aandeel van de al
gemene banken en spaarbanken
groeide in die periode met 0,7 pro-
cent van 41,7 tot 41,8 procent. Het
marktaandeel van de gemeentelij
ke kredietbanken en sociale fond
sen bleef met 4,8 procent gelijk.
Bij de mannen doet de geringere
daling van de werkloosheid zich
met name voor onder metaalbe
werkers, bouwvakkers, transport-
personeel en sociaal en geneeskun
dig personeel In het maandverslag TnHAMMp<ïRTTRn ^rpni Poet
wordt opnieuw melding gemaakt w a
van de doorzettende gunstige ont- TV"'K, g
de jeugdwerkloos-
Kort Zakelijk
Autokeuring
DEN HAAG (ANP) - Eén op de
drie auto's doorstaat de controle
bij de erkende onderhoudsbedrij-
ven vlekkeloos. Dit leert een en
quête van de Rijksdienst voor het
Wegverkeer onder 215 bedrijven
die over een erkenning beschik
ken. Minister Smit (verkeer en wa
terstaat) heeft dit de Tweede Ka
mer laten weten in antwoord op
schriftelijke vragen over haar be
groting voor 1987. Ongeveer 50
procent van de auto's bleek na re
paratie in orde. De rest kon naar de
schroothoop.
Gero
LAREN (ANP) - De aan de Am
sterdamse beurs genoteerde on
derneming NV Nationaal Bezit van
Aandelen Gerofabriek wordt om
gedoopt in Melia International en
zal vermoedelijk belangen verwer
den in hotels.
to-papier te krijgen. Omdat ook de
röntgen-fïlms, die in Zuidafrikaan-
se ziekenhuizen worden gebruikt,
van Kodak afkomstig zijn, kan het
gisteren aangekondigd zich volle- vertrek van Kodak daar grote pro-
dig uit Zuid-Afrika terug te zullen blemen opleveren.
Kodak, het Amerikaanse be
drijf dat is gespecialiseerd in foto
film, fotopapier en camera's, heeft
DEN HAAG (GPD) - PvdA, WD
en D66 willen ruimere mogelijkhe
den voor de openstelling van win
kels op zon- en feestdagen. Staats
secretaris Evenhuis (economische
zaken) verwacht hieraan tegemoet
te komen door volgend jaar voor-
stellen aan de Tweede Kamer voor
i Zuid-Afrika, nadat het bedrijf heeft bekendgemaakt het land te te leggen om de Winkelsluitings-
(foto AP) wet te wijzigen.
"Er moet iets gebeuren", zei de
bewindsman gisteren in de Twee
de Kamer tijdens het debat over
het midden- en kleinbedrijf. Dit
naar aanleiding van een notitie van
PvdA, VVD en D66 met voorstel
len om gemeentebesturen de be
voegdheid te geven de openstel-
trekken. Atex, een zusterbedrijf
van Kodak gespecialiseerd in com
puter- terminals en software, zal
uit Zuid-Afrika verdwij-
Deze beslissing is genomen van
wege de slechte economische si
tuatie, die overigens rechtstreeks
in verband wordt gebracht met de
apartheid. Kodak is het vijfde gro
te bedrijf, van de ongeveer 65 ande
re Amerikaanse bedrijven, zoals
General Motors, IBM, Coca Cola en
General Electric, die zich sinds
1985 uit Zuid-Afrika hebben terug
getrokken.
In totaal werken er 466 personen
bij Kodak Zuid-Afrika, waarvan
meer dan de helft zwart is. Alle per
soneelsleden worden ontslagen,
maar volgens het moederbedrijf
kunnen zij rekenen op een 'zeer
goede' ontslagregeling. Kodak
heeft verder aan al zijn buitenland
se vestigingen opdracht gegeven
de export van Kodak-artikelen
naar Zuid-Afrika met ingang van
uiterlijk 30 april volgend jaar te sta
ken.
Dat houdt in dat het binnen af
zienbare tyd in Zuid-Afrika onmo
gelijk wordt om Kodak-filmrol-
letjéÈÏ camera's, chemicaliën w?i fo-
Hetzelfde geldt
r drie
de
vier Zuidafrikaanse krantenbedrij-
ven. Atex, levert onder meer com- mne
puter-terminals en software voor
de Engelstalige Argus en SAAN-
groep en de Afrikaanstalige Nasio- *-llancUer-
nale Pers-Groep. Ook de UNISA,
00ï .£Tfsiteit die werk,t. me; H« V0esde daaraan toe "ervan
atov U enrsussen, werkt met overtuigd te zijn, dat het apart-
grooSrZverdteu Z tet5-- heidssysteem als de belangrijkste
Afrikaanse continent en heeft
sisten in nagenoeg alle Afrikaanse
belangrijkste reden voor het 1
trek is, maar koppelde daar direct ling van winkels op zón-ren feest-
de apartheidssituatie aan vast: dagen per wijk of woonkern apart
"Wij hadden gehoopt, dat het tèm- te regelen.
po van het veranderingsproces om Het CDA reageerde woedend en
de apartheid te ontmantelen óns in laakte de deelneming van coalitie-
staat zou stellen om de kat nog eni- partner WD aan een initiatief van
PvdA en D66. CD A-woord voerder
moeten nu concluderen, dat we Schartman zei zeer boos, dat zijn
te optimistisch zijn geweest", al- fractie onaangenaam is getroffen
dus Kodak-president Colby H. door de ideeën over verruiming
de openstellirigsmogelijkhe-
landen
Kodak-VS liet
over bestaan dat de slechts
mische situatie in Zuid-Afrika de
ke._e factor moet worden beschouwd
de slechte economische situatie
van Zuid-Afrika". Het verbod voor
het exporteren van Kodak-artike-
geen twijfel ïen naar Zuid-Afrika moet dan ook
als een duidelijk politieke stelling-
name worden beschouwd.
den.
Schartman stelde dat de WD
goed moet beseffen dat het hier om
een voor het CDA 'zeer aangelegen
punt' gaat. Hij wees op de christe
lijke zondagsheiliging en noemde
het initiatief van de drie partijen
'een onverteerbare zaak voor onze
achterban in het midden- en klein
bedrijf.
Als de Winkelsluitingswet op het
aangehaalde punt wordt gewijzigd,
is volgens Schartman bovendien
het hek van de dam. Dan komen er
ongewenste activiteiten als zwarte
markten opzetten. Staatssecretaris
Evenhuis nam aan deze discussie
geen deel. Hij constateerde slechts
dat een groot deel van de Kamer
wijzigingen wil en zegde toe zo
spoedig mogelijk een standpunt te
zullen innemen.
De kamer vroeg van Evenhuis
ook stappen te nemen tegen het zo
genaamde 'paracommercialisme',
de oneerlijke concurrentie die
vooral de horeca ondervindt van
activiteiten in sportkantines,
buurt- en clubhuizen. Op aandrang
van een groot deel van de Kamer
zei Evenhuis te voelen voor een
wettelijk regeling. Desgevraagd
zegde hij toe een vooronderzoek
naar dit euvel (in 15 gemeenten)
van de Vereniging Nederlandse
Gemeenten aan de Kamer te zullen
sturen, waaruit onder meer blijkt
dat in sommige situaties het optre
den van paracommercialisme
moeilijk is te bewezen.
Evenhuis is eveneens van plan
de illegale verkopen in zonaamde
'pasjesgroothandels' aan te pak
ken. Hij wil de Economische Con
trole Dienst laten onderzoeken hoe
groot dit euvel is, dat particulieren
de mogelijkheid biedt om in zelf
bedieningsgroothandels te winke
len als zij daarvoor een pasje heb
ben. Sedert jaar en dag klagen
vooral de ondernemersorganisa
ties over de gesignaleerde concur
rentievervalsing. Het pasjessys-
ADVERTENTIE
Donderdagavond nu extra gezellig
met een taartje bij de koffie.
De koopavond blijft
bij Baal bergen een
avondje uit.
KATWIJK AMBACHT5WEG 21 -TELEPOON01718-21977 AMBACHTSWEG19-TELEFOON 01716-20300 IÉIDERDORP MEUBELPLEIN7- TELEFOON 071-411
teem bij deze groothandels is vol
gens deze betrokkenen niet water
dicht.
De bewindsman zegde de Kamer
ook toe spoedig met minister De
Koning (socialë zaken) te overleg
gen over de kwestie van de illegale
confectie-ateliers. PvdA-woord-
voerster Verspaget zei dat alleen in
Amsterdam al 300 van deze werk
plaatsen bestaan, waar bovendien
kinderarbeid plaats vindt.
De socialisten en de WD vroe
gen de bewindsman om maatrege
len. Die zegde hij niet concreet toe.
AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdam
se effectenbeurs is vanochtend in een
vriendelijke stemming geopend. Tegen
de middag hadden de meeste aandelen
winst geboekt. Ook de obligatiemarkt
lag er vriendelijk bij in navolging van
Wall Street, waar de meevallende
groeicijfers van de Amerikaanse eco
nomie voor een flinke stijging van de
obligatiekoersen zorgde.
Hoewel de dollar tegenzat konden
de meeste internationale aandelen be
scheiden winsten boeken. Koninklijke
Olie was tegen het einde van de och
tend niet verder gekomen dan een
winst van twee dubbeltjes op f 205,30,
maar Philips lag f 1 hoger op f 45,10.
Unilever was f 3,50 in herstel op f495
en Akzo was bijna f 2 duurder op f
158,20. Ook KLM was enkele dubbel
tjes beter, maar Hoogovens werd een
paar dubbeltjes lager verhandeld op f
49,30.
Goed in de markt lag Ahold die f 2
vooruit ging naar f 109,50. Bols klom f
1,50 naar f 69, Heineken f 1,50 naar f
171,50 en Gist-brocades f 1 naar f49,50.
De financiële waarden waren goed
prijshoudend. Bij de uitgevers noteer
de Kluwer f 3,50 hoger op f 259 en VNU
f 3 op f 323. Elsevier was f 1 beter op f
238. Elders viel winst te noteren van f
1,50 op f 75 voor Pakhoed. HBG bleef
op f 104,50 twee kwartjes onder h<$ slot