Sowj et-reis krijgt officieel karakter 'Nederland laatste bastion van gezond verstand' Geen verzachting bij opheffen BKR Wapens via R'dam naar Zuid-Afrika Lubbers twee dagen in Moskou Kamer zit omhoog met pensioen NSB-weduwe DONDERDAG 20 NOVEMBER 1986 BINNENLAND PAGINA 5 MOSKOU (ANP) - Op verzoek van de Russische regering heeft het bezoek dat premier Lubbers en minister Van den Broek (buitenlandse zaken) vandaag en morgen aan Mos kou brengen een officieel karakter gekregen. De Russen hebben hun verzoek dinsdag - twee dagen voor aan komst van Lubbers en Van den Broek - aan de Nederlandse rege ring gericht. Van die kant bestond geen bezwaar tegen het officiële karakter van het bezoek. Als ge volg daarvan zal er gedurende het bezoek wat meer vlagvertoon zijn. Het betekent echter niet dat de tweedaagse ontmoeting zal wor den afgesloten met een gezamen lijk communiqué, zoals bij officiële bezoeken gebruikelijk is. De Russische premier Ryzkov heeft als reden voor zijn verzoek het bezoek een officiële status te geven aangevoerd, dat het de eer ste keer is dat een Nederlandse re geringsleider de Sowjet-Unie be- PvdA Arnhem alleen verder ARNHEM (ANP) - De breuk in het Arnhems college van burgemees ter en wethouders die begin deze maand ontstond, is sinds gisteren definitief. De breuk ontstond door het opstappen van twee CDA-wet- houders naar aanleiding van het raadsbesluit om bedrijven te boy cotten die zaken doen met Zuid- Afrika. Pogingen om de coalitie tussen PvdA (vier wethouders) en CDA (twee wethouders) via een compromis over de boycotmaatre gel te lijmen, zijn op niets uitgelo pen. De PvdA, die in de Arnhemse raad 18 van de 39 zetels bezet, gaat nu alleen door met een minder» heidscollege. Dit heeft een woordvoerder van de gemeente Arnhem meegedeeld. Voor de twee vertrokken CDA- wethouders komt volgende week een PvdA-wethouder in de plaats. De twee CDA-wethouders dienden 3 november hun ontslag in omdat hun partij geen bestuurlijke ver antwoordelijkheid wenst te dragen voor de door de PvdA voorgestelde en met 20 tegen 10 stemmen door de raad aangenomen boycotmaat regelen tegen bedrijven, die zaken doen met Zuid-Afrika. Het CDA wil niet verder gaan dan een op roep aan bedrijven om af te zien van investeringen in Zuid-Afrika. zoekt. Over een gezamenlijk com muniqué waarin gelijkgerichte standpunten over een aantal bewa peningskwesties tot uitdrukking zouden kunnen komen, is volgens de Nederlandse ambassade in Mos kou door de Russen in de voorbe reidingen tot dusver "geen enkel moment" gesproken. De gedachte aan zo'n verklaring werd vorige week geopperd door de Russische ambassadeur in Den Haag, A. Blatov. Van Nederlandse kant bestaat aan een dergelijk ge zamenlijk communique geen be hoefte. De Russische televisie zond gis teravond een interview met de Ne derlandse premier uit. Volgens het het Sowjetpersbureau TASS zei Lubbers dat er in het overleg drie vraagstukken ter tafel komen. Op de eerste plaats is dat de economi sche samenwerking. "Door het op richten van gezamenlijke bedrij ven kunnen wij onze zakelijke con tacten aanzienlijk uitbreiden op een wederzijds voordelige basis. Op die manier dragen wij bij aan de renovatie van de Sowjetecono- mie", aldus Lubbers. Wapenwetloop Het tweede punt is de samenwer king in Europa in de geest van Hel sinki. "De naties op ons continent zouden meer moeten samenwer ken op het internationale vlak. Het derde en laatste onderwerp op de agenda zal ongetwijfeld betrek king hebben op het hele veld van problemen in relatie met het beëin digen van de wapenwedloop", zo zei de premier. Lubbers en Van den Broek pra ten morgenochtend met partijlei der Gorbatsjov. Voor vandaag - de dag van aankomst - was een ple nair gesprek voorzien tussen de de legatie van Lubbers en Van den Broek en de Russische afvaardi ging, met onder andere Ryzkov en vice-minister van buitenlandse za ken Kovaljov. Lubbers praat mor gen ook met vice-premier en voor zitter van het staatscomité voor buitenlandse handel Kamentsev en de minister voor dat beleid, Aristov. Bij die ontmoeting zijn ook de vertegenwoordigers van twaalf grote Nederlandse bedrij ven aanwezig die de Nederlandse delegatie vergezellen. Van den Broek heeft morgen een gesprek met zijn collega Sjevardnadze. Het bezoek wordt morgen afge sloten met de ondertekening van een aantal overeenkomsten op het gebied van economische, technolo gische en agrarische samenwer king en met een balletvoorstelling in het grote Kremlin-paleis. Lub bers en Van den Broek vliegen za terdagmorgen naar Nederland te rug. BOM - Het kantoor van American Express in Rotterdam heeft gister avond schade opgelopen als gevolg van het ontploffen van een kleine bom. Volgens een politie-woord- voerder bestond de schade aan de buitenzijde van het gebouw hoofd zakelijk uit een kapotte ruit. De bom ontplofte rond elf uur. Een onbekende man deelde telefonisch aan het ANP-hoofdkantoor in Den Haag mee dat de aanslag gepleegd is door het Rood Revolutionair Front. DEN HAAG (ANP/GPD) - De Tweede-Kamerfractie van de PvdA heeft gisteren besloten een pas na de hoorzitting voor het voormalig verzet en oorlogsslacht offers een standpunt te bepalen over het pensioen van de weduwe Rost van Tonningen. De fractie woordvoerder van de PvdA gaf halverwege de fractievergadering te kennen dat er sprake is van heel uiteenlopende opvattingen. Ko mende week woensdag zal de CDA-fractie er over vergaderen. D66 en WD roepen hun fracties bijeen na de hoorzitting. Fractievoorzitter Kok bevestigde dat na afloop met zijn visie dat van een afrondend oordeel nog geen sprake is. Wel wordt er goed naar elkaar geluisterd, en wordt recht gedaan aan zowel formele, juridi sche als emtionele aspecten van de discussie, aldus Kok. Van een pei ling, ofwel het turven van voor- en tegenstanders van voortzetting van het pensioen van de weduwe van het voormalig NSB-Kamerlid, zou geen sprake zijn. Kok heeft buitengewoon veel waardering voor de wijze waarop fractieleden naar elkaar luisteren. Hij wilde zich niet uitspreken over een voorstel dat aan PvdA-fractie- lid Schaefer wordt toegeschreven. Die zou hebben voorgesteld om bij blijvende interne meningsverschil len in de PvdA-fractie een aantal woordvoerders te laten optreden in het Kamerdebat over de regerings beslissing om het weduwepen sioen gewoon te laten doorgaan. Elke woordvoerder zou de opvat ting van een stroming kunnen ver tegenwoordigen. Uitbarstingen De Tweede Kamer slaagde er gis teren nog niet in een dag uit te kie zen voor de hoorzitting. Vooral het uitkiezen van een zaal leverde moeilijkheden op. Enkele kamerle den voelden er niet zoveel voor de hoorzitting in de Ridderzaal te houden. Die zaal is te groot en daar kunnen eventuele emotionele uit barstingen niet in de hand worden gehouden. Eén zaal werd van het begin af aan ongeschikt gevonden voor de hoorzitting: de vergaderzaal van de Tweede Kamer. Daar werd in 1972 de hoorzitting gehouden over de vrijlating van de 'Drie van Breda'. De kamerleden wilden het de ver tegenwoordigers van oorlogs slachtoffers en verzetsdeelnemers niet aandoen hen al teveel te herin neren aan die emotionele gebeurte- Ook de duur van de hoorzitting verdeelt de Tweede Kamer. De re geringspartijen willen de tijd het liefst zo beperkt mogelijk houden. Zij zijn bang dat hoe langer de ver gadering duurt, hoe meer het een 'publicitaire show' zal worden. Al leen de kleine linkse fracties (PSP en PPR) willen ruim de tijd nemen, maar zij zijn dan ook de enige in de Kamer die al besloten hebben dat mevrouw Rost van Tonningen het pensioen moet worden ontnomen. Uniformen En dan is er nog de bewaking en de beveiliging. Bij Tweede-Kamer vergaderingen zitten op de tribu nes altijd enkele agenten van de rijkspolitie. Vaak zijn dat erg jonge mensen. De ambtenaren van de Tweede Kamer vinden dat er zo weinig mogelijk geüniformeerde agenten in de zaal aanwezig moe ten zijn, om de herinneringen voor de oorlogsslachtoffers aan de Duit se uniformen zo beperkt mogelijk te houden. Een beeldend protest tegen het afschaffen van de BKR-regeling: de bus van de kunstenaars die gisteren het debat in de Tweede Kamer bijwoonden. (foto anp> SITTARD (ANP) - In de leeftijds groep van acht tot dertien jaar prefereert 37 procent van de schooljeugd werken boven schoolgaan en 17 procent wil lie ver vandaag dan morgen de school verlaten. Veel kinderen staan negatief ten opzichte van de school. Deze conclusie viel gisteren te beluisteren in Sittard op een stu diedag over „drop-outs", georga niseerd door het district-Lim burg van de ABOP. Medewerker K. van den Wolf van de Universi teit van Amsterdam lichtte deze conclusie nader toe aan de hand Veel kinderen zien school niet zitten van onderzoeken waaraan rond 1400 kinderen hebben deelgeno- Het spijbelen in het basison derwijs mag dan relatief weinig meer voorkomen, toch bestaat er geen reden voor het basisonder wijs om tevreden te zijn. Tal van kinderen lopen namelijk vast in het voortgezet onderwijs. Met name in Limburg is dit het geval, gezien het aantal van tiendui zend werkloze jongeren die al snel gestopt zijn met voortgezet onderwijs. Volgens Van den Wolf vallen problemen bij kinderen nu min der op dan vroeger wegens het verleggen van bepaalde klasse normen. Daardoor kunnen veel leerlingen wel acceptabel en hanteerbaar meedraaien, maar hierin schuilt meteen de reden waarom leerproblemen geruime tqd onopgemerkt blijven. Harde opstelling Brinkman Eversdijk haakt af als mogelijk CDA-voorzitter HILVERSUM (ANP) - Het CDA- Tweede Kamerlid Eversdijk heeft bedankt voor het voorzitterschap van het CDA. Hij heeft dit besluit gisteravond laat genomen, "na lang aarzelen", zo zei hij vanoch tend voor de NCRV-radio. Eversdijk stond samen met zijn partijgenoot Wim van Velzen kan didaat voor het voorzitterschap van het CDA, een functie die va cant is sinds Bukman minister voor ontwikkelingssamenwerking Als hoofdreden voor zijn besluit noemt Eversdijk dat het een strijd zou kunnen worden tussen de "ka tholiek Van Velzen en de protes tant Eversdijk". In deze strijd wil Eversdijk "absoluut niet worden betrokken". De CDA-er zei eerder, toen hij voor het voorzitterschap was voorgedragen bij de commis sie-Steenkamp, bereid te zijn "de moeilijke klus" te gaan doen. Maar hij heeft zich wel het recht voorbe houden na te denken, aldus Evers dijk. Eversdijk, die voortkomt uit de CHU, beseft het risico te lopen dat de buitenwereld gaat zeggen dat hij zich heeft teruggetrokken om dat hij de kans niet had om echt te winnen. "Ik kan niet bewijzen dat ik een kans had om te winnen. Dan hadden we inderdaad de stemming moeten afwachten. Nu is er niks te stemmen. Er is één kandidaat en die wordt het dus. Ik heb veel sym pathiebetuigingen gehad, daar ben ik erg dankbaar voor. In Friesland zeggen ze "wie kaatst moet de bal verwachten. Ik verwacht de bal", aldus Eversdijk. ADVERTENTIE ROTTERDAM (ANP) - Het Rotter- transportpapieren Indonesië als damse bednjf Unity Chartering eindbestemming hadden. Volgens and Shipping (UCS) wordt ervan mr. Gerding beschikt justitie ech- verdacht als agent het transport te ter over informatie dat de lading is hebben geregeld van een illegale gelost in de Zuidafrikaanse haven- wapenzending m november 1984 stad Durban, van Groot-Brittannië naar Zuid- Afrika. In verband hiermee heeft Wapenhandel met Zuid-Afnka is de Economische Controle Dienst strafbaar op basis van de Wet op de bij het bedrijf mogelijk belastende Economisch Delicten. Hierop staat documenten in beslag genomen. maximaal twee jaar gevangenis- Het zou bij het transport zijn ge- straf. Arrestaties zijn volgens mr. gaan om dertig containers met 140 Gerding overigens niet te verwach- mm-kanonnen en houwitsers, zo *en' want dat is bij dit soort delic- heeft de Rotterdamse officier van ten aheen mogelijk als iemand op justitie mr. R.A.F. Gerding giste- heterdaad wordt betrapt, ren bekend gemaakt. Het bewuste De verdenking bestaat dat UCS transport is verricht door het tenminste dne eerdere transporten vrachtschip Lady Anita, eigendom van wapens naar Zuid-Afrika heeft van een rederij op Cyprus. Het geregeld. schip vertrok op 28 november 1984 in de zaak tegen UCS beschikt uit de haven van het Engelse Felix- de ECD over de verklaring van een stowe met wapens die volgens de Zweed, die in opdracht van de Zuidafrikaanse ambassade in Pa rijs vaker bij wapentransporten be trokken is geweest. Volgens mr. Gerding is de verwachting dat het justitieel onderzoek tegen UCS vrij moeizaam zal verlopen. Het groot ste gedeelte van de activiteiten rond deze zaak heeft zich immers buiten Nederland afgespeeld. Bo vendien is de omstreden lading zelf helemaal niet in Rotterdam ge weest. Justitie slechts hoogst zelden geconfron- soluut onmogelijk DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer vindt het goed dat met in gang van het nieuwe jaar de Beel dende Kunstenaars Regeling (BKR) wordt opgeheven, maar zou wel graag zien dat minister Brink man (cultuur) daarbij wat minder hard van stapel loopt. Alle pogin gen om de pijn te verzachten wer- alles wat den gisteren door hem van hand teerd met illegale wapenhandel, zich daar afspeelt in de gaten te gewezen tijdens de behandeling dat houdt volgens mr. Ger- houden, aldus Gerding. De douane ding niet in dat dergelijke handel controleert volgens hem wel zich niet via de haven van Rotter- streng, maar kan onmogelijk alles dam afspeelt. Door het open karak- wat zich in de haven afspeelt aan ie doorvoerhaven is het ab- een onderzoek onderwerpen. ADVERTENTIE Vandaag in première bij V&D: Beaujolais Primeur 1986. V&D presenteert niet zonder trots de Beaujolais Primeur 1986, Beaujolais Villages Primeur, èn de Cötes du Rhone Primeur. Drie primeurs dus, van een uitstekende kwaliteit, die weg gaan voor een uiterst scherpe prijs. Kortom, zorg dat u er snel bij bent j op onze levens middelenafde ling of in onze I slijterij. VROOM DREESM ANN Een nieuwe vorm van vermaak: het Deetman-bezuinigingsspel. School kinderen in Utrecht uitten gisteren op die manier hun protest tegen de Rotterdam wordt bezuinigingsplannen van de regering. (foto and deze zaak. Moties van diverse kanten om de regering te verlokken tot bijstel ling van het voorgenomen beleid werden door Brinkman afgewezen of ontraden. Daarbij wees de Ka mer de bewindsman erop, dat de Kamer en niet de minister of het kabinet het recht heeft de begro ting vast te stellen. Brinkman deel de daarop mee het ontraden van een motie ernstig te menen, net als het kabinet. De Kamer moet nog, vermoedelijk begin december, over de moties stemmen. De belangrijkste motie was die van de Kamerleden Beinema (CDA) en Dijkstal (WD) om voor volgend jaar in plaats van drie mil joen twaalf miljoen gulden te reser veren voor vergoedingen van be roepskosten van beeldende kun stenaars die nu nog in de BKR maar dan in de bijstand lopen. Dit bedrag zou in de volgende twee ja ren kunnen worden verminderd, bijvoorbeeld met telkens drie mil joen gulden. Met de opheffing van de BKR, waarvan nu nog ongeveer 2300 kunstenaars genieten, wordt 60 miljoen gulden van het ministerie van sociale zaken naar dat voor cultuur overgeheveld. Minister Brinkman wil na 1 januari niet meer dan 300 kunstenaars met een uitkering een vergoeding toeken nen voor beroepskosten, waarmee drie miljoen gulden is gemoeid. De motie van Dijkstal en Beine ma is erop gericht daarvan twaalf miljoen te maken. De PvdA oor deelde dat er vijftien miljoen voor nodig was en D66 becijferde dat voor een goed beleid eerder aan twintig miljoen gulden moest wor den gedacht. De Kamerleden had den ook ontdekt, dat er dit jaar nog zeventig miljoen met de BKR is ge moeid. Van verschillende kanten werd er op aangedrongen niet slechts zestig miljoen, maar het he le bedrag naar WVC over ter heve len. FEBOli Celstraf en tbr geëist voor roofmoord op winkelierster ASSEN (ANP) - De officier van justitie bij de rechtbank in Assèn heeft gisteren zes jaar gevangenisstraf en terbeschikkingstelling van de rege ring geëist tegen een 27-jarige en een 23-jarige man uit Assen. Zij worden verdacht van het plegen van doodslag tijdens een overval op de 61-jarige winkelierster Grietje Hofman. De vrouw die een sigarenwinkel in Assen dreef, werd begin mei zo zwaar mishandeld dat zij enige uren later in een ziekenhuis overleed. De twee verdachten hadden in eerste instantie bij de politie bekend. Enkele weken voor de zitting trok éen van hen zijn bekentenis echter in en ook tijdens de behandeling van de zaak ontkende hij aan de overval te hebben deelgenomen. Duidelijk is dat het tweetal bij het openbreken van de kassa werd verrast door de winkelierster. De oudste van de twee inbrekers zou haar toén enkele malen met een klauwhamer op het hoofd hebben geslagen. Ook de jongste heeft naar eigen zeggen het slachtoffer mishandeld, onder meer door met een pook op haar hoofd te slaan. De verdachten verlieten de winkel met ongeveer 150 gulden, wat rookartikelen en snoepwaar. Uitspraak 3 december. Sowj et-diplomaat Boerlatski hoopvol over bezoek Lubbers MOSKOU - "Nederland is in feite een van de laatste bastions van het gezonde verstand in het Westen. Als dat vernietigd wordt, is dat erg. door Alexander Münninghoff Wij gaan er van uit, dat we dat via onderhandelingen kunnen voorko men. Maar ik voeg er aan toe: ruim een jaar geleden was uw land ver standiger dan nu. Als u nu, terwijl we bijna in Reykjavik een histo risch alles omvattend akkoord hebben bereikt, het aantal raketten voor middellange afstand in West- Europa met nog eens 48 gaat ver groten, zal dat een betreurenswaar de, negatieve ontwikkeling zijij in de pogingen om akkoorden te be reiken". Professor Fjodor Michajlovitsj Boerlatski (62) is een vast lid van politieke Sowjet-delegaties naar het buitenland. Deze hoogleraar in de filosofie geldt als een topexpert in internationale politieke zaken en heeft uit dien hoofde Gorbats jov begeleid op diens reizen naar Parijs, Genève en Reykjavik. Hij staat op eenzelfde hoogte als advi seurs zoals Falin, Arbatov en Lo- mejko. Daarnaast heeft Boerlatski een column in het gezaghebbende weekblad Literatoernaja Gazeta. - Een jaar geleden nog had de USSR heel eenvoudig kunnen be reiken dat Nederland geen kruisra ketten zou plaatsen. Uw eigen arse naal had dezelfde omvang van ju ni 1984 moeten hebben, dat was al. Maar we kregen uit Moskou geen adequate reactie en dus heeft onze regering het plaatsingsbesluit ge nomen dat zij nu ook niet meer kan herroepen. "Vindt u niet dat ook wij het recht hebben om steeds wijzer en verstandiger te worden? En wat dat herroepen betreft: politiek is geen star bedrijf. Deze tijd wordt gekenmerkt door dynamische ont wikkelingen. Het is heel goed mo gelijk dat Nederland tot een nieuw standpunt komt, lijkt me. Er ge beurt zo veel op dit moment. Kijkt u bijvoorbeeld naar wat wij vorige week in Helsinki hebben aange kondigd: de ontmanteling van lan- ceerinstallaties rondom Leningrad is reeds een feit en als er een atoomvrije zone in Noord-Europa gerealiseerd wordt, halen we ook onze onderzeeërs met ballistische raketten weg uit onze vloot in de Baltische Zee. We kunnen daar, naar het ons voorkomt, een com promis bereiken en dus doen we zo'n concessie. Zoals we ook in Reykjavik grote concessies op alle fronten hebben gedaan, met als uitgangspunt: dat doen we eenzij dig om te bereiken dat het ooit tweezijdig wordt. We willen de Amerikanen dwingen, voor het oog van de wereld, te erkennen dat ze fout zijn met hun benadering van de kernwapenproblematiek". - Cynici in het Westen zien al uw concessies juist als een bewijs, dat Reagan gelijk heeft met zijn aanpak. Met SDI als een stok ach ter de deur kun je de Russen klein krijgen, is de gedachte. Van het Kremlin krijg je het meest gedaan als je onderhandelt vanuit een machtspositie. "Hoort u eens, dat was veertig jaar geleden al niet mogelijk. En nu zeker niet, nu we atoomwapens hebben. Reagan wil de Russische beer in de hoek drijven, maar dat is gevaarlijk. Trouwens wat is dat ei genlijk voor machtspositie? Ame rika roept immers steeds, dat wij voorliggen op de bewapening. Waar het om gaat is, dat er een poli tieke asymetrie is ontstaan. Het Oosten heeft in Gorbatsjov een nieuwe, modern denkende, dyna mische leider en een nieuwe rege ring, die er niet voor terugdeinst eenzijdige stappen te ondernemen om uit de nucleaire patstellig te ko men. Het Westen heeft in Reagan een conservatieve leider die sterk onder invloed staat van extremis ten als Pearl en Weinberger. Ik denk dat, als er in Reykjavik tegen over Gorbatsjov iemand als Franklin Roosevelt, John Kennedy of zelfs Eisenhower had gezeten, we in korte tyd een sensationeel akkoord bereikt zouden hebben. Wat niet weg neemt dat er volgens mij nog zeker een ontmoeting Gor- batsjov-Reagan zal komen. We wa ren in Reykjavik dichter bij elkaar dan ooit tevoren. De wereld heeft een volgende ontmoeting nodig. - Terug naar het bezoek van pre mier Lubbers aan Moskou. Wat ver wacht u daar nu van? "De verdere ontwikkeling van de economische relaties is vanzelf sprekend heel belangrijk. En voorts is het een demonstratie van het feit dat wij de rol van de kleine landen in de ontwapeningspolitiek hoog schatten, dat we wel degelijk naar ze willen luisteren". - Maar wat kan er, puur politiek gezien, nu meer uitkomen dan het herhalen van eikaars standpun ten? „Michail Gorbatsjov is, ik zei het u al, iemand die de dynamiek van deze periode goed begrijpt. Elke keer zegt hij bij dit soort gelegen heden iets nieuws, iets opmerke lijks. Ik ben er zeker van, dat dat nu ook in zijn gesprek met premier Lubbers weer het geval zal zijn".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 5