De com pact disc
in nieuwe rol
Auto's die op gas rijden
zijn niet schoon genoeg
Mistige mistlichten
Nieuwe wasmachi
spaart waspoeder,
stroom en milieu
Fred van der Vlugt gokt op Volvo 480 ES
E L E K T R O N I K A
Voor nieuwe Jaguar wordt
nu al zwart betaald
Boekje over automatisering
Rekenmachine
voor
specialisten
DE EERSTE AUTOBOEKEN ZIJN ER ALWEER
de komst van deze nieuwe Jaguar
vertraagd. De wagen is helemaal
nieuw. Van bumper tot bumper.
Desondanks is de klassieke lijn
van het befaamde Britse merk ge
handhaafd gebleven. 'Klassieke
waarden zijn verenigd met ultra
moderne techniek om tot in de ja
ren 90 bij te blijven', zo drukte
Geërt Tax het uit.
Dat moderne vindt men terug in
het uitvoerige elektrische syste
men, irr de complete uitrusting (in
clusief abs), in het twee lagen lak-
systeem en in de u-vormige auto
maat die ook als de handbak kan
worden gebruikt.
Hoewel de ook van de televisie be
kende autojournalist Fred van der
Vlugt zijn catalogus-autoboek al
tijd in november in de winkels
brengt, is hij er al jaren achtereen
in geslaagd de 'auto van het jaar'
op de omslag te hebben. Dus
maanden voordat de jury de uit
slag bekend maakt.
Samengesteld
door
Koos Post
Ondermeer door de luxe binnenin willen sommigen beslist Jaguar rij-
deiï. Maar dit is dan ook het interieur van de Daimler. (f0to pr)
Dat er heel dik voor moet wor
den betaald vindt men bij Jaguar
Nederland geen bezwaar, de con
currentie (zoals Mercedes en
BMW) is ook bepaald niet goed
koop. Er zijn nu eenmaal automo
bilisten dat beslist in een Jaguar
wil rijden. Die kopen hem toch
wel. Maar volgens de mannen in
het Houtense hoofdkwartier zou
den daar nu ook wel eens wat reke
naars kunnen bijkomen. Die zou
men in Houten graag eens willen
voorrekenen dat het allemaal niet
zo kostbaar is als 'men' soms wil
doen voorkomen. Het is maar wat
men onder kostbaar verstaat.
Als Fred van der Vlugt er in
slaagt die traditie ook dit jaar met
zijn Wereld op Wielen-produktie
'Auto '87' te handhaven wordt de
trots van Bom 'auto van het jaar'.
Want op de buitenkant van hef
boek prijkt een Volvo 480 ES, ont
worpen, ontwikkeld en nu ge
bouwd in Nederland. En wat voor
een 480 ES. Een uiterst attractieve
cabriolet. Nergens te zien natuur
lijk, want het is (knappe) tekening.
Maar zelfs al krijgt Fred van de
Vlugt ditmaal geen gelijk en bekro
nen hij en zijn collega-juryleden
een andere wagen, dan nog blijft
Van der Vlugts boek een goede
gids in autoland. Op de eerste blad
zijden al de verwachtingen voor
het komende jaar, de nieuw te ver
schijnen modellen. Daarna foto's
en gegevens van meer dan 280 in
ons land te koop zijnde auto's. In
het hart van het boek een kleuren-
katern met hier verkrijgbare ca-
brio's.
Daar omheen wat franje met on
der meer een lijst van alle tot nu
toe schone auto'. Er is dus geen re
den om te klagen over de com
pleetheid van het handzame boek
werk, dat voor bijna twee tientjes
te koop is in boekwinkels en kios
ken.
'Autotest '87'
Hoewel Harry Eskes als samen
steller van een ander autojaarboek
'Autotest '87' over de Volvo 480 ES
spreekt als het 'hoogstandje uit dè
lage landen' gaf hij voor de omslag
van zijn produktie toch de voor
keur aan de sierlijke Audi 80, ook
nog in de race voor de titel van 'au
to van het jaar'.
Het is alweer voor de achttiende
maal dat dit boek wordt uitge
bracht. Trouwens, de meeste auto
jaarboeken blijken een lang leven
te hebben, er is kennelijk een goe
de markt voor. Eskes is bij de sa
menstelling van zijn boek dan ook
weer vólgens de oude vertrouwde
formule te werk gegaan. Alle lever
bare merken uitvoerig besoroken,
enkele tientallen autotests en de
nodige nieuwtjes, zoals een uitvoe
rig verhaal over dat 'hoogstandje in
Helmond'.
Het boek (van Kluwer Techni
sche Boeken in Deventer) is van
het bekende A 4-formaat, telt meer
dan vijfhonderd pagina's en is
eveneens in boekwinkels en kios
ken te koop. Maar het kost wel bij
na drie tientjes.
DONDERDAG 20 NOVEMBER 1986
Schone auto's worden van rijkswe
ge gesubsidieerd. Auto's die op au-
togas rijden zouden schoon zijn.
Waarom vallen die dan toch buiten
de prijzen?
Directeur C.H.A. Aangenend van
de Rijksdienst van het Wegverkeer
gaf dezer dagen een duidelijke ver
klaring: 'De belangrijkste reden is
dat een lpg-auto - anders dan veel
al ietwat optimistisch naar voren
wordt gebracht - niet altijd schoon
is. Op zijn best kan een lpg-auto
schoner zijn dan welke benzine-au-
to ook, maar in de praktijk valt dat
zelfs zeer vaak tegen. Zolang het
schoon zijn van lpg-auto's niet kan
worden gegarandeerd, zal hij ook
niet als zodanig worden erkend'.
Volgens de Aangenend moet aan
drie voorwaarden worden voldaan
voor het gegarandeerd schoon zijn
van auto's op gas. Kort en goed: de
gasinstallatie moet perfect zijn, de
inbouw vakbekwaam gebeuren en
het onderhoud grondig en deskun
dig worden bijgehouden. Daaraan
schort dus kennelijk vaak wat aan.
Topambtenaar Aangenend zei
dit onomwonden in het hol van de
leeuw. Temidden van de autoga-
sinbouwspecialisten, die in Avifau
na in Alphen aan den Rijn waren
bijeengekomen. Maar hy kon ver
moeden dat zijn woorden, hoewel
duidelijk kritisch van toonzetting,
toch in goede aarde zouden vallen.
Hij kreeg immers het eerste log
boek voor lpg-rijders uitgereikt en
dat is een verdere stap, die de club
van inbouwspecialisten - 'AGIS'
genaamd - zet op weg naar een ge
garandeerd kwaliteitsprodukt.
De AGIS omschrijft zichzelf als
de belangenvereniging van de pro
fessionele autogasinbouwspecia-
listen. Met elkaar bouwen zij jaar
lijks zo'n 60.000 installaties in.
Daarmee dekken zij ruim de helft
van de Nederlandse markt. Maar
die markt kan gemakkelijk worden
verdubbeld, menen zij, omdat er in
Nederland toch altijd nog zo'n
800.000 automibilisten meer dan
20.000 km per jaar rijden.
De vereniging meent ook dat
haar belang toeneemt nu er ver
gevorderde plannen zouden zijn
om de keuring van lpg-installaties
volgend jaar te privatiseren. Het
secretariaat van de vereniging is
gevestigd aan de Kalkovenweg in
Alphen aan den Rijn en de huidige
voorzitter is de heer C.P.Comman-
deur, die onder meer vertelde dat
in samenwerking met bestaande
opleidingsinstituten - zoals de
VAM in Voorschoten - een vakop
leiding tot stand is gekomen, die
de officiële keuringsbevoegdheid
verbindt aan een vakdiploma.
'Nou is het best leuk als we ons
zelf als specialisten omschrijven,
maar daar hebben we niets aan als
niemand het weet', merkte de heer
Commandeur op. Daarom werd
het zogenaamde 'logboek voor lpg-
rijders' ontworpen. Waarin alles
staat over inbouw van en omgaan
met de gasinstallatie. Over de keu
ring, het onderhoud, het tanken in
binnen- en buitenland, de wegen
belasting en nog meer. De heer
Aangenend mocht als eerste zo'n
boekje in ontvangst nemen.
Tijdens de bijeenkomst ging de
heer J.E.van der Molen ook nog
eens in op ze 'zegeningen' van het
rijden op gas, dat volgens hem zo
wel binnen als buiten de grenzen
interessante ontwikkelingen te
zien heeft gegeven. Internationaal
valt bijvoorbeeld op dat in tal van
•Met het laten inbouwen van een gastank ben je er niet. Geregeld onder
houd is noodzakelijk om op Ipg "schoon" te rijden. (Foto wim Dijkman»
wereldsteden nu taxi's worden ver- dwenen. Moeilijkheden bij het om- -
plicht op lpg te rijden. Volgens schakelen van gas naar benzine en
hem is het autogas in landen als omgekeerd behoren tot het verle-
Frankrijk, Denemarken en Austra- den. Er zijn nu ook meters om de
lië sterk in opkomst. inhoud van de tank bij te houden.
Dat is mede te danken aan de En boven alles, volgens hem
ontwikkelingen in de elektronica, blijft het rijden op autogas niet al-
Het starten werd eenvoudiger, leen gunstig voor de portemonnee,
startproblemen zijn nagenoeg ver- maar toch ook voor het milieu...
De aansluiting van standaard gemonteerde mistlampen blijkt bij diverse
auto's niet te kloppen.
Dat hangt samen met de verwarde internationale wetgeving. Bij ons
mogen mistlichten voorop alleen bij dichte mist worden gebruikt. En dan
wel alleen in combinatie met stadslichten.
Dat geeft in de meeste gevallen geen problemen. Maar als men dan ook
nog de mistachterlamp wil aanzetten, dan kunnen heel wat automobilis
ten tot de ontdekking komen, dat dit niet lukt. Het mistachterlicht blijkt
in veel gevallen alleen in combinatie met dim- of grootlicht te werken en
niet met stadslicht.
Renault, Ford en een aantal Japanse merken kennen het probleem.
Volgens Renault is het een gevolg is van 'de spraakverwarring tussen de
Nederlandse en Franse wetgeving' en zouden ook andere Franse merken
ermee kampen. In Frankrijk mogen mistlampen aan de voorkant wèl
worden gebruikt in combinatie met dim- of grootlicht. Dat geldt ook voor
het mistachterlicht. Dus zijn de lampen zodanig aangesloten dat beide
soorten mistlichten (voor en achter) alleen branden in combinatie met
dim- of grootlicht. En dat is dus in strijd met de Nederlandse verkeersre-
gevólgens een Renault-woordvoerder is Nederland het enige land dat
afwijkt. Er staat echter wel een EG-richtlijn op het gebied van autover
lichting op stapel die uniformiteit moet brengen. Renault zegt daarop
niet te willen wachten en sleutelt daarom aan een tijdelijke Nederlandse
oplossing. De Renault-rijders zullen wellicht naar hun dealers worden
teruggeroepen om de zaak in orde te laten maken.
Fords commentaar was korter: het gebruik van mistlichten is toch niet
verplicht. Met andere woorden: het zit er wel op, maar je hoeft het niet te
gebruiken...
De Rijksdienst voor het Wegverkeer die type-keuringen verricht bij alle
automerken die worden geïmporteerd, heeft zich tot dusver nog niet
druk gemaakt over de verkeerde aansluitingen van mistlichten: iedere
automobilist is er immers zelf verantwoordelijk voor dat hij geen verlich
ting voert die in strijd is met de wetgeving. Desondanks zal deze rijks
dienst op verzoek van de politie eens gaan bekijken of dit probleem bij
standaard gemonteerde mistlampen niet bij de typegoedkeuring kan
worden meegenomen.
De introductie van de
guar-serie is officieel pas morgen.
Maar de komst van het nieuwe mo
del was al zo lang bekend, dat alle
achttien Nederlandse dealers de
twee wagens die zij kregen, allang
hebben verkocht.
Directeur Geert Tax van Jaguar
Nederland vertelde, dat er alleen
van het plaatje in ons reeds zo'n
DEENSE AUTO VAN HET JAAR
- Negentien Deense autojournalis
ten hebben de Peugeot 309 uitge
roepen tot auto van het jaar. Der
tien auto's kwamen volgens de
hanteerde normen in aanmerking.
De Peugeot 309 kreeg 137 punten
vóór de Fiat Croma (lO^pt.) en de
Honda Accord (81 pt.).
DIESELVERWARMING - De
dieselverwarmingen van Bosch re
kenen af met de vlokvorming die
in de afgelopen strenge winter de
dieselrijders nogal eens parten
heeft gespeeld. De elektrische ver
warmingselementen, die voor of in
het brandstoffilter worden gemon
teerd, kunnen dat voorkomen. Het
verwarmingsvermogen wordt af
hankelijk van de temperatuur au
tomatisch geregeld. Alle dieselmo
toren kunnen met zo'n Bosch-sys
teem worden uitgerust.
Jaguars zijn verkocht.
In Engeland zouden er al duizen
den ponden extra worden gebo
den. Als men maar in een nieuwe
Jaguar kan rijden.
Hoeveel er volgend jaar in ons
land zullen worden verkocht hangt
voor een groot deel af van de fa
briek. Als die vlot zou kunnen leve
ren meent Geert Tax dat hij de 600
zou kunnen halen. Een cijfer, waar
voor de meeste merken de neus
zullen ophalen. Maar het gaat hier
om kapitale auto's voor kapitale
bedragen. De prijslijst begint bij
88.640 gulden voor de Jaguar XJ 6
2,9, de laagst betaalde Sovereign
komt op dik 110.000 gulden en de
Daimler begint bij bijna 139.000
gulden. Dat is andere koek dan een
Kadettje.
Maar Geert Tax acht het zelf on
waarschijnlijk dat hij tot die 600 zal
kunnen komen. Niet omdat hij ze
niet zou kunnen verkopen, maar
omdat Jaguar-topman Sir John
Egan zich niet laat opjagen. Kwali
teit staat bij de man, die het merk
uit een diep dal omhoog heeft ge
leid, helemaal voorop. Zelfs al
moet dat gaan ten koste van de
kwantiteit. Met andere woorden:
liever wat minder auto's verkopen
dan terugvallen naar de kwaliteit
van weleer.
De kwaliteitsgarantie heeft ook
Onder de titel 'Innovatie'heeft IBM
Nederland een 'zakbijbeltje' op het
gebied van computers uitgebracht.
Het boekje schetst de betekenis
van automatisering in de moderne
samenleving. Het is geschreven
door een team van deskundigen en
is gratis verkrijgbaar.
'Innovatie' omvat acht hoofd
stukken, waarin de lezer een idee
krijgt hoe de computer is uitge
groeid van onbereikbare rekenma
chine tot dagelijks gebruiksvoor
werp. Sinds de komst van de per
sonal computer hebben steeds
meer mensen direct te maken met
automatisering. Aan de ene kant is
men bang, aan de andere kant be
staan er overdreven verwachtin
gen vpn die automatisering.
In het boekje komen aan de orde
onderwerpen als: de automatise
ring en de rol in de samenleving;
de computer in het leven van alle
dag, thuis en op kantoor; de func
tie van netwerken en het aan el
kaar verbinden van computers; de
computer als superrekênaar voor
medisch toepassingen en ruimte
vaart; de computer in het onder
wijs en in de kunst en tenslotte een
visie op computers: de steeds klei
nere en krachtiger machine.
Het Innovatie-boekje telt 224 pa
gina's tekst en illustraties, op het
handgrote A6-formaat. Het is ruim
geillustreerd en zo geschreven dat
het een groot lezerspubliek aan
spreekt. Het geeft ook
beeld van wat zich onder de
mer 'automatisering' aandient. Het
is daarom een uitgave geworden
die de moeite waard is. Aanvraag
kan gebeuren per briefkaart aan:
I.B.M. Nederland, postbus 9999,
1006 CÉ' in Amsterdam. Vergeet
niet te vermelden 'Boekje Innova
tie'.
Op de CD-ROM kan een hele encyclopedie worden opgeslagen.
De nieuwste calculator van Hew
lett-Packard heet HP-18C en heeft
als extra benaming 'Business Cun-
sultant' meegekregen. Het is een
heel kleine computer, bedoeld
voor zakelijke adviseurs, commis
sionairs en effectenmakelaars, ac
countantmanagers en employees
van grote handelsbanken. Het ap
paraat beschikt over een groot aan
tal standaardfuncties, die gecom
pliceerde en tijdrovende bereke
ningen een stuk eenvoudiger ma
ken.
Ook kunnen zelfontworpen for
mules met variabelen, zonder dat
hiervoor geprogrammeerd hoeft te
worden, in de zakcomputer wor
den aangebracht. De Business
Consultant heeft net als een perso
nal computer een (LCD) beeld
schermpje) waarop de verschillen
de functies worden aangegeven.
Het apparaat is echter in zijn ge
heel niet groter dan een zakagenda.
Er is ook een kleine printer voor
ontworpen, die draadloos de gege
vens (via een infrarood interface)
uit de rekenmachine ontvangt en
vervolgens print. Het computertje
zal rond de 600 gulden gaan kos
ten, zonder bijbehorende printer.
KOOPGIDS- Wie niet verschrikke
lijk goed thuis is in de wondere we
reld van hi-fi-, tv- en video-appara-
tuur, kan in het enorme en nog da
gelijks groeiende aanbod nauwe
lijks nog de weg vinden.
Een aanschaf kan dan ook een
verdraaidlastig probleem zijn, ze
ker als het om een uitgave van vele
honderden of zelfs duizenden gul
dens gaat.
Een goed beeld van wat er in die
wereld omgaat is samengevat in de
nieuwe Welke-koopgids 'Hi-fi', tv
en video'. Een marktoverzicht dat
tot op de dag van heden is bijge
werkt.
Computers worden steeds sneller
en kunnen daarom steeds grotere
hoeveelheden kennis en gegevens
rangschikken, indelen en opzoe
ken. Het zogeheten 'achtergrond
geheugen', tot voor kort veelal dis
kette, wordt op dit moment al ver
drongen door de harddisk. Een
snel draaiende schijf die meestal
tussen de tien en veertig megabyte
aan gegevens kan opslaan. Voor
het goede bëgrip: een megabyte is
een miljoen tekens. Twintig Mega
byte zijn dus 20.000.000 letters of
cijfers.
Maar het kan nog wilder. Vooral
wanneer men naar optische regi
stratie en laser grijpt. Een compact
disc bevat heel veel digitale infor
matie, die zeer natuurgetrouwe
weergave van de muziek mogelijk
maakt. Als men de CD echter" als
gewoon, computer-opslagmedium
gebruikt, is het mogelijk om er 500
megabyte, of wel 500.000.000 te
kens op vast te leggen.
Hoeveel dat wel is blijkt wel als
men bedenkt dat de bekende Spec
trum encyclopedie, vertaald door
de Amerikaanse uitgever Grolier,
in zijn geheel makkelijk op het 12
cm grote schijfje past. Het gaat om
ruim 90 miljoen woorden: twintig
'dikke boekdelen. Vijftien jaar gele
den zou daar een geweldig groot
mainframe-computer voor nodig
zijn geweest, zo een die grote be
drijven toepassen, om die kennis
op te slaan en terug te vinden.
Supersnel
Nu is er een supersnel knowled
ge retrieval system beschikbaar
voor elke PC-gebruiker. Met dat re
trieval (oproep) systeem, kan de
gebruiker van een flinke micro
computer beschikken over al die
kennis vanaf de CD-ROM, zoals
het plaatje ook wel genoemd wordt
(Read Only Memory, je kunt er
geen kennis meer bij-schrijven).
De computer kan kruisreferenties
maken en tovert alle hoofdstukken
op het scherm, zoekt sleutelwoor
den en combineert verschillende
zaken.
Hitachi heeft op dit moment de
meest complete CD-ROM. Met een
kleine kaart, die in de PC kan wor
den aangebracht, met een kabel
kan men de computer verbinden
met deze nieuwe CD-speler. Hij is
geschikt voor alle PC's die met PC/
MS-DOS werken.
Het CD-ROM wordt in Neder
land gevoerd door Borsu Interna
tional in Weesp. Hoewel er nog niet
zoveel software op CD-staat, heeft
het systeem een grote toekomst. In
Nederland maakt Tele-Atlas ge
bruik van de techniek. Er is echter
nog geen norm wat de CD betreft
afgesproken. Wel zal de Neder
landse Hobby Computer Club tij
dens de microcomputer dagen (21
en 22 nov Utrecht Jaarbeurs) met
het Hitachi CD-ROM demonstre
ren. Men heeft een CD uit Amerika
gekregen met daarop 500 PC-pro-
gramma's. Daarmee is het plaatje
nog lang niet vol, maar het geeft
wel aan hoe letterlijk 'gigantisch'
de capaciteit is.
Een boekje dat veel duidelijk maakt.
De Duitse fabrikant AEG heeft
onlangs een wasmachine geïn
troduceerd, die 20 procent
minder wasmiddel nodig heeft.
De nieuwe Lavamat wasauto
maat levert daarmee een be
langrijke bijdrage aan het
schoonhouden van het milieu.
Naast het terugdringen van het
verbruik van wasmiddel is ook ge
tracht de machine minder energie
en water te laten verbruiken. Het
verbruik van wasmiddel is onder
meer tegengegaan door een sluis te
gebruiken in het afvoersysteem.
Wanneer het wasmiddel wordt in-
gespoeld is de sluis automatisch
gesloten. In- oudere Wasmachines
komt het maar al te vaak voor dat
een gedeelte van het wasmiddel
zonder gebruikt te zijn bij het in-
spoelen direct weer door afvoer
verdwijnt.
AEG heeft berekend dat het was
sen van het vuile goed van een
vierpersoons huishouden (ong. 15
kilo per week) zo'n 50 kilo wasmid
del per jaar vergt. Met het nieuwe
systeem zou daarop - zonder ver
mindering van het waseffect - zo'n
10 kilo kunnen worden bespaard-
Voorwaarde is wel dat men zich
strikt aan het voorschrift van de fa
brikant houdt, want onderzoekin
gen hebben uitgewezen dat de
huisvrouw of -man graag ruim
wasmiddel in de machine mikt, om
er "zeker van te zijn dat de was
schoon wordt'. Ook houdt men zel
den rekening met het feit dat hard
of zacht water van invloed is op het
wasresultaat. Bij zacht water (wei
nig kalkrijk) kan men vaak zo'n 10
procent minder wasmiddel gebrui
ken.
In Duitsland heeft men voor
wasmachines overheidsvoorschrif
ten opgesteld met betrekking tot
het wasmiddelverbruik. Dit is ge
daan in verband met de verontrei
niging van het grondwater. Een be
sparing van 20 procent op alle
Duitse wasmachines zou beteke
nen dat maar liefst 140.000 ton min
der wasmiddel in de afvoer terecht
zou komen. Besparende program
ma's voor extra zuinig wassen bij
lagere temperatuur en kleine hoe
veelheden was, zijn ook in het be
lang van de huishoud portemon
nee en het milieu. Vandaar dat
men zulke programma's ook in de
ze wasautomaat heeft opgenomen.
Met de nieuwe Lavamat kan een gezin ongeveer 10 kilogram waspoeder
per jaar besparen.
