som Nederland 2 Televisie toegelicht Ria Valk in Zeg 'ns AAA PAGINA 22 RADIO-TV DINSDAG 18 NOVEMBER 1986 TELEAC 18.30 Cursus Spaans i Les 7 beginners (Por Favor). AVRO 19.00 Fabeltjeskrant, kinderprogramma 19.05 Bluffers, tekenfilmserie 19.30 AVRO's Sportpanorama AVRO 20.28 AVRO's wedden dat...? Showprogramma met Jos Brink en Sandra Remer 22.10 AVRO's Televizier, actualiteitenmagazine 22.55 Het raadsel van de Zandbank, 10-delige Duitse serie. Afl. 7: Dollman, Brüning en de machinist Böhme zetten koers naar Mem- mertsand, het eiland waar de vermeende schat verborgen ligt 23.45 Ontdek je plekje, filmimpressie van Neder- land's mooiste plaatsen. Vandaag: Willem stad. (herh.) NOS 00.00 Journaal 00.05, Nieuws voor doven en slechthorenden WOENSDAG 09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden 13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden RVU 14.00 Kop of munt, programma over koopgedrag VOO 14.30 Seabert, tekenfilmserie. Afl.: De professor heeft spijt 14.45 Kuifje, tekenfilmserie 14.55 De grote meneer Kaktus show, kinderpro gramma 15.20 The Jetsons, tekenfilmserie. Afl.: De vluchti ge vlooien 15.40 De tik van..., Annette van Trigt gaat op zoek naar de tikken van bekende en minder be kende landgenoten. Vandaag: Gerry Knete- 15.50 Ripley's believe it or not, informatieve serie over opmerkelijke gebeurtenissen 16.15 Dynasty, Amerikaanse serie. Afl.: De beslis sing. Dex weet Galen te bevrijden en de ko ning samen met Alexis Moldavië uit te krij gen. Jeff is gelukkiger dan ooit nu hij Fallon heeft gezien 17.00 Internationaal Week Magzine, actualiteiten magazine NOS 17.30 Journaal VOO 17.46 Veronica Sport NOS 18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden 18.30 Sesamstraat 18.45 Jeugdjournaal 19.00 Journaal IKON 19.12 Snuiters, discussieprogramma voor jonge ren, gepresenteerd door Cees Grimbergen met een inleiding van John Kraaykamp jr. Afl. 3: Mishandeling 19.37 Kenmerk, aktualiteitenrubriek NOS 20.00 Moordkuil, programma met onbekende en bekende Nederlanders over televisiepro gramma's van de afgelopen week 20.20 Rok Rol. Vandaag wordt aandacht besteed aan wonen en mensen, die onder het motto 'Je woning is de spiegel van je leven' vrij wil len leven 21.00 Panoramiek, achtergrondinformatie bij ac tuele ontwikkelingen in de internationale po litiek 21.30 Nieuws uit de ruimte, informatieve serie ge presenteerd door Piet Smolders. Afl.: Na de Challenger...wat nu? NOS 22.30 Journaal 22.45 Den Haag Vandaag 23.00 Nieuws voor doven en slechthorenden TELEAC 23.05 Cursus Gezondheidsvoorlichting Kanker, afl.3 23.35 Einde WOENSDAG NOS/NOT 09.00 Herfst Herfst, afl. 3 09.30 Verkeer 4, afl.3 10.00 Oude testament: Esau en Jakob, afl. 1 10.30 Voorzichtig breekbaar, afl. 3 11.00 Einde NOS 13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden VPRO 15.30 Punky Brewster, Amerikaanse jeugdserie. Met: Soleil Moon Frye, George Gaynes, Susie Garett e.a. Afl.: Gewoon „nee" zeggen! 15.55 Lange Jaap, kinderprogramma. Afl. 4: Een schilderij is nooit een paard 16.30 Theo Thea, kinderprogramma 16.45 Blikskaters, nieuwsprogramma. Kinderen trekken er met de videocamera op uit 17.00 Moeroen Boechstansangoer (Murun), kin derserie. Afl.: Wat voor besluit moet Moeroen nu nemen? 17.05 De grote dikke beer vertelt (Janosch), teken film van de auteur en illustrator Janosch. Vandaag: Drie rovers en een ravenkoning 17.20 Pol, kinderserie. Vanmiddag: Pingo, de acro baat! 17.30 Einde FEDUCO 17.40 In Vredesnaam, vijf-delige serie gewijd aan de vrede. Afl. 4: Vrouwen en vrede Kenmerk De twee grootste protestante kerken van Nederland, her vormd en gereformeerd namen vrijdag, het historische besluit om weer één kerk te worden. Daarover in Kenmerk vanavond een reportage. (Nederland 2, 19.37 uur). Panoramiek Panoramiek, de buitenlandru briek van de NOS-televisie be steedt vanavond aandacht aan de wapenleveranties van de Ver enigde Staten aan Iran in ruil voor het vrijlaten van gijzelaars en om een grotere politieke sta biliteit in het Midden-Oosten te verkrijgen. Het tweede onderwerp gaat over de politieke spanningen tussen Chili en Nederland. Het Chileense leger heeft de Neder landse ambassade in Santiago omsingeld, waar twee Chileense studenten hun toevlucht hebben gezocht. (Nederland 2,21.00 uur). Omroep Rijnland In het radioprogramma Popwe- tens(w)aardigheden o.m. aan dacht voor de Leidse popband Cadillac Walk, die afgelopen vrij dag meedeed aan één van de voorronden van de 'Grote Prijs van Nederland'. Voorts aandacht voor de Leidse band The Immor- tel die 22 november a.s. in het voorprogramma van de Div in LVC speelt (20.00-21.00 uur). HILVERSUM (GPD) - De zange res en actrice Ria Valk is vanaf maandag 8 december te zien in de VARA-serie 'Zeg 'ns AAA'. Ze gaal de zuster van Mien Dobbelsteen, Annie Kalkman spelen. Eerder werd al bekend dat ook Jan Blazer in de populaire serie zal verschijnen. Hij speelt Arie Kalk man, de vader van Mien en Annie. Volgens Alexander Pola, een van de schrijvers van de serie, worden de nieuwe figuren opmerkelijke persoonlijkheden. Ria Valk gaat niet tot de vaste Zeg 'ns AAA-ploeg -behoren. Vol gens de VARA is ze slechts af en toe in een aflevering te zien. (foto gpdi Ina Brouwer bestuurslid Wereldomroep HILVERSUM (GPD) - Mr. Ina Brouwer, ex-fractieleidster van de CPN in de Tweede Kamer, is door de Ondernemingsraad van de Wereldomroep bij de minister van WVC voorgedragen als lid van het bestuur. Brouwer voorziet in de vacature die is ontstaan na het vertrek van mevr. J. van Leeuwen, die wethouder in Zoetermeer is geworden. De minister pleegt een door de OR voorgedragen persoon te benoemen. NCRV claimt BBC-versie'Anne Frank' HILVERSUM (GPD) - De NCRV televisieversie van het wereldbe- heeft de BBC-bewerking van het roemde dagboek getoond. Wan- 'Dagboek van Anne Frank' ge- neer de serie in ons land te zien zal claimd. Ook de IKON heeft blijk zijn, is nog niet bekend, gegeven van interesse voor de Brit se verfilming. De BBC i met een televisiebewerking het 'Dagboek van Anne Frank', die vanaf begin januari DOCHTER - De Amerikaanse zan geres en actrice Bette Midler heeft op dit moment bezig het leven geschonken aan een dochter. De 40-jarige Midler is vorige delen week vrijdag in een ziekenhuis in zal worden uitgezonden. De delen Los Angeles bevallen. Zij is eind duren elk een half uur. Nog niet 1984 getrouwd met de makelaar eerder is in Groot-Brittannië een Martin von Haselberg. Pound Note), Engelse speelfilm uit 1954 23.35 Heute 23.40 Die Nacht, twee-delige film van hans Jürgen Syberberg waarin Edith Clever teksten reciteert van Mörikel, Heine, Céline, Shakespea re. von Kleist, e.a. België 1 België/Frans 1 Duitsland 1 18.00 Tik Tak, kleuterprogramma. 18.05 Plons, kinderprogramma. 18.10 Dagboek van een clown, verha- lenserie van Guido Staes. 18.25 Mik, Mak Mon. serie. 18.35 De Edison tweeling (The Edi son Twins), Amerikaanse serie 19.00 Juke Box 19.10 Zoekwerk. Omscholing en bij scholing. 19.40 Lottowinnaars, mededelingen en programma-overzicht 19.45 Journaal 20.10 Weerbericht en Kunst-Zaken 20.251.Q., kwis met denk- en weet- vragen 21.00 Labyrinth. Vandaag: Wat een schat. In deze uitzending worden de positieve kanten van het ouder worden belicht aan de hand van vijf portretten van mensen tussen 70 en 84 jaar. Bejaarden: een schat aan ervaring, wijsheid en tijd 21.50 Uitzending door derden: Pro gramma van de Groene Omroep 22.15 Luister met je ogen (Spraakaf- zien), serie over communicatie met gehoorgestoorden. Les 8: Een be zoek aan de oorarts 22.30 Journaal en Coda: Preludio van F. Tarrega door Raphaëlla Smits, gitaar 22.50 Einde WOENSDAG 17.55 Journaal 19.00 Zonen en dochters. (Sons and Daughters), Australische serie. 19.23 Intermezzo: J. -Cl. Vanden Eynde, piano, speelt La fille aux cheveux de lin, Debussy 19.25 Oshin, Japanse serie. 19.40 Mededelingen en programma- overzicht 19.45 Journaal 20.10 Weerbericht en Kwidam, tele- foonsDel 20.25 The Muppet Show, met van daag als gaste Twiggy 20.50 Argus, praatprogramma met Jan van Rompaey en als gastvrouw Jessie de Caluwé 22.00 Nationale Wetenschappelijke Instellingen: Museum voor Schone Kunsten te Brussel. Aansl.: Debat over de zin van en de problematiek rond de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten 23.00 Handel en wandel. Stadsver nieuwing. Afl. 13: Vakmanschap. 23.30 Einde 18.00 Carrefours, gevarieerd pro gramma 19.00 Ce soir, regionaal magazine 19.25 Lotto en joker 19.27 Quick et Flupke, tekenfilm 19.30 Journaal 20.00 Contacts, verkeerstips. Herh. 20.05 Le tiroir secrèt, serie 21.05 Le point de la médicine, me disch magazine. Thema: Sexualit.é, médecine et morale 22.35 Laatste nieuws 23.00 Ciné-Club de minuit: Liquid sky, Amerikaanse speelfilm uit 1983 van Slava Tsukerman. Een ruimtevaartuig landt op een New-- Yorkse wolkenkrabber, waaronder zich het appartement van Margaret en Adrian bevindt. Vanaf dit mo ment gebeuren er vreemde din gen... 00.45 Einde WOENSDAG 15.30 Schooltelevisie 15.45 Schooltelevisie 16.15 Schooltelevisie 16.40 Teletekst 17.00 Nouba nouba, gevarieerd kin derprogramma ADVERTENTIE KASREGISTERS Brengen geld in het laatje. SHARP WDR 18.25 Büro, Büro, serie. Afl.: Be- triebssport 19.00 Reilly-Spion der Spione, serie. 19.57 Programma-overzicht 20.00 Tagesschau. 20.15 Alles oder Nichts, spelprogram- ma. Vandaag: Rock 'n Roll, de wil de vijftig jaren in de V.S. 21.00 Kontraste 21.45 Dallas, Amerikaanse serie 22.30 Tagesthemen, actualiteiten 23.00 Kulturweltspiegel. Vandaag: 1. Kunstschilderen in de DDR. "2. Afrikaanse doodskisten 23.45 Der Wind und die Bombe, oder Bumm! Auf einmal war alles ganz anders. Reportage over een onge wone en unieke bioscoopfilm 00.30 Tagesschau 00.35 Nachtgedanken, beschouwin gen door Hans Joachim Kulen- kampff WOENSDAG 10.15 Musik aus dem Klos ter Seeon, programma t.g.v. Boete- en Ge bedsdag. Uitgevoerd worden o.a. werken van Gleissner, Adlgasser en Mozart 11.00 Die Komödie der Irrungen (The comedy of Errors), toneelstuk van William Shakespeare. 12.50 Kunst, Kommerz und Klüngel, reportage over de 20e Keulse kunstmarkt 13.55 Ich will nichts hóren, Tsjechi sche kinderfilm uit 1978 15.15 Die Weisse Rose, Duitse speel film 17.15 (S) An hellen Tagen...aus dem Rheinhardswald, muzikaal pro gramma m.m.v. Ine Kollecker, so praan, Anke Gerkens, gitaar, het kamerkoor Grebenstein o.l.v. Mi chael Tauche en de dansgroep Gol- dene Sechser. 18.20 Der Untermieter, 13-delige se- 18.56 Programma-overzicht 19.00 Heute 19.30 Die Reportage: Altern - Unster- blichkeit in Sicht? In hoeverre be hoort een verlenging van het leven tot 120 jaar voor iedereen tot de mo gelijkheden? 20.15 (ZW) Das Madchen Marion. Speelfilm uit 1956 van Wolfgang Schleif. 21.45 Heute-journal 22.05 Sein grösster bluff (The Million WOENSDAG 10.00 Programma-overzicht 10.05 Helmuth Rilling erlautert und dirigiert, 'Wachtet, betet, betet, wachtet!', cantate BWV 70, Bach. Uitgevoerd door de Gachinger Kantorei en het Bach Collegium Stuttgart, m.m.v. solisten 10.50 Theatertreff im ZDF: De Griek se Tragedie. Fragmenten uit: 1. Oe dipus van Sophokles. 2. De Tro jaanse vrouwen, van Euripides. 3. Kassandra, van Christa Wolf 12.25 ZDF-regional: 4000 Mazene, re portage over het Focks-museum in Bremen, waarvan de nieuwe aan kopen door de 4000 leden-dona teurs mogelijk worden gemaakt 12.55 Heute 13.00 Der tollkühne Lügenbaron und seine listigen Kumpane, tekenfilm 14.10 Ausgerechnet Geige, de violist Itzhak Perlman beantwoordt vra gen van scholieren en speelt samen met de pianist Bruno Canino 14.55 Schenk mir ein Buch, magazine over nieuwe kinder- en jeugdboe ken 15:40 Lothar Meggendorfers 'Leben- de Bilderbücher', de striptekenaar Ivan Steiger verfilmde de prenten boeken van Lothar Meggendorfer, een tijdgenoot van Wilhelm Busch 15.55 Heute 16.00 Zauberhaftes Fes, documentai re over de mooiste stad van Marok ko 18.00 Telekolleg II: cursus wiskunde/ algebra. Les 22 18.30 Sesamstraat 19.00 Aktuelle Stunde, regionaal ma gazine met nieuws en sport 19.45 Raamprogramma van de regio nale studio's 20.00 Tagesschau met weerbericht 20.15 Auslandsreporter: reportage van Michael Gramberg over Tou louse 20.45 Rückblende: Reinheitsgebot für Bier in Bayern, filmreportage over de geschiedenis van bier en het 470 jaar oude zuiverheid voor schrift voor bier 21.00 Formel Eins, hitparade met Stefanie Tücking 21.45 Vogel, flieg..., Herbstzeit-Streit- zeit, filmreportage 22.15 Deutscher Alltag: Alle denken, was hat der's gut!, portret van twee boswachters 23.00 Wie uns die Nachbarn sehen: Ungewisses Deutschland, gesprek ken met emigranten 00.05 Laatste nieuws WOENSDAG 16.35 Teletekst-overzicht 17.00 Sport im Westen extra: IJshoc- key-afscheidsgala voor Lorenz Funk vanuit de Eissporthalle in Berlijn 18.00 John Craven's jeugdjournaal 18.10 Grange Hill, kinderserie. 18.35 Masterteai 19.00 Journaal e 19.35 London Plus 20.00 Telly Addicts, spelprogran waarin de diverse koj worden op het gebied nis van tv-programma's 20.30 Eastenders, serie 21.00 No place like home, serie. 21.30 Yes Prime-Minister, comedy- 22.00 Journaal, regionaal nieuws en weerbericht 22.30 Dave Allen compilation 23.00 Film '86 23.30 Matt Houston, serie. Afl.: Re turn to Nam 00.20 Ideas unlimited 00.45 Weerbericht WOENSDAG 07.30 De Flinstones 08.00 Breakfast time, actualiteiten 09.40 Watch dog 09.55 Regionaal nieuws en weerbe richt 10.00 Nieuws en weerbericht 10.05 The end of the Peir show 10.45 Advice shop 11.00 Neighbours 11.25 Philip Schofield 11.30 Play School 11.50 Henry's cat 11.55 Five to eleven 12.00 A day out with Angela Rippon. 12.35 Open Air, met om: 13.00 Nieuws en weerbericht 13.25 Airport watch 13.55 Regionaal nieuws en weerbe richt 14.00 Nieuws en weerbericht 14.25 Neighbours 14.50 Little misses 15.00 The Wednesday Matinee: Exo dus, part one, speelfilm 16.40 Save a life, serie over het toe passen van eerste hulp. Afl.: Mouth to mouth 16.50 Pinny's house 16.55 Phillip Schofield 17.00 Animal fair 17.05 Bullwinkle and Rocky 17.10 Heathcliffe Co., tekenfilmse- 17.35 Hartbeat, kinderserie 18.00 Tom Sopwith: Aviator 18.30 Schools Prom 19.00 No limits 19.50 Too nice by half 20.20 RAC Rally report '86 20.40 Australian cricket 21.05 My music 21.30 Food and drink 22.00 The anatomy of the television personality 23.00 Louis Armstrong anniversary concert 23.50 Newsnight, actualiteiten 00.15 Weerbericht 00.40 RAC Rally report '86 WOENSDAG 10.35 Teletekst 11.00 Schooltelevisie 15.35 Sport afternoon 16.00 Nieuws en weerbericht 16.55 Nieuws en weerbericht, (even eens regionaal) 17.00 Magazine 17.30 To the world's end 18.00 I dream of Jeannie 18.30 Hazel. Scheherazade and her frying pan 19.00 Hogan's Heroes. The critendon plan 19.30 Get Smart. Is this trip necessa ry 20.00 The Paul Hogan Show 20.30 A Country Practice. Acts of kindness 21.20 NFL American Football 1986 22.30 The Business Programme 23.30 RAC Rally Report 23.45 Sky Trax. Pop muziek 01.00 Closedown WOENSDAG 07.30 The DJ Kat Show 08.30 Sky Trax. Popmuziek 13.10 Skyways 14.00 City Lights 14.25 Miss Scandinavia 15.00 Sky Trax. Popmuziek 17.00 The DJ Kat Show 18.00 Europa Countdown, popmu ziek 18.45 Eureka. Report on science 19.10 Almanac. Schlacht um Moskau 19.15 Weerbericht and World Watch 19.30 Sports Report 20.30 Current Affairs 20.55 Europa Report 21.05 Documentaire: The Flying Dutchmen 21.53 Music entertainment: Mon- treux Golden Rose Popfestival '86, part 2 22.45 Weerbericht, World Watch 22.55 Sports Report 23.55 Programma-overzicht en slui ting WOENSDAG 17.25 Weerbericht 17.30 Kinderprogramma: met Ploom, Plastinots en The Partridge family Het muziekprogramma van Music- box wordt dag en nacht uitgezon den wanneer TV 5 niet in de lucht 18.05 La maison de TF1 19.00 Les vacances d Leon, amusement 19.15 Cocoricocoboy, satire 19.30 Les grands dues, tv-film 21.00 Sport 22.00 Journaal 22.30 Le fils d'Amor est mort, speel film WOENSDAG 16.05 5 ans déja, amusement 16.35 Télescope, wetenschappelijke rubriek 17.25 Face a la mort Radio 1 na 18 uur NOS: Ieder heel uur nieuws. VPRO: 19.02 Boeken. EO: 21.02 Residentie pauzedienst. 21.35 Het geslacht van Garderen. 22.02 Hemelsbreed. NOS: 23.00 Nws en mededelingen. 23.07 Met het oog op morgen. VARA: 00.02 De nacht klinkt anders. 5.02 VARA's Ochtendhumeur Radio 2 na 18 uur NOS: Ieder heel uur nieuws. VPRO: 18.03 Pluche an plastic. 19.00-07.00 Avondspits. VARA: 19.02 Dubbel- lisjes. 20.02 Popkrant. 21.02 Moon- dogs. 23.02 Tracks Radio 4 na 18 uur NCRV: 18.00 Nws. 18.02 Lied van de week. Zingend antwoorden op de Schrift. 18.15 Leger des Heilskwar- tier. 18.30 Muziek in vrye tyd. 19.30 Pianomuziek. 20.00 Nws. 20.02 Ra dio Kamerorkest. 21.30 Literama. 22.30 Orgelconcert. 23.10 Kamermu ziek. a. Liederen, b. Werken van strijkkwartet Radio 5 na 18 uur NCRV: 18.10 Literama poëzie. P.P.: 18.20 Uitzending van de PvdA. TELEAC. 20.30 Personal Computer 1. Les 10. 21.00 Rock school, les 8. 21.30 ca va?. Les 3. 22.00 Over kinderboeken, les 5. 22.30 Statistiek Introductiecursus, les 5 OMROEP RIJNLAND 17.30-18.00 Actualiteiten 18.00-19.00 Rijnland politiek 19.U0-20.00 Voorschoten Lokaal 20.00-21.00 Popwetenswaardighe den WOENSDAG Radio 1 voor 18 uur Ieder heel uur nieuws. VARA: 7.03 De rode draad. NOS: 7.30 Nws. 7.33 De rode draad, vervolg. NOS: 12-56 Mededelingen voor land- en tuin bouw. TROS: 13.07 TROS Aktua. 13.20 Het Journalistenforum. 14.05 TROS Klantenservice. EO: 16.05 Tijdsein Radio 2 voor 18 uur NOS: Ieder heel uur nieuws. VOO 7.03 Ook Goeiemorgen. 9.03 Muziek terwijl u werkt. 11.03 Kletskop. 12.03 Will wil wel. 14.03 Terug in de tijd. 15.03 Nederland Muziekland. NCRV: 17.03 Rozegeur en prikkel draad Radio 4 voor 18 uur NCRV: 8.00 Nws. 8.02 Het levende Woord. 8.10 Preludium. 8.45 Te Deum Laudamus. 9.15 Onder de hoogtezon. 10.00 Kamermuziek. 10.30 Orkestpalet: Radio Filharmo nisch Orkest. 11.40 Orkestmuziek van Handel (40). 12.15 Promenade. Cagliostro in Wien, operette v. Strauss. 13.00 Nws. EO: 13.02 Lunch Concert. 14.00 Songs of Praise. 14.30 Solisten. AVRO: 15.00 In de kaart gespeeld. 17.00 't Is een wonder Radio 3 voor 18 uur EO: 7.03 Ronduit Music-Time. 9.03 11.03 Country trail. 12.03 Rounduit op 3. VPRO: 13.03 Toga Party. 14.03 De Wilde Wereld. 17.03 Ronflonflon Muziek motief. 9.57 EO-Metterdaad Hulpverlening. 10.03 Gospelsound. Radio 5 voor 18 uur NOS: 9.00 Nieuws. 9.02 NOS-Spor- tief. 9.25 Waterstanden. RVU: 9.30 Taairevue. TROS: 10.00 De duvel is oud. 11.00 TROS Postbus 270 - Mie- ke Telkamp. 12.00 Nws. IKON: 12.05 Het oog van de naald. NOS: 13.00 Nws. 13.10 NOS Midweekma-- gazine. (Met om 13.13 Midweek ak- tueel. 13.20 Randstad en Regio. 13.45 Wereldwijzer. 14.30 Frontaal. 15.00 Meer of minder). TROS: 16.00 TROS Schlagerfestival. 17.00 TROS Huiswerklijn. OVERHEIDSVOOR LICHTING: 17.46 Franco huis. NOS: 17.56 Mededelingen en Nws Na een eeuw getob, en drie vergeef se eerdere pogingen, staat het nu wel vast dat het Multatuli-monu- ment in Amsterdam er eindelijk zal komen. Er waren al van her en der bedragen toegezegd, en het bedrag dat toen nog ontbrak is nu aange vuld met de opbrengst van het boek 'Er is niets poëtischer dan de waar heid', waarin 28 schrijvers over hun eerste aanraking (of aanva ring) met Multatuli vertellen. Niet alleen die schrijvers hebben voor niks niemendal maar niet 'belan geloos', want het is immers een schrijversbelang dat Multatuli ge lezen wordt?) hun medewerking verleend. Ik citeer uit de inleiding: „Wat nog veel erger is: de Droog stoppels in Den Haag rekenen nog 5 procent BTW op elk exemplaar van deze bundel dat verkocht wordt. Om het geld voor het stand beeld bijeen te krijgen hebben de schrijvers belangeloos een bijdrage geleverd, de uitgever vergat alls wat hij geleerd had over overhead kosten, de drukker drukte voor niets, de ontwerper droeg een steen tje bij, de boekbinder bracht niets in rekening en de boekhandelaren waren bereid met een marginaal winstpercentage genoegen te ne men. Niemand wordt er beter van, behalve onze overheid die belasting heft." Trouwens, de burgemeester van Multatuli's geboortestad, Ed van Thijn, liet ook verstek gaan toen vrijdag het boek in Arti ten doop werd gehouden. Hij was door de Olympische Spelen zo achterop ge raakt met zijn werk, dat hij geen tijd had. Blijkbaar waren er meer achterop geraakt met hun werk, want ook de wethoudster van cul tuur, en andere gemeentelijke ver tegenwoordigers lieten zich niet De medewerking van W. F. Her mans aan het boek beperkte zich tot twee afwijzende maar leuke brie ven, die wel van hem mochten wor den opgenomen. In de eerste schrijft hij aan initiatiefnemer Ivan Wolffers: „Over uw vriendelijke brief van 10-1 -'86 heb ik enige tijd moeten na denken. Het is inderdaad vreemd dat Multatuli nog altijd geen stand beeld heeft, en de gedachte dat hier in verandering zou moeten worden gebracht, lijkt redelijk. Helaas vrees ik, dat het stand beeldentijdperk voorbij is, en trou wens, in Amsterdam is het klimaat voor standbeelden altijd ongunstig geweest. Zelfs toen nog niet, zoals nu, elke actiegroep die zich verongelijkt voelde, meende er goed aan te doen de aandacht op zich te vestigen door verwoestingen aan te richten, vielen standbeelden veelvuldig aan vandalisme ten prooi. 'Naatje' van de Dam kreeg niet alleen een smadelijke bijnaam r raakte ook weldra, in de vo rige eeuw geloof ik al, een arm kwijt. In plaats van dat beeld (mooi of niet) te repareren dan wel door iets beters te vervangen, werd het maar helemaal opgeruimd. Herman Heijermans werd door an tisemieten geregeld de neus afge slagen en zelfs Vondel is, nog niet zo lang geleden, omvergehaald. Ik moet er niet aan denken dat een op de Torensluis geplaatste Multatuli voortdurend beklad en beplakt zou worden en ten slotte in de gracht gegooid, waarna de Ge meente zou doen weten geen geld te hebben om hem er weer uit te vis sen. Misschien zou het wat anders wezen als het beeld volledig door de Gemeente werd bekostigd. Maar als IK eraan meebetaald heb, zal niets onbeproefd gelaten worden om het zo snel mogelijk te vernietigen. Met vriendelijke grqeten, Hoog achtend W.F. Hermans." In Het Parool van zaterdag schreef Jos van Hest een cynisch stukje over het beeld voor Multatu li: Amsterdam bezit zo weinig beel den van schrijvers dat de harde kern onder de vandalen er zuinig mee om moet springen," schrijft hij, en hij memoreert dat behalve de standbeelden van Vondel en Heij ermans ook Arthur van Schendel een tijdje zoek was, de marmeren bank van Justus van Maurïk onder de graffiti zit, en de beeldengroep 'Hommage aan Nescio' van Hans Bayens de maker van het Multatu- lï-monument) al een paar jaar ge leden is gestolen en nog steeds niet terecht is. De voorlichtingsdienst van Amsterdam heeft mij de 'In- spectielijst 'MONUMENTEN AAN DE OPENBARE WEG' toegezon den, en daaruit leerde ik twee din gen: 1. Amsterdam beschikt over veel meer monumenten dan ik ooit be seft heb, namelijk 310 stuks! 2. Daarvan zijn vier gestolen of verdwenen: 'Staande vrouw' van Jan Havermans op de Apollolaan tegenover de Apollohal; 'Paard met ruiter' van Floyd Dewitt in het Darwinplantsoen; 'Gedenksteen bij bevrijdingsboom' van 'Onbe kend' op het Marnixplein; en 'Hom mage aan Nescio' van Hans Bayens in het Oosterpark. Dat zijn er dus vier te veel, maar aan de andere kant zijn er toch 306 NIET gestolen of verdwenen, dus wie weet zal Multatuli ook tot die 'happy many' gaan behoren. Men kan beter hopen dan vertwijfelen, zei Goethe al, wiens eerste stand beeld 8 jaar, en wiens tweede standbeeld 12 jaar na zijn dood in zijn geboortestad Frankfurt werd opgericht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 22