Aberdeen 'has
peen in the Buik'
'Geestelijke hulp
straks een luxe'
Reportage
Harde klappen in de olie-industrie
Dialoogkerk
model voor
hereniging
MAANDAG 17 NOVEMBER 1986
PAGINA 9
ABERDEEN - Het klonk
ons als plat-Gronings in de
oren, maar de Schot Alan
Wills verzekerde dat het on
vervalst 'broad Scots' was.
"Aberdeen has peen in the
Buik", zei en spelde hij ver
volgens. Een sombere diag
nose, die dwars door de
taalbarrière heen, duidelijk
maakte dat het niet goed
gaat met Europa's olie
hoofdstad, hoog aan de
Schotse oostkust.
door
Haye Thomas
De buikpijn als gevolg van de sterk
gedaalde olieprijs, heeft hier nog
niet, zoals in het Amerikaanse olie
centrum Houston, de vorm van een
epidemie. Maar de angst en vooral
onzekerheid over een mogelijk
diepe recessie, knaagt wel degelijk
aan de gemoedsrust van Alan Wills
en andere 'Aberdonians'.
Want zij beseffen maar al te goed
dat elke stagnatie en beperking in
het winnen van de Noordzee-olie,
directe gevolgen heeft voor het le
ven van 250.000 mensen in de eeu
wenoude havenstad, aan de mon
ding van de Dee.
Eerste klappen
De eerste klappen zijn al uitge
deeld en enkele duizenden banen
verloren gegaan. Het waarom daar
van begint met het trieste fïéeld
van achttien booreilanden, 'werk
loos' verankerd langs de Schotse
kust. De verwachting is dat er
meer zullen volgen.
Hun gevraagde huurprijs van
100.000 dollar per dag is al tot ver
beneden de helft gezakt. Maar met
prijzen onder de 15 dollar per bar
rel hebben de oliemaatschappijen
weinig animo om de kostbare ex
ploratie van de Noordzee-bodem
uit te breiden, of bestaande olie- en
gasvelden te ontwikkelen.
Vandaar voor de kust de groeien
de rij wachtende gigantische boor
eilanden, die - gezien de fantasti
sche investeringen - hun eigena
ren voortdurend zware hartklop
pingen bezorgen. Eén daarvan
heeft al besloten om op te geven.
De firma Global Marine uit Hous
ton in Texas.
Zij was tot voor kort de trotse ei
genares van het in Finland voor
ruim 75 miljoen pond-sterling ge
bouwde booreiland Glomar Artic
II. De koopprijs was voorgescho
ten door een groep bankiers, die
met Global Marine had afgespro
ken het booreiland over te nemen,
als de firma uit Texas dat wenste.
In de diepe val van de olieprijzen
lag deze wens uiteraard opgeslo
ten. De bankiers hebben nu in pure
wanhoop experts in de hand geno
men, om op vrijdag 6 november in
Edinburgh de nauwelijks gebruik
te Glomar Artic II bij opbod te ver-
kopen. Als de eerste van zijn soort
in Groot-Brittannië. En de pijnlijke
verwachting reikt niet verder dan
slechts eenvijfde van de oorspron
kelijke bouwprijs.
Pessimisme
Ontwikkelingen als deze voeden
de golf van pessimisme over
Schotlands industrieën in het alge
meen, die van de Noordzee-olie in
het bijzonder. Men heeft berekend
dat in de piek van een jaar geleden
zo'n 90.000 Schotten direct in de
olie-industrie werkzaam waren.
Maar dat daarvan in de komende
drie jaar zo'n 18.000 hun baan zul
len kwijtraken.
Een belangrijk deel van hen is
werkzaam in de constructie van
booreilanden en ander materiaal
voor de olie-industrie in de Noord
zee. En vooral ook in de olie-explo
ratie, die "sinds 1959 en de ontdek
king van de gigantische gasbel bij
het Groningse Slochteren in de
Noordzee, de meest spectaculaire
ontwikkelingen heeft ondergaan.
Het verder zoeken naar olie en
gas wordt nu duidelijk gestag
neerd door de val van de olieprij
zen. En niét voor niets maakte
Shell-directeur Brian Lavers ge
bruik van de nieuwswaarde, toen
hij onlangs meedeelde dat Shell sa
men met ESSO, ondanks de klap
van de gezakte olieprijzen, dit jaar
toch nog zo'n 33 miljoen pond in
het onderzoek naar en ontwikke
ling van Noordzee-olievelden zul
len steken.
Shell heeft voor zijn directe
Noordzee-activiteiten een ultra
modern hoofdkwartier in de ha
venplaats Aberdeen en behoort
duidelijk tot de langere-termijn-
spelers in het grote olie- en gasa-
vontuur van de Noordzee. De hui
dige gang van zaken drukt wel de
gelijk de stemming in het gebouw
van Shell UK Exploration and Pro
duction.
Maar het hoofd Publieke Zaken,
John Moorhouse, legt ons vlot en
energiek uit dat 'ups and downs'
nu eenmaal horen bij het avontuur,
dat in deze tijden van tegenslagen
het kaf van het koren gescheiden
zal worden en dus de gelegen
heidsgokkers afvallen. En ook dat,
alweer met een begerig oog op de
toekomst, het in hoge mate interes
sant zal zijn om te zien wat er in
februari gaat gebeuren.
Want dan vindt, ondanks alle
zorgelijke ontwikkelingen, de tien
de ronde plaats van het bieden op
nieuwe exploratierechten in het
Engelse deel van de Noordzee. En
gaat het om welke blokken en
vooral hoeveel die zullen kosten.
Een duidelijke aanwijzing dat de
droom nog' niet over is. En dat er
niet alleen nog verwachtingen,
maar ook nog mogelijkheden zijn
voor de jacht op het goud in de bo
dem van de zee, die als een van de
meest lastige, onbetrouwbare en
daarom zeer gevaarlijke wateren
geldt. Stormen komen er onver
wachts en met grote woede opzet
ten.
Angstaanj agend
In het duivelse samenspel van
wind en stromingen ontstaan er
golven van angstaanjagende om
vang, die soms dagenlang kunnen
beuken tegen de zware construc
ties van booreilanden, floatels, be
voorradingsschepen en de veelal
speciaal gecharterde visserij-vete
ranen die, 'voor het bekende geval
dat', in de buurt rondslingeren; nu
eens diep weggezonken tussen de
alsmaar voortjagende watermas
sa's, dan weer trillend als een ner
veuze equillibrist op het wankele
vlak van een schuimbekkende
golftop.
Het zijn dit soort beelden die on
willekeurig doen denken aan de
boeken van Hammond Innes en de
kleine Schotse schoolmeester Alis-
ter McLean. Zij hebben over de
gramschap van de Noordzee en de
Noord-Atlantic onderhand een ver
mogen bij elkaar geschreven. En
vanzelfsprekend is ook de oliewin
ning uit de zeebodem en alle won
deren van techniek daarmee ver
bonden, niet ontsnapt aan hun zilte
fantasieën vol pakkende intriges.
De haven van Aberdeen past he
lemaal in dit soort fantasieën.
Wind-doorwaaid, ruim van opzet,
maar toch niet te groot, draagt zij
een intiem karakter, ontstaan en
gevormd als zij is door wat eeu
wenlang haar voornaamste be
staansrecht vormde: de visserij.
Maar deze heeft herhaaldelijk
aan sterke buitenlandse invloeden
bloot gestaan. In de late Midde
leeuwen met name uit onze con
treien, toen tal van Hollanders zich
in Aberdeen en omgeving vestig
den en Hollandse vissers de ha
ringvangst, later de grote speciali
teit van Aberdeen, voor de Schotse
oostkust domineerden.
Geprikkeld door het Hollandse
haringsucces kocht stadsbestuur
van Aberdeen in 1612 een com
pleet uitgerust Hollands haring
schip en werd een Hollandse
schipper aangetrokken om de vis
sers van Aberdeen niet alleen het
haringvissen, maar ook het kaken
volgens Jan Willem Beukelszn. bij
te brengen.
Het project mislukte kansloos en
de 'Hollanders', zoals ze ook hier
werden genoemd, behielden nog
lange tijd hun haringmonopolie.
Herhaaldelijk tot grote ergernis
van de 'Aberdonians', die het ten
slotte vooral in de verre visserij
zochten. Met name wat betreft de
jacht op walvissen. En later de
diepzeevisserij in de grimmige wa
teren rondom IJsland en zelfs de
Barentszee.
De kabeljauwoorlog tegen vooral
de IJslanders en de vangstbeper
kende maatregelen van de Europe
se Gemeenschap hebben deze be
drijfstak zwaar getroffen. Als visse
rijhaven stelt Aberdeen niet veel
meer voor. Al is er nog wel de vis-
verwerkende industrie en natuur
lijk de afzetmarkt voor vis.
Mondjesmaat
Maar de visindustrie leeft duide
lijk in de schaduw van het grote
spektakel, die de exploratie en pro-
duktie van Noordzee-olie hebben
veroorzaakt. De haven heeft nieu
we bedrijvigheid gekregen door de
grote werkpaarden van de Noord
zee; de bevoorradingsschepen, die
worden ingezet bij de olie-explora
tie en -produktie in de Noordzee.
Met hun hoge zeesleper-achtige
opbouw op het voorschip en de
lange, doorlopende werkdekken,
domineren zij de haven van Aber
deen. En tegelijkertijd het beeld
Een beeld uit de tijd dat het nog goed ging met de olie-industrie in en
rond Aberdeen. Het reuzebooreiland Sedco 714, gebouwd in Zuid-Korea,
wordt gesleept naar haar plaats in Het Kanaal. De reis duurde drie
maanden. <foto AP>
somber. "Je moet niet blij zijn met raste
wat je krijgen kunt. Ook al gaat het bod
dan om korte klussen. De olie
maatschappijen die toch met ex
ploratie willen doorgaan, hebben ke van paniek.
sen situatie van té veel aan-
bevoorradingsschepen en
werkkrachten voor de booreilan
den, is er tot nu toe nog geen spra-
ieder geval één geduchte
valler".
'Ze kunnen wat onze bevoorra-
En prof. Kemp, een economische
autoriteit in het land, die openlijk
heeft vastgesteld dat Aberdeen ge
dingsschepen betreft, nu het beste vaarlijk afhankelijk
- - wordt hier afgeschilderd als een
pure wanhoopsprofeet. Zijn grote
aanvankelijk gemakkelijk vierdui- tegenspeler is directeur Marnoch
zend pond per dag vragen, r
de plaatselijke kamer van
met tweeduizend pond koophandel, die als rechtgeaard
vooral snel tevreden zijn. Want an
ders gaat een ander ermee strij
ken".
'Aberdonian' volhoudt, dat Aber
deen door de eeuwen heen wel
meer voor heter vuren heeft ge-
deze donke- staan, maar er met zijn visserij,
re tijden de cowboys er tussenuit walvisvaart, scheepsbouw, textiel,
vallen. Daar bedoel ik dan mee de landbouw en veeteelt er toch altijd
kleine opportunisten, aangetrok- weer in is geslaagd de huik op tijd
ken door de hoogtij om ook
graantje mee te pikken. Hun uit
houdingsvermogen is natuurlijk
de wind te verhangen. En dat
dit met de olie ook wel zal lukken.
Marnoch beroept zich op het on-
beperkt. Wij kunnen wat lan- verwoestbare optimisme
ger wachten. Maar er moet in de Aberdonian en de reële piogelijk-
komende twaalf maanden toch heid dat de olieprijzen tenslotte
echt wel wat veranderen. Anders is ook wel
zullen stijgen. Hij
ook de Nederlandse Smit-Lloyd wijst bovendien op gunstige ont-
de
Want er liggen er aanzienlijk
meer dan gewenst is, langs de ka
den afgemeerd. In de 'wachtka
mer', nu de exploratiedrift zo sterk
is teruggelopen. Werk is er nog
wel, maar met mondjesmaat be
schikbaar. En tegen prijzen die ver
onder het gouden niveau van tot
voor kort liggen.
De jacht op werk wordt met op
getrokken tandvlees gevoerd. Met
als de grote boosdoeners de Noren,
die met allerlei belastingvoordelen
veel te veel nautische werkpaarden
hebben gebouwd en door gebrek
aan werk in hun eigen contreien,
nu met woekerprijzen de Engelse
markt afstropen.
Dit maakt de stemming van
John Abecasis, offshore-manager
van Smit-International er niet vro
lijker op. Integendeel. Ook hij
wordt gekweld door steeds grotere
onzekerheden. Want elke 'Smit-
Lloyd', wachtend aan de kade in
Aberdeen, voert die onzekerheid
op.
"Lange en grote contracten zijn
er niet meer bij", verduidelijkt hij
hier weg".
Hun vertrek heeft sterk bijgedra
gen tot de val van de huizenmarkt,
die op een gegeven moment op het
dure Londen na, tot 's lands sterk
ste gerekend kon worden. Nu zijn
er in Aberdeen straten waar zo'n
veertig tot zeventig huizen leeg en
te koop staan. In waarde voortdu
rend zakkend tegen de hoge prijs,
die zij in de hitsige oliekoorts ver
tegenwoordigden en die er in eer
ste instantie ook voor betaald is.
Zij, die gedwongen door ontslag,
een veiliger en vooral goedkoper
heenkomen willen zoeken, zitten
nu met de handen in het haar. Het
gaat hier ook om de eerste slachtof
fers op het hellende vlak van de
olieprijzen. Waarbij af en toe de
sluiting van een wat duurdere ge
specialiseerde winkel het beeld
van de situatie accentueert.
Zoals dat ook geldt voor de plot
seling sterk gedaalde drukte in de
hotels, die nog niet zo lang geleden
de prijs voor een week logies per
dag konden vragen en de restau
rants. En de taxichauffeurs die wij
spraken, klaagden zonder uitzon
dering over vermindering van
werk.
Wanhoopsprofeet
Maar er worden vanuit Aberdeen
nog steeds 35 olievelden bevoor-
wikkelingen, nu de oliemaatschap
pijen wel gedwongen zijn om over
tollig vet uit hun bedrijfstakken
weg te snijden en zich meer dan
ooit intensief bezig te houden met
het zoeken naar goedkopere me
thodes voor de Noordzee-olie-ex-
ploratie.
Hij is het met prof. Kemp eens,
dat prijzen van 18 tot 20 dollar per
barrel nodig zullen zijn, wil de ex
ploratie weer op gang komen. En
ook hij volgt dus met argusogen de
ontwikkelingen binnen de OPEC-
organisatie. Optimisten als Mar
noch gaan er van uit dat de veer
kracht van Aberdeen zal zorgen
voor nieuwe ontwikkelingen. Hij
doelt daarbij op nieuwe indus
trieën als gevolg van de erfenis van
de hoogwaardige technische ken
nis, die in de uiterst gecompliceer
de oliewinning in de Noordzee
Aberdeen zal nalaten.
Ondertussen wordt al gewerkt
aan andere bronnen van inkom
sten. Zijn er plannen voor een
nieuwe opzet voor de visserij en
werkt een studiecommissie aan
een grootscheeps toeristenproject
voor Aberdeen en zijn inderdaad
fraaie omgeving. In de gedachten
leeft zelfs een vaste verbinding met
cruiseschepen tussen Aberdeen en
de gateway van Europa: Rotter
dam.
Kortom, bij de kamer van koop
handel in Aberdeen heeft i
Zenuwarts vreest 'bureaucratie'
AMSTERDAM (ANP) - De geeste
lijke gezondheidszorg dreigt door
bureaucratie een voorziening te
worden voor de „middle class". De
werkwijze en organisatie van de
Regionale Instellingen voor Am
bulante Geestelijke Gezondheids
zorg (RIAGG) is te geregeld en ge
reguleerd. Mensen die goed voor
zichzelf kunnen opkomen en dat
ook kunnen betalen, zullen daar
door meer gebruik gaan maken
van particuliere instanties, terwijl
degenen die dat niet kunnen het
gevaar lopen uit het zicht te ver
dwijnen. Dat zijn met name de
chronische psychiatrische patiën
ten en chronische verslaafden aan
alcohol en drugs, „de paupers van
de jaren tachtig".
door
Edith van Zalinge
Dat is de ontwikkeling die de
Amsterdamse psychiater W.G.
Mulder, hoofd van de sector
Geestelijke Gezondheidszorg van
de GG en GD in Amsterdam,
vreest als gevolg van de regionali
sering van de ambulante geestelij
ke gezondheidszorg. Hij weet waar
hij over praat, want hij was 34 jaar
geestelijke hygiëne, sinds vorig
jaar geestelijke gezondheidszorg.
Op 1 december gaat hy met pen
sioen. En hoewel hij zich vast heeft
voorgenomen zijn opvolgers op
geen enkele manier voor de voeten
te lopen, moet hem op de voor
avond van zyn vertrek toch nog
enige zorg over de toekomst van
het werk van het hart. „Al wil dat
heus niet zeggen dat de ideeën en
idealen van de nieuwe generatie
niet goed zouden zijn", benadrukt
hij.
Lappendeken
De RIAGG's gingen in 1983 van
start. Doel was de „lappendeken"
van verschillende instellingen op
het gebied van de hulpverlening in
één systeem onder te brengen. Dat
principe was in Mulders ogen pri
ma, de organisatorische uitwer
king ervan vindt hij echter slecht.
Het systeem en de te volgen pro
cedures met de bekende „intake
gesprekken" zijn volgens hem te
ingewikkeld en werken daarom
drempelverhogend voor veel men
sen. Bovendien moet de hulp in de
directe omgeving van de betrokke
ne, thuis en in de buurt, verkregen
kunnen worden. En daar schort
het nogal eens aan, aldus Mulder.
„De mensen moeten zich aanpas
sen aan de instellingen, terwijl het
andersom zou moeten zijn", stelt
hij.
Maar ook het feit dat alle
RIAGG's in het hele land volgens
hetzelfde principe worden georga
niseerd vindt hij ronduit „onnozel
en onverstandig". In de provincies
raad, die het meeste van de Noord- moed nog lang niet opgegeven. Bij
zee-olie produceren. En nog afge- de gemiddelde Aberdonian be
zien van wat er door een verdere weegt de stemming zich tussen die
exploratie allemaal bijkomt, is er van Marnoch en Kemp in. Noch
olie genoeg tot het einde van deze het optimisme van de een, noch
eeuw. Ofschoon de val in de olie- het pessimisme van de ander. Maar
prijzen Aberdeen volkomen ver- halverwege.
Mulder: chronische patiënten en
verslaafden paupers van de jaren
tachtig. (foto anp>.
is namelijk sprake van het samen
voegen van diverse hulpverle
ningsorganisaties, terwijl in de gro
te steden juist sprake is van het de-
concentreren van organisaties.
„Dat zijn twee heel andere pro
cessen. Een ander gevolg is bij
voorbeeld dat de RIAGG's in de
provincies gedwongen worden net
als in de grote steden een 24-uurs-
dienst voor acute hulpverlening te
laten draaien, terwijl er misschien
vier aanmeldingen per week zijn,
waarvan de helft telefonisch afge
werkt kan worden. „Dit soort slor
digheden ergeren me. Dat kost
geld dat veel beter voor andere za
ken op hulpverleningsgebied be
stemd kan worden", aldus Mulder.
Op straat
Mulder zegt het ook jammer te
vinden als door de vorming van de
RIAGG's de hulpverlener minder
naar de mensen toe zou gaan. „Tra
ditioneel zijn wy beschikbaar voor
de hele bevolking. Dat betekent
dat we naar de mensen toe moe
ten", zegt hij. Zijn credo is dan
ook: „Ons werk ligt op straat". De
rijdende psychiater, die al sinds
1930 in de hoofdstad opereert, past
geheel in dat plaatsje.
„Uniek in de wereld, omdat spe
cialisten in principe niet naar hun
patiënten toegaan. Wij vinden het
daarentegen juist zeer belangrijk
om te zien hoe de situatie by ie
mand thuis is. Dat zegt veel meer
dan een bezoek in keurig pak door
betrokkene aan de praktijk",
meent Mulder.
De taak van de rijdend psychia
ter is te beoordelen hoe iemand in
acute geestelijke nood geholpen
kan worden. Uitgangspunt daarbij
is dat voorkomen wordt dat ie
mand ten onrechte in een psychia
trische inrichting wordt opgeno
men. Als iemand eenmaal is opge
nomen, is de weg terug namelijk
zeer moeilijk, omdat een ex-psy
chiatrisch patiënt nog steeds een
stigma heeft, terwijl bij de „thuis
blijvers" altijd de angst blijft be
staan dat „het" weer terugkomt.
„Bovendien is het volledig her
stel van een psychiatrische patiënt
alleen te bereiken in de maatschap
pij. Je kunt dus beter proberen iets
aan de sociale omstandigheden te
veranderen, of iemand voor een af
koelingsperiode in het crisiscen
trum onder te brengen dan iemand
op te nemen", is Mulders' stellige
overtuiging.
Alcohol en drugs
Behalve met psychiatrische
hulpverlening heeft Mulder in de
loop der jaren ook veel te maken
gehad met de verslavingsproble
matiek van alcohol en drugs, die
aan het eind van de jaren zestig de
kop opstak in Amsterdam. Een,
unieke situatie, omdat in de mees
te gemeenten deze hulpverlening
door de Consultatiebureaus voor
Alcohol en Drugs wordt geregeld.
Volgens Mulder is dit echter vooral
zo gegroeid door zijn eigen interes
se en betrokkenheid by het onder
werp.
Namens de hoofdstad had hij zit
ting in de staatscommissie die de
regering van advies moest dienen
over het te voeren drugsbeleid. Ge
volg van het in 1972 uitgebrachte
advies was onder andere de schei
ding tussen soft- en harddrugs,
waar het huidige milde beleid ten
aanzien van deze soft-drugs uit is
voortgekomen.
De hulpverlening voor verslaaf
den werd opgezet en de methadon-
verstrekking (met bussen en in
wijkposten) door de GG GD
deed haar intrede. Na heel wat
moeilijke jaren vindt Mulder dat
de gemeente Amsterdam ten aan
zien van de drugsproblematiek nu
op de goede weg is. Het ontmoedi
gingsbeleid werkt volgens hem
goed en ook de hulpverlening
heeft realistischer met het pro
bleem leren omgaan. „Ik ben na
tuurlijk niet tevreden zolang het
probleem er is, maar we weten zo
langzamerhand waar we mee bezig
zijn."
Eenheid niet forceren
Geen eenheidskerk en geen ho-
telkerk (met eigen kamers voor
elke groep), maar een dialoog
kerk, waar iedereen zichzelf kan
zijn en de leden toch met elkaar
in gesprek blijven. Dót beeld van
de toekomstige herenigde her
vormde en gereformeerde ker
ken stond de werkgroep 'Toe
komstige Vormgeving' (TV) voor
ogen bij het opstellen van de
'schets 1986'.
De gecombineerde synode in
Ede hoorde dat zaterdag van de
hervormde hoogleraar dr. G.
Dingemans, voorzitter van deze
werkgroep. Met grote meerder
heid werd de schets voor een toe
komstige vormgeving aangeno
men. Uitgangspunt is de vol
strekte vrijheid van de plaatselij
ke kerk om zelf te bepalen of zij
aan het herenigingsproces wil
meedoen, zo voegde de gerefor
meerde hoogleraar theologie dr.
H. B. Weyland eraan toe. "Als de
verscheidenheid in geloofsbele
ving te groot wordt, moet de een
heid niet woren geforceerd. In
zulke gevallen moet er ruimte
zijn voor verschillend gekleurde
gemeenten in dezelfde plaats".
Zegt de schets.
In dit model krijgt de classis
(regionale kerkvergadering) een
duidelijk accent als de plaats
waar alle gemeenten elkaar ont
moeten. Met het oog daarop be
sprak de gecombineerde synode
een voorstel tot herindeling van
de classes. Twee gereformeerde
moties waarin om opschorting
van een besluit hierover werd ge
vraagd - in verband met ondui
delijkheid over de gewenste
grootte van de classis en de vraag
hoe de afvaardiging naar de ge
nerale synode moet worden gere
geld - werden verworpen. De
moties werden ernstig ontraden
als spaak in het wiel.
Deetman
Verscheidene praktische voor
stellen die samenhangen met de
toekomstige hereniging van de
twee kerken werden zonder veel
bezwaren aanvaard. Zoals het
besluit dat hervormde en gere
formeerde predikanten in el-
kaars kerken kunnen worden be
roepen. "Als minister Deetman
nou maar niet denkt, dat met één
predikantenopleiding kan wor
den volstaan", waarschuwde ds.
H. Wind uit Heerenveen. De raad
voor 'Samen op weg' zegde op
dit punt waakzaamheid toe.
Voorzitter ds. D. N. Wouters
(gereformeerd) nam zaterdag af
scheid als voorzitter van de raad
voor 'Samen op weg'. Hij is dat
veertien jaar geweest. Wouters is
directeur van het christelijk op
vangcentrum voor drugsver
slaafden 'De Regenboog' in Am
sterdam. Hij zag het herstel van
de 'enorme breuken' uit 1834 (Af
scheiding) en 1886 (Doleantie) als
een van de voornaamste taken
van de beide kerken in deze
In het radioprogramma 'Hier
en Nu' van de NCRV herhaalde
de voorzitter van de hervormde
synode, ds. H. Huting, zondag
nog eens, dat de 'staat van her
eniging' waarin de Hervormde
Kerk en de Gereformeerde Ker
ken zich nu bevinden plaatselijk
geen verplichtingen geeft, in
dien zin dat een gereformeerde
kerk of hervormde gemeente die
niét samen op weg wil dat ook
niet doet. Volgens Huting krij
gen plaatselijke gemeenten en
kerken 'tot het eind der dagen'
de tijd om samen te gaan.
Baptisten
Onder applaus keurde de al
gemene vergadering van de Unie
van Baptistengemeenten - zater
dag in Hoogeveen bijeen - de be
noeming goed van dr. O. H. de
Vries tot rector van het semina
rium in Bosch en Duin. De Vries
(45) is de opvolger van dr. J. Rei-
ling, die begin januari na 28 jaar
rectoraat afscheid neemt. Hij on-
derwij st sinds 1981 geschiedenis
en de leer van het baptisme en
systematische theologie aan het
Met de benoeming van dr. De
Vries is een roerige periode rond
de predikantenopleiding bij de
Nederlandse baptisten afgeslo
ten. De opleiding had de laatste
jaren nogal kritiek te verduren
omdat ze niet voldoende 'bijbel-
getrouw' zou zijn. Deze kritiek
was een van de redenen waarom
Reiling enkele jaren vóór zijn
pensioen het rectoraat neerleg
de. Voor de docent praktische
theologie drs. Th. van der Laan
was dat zelfs een reden ontslag te
nemen. Hij is nu doopsgezind
predikant in Utrecht.
De eensgezindheid waarmee
dr. De Vries werd gekozen (199
vóór, 30 onthoudingen en nie
mand tegen) was des te verras
sender omdat hij vóór de stem
ming zijn standpunt duidelijk
had uiteengezet. Zo noemde hij
de 'historisch-kritische' methode
van bijbelonderzoek een metho
de "die recht van bestaan heeft".
Wel behoeft deze methode, naar
zijn opvatting, aanvulling en cor
rectie. "Bij verabsolutering sterft
zij aan haar eigen eenzijdighe
den".
De Vries zei zich geheel thuis
te voelen in het veelvormige kli
maat van de Baptistenunie, "in
clusief de evangelische kant
daarvan".
Pogingen van sommigen om
het onderwijs wat bij te sturen
maakten geen kans. Zo werd een
motie om naast de samenwer-'
king met de theologische facul
teit van de Utrechtse universiteit
ook een vorm van samenwerking
aan te gaan met bijvoorbeeld de
evangelische theologische facul
teit in Heverlee (België) met 151
tegen 40 stemmen verworpen.
De motie om in de vacature-Van
der Laan een 'fundamentalisti
sche' (strikt-orthodoxe) docent
te benoemen werd hierop inge
trokken.
De vergadering steunde het
voorstel van de commissie voor
de opleiding om voor de vervul
ling van de vacature praktische
theologie een nieuwe full-time
kandidaat te zoeken. Daarmee
werden pogingen tot aanstelling
van deeltijdwerkers (onder wie
een paar 'fundamentalisten') af
gewezen.
'Ketters en Papen'
De tentoonstelling 'Ketters
en Papen onder Philips II' in het
rijksmuseum 'Het Catharijne-
convent' in Utrecht is gezien de
grote belangstelling met drie we
ken verlengd. Ze werd geopend
in september en duurt nu tot 15
december. Ongeveer 17.000 men
sen, onder wie 4000 scholieren,
hebben de tentoonstelling al be
zocht.
De tentoonstelling (in het ka
der van de manifestatie 'De eeuw
van de beeldenstorm', waaraan
zeven musea deelnemen) geeft
een beeld van de geleidelijke ver
anderingen op godsdienstig ge
bied in de zestiende eeuw.
'Voorlopig'. Het maandblad
'Voorlopig' ('Commentaar by
maatschappij en kerk') blyft on
der een nieuwe uitgever bestaan.
Het zou eind dit jaar ophouden te
verschijnen. Het blad kampt met
een sterk verminderd aantal le
zers. Gestreefd wordt nu naar
een 'beter en aantrekkelijker'
blad. In december komen daar
over nadere mededelingen.
Hervormde Kerk: aangeno
men naar Wassenaar-Zuid ('Sa
men op weg') J. Visser Den
Haag-Loosduinen.
Gereformeerde Kerken: aan
genomen naar Sleen (Dr.) kandi
daat P. J. Bakker aldaar, naar
Velsen (hervormd/gereformeerd)
T. S. van Leeuwen De Lier.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: bedankt voor Delft B.
van Zuijlekom Hattem, voor
Spakenburg H. Feenstre Berkel.
Christelijke Gereformeerde
Kerken: aangenomen naar Put
ten kandidaaat J. W. van Pelt
Breda.
Gereformeerde Gemeenten:
bedankt voor Hoogvliet R. Boog
aard Leiden, voor Middelburg L.
Blok Nunspeet, voor Nieuwdorp
A. Bac Bodegraven.
