J
1
Rijksweg; 11: project van compromissen
Aanleg zeker met
2 jaar vertraagd
Alphen aanclcn Rijn
De hele Randstad,
ligt er omheen!
rijkswaterstaat
oostelijke randweg
u
I
ttyyg|
Koudekerks.
'rsw^uae^-
T.uié c ijdrrpirtil*
•""'tl
GRONDWERK 2e FASE
Ï)G. ran HERK Tzn. b.v. f
MEUWERKERK A/D USSEL TÈL.W803-14333
Al sinds vele jaren woedt een heftige
mondelinge en papieren strijd tussen voor-
igenstanders van de aanleg van rijksweg
11, een tussen Leiden en Bodegraven
geplande verbinding die de huidige
overvolle Hoge Rijndijk moet gaan
ontlasten. Eind '84 leek het er even op dat er
schot zou komen in de werkzaamheden toen
minister Smit-Kroes speciaal naar Alphen
toog om er de eerste spade in de grond te
steken. Bezwaarprocedures en geldgebrek
bij de overheid hebben voor nieuwe
vertraging gezorgd. Alle ogen zijn nn gericht
op de Raad van State die in laatste instantie
moet oordelen over de ingediende bezwaren
tegen rijksweg 11. Pas wanneer dit orgaan -
naar verwachting over ongeveer vier
maanden - het groene licht geeft, kan
eindelijk met volle kracht aan de realisering
van de omstreden wegverbinding worden
begonnen.
door Bert Paauw
Het tracé van rijksweg 11 (stippellijn). Foto boven: voor de
rondweg om Alphen wordt reeds grondwerk verricht
(foto's Wim Dijkman)
trum Leeuwenhorst in Noordwijker-
hout. "Wy pleiten nadrukkelijk voor
aanleg van rijksweg 11. Leiden en de
bollenstreek zijn een autoweg naar
het oosten waard. Nu nog leeft bij
veel mensen de gedachte als ze naar
Utrecht moeten: in godsnaam niet via
Leiden en Alphen. Er worden omwe
gen gemaakt via Amstelveen of via de
Utrechtse Baan in Den Haag".
"Voor de vervoerbedrijven in de
bollenstreek is dat bijzonder tijdro
vend. De bollenstreek is nu een tame
lijk geïsoleerd gebied. Toeristen uit
Duitsland belanden bij Bodegraven
in een fuik. De weg langs de Oude
Rijn is uitermate ongeschikt om naar
Leiden en de bollenstreek te komen.
De VW Noordwijk adviseert toeris
ten om via Den Haag te rijden en zelf
hanteren we ook de kreet 'Leiden
mijden'. We sturen congresgangers
een folder toe waarin we ze bijvoor
beeld via Amstelveen en Schiphol la
ten rijden. Dat is wel langer, maar
duidelijker. Eigenlijk is het waanzin
dat het zo gaat. Die rijksweg 11 moet
er komen, ook al wordt het een kwes
tie van lange adem".
Het geduld van de pleitbezorgers
van rijksweg 11 zal inderdaad nog
wel even op de proef worden gesteld.
Pas wanneer de Raad van State de
bezwaren tegen de bestemmings
plannen van de hand heeft gewezen
kunnen de werkzaamheden met volle
kracht ter hand worden genomen.
Ir. Van Heijst van Rijkswaterstaat
verwacht dat de Raad van State ten
gunste van rijksweg 11 zal beslissen.
Hij baseert dat onder meer op de eer
dere goedkeuring door dit orgaan ten
het gedeelte bij Alphen
oktober '84 werd begon-
"Het zou toch wel vreemd zijn
r ze het ene stuk van rijksweg
11 werl goedkeuren en andere stuk
ken niet. Daarom ben ik optimis
tisch".
Onaantrekkelijk
Zijn de urgente gedeelten bij Al
phen en Zoeterwoude eenmaal gerea
liseerd, dan zullen in samenwerking
met die gemeenten stringente maat
regelen worden getroffen om het
doorgaande verkeer in de woonker-
Van Heijst: "Wanneer we niets aan
de oude weg veranderen, dan zou voir
gens onze berekeningen de verkeers
intensiteit door Zoeterwoude-Rijn-
dyk met 30 procent en op het andere
gedeelte van de Hoge Rijndijk met 50
procent afnemen. Met een verwachte
Toen minister Neelie Smit-Kroes
van verkeer en waterstaat in ok
tober 1984 bij Alphen een spade
de grond instak als symbolisch
begin van de aanleg van rijksweg
11, werd door de voorstanders
van deze omstreden, tussen Lei
den en Bodegraven te realiseren
verbinding een diepe zucht van
verlichting geslaakt.
Eindelijk leek er schot te komen in
de schier eindeloze pogingen om de
tot dan toe papieren en mondelinge
strijd te verruilen voor daadwerkelij
ke actie. In 1988 zou het eerste ge
deelte van de rijksweg 11, de rond
weg om Alphen, worden opgeleverd;
een jaar later gevolgd door het twee
de urgente gedeelte, dat tussen Zoe
terwoude en de aansluiting op rijks
weg 4 (Amsterdam-Rotterdam) bij
Leiden. In de jaren negentig zouden
de resterende gedeelten worden afge
bouwd.
Inmiddels kan er alweer een forse
streep door die planning worden ge
haald. Voortwoekerende bezwaar
procedures en geldgebrek bij de
overheid zijn er de oorzaken van dat
er zeker twee a driejaar vertraging zal
optreden. Terwijl er zelfs nog altijd
een (kleine) kans bestaat dat het ont
werp van rijksweg 11 definitief, of in
elk geval voor geruime tijd in de bu
reauladen verdwijnt.
Dat hangt af van de uitspraak die
de Raad van State, waartoe de be
zwaarmakers tegen rijksweg 11 zich
in laatste instantie hebben gericht,
over ongeveer vier maanden zal doen.
Vorige week troffen voor- en tegen
standers elkaar weer eens op een
hoorzitting bij het hoogste (aan de
Kroon en regering) raadgevende or
gaan in ons land. De al eerder op ge
meentelijk en provinciaal niveau aan
gedragen argumenten werden op
nieuw uitgewisseld, nieuwe gezichts
punten waren er nauwelijks.
Dossiers
De geschiedenis van rijksweg 11
moet inmiddels wel zo ongeveer een
metersdikke stapel dossiers tellen. Al
aan het einde van de jaren vijftig
werd gesproken over een vlotte ver
binding tussen Leiden en Bodegra
ven, ter ontlasting van de kronkelige
tweebaansweg langs de Oude Rijn,
een weg die langs Zoeterwoude-Rijn-
dijk, Hazerswoude-Rijndijk en dwars
door Alphen loopt.
Met de toename van het verkeer op
de Hoge Rijndijk namen in het verle
den ook de klachten toe over stank-
hinder door schadelijke uitlaatgas
sen, geluidoverlast en, niet in de laat
ste plaats, de verkeersveiligheid.
Voorstellen en ontwerpen van een
nieuwe wegverbinding vlogen over
tafel.
In 1978 hakte de toenmalige minis
ter van verkeer en waterstaat, Tuyn-
man, de knoop door. Hij wilde een
nieuwe rijksweg 11 die zo dicht mo
gelijk langs de spoorlijn Leiden-
Woerden zou lopen om drastische
doorsnijdingen van het open veen-
weidegebied te voorkomen. Alleen
bij Alphen zou van het spoortracé
worden afgeweken in verband met de
toekomstige woonwijk Kerk en Za-
Was het aanvankelijk de bedoeling
om te komen tot een twee keer 2-
strooks autosnelweg, in 1981 besloot
de Tweede Kamer tot een twee keer
1-strooks autoweg met op enkele
plaatsen gelijkvloerse kruisingen.
Om verkeerstechnische en veilig
heidsredenen werd voor de gedeelten
rond Kerk en Zanen en tussen Zoe
terwoude en rijksweg 4 vastgehou
den aan het idee van een 2 keer 2-
strooksweg.
De volgende stap op weg naar reali
sering van rijksweg 11 was aanpas
sing van de bestemmingsplannen
van de betrokken gemeenten. Een
moeizame stap, want er moest het no
dige overhoop worden gehaald om de
weg in te passen in een gebied met
een grotendeels agrarische bestem
ming. Invloedrijke organisaties als
Natuur en Milieu en de werkgroep
Milieubeheer van de Leidse universi
teit tekenden bezwaar aan, eerst op
gemeentelijk niveau, daarna op pro
vinciaal niveau en ten slotte bij de
Raad van State.
Ruilverkaveling
Daarnaast ontstond onder de in het
weidegebied wonende en werkende
boeren gemor. Heel wat boeren be
schikten aan beide zijden van de
spoorlijn over terreinen. Met een
druk bereden rijksweg in het ver
schiet vreesden ze dat een behoorlij
ke bedrijfsvoering erg moeilijk, zo
niet onmogelijk zou worden. Boven
dien waren ze beducht voor de finan
ciële consequenties van geopperde
ruilverkavelingsplannen (plannen
voor grondruil, bedoeld om verspreid
liggende terreinen van een agrariër
op elkaar te laten aansluiten).
Dat was de situatie tot voor enkele
jaren geleden. De protesten van de
agrariërs zijn inmiddels nagenoeg
verstomd. De ruilverkaveling is over
het algemeen tot tevredenheid gere
geld. Tijdens de hoorzitting bij de
Raad van State vorige week was het
ontbreken van een 'boerenprotest'
opmerkelijk.
Wel aanwezig was E. Meelis van de
werkgroep Milieubeheer die betoog
de dat de drukte op de Hoge Rijndijk
de afgelopen jaren met tien procent is
afgenomen, in tegenstelling tot de
verwachtingen met betrekking tot
een spectaculaire groei van het
wegverkeer.
Volgens ir. F.van Heijst van Rijks
waterstaat is de verkeersintensiteit
op de Hoge Rijndijk de laatste jaren
inderdaad niet toegenomen, maar
heeft die intensiteit zich vanaf 1983
gestabiliseerd op een niveau van
ruim 18.000 motorvoertuigen per et
maal. "Het klinkt natuurlijk aardig
om te zeggen dat de drukte niet toe
neemt, maar die weg zit op het huidi
ge niveau al tjokvol. Er kan gewoon
niet zoveel meer bij. Het aantal ver
keersongevallen is, wanneer je het af
zet tegen het landelijke beeld, ook
duidelijk ongunstig".
"In de spitsuren ontstaan er flinke
files die ertoe hebben geleid dat auto
mobilisten alternatieve routes zijn
gaan zoeken. In de afgelopen jaren
de drukte op de weg naar Alphen v
Hoogmade en Woubrugge met
tien procent toegenomen. Tevens
geconstateerd dat er steeds
bruik wordt gemaakt van een sluip
route via Zoeterwoude-dorp en Zoe-
termeer. Mede om die ongewenste
ontwikkelingen tegen te gaan is rijks
weg 11 nodig".
De opvattingen van Rijkswater
staat worden gedeeld door de betrok
ken gemeenten en door de in deze
contreien gevestigde bedrijven. Een
aantal ondernemers, alle vertragin
gen rond rijksweg 11 beu, heeft zich
het afgelopen vooijaar spontaan ver
enigd tot 'actiegroep'. Eén van hen is
J. Glas, directeur van het congrescen-
toename van het verkeer zou dat toch
nog een vrij grote drukte op de oude
weg betekenen".
"Daarom moet het verkeer straks
richting rijksweg 11 worden gedwon
gen. Met Leiden is al een vlotte ver
binding vanaf de Hoge Rijndijk via
de ontsluitingsweg Roomburg naar
rijksweg 11 geregeld. De doorgang
via de oude weg wordt krap gemaakt,
aan beide zijden van Zoeterwoude-
Rijndijk. Bovendien wordt in Zoeter
woude zelf nog een stop ingebouwd
die het zeer onaantrekkelijk zal ma
ken om per auto voor die route te kie-
Aan dergelijke maatregelen wordt
ook gedacht ten aanzien van Alphen.
Van Heijst denkt dat dank zij rijks
weg 11 de verkeersdruk op Leiden
beter gespreid zal worden. "Automo
bilisten die aan de zuidkant van Lei
den moeten zijn, zullen niet meer via
de Hoge Rijndijk rijden maar bij
rijksweg 4 linksaf slaan en via het
Lammenschansplein de stad ingaan.
Via de Churchilllaan en de Churchill-
brug bestaat er dan voor degenen die
in de bollenstreek moeten zijn een
behoorlijke aansluiting naar rijksweg
44 (Amsterdam-Wassenaar)".
Zorgvuldig
Zoals eerder vermeld wachten alle
betrokken partijen vooralsnog op de
uitspraak van de Raad van State die
ongeveer maart/april volgend jaar zal
afkomen. De milieu-organisaties die
zich altijd fel hebben afgezet tegen
rijksweg 11 hoeven zich by een voor
hen eventuele negatieve uitspraak
niet als grote verliezers te beschou
wen. Uiteindelijk zijn ze er met
kracht van argumenten in geslaagd
een aantal belangrijke wijzigingen in
de oorspronkelijke plannen voor el
kaar te krijgen. Zo is een eveneens
tussen Leiden en Alphen gedachte
secundaire weg van het. programma
afgevoerd, wordt rijksweg 11 in
plaats van een 4-baansweg voor een
groot gedeelte 2-baansweg en is het
tracé van rijksweg 11 naar de spoor
baan verlegd om de schade voor het
weidegebied te beperken.
Ir. Van Heijst zegt, ondanks alle
vertragingen, waardering te hebben
voor de in de loop der jaren geuite
bezwaren. "Het heeft alle partijen ge
dwongen goed na te denken over de
plannen. Het mag dan tijd hebben ge
kost, uiteindelijk heeft het geresul
teerd in heel zorgvuldige besluitvor
ming".
"En mocht de Raad van State de
bestemmingsplannen onverhoopt af
keuren, dan ligt er dus een stuk zand-
baan bij Alphen dat wij weer moeten
afgraven. Maar ik denk niet dat het
zal komen".
I: ,,J
De Hoge Rijndijk: ruim 18.000 voertuigen per dag.
ZATERDAG 15 NOVEMBER 1986
RX
JA
HL Jk BIJLAGE VAN HET LEIOSCH/ALPHENS DAGBLAD
PAGINA 23
