Gifstroom treft
ook kustvisserij
Zwarte-pieten met de Walrus
Kamer wantrouwt schaderegeling
ABP zweeg bewust
over ontvangen wir
Weer grote
hasj vangst
Minister erkent afluistering
Wy cultiveren ouderwets vakmanschap.
En doen aan moderne vormgeving.
VRIJDAG 14 NOVEMBER 1986
DEN HAAG (ANP/GPD) - Het Visserij schap in Rijswijk heeft de kustvissers geadviseerd
niet langer te vissen in het gebied tussen de Nieuwe Waterweg en Scheveningen. Dit in
verband met de grote hoeveelheid gif, die via de Rijn de Noordzee instroomt.
Volgens woordvoerder Roos is dit
advies gegeven uit voorzorg om
discussies over de kwaliteit van de
in dit gebied gevangen vis en gar
nalen te vermijden. In het kustge
bied vissen voornamelijk kleine
(garnalen)kotters. Zowel de rivier-
'Betalen voor
extra politie'
DEN HAAG (GPD) - Minister Van
Dijk van binnenlandse zaken wil
laten betalen voor extra politie-in-
zet .bij grote evenementen. De mi
nister wil dit principe alleen toe
passen op uitzonderlijke situaties.
Hij weet echter nog niet welke cri
teria daarvoor moeten worden ge
hanteerd.
Minister Korthals Altes van justi
tie deed als eerste de suggestie dat
voetbalclubs moeten gaan betalen
voor de inzet van extra politie. Van
Dijk wil alle grote evenementen in
de discussie betrekken. Ten aan
zien van betaling voor politie-inzet
door voetbalclubs vraagt hij zich af
of dit slechter is dan het verbieden
van een wedstrijd of een wedstrijd
laten spelen zonder publiek.
VROUW GEDOOD - De Zoeter-
meerse politie heeft gisteren in
haar huis het lichaam van een 31-
jarige vrouw gevonden. De politie
was gealarmeerd door de ex-vriend
van het slachtoffer die haar wilde
bezoeken, maar geen gehoor kreeg.
De vrouw had volgens de politie
onder, meer een aantal hoofdwon
den. De vrouw deed eerder deze
week aangifte van een poging tot
doodslag. Meer bijzonderheden
wilde de politie in het belang van
het onderzoek niet geven.
als de zeevissers zullen eventuele
schade die zij lijden als gevolg van
de giflozing in de Rijn, verhalen op
het Zwitserse chemieconcern San-
doz, dat verantwoordelijk is ge
steld voor de vervuiling.
De omvang van de schade is nog
zeer onduidelijk. Op 19 december
is er in Rotterdam een vervolgcon
ferentie van de Rijnoeverstaten,
die meer duidelijkheid moet bren
gen. De Tweede Kamer is er overi
gens niet gerust op dat deze confe
rentie tot concrete resultaten zal
leiden. Zowel de regeringspartijen
als de oppositie vrezen dat het uit
eindelijk bij mooie woorden zal
blijven, zo bleek gisteren tijdens
een spoedoverleg van de vaste ka
mercommissie voor verkeer en wa*
terstaat.
Volgens Melkert (PvdA) moet
Nederland zelf met initiatieven ko
men omdat van Frankrijk en West-
Duitsland op dat vlak weinig mag
worden verwacht. Bovendien is hij
er nog lang niet van overtuigd dat
de Zwitserse regering tot vergoe
ding van opgelopen schade (door
minister Smit-Kroes voorlopig op
700.000 gulden geschat) bereid is,
voor het geval Sandoz zelf niet
over de brug mocht komen.
Sandoz heeft gisteren volledige
aansprakelijkheid aanvaard voor
de schade de is ontstaan door de
vervuiling op grote schaal van de
Rijn na de brand op 1 november.
De technisch directeur van het
chemieconcern, Hans Winkler, zei
dat Sandoz en haar verzekerings
maatschappijen, elke gerechtvaar
digde claim zouden honoreren. Hij
zei dat het riog te vroeg was om be
dragen te noemen.
Sandoz heeft meegedeeld dat er
op het moment van de brand onge
veer 1.246 ton chemicaliën op het
terrein waren opgeslagen en dat
934 ton ervan landbouwchemica-
MAASTRICHT (GPD) - Hoewel ABP-juristen, Masson incluis, nu ont
kennen dat het innen van wir-prem'ies moest worden verhuld, is zeven
jaar geleden zeer omzichtig gehandeld en heeft men het niet aan de grote
klok durven hahgen dat men wél premies ontving via deelname in parti
culiere bv's. Toch heeft het ministerie van financiën er destijds al weet
van gehad.
Dit bleek gisteren tijdens het getuigenverhoor van een ABP-jurist op
de zesde dag in de strafzaak tegen mr. Ed Masson voor de rechtbank te
Maastricht. Mr. Fennes was tot 1982 hoofd afdeling onroerend goed bij
het ABP en samen met Masson nauw betrokken bij de financieringscon
structie van de sporthallen van A. Poot. Thans is Fennes hoofd algemene
personeelszaken bij DSM. Gisteren werd hij door de Maastrichtse recht
bank als getuige gehoord.
Anders dan Masson verklaarde Fennes dat hij én Masson volledig op de
hoogte waren. Masson daarentegen bekent weliswaar dat hij de geestelij
ke vader is van de wir-constructie maar ontkent betrokken te zijn ge
weest bij de' verdere juridische uitwerking waaruit de valsheid in ge
schrifte zou zijn ontstaan. Volgens Masson had niet hij als adjunct-direc
teur beleggingen de verantwoordelijkheid maar Bogaard, de inmiddels
overleden directeur van de afdeling.
„Er hoefde niets verhuld te worden. Het was overigens niet de eerste
zaak. Al in het World Trade Centre in Amsterdam hebben we samèn met
de Fries-Groningse-Hypotheekbank een bv opgericht om wir-premies te
krijgen. Natuurlijk waren we voorzichtig. We gingen het niet van de da
ken schreeuwen. Anders zou de overheid dé gaten in de wet dichtmaken.
Dat is later trouwens ook gebeurd. Maar toen was het een volstrekt legale
zaak", aldus Fennes.
liën waren. De grootste potentiële
vervuilers waren ongeveer 12 ton
kwikmengsel dat Trillex heet - ge
lijk aan 1,9 -ton zuivere kwik - en
kunstmeststoffen op basis van pa-
rafine en olie.
De milieucommissaris van de
EG, Stanley Clinton Davis, heeft
gisteren in Straatsburg gewaar
schuwd dat andere bedrijven aan
de Rijn profijt zouden kunnen
trekken van de vervuiling door
Sandoz om zelf ook afval te dum
pen en hij zei dat regeringen extra
waakzaam moesten zijn om dat te
voorkomen. Volgens Stanley Clin
ton Davis heeft de Zwitserse rege
ring inmiddels toegezegd de oever
landen van de Rijn te willen com
penseren voor de schade.
DELFZIJL (ANP) - De gemeente
politie van Delfzijl heeft gistermid-,
dag een partij hasj onderschept
van bijna 6.000 kilo. De hasj zat,
verstopt in blikken, in twee vracht
wagens. Die stonden in het nabij
Delfzijl gelegen Farmsum gepar
keerd. Dit heeft de Groningse offi
cier van justitie mr. Severein mee
gedeeld.
De lading heeft een geschatte
marktwaarde van 10 a 15 miljoen
gulden. Het is volgens Severein de
grootste partij hasj die ooit in de
provincie Groningen is gevonden.
Het is de tweede grote hasjvondst
van deze week. Maandag werd in
een schip in de haven van Terneu-
zen 8.000 kilo aangetroffen.
De politie heeft in verband met
de Farmsumse hasjvangst twee
mannen aangehouden. Justitie wil
nog niets zeggen over hun identi
teit. Het is nóg niet bekend waar de
partij hasj vandaan komt, ook niet
waar die naar toe moest.
De politie vond de verdovende
middelen min:, of meer bij toeval.
De vrachtwagens stonden voor een
winkel geparkeerd in Farmsum.
De eigenaar van de winkel vond dit
verdacht en waarschuwde de poli-
tie. De twee mannen werden tij
dens de politie-actie aangehouden.
Mr. Severein verwacht dat er nog
meer arrestaties zullen volgen.
Uit naam van Vaclav Havel, de Tsjechische schrijver
die de Erasmusprijs heeft gekregen, sprak zijn in Ame
rika wonende vriend Jan Try ska gisteren een 'dankre
de' uit. Havel wilde zijn land niet verlaten, uit vrees
dat hij niet terug zou mogen keren.
Over de rede ontstond gisteren enige opschudding,
omdat in de Nederlandse vertaling een wel door Trys-
ka uitgesproken verwijzing naar de Tsjechische men
senrechtenorganisatie Charta '77 ontbrak. Minister
van der Broek (buitenlandse zaken) had eerder laten
weten niet gelukkig te zijn met deze verwijzing. Noch
de Erasmusstichtingnoch het ministerie van buiten
landse zaken zijn echter verantwoordelijk voor het
weglaten van de verwijzing naar de Charta. Charta
woordvoerder Frantisek Janouch, die gisteren de Er
asmusprijs in ontvangst nam, zei dat de weglating in
de tekst te wijten is aan een technisch fout, waarvoor
hijzelf de verantwoordelijkheid draagt. Er moet vol
strekt geen politieke betekenis aan worden toegekend.
Janouch maakte verder bekend dat Havel de aan de
Erasmusprijs verbonden geldprijs van 200.000 gulden
onder meer heeft geweigerd om te voorkomen dat de
Tsjechoslowaakse autoriteiten hem ervan zullen be
schuldigen een „door het Westen betaalde dissident" te
zijn. Het bedrag zal nu worden besteed, in overleg met
Charta '77, ter bevordering van de onafhankelijke
Tsjechoslowaakse cultuur, zo zei Janouch. (foto anp
Justitie gaat helers harder aanpakken
DEN HAAG (ANP) - Minister Kort
hals Altes (justitie) heeft gisteren
ip de Tweede Kamer erkend dat er
wel is afgeluisterd in de zogeheten
Makro-zaak. Hij kwam tot deze er
kenning na vragen van het PSP-
kamerlid Van Es.
In een eerder stadium - eveneens
in antwoord op schriftelijke vragen
- had Korthals Altes ontkennend
geantwoord op vragen over het af
luisteren. "Tijdens het opsporings
onderzoek naar de brandstichting
bij de Makro (in Muiden) zijn geen
telefoongesprekken afgeluisterd"
aldus de minister nog begin dit
Tijdens het debat over de justi
tiebegroting in de Tweede Kamer
bevestigde hij dat gisteren onder
de toevoeging, dat het opsporings
onderzoek duurde van 17 septem
ber tot 2 oktober van vorig jaar. In
diezelfde periode werd de brieven
bus van de lokale omroep Stad
Amsterdam „leeggehengeld". Na
beëindiging van het opsporingson
derzoek werd er een gerechtelijk
vooronderzoek gestart. De rechter
commissaris gaf toen bevel tot het
afluisteren van telefoongesprek
ken, zo informeerde de minister de
Kamer. Hij noemde die handelwij
ze rechtmatig en niet in strijd met
wet en zorgvuldigheid.
Heling
Korthals Altes zei gisteren dat de
registratie van de verkoop van bij
diefstal verkregen goederen en de
controle daarop zal worden verbe
terd. De minister zei dat de recher
che-adviescommissie Wellicht nog
dit jaar suggesties zal doen in de
strijd tegen de heling. Korthals Al-
tès noemde het voorkomen en be
strijden van heling het middel bij
uitstek om diefstal te voorkomen.
Ook bij de politie-opleidingen zal
aan de helingbestrijding aandacht
worden geschonken, zo zei de be
windsman.
Korthals Altes zei verder dat de
achterstand in werkzaamheden op
verschillende terreinen van de
rechtspleging kan worden ingelo
pen. Hij wees er daarbij op dat de
personele bezetting bij de rechter
lijke macht de afgelopen jaren
sterk is gegroeid.
Staatssecretaris Korte-Van He
mel bestreed de opvattting als zou
er op hét terrein van de kinderbe
scherming sprake zijn van extra
bezuinigingen. De suggestie daar
over van het Werkverband Integra-
tiè Jongerenwerk Nederland
(WIJJST) noemde zij „apert onjuist".
Het op het terrein van de kinderbe
scherming gehanteerde financie
ringssysteem is niet ten nadele van
de inrichtingen, zo betoogde de
staatssecretaris.
Man opgepakt
voor branden
in Volendam
VOLENDAM (ANP) - De politie
van Volendam heeft op 8 novem
ber een 39-jarige man uit Hoorn
aangehouden die wordt verdacht
van brandstichting in Volendam.
Dat is gisteren bekendgemaakt
door de Amsterdamse persofficier
mr. H. Wooldrik. De man in de eer
ste plaats verdacht van brandstich
ting in de nacht van 5 op 6 septem
ber.
Toen brandden aan de Haven
een woonhuis en vier souvenirwin
kels tot de grond toe af. Ruim hon
derd gasten moesten die nacht het
aangrenzende hotel Spaander hals
over kop verlaten, maar het etablis
sement liep slechts rook- en water
schade op. Onrust in Volendam
leidde destijds tot uitgebreide ex
tra politiepatrouilles.
Op grond van de verdenking, de
ze brand met een vluchtige stof te
hebben aangestoken, heeft het
openbaar ministerie de bewaring
van de verdachte voor de gebruike
lijke termijn van dertig dagen
gevorderd. De raadkamer van de
Amsterdamse rechtbank beraads
laagt daarover donderdagmiddag.
Volgens mr. Wooldrik ontkent
de verdachte nadrukkelijk elke be
trokkenheid. Mede om die reden
worden zijn personalia niet vrijge
geven. Wel beschouwt justitie hem
als "een zeer serieuze verdachte".
De man wordt ook verhoord over
de brand, die in de nacht van 6 op 7
september drie kermisattracties
verwoestte en de loods van een
schildersbedrijf zwaar beschadig
de. Ook bij die brand zegt de man
niet betrokken te zijn.
Kraakpand
Voogd moet
toch ontruimd
AMSTERDAM (ANP) - De kraak
sters van het pand aan de Tweede
Jan Steenstraat 114 in Amsterdam,
eigendom van Voogd, de geschor
ste directeur sociale verzekeringen
van het .ministerie van sociale za
ken, moeten daar nu toch vertrek-,
ken.
De kraaksters verloren gisteren
het kort geding dat zij tegen de
staat hadden aangespannen om
ontruiming te voorkomen. Voogd
had in februari geprobeerd de
kraaksters met behulp van een
knokploeg uit zijn woning te krij
gen. Volgens rechtbankpresident
mr. B.J. Asscher heeft het kraken
plaatsgevonden in een periode van
functionele leegstand „die aan ie
dere eigenaar van een woning
moet worden gegund na het ver
trek van een huurder".
De laatste huurder zegde zijn
contract per 1 februari van dit jaar
op. De sleutels stuurde hij naar
Voogd, die ze, zo heeft hij ver
klaard, pas op 4 óf 5 februari had
ontvangen.
Op de middag van de vijfde werd
het pand gekraakt. In die tijd had
Voogd volgens Asscher niet de mo
gelijkheid gehad over eventuele
verhuur van de woning te kunnen
beslissen. Om de woning te kun
nen verhuren had hij tenminste de
tijd móeten hebben gehad om het
huis te bekijken na het vertrek van
de vorige huurder, aldus de recht
bankpresident.
Poltie-ambtenaar Koops. bij de
partij drugs van 6000 kilo. (fotoANP)
DEN HAAG - Hoe kan ik zoveel
mogelijk boter van mijn eigen
Een goede sigaar is puur natuur.
Binnengoed, dekblad en omblad horen
voor 100% uit eerlijke tabak te bestaan.
En die ouderwetse strengheid geldt
ook voor onze hedendaagse sigaren.
Kijk maar naar Chicos. Lang en slank.
Met een karaktervol omblad, dat uit
dagend tevoorschijn steekt. Geurig en
vol is het aroma. Een ronde compositie,
speels en zinnelijk. Eén plezierig
samengaan van ouderwets vakman
schap en moderne vormgeving. Ver
krijgbaar als pittig milde Chipos. Java,
(10 stuks 6,40) en als aromatisch lichte
Chicos Brazil (10 stuks 6,80).
hoofd op dat van mijn tegenstan
der smeren. Dat was ongeveer de
grap van het gezelschapsspel dat
de Tweede Kamer deze week
speelde. Inzet: twee onderzeeboten
ter waarde van 960 miljoen gulden.
Het begon allemaal in 1975. De
marine wilden nieuwe onderzeebo
ten en begon met het maken van
plannen. Het politieke tij was niet
door
Henri Kruithof
erg gunstig. Het kabinet-Den Uyl
had net besloten .tot de aanschaf
van nieuwe F16-straaljagers en het
wilde niet ook nog eens vele mil
joenen guldens uittrekken voor
nieuwe 'speeltjes' voor het varende
deel van de krijgsmacht.
Het eerste kabinet-Van Agt gaf
wel toestemming voor de bouw,
zonder echter goed te weten waar
voor het toestemming gaf. Een
nauwgezette kostenraming was er
niet. Bovendien- vond de marine
dat de nieuwe speeltjes te eenvou
dig waren. Ze wilde meer geavan
ceerde onderzeeboten. In de loop
van de daarop volgende jaren nam
de marine geheel op eigen houlje
telkens beslissingen voor wijzigin
gen en aanpassingen, waardoor de
schepen uiteindelijk 960 miljoen
gulden zullen gaan kosten, in
plaats van de geplande 460 mil
joen. En de politiek wist van niets.
In 1984 werd langzamerhand
duidelijk wat er aan de hand was,
maar toen was het te laat. Er viel
niets meer terug te draaien. Het
enige wat de toenmalige bewinds
lieden nog konden doen, was de
marinetop de laan uitsturen en het
departement zo te reorganiseren
dat herhaling van dit soort zaken
werd voorkomen.
Boter
Deze week mocht de Tweede Ka
mer haar eindoordeel over dit de
bacle geven. De feiten waren be
kend en besproken, nu moesten de
politieke conclusies worden ge
trokken. De deelnemende kamer
leden namen zich voor een afstan
delijke politieke conclusie te trek
ken en niet teveel op de persoon te
spelen. Maar de praktijk bleek ster
ker dan de leer.
De drie grote partijen (CDA,
PvdA, en WD) en D66 hadden alle
vier boter op hun hoofd. Elk van de
partijen had in enige fase van het
drama wel verantwoordelijk be
windsman op defensie gehad. Het
debat ontaardde daardoor in het af
schuiven van zoveel mogelijk bo
ter naar het hoofd van de tegen
stander.
Het lijkt er op dat het eerste kabi
net-Van Agt (met de huidige WD-
minister Van Eekelen als de staats
secretaris dié er over ging) de
grootste verantwoordelijkheid
draagt. Het mislukte tweede kabi
net-Van Agt (verantwoordelijk:.
Van Mierlo van D66 en Stemerdink'
van de PvdA) heeft wel wat gepro
beerd, maar kreeg de tijd niet. Het
eerste kabinet-Lubbers (met De
Ruiter en Van Houwelingen van
het CDA op defensie) stelde uitein
delijk orde op zaken, maar toen
was het kwaad al lang geschied.
De politiek lijkt weinig geleerd
te hebben van eerdere debatten
over financiële drama's. Na de par
lementaire enquête over de RSV-
affaire deed de Kamer ook weinig
anders dan een zondebok zoeken.
Deze (Van Aardenne) hoefde uit
eindelijk het veld niet te ruimen
maar was politiek zodanig bescha
digd dat hij niet goed meer kon
functioneren.
Slooppartij
De PvdA zag zo'n zaak weer aan
komen met het onderzoek naar de
fraude met bouwsubsidies. Het
leek de socialisten wel leuk om de
CDA-staatssecretaris Brokx lange
tijd aan een draadje te laten bunge
len, om daarmee het CDA flink te
beschadigen. Fractievoorzitter
Bert de Vries zag dat echter aanko
men en knipte het draadje bij voor-
baat door. Brokx exit.
In Van Eekelen zag de PvdA ook
weer een aardig object voor zo'n
politieke slooppartij. Tijdens het
debat over de regeringsverklaring,
afgelopen zomer, eiste oppositie
leider Wim Kok zelfs zijn hoofd.
Deze week deed zijn partijgenoot
Harry van den Bergh het nog eens
dunnetjes over.
Driekwart van zijn toespraak (al
thans zoals die op papier stond)
ging over de verantwoordelijkhèid
van Van Eekelen voor deze affaire.
Maar dat was wat de coalitiepart
ners CDA en WD hadden ver
wacht. Zij namen Van den Bergh
zodanig onder vuur dat zijn betoog
niet een half uur duurde, zoals ge
pland, maér bijna drie keer zo lang.
Daardoor slaagde Van den Bergh
niet in zijn opzet. Zij eigen schat
ting achteraf was dat Van Eekelen
toch wel enigszins beschadigd uit
de strijd was gekomen, maar daar
lijkt het allerminst op. De minister
zelf voelt het zo in ieder geval niet.
Hem was alle informatie onthou
den en hij kon dus niet ingrijpen,
zo ongeveer beschrijft hij zijn ei
gen rol in het Walrus-drama, waar
voor hij uiteindelijk overigens wel
enige mede-verantwoordelijkheid
aanvaardde.
Ellenlange debatten zoals dat
over de Walrus zijn volgens de
Tweede Kamer nuttig omdat er les
sen voor de toekomst uit te trek
ken zijn. De praktijk is wat anders.
Het draait steeds weer uit op het
aloude zwarte pietenspel. Zolang
één van de partijen ook maar het
geringste vermoeden heeft politie
ke munt uit dergelijke affaires te
kunnen slaan, zal dat ook wel zo
blijven.
