Jeugd krijgt les in vissen
WWMML
Bosliefje, goed verhaal, mooie decors
Kinderen naar buitenland
WOENSDAG 29 OKTOBER 1986
PAGINA 19
PAGINA VOOR JONGEREN
Eindredactie Bert Paauw
Telefoon 071 - 144941, toestel 242
KORTWEG
Schandaal
De tweede voorzitter van de
conservatieve partij van Mar
garet Thatcher in Engeland is
dit weekeinde opgestapt. Hij
heeft een prostituee 7000 gulden
betaald zodat zij enige tijd naar
het buitenland kon om de pers
van zich af te schudden. Archer
ook schrijver van romans
zou een verhouding met de des
betreffende prostituee hebben
gehad. Hij ontkent dat, maar be
taalde haar wel om Groot-Brit-
tannië verlaten. Toen een krant
dét feit onthulde, legde Archer
Weglopers
Jongeren die weglopen moe
ten beter worden opgevangen.
Aanhouding door de politie en
vervolging van de hulpverle
ners lost in de meeste gevallen
niets op. Dat vindt de Raad voor
het Jeugdbeleid die de regering
adviseert. Jaarlijks lopen 25.000
jongeren van huis weg, meer
jongens dan meisjes. Volgens de
raad zou een 'time out', een kor
te afkoelingsperiode buiten het
gezin, veel beter helpen.
De raad vindt ook dat hulp
verleners beter moeten worden
beschermd. Het verbergen van
weggelopen jongeren zou niet
langer strafbaar moeten wor
den gesteld.
Een van de mooiste stripboeken
die bij Casterman recent is ver
schenen, is ongetwijfeld Boslief
je De Elzasser in de reeks Wordt
Vervolgd Romans. Een verhaal
van tekenaar Servais en scena
rist DeWamme. Eerder versche
nen in deze verhalenserie Bos
liefje, en Malmaison.
Vooropgesteld mag worden
dat Servais schitterende pente
keningen wrocht, sfeervolle
landschappen tekent, de ver
schillende (conflict)situaties
mooi in beeld weet te brengen,
waarbij tevens duidelijk wordt
dat beide samenstellers van Bos
liefje elkaar uitstekend aanvoe
len.
De striproman speelt zich af bij
het uitbreken van de Eerste We
reldoorlog met in de hoofdrol de
figuur van Violette, Bosliefje. .Zij
is een vrijgevochten, mooi jong
en blond meisje dat zich tegen de
gevaren van een bezettings
macht teweer weet te stellen. Het
geheel speelt zich verder af in
een bosachtige omgeving, waar
voor het Franse Ardennengebied
model staat.
Het is een zeer reëel stripver
haal dat om het populair te zeg
gen 'zo uit het leven gegrepen'
kan zijn. Dat is niet zo verwon
derlijk, want Bosliefje is geënt
op iemand die bestaat of bestaan
heeft. Er is echter ook sprake van
'mystificatie'. In deel 1 van de
Bosliefje-reeks vertelde auteur
DeWamme dat het ging om ver
halen die een oude vrouw uit de
Franse Ardennenstreek hem ver
teld had. Die oude vrouw had
dus de Eerste Wereldoorlog aan
den lijve ondervonden en hem
van haar wedervaren verslag ge
daan. Deze bejaarde dame (op
dat moment 94 jaar) was in haar
jeugd net zo vrij en frank ge
weest als Violette. De conserva
tieve dorpsgemeenschap keek
haar enigszins scheef aan, kon
haar ongebonden bestaan waarin
diverse relaties met mannen een
rol speelden niet erg waarderen.
In een interview met het strip
blad Wordt Vervolgd van Caster
man vertelde DeWamme later
dat Bosliefje geheel uit zijn duim
gezogen was, maar dat hij en Ser
vais later in hun omgeving een
meisje ontdekten dat geheel aan
het beeld van hun fantasiepro-
dukt voldeed. Achteraf dus en in
deze tijd. Het scheppen van raad
sels is natuurlijk erg leuk, maar
in dit geval lijkt de tweede versie
toch wel wat ongeloofwaardig.
In Bosliefje figureert ook een
oude vrouw, Lucye, die goed
thuis is in het brouwen van krui
denmengsels. Een beetje het ty
pe van een toverheks; volgens
DeWamme woont zo'n vrouw
vlak naast hem. Zo zouden Bos
liefje en de kruidenvrouw in
werkelijkheid best een en de
zelfde persoon kunnen zijn.
DeWamme, die van huis uit le
raar Frans is, en Servais kennen
de streek tot en met. Want ze wo
nen zelf in die schitterende Ar
dennen, waarbij S.ervais het
liefst teruggetrokken leeft. Waar
hij vertoeft zijn weinig mensen,
of het moeten landlopers, dui-
velaanbidders of kruidenmen
gers zijn. Stof genoeg voor nieu
we vertellingen.
Paul Teng
Een nieuwe auteur bij Caster
man is Paul Teng, die bij deze
uitgever zijn eerste Wordt Ver-
volgd-roman publiceert: Liber
tair Intermezzo. De in stripkrin
gen welbekende Mat Schiffer-
stein voorzag het van een be
knopte, met enkele historische
foto's voorziene introductie.
Van Teng verscheen eerder
een viertal boeken bij de Haagse
uitgeverij Panda. Nadien deed
hij mee aan een tekenwedstrijd
van Wordt Vervolgd en kreeg de
eerste prijs voor een verhaal dat
een in beeld omgezette rock 'n
roll-song voorstelde. Daaruit
volgde een contract met Caster
man. Paul Teng tekende toen
een lang verhaal over de Spaanse
Burgeroorlog, dat in Libertair In
termezzo zijn beslag heeft gekre
gen. Het is een verhaal in een
verhaal. De schrijver Pascal Ro-
gas probeert gebeurtenissen op
schrift te stellen die zich afspelen
aan de vooravond van de Burger
oorlog. Werkelijkheid' en fictie
lopen door elkaar. Voor de gege
vens is Paul Teng te rade gegaan
bij heel wat bronnenmateriaal,
waarbij schrijvers als Heming
way en Orwell inspirerend heb
ben gewerkt.
Dat Paul Teng zich kennelijk
vertrouwd voelt in de moderne
geschiedenis, blijkt uit zijn opzet
een stripverhaal te schrijven en
te tekenen dat zich afspeelt in de
schaduw, van de Russische Revo
lutie.
In de reeks Een avontuur van
Stefan van de hand van Ceppi za
gen twee afleveringen het licht:
Gevangenen van de chaos en
Ten oosten van Karakulak. Oor
spronkelijk schreef Ceppi drie
verhalen voor het Franse strip
blad Métal Hurlant: Het wespen
nést, Ten oosten van Karakulak
en het Hol van Kolstov. Een serie
dus die nu voortgezet wordt door
Casterman. Het waren oorspron
kelijk zwart/wit-verhalen die
Illustratie uit de fraaie strip Bosliefje.
(foto GPD)
Ceppi opnieuw tekende en liet
inkleuren door Paule Leyrie. Ge
vangenen van de chaos is het
laatste deel dat tot nu toe is ver
schenen. Wat dat betreft staat het
lijstje op de achterzijde van de
uitgave niet in de goede volgor
de. Vertrekpunt van de verhalen
van Stefan is Zwitserland, het
vaderland tevens van Ceppi. Ste
fan heeft een roofoverval ge
pleegd en om aan arrestatie te
voorkomen moet hij naar het
buitenland vluchten. Zo komt hij
onder meer terecht in Turkije en
Afghanistan met alle perike
len vandien.
FRANS KEIJSPER
Zoals overal zijn ook in ons land
tal van prijzen voor schrijvers,
wetenschappers, politici en an
dere 'belangrijke mensen'. Een
van de belangrijkste prijzen (om
niet te zeggen: dé belangrijkste)
is de Erasmusprijs. Die is ver
noemd naar de filosoof Erasmus,
die zich zijn leven lang heeft in
gezet voor vrijheid en verdraag
zaamheid. De stichting Prae-
mium Erasmum (Latijn voor
Erasmusprijs) kent de prijs elk
jaar toe aan iemand (of een
groep) die zich daarvoor ook in
zet.
Dit jaar zou het Tsjechische
Charta 77 de prijs krijgen. Dat is
een groep Tsjechen die zich - tot
ongenoegen van hun regering -
sinds 1977 hartstochtelijk inzet
voor meer vrijheid en eerbiedi
ging van de mensenrechten in
hun land. Een prima keuze dus.
Maar dat vond de Nederlandse
minister Van den Broek (buiten
landse zaken) nou net niet. De
Tsjechische regering zou daar
wel eens boos over kunnen wor
den, dus de stichting moest van
hem maar wat anders verzinnen.
Na enig denken besloot de stich
ting toen de prijs niet toe te ken
nen aan Charta 77, maar aan de
schrijver Vaclav Havel. Hij is een
van de oprichters van Charta 77
en heeft door zijn strijd voor de
De Tsjechische
schrijver Vaclav
Havel.
mensenrechten al heel wat Tsje
chische gevangenissen van bin
nen gezien.
Maar ook toen zette Van den
Broek een voet dwars. In de toe
spraak die Havel wilde laten
voorlezen bij de prijsuitreiking
(zelf durft hij niet te komen om
dat hij bang is dat hij dan zijn
land niet meer in mag) wilde hij
Charta 77 noemen. En dat mocht
dus ook niet van Van den Broek.
Want, zei de minister, prins
Bernhard en koningin Beatrix
zijn bij die prijsuitreiking aanwe
zig en dan lijkt het net of dé Ne
derlandse regering het eens is
met wat Havel zegt. En daar kan
de Tsjechische regering dan
weer boos over worden. De ko
ningin zou alléén naar de prijs
uitreiking komen als Havel be
loofde niets te zeggen over Char
ta 77, zei Van den Broek toen.
Maar Havel weigerde dat.
Na veel heen en weer praten
bedacht de minister weer wat an
ders: bij de prijsuitreiking zou
Havel alleen maar iets van 'harte
lijk bedankt' zeggen, en dan zou
later op de dag de hele toespraak
worden rondgedeeld.
Maar toen werd de hele Twee
de Kamer boos. Het is toch
werkelijk te gek dat iemand een
prijs krijgt omdat hij zich inzet
voor de vrijheid en de mensen
rechten, en bij de prijsuitreiking
zijn mond moet houden. En dat
in een land als Nederland, dat
zich altijd op de borst slaat om-
dat iedereen hier mag zeggen
wat hij denkt. Dat wilde de
Tweede Kamer de minister eens
even goed inpeperen.
Die zat toevallig net in Azië,
maaf bij zijn terugkomst had hij
de boodschap inmiddels wel be
grepen. Havel mag op 13 novem
ber zijn toespraak nu toch hele
maal (laten) voorlezen, iyiéteen
verhaal over Charta 77, en mét
koningin Beatrix erbij. En zo
hoort het natuurlijk ook.
SJAAK SMAKMAN
Minister Braks van landbouw en
visserij gaat bekijken hoe de
kennis van jonge sportvissers
kan worden uitgebreid. De eer
ste stap daartoe is al gezet. De
minister heeft 125.000 beschik
baar gesteld voor het maken van
een film en ander promotie-ma
teriaal. De film, die vijftigdui
zend gulden kost, gaat in maart
van het volgend jaar in première.
De rolprent gaat over vissen als
sport en is helemaal op de jeugd
gericht.
Daarnaast wil de minister pra
ten met organisaties - als die daar
interesse in hebben - hoe de ken-
nis over de vis, de omgeving
waarin hij leeft, de manier waar
op hij kan worden gevangen en
hoe je hem het minst beschadigt,
kan worden bijgebracht. Kortom
les in vissen.
Scholen die de film aan hun
leerlingen willen tonen, kunnen
dit laten weten aan de organisa
ties (Visma, Ned. Ver. v. Sport
vissers Federaties, Centraal Ne
derlands Hengelaarsverbond,
Organisatie ter Verbetering van
de Binnenvisserij, Dibevo en het
ministerie van landbouw en vis
serij) die hebben meegewerkt
om de (video) film tot stand te
brengen.
Lesgeven in hoe je moet vis
sen. Waarom doe je dat? Wordt er
onnodig veel leed veroorzaakt?
Drs. H. Bouquet, hoofd sport
visserij van het ministerie van
landbouw en visserij, zegt er het
volgende over: "Het is nuttig om
de jeugd dit soort zaken bij te
brengen. Het kan geen kwaad
wat begrip te kweken, dat ze met
een levend dier werken. Wat ons
voor ogen staat is de jeugd die
gaat vissen een zó goed mogelij
ke begeleiding geven. Dit zal een
positieve invloed hebben op het
gedrag van de jeugd en op de na
tuur in haar totaliteit".
Uitwassen
Over mishandeling zegt drs.
Bouquet: "Wat versta je onder
mishandeling? Als je een yis in je
handen neemt kun je dat mis
schien al zien als mishandeling.
Ik geloof niet dat de vis nu meer
leed wordt aangedaan dan zo'n
vijfentwintig jaar geleden. Wel
licht is er sprake van een kleine
verharding in het omgaan met
dieren, dus ook met vissen. Maar
niet zodanig dat het uit de hand
dreigt te lopen. De gedachte om
jeugd vissen te leren is zeker
geen gevolg van het feit dat er zo
veel mishandeling zou zijn. Er
zijn nog altijd mensen die vissen
een vreemde vorm van recreatie
vinden. Ik denk dat je de sport-
visserij uit een isolement haalt
door er goede voorlichting over
te verstrekken".
Drs. Bouquet ziet voldoende
mogelijkheden om 'vissen' in het
lesprogramma op te nemen. "In
het kader van een biologieles zou
je dit onderwerp best aan de orde
kunnen stellen. Waarom zou je
niet eens praten over de vraag:
'Waarom ga je eigenlijk vissen?'.
Zet de voor- en nadelen maar
eens op een rijtje. De film waar
aan nu wordt gewerkt is gericht
op de hoogste klassen van de ba
sisscholen. Bewust. Want juist
uit deze hoek is de vraag geko
men of er lesmateriaal voorhan
den is. Nog niet zo lang geleden
heeft de Organisatie ter Verbete
ring van de Binnenvisserij over
de belangrijkste vissoorten knip-
platen gemaakt. Zeg maar van
het eitje tot de kanjer. Binnen
vier maanden waren er meer dan
vijftigduizend van die platen ver
spreid. Waaruit ik dan maar weer
,de conclusie trek, dat er heel wat
jongens - en misschien ook wel
meisjes - zijn tot wier verbeel
ding de sportvisserij moet spre
ken".
Voorbeeld
Een voorbeeld hoe je een baars
of snoek - twee roofvissen - kunt
vangen. Drs. Bouquet: "Je kunt
een levend visje aan de haak
slaan en dat vervolgens laten
rondzwemmen tot het wordt ge
grepen. Maar je kuht ook probe
ren met een stukje blinkend me
taal zo'n rover te vangen. Het
voordeel van deze methode is,
dat de haak in de meeste geval
len voorin de bek blijft. Met le
vend aas loop je de kans dat de
haak helemaal in de slokdarm te
rechtkomt".
Veel vissers die een snoek aan
de haak hebben geslagen schrik
ken als ze in de bek kijken en de
stevige kaken met scherpe tan
den zien. Ze zijn dan bang om de
haak eruit te halen. En toch kan
dat heel eenvoudig: een natte
handdoek over de ogen van de
snoek en hij ligt doodstil.
In de film en in het lespro
gramma komen dit soort zaken
aan de orde. Het ministerie van
landbouw en visserij heeft bo
vendien speciaal voor de jeugd
een folder samengesteld aan wel
ke (vis) regels zij zich moet hou
den.
Drs. Bouquet: "We willen
langs zoveel mogelijk wegen de
jongeren proberen te bereiken.
Als ze gaan vissen, laat ze het dan
meteen goed doen. Tips op een
visacte afdrukken? Kinderen die
jonger dan vijftien jaar zijn, hoe
ven nog geen visacte te hebben
tenzij ze met een 'spinner' - een
verlicht lokmiddel - of een kunst
visje vissen. Dan is een acte ver
plicht".
Een lesprogramma over de vis
sport. Is dat soms omdat de
jeugd zijn vrije tijd tegenwoordig
anders besteedt dan een jaar of
tien terug? Dat niet, zegt drs.
Bouquet. Wel is er sprake van
een grote teruggang in de afgifte
van sportvisacten. Actes waar
over, bijvoorbeeld, de groep jon
geren tussen de vijftien en vijfen
twintig jaar moet beschikken als
zij wil vissen.
Zeilplank
Drs. Bouquet: "Wat zien we?
De groep tussen de 15 en 25 jaar
valt uit. Dan kun je je afvragen
hoe dat komt. Die jongens doen
nu andere dingen. Ze staan, om
maar eens een voorbeeld te noe-
men, op de zeilplank. We consta
teren ook, dat er minder dagen
worden gevist. Maar dan praat ik
over de hele sportvisserij. Een
jaar of acht geleden werden er
aan meer dan een miljoen vissers
documenten afgegeven, het afge
lopen jaar waren dit er nog geen
zeshonderdduizend. Het is wel te
verklaren hoor. Er zijn in die pe
riode andere vormen van recrea
tie gekomen. Daar kun je dat
voor een deel aan toeschrijven.
En het. schijnt dat er meer dan
voorheen zwart wordt gevist.
Kennelijk vermoedt men dat er
te weinig controle is".
JAN WESTERLAKEN
d m\ moeilijk
M je in eén jaar m
kian mie dew van...
...je leven moet Gaan doen...
én o ten blik kits ie voor
soecj "of slvht; foot of
M...
nu is <Wer «aMïk
V/el feu Goed betotp...
béér in ieder Geval
dah p#sdiefper...
..eft als jf 0 eens een
klo/o m een dotter
k. 1 L...I
J?oeWel...j/5 de
pufjes nou eens met
IffGGfScfiept
WcMH
is dan bekt7
een Goede putjesdieppef
'een^sledif? dokter?
LEIDEN - Op het Leidse Stadhuis haalden vorige week leerlingen
van de hoogste groep basisscholen en van de brugklassen hun pas
poort op. Zestig kinderen van katholieke scholen in Leiden gaan in
november op bezoek in Engeland, Denemarken en Marokko. De reis
wordt betaald door de Stichting Katholiek Onderwijs in Leiden,
die 140 jaar bestaat. Ter gelegenheid daarvan werd een zoge
naamd drielanden-project georganiseerd. Onder leiding van do
centen gaan de leerlingen in de drie landen bekijken hoe het daar
zit met onderwijs, werken en wonen. (foto Holvast»
"Het is nuttig om de jeugd begrip bij te brengen dat ze met een levend dier werken'
foto Wim Dijkman)
