Voortbestaan Europa-tv nog onzeker
DINSDAG 28 OKTOBER 1986
(Por Favor).
TELEAC
18.30 Cursus Spaans voor beginn
Les 4
AVRO
19.00 Fabeltjeskrant, kinderprogramma
19.05 Wordt vervolgd, strip- en tekenfilmmagazine
19.30 AVRO's Sportpanorama
NOS
20.00 Journaal
AVRO
20.28 AVRO's wedden dat...? Showprogramma
met Jos Brink en Sandra Remer
22.10 AVRO's Televizier Magazine, actualiteiten
magazine
22.55 Het raadsel van de Wadden, 10-delige Duitse
serie. Afl. 4. Clara bezoekt het lijkenhuis om
Davies' lichaam te identificeren. Op haar weg
vindt ze tot haar verbazing de Dulcibella
23.45 Ontdek je plekje, filmimpressie van Neder-
land's mooiste plaatsen. Vandaag: Edam
NOS
00.00 Journaal
00.05 Nieuws voor doven
WOENSDAG
i slechthorenden
09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
RVU
14.00 Sta op je stuk, Engelse cursus zelfverdedi
ging voor vrouwen. Afl.4
VOO
14.30 Seabert, tekenfilmserie. Afl.: Radiogevaar
14.45 Kuifje, tekenfilmserie
14.55 De grote meneer Kaktus show, kinderpro
gramma
15.20 The Jetsons, tekenfilmserie. Afl.: Super
George
15.40 Club Veronica, jongerenmagazine
15.50 New wilderness, natuurserie. Afl.: De ba-
16.15 Dynasty, Amerikaanse serie. Afl.: De Jurk.
Alexis heeft 10 miljoen over om Galen te red
den. Ondertussen neemt Sammy Jo zich
voor, om Krystle uit de weg te rukmen
17.00 Internationaal Week Magazine, actualitei
tenmagazine
NOS
17.30 Journaal
VOO
17.46 Veronica Sport
NOS
18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden
18.30 Sesamstraat
18.45 Jeugdjournaal
19.00 Journaal
IKON
19.12 Je geld of je leven, jeugddramaspel i.s.m. het
Nederlandse Comité voor Kinderpostzegels.
Regie: Ruud Schuitemaker. Sjakie is een
krantenjongen, die het tot miljonair zal weten
te brengen, ook al komt hij uit een gezin, dat
veel tegenslag kent
19.37 Kenmerk, actualiteitenrubriek
20.20 Horizon, populair-wetenschappelijk magazi
ne. Presentatie: Ingrid Drissen, Ben Kolster
en Dodi Apeldoorn
21.00 Panoramiek. achtergrondinformatie bij ac
tuele ontwikkelingen in de internationale po
litiek
21.30 Het tijdperk van de Renaissance, documen
taire serie. Afl. 4: Wegen naar geestelijke vrij
heid
NOS
22.30 Journaal
22.45 Den Haag Vandaag
23.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
TELEAC
23.05 Cursus Leermoeilijkheden, les 8
23.35 Einde
WOENSDAG
NOS/NOT
09.30 Tante Tingeling, afl. 6
10.00 Kijk, als je tekent zie je meer. Afl. 3
10.30 Einde
NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
VPRO
15.30 Punky Brewster, Amerikaanse jeugdserie.
Met: Soleil Moon Frye, George Gaynes, Susie
Garett e.a. Afl.: Punky is geen bolleboos
15.55 Max Laadvermogen, kinderprogramma. Afl.
9: Detective
16.10 Hoe weeg je een olifant, kinderprogramma.
Afl. 10: Kinderen bedenken nieuwe manieren
om in slaap te komen
16.30 Theo Thea, kinderprogramma
16.45 Achterwerk in de kast, kinderen zeggen wat
ze denken vanuit een reizend meubelstuk
17.00 Kleine Koos, jeugdserie. Afl.: Horen
17.30 Einde
FEDUCO
17.40 In Vredesnaam, vijf-delige serie gewijd aan
de vrede. Afl. 1: Vredesonderwijs en vredes-
opvoeding
Kenmerk
In een extra lange aflevering van
Kenmerk is vanavond een film te
zien over de Tamil-vluchtelingen
uit Sri Lanka, die in Tamil Nadu
(Zuid-India) onderdak hebben
gevonden. De film bevat beelden
van de kampen, gesprekken met
hulporganisaties, bevrijdingsbe
wegingen als de Tamil-Tigers, de
minister van vluchtelingenzaken
en de ambassadeur van Sri Lan
ka in Madras.
Tamil Nadu is het moederland
van de Tamils, dus ook van de
Tamils op Sri Lanka. Tussen de
130.000 en 150.000 Tamils leven
in Tamil Nadu. Zij zijn gevlucht
voor het geweld, veroorzaakt
door het etnische conflict tussen
de afscheidingsbewegingen in
het noorden en het Singalese le
ger.
Televizier
Hoe groot is het gat in de hand
van Nederland? Wie controleert
de uitgaven van de overheid en
waarom faalt die controle? In
AVRO's Televizier praat Karei
van de Graaf over deze vragen
onder andere met F.G. Kordes,
president van de Algemene Re
kenkamer. Ook volgt Televizier
in een reportage Ronny Bruns-
wijk tijdens een tocht door het
door hem gecontroleerde Suri
naamse gebied, dat hij mede met
behulp van Engelse huurlingen
op de troepen van Bouterse heeft
veroverd. (Nederland 1, 22.10
uur).
Sportprogramma
AVRO's Sportpanorama brengt
vanavond onder meer een repor
tage over de voorbereidingen
van het marathonschaatsen voor
het komende seizoen. Voorts een
verslag van de honkbal Worldse-
ries in New York en een inter
view met de tennister Steffi Graf.
(Nederland 1, 19.30 uur).
Dodi Apeldoorn is ook in het nieuwe seizoen één van de presenta
toren van het populair-wetenschappelijke programma 'Horizon'.
Daarin onder meer een onbemande motorfiets. (Nederland 2,20.20
UUr). (foto ANP)
Wedden dat...?
De AVRO begint vanavond een
nieuwe serie afleveringen van
het showprogramma 'Wedden
dat...?', dat andermaal wordt ge
presenteerd door Jos Brink en
Sandra Reemer. Speciale gasten
zijn de Amerikaanse zanger Billy
Ocean, die zijn recente hit 'Bit-
tersweat' ten gehore zal brengen
en actrice-zangeres Audrey Lan
ders. Tot de deelnemers aan het
programma behoren de Leide-
naars Ron Honders en Reinier
van der Horst. Honders zal trach
ten geblinddoekt met een vork
heftruck een container zo dicht
boven een gereedstaande
te manoeuvreren dat deze de ont
spanknop zal afdrukken. Van
der Horst geeft hem daarbij per
portofoon aanwijzingen (Neder
land 1, 20.28 uur).
Panoramiek
In Panoramiek, de buitenlandru
briek van de NOS-televisie
wordt vanavond aandacht be
steed aan de gevolgen van de
dood van president Machel van
Mozambique voor de verhoudin
gen in zuidelijk Afrika. Tevens
wordt de rol bezien die Syrië
speelt in het internationale terro
risme. (Nederland 2, 21.00 uur).
18.00 Tik Tak, kleuterprogramma,
(herh.)
18.05 Plons, kinderprogramma.
18.10 Dagboek van een clown, verha-
lenserie
18.25 Mik, Mak Mon, serie.
18.35 De Edison tweeling (The Edi
son Twins), Amerikaanse serie
18.55 Encyclopedie: CAD/CAM
(herh.)
19.40 Lottowinnaars, mededelingen
en programma-overzicht
19.45 Journaal
20.10 Weerbericht
20.15 Kunst-zaken
20.25 I.Q., kwis
21.00 Labyrinth, informatief magazi
ne. Afl.: Een we zullen verder mar
cheren 1936, scharnieijaar in de in
ternationale politiek. 1936 is geken
merkt door het agressieve optreden
van de 2 fascistische staten, Duits
land en Italië
21.50 Uitzending door derden: Pro
gramma van de Socialistische Om
roepvereniging
22.25 Luister met je ogen, serie lessen
over communicatie met gehoorge
stoorden.
22.40 Journaal en Coda: De soir uit
proses lyriques van C. Debussy
door Maria Christova (zang) en Py-
ta Schrager (pinao)
23.00 Einde
21.45 Dallas, Amerikaanse serie
22.30 Tagesthemen, actualiteiten
23.00 Kulturwelt: Aufbruch
U(h)rsprung. Tomi Ungerer als
kunstenaar tussen twee culturen
23.45 Tagesschau
23.50 Nachtgedanken
WOENSDAG
09.45 ARD-Ratgeber
10.00 Tagesschau und Tagesthemen
10.23 Die Reportage
11.05 Was bin ich?
11.50 Umschau
12.10 Report
12.55 Persoverzicht
13.00 Tagesschau
13.15 (S) Teletekst
13.30 Einde
15.30 (S) Teletekst
15.50 Tagesschau
16.00 Schauplatz der Geschichte:
Odessa, documentaire, (herh.)
16.45 Stadtrallye, kinderprogramma
17.45 Tagesschau
(REGIONALE PROGRAMMA'S.
WDR
09.10 Sesamstraat
09.40 Einde
17.55 Hier und Heute, aktualiteiten
18.00 Telekolleg II:
18.30 Sesamstraat
19.00 Aktuelle Stunde, regionaal ma
gazine
19.45 Raamprogramma
20.00 Tagesschau
20.15 Auslandsreporter: Chinesen
unter sich, reportage uit Shanghai
20.45 Rückblende: Karl Baedeker-
Vater des Reiseführers, filmrepor
tage over Karl Baedeker, de pionier
op het gebied van reisgidsen
21.00 Formel Eins, hitparade
21.45 Stricken statt Klappern
22.15 Drei vor Mitternacht. Kinder
demonstrieren: Aansluitend: Laat
ste nieuws
HILVERSUM (GPD) - De toe
komst van Europa-tv is nog steeds
onzeker. Na een zeven uur durende
vergadering besloot het bestuur
gisteren de definitieve besluitvor
ming op te schorten tot eind vol
gende maand. Dan zal de beslis
sing vallen over het vierjarenplan,
dat loopt tot 1990 en over het bud
get van Europa-tv voor 1987.
De besloten bestuursvergade
ring in het Hilversumse hoofd
kwartier van Europa-tv werd bijge
woond door vertegenwoordigers
van de publieke omroepen van de
vijf deelnemende landen: West-
Duitsland, Nederland, Italië, Por
tugal en Ierland.
De satellietzender, die zich 'het
antwoord van de publieke omroep
op de commerciële satellietzen
ders' noemt, kampt al vanaf zijn
oprichting, een jaar geleden, met
grote financiële zorgen. De hoofd
oorzaak is de geringe belangstel
ling van de adverteerders voor Eu
ropa-tv en de achterblijvende inte
resse van het kijkerspubliek.
Gerard van Vliet, directeur alge
mene zaken van Europa-tv, om
schrijft de financiële situatie van
de satellietzender als 'niet meer
houdbaar'. Het tekort zou momen
teel 20 miljoen gulden bedragen op
een jaarlijks budget van 60 miljoen
gulden. De Europese Gemeen
schap heeft Europa-tv onlangs een
bedrag van 2,5 miljoen gulden ter
beschikking gesteld.
Zowel Europa-tv als het ministe
rie van WVC wachten op de uitslag
van het onlangs door het ministe
rie ingestelde onderzoek van bu
reau McKinsey naar de levensvat
baarheid van Europa-tv. Het rap
port is naar verwachting op 1 de
cember beschikbaar.
- Minister Brinkman van WVC
heeft aan het begin van het project
reeds 52 miljoen gulden ter be
schikking gesteld. Tijdens de be
handeling in de Tweede Kamer
van de Mediawet heeft hij op aan
drang van de Kamer beloofd met
een evalutie van Europa-tv te ko-
Mocht Brinkman op basis van
het onderzoek van McKinsey tot
de slotsom komen dat hij de steun
aan Europa-tv intrekt, dan levert
dat de NOS een schadepost op van
tenminste 40 miljoen gulden. Ne
derland moet immers het contract,
dat voor zes jaar is aangegaan, af
kopen.
17.35 Hartbeat, kinderserie
17.55 Journaal
19.00 Zonen en dochters. (Sons and
Daughters), Australische serie.
19.23 Muzikaal intermezzo
19.25 (ZW) Comedy Capers, slap
stickserie.
19.40 Mededelingen en programma-
overzicht
19.45 Journaal
20.10 Weerbericht
20.15 Kwidam, telefoonspel
20.25 The Muppet Show, met als
gast: Zero Mostel
20.50 Argus, praatprogramma van
Jan van Rompaey.
22.00 Nationale Wetenschappelijke
Instellingen: De Koninklijke Ster
renwacht. 23.00 Handel en wandel.
Stadsvernieuwing. Dl. 1: Een evo
lutie. (herh)
23.30 Einde
18.00 Carrefours, gevarieerd pro
gramma
19.00 Ce soir, regionaal magazine
19.27 Quick et Flupke, tekenfilm
19.30 Journaal
20.00 Contacts, verkeerstips
20.05 Le tiroir secrèt, serie van Da-
nièlle Thompson.
21.00 La guerre civile d'Espage, do
cumentaire serie van Jacques Cog-
niaux over de Spaanse Burgeroor
log.
21.55 Laatste nieuws
22.20 Ciné-Club de Minuit: Brei,
Franse montagefilm uit 1982 over
het leven van Jacques Brei.
23.50 Einde
WOENSDAG
15.45 Schooltelevisie
16.15 Schooltelevisie
16.45 Teletekst
17.00 Nouba nouba, gevarieerd kin
derprogramma
WDR
18.25 Büro, Büro, serie.
19.00 Reilly-Spion der Spione.
19.57 Programma-overzicht
20.00 Tagesschau.
20.15 Was bin ich? spelprogramma
21.00 Report, actualiteiten
18.20 Der Untermieter, 13-delige se-
18.56 Programma-overzicht
19.00 Heute
19.30 Camp Shilo -Deutsche Panzer-
soldaten in den kanadischen Pra-
rie, filmreportage over Champ Shi
lo, een Duitse legerplaats in Canada
20.10 Mit meinen heissen Tranen,
Franz Schuberts letzte Lebensjah-
re, serie in 3 delen van Fritz Leh-
ner. Afl. 1. Der Wanderer - Sommer
1823. De 26-jarige Schubert wordt
na zijn ontslag uit het ziekenhuis
liefderijk opgenomen door zijn ou
de vriendenkring. Hij vreest echter
dat zijn venerische ziekte uiteinde
lijk zijn dood zal worden
21.45 Heute-journal
22.05 (ZW) Das kleine Fernsehspiel:
Von Zwölf bis Mittag, tv-film van
Barbara Kappen. Op Oudejaarsdag
gaat Anneliese naar het politiebu
reau om haar dochter Sarah te be
zoeken. Deze zit in voorarrest van
wege een bezettingsactie.
23.35 Es ist genug gekreuzigt wor
den, filmportret van de beeldhou
wer Fritz Cremer
00.20 Heute
WOENSDAG
09.45 Zie Duitsland 1
13.15 (S) Teletekst-overzicht
13.30 Einde
15.40 (S) Teletekst-overzicht
15.56 Programma-overzicht
16.00 Heute
16.04 Anderland, serie.
16.35 Der Waschbar Rascal, teken
filmserie
17.00 Heute. Aansl.: Aus den Lan-
dem
17.15 Tele-Illustrierte.
17.45 Die Wicherts von nebenan, 13-
delige familieserie
18.00 John Craven's Newsround,
jeugdjournaal
18.10 Grange Hill, kinderserie.
18.35 Masterteam, spelprogramma
19.00 Journaal en weerbericht
19.35 London Plus
20.00 Telly Addicts, spelprogramma
20.30 Eastenders, serie
21.00 No place like home
21.30 Yes Prime-Minister.
22.00 Journaal
22.30 The big deal, comedyserie
23.20 Woman of the year
23.50 Film '86
00.20 The Money Makers, serie.
00.50 Weerbericht
WOENSDAG
07.55 Weerbericht
08.00 Breakfast time, actualiteiten
09.40 Watch dog
09.55 Regionaal nieuws
10.00 Nieuws en weerbericht
10.05 Pigeons - queer facts
10.45 Advice shop
11.00 Nieuws voor doven en slech
thorenden
11.05 Neighbours
11.25 Philip Schofield
11.30 Play School
11.50 Henry's cat, tekenfilm
11.55 Five to eleven
12.00 Nieuws en weerbericht
12.05 A day out with Angela Rippon.
12.35 Open Air, met om:
13.00 Nieuws en weerbericht
13.25 Star memories
13.55 Regionaal nieuws
14.00 Nieuws
14.25 Neighbours
14.50 Little misses
15.00 Paarderaces te Ascot
16.00 England, their England
16.55 Pinny's house
17.00 Animal Fair
17.10 Heathcliff Co., tekenfilmse-
WOENSDAG
07.30 The DJ Kat Show
08.30 Sky Trax. Popmuziek
13.10 Skyways
14.00 City Lights
15.00 Sky Trax. Popmuziek
17.00 The DJ Kat Show
Anglia TV
21.00 Floyd on food.
21.30 Top Gear, auto- en motormaga-
22.00 The Europeans, Amerikaanse
speelfilm uit 1979 van James Ivpry.
WOENSDAG
10.00 Teletekst
10.15 Casebook Scotland, informatie
ve serie
10.35 Teletekst
11.00 Schooltelevisie
15.00 Nieuws
15.02 Schooltelevisie
15.35 All in the Day
16.00 Zig zag
16.50 Nieuws
17.00 Favourite thins: Antonia Frazer
17.30 Treasure houses of Great Bri
tain: Recapturing the past
18.00 I dream of Jeannie
18.30 Hazel. Cheerin' up Mr. B
19.00 Hogan's Heroes.
19.30 Get Smart.
20.00 The Paul Hogan Show
20.30 A Country Practice
21.20 Chuck Connors.
22.20 NFL American football 1
23.25 Sky Trax. Pop muziek
01.00 Closedown
18.00 About Anglia
18.35 Crossroads
19.00 Bygones
19.30 George and Mildred
20.00 Des O'Connor Tonight Live
21.00 First Among Equals
22.00 News at Ten
22.30 Spear of Nation
23.30 Who dares win
00.30 Tuesday Topic, followed by
Closedwon
WOENSDAG
09.25 Anglia News
09.30 Let's go maths
09.42 Starting science
09.59 Junior maths
10.16 Experiment physics
10.33 The English programma
11.00 History in Action
11.22 Seeing and Doing
11.39 The French programme
12.00 The Giddy Game Show, (herh.)
12.10 Our Backyard, (herh.)
12.30 Gardens for all
13.00 News at one
13.20 Anglia news
13.30 A country practice
14.30 Dining in France
15.00 Take the high road
15.25 Anglia news
15.30 Sons and Daughters
16.00 Thomas the tank engine and
friends
16.10 The trap door
16.20 T-bag strikes again
16.45 Hold tight
17.15 Blockbusters
17.45 News at 5.45
18.00 Europa Countdown, popmu
ziek
18.45 Connexions
19.10 Almanac
19.15 Weerbericht and World Watch
19.30 Sports Report
20.30 Current Affairs
20.50 Europa Report
21.00 Documentaire: Kiri te Kanawa
22.00 Music entertainment: Julio
Iglesias
22.55 World Watch
23.05 Sports Report
WOENSDAG
Het muziekprogramma van Music-
box wordt dag en nacht uitgezon
den wanneer TV 5 niet in de lucht
18.05 La maison de TF1
19.00 Les vacances d
Leon, amusement
19.15 Cocoricocoboy, satire
19.30 La tendresse, tv film
21.00 Sport
22.00 Journaal
22.30 Paix sur les champs, speelfilm
uit 1970
WOENSDAG
16.05 5 ans déja, amusement
16.35 Telescope, wetenschappelijke
rubriek
17.35 Moments volé a... Michel Sout-
ter, cultureel programma
Radio 1 na 18 uur
NOS: Ieder heel uur nieuws. VPRO:
19.02 Boeken. EO: 21.02 Samen zin
gen met Arie Pronk. 21.35 Het ge
slacht van Garderen. 22.02 Hemels
breed. NOS: 23.00 Nws en medede
lingen. 23.07 Met het oog op mor
gen. VARA: 00.02 De nacht klinkt
anders. 1.02 Muziek in de,nacht. 5.02
VARA's Ochtendhumeur
Radio 2 na 18 uur
NOS: Ieder heel uur nieuws. VPRO:
18.03 Pluche an plastic. 19.00-07.00
Zie Radio I
Radio 3 na 18 uur
NOS: Ieder heel uur nws. 18.03 De
Avondspits. VARA: 19.02 Dubbel-
lisjes. 20.02 Popkrant. 21.02 Moon-
dogs. 23.02 Tracks
Radio 4 na 18 uur
NCRV: 18.00 Nws. 18.02 Lied van de
week. Zingend antwoorden op de
Schrift. 18.15 Leger des Heilskwar-
20.00 Nws. 20.02 NCRV Klas
siek: Radio Kamerorkest. Klass.
muziek. 21.30 Literama. 22.30 Inter
nationaal Orgelfestival Haarlem
1986. Concert door Ewald Kooiman.
Oude en klassieke muziek. 23.35
Muziek van eigen tijd
Radio 5 na 18 uur
NCRV: 18.10 Literama poëzie. P.P.:
18.20 Uitzending van het CDA.
NOS: 18.30 Homonos. 19.00 Pro
gramma voor buitenlandse werkne
mers. TELEAC: 20.30 Personal
Computer 1. Les 7. 21.00 Rock
school, les 5. 21.30 Introductiepro
gramma ga va? 22.00 Over kinder
boeken, les 2. (herh). 22.30 Statistiek
Introductiecursus, les 2
OMROEP RIJNLAND
18.00-19.00 Rijnland politiek
19.00-20.00 Voorschoten Lokaal
20.00-21.00 Popwetenswaardighe
den
Iedere vierde dinsdag
maand:
20.00-23.00 Sportcafé
WOENSDAG
Radio 1 voor 18 uur
Ieder heel uur nieuws. VARA: 7.03
De rode draad. NOS: 7.30 Nw. 7.33
De rode draad, vervolg. NOS: 12.56
Mededelingen voor land- en tuin
bouw. TROS: 13.07 TROS Aktua
13.20 Het Journalistenforum. 14.05
TROS Klantenservice. EO: 16.05
Tijdsein
Radio 2 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nieuws. VOO
7.03 Ook Goeiemorgen. 9.03 Muziek
terwijl u werkt. 11.03 Kletskop.
12.03 Will wil wel. 14.03 Terug in de
tijd. 15.03 Nederland Muziekland.
NCRV: 17.03 Rozegeur en prikkel
draad
Radio 3 voor 18 uur
EO: 7.03 Ronduit Music-Time. 9.03
Muziek motief. 9.57 EO-Metterdaad
Hulpverlening. 10.03 Gospelsound.
11.03 Country trail. 12.03 Rounduit
op 3. VPRO: 13.03 Toga Party. 14.03
De Wilde Wereld. 17.03 Ronflonflon
met Jacques Plafond
Radio 4 voor 18 uur
NCRV: 8.00 Nws. 8.02 Het levende
Woord. 8.10 Preludium. Oude mu
ziek. 8.45 Te Deum Laudamus. Ou
de muziek. 9.15 Onder de hoogte-
zon. 10.00 Kamermuziek van Sphor.
1Consortium Classicum. 10.30 Or-
kestpalet: ORF Omr. Symf. Ork.
met pinao. klass. en moderne muz.
12.05 Orkestmuz v. Handel (37). Uit
gevoerd door The English Coincert.
12.30 Promenade. Prom, ork, met
sopraan. Werken van Mozart. 13.00
Nws. EO: 13.02 Lunch Concert.
speeld. 17.00 't Is een wonder
Radio 5 v
r 18 i
NOS. 9.00 Nieuws. 9.02 NOS-Spor-
tief. 9.25 Waterstanden. RVU: 9.30
Taairevue. TROS: 10.00 De duvel is
oud. 11.00 TROS Postbus 270. 12.00
Nws. IKON: 12.05 Het oog van de
naald. NOS. 13.00 Nws. 13.10 NOS
Midweekmagazine. (Met om 13.13
Midweek aktueel. 13.20 Randstad
en Regio. 13.45 Wereldwijzer. 14.30
Frontaal. 15.00 Meer of minder).
TROS 16.00 TROS Schlagerfesti
val. 17.00 TROS Huiswerklijn. Over
heidsvoorlichting: 17.46 Tekst en
uitleg. NOS: 17.56 Mededelingen en
Nws
De naam 'Dodge'- zegt die u iets?
Ja, dat is een bekend Ameri
kaans automerk, zegt u nu, maar
die Dodge bedoel ik niet. Ik bedoel
de Dodge waar de voornamen Ma
ry Mapes bij horen. Normaal ge
sproken zegt die naam u niets, en
dat zal ik u ook niet kwalijk ne
men, want als je de 25-delige Grote
Winkler Prins opslaat vind je Mary
Mapes Dodge ook niet. Op de plaats
waar ze zou moeten staan tussen
'Dode zielen', het befaamde boek
van Gogolj, én 'dodo', de beroemde
uitgestorven vogel die vooral be
kendheid heeft gekregen door zijn
optreden in 'Alice in Wonderland'),
staat alleen 'Dodgson, Charles Lut-
widge, zie Lewis Carroll', wat toe
vallig ook de schrijver is van 'Alice
in Wonderland'. Dit boekj 's we
relds bekendste kinderboek, ver
scheen in 1865, hetzelfde jaar
waarin twee andere befaamde boe
ken verschenen die tot de jeugdlite
ratuur gerekend mogen worden,
namelijk Jules Vernes eerste scien
ce fiction-verhaal 'De reis naar de
maan' en 'Macc und Moritz' van
Wilhelm Busch!
U zult denken dat ik wat ver af
dwaal van mijn eigenlijke onder
werp: Mary Mapes Dodge, maar
dat is de schijn die bedriegt. Zij
was een Amerikaanse kinderboe
kenschrijfster die in 1873 hoofdre
dactrice werd van 'St. Nicholas',
een weekblad voor de jeugd dat tot
1940 bleef bestaan en waaraan be
kende schrijvers als Mark Twain
en Henry W. Longfellow meewerk
ten, en waarin Rudyard Kipling
zijn 'The Jungle Book' als feuilleton
publiceerde. Maar dat was niet
Mary Mapes Dodge's grootste ver
dienste. Zij maakte vooral naam
door haar boek 'Hans Brinker or
The silver skates', dat sinds zijn
verschijning in datzelfde magische
jeugdboekenjaar 1865 in vele talen
vertaald werd en in 1982 in de V.S.
zijn 150ste druk beleefde. Hoezeer
dat boek leeft in Amerika (nog
steeds!) moge blijken uit het feit dat
The People's Almanac de verschij
ning ervan acht jaar geleden nog
tot de 17 belangrijkste gebeurtenis
sen van het jaar 1865 rekende, sa
men met bijvoorbeeld de uitgave
van 'Alice in Wonderland', de op
richting van de Ku Klux Klan, het
debuut van Mark Twain, de moord
op president Lincoln, de uitvin
ding van het koffiefilter apparaat,
de beklimming van de Matterhorn
en de afschaffing van de slavernij.
Ik citeer: 1865 - Schrijfster Mary
Mapes Dodge, 34, uit New York, pu
bliceerde haar realistische roman
over de Hollandse jongen Hans
Brinker, die haar, samen met haar
latere verhalen, tot de meest voor
aanstaande auteur van kinderlite
ratuur van haar tijd maakte".
Me dunkt! We hebben drie dingen
aan Mary Mapes te danken: de le
gende van Hans Brinker, het jon
getje dat Nederland voor een over
stroming behoedde door een nacht
lang, zijn vinger in een gaatje in de
dijk te houden (die hele Ooster-
scheldestormvloedkering is dus ei
genlijk een gigantische uitvergro
ting van Hans Brinkers vinger en
had daarom naar Hans Brinker of
Mary Mapes Dodge genoemd moe
ten zijn!), en twee beeldjes die deze
onvergetelijke gebeurtenis uitbeel
den: eentje in Spaamdam en eentje
in Harlingen.
Spaamdam? Harlingen? Wat
doet Hans Brinker daar? Hij woon
de volgens het boek toch in Haar
lem? In haar voorwoord zegt de
schrijfster: „Veel van de gebeurte
nissen zijn uit het leven gegrepen
en het verhaal van Raff Brinker is
dan ook gebaseerd op waarheid".
Raff Brinker is de vader van Hans,
die blijkens de onderzoekingen van
de heer J.G. Voorn, eigenaar/con
servator van het Schaatsmuseum
Hans Brinker in Schermerhom, in
derdaad geleefd heeft, maar dan
wel in Durgerdam. Ik. las vorige
week over dat museum en de heer
Voorn in de Nieuwe Noordholland
se Courant, waarbij ik vooral aan
genaam getroffen werd door diens
verlangen het museum of naar Alk
maar of naar Broek in Waterland
over te brengen. Broek in Water
land speelt een grote rol in 'Hans
Brinker of De Zilveren schaatsen'.
Het zou inderdaad een daad van
lang uitgestelde rechtvaardigheid
zijn als Mary Mapes Dodge ook in
Nederland, op een daarvoor bij uit
stek geschikte plaats, eens geeerd
werd met een volwaardig Hans
Brinker Museum. Want zo beroemd
als Hans Brinker in de Verenigde
Staten is waar men het 'Hans Brin
ker Land' kan bezoeken (hij kan er
qua bekendheid wedijveren met
Anne Frank, al zijn beiden natuur
lijk niet zo vergelijkbaar als ik nu
voorgeef), zo weinig bekend is hij
hier. En dat geldt zeker voor het
boek, dat pas in 1983, honderdacht
tien jaar na het verschijnen, in een
volledige vertaling van Anita van
der Ven bij uitgever Loeb op vol
waardige wijze in Nederland ver
scheen. Over het hoe en waarom
van dit merkwaardige verschijnsel
(het beroemdste kinderboek over
Nederland pas na meer dan een
eeuw vertaald), en over enkele an
dere misverstanden eromheen
(Hans Brinker, die in Nederland
meestal Hans Brinkers wordt ge
noemd, leende zijn vinger helemaal
niet voor het verijdelen van die
dijkdoorbraak!) zal ik morgen ver
tellen.
