Leidsch Dagblad | 1986 | 27 oktober 1986 | pagina 6

s

'De vijand is
de armoede'

'Jager kan ook
traan laten om

afgeschoten dier'

'Jachtopziener doet meer dan alleen op stropers jagen'

BOLLE

Moeite met
nota over
'relaties'

PAGINA 6

MAANDAG 27 OKTOBER 1986

Reportage

De ongeveer 1000 Nederlandse jachtopzichters beoefe
nen momenteel een onbegrepen en daardoor met uit
sterven bedreigd beroep, zegt Jochem Sevenster, be
stuurslid van de Nederlandse Vereniging van Jachtop
zichters die onlangs 75 jaar bestond. De maatschappij
denkt negatief over de jacht. Maar als het jagen verbo
den wordt, verdwijnt ook de jachtopzichter en dat is
heel vervelend voor de plattelandsbevolking, zo luidt
zijn stelling, want: "Dat schieten is maar een heel klein
deeltje van het werk dat wij doen".

Die dag staat Jochem Sevenster
rond het middernachtelijk uur
op. Hij heeft nog maar een paar
uurtjes geslapen. Het doet hem
weinig, door de gewenning. Het
gebeurt wel vaker dat hij 's
nachts gaat posten.

door

Weert Schenk

Samen met zijn jachthond Rex,
een Duitse staander, rijdt hij in
zijn terreinwagen naar een wat
hoger gelegen plek in de Gelder
se gemeente Brummen, van
waar hij de omgeving goed kan
overzien. Sevenster draait het
raampje open en zet de politiera-
dio aan. Zo blijft hij een paar uur
zitten.

Aandachtig kijkt hij rond of er
iets verdachts gebeurt en luistert
scherp naar geweerschoten. De
politieradio meldt niets en even
min signaleert Sevenster onge
wone activiteiten. Hij is tevre
den. Zo heeft hij het het liefst in
Brummen, of beter gezegd, in
het buurtschap Cortenoever.
Cortenoever mag dan wel geen
metropool zijn, niet zelden wordt
er met scherp geschoten en grij
pen andere strafbare feiten
plaats. Het gebied is rijk aan wild
en daardoor zeer aantrekkelijk
voor stropers. Jochem Seven
ster, 49 jaar, moet als jachtop
zichter zien te voorkomen dat er
illegaal wordt gejaagd.
Een riskant vak, zo ondervond
Sevenster begin dit jaar weer
eens. Stropers in een auto ne
geerden zijn stopteken en reden
vervolgens op hem in. Sevenster
belandde op de motorkap, werd
zo een stuk meegesleurd, gleed
er af, maar bleek wonderlijk ge
noeg geen verwondingen te heb
ben. Direct waarschuwde hij de
politie van Brummen die de stro
pers wist te pakken, waarna ze
werden aangeklaagd wegens po
ging tot doodslag.

"De moderne stropers zijn vaak
pure criminelen die ook vanwe
ge andere activiteiten bij de poli
tie bekend staan", vertelt Seven
ster. "ze werken met oude. snelle
auto's. Het gaat vliegensvlug. Ze
weten waar het wild zit, zetten er
een lichtbak op en schieten. Ze
gebruiken vuurwapens met ge
luiddempers, dus die hoor je
niet. Alles bij elkaar kost het een
paar minuten en weg zijn ze".
"Anderen rijden met die snelle
auto's wild dood. Dat is wel een
heel misselijke vorm van strope
rij. Ze rijden keihard over het
wild dat over de weg loopt. Voor
al als het heeft geregend en het
asfalt iets warmer is, en als het
mais is gehakseld, waardoor het
klein wild, zoals hazen en fazen-
ten, de natuurlijke dekking kwijt

is en gaat zwerven, lopen er veel
beesten over de weg".

Het bestrijden van de stroperij is
een van de belangrijkste taken
van de jachtopzichter. Sevenster
doet dit werk voor een vijftal za
kenmensen van adelijke af
komst, die 1100 hectare in Corte
noever voor het jagen hebben ge
pacht. Hij houdt toezicht op het
jachtveld en zorgt er voor dat de
wildstand op peil blijft, zodat
zijn jachtheren een aantal malen
per jaar kunnen jagen.

Sevenster vergelijkt zijn werk
met dat van een boer. "Ik zorg
ervoor dat mijn jachtheren kun
nen oogsten. Zo redt de jachtop
zichter jonge reèen en jonge ha
zen. Dan kan je meteen zeggen:
ja maar tien maanden later schie
ten ze die beesten weer dood.
Maar ik zeg: als je tien jonge
reèen redt, mag je dan aan het
eind van het seizoen er niet twee
afschieten?"

"Mijn jachtheren stoppen veel
geld in dit gebied. Is het dan niet
rechtvaardig dat zij ook wat mo
gen oogsten? Hij zal echt niet zo
maar in het wilde weg alles dood
schieten. Het wild heeft kans om
te ontsnappen. BovendietTmoet
hij sparen. De wildpopulatie
moet voldoende en evenwichtig
blijven, zodat in de toekomst ook
kan worden gejaagd".

"En wat denk je dat er gebeurt
als het voor de jachtheren steeds
minder aantrekkelijk wordt. Dan
raak ik mijn baan kwijt en is er
niemand die de zaak hier contro
leert. Voor de politie heeft de
stroperij geen hoge prioriteit.
Het gevolg is dat er hier geen
wild overblijft. Het feit dat ik
hier ben, weerhoudt een aantal
lieden ervan om het wild weg te
halen. Als er geen jachtopzichter
is, wie moet dan de natuur be
schermen?"

Bij de eerste stop zegt Sevenster
over de mentaliteit van de jager:
„Het is misschien gek dat een
jachtheer een prachtige ree af
schiet, terwijl hij er voor heeft
gezorgd dat het dier groot werd.
En dan kan hij ook nog een traan
laten. Want ik ben er van over
tuigd dat de jager een intense
liefde en bewogenheid met de
natuur heeft".

"Toch haalt hij die trekker over.
En waarom niet? De mens is een
jager. Van kleins af. Als kleuter
speelt hij met waterpistooltjes,
dan gaat hij achter de vrouwen
en als hij geld heeft, gaat hij op
echt wild. Trouwens, stropen is
natuurlijk ook een vorm van ja
gen. Het geeft de jager een kick
als hij met spanning op die ene
ree heeft zitten wachten, die dan
ook nog verschijnt".

"Kyk, de dood hoort bij het le
ven. Maar we moeten onze eigen
gevoelens niet vergelijken met
die van een dier. Ik ben liever

Jochem Sevenstereen jager heeft een intense liefde voor de natuur.

een haas die een jaar oud wordt,
maar die met alle gevaren in de
vrije natuur heeft gelopen en die
rustig in zijn leger ligt en even
later van het ene op het andere
moment wordt gedood, dan een
kip die zijn leven in een legbatte
rij heeft doorgebracht en dan
met veel stress voor de slacht in
vrachtwagens naar een slachterij
wordt getransporteerd".
Sevenster vat de bescherming
van zijn gebied ruim op. Hij is
onbezoldigd politieman en
neemt dat zeer serieus. Hij ziet
zich als contactpersoon tussen
de plattelandsbevolking en de
plaatselijke politie. Zijn relatie
met de inwoners van Cortenoe
ver is al zover dat de boeren bij
onraad eerder hem bellen dan
het politiekorps. V13 de mobilo
foon geeft hij dan de melding
door.

Zelf controleert hij in zijn gebied
de milieuwetten, de visserijwet,
de vogelwet. Als iemand olie laat
weglopen of huisvuil stort, kan
hij van Sevenster een proces-ver
baal aan de broek krijgen. Hij
gaat na of het vissen aan de IJs-
sel wel volgens de regels ge
beurt. Collega's van hem op de
Veluwe letten op autokrakers.

Het heeft allemaal niets met de
jacht te maken. "De politie heeft
te weinig mankracht om dit soort
werk te doen. De prioriteiten lig
gen bij drugs en de kleine crimi
naliteit. Ik probeer daarom be
hulpzaam te zijn. Als ik een ver
dachte auto zie, kan ik via de mo
bilofoon gegevens opvragen aan

de hand van het nummerbord.
Zo hebben we al eens een drugs
handelaar opgepakt. Er is een
goede samenwerking met de po
litie".

"Maar als mensen met de auto
door de uiterwaarden rijden. Of
op grond van Staatsbosbeheer
komen, dan stuur ik ze weg, al
dan niet met een proces-verbaal.
Op die manier worden flora en
fauna beschermd en daar profite
ren we allemaal van. Er komen
tenslotte hier genoeg mensen om
alleen maar de natuur te kijken
en er van te genieten". 1
Sevenster wijst bepaalde plek
ken aan, waar hij het met stro
pers of andere criminelen aan de
stok had. Daar was de plaats
waar op hem werd ingereden dit
jaar. Hij toont ook het weggetje
waar hij geconfronteerd werd
met een berucht inbreker. En bij
een dijk vertelt hij over de vier
gevaarlijke stropers, van wie hij
de hazewindhond in beslag wil
de nemen maar niet bestand
bleek tegen hun overmacht.
Sevenster klaagt. De pakkans is
voor stropers al niet groot, gezien
hun bliksemsnelle optreden,
maar ze lachen al helemaal om
de straffen die hun worden opge
legd. "Dé boeten wegen niet op
tegen de prijzen van de horeca.
Dat is hard, terwijl je vaker be
dreigd wordt en in toenemende
mate te maken hebt met mensen
die het geweld niet schuwen".
"De overheid wordt steeds nega
tiever over het jachtgebeuren.
Het wordt daarom voor jachthe
ren ook steeds moeilijker om

goedkeuring te krijgen voor de
aanstelling van een jachtopzich
ter. Vergeten wordt dat we veel
meer doen dan de jacht. Ik denk
dat er eerst doden moeten vallen
bij de jachtopzichters, voordat
de overheid weer positief over
ons gaat denken".

"Je ziet nu al de tendens naar
part-time jachtopzichters, maar
dat is natuurlijk een lachertje.
Dit werk is niet in deeltijd te
doen. Wie onderhoudt dan het
contact met de politie? Wie be
jaagt dan de schadelijke duiven?
Wie redt dan hazen en grutto's
van de maaimachine? Wie treedt
dan op tegen eierenrapers?"
"Als de overheid dat jagen zo aan
banden legt, zorg je hier voor een
chaos, maar de jager blijft toch
jagen. Hij gaat naar het buiten
land. Oost-Europa, bijvoorbeeld
daar kunnen ze alles schieten, zo
lang ze maar dollars het land
brengen. En neem maar van
aan dat dat veel goedkoper is dan
het onderhouden van een jacht
gebied hier".

Sevenster wil niet zeggen hoe
veel geld zijn jachtheren jaarlijks
aan hun jachtgebied kwijt zijn.
"Bij lange na geen half miljoen,
in elk geval", zei hij. Cijfers ge
ven, doet hij toch al niet graag.
Daarom wil hij ook niet vertellen
wal de jagers op zijn terrein zoal
in een jaar afschieten. "Getallen
worden snel verkeerd geintepre-
teerd. Ik ben bang dat de

Directeur Unicef:

DEN HAAG - Heeft hij het over
'het front', dan wordt op de strijd
tegen de honger gedoeld. 'De vij
and' is de armoede. Victor Soler-
Sala, directeur van Unicef-Europa,
is wat men een spraakwaterval
noemt. Hij lardeert zijn verhaal
met anekdotes. Voor de veertigste
veijaardag van Unicef, 11 decem
ber 1946 was de oprichtingsdatum,
wenst hij één cadeau: inenting van
alle kinderen voor 1990.

door

Bart Jochems

„We zijn op weg, de kennis voor
grootscheepse inentingsprogram
ma's is er. De moeilijkheid zit in de
bewustwording van de ouders.
Móeders moeten vaak van ver ko
men om een kind te laten inenten.
Na zo'n eerste injectie is het kind
ziek. Maar de injecties dienen her
haald te worden, willen ze effect
sorteren. Probeer de moeder nu
maar eens duidelijk te maken dat
ze opnieuw die lange voetreis naar
het ziekenhuis moet afleggen. Dat
is een zware opgave, maar een be
langrijke, want ik hoef niemand te
vertellen dat de moeder de belang
rijkste 'hulpinstantie' voor het
kind is".

Cyclus

„Het is een cyclus", verzucht So-
ler-Sala. „De groei van het kind,
het gevaar van infecties, honger,
dorst, ze hebben allemaal met el
kaar te maken. Het programma dat
Unicef wil doorvoeren is daarop
ook gericht. Het kind moet regel
matig gewogen worden, om groei
stoornissen op tijd te onderken
nen. Groeit het kind niet snel ge
noeg, dan kan dat een teken van
ondervoeding zijn. Diarree komt
veel voor bij die kinderen, uitdro
ging is het gevolg, De ouders wor

den gewezen op het belang van een
goede voeding, want velen reage
ren helemaal verkeerd als het kind
diarree heeft; ze onthouden het
kind voedsel in de veronderstel
ling dat het probleem daarmee uit
de wereld is".

De derde poot van het Unicef-
program is het bevorderen van
borstvoeding. Melk uit de fles is
vaak onbetrouwbaar; vervuild wa
ter gecombineerd met inferieure
kunststoffen in niet-steriele fles
sen. In de arme gebieden is het
ziekte- en sterftecijfer onder baby's
twee tot drie maal hoger door fles-
sevoeding. Borstvoeding is beter
en bovendien goedkoop. Tenslotte
is vaccinatie van alle kinderen een
hoofddoel van Unicef. Zo'n 3,5 mil
joen kinderen sterven per jaar aan
ziekten waartegen vaccinatie mo
gelijk is. Een serie ipjecties voor
een kind kost niet meer dan vijf
tien gulden.

Ervaring

Soler-Sala ziet het grote aantal
bestaande hulpinstanties niet als
nadelig voor zijn werk. „Elke orga
nisatie heeft wel iets in te brengen.
De een bezit grote ervaring bij de
bestrijding van een bepaalde ziek
te, de ander vindt zijn aanhang in
een religieuze hoek van de ge
meenschap, de volgende staat in
nauw contact met de regering".
Wel erkent Soler-Sala dat die 'wild
groei' een goede coördinatie be
hoeft. „In Sudan heb ik dat in wer
king gezien. Meer dan vijftig orga
nisaties gingen rond de tafel zitten
om de zending van hulpgoederen
in goede banen te leiden. Het is na
tuurlijk onvermijdelijk dat er toch
kleine fouten worden gemaakt,
maar het belangrijkste is dat de
hulp wordt gemaximaliseerd. Zo
veel mogelijk mensen moeten wor
den ingeschakeld. Van competitie
mag geen sprake zijn, het gaat om
harmonie in de samenwerking".

ZIRKZEE

draaibare SNt 1

draaibare
voorzetramen
voor de
doe-het-zelver

s.Een on-

dat mei

AluAI-voorzetramen voorko
men kan worden. Door de
grote luchtlaag bi| de toepassing van AluAI-voorzet
ramen wordt een uitzonderlijk hoge isolatie verkregen
(ook geluid!).

ALual voorzetramen worden op maat gezaagd, zijn voon
van duidelijke montage instrukties en geschikt voor 4 mm t
beldik vensterglas.

AluAl voorzetramen voor veel isolatie-voordeel

ZIRKZEE f:§k?=S
'ALUMINIUM

Flevoweg 37 - Leiden - 071-213311.

RUNDVLEES AANBIEDING

Runderbraadlappen ol riblappen Kilo 16,- NU 9,98

Runderbiellappenkiio13,98

Rundersucadelappen kilo13,98

Blanke kalfslappen kilo 16,-NU 9,98

Lange varkenshaas kilo i9.eoNU 16,90

Varkenshaasjes kilo 11NU 14.90

SPECIALE AANBIEDING

Paardebielstukkiio25,-NU 15,-

Hogewoerd 37 - Leiden - tel. [phone].

De werkgroep 'Relaties' moet
van de Raad van Kerken in Ne
derland haar nota 'Kerk en rela
ties' herschrijven. In die nota
vraagt de werkgroep de kerken,
'ontspannen' in te gaan op rela
tievormen en -problemen in deze
tijd. Dat kan, volgens de werk
groep, alleen als de kerken hun
eigen normen en vormen ter dis
cussie durven stellen. De nota
"geeft stem aan gedachten en ge
voelens van mensen die zich
door de kerken niet of te weinig
erkend en aanvaard weten", zo
als samenwonenden, homose-
xuelen, op zichzelf en in woon
groepen levende mensen.

In de laatste vergadering van
de Raad van Kerken werd de
werkgroep gevraagd of ze niet
wat meer recht zou kunnen doen
aan wat de kerken over huwelijk
en sexualiteit altijd hebben ge
zegd. Zijn er ook normen voor
wat 'verantwoorde relaties' zijn?

De werkgroep, waarin de ver
schillende relatievormen zijn

vertegenwoordigd, beschrijft in
haar stuk de grote veranderingen
in relatie- en andere samenle
vingsvormen. Sommigen erva
ren die veranderingen als bevrij
dend, anderen als bedreigend.

De kerken, zegt de nota, moe
ten eerst luisteren naar wat er in
de mensen zelf leeft. Ze hebben
nogal problemen met mensen
die niet in het patroon van huwe
lijk en gezin (willen) leven. Als
knelpunten in dit conflict noemt
de nota de manier waarop met de
bijbel wordt omgegaan, de voor
rang van huwelijk en gezin als dé
samenlevingsvorm, het wantrou
wen tegenover het emancipatie
streven en traditionele opvattin
gen over pastorale hulpverle
ning.

Secretaris ds. W. R. van der
Zee van de Raad van Kerken
noemde de nota van de werk
groep een 'uitdagend stuk'. Het
bestuur zal een voorstel doen
over hoe het verder met de her
schreven nota zal gaan.

Baptisten

De algemene vergadering
van de Unie van Baptistenge
meenten zal op 15 november in
Hoogeveen een bijzondere zit
ting houden om te spreken over
de predikantenopleiding aan het
eigen seminarie in Bosch en
Duin en de eventuele benoeming

van dr. O. H. de Vries tot rector
daarvan. Er was vorige week te
weinig tijd voor. Dan komt ook
de vraag aan de orde of de sa
menwerking met de theologi
sche faculteit van de Utrechtse
universiteit moet worden voort
gezet. Sommige baptistenge
meenten zien liever samenwer
king met bijvoorbeeld de Evan
gelische Theologische Faculteit
in Heverlee (België).

Zoals de algemene vergade
ring het 'Evangelisch Beraad' al
had gevraagd zijn activiteiten
voorlopig op te schorten, zo
vroeg zij nu ook de 'Stichting
Vrienden van het Seminarium'
dit te doen. Het 'Evangelisch Be
raad' is een initiatief van predi
kanten die verontrust zijn over
de - in hun ogen - niet bijbelge-
trouwe koers van de eigen oplei
ding in Bosch en Duin. Velen za
gen de oprichting van de 'Stich
ting Vrienden' als een reactie op
het Beraad.

Stichtingsvoorzitter ds. H. Bij-
leveld uit Apeldoorn ontkende
dat met klem. De stichting, zei
hij, wil alleen financiële tekorten
bestrijden. Het gaat bij het Be
raad en de Vrienden om heel ver
schillende zaken. Maar de meer
derheid van de vergadering
dacht daar anders over.

Uiterlijk 1 april komt er een
werkgroep om leiding te geven
aan het bezinningsproces binnen

de Unie. Het resultaat van de en
quête die op het ogenblik in de
plaatselijke gemeenten wordt ge
houden, zal het uitgangspunt
zijn. Ten slotte besloot de alge
mene vergadering te gaan
werken aan de uitgave van een
liedbundel.

Mottenballen

Op een Appèldag van het
Confessioneel Gereformeerd Be
raad (3500 bezoekers), zaterdag
in Zwolle, zei de gereformeerde
predikant L. H. Kwast uit Kol-
lum, dat in de Gereformeerde
Kerken een 'dodelijk zwijgen'
heerst over het belijden. "Ze
hebben de belijdenis in de mot
tenballen gelegd. Dat is te zien
aan het zeer geringe aantal cate-
chismuspreken en aan het on
dertekeningsformulier voor
ambtsdragers, dat niet meer
functioneert".

"De Gereformeerde Kerken",
zei Kwast, "zijn een winkel van
Sinkel geworden". Hij zag voor
de kerk drie uitdagingen: het
moderne levensgevoel ("dat
geen God meer wil kennen"), de
geestelijke moeheid ("de gerefor
meerden leggen zich neer bij de
gang van zaken") en de onduide
lijkheid over wat de kerk nu pre-

Kwast hekelde de synode, "die
ons vraagt ons te bezinnen van
de A van alternatieve levenswij
zen tot de Z van zonne-energie".
"Het gaat in de kerk echter om je
ziel en zaligheid. Dat is niet iets
van de laatste uren van een men
senleven. Als wij niet met man
en macht terugkeren naar de be
lijdende kerk, dan is het een ver
loren zaak".

Hervormde Kerk: beroepen
te Werkhoven (deelwerk) en te
Meteren-Est kandidaat H. Klink
Putten, te Tzummarum (Fr.) voor
deelwerk mevrouw F. Bergsma-
Haverschmidt Heino, te Hellen-
doorn (gereformeerd-hervormde
wijkgemeente) voor deelwerk
kandidaat mevrouwn E. van Ge-
merden aldaar, te Gouda B. J.
Stobbelaar Zeevang (Noord-H
te Ryssen A. van de Meer Wier
den, te Papendrecht J. Hoek
Veenendaal; aangenomen naar
Opijnen kandidaat N. Raatgever
aldaar, naar Schoonebeek W.
Kruidenier Wieringermeer, naar
Dordrecht C. Oorschot Lunte-
ren, naar Katwijk aan Zee J. Bo
gaard Nieuw-Loosdrecht; be
dankt voor Ede J. Blom Ridder
kerk.

Gereformeerde Kerken: aange
nomen naar Hilversum ('Samen
op weg') F. J. van Ree Wijk bij
Duurstede.

Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: bedankt voor Nieuwe-
gein en voor Rozenburg R. Heida
Katwijk/Valkenburg; beroepen
te Heemse J. Kruidhof Drachten,
te Mariënberg B. van Zuijlekom
Hattem.

Christelijke Gereformeerde
Kerken: beroepen te Dordrecht
A. Baars (Dundas, Canada 'Free
Reformed Church'.

Gereformeerde Gemeenten:

beroepen te Hoogvliet R. Bo
gaard Leiden; bedankt voor
Borssele en voor Middelharnis
M. Mondria Waardenburg.

Zuid-Afrika

Onder druk van 'rechts' bin
nen de Nederduits Gereformeer
de Kerk in Zuid-Afrika heeft sy
node-voorzitter professor Johan
Heyns enkele besluiten van vori
ge week duidelijk gerelativeerd.
Die besluiten vormen geen be
dreiging voor het speciale 'Afri
kaner karakter' van de kerk, ver
zekerde Heyns. Ook niet het in
principe openstellen van de kerk
voor alle rassen.

"Als mensen met een andere
taal en cultuur eventueel lid zou
den Worden, zal dat het karakter

van de kerk niet aantasten of
doen verwateren". Aldus Heyns
in zijn nadere verklaring. Hij
vroeg de mensen die daar bang
voor zyn de besluiten van de sy
node 'rustig te bestuderen'. "God
zal ons doen blijven wat we zijn:
christelijke Afrikaners".

Afwijzing van de bijbelse
rechtvaardiging van apartheid -
waartoe de synode afgelopen
woensdag besloot - is, volgens
Heyns, geen gevolg van druk van
buitenaf. "De synode heeft hier
mee alleen een politiek gekriti
seerd die zou kunnen leiden tot
racisme en discriminatie". "Deze
negatieve apartheid mag niet op
theologische en bijbelse gronden
worden verdedigd".