Kremlin betaalt
met gelijke munt
Verkiezingen Congres:
testcase voor Reagan
Brunswijk teleurgesteld
Gorbatsjov: uitwijzing is wilde actie
VS denken al
aan nieuwe
represailles
jFEBOR#
Weinig twijfel meer aan
rol Pretoria dood Machel
DONDERDAG 23 OKTOBER 1986
BUITENLAND
PAGINA 7
MOSKOU (AP) - De Russische partijleider Michail Gorbatsjov heeft gisteren gezegd dat
de uitwijzing van 55 Sowjet-diplomaten door de VS een wilde actie is, waarop zijn rege
ring met 'zeer krachtige maatregelen' zou reageren.
In zijn tweede televisierede sinds de topconferentie in Reykjavik zei Gorbatsjov verder
dat hij zich door die ontmoeting bemoedigd voelde in het streven naar wapenbeheersing.
WASHINGTON - Een woordvoer
der van het Witte Huis heeft giste
ren laten doorschemeren dat de
Amerikaanse regering al weer zint
op nieuwe maatregelen tegen Rus
sische diplomaten.
Woordvoerder Dan Howard zei
gistermiddag: „We zullen deze
stappen van Moskou bestuderen,
en dan een passend antwoord ge-
door
Henk Dam
ven. Ik wijs er echter op dat dit
soort zaken strikt op basis van ge
lijkwaardigheid zullen worden be
handeld".
Op het ministerie van buiten
landse zaken in Washington werd
gistermiddag gereageerd op het
Russische besluit, alle 260 Russi
sche medewerkers aan de Ameri
kaanse ambassade in Moskou en
het consulaat in Leningrad terug te
trekken.
Een woordvoerder zei dat deze
maatregel „op de korte termijn ze
ker voor problemen zal zorgen.
Maar onze buitenlandse dienst is
wel gewend onder moeilijke om
standigheden te functioneren".
De 260 medewerkers aan de
Amerikaanse ambassade en consu
laat doen dienst als onder andere
kok, werkster, chauffeur, tuinman
en onderhoudspersoneel. „Het zal
op z'n minst betekenen dat een
aantal van onze kantoren niet
wordt schoongemaakt", aldus een
official in Washington.
Er is inmiddels al uitgerekend
dat de vervanging van al het Russi
sche personeel door Amerikaanse
contract-personeel 400 miljoen dol
lar (900 miljoen gulden) per jaar
kan gaan kosten.
ADVERTENTIE
'Het was misschien voor het eerst
In vele tientallen jaren dat er een zo
grote stap werd gezet in het stre
ven naar nucleaire ontwapening,'
zei hij. 'Ik beschouw dat nog steeds
als het resultaat van de ontmoe
ting. Wij hebben een hoger niveau
bereikt, niet alleen in het analyse
ren van de situatie, maar ook in het
defmieren van doelstellingen en
kader van mogelijke akkoorden,
akkoorden over nucleaire ontwa
pening.'
Maar de partijleider zei dat de
ontmoeting ook zeer duidelijk had
getoond welke problemen de ont
wapening nog in de weg staan. Hij
stelde dat 'militaristische kringen'
bang zijn geworden door de voor
uitgang die in Reykjavik werd be
reikt.
Gorbatjsov sprak tot het volk na
dat het ministerie van buitenland
se zaken een aantal tegenmaatrege
len bekend had gemaakt naar aan
leiding van de uitwijzing van 55
Sowjet-diplomaten door de Ver
enigde Staten.
'Zij hebben de afgelopen dagen
een actie ondernomen die voor een
normaal denkend mens slechts
wild kan overkomen, na een zo be
langrijke ontmoeting op het niveau
van het hoogste leiderschap van de
twee landen,' zei Gorbatsjov. 'Wij
zullen natuurlijk tegenmaatrege-
Zeer krachtige maatre
gelen, zogezegd op gelijke basis.
Wij zullen dergelijke krankzinnige
praktijken niet over onze kant la
ten gaan.'
Opmerkelijk tijdens Gorbatsjovs
toespraak was zijn mededeling dat
hij president Reagan in Reykjavik
had aangeboden te willen stoppen
met het storen van de Amerikaan
se propagandazender Voice of
America die uitzendt naar de Sow-
jet-Unie. Hij zei dat te willen doen
als Washington de Sowjet-Unie
toestemming geeft een radiosta
tion te openen in de Verenigde Sta
ten. Hij zei dat Reagan niet op dat
aanbod had gereageerd. Voor
zover bekend was het voor het
eerst dat een topman van de Sow
jet-Unie in het openbaar sprak
over het storen van de Voice.
Het Kremlin heeft gisteren op
nieuw vyf Amerikaanse diploma
ten opdracht gegeven het land te
verlaten, als vergelding voor de uit
wijzing van Russische diplomaten
door de VS. Ook werden ingrijpen
de beperkingen opgelegd aan het
Russisch personeel van de Ameri
kaanse diplomatieke missies in de
Sowjet-Unie.
In een serie van uitwijzingen
over en weer heeft de Sowjet-Unie
nu in totaal tien Amerikanen het
land uit gezet, terwijl de Amerika
nen op een totaal komen van tach
tig.
MAPUTO/JOHANNESBURG -
De situatie in de Mozambiquaanse
hoofdstad Maputo is rustig, maar
nagenoeg alle inwoners van de
stad zijn ervan overtuigd dat Zuid-
Afrika verantwoordelijk is voor de
dood van hun president Samora
Machel. De 53-jarige Machel kwam
zondagavond om het leven, toen
zijn presidentiële vliegtuig vlak
over de grens op Zuidafrikaans
grondgebied neerstortte.
door
Ruud de Wit
Het officiële dodental staat nu op
34. Zesentwintig van hen beschik
ten over de Mozambiquaanse na
tionaliteit. De overige slachtoffers
waren vier Russische bemannings
leden van de Tu-134B, de ambassa
deurs van Zambia en Zaire in Mo
zambique alsook de twee Cubaan
se lijfartsen van Machel. Tien per
sonen, onder wie de Russische pi
loot, overleefden het ongeluk.
Vanaf vandaag zal het lichaam
van Machel opgebaard liggen in de
stadshal van Maputo en dinsdag
aanstaande zal de begrafenis plaats
hebben. Naar verwachting zullen
'tientallen staatshoofden hierbij
hun opwachting maken. Welinge
lichte bronnen in de hoofdstad me
nen dat de huidige minister van
buitenlandse zaken, Joaquim Chis-
sano, de belangrijkste kandidaat is
om Machel op te volgen, maar de
aankondiging hiervan wordt pas
na de begrafenis verwacht.
In een hoofdredactioneel com
mentaar zegt Noticias, de belang
rijkste krant van Mozambique, dat
Machels dood misschien vreugde
zal hebben gebracht bij de vijan
den van het land, maar dat iedere
burger van Mozambique er nu ook
van doordrongen is, dat de strijd
tegen de rechtse NMR-rebellen
moet worden voortgezet, totdat ze
zijn verslagen. In tegenstelling tot
in vele Afrikaanse landen weigert
de Mozambiquaanse staatspers
echter een beschuldigende vinger
naar Zuid-Afrika uit te strekken.
Explosie Spandau
Een aanslag met een lichte bom
heeft afgelopen nacht lichte scha
de veroorzaakt in een bijgebouw
van de Spandaugevangenis in
West-Berlijn. In deze uit de 19e
eeuw daterende gevangenis ver
blijft sinds 1966 nog één gevange
ne: de voormalige plaatsvervanger
vn Adolf Hitier, de nu 92-jarige Ru-
dolf Hess. Er zijn nog geen duide
lijke aanwijzingen over de achter
grond van de explosie.
Buitenland kort
Hermafrodieten
In de door Israël bezette Gaza-
strook is een opvallend hoog aantal
gevallen van hermafroditisme ge
constateerd bij kinderen. Dr. Nim
rod Sassoon van het Israëlische
ministerie van volksgezondheid
verklaarde dat in eén jaar elf kinde
ren zijn geboren die de kenmerken
van beide seksen vertonen. Vol
gens Sassoon gaat het om een „ui
terst zeldzame erfelijke afwijking,
veroorzaakt door een genetische
misdruk in de chromosomen van
eért van de ouders". „Deze kunnen
de afwijking overbrengen zonder
die zelf te vertonen", zei hij.
India/kabinet
De Indiase premier R^jiv Gandhi
heeft voor de zesde keer in twee
jaar kabinetswijzigingen doorge
voerd: Vijf ministers werden uit
hun functie ontheven en zeven an
deren aan het kabinet toegevoegd.
Verschillende ministers kregen
een nieuwe portefeuille en voorts
benoemde Gandhi een nieuwe mi
nister van buitenlandse zaken.
Rus terechtgesteld
Een Sowjet-staatsburger die was
beschuldigd van spionage voor de
Verenigde Staten, is ter dood ver
oordeeld en terechtgesteld. De
man, A.D. Tolkatsjov, was mede
werker van een wetenschappelijk
onderzoeksinstituut in Moskou.
Hy is door het militaire tribunaal
van het Sowjet-Hooggerechtshof
schuldig bevonden aan „verraad
van het vaderland door spionage".
Uit het onderzoek is volgens het
bericht gebleken dat Tolkatsjov
„spionage-banden onderhield met
medewerkers van de Amerikaanse
inlichtingendiensten.
WASHINGTON - Er is in deze da
gen een seizoengebonden soort ad
vertenties op de Amerikaanse tv's
te zien. Ze duren steeds 30 secon
den precies, en de hoofdpersonen
erin zijn altijd wilskrachtige dames
en heren met goedgekapte
hoofden.
De Amerikaanse kijker ziet hoe
deze landgenoten met energieke
passen door zijn scherm benen,
hier een bejaard vrouwtje helpend
met het oversteken van een drukke
straat, daar een baby kussend,
ginds een koe op de vette billen
slaand.
door
Henk Dam
Daarna kijkt de ster van de com
mercial rechtstreeks in de camera,
blikkert wat met de onveranderlijk
hagelwitte tanden, en zegt met fer
me stem iets dat altijd weer neer
komt op: „Stem op mij". Kortom,
het is verkiezingstijd in de Ver
enigde Staten.
Op 4 november mogen de Ameri
kanen een nieuw Huis van Af
gevaardigden (435 zetels) kiezen,
34 van de 100 Senatoren, 36 gou
verneurs, en nog een hele reeks
staats- en lokale dignitarissen. In
een tv-gek land als de VS ligt het
voor de hand dat de verkiezings
strijd mede via de buis wordt uit
gevochten.
Wat daarbij zeer opvalt, is dat er
zo op de man wordt gespeeld. In
veel commercials zegt kandidaat A
niet zo zeer wat hij wil, maar vooral
waarom kandidaat B niet deugt.
Kandidaat B gebruikt vervolgens
zijn 30 dure seconden om kandi
daat A voor een grove leugenaar
uit te maken.
Hoofdpijnpoeders
Nu is dat in de beste tradities van
de Amerikaanse reclame-mores.
Anders dan in ons land is vergely-
kende reclame toegestaan. Als de
hoofdpijnpillen van de firma Tyle
nol meer in ziekenhuizen worden
gebruikt dan de produkten van
concurrent Bayer, dan wordt dat
ook letterlijk zo in de commercials
gezegd.
En politici zijn, in de ogen van de
reclamemakers, in niets echt an
ders dan hoofdpijnpoeders. Daar
om mag afgevaardigde Ken Kra
mer uit Colorado over zijn oppo
nent Timothy E. Wirth best zeg
gen: „Als Tim u vandaag al bela
zert, wat zal hij dan morgen wel
niet doen?"
Daarom ook beticht Senaatskan
didaat Robert W. Kasten zijn De
mocratische uitdager van „Water-
gate-taktieken". Daarom Wikken
allerlei andere potentiële volksver
tegenwoordigers over wat hun te
genstander wel niet in Washington
heeft uitgehaald.
„Weet u wel dat kandidaat X by
die en die belangrijke stemmingen
in het Huis niet eens aanwezig
was?", is een gewone zin uit de
mond van kandidaat Y. „Weet u
wel dat Y tegen de doodstraf voor
drugssmokkelaars heeft ge
stemd?", is dan de repliek van X,
die weet dat zo'n straf in de regio
goed valt.
Meer dan de helft van de politie
ke commercials is zo met dit soort
negatieve boodschappen gevuld.
Dat is een aanzienlijk hoger per
centage dan bij voorgaande cam
pagnes, en daarvoor zyn twee rede
nen aan te wijzen.
Invloed
In de eerste plaats is dit het werk
van reclame-adviseurs die in de
praktyk hebben vastgesteld dat
Reagan: hoe populair? (foto ap>
negatieve reclames veel beter by
de mensen blijven hangen dan po
sitieve. En in de tweede plaats
wreekt zich hier het gebrek aan
echte onderwerpen van debat, aan
'issues', zoals dat heet.
Het tekort daaraan heeft als bre
de historische achtergrond de om
standigheid dat de twee elkaar be
strijdende partijen, de Democraten
(symbool: ezel) en de Republikei
nen (symbool: olifant) niet, zoals in
Europa het geval zou zyn, uit een
verschillende ideologie zijn voort
gekomen.
Amerikaanse partijen zijn
conglomeraten van belangengroe
pen die onderling niet zoveel ziens
wijzen hoeven te delen. Het hangt
van invloed en geld van die groe
pen af, welke globale koers een
partij vaart.
Zo stond (en staat) de Republi
keinse president Reagan zeer on
der invloed van allerlei conserva
tieve en fundamentalistische groe
peringen, en onder zijn bewind
heeft de Republikeinse partij dan
ook een conservatieve kleur.
Maar dat ene Ronald Reagan nu
voorstander is van vrij kapitalisme,
van een grote defensie-inspanning,
en van een zo gering mogelijke
staatsinvloed op het economische
reilen en zeilen (en dus ook geen
subsidies voor noodlijdende be
drijfstakken bijvoorbeeld), maakt
dit nog niet tot Republikeinse
axioma's.
En dus zal de Republikeinse Se-
naats-kandidaat in een staat met
grote maar beroerd draaiende
staalfabrieken ongetwijfeld zeggen
vóór overheidssteun voor de staal
industrie te zijn. Voor Democrati
sche kandidaten geldt omgekeerd
hetzelfde.
Zo hebben de Democraten in het
Huis van Afgevaardigden zich nog
al verzet tegen Reagan's 'Star
Wars' plannen. Maar dacht je dat
een beetje handige Democraat het
in zijn hoofd zou halen om de im
mens populaire Reagan aan te val
len omdat hij in Reykjavik zo hals
starrig aan 'Star Wars' heeft vastge
houden? Nee hoor.
Immers, de peilingen wijzen uit
dat veruit de meeste Amerikanen
Reagan's opstelling in Reykjavik
steunen. Wie op dit vlak de presi
dent zou aanvallen, zou door de
Republikeinen direct voor 'Rus
senvriend' worden uitgescholden,
en zodoende politieke zelfmoord
plegen.
En dus: echte thema's voor debat
zijn er niet. Het is tekenend dat een
peiling onlangs uitwees dat maar
één op de vijf Amerikanen denkt
dat het veel uitmaakt of Republi
keinen dan wel Democraten het
Congres (Huis plus Senaat) in han
den hebben. Het is ook niet voor
niets dat het opkomstpercentage
vermoedelijk nog niet de 50 zal ha
len.
Onvrede
Niettemin, ondanks dit gebrek
aan fundamentele verschillen van
inzicht: de Democraten hopen te
scoren in die staten waarin het eco
nomisch slecht gaat met als uit
gangspunt: onvrede richt zich al
tijd tegen de regerende macht. Vol
gens recente schattingen bevinden
zich 31 van de 50 staten in een toe
stand van economische recessie.
De hoop van de Republikeinen is
vooral gericht op de grote popula
riteit van de president, waarbij, zo
als gezegd, de minst geziene kan
ten aan Reagan's bewind (geringe
overheidssteun, verzet tegen boy
cot Zuid-Afrika, steun aan de Con
tra's) worden vergeten of verloo
chend.
Moge de Amerikaanse verkie
zingsstrijd dus inhoudelijk niet zo
boeiend zijn, de uitslag zou dat wel
kunnen zyn. Er kan na 4 november
een situatie ontstaan waarbij de
Republikeinse president zo onge
veer vleugellam wordt gemaakt
omdat hy met een geheel door de
Democraten beheerst Congres te
maken krijgt.
Voor wat het Huis van Afgevaar
digden betreft: thans hebben de
Democraten 252 zetels in handen,
de Republikeinen 180 en zyn 3 ze
tels onbezet. De verwachting is,
dat de Democraten er nog een
klein aantal zetels by zullen win
nen. Maar zelfs by gering verlies
zouden ze hun grote meerderheid
behouden.
In de Senaat hebben de Republi
keinen 53 zetels, en de Democraten
47. Er moet voor 34 zetels worden
gekozen, waarvan er 22 door de Re
publikeinen worden bezet, en 12
door de Democraten. Enig spelen
met de calculator leert, dat de De
mocraten een nettowinst van 4 no
dig hebben, om de meerderheid in
de Senaat te krijgen.
De kans daarop is vrij groot, me
de omdat twee-derde deel van de
zetels waarom gevochten wordt,
staten vertegenwoordigen met eco
nomische problemen. De meeste
peilingen houden het er dan ook
op, dat de Democraten ook de Se
naat in handen gaan krijgen.
Dat betekent, dat het de Demo
craten zullen worden die gaan be
palen wat er op de agenda van het
Congres komt. De ruimte die de re-
gering-Reagan overhoudt om te
opereren, wordt daarmee bijzon
der klein, en Reagan zou daarmee
in de laatste twee jaar van zijn pre
sidentschap een reus op lemen
voeten worden.
Grap Congres-lid:
beter meer atoom
bommen op Japan
PORT ARTHUR (AP) - De
Amerikaanse president Harry
Truman had er beter aan ge
daan om meer atoombommen
op Japan te gooien tijdens de
Tweede Wereldoorlog. Dat
heeft een lid van Huis van Af
gevaardigden, Jack Brooks,
gisteren bij wijze van grap ge
zegd. Het zou volgens de De
mocratische politicus een pre
ventief middel zijn geweest om
de huidige stortvloed van Ja
panse produkten op de Ameri
kaanse markt te voorkomen.
Brooks sprak tijdens een
lunchbyeenkomst ter gelegen
heid van zijn verkiezingscam
pagne in Texas. Hij vindt dat de
huidige regering regels op
moet stellen om de buitenland
se handel eerlijker te maken.
WENEN (AFP) - De verkiezing in
•juni van Kurt Waldheim tot presi
dent van Oostenrijk blijft de be
trekkingen tussen Oostenrijk en
Israël verzuren. Waldheim is er
door het Joodse Wereldcongres
van beschuldigd in de Tweede We
reldoorlog betrokken te zijn ge
weest bij wreedheden van Hitiers
leger in Joegoslavië en Grieken
land.
De Oostenrijkse regering is ver
bolgen over het Israëlische besluit
voorlopig geen vervanger te sturen
voor de ambassadeur Michael Elit-
zur, die op 10 oktober naar zijn
land terugkeerde na een verblyf
van drie jaar in Wenen. De ambas
sadeur, wiens afscheid ophanden
was, boycotte op 8 juli de beëdi
ging van Waldheim uit protest te
gen diens infunctietreding.
De Israëlische regering heeft
nooit verhuld dat de verkiezing
van Waldheim tot president de be
trekkingen tussen Tel Aviv en We-
Waldheim blijft
relatie met
Israël belasten
nen zou gaan compliceren. „Mo
reel gezien heeft Israël problemen
met het onderhouden van betrek
kingen met een land dat een man
aan het hoofd stelt, die ervan wordt
verdacht oorlogsmisdadiger te
zijn", verklaarde na Waldheims
verkiezing de toenmalige Israëli
sche minister van justitie, Yitzhak
Modai.
De Oostenrijkse minister van
buitenlandse zaken, Peter Janko-
witsch, vroeg begin deze week de
Israëlische regering om uitleg. Hy
verklaarde dat het besluit van Je
ruzalem de ambassade in Wenen
op dit moment door de zaakgelas
tigde Gideon Jarden te laten lei
den, „slechts een tydelyke maatre
gel kan zijn". „Men moet zich af
vragen of Israël nog wel gepaste en
goede betrekkingen wenst met
Oostenrijk". Eerste voorwaarde
voor dergelijke relaties is de spoe
dige benoeming van een nieuwe Is
raëlische ambassadeur in Wenen,
aldus Jankowitsch, die niet
uitsloot dat de Oostenrijkse am
bassadeur in Tel Aviv wordt terug
getrokken.
De ambassadeur, Otto Pleinert,
werd dinsdag op het Israëlische
ministerie van buitenlandse zaken
ontboden, waar hem werd gezegd
dat Israël Michael Elitzur nog
steeds beschouwd als ambassa
deur in Oostenrijk en dat nog geen
besluit is genomen over zijn opvol
ging. Het ontwijkende antwoord
ontlokte grote verontwaardiging in
Oostenrijk, waar de pers de hou
ding van de Israëlische regering je
gens Waldheim als democratische
gekozen staatshoofd, hekelde.
PLO'er vermoord
door Palestijnen
BEIROET (UPI) - Een ondergrond
se Palestijnse groep heeft de ver
antwoordelijkheid opgeëist voor
de ontploffing in Athene waarbij
dinsdag een hoge militair van de
Palestijnse Bevrijdingsorganisatie
PLO om het leven kwam.
In een telefonische verklaring
aan een westers persbureau in het
islamitische West-Beiroet noemde
de „Palestijnse vergeldingsorgani
satie - de eenheid Deir Jassin" het
slachtoffer, brigadier Munzir Abu
Ghazala, een „verrader" van de Pa
lestijnse zaak. De 44-jarige Abu
Ghazala kwam dinsdag in Athene
om het leven toen zijn auto door
een bom werd opgeblazen. Het
PLO-kantoor in Athene beschul
digde dinsdag Israëlische agenten
van de aanslag.
Rebellenleider krijgt 'minimale hulp' uit Nederland
DEN HAAG - Ronnie Brunswijk,
leider van het 'Jungle Commando'
dat strijdt tegen het nationale leger
van Suriname, is teleurgesteld
over de minimale hulp die hem be
reikt vanuit Nederland. Van de in
Nederland opererende Raad voor
de bevrijding van Suriname heeft
Brunswijk nog geen voedsel ont
vangen. De rebellenleider zei dat in
een interview met NOS-verslagge-
ver Arnold Karskens.
door
Bart Jochems
„We hebben bijna niks gehad
van de mensen uit Nederland. Ik
ben teleurgesteld, maar verwacht
nog steeds steun". Brunswijk zei
verder uit het buitenland geen wa
pens te hebben ontvangen, hoewel
hij van vele landen wapentuig zou
willen aanpakken. „Hulp uit de
Sowjet-Unie wordt een moeilijke
zaak. Ik wil wel wapens aannemen
uit Rusland, maar niet om zaken te
regelen voor Rusland", aldus
Brunswijk. Behalve uit Nederland
verwacht hij hulp uit de Verenigde
Staten, België en Frankrijk.
Brunswijk twijfelt niet aan de
overwinning op het regeringsleger.
„Bouterse heeft nu de kans om te
vluchten. Doet hij dat niet, en de
zaak komt allemaal in handen van
het Jungle Commando, dan gaat
de rechterlijke macht bepalen wat
er met deze misdadiger moet ge
beuren", vertelde Brunswijk.
De Raad voor de bevrijding van
Suriname moet na de inname van
Paramaribo een voorlopige rege
ring gaan vormen, zo meent Bruns
wijk. Uiterlijk binnen een jaar na
de machtsovername dienen onder
internationaal toezicht vrije verkie
zingen te worden gehouden. De re-
belleleider zegt zelf geen politieke
ambities te hebben, want daarvoor
„mis ik de capaciteiten".
In het oerwoud van Oost-Surina-
me heeft Brunswijk de steun ge
kregen van drie huurlingen, ver
moedelijk van Britse nationaliteit.
De rebellen zeggen dat de huurlin
gen vrijwillig naar Suriname zyn
gekomen. Ze worden niet door het
Jungle Commando betaald.
De verslaggever schatte het aan
tal gewapende leden van het
Jungle Commando op 200. Daar
naast zouden ongeveer 600 onge
wapende strijders deel uitmaken
van de rebellengroep.
Elie Wiesel in
Moskou aangekomen
BEIROET (AP) - Professor Matar, een Libanese hoogleraar van de Amerikaanse Universiteit in Beiroet die vijf
maanden geledpn werd ontvoerd, is in de moslim-sector van de Libanese hoofdstad vrijgelaten. Hij en zijn
vrouw zagen elkaar gisteren voor het eerst sinds 168 dagen weer. De 36-jarige Nabil Matar zei in 'redelijk goede'
conditie te verkeren. (foto ap>
LONDEN (AP) - Nobelprijswin
naar Elie Wiesel is gisteren in Mos
kou aangekomen. Hy zei dat hij
hoopte op een ontmoeting met Mi
chail Gorbatsjov en dat hij dol
graag Nobelprijswinnaar Andrei
Sacharov zou willen zien. De jood
se schrijver blijft tot zondag in de
Sowjet-Unie. Zijn reis stond al op
het programma voordat hij de No
belprijs kreeg.
Samen met twee Russische vete
ranen uit de tweede wereldoorlog
bracht Wiesel op het vliegveld van
Moskou een toast uit op de gezond
heid van de Russische, Amerikaan
se en joodse mensen. Daarbij sprak
Wiesel: 'Ik geloof dat het leed en de
herinnering aan het leed de hele
wereld kunnen weerhouden, moe
ten weerhouden, van verder leed.'
'Daarom zijn wij hier', zei hy,
'Het Russische volk heeft 20 mil
joen mensen verloren in de oorlog,
het joodse volk verloor 6 miljoen
mensen en andere volkeren nog
meer miljoenen. Het is genoeg. We
moeten de geschiedenis vertellen
om te voorkomen dat de dood de
oorlog wint, want alleen de dood is
de uiteindelijke winnaar van een
oorlog.'
Wiesel is door de Sowjet-Unie
uitgenodigd om te praten over een
conferentie die volgend jaar in
Washington wordt gehouden. Deze
conferentie gaat over niet-joodse
slachtoffers van Hitiers concentra
tiekampen.