'Gym als sport misschien uit de tijd'
MONUMENT
Gewonden na
vernielingen
Woubrugge
Volleybal- en gymvereniging Aspasia in Koudekerk zestig jaar
Poging tot
tasjesroof
Inbrekers tuk
op ed-spelers
in Woubrugge
Grote kans uitbreiding
Alphense nertsfokkerij
Informatie-avond CAD
omwonenden Coenlaan
Slechts weinig bekend
over enig monument
gemeente Valkenburg
WOENSDAG 22 OKTOBER 1986
REGIO LEIDEN
PAGINA
WOUBRUGGE - Een van de vier
jongens die het afgelopen weekein
de in Woubrugge zijn aangehou
den wegens vernielingen in het
dorp, is opgenomen in het Elisa-
bethziekenhuis in Leiderdorp. De
19-jarige jongeman raakte gewond
bij het in brand steken van een
glasbak op de Julianalaan. Hierbij
werd gebruik gemaakt van een fles
benzine. De jongen liep brandwon
den aan gezicht en hand op. Een
tweede gewonden kon na behan
deling in het ziekenhuis naar huis.
Een en ander heeft de politie pas
gisteren bekend gemaakt.
De jongens, in de leeftijd varië
rend van 16 tot 20 jaar, zijn in het
weekeinde door de politie opge
spoord. Het viertal heeft ook een
rubberboot gestolen en kapot ge
sneden. Voorts is ingebroken in
vier plezierjachtjes. De aangerichte
schade is niet bekend gemaakt.
Onderzoek is nog gaande naar de
no gel ijkt.1 betrokkenheid van het venslicht i
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Gymnastiek speelde in
de jaren twintig nog geen rol van betekenis. Op de scholen
werd er al helemaal geen aandacht aan besteed. De
hoofden van de openbare en christelijke school vonden dit
een gemis en de eerste stappen werden gezet in de richting
van een gymnastiekvereniging. Aspasia heette de club en
het jaar van oprichting was 1926. Zaterdag wordt het zes
tigjarig bestaan gevierd door de Koudekerkse gymnastiek-
en volleybalvereniging.
De commissie die zich bezighield
met de oprichting stond onder de
zeer deskundige leiding van de on
langs overleden G.W. de Jong, le
raar lichamelijke opvoeding uit Al
phen aan den Rijn. Gymnastiek
verenigingen oprichten was een
specialiteit van De Jong. Hij liet
i dit soort clubjes het le-
door
Nell Bruynes
kwartet by eerdere gevallen
vandalisme in het dorp.
1 die tyd. Turnlust
ALPHEN AAN DEN RIJN -
Een vrouw van middelbare
leeftijd heeft gisteravond op de
Europasingel in Alphen ternau
wernood een tasjesroof weten
voorkomen. Door haar gewicht
in de strijd te werpen, mislukte
de diefstal van de tas.
Ter hoogte van het verzor
gingshuis Rijnzate werd de
handtas van de wandelende
vrouw vastgegrepen door twee
jongens van ongeveer twintig
jaar. De Alphense was echter
vasthoudend en kwam met tas
en al ten val. De aanvallers ver
dwenen op de fiets.
Aarlanderveen, Olympia
Woubrugge, Hercules in Boskoop
en Hygiea in Ter Aar.
Algemeen voorzitter Bas Vos en
bestuurslid Karei van Winkel had
den De Jong graag als gast bij het
jubileum gehad. In de zomer sprak
Van Winkel nog met hem, waar
door veel feiten uit het verleden
van de vereniging bekend werden.
Hoe men aan de naam Aspasia
kwam, kon De Jong echter niet
achterhalen. Waarschijnlijk was
het een idee van schoolhoofd Be-
soyen (openbare school) om de ver
eniging te vernoemen naar de
tweede vrouw van de Griekse
staatsman Pericles. Aspasia was in
haar tijd een zeer vooruitstrevende
vrouw, wellicht de grondlegger
van de vrouwenemancipatie.
Karei van Winkel (links) en Bas Vos: "De nieuwe ge\
Zwarte kousen
De eerste voorzitter v
was Henk Wille, Er werd onderdak stellen op de kop getikt en elk jaar
gevonden in de oude openbare werd een demonstratie gegeven
Aspasia school. Her en der werden wat toe- door Aspasia. De gymkleding in
WOUBRUGGE - Bij inbraken in
twee woningen aan het Beatrix-
plantsoen te Woubrugge is maan
dagavond de geluidinstallatie ge
stolen.
Uit een van de huizen is de com-
pact-disc apparatuur weggehaald
inclusief versterker, de tuner en
dertig cd's. De vermissingen in de
andere woning kunnen nog niet
worden vastgesteld, maar waar
schijnlijk is ook daar de compact-
INBRAAK - In de herfstvakantie disc speler met toebehoren meege-
is een inbraak gepleegd in de lm- nomen. In beide gevallen werd de
manuelmavo aan de Anna van Bi* achterdeur opengebroken,
renlaan te Alphen. Vermist worden
een kleuren-tv en een videorecor
der met luidsprekers, alsmede een ROOKWAAR - Bij het sigaren-
versterker, twee cassettedecks en magazijn Van Toor aan de Van
enkele bijbehorende bandjes. Een Nesstraat in Alphen is vanmorgen
raam bleek ingeslagen. Pas giste- een nog onbekende hoeveelheid
ren is aangifte gedaan. De buit rookwaar gestolen. De dader(s)
heeft een waarde van ongeveer heeft met enkele stenen de winkel-
3500 gulden. ruit vernield.
'Niet bedoeld voor protesten'
Een groepsfoto van Aspasia in 1931. Helemaal rechts in het wit mede-oprichterG.W. de Jong.
nuziek (foto Nanno Bloupot)
die jaren verschilde nogal wat van
de tegenwoordige outfit. Veel
bloot was er niet te zien. Lange tri
cotbroeken, witte blousen en lange
zwarte kousen. De meisjes droegen
eei»zwarte satinette jurk met rode
biesjes.
Er werd getraind onder leiding
van De Jong. Kinderen betaalden
hiervoor een stuiver contributie
per keer en senioren een dubbeltje.
Hoewel het enthousiasme groot
was, kon de vereniging zich toch
niet in het bezit van een groot aan
tal leden verheugen.
Na vijf jaar waren er niet meer
dan 45 leden actief met gymnastiek
bezig. Het waren er zelfs minder
dan bij de oprichting. In die tijd be
sloot De Jong om Aspasia te verla
ten. Hij werd in Den Haag als le
raar lichamelijke oefening aange
steld. Toen leek het erop dat het
was gedaan met Aspasia. Vijftien
jaar lang leidde de vereniging een
slapend bestaan.
Maar na de oorlog was het dezelf
de G.W. de Jong die de vereniging
nieuw leven inblies. Direct bleek
toen al dat er veel meer belangstel
ling voor een gymnastiekvereni
ging was. Er meldden zich direct al
320 leden. Een enorm aantal gezien
de geringe omvang van Koude-
Beschermheer
De onderwijzer E.A. Bloem werd
voorzitter en burgemeester Ver
heul aanvaardde het bescherm
heerschap. Sindsdien is er geen te
rugval in het ledenaantal geweest.
Aspasia telt nu zeshonderd leden.
Bas Vos: "Het blijft stabiel. Het
volleyballen trekt aan, maar de
gymnastiek loop terug. We hebben
wel eens gedacht dat gymnastiek
als sport uit de tijd zou zijn. Het
zou best kunnen. Een andere mo
gelijkheid is dat kinderen vroeger
lid van meerdere clubs waren en
nu nog maar van één".
Met het volleyballen gaat het be
ter dan ooit. "Ik dacht dat het in
1976 was. Toen is Bontje begonnen
met een beetje volleybal. Maar dat
spelletje volleybal werd steeds be
langrijker. Toen Bontje weg was,
viel de gymnastiek verder weg en
kwam er een volleybaltrainer.
Door de nieuwe accommodatie, de
Poelgeesthal in De Ridderhof, is
volleybal een volwassen sport ge
worden. Met de komst van de Poel
geesthal kwamen er ook veel nieu
we leden buiten Koudekerk".
Natuurlijk leeft de gymnastiek
nog wel bij Aspasia. "Maar niet
meer als vroeger", vindt Vos,
"vroeger bij Bontje deden de da
mes grondgymnastiek. Echt ou
derwets. Nu hebben we de nieuwe
generatie. Marian Fruman geeft nu
gymlessen met veel muziek en dat
slaat meer aan".
Het gaat dus goed met Aspasia.
Het dames- en herenvolleybalteam
speelt in de derde en vierde klasse
van de competitie en de jeugd is
enorm enthousiast. Reden genoeg
dus om feest te vieren. Vos en Van
Winkel vertellen dat er op 25 okto
ber geen receptie wordt gehouden.
"We hebben ons bewust uitgespro
ken voor een feest voor alle leden,
's Middags is er een spelletjespar-
cours voor de jeugdleden uitgezet
in De Ridderhof. 's Avonds vanaf
half acht kunnen alle leden vanaf
twaalf jaar, oud-leden, leiding en
oud-leiding terecht.
Er zal een band spelen en ook
dan zijn er spelletjes te spelen die
opgesteld zijn door het hele ge
bouw. "Iedereen die ooit iets te
maken heeft gehad met Aspasia is
dan van harte welkom", zeggen
Vos en Van Winkel.
DIEFSTAL - By een inbraak in
de Sociale Werkvoorziening Al
phen aan de Eikenlaan zyn gister
nacht twee cassetterecorders buit
gemaakt, alsmede een tuner-ver-
sterker, rookwaar en een ver
grootglas. Aan de achterzijde van
het pand is een ruit ingeslagen.
DEN HAAG/ALPHEN AAN DEN hinderwetvergunning voor het
RIJN - De kans is groot dat de nertsfokkerijbedrijf heeft afgege-
nertsfokkerij aan de Steekterweg ven. De provincie had het volgens
in Alphen de gewenste nieuwbouw de gemeente bij het verkeerde eind
en uitbreiding mag realiseren. Dat gehad door te stellen dat er geen
bleek gisteren tijdens de behande- hinderwetvergunning kon worden
ling van het Arob-bezwaarschrift verleend,
dat nertsfokker P. Verboom had
ingediend tegen de weigering van Niet de bouwmogelijkheden die
de provincie om een verklaring De Hooge Burch heeft, moeten
van geen bezwaar af te geven. Die daarbij worden bekeken, maar de
was noodzakelijk voor de gemeen- op dit moment daadwerkelijk in de
te om een bouwvergunning te kun- omgeving aanwezige bebouwing,
nen verlenen voor de nieuwbouw En die staat een hinderwetvergun-
en uitbreiding. ning voor de nertsfokkerij niet in
Maar de provincie weigerde in de weg. Bovendien maakte de ge-
juli van dit jaar zo'n verklaring om- meentelijk woordvoerder duidelijk
dat volgens het provinciebestuur dat Alphen bij herziening van het
de urgentie van het bouwplan niet bestemmingsplan voor dit gebied
hard gemaakt kon worden. De be- er tevens voor zal zorgen dat even-
nodigde hinderwetvergunning zou tuele toekomstige uitbreiding van
in de ogen van de provinciebe- De Hooge Burch de hinderwetver-
stuurders niet kunnen worden af- gunning voor de nertsfokkerij niet
gegeven. De provincie ging er na- in gevaar zal brengen. De gemeen-
melijk van uit dat de in de buurt te verwacht namelijk dat de ver
van de nertsfokkerij gelegen ver- pleeginrichting eventuele uitbrei-
pleeginrichting een uitbreidings- ding niet zal zoeken in de buurt
gelijkheid heeft waardoor die te van de nertsfokkerij. Op dat deel
dicht bij de fokkerij terecht zou ko- van het terrein is immers een kin-
men. Maar de gemeentelijk woord- derboerdrij, een boomgaard en zijn
voerder maakte gisteren duidelijk wandelpaden en een visvijver aan-
dat de gemeente inmiddels een gelegd.
Kees van Kuilenburg
ALPHEN AAN DEN RIJN - De
gemeente Alphen houdt volgende
week dinsdag een informatie
avond voor de omwonenden van
de J.P. Coenlaan over het werk van
het Consultatiebureau voor Alco
hol en Drugs (CAD). De gemeente
is van plan voor het CAD in die
straat een nieuw onderkomen te la
ten neerzetten. Tegen dit voorne
men is veel verzet uit de buurt ge
komen.
De voorlichting is bedoeld om de
misverstanden over het functione
ren van het CAD in Alphen uit de
weg te ruimen. De bijeenkomst
wordt gehouden in het schoolge
bouw Samen op Weg (aanvang
20.00 uur) en staat onder voorzitter
schap van burgemeester M. Paats.
Hij wordt bijgestaan door mede
werkers van het overkoepelende
Centrum Verslavingszorg Zee
straat uit Den Haag.
"Deze avond is niet bedoeld om
eventuele bezwaren tegen de voor
genomen vestiging van het consul
tatiebureau aan de J.P. Coenlaan
naar voren te brengen", zo laat de
gemeente nadrukkelijk weten. Te
gen het bouwplan kan later offi
cieel protest worden ingediend in
de procedure voor de wijziging van
het bestemmingsplan.
Onlangs hebben buurtbewoners
en de directeur van de basisschool
Samen op Weg emotioneel getinte
bezwaren laten horen tegen de
komst van het CAD naar de J.P.
Coenlaan. De voorziening voor ex-
verslaafden zou te dicht in de na
bijheid komen van de woningen,
de school, een sporthal en een
zwembad. Het CAD heeft de afge
lopen jaren zonder problemen ge
functioneerd aan de Castellum-
straat, eveneens vlakbij een basis
school.
In tegenstelling tot een eerdere
voorlichtingsavond is de bijeen
komst in Samen op Weg openbaar
aangekondigd. De voorgaande -
besloten - aflevering ging over de
mogelijke komst van het CAD naar
de Aarkade en is destijds uitgelo
pen op een grote mislukking. "Dat
is zo'n bittere teleurstelling gewor
den", verzuchtte de burgemeester
in een recentelijke commissiever
gadering. "In de collectiviteit van
die avond kwamen allerlei bewe
ringen over tafel die kant noch wal
raakten".
met zogenaamde rooster-
raampjes.
'Veldzicht' is tegenwoordig ei
gendom van transportonderne
mer A.J. Jongeneel. De Valken
burger is zich er zeker van be
wust dat hij eigenaar is van een
monument, maar heeft in de tyd
dat hij in de boerderij woont niet
zo heel veel moeite gedaan om
wat over de achtergronden van
zijn historisch erfgoed te weten
te komen.
Het enige dat feitelijk bekend
is - en dat staat ingebeiteld op
een steen aan de achterkant van
het momumentale pand - is dat
de eerste steen is gelegd door
W.V. van Roon en P. van der
Kroon in 1828. "Maar vraag me
niet wie dat waren", zegt Jonge
neel, die best wel wat meer over
zijn boerderij zou willen weten.
De boerderij is nog niet zo lang
eigendom van Jongeneel. Hij
nam de boerderij over van zijn
schoonvader, Arie Verboon, die
eerst huurder en later eigenaar
van Veldzicht was. Al ver voor de
oorlog 'boerde' Verboon op de
monumentale boerderij. Hij
huurde de boerderij en ongeveer
45 hectare grond van een Wasse-
naarse landeigenaar.
Na de oorlog kocht Verboon
'Veldzicht' van de landheer.
Maar de grond moest hij voor
een deel afstaan. Dat gedeelte
viel ten prooi aan de zandafgra-
vingen. Dit gebied is nu beter be
kend als het recreatiegebied 'Gat
van Lagendijk' of het Valken-
burgs meertje, zoals het door
veel Leidenaars wordt genoemd.
Tien jaar nadat Verboon de
boerderij - met daarin een prach
tig achterhuis, twee zogenaamde
opkamers, een royale keuken en
een woonkamer - had overgeno
men, stopte hij met het boeren
bedrijf. "Er was geen opvolger
en zelf had ik een transportbe
drijf en voelde er niets voor om
het boerenbedrijf voort te zetten.
Tenslotte is boer zijn iets datje in
je bloed moet zitten", zegt Jonge
neel.
Ondanks dat de boerderij zijn
bestemming min of meer heeft
verloren, ademt deze nog steeds
die oude sfeer uit. Dat geldt ook
voor de royale kelder onder het
huis. Daar werd tot voor de
Tweede Wereldoorlog kaas en
boter gemaakt Zelfs de sporen
van de karnmolen zijn nog te
zien. "Als er boter of kaas werd
gemaakt, werd een paard inge
spannen dat ervoor zorgde dat de
molen werd rondgedraaid. Waar
schijnlijk een saai bestaan voor
dat beest, maar het spaarde wel
mankracht uit", vertelt Jonge
neel.
Evenmin als er nog wordt ge
boerd op Veldzicht wordt er nog
kaas gemaakt. "Zoals de boerde
rij er toen bijstond, staat hij er
nog. Er is vrijwel niets veran
derd. Daar krijg je trouwens ook
geen toestemming voor van Mo
numentenzorg", aldus de Val
kenburger.
'Jongeneel ervaart de beperkin
gen die Monumentenzorg oplegt,
niet als een last. "Als je een nor
male boerdery bezit, heb je daar
ook je kosten van onderhoud
aan. Alleen als je werkzaamhe
den moet laten uitvoeren, moet
je lang wachten voor je toestem
ming krijgt. Dat is wel eens ver
velend. Maar nogmaals, ik ervaar
het zeker niet als een last".
Een paar jaar geleden heeft
Jongeneel wel een 80.000 gulden
kostende onderhoudsbeurt laten
uitvoeren. Een deel van de kos
ten heeft hij vergoed gekregen
van Monumentenzorg. "Dat is
aardig, maar feitelijk schiet je er
betrekkelijk weinig mee op. Aan
het eind van het jaar moet je die
subsidie opgeven aan de belas
ting en dan pikt die ook weer een
deel in", zegt hij wat zuur la
chend.
Gemeenten hebben sinds januari van dit jaar meer invloed bij
het aanvragen van subsidies voor het restaureren van monu
menten. Om voor die nieuwe regeling in aanmerking te kunnen
komen, moesten zij vóór 1 september van dit jaar bij het minis
terie van welzijn, volksgezondheid (wvc) een zogenaamde mo
numentenlijst indienen.
Aan de hand van die gemeentelijke lijsten verschijnt in deze
krant wekelijks een verhaal over monumenten in de gemeenten
in de duin- en bollenstreek. Vandaag is de beurt aan Valkenburg.
Het Rijndorp heeft slechts één monument: de boerderij 'Veld
zicht' aan de Voorschoterweg.
VALKENBURG - Verliep het tot dusverre over het al
gemeen van een leien dakje om bijzonderheden te we
ten te komen over bepaalde monumenten in de duin
en bollenstreek, bij boerderij 'Veldzicht' in Valkenburg
ging dat aanmerkelijk minder voorspoedig. Zowel bij
de gemeente Valkenburg als bij Monumentenzorg in
Zeist wist niemand iets meer te melden dan wat alge
meenheden. Sterker nog, zelfs die algemeenheden wa
ren nauwelijks voorhanden.
Wat de gemeente Valkenburg be
treft is dat niet zo heel verwon
derlijk. De grond aan de Voór-
De prachtige open haard in
de 'opkamer' van 'Veldzicht'.
Sinds de bouw in 1828 is er
niets aan veranderd.
(foto Wim Dijkman)
schoterweg waarop de boerderij
staat is pas een kleine twintig
jaar Valkenburgs grondgebied.
Daarvoor lag boerderij binnen de
Voorschotense gemeentegren
zen. Bij de wijziging van de ge
meentegrens in 1966 werd het
Voorschotense grondgebied bij
Valkenburg getrokken.
Maar ook een telefoontje naar
de gemeente Voorschoten lever
de weinig op. Alle gegevens wa
ren bij de grenswijziging aan
Valkenburg overgedragen, ver
telde een woordvoerder van de
gemeente Voorschoten. Op het
gemeentehuis van Valkenburg
weet men echter ook na een her
haald telefoontje nauwelijks iets
over 'Veldzicht' te vertellen.
Amateur-historicus J.H.M.
Sloof uit Voorschoten beeft de
zelfde ervaring. Ook hij zocht en
kele jaren gelden tevergeefs naar
gegevens over de boerderij.
Toch staat de boerderij wel de
gelijk op de gemeentelijke mo
numentenlijst in het Rijndorp.
En ook bij Monumentenzorg is
het pand geregistreerd. In de
schaarse gegevens van Monu
mentenzorg staat de boerderij als
volgt omschreven: 'Woonhuis op
rechthoekig bij vierkant grond
plan met kleine roedenverde-
ling'. In gewoon Nederlands be
tekent dat dat het gaat om een
gewone rechthoekige boerdery
