'Er is altijd een
toekomst, of die nu
goed of kwaad is'
Maya-indiaan Don Adrian Chavez in Nederland:
Opnieuw grote paniek
in San Salvador na
2e zware aardschok
Achtergrond
Niet vies
zijn van
politiek9
DINSDAG 14 OKTOBER 1986
PAGINA 15
Herstel van de Maya-indianen-cultuur, dat is waar de
82-jarige Don Adrian Chavez uit Guatemala naar
streeft. Afgelopen vrijdag was hij in Amsterdam, waar
hij op de tweede Russell-lezing antwoord probeerde te
geven op de vraag: is er nog een toekomst voor de in
dianen? Met zijn levenswerk, de reconstructie van een
heilig geschrift, heeft hij in de hele wereld veel waarde
ring geoogst, behalve in eigen land.
Hij is bang, Don Adrian Chavez. En dat is hij reeds
lang, misschien al wel zijn hele leven. Door die angst
komt het gesprek nauwelijks van de grond. Hoewel hij
in het over de Amstel uitkijkende appartement van zijn
gastheer vrijuit kan praten, blijft hij voortdurend op de
vlakte; politieke en religieuze onderwerpen mijdt hij.
Amerika om daar een boerenle
ven te gaan leiden. En ze bouw
den pyramides en tempels. Zon
der het wiel, zonder lastdieren.
De Maya's waren meesters op
het gebied van de astrologie. Zij
brachten een groot deel van de
sterrenhemel in kaart. Als eerste
volk ter wereld vonden zij een
cijferstelsel uit, dat van nul tot
twintig liep. Gedurende de klas
sieke periode (325-925) bereikte
de cultuur haar hoogtepunt.
Waarom het toen snel bergaf
waarts ging is niet bekend. Wa
ren het tropische ziekten die de
bevolking uitdunden? Ging het
met de erosie van de bodem zo
snel dat er niets meer kon wor
den verbouwd? Voltrok zich een
boerenopstand? Vast staat in elk
geval dat de tempelsteden in de
tiende eeuw plotseling werden
verlaten.
Nog steeds worden er zo af en
toe vondsten gedaan waardoor
de Maya-historie beter in kaart
kan worden gebracht. In de oer
wouden van Guatemala, Belize
en Honduras zijn de afgelopen
Als klein kind werd hem dag in-
dag uit ingepompt dat indianen
inferieur waren; weinig meer
dan wilden, een veredeld konij
nesoort. "Ratatatata", met gebal
de vuisten doet hij of hij een re
peteergeweer leegknalt. Zó is het
hem ingepompt. Zeker veertig
jaar had hij er voor nodig om vast
te stellen dat indianen niets min
der zijn dan ladino's - afstamme
lingen van de Spanjaarden, de
koloniale overheersers. Onder
tussen was hij toen echter al wel
met een ladino-vrouw getrouwd,
om zich te onderscheiden van
die "schurftige indianen". Na
haar overlijden had hij nog tot
twee maal toe een blanke tot
echtgenote gekozen.
door
Peter van der Maat
Als pleitbezorger voor herstel
van de Maya-cultuur wordt hij
nu internationaal erkend. Was
vorige week nog in Italië, rustte
tussendoor even uit in Amster
dam, verblijft nu in Frankrijk en
is op 10 oktober weer terug in on
ze hoofdstad voor de tweede
Russell-lezing.
Met een lengte van een meter
tweeënvijftig is hij beslist geen
uitzondering onder de Maya's:
een kort volk. Hun rijke cultuur
behoort tot de oudste van de we
reld. In Guatemala maken de vijf
miljoen Maya-indianen zestig
procent van de populatie uit. Ze
hebben echter niets te vertellen;
hun positie valt te vergelijken
met die van de zwarten in Zuid
Afrika.
Wat is in zijn visie het belang
rijkste van de Maya-cultuur?
Don Adrian Chavez: "In alle as
pecten van hët leven staat god
centraal. Maar je kan, wat wij de
meester noemen, niet zien of ho
ren, het is abstract. Je zou het als
een wetenschappelijke gods
dienst kunnen beschouwen. In
thee, in graan, in elk voedsel is
de meester aanwezig. Als mens
kan je eten kóken, maar alle be
standdelen van de maaltijd ko
men toch bij god vandaan. Voor
alles wat de mensen doen, jagen,
een boom omhakken of wat dan
ook, moet toestemming aan god
worden gevraagd; niet in de
vorm van een dialoog, maar door
een bepaald ritueel te verrich
ten".
"Voor jullie is dat heel moeilijk
te begrijpen. De Spanjaarden be
grepen er bij hun inval in Ameri
ka, bijna vijfhonderd jaar gele
den, ook niets van. De Maya's
hadden geen ambitie, geen wa
pens en geen privé-bezit. Daar
om waren ie heel kwetsbaar te
genover die agressieve Spanjaar
den. En die hebben dan ook een
groot deel van de inheemse be
volking afgeslacht".
Nomaden
,De oer-Maya's zijn naar alle
waarschijnlijkheid afkomstig uit
Azië. Het waren nomaden die
zo'n 20.000 jaar voor Christus in
dierenhuiden gehuld en jagend
met knots en pijl en boog in de
richting van de Noordpool trok
ken. Via de toen nog droge Be-
ringstraat bereikten zij Alaska.
Na honderdvijftig eeuwen zwer
ven belandden ze in Midden-
Don Adrian Chavez.
decennia resten van irrigatie- en
ontwateringskanalen, tempels
en paleizen ontdekt. Toen de eer
ste Spanjaarden in 1524 Midden-
Amerika binnentrokken, troffen
ze een verscheurde beschaving
aan die niet meer was dan een
slap aftreksel van de eens zo
hoogstaande Maya-cultuur. De
kolonialisten moordden tachtig
procent van de bevolking uit,
omdat die zich weigerde aan te
sluiten bij het christendom. Het
godsdienstfanatisme van de
overheersers resulteerde in ver
branding van vrijwel alle oude
geschriften. In de loop der jaren
werd het Spaans de voertaal en
wat er nog van de Maya-cultuur
resteerde verdween.
De herdersjongen Adrian Cha
vez werd de eerste indiaanse on
derwijzer in zijn indiaanse land:
"Dat is me gelukt dank zij veel
inspanning, lef. Omdat ik door
wilde leren heb ik toestemming
gevraagd om ladino-onderwijs te
volgen. Ik moest toelatingsexa
men doen - wat de ladino's niet
hoefden - en als ik dat niet haal
de, mocht ik verder geen enkel
onderwijs meer volgen. Ook
geen indiaans". Hij doorstond de
proeve van bekwaamheid.
Al jong had hij belangstelling
voor de taal van de Maya's, het
Ki-che. Een van zijn leraren leg
de de naam van een Maya-vorst
uit als "twee paarden". Hoe kan
dat?, vroeg de jongen zich af.
Want voor Columbus wisten de
Maya's niet eens wat een paard
was. Zo ontstond de behoefte om
op zoek te gaan naar de oor
spronkelijke tekst van de Pop
Wuj, een heilig geschrift van de
Maya-indianen, dat fonetisch in
Spaanse leestekens op schrift
was gesteld door een Spaanse
priester. Het is zijn levenswerk
geworden; het kostte hem een
halve eeuw.
Hij ontwikkelde een alfabet
voor het Ki-che, wat alleen een
spreektaal was. Als basis diende
het Romeinse alfabet, waarvan
hij een aantal leestekens wegliet
om er vervolgens zeven nieuwe
tekens aan toe te voegen. Voor
bepaalde klanken ontwierp hij
speciale accenten. Het alfabet
bleek bruikbaar te zijn voor alle
indiaanse talen.
Woord voor woord bewerkte
hij de Pop Wuj. Met zijn eigen
leestekens was hij in staat om al
le vergissingen en "verchristelij-
kingen" op te sporen die de
priester velen eeuwen terug had
aangebracht. In grote lijnen wij
ken de oude en de nieuwe versie
niet van elkaar af, maar op on
derdelen zijn er toch aanzienlijke
verschillen.
Trots
Tot slot maakte hij ook nog een
nieuwe Spaanse vertaling. Niet
zonder trots vertelt hij dat er be
halve in Guatemala edities zijn
uitgekomen in Mexico en Argen
tinië. Op stapel staan een Franse
en een Italiaanse uitgave en er
bestaat een plan voor een Neder
landse vertaling. Twee jaar gele
den werd het boekwerk op een
antropologencongres in Colum
bia uitgeroepen tot het 'Gouden
boek van Amerika'.
In hun lange geschiedenis heb
ben de Maya's nog niet vaak zo
onder druk gestaan als nu. In
1978 begonnen de eeuwig gedis
crimineerde indianen zich mas
saal aan te sluiten bij volksorga
nisaties en guerilla-bewegingen.
Zij waren het simpelweg zat om
nog langer te worden gekoeio
neerd.
De overheid liet zich dat niet
welgevallen en ontwikkelde een
anti-guerrillaplan. De eerste fase
bestond uit het op grote schaal
platbranden van inheemse dor
pen en het genadeloos uitroeien
van vele duizenden mannen,
vrouwen en kinderen. Het groot
ste verzet werd zo gebroken.
Fase twee trad in 1983 in wer
king: de vernietiging van de cul
tuur en traditie van de etnische
minderheid, zodat die beter in de
hand kon worden gehouden. De
indiaanse bevolking diende ver:
der te "verspaansen". Inheemse
tradities van zelfbestuur en orde
handhaving werden omge
ploegd. Gemeenschapsoudsten
aan de kant geschoven.
Er zijn "burgerlijke bescher
mingspatrouilles" opgericht
waaraan alle Indiaanse
tussen 18 en 55 moeten deelne
men. Officieus een vrijwillige
aangelegenheid, maar mannen
die weigeren om zich twee maal
vierentwintig uur per week te
melden, worden automatisch be
stempeld als guerrilla-sympathi
sant. En daarop staan zware lijf
straffen of zelfs de dood.
De patrouilles bewaken de
openbare weg en verrichten
dwangarbeid voor de militairen.
Niet zelden moeten ze mensen
uit hun eigen gemeenschappen
uit de weg ruimen, waardoor de
verdeeldheid groeit. Door derge
lijke klussen ontbreekt hen de
tijd om hun eigen werk te doen.
De vrouwen zijn verplicht om
het werk op het land over te ne
men of om als dienstmeid geld te
gaan verdienen in de steden. Wat
een regelrechte aanslag impli
ceert op de traditionele ambach
ten als pottenbakken en weven.
Indianen worden gedwongen
om de al eeuwenlang beoefende
verbouw van mais en bonen in te'
wisselen voor die van spruitjes
en uien, voor de export. Op die
wijze zijn ze niet meer in staat
om de guerrilla-strijders van
voedsel te voorzien en worden ze
voor hun eigen eten afhankelijk
van het leger, dat tekorten aan
vult. Voedsel als wapen.
Er zijn "modeldorpen" in aan
bouw - houten krotten met golf
platen daken- op plaatsen waar
eerder dorpen zijn afgebrand. De
bewoners mogen alleen werken
op grond die hen door de militai
ren wordt toegewezen en behoe
ven voor het verlaten van het
dorp toestemming van de leger
commandant. De barbaarse poli
tiek heeft Don Adrian wel eens
vergeleken met het nazi-bewind
van Hitier. Nu weigert hij erover
te spreken.
Het motto van de Russell-le
zing is: welke toekomst is er
weggelegd voor de inheemse vol
ken? Zijn antwoord op die vraag:
"De mensen moeten doorleven,
er is altijd een toekomst. Of dat
een goede of een kwade zal zijn,
weet ik niet. Dat weet god al
leen".
Eind vorig jaar maakten de mi
litairen plaats voor burgerpresi
dent Vinicio Cerezo. De hoop be
stond dat het geweld zou afne
men. Gebeurde dat de afgelopen
jaren na de invoering van de de
mocratie wel in andere landen in
dit deel van de wereld, in Guate
mala is er nog weinig verbeterd
op het vlak van de mensenrech
ten.
Strijdmacht
Cerezo onderhoudt goede rela
ties met de strijdmacht, die nog
steeds veel invloed heeft. De pre
sident heeft toegezegd dat hij
deelneming aan de burgerlijke
beschermingspatrouilles een
meer vrijwillig karakter wil ge
ven. De enige verandering is dat
de patrouille-activiteit wat is af
genomen en er gemakkelijker
ontheffing wordt verleend. Er
komen nog steeds "modeldor
pen" bij. In een interview zei een
Guatemalteekse priester het zo:
"De clowns zijn veranderd, maar
het circus bleef hetzelfde".
In 1945 pleitte hij voor een alfa
betiseringsprogramma onder in
dianen, gebaseerd op hun eigen
spreektaal en niet het Spaans.
Dat Spaans zou met de kennis
van het eigen alfabet makkelijk
kunnen worden geleerd. Maar
zijn plan werd verworpen op het
congres van inheemse leerkrach
ten. Hij beschouwde dat als een
grote nederlaag.
Van zijn Pop Wuj bevindt zich
geen exemplaar in het museum
van de universiteit in Guatema-
la-Stad. Hij wordt er niet als we
tenschapper beschouwd; zijn le
venswerk krijgt er een marginale
betekenis toegedicht. Zelf zegt
hij hierover: "Ik weet niet wat de
reden is dat ze Pop Wuj daar niet
hebben. Teleurstellend? Nee, het
geeft me juist strijdlust".
SAN SALVADOR - Een nieuwe
aardschok in San Salvador heeft
gisteravond voor grote paniek ge
zorgd onder de bevolking. De aard
schok, met een kracht van vijf op
de schaal van Richter, was de
sterkste van de honderden schok
ken die in San Salvador zijn geregi
streerd sinds de zware aardbeving
van vrijdag. Daarbij kwamen vol
gens de jongste officiële cijfers 976
mensen om het leven. Nieuwe
slachtoffers door de aardschok van
gisteren werden niet gemeld.
door
Rob Sprenkels
Ook de extra schade bleef uitein
delijk beperkt, maar president Jo
sé Napoleon Duarte wees er van
nacht nog eens op, dat dit niet met
een de laatste naschok op herha
ling moet zijn geweest. Hij riep het
volk op om alert te blijven. Buiten
de stad liep een belangrijke spoor
brug de nodige averij op. In het al
zwaar aangetaste centrum viel wat
pleisterwerk naar beneden en ook
een paar lichtreclames. Een aantal
van de halfvernietigde gebouwen
zakte een stuk verder weg.
De kans dat er nog slachtoffers
levend uit de puinhopen tevoor
schijn zullen komen is daarom nu
miniem geworden. Pal voor de na
schok werd er nog een vrouw ge
red uit het Ruben-Dariocomplex,
maar ze was de enige van de dag,
ondanks het koortsachtige zoek
werk van de talrijke internationale
reddingsdiensten.
Gistermorgen was de chaos com
pleet in de Salvadoraanse hoofd
stad. Duizenden mensen gaven ge
hoor aan de oproep van president
Duarte om zich op hun werk te pre
senteren. Maar in veel gevallen
werden ze na een paar uur wachten
weer naar huis gestuurd. Hier en
daar ontstonden relletjes, omdat
de voorlopige werkloze werkne
mers wilden weten of ze hun sala
ris al dan niet zouden krijgen uit
betaald. Om een nog grotere chaos
te voorkomen liet Duarte via radio
en televisie weten, dat de ambtena
ren hun loon bij de banken kunnen
gaan halen.
Heel wat winkeliers nabij de
rampzone in het centrum openden
's ochtends hun bedrijfjes. Maar
via radiostations waren er wel hon
derd en één klachten te horen, dat
veel winkeliers hun handelswaar
sterk in prijs hadden verhoogd. Op
heel wat plaatsen bleken zaken als
brood, rijst, huishoudolie, melk
poeder en benzine vaak het dubbe
le te kosten van de door Duarte of
ficieel bevroren prijzen.
Misdadig
De Salvadoraanse president be
stempelde dergelijke praktijken
vannacht als 'misdadig'. Hij had
het over het rijk willen worden ten
koste van het ongeluk van mede
mensen en dreigde met zware
maatregelen als definitieve sluiting
van winkels en confiscatie van alle
goederen.
Volgens Duarte zullen er onge
veer 500 gebouwen met de grond
gelijk moeten worden gemaakt en
zijn er 2379 woningen compleet in
elkaar gestort. In totaal hebben de
Salvadoraanse autoriteiten nu
30.988 dakloze families geteld.
Of de aardbeving in San Salva
dor iets zal veranderen aan de ze
ven jaar oude burgeroorlog, is de
vraag. Sommige Salvadoranen zijn
ervan overtuigd dat de gewapende
oppositie binnen niet al te lange
tijd haar voordeel zal trekken uit
de dramatische gebeurtenissen.
Andere verwachten dat er weinig
zal veranderen. Dat de Amerika
nen, met andere woorden, genoeg
hulp aan het bewind van José Na
poleon Duarte zullen geven om de
ramp vrij snel te boven te komen.
Het Salvadoraanse leger, en ook
president Duarte zelf, heeft het be
stand afgewezen dat vrijdagnacht
werd afgekondigd door de politie
ke leider van de rebellen, Guiller-
mo Ungo. De Salvadoraanse minis
ter van defensie heeft zelfs het ver
moeden uitgsproken dat de gueril-
lero's wellicht een aanval voorbrei
den op het rampgebied, op de
hoofdstad dus.
Gesloopt
Duarte staat inmiddels voor een
haast onmogelijke opgave. De toch
al noodlijdende economie is zo
goed als verlamd. Tienduizenden
mensen kunnen voorlopig niet
werken. Een groot gedeelte van het
centrum zal zo snel mogelijk moe
ten worden gesloopt en weer op
nieuw moeten worden opge
bouwd. En tegelijkertijd zullen
ook tienduizenden daklozen tevre
den moeten worden gesteld, ter
wijl te verwachten is dat de slopen
de burgeroorlog over een paar da
gen alweer zijn normale ritme
heeft bereikt.
De hulpverlening vanuit de rest
van de wereld is inmiddels wel in
volle gang gekomen. Het Interna
tionale Rode Kruis heeft gisteren
bekendgemakt dat het bijna
500.000 dollar (ruim 1,1 miljoen
gulden) aan spontane giften heeft
ontvangen voor de aardbeving
slachtoffers in El Salvador. De gif
ten zijn afkomstig van het nationa
le Rode Kruis-organisaties. De
Guatemalaanse Rode-Kruisafde-
ling heeft watertankwagens ge
stuurd om het grote gebrek aan
aan drinkwater op te vangen.
Een slachtoffer van de aardbeving wordt ter aarde besteld.
Van der Zee:
"Kerken moeten niet vies zijn
van politiek". Zei secretaris W.
R. van der Zee van de Raad van
Kerken in Nederland op een the
madag in Amersfoort over 'meer
voudige samenleving'. "Opko
men voor de vreemdeling heeft
ook politieke kanten. Het gaat
vaak om onrecht, en onrecht
heeft te maken met structuren
die dat onrecht veroorzaken en
in stand houden. Dan kom je on
herroepelijk terecht in de poli
tiek".
Met mooie ontmoetingen en
samen praten zijn we er niet, ver
volgde ds. Van der Zee. "Je moet
je ook bezinnen op de manier
waarop je actie zult voeren. Dat
snijdt ook in eigen vlees".
"De kerken", zei Van der Zee,
"zullen goed moeten luisteren
naar mensen die problemen heb
ben met die veelvormige samen
leving. Zij kunnen die proble
men niet afdoen met
Vanuit de mooie bureaus van de
kerken en de villa's aan de rand
van de stad kan soms heel idea
listisch worden gedaan over de
meervoudige samenleving, maar
we mogen niet vergeten dat in de
binnensteden vaak grote span
ningen bestaan".
Volgens de secretaris van de
Raad van Kerken moeten de ker
ken leren, ónders tegen andere
vormen van godsdienst aan te
kijken. "Ze zullen zich er reken
schap van moeten geven, dat de
Geest niet alleen in de christelij
ke kerk, het christendom en het
christelijk geloof werkt".
Kerkenconferentie. De bij
de Raad van Kerken in Neder
land aangesloten kerkgenoot
schappen overwegen in 1988 of
1989 een gemeenschappelijke
conferentie te houden over 'vre
de, gerechtigheid en het behoud
van de schepping". De Wereld
raad van Kerken heeft voor de
komende jaren dit thema cen
traal gesteld voor al zijn werk.
Naast een grote landelijke bij-,
eenkomst gaan de gedachten uit
naar regionale en plaatselijke ac
tiviteiten.
Inmiddels heeft de rooms-ka-
tholieke vredesbeweging 'Pax
Christi' de bisschoppen geadvi
seerd, positief op dit plan te rea
geren. Secretaris ds. W. R. van
der Zee van de Raad van Kerken
verwacht, dat alle lid-kerken dit
zullen doen, zodat de' raad bin
nen afzienbare tijd de plannen
op tafel kan leggen.
De Wereldraad wil in 1990 een
internationale conferentie over
dit thema houden.
Ruildag
Volgende week zaterdag, 25
oktober, van 10 uur tot half 5
wordt in het Rijnlands lyceum
aan de Apollolaan in Oegstgeest
een ruildag gehouden speciaal
voor verzamelaars van kerkkaar
ten. Het is de tweede keer dat
zo'n dag in deze regio wordt
georganiseerd. Enkele jaren ge
leden kwamen ongeveer hon
derd verzamelaars naar Rijns
burg. Gezien de toenemende be
langstelling worden in Oegst
geest zo'n 175 verzamelaars ver
wacht. Het accent ligt duidelijk
op het ruilen. Handel is er niet
bfj.
Wie vantevoren nog inlichtin
gen wil, kan die krijgen bij de
heer J. H. Brussee in Rijnsburg,
01718-20032.
Leiden. De afdeling Leiden
van de Mariënburg-vereniging
heeft een openbare bijeenkomst
belegd op donderdag 30 oktober
om 8 uur in de aula van het Bona-
ventura-college aan de Hoge
Rijndijk/hoek Burggravenlaan.
Spreker is pater Walter Goddijn,
een van de oprichters van de ver
eniging. Er zal volop gelegenheid
tot discussie zijn.
(In 1983 kwam in het klooster
'Mariënburg' in Den Bosch een
groep rooms-katholieken bijeen
om te praten over de vraag hoe
de kerk antwoord kan geven op
moderne vragen zonder de
christelijke overtuiging opzij te
zetten. De groep groeide uit tpt
een vereniging die nu ongeveer
6000 leden telt, verspreid over 25
plaatselijke afdelingen. Ook Lei
den heeft een afdeling. Na een
jaar van onderling gesprek en
overleg wil die nu voor het voet
licht treden. Daarom de bijeen
komst van 30 oktober).
Preekstoel. De koor-preek
stoel van de Hooglandse kerk -
een neo-barok meubelstuk -
heeft een plaats gekregen in de
lutherse kerk aan de Hooglandse
Kerkgracht. Daar stond een wei
nig fraaie preekstoel die niet bij
de stijl van de kerk paste.
De evangelisch-lutherse ge
meente zal de 'nieuwe' preek
stoel op zondag 2 november offi
cieel in gebruik nemen. Aan deze
dienst wordt een extra feestelijk
tintje gegeven door medewer
king van het 'Leids Kerkkoor'
onder leiding van Peter Dinge-
manse.
Professor Plomp. Maandag
20 oktober hoopt professor dr. J.
Plomp, oud-hoogleraar aan de
gereformeerde theologische ho
geschool in Kampen, 75 jaar te
worden. Van 1947 tot 1954 is hij
gereformeerd predikant in Lei
den geweest. In 1963 werd hij
wetenschappelijk hoofdambte
naar aan de theologische facul
teit van de Vrije Universiteit en
drie jaar later volgde zijn benoe
ming tot hoogleraar in de kerk
geschiedenis en het kerkrecht in
Kampen.
Hervormde Kerk: beroepen
te Schoonebeek W. Kruidenier
Wieringermeer, te Dalfsen S.
Bronkhorst Gaast-Ferwoude-Ex-
morra-Allingawier; aangenomen
naar Voorburg (als bijstand in
het pastoraat voor vrijzinnigen)
mevrouw E. Brussee-van der Zee
(doopsgezind) aldaar; toegelaten
tot de evangeliebediening me
vrouw M. Reinders Groningen;
beroepbaar M. ter Haar Wolvega,
H. Schuur Leens en T. C. Venin-
ga Nijeveen.
Gereformeerde Kerken: be
roepbaar mevrouw E. Visser
Amsterdam.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: aangenomen naar
Enumatil E. Meijer Brouwersha-
Gereformeerde Gemeenten:
beroepen te Oosterland R. Boog
aard Leiden.
Het driedaagse gesprek in
Boedapest tussen vijftien rooms-
katholieke christenen en vijftien
marxisten (uit dertien landen) is
niet geëindigd met een gemeen
schappelijke verklaring, maar
wel met de aankondiging dat het
over twee jaar zal worden voort
gezet. Dat is een aanwijzing dat
de organisatoren tevreden zijn,
zo werd gezegd. Die organisato
ren waren het Vaticaanse secre
tariaat voor de niet-gelovigen en
de Hongaarse Akademie van We
tenschappen.
De belangrijkste onderwerpen-
van gesprek waren: het mens
beeld van christenen en marxis
ten, de zelfbeschikking en more
le verantwoordelijkheid van de
mens, de visie op arbeid en het
sociaal samenleven en samen
werken van gelovigen en ongelo
vigen. Op een persconferentie na
afloop werd gesteld, dat de ge
sprekken zijn gevoerd in een
sfeer van wederzijds respect en
vertrouwen.
die strijden tegen de apartheid in
Zuid-Afrika en Namibië krijgen
meer dan de helft van de 400.000
dollar (bijna een miljoen gulden)
die de Wereldraad van Kerken
dit jaar uitkeert uit het speciale
anti-racismefonds. Dat is giste
ren in Genève bekendgemaakt.
De Zuidafrikaanse bevrij
dingsbeweging ANC ontvangt
80.000 dollar voor hulp aan
vluchtelingen en de Namibische
bevrijdingsbeweging Swapo
110.000 voor juridische bijstand
aan gearresteerde Namibiërs en
sociale bijstand aan familiele
den. Er gaan ook bedragen naar
voedselhulp, kinderdagverblij
ven en scholing van vakbondsle
den.
Het geld voor dit Wereldraad-
fonds komt van speciaal hier
voor bestemde giften van lid-ker
ken (dus niet uit de contributie
aan de Wereldraad), van plaatse
lijke gemeenten, raden van ker
ken, overheden en van steunor
ganisaties (zoals de werkgroep
'Betaald Antwoord' in Neder
land).
