Spoedberaad van
Frontlijnstaten
Strauss blijft leider Beieren
Mozambique vreest inval Z.-Afrika
Slimme Happart toch
burgemeester in Voeren
Luchtbrug
in Soedan
Bonn vreest nieuwe
golf van aanslagen
120.-
MAANDAG 13 OKTOBER 1986
BUITENLAND
PAGINA 7
JOHANNESBURG - De leiders van de zogenaamde frontlijnstaten zijn gistermiddag in
de Mozambikaanse hoofdstad Maputo bijeengekomen voor spoedoverleg. Het overleg
volgt na beweringen een dag eerder door de president van Mozambique, Samora Machel,
dat Zuid-Afrika op het punt staat zijn land binnen te vallen.
Het doel van deze aanval zou, aldus
het officiële persagentschap van
Mozambique Aim, zijn 'om de re-
gering-Machel omver te werpen'.
Inmiddels zijn alle gewapende een
heden in het land, variërend van
het reguliere leger, de gewapende
volksmilitie tot andere para-mili-
door
Ruud de Wit
taire groepen, in staat van paraat
heid gebracht.
De relatie tussen Mozambique
en Zuid-Afrika kwam afgelopen
maandag voor de zoveelste keer
onder spanning te staan, toen zes
Zuidafrikaanse militairen gewond
raakten, nadat zij in het grensge
bied van de twee landen op een
landman waren gereden.
Aanvankelijk werd de in Zuid-
Afrika verboden bevrijdingsorga
nisatie ANC voor het plaatsen van
de landmijn verantwoordelijk ge
steld, maar later in de week dreig
de de Zuidafrikaanse minister van
defensie, Magnus Malan, Mozam
bique met het nemen van repre
sailles. Volgens Malan zou de rege-
ring-Machel de situatie in het land
niet meer onder controle hebben,
waardoor het ANC vrijuit vanuit
Mozambique zou kunnen opere-
Begin 1984 sloten Mozambique
en Zuid-Afrika het Nkomati-ak-
koord af, waarbij overeen werd ge
komen, dat de regering-Botha de
steun aan de Mozambikaanse guer
rilla-organisatie NMR (Renamo)
zou stopzetten, en dat Mozambi
que een einde zou maken aan de
aanwezigheid van het ANC in het
land. Desondanks zijn er vele be
wijzen geleverd dat Pretoria door
is gegaan met het ondersteunen
van de NMR, terwijl er tevens aan
wijzingen zijn van een toegenomen
ANC-activiteit in Maputo.
Woensdag kondigde de regering-
Botha reeds aan, dat alle Mozambi-
kanen in Zuid-Afrika het land uit
zullen worden gezet. De lopende
contracten van de circa 60.000 Mo
zambikaanse gastarbeiders, die
veelal in mijnen werkzaam zijn,
kunnen worden uitgediend, maar
zullen niet worden hernieuwd. Mo-
zambikanen die illegaal in Zuid-
Afrika zijn, zullen op zeer korte ter
mijn worden gerepatrieerd. Vol
gens voorzichtige schattingen gaat
het hierbij om ruim 250.000 perso
nen, waarvan de meesten vluchte
lingen zijn.
Het topoverleg van de frontlijn
staten in Maputo werd gsietern ge
opend door de Zambiase president
Kenneth Kaunda, die een uiterst
gespannen en grimmige indruk
maakte. Volgens Kaunda beschul
digt Zuid-Afrika de regering-Ma-
chel er ten onrechte van verant-
BRUSSEL - José Happart, de om
streden ex-burgemeester van Voe
ren, blijft voor verrassingen zor
gen. Happart wordt vandaag waar
nemend burgemeester van Voeren.
Daar komt geen verkiezing door de
gemeenteraad aan te pas. Een nieu-
door
Hans de Bruijn
we slimme manoeuvre was vol
doende.
Nadat vrijdag derde schepen
(wethouder) Jose Smeets al had
bekend gemaakt te zullen aftreden,
volgden dit weekeinde eerste sche
pen en waarnemend burgemeester
Norbert Lang en tweede schepen
Pinckaers diens voorbeeld. Hap
part is daardoor vanaf vanmorgen
de enig overblijvende schepen en
dus vanzelf waarnemend burge
meester.
Zegt hij zelf. Maar of de gouver
neur van de provincie Limburg
(waartoe Voeren behoort) dan wel
minister van binnenlandse zaken
Charles Ferdinand Nothomb die
lezing zullen volgen zal maandag
moeten blijken. Happart is immers
door de Raad van State afgezet om
dat hy - gezagsdrager zijnde - geen
Nederlands wil spreken. Ook een
waarnemend burgemeester geldt
als gezagsdrager waarop de Belgi
sche taalwetten van toepassing
zijn.
Happart, die gisteren in een tv-
programma van de RTB de nieuw
ste manoeuvre aankondigde, zei
minister Nothomb niet te hebben
ingelicht, toen deze zaterdag alle
Voerense gemeenteraadsleden
stuk voor stuk bij zich ontving.
„Dat is een aardige verrassing voor
hem", aldus Happart.
Morgen zal premier Wilfried
Martens in de Belgische Kamer
van Volksvertegenwoordigers
moeten antwoorden op kritische
vragen van de oppositie over de af
faire-Happart. Dat zou aanvanke
lijk vorige week al gebeuren, maar
Martens vroeg om uitstel omdat
binnen het kabinet van christende
mocraten en liberalen een crisis
dreigde over deze zaak.
woordelijk te zijn voor de gespan
nen situatie in het grensgebied.
„Zuid-Afrika is de enige schuldige
voor de moeilijkheden in de regio
en de mogelijke verbreking van
het Nkomati-akkoord".
Behalve Kaunda zijn ook de pre
mier van Zimbabwe, Robert Muga
be, de Angolese president José
Eduardo dos Santos, de president
van Tanzania Ali Hassan Mwinyi
en de president van Botswana,
Quett Masire, in Maputo aanwezig.
De Keniase premier Kengo wa
Dondo wordt later nog in Maputo
verwacht.
KHARTOEM (Rtr./UPI)- Na her
haaldelijk uitstel is gisteren een be
gin gemaakt met een luchtbrug om
voedselhulp te brengen naar de
hongerlijdende bevolking van
zuid-Soedan. Een DC-8 vracht
vliegtuig is veilig geland op het
vliegveld van Juba, zo meldde het
Soedanese persbureau SUNA. Een
Hercules c-130 toestel met 16 ton
voedsel en medicamenten vertrok
uit Khartoem naar Isiro, een plaats
in Zaire in de buurt van de grens
met Soedan. Vanuit Isiro zal de
voedselhulp met vrachtwagens
worden vervoerd naar Juba.
Hulpverlenende organisaties
proberen al twee weken een lucht
brug te openen naar door honger
getroffen gebieden in zuid-Soedan.
Eerdere pogingen strandden tot
dusver op de houding van de guer
rillastrijders van het Zuidsudanese
bevrijdingsleger SPLA, dat dreig
de alle vliegtuigen neer te schieten
als het SPLA niet werd ingescha
keld by de voedsel-distributie en
op de opstelling van de Soedanese
regering, die zich verzette tegen af
spraken met het SPLA. Gezien die
onzekere situatie hadden de verze
keraars van de vliegtuigen de pre
mie fiks verhoogd.
De luchtbrug wordt georgani
seerd door "operatie regenboog",
waarin verscheidene VN-organisa-
ties samenwerken met enkele wes
terse regeringen, waaronder Ne
derland. Voor deze operatie is een
miljoen dollar beschikbaar gesteld.
Volgens hulpverleners worden
mogelijk twee mihoen mensen in
zuid-Soedan bedreigd door hon
gersnood als gevolg van droogte en
burgeroorlog. De regering in Khar
toum acht dat aantal overdreven,
maar werkt niettemin aan plannen
om zelf met toestellen van de
staatsluchtvaartschappij voedsel
naar het zuiden te vliegen.
BRUSSEL - De Belgische lucht
macht bestaat woensdag 40 jaar
en dat wordt gevierd met een 'de-
filé' van 103 vliegtuigen waaron
der enkele tientallen F-16's. Als
dat maar goed gaat, want die toe
stellen plegen in België om de
haverklap uit de lucht te vallen.
De Belgische F-16's vallen
als rijpe appels uit de boom
door
Hans de Bruijn
Menige Brusselaar zal dus over
morgen wat bezorgd naar de
lucht kijken.
Sinds de F-16's in 1979 hun in
trede deden in de Belgische
luchtmacht, zijn er al vijftien
neergestort, waarvan drie dit
jaar. De laatste boorde zich vori
ge week vrijdag in de Ardenner
grond bij een oefening laagvlie
gen. De piloot kwam - evenals
eerder vijf van zijn collega's - om
het leven.
In België begint men zich ern
stig zorgen te maken over dit ver-
lies-cijfer, het hoogste van alle
landen die momenteel met de F-
16 vliegen, waaronder overigens
ook Nederland behoort. Minister
van defensie Francois-Xavier de
Donnea heeft daarom vorige
week een reeks veiligheidsmaat
regelen afgekondigd.
De 101 overblijvende F-16's
mogen tot nader order geen on
derscheppingsoefeningen op la
ge hoogte meer uitvoeren en
moeten bij al hun vluchten bo
ven 500 voet (150 meter) blijven.
Ook hebben de piloten de op
dracht gekregen niet het uiterste
uit hun toestellen te willen halen.
Over de oorzaken van de lange
reeks ongevallen - die begon op
28 iuli 1980 -r tast men nog in het
duister. Bovendien vallen niet al
leen Belgische F-16's uit de
lucht. De Belgische luchtmacht
verloor dit jaar nog eens drie
vliegtuigen bij ongevallen. In 16
jaar tijd gingen maar liefst 36
Belgische Mirage-vliegtuigen
verloren.
Volgens de legerleiding is in de
meeste gevallen sprake geweest
van menselijke fouten en maakt
men zich niet echt zorgen over
de veiligheid van de toestellen
zelf. Amerikaanse en Nederland
se deskundigen hebben de onge
vallen met F-16's echter nogal
eens geweten aan het uiterst ge
voelige besturingssysteem van
de vliegtuigen.
Na enkele ongevallen in 1980
en 1981 werden in Nederland de
F-16's een tijdje voor onderzoek
aan de grond gehouden. Volgens
de NAVO-afspraken moet België
steeds 72 F-16's gevechtsklaar
hebben. Er kunnen er dus nog
wat verloren gaan alvorens de si
tuatie uit militair oogpunt kritiek
wordt. Bovendien zyn 44 nieuwe
toestellen besteld.
De Belgische luchtmacht telt
totaal 282 vliegtuigen, waarvan
nu 102 straaljagers rechtstreeks
onder NAVO-bevel staan. De
Belgische piloten maken echter
nog steeds veel te weinig vliegu
ren, zodat wellicht daaruit de
reeks 'menselijke fouten' te ver
klaren is. Tot vorig jaar vlogen ze
zelfs slechts 118 uren per jaar. Nu
is dat weer 165 (net als in Neder
land), maar dat blijft 15 uur bene
den de NAVO-norm.
Buitenland kort
Atoombom/Israël
Parijs heeft Israël in het geheim
de nodige technologie geleverd
voor het maken van kernraketten.
Dit heeft de voormalige Franse ho
ge commissaris voor atoomener
gie, professor Francis Perrin, ver
klaard in het kader van een onder
zoek van de Britse krant Sunday
Times, die onlangs meldde dat Is
raël de zesde kernmacht van de
wereld is geworden.
Griekenland
De Griekse regerende socialisti
sche partij Pasok heeft volgens de
eerste uitslagen flinke verliezen ge
leden bij de zaterdag gehouden
eerste ronde van de gemeente
raadsverkiezingen. Na telling van
een kwart van de stemmen had de
conservatieve Nieuwe Democratie-
partij (ND) gisteren in de drie
grootste steden - Athene, Thessalo
niki en Piraeus - een voorsprong
van 10 tot 15 procent op de Pasok
van premier Andreas Papandreou.
Ook in de middelgrote steden le
den de socialisten aanzienlijke ver
liezen.
Belgische vissers
De Belgische vissersvloot is in
twintig jaar tijd tot bijna de helft
van het aantal schepen teruggeval
len. In 1965 waren er nog 399 vis
sersschepen. Vorig jaar waren er
nog 188. Het aantal op visserssche
pen werkzame mensen is terugge
lopen van 1.466 in 1965 tot 875 eind
1985.
Kernwapens BHD
Ongeveer 100.000 betogers heb
ben zaterdag in de Bondsrepubliek
Duitsland geprotesteerd tegen de
plaatsing van Amerikaanse kern
wapens in het land. De politie deel
de mee dat de demonstranten een
menselijke muur hadden gevormd
om de Amerikaanse basis in Has-
selbach bij Koblenz waar tegen het
einde van 1987 96 kruisraketten
moeten worden geplaatst. Er heb
ben zich geen incidenten voorge
daan.
BONN - De Westduitse veilig- loofd voor tips die tot arrestatie
heidsdienst, het Bundeskrimina- van de moordenaars leiden. Met
lamt, heeft nog geen enkel spoor oproepen uit helikopters werden
de twee RAF-terroristen die de bewoners van Bonn gevraagd
vrijdagavond de 51-jarige diplo
maat Gerold von Braunmühl vlak
voor zijn huis in Bonn hebben ver-
door
Hans Hoogendijk
moord. Veiligheidskringen vrezen
een golf aanslagen op politici.
In de brief, waarin de RAF de
moord opeist, staat onder meer dat
Von Braunmühl is vermoord om
dat hy een zeer belangrijke rol
speelde in het politieke comité
EPZ, dat zich bezig houdt met stu
dies over Europese samenwerking
onder meer op het gebied van de
Midden-Oostenpolitiek en de ter
reurbestrijding.
Een woordvoerder van de bin
nenlandse veiligheidsdienst noem
de het zeer opvallend dat de RAF
op de hoogte was van het bestaan
en functioneren van dit orgaan. In
de brief stonden verder de namen
van mninster van binnenlandse za
ken Zimmermann, die een actieve
rol speelt in de internationale ter-
roristenbestrijding, van minister
van buitenlandse zaken Genscher
en van de SPD-toppoliticus Wisch-
newski, die onder meer een be
langrijke rol speelde bij de beëindi
ging van de kaping door RAF-ter-
roristen van een Westduits vlieg
tuig in 1977.
De Westduitse regering en de top
van de anti-terreurbestrijding bui
gen zich over nieuwe beschermen
de maatregelen voor bedreigde
personen. De bewaking van de po
litieke toppers is vooral de komen
de tijd buitengewoon lastig, omdat
de Bondsrepubliek de laatste drie
maanden voor de algemene verkie
zingen is ingegaan. Er is een belo
ning van vier miljoen mark uitge
teerd gisteren bij het stembureau welkom geheten door een Beiers orkest. (foto epai
Libische kust
wordt versterkt
TRIPOLI (AP) - Duizenden Libiërs
zyn begonnen versterkingen aan te
brengen langs de kust van het
land. Kolonel Moammar Gadhafi
heeft zaterdag een inspectietocht
gehouden om te zien hoever de
werkzaamheden al gevorderd zijn,
zo heeft het Libische persbureau
JANA bericht.
'Duizenden gewapende mensen,
studenten van militaire academies
en kameraden van de revolutionai
re garde zijn begonnen met de uit
voering van een grootschalige ope
ratie, zoals de bouw van verdedi
gingswerken en het aanleggen van
loopgraven, prikkeldraad en mij
nen langs de Libische kust', aldus
JANA.
Het persbureau berichtte verder
dat 'gewapende eenheden' stellin
gen aan de kust en in de gebouwde
versterkingen zullen gaan inne-
De operatie, is bedoeld om de Li
bische kust 'van oost tot west te
veranderen in een lijn des doods'
die op ieder moment een gepaste
reactie kan geven op agressiepo
gingen van buitenaf.
Fors verlies SPD, grote winst Groenen
BONN - De CSU van minister-pre
sident Franz Josef Strauss heeft
gisteren opnieuw de verkiezingen
gewonnen in de Westduitse deel
staat Beieren. Strauss verloor wel
iswaar 2,2 procent, maar zijn CSU
blijft met ruim 55 procent veruit de
sterkste fractie in de Beierse Land
dag. In het nieuwe deelstaatparle-
mee te werken bij het onderzoek.
De recherche is ervan overtuigd
dat de aanslag lang tevoren was be
raamd.
In West-Duitsland is geschokt
gereageerd op de laffe moord. Het
was voor het eerst dat de RAF ie
mand uit de politieke wereld dood
de. Alle politieke partyen hebben
de aanslag scherp veroordeeld.
Bondskanselier Helmut Kohl
sprak van een „laffe moord, die de
democratie uitdaagt, want deze ter
reurdaad tegen een hoge ambte
naar van de regering richt zich te
gen de staat". Hij riep alle burgers
op samen met de regering de de
mocratie te verdedigen. Minister
Hans Dietrich Genscher, wiens
naaste medewerker Von Braun
mühl was, was buitengewoon ge
schokt. CSU-leider Strauss eiste
een aantal wetsveranderingen,
waardoor de strijd tegen het terro
risme eindeijk goed kan worden
aangepakt.
Zijn partijgenoot, minister van
binnenlandse zaken, Zimmermann
noemde het onbegrijpelijk dat er
nog altijd een milieu is dat dit soort
moordenaars ondersteunt, dekt en
zo deze misdaden mogelijk maakt.
SPD-kanselierskandidaat Rau zeg
de de regering steun toe bij de
strijd tegen het terrorisme. De
Groenen riepen de nog gevangen
zittende RAF-leden op zich te dis
tantiëren van deze zinloze laffe
moord.
Vast staat dat de brief waarin de
RAF de moord opeist is getypt op
dezelfde machine die werd ge
bruikt na de moorden in juli op
Siemens-manager Karl Heinz Bec-
kurts en in 1985 op MTU-directeur
Zimmermann.
door
Hans Hoogendijk
ment krijgt de CSU 126 zetels, ze
ven minder dan tot nu toe, de SPD
62, een verlies van negen en de
Groenen krijgen 16 zetels.
De Groenen, die ruim zeven pro
cent van de stemmen haalden, te
gen 4,6 procent vier jaar geleden,
boekten als enige partij winst. Gro
te verliezer is de SPD, die het
slechtste resultaat boekte sinds de
Tweede Wereldoorlog. De sociaal
democraten zakten van 31,9 pro
cent naar bijna 27,8 procent. De li
berale FDP haalde net als vier jaar
geleden de kiesdrempel van 5 pro-
Cent niet.
Opvallend was dat de rechts-
reactionaire Republikeinse Partij
van de vroegere SS'er en oud-tv-
presentator Franz Schonhuber 3
procent van de Beierse stemmen
haalde. De opkomst was, met on
geveer 70 procent, de laagste sinds
de eerste verkiezingen in 1946. De
verkiezingsuitslag in Beieren was
ook voor de vele opiniepeilers een
grote verrassing. Aan de absolute
meerderheid van de CSU had nie
mand getwijfeld, maar dat de SPD
zo n verlies zou lijden was door nie
mand voorspeld. De laatste opinie
onderzoeken wezen op een lichte,
maar duidelijke winst voor de so
ciaal-democraten. Ook de royale
winst van de Groenen was niet
voorspeld.
De Beierse minister-president
Irak bestookt
olie-installaties
Strauss toonde zich buitengewoon
tevreden over het resultaat. Hij
stelde dat er veel kiezers waren
thuisgebleven, omdat de overwin
ning van de CSU toch al vast
stond. „De Beierse bevolking wist
dat hier geen rood-groene regering
dreigde". Strauss zei verder dat
zijn CSU stemmen had verloren
door 'bepaalde fouten in Bonn'.
Enigszins dreigend kondigde hij
aan dat daarover binnenkort zal
moeten worden gesproken.
Strauss sprak van een gruwelijke
nederlaag voor de SPD en voor
haar kanselierskandidaat Johan
nes Rau. Hij stelde dat de SPD ver
loren had door haar zig-zag koers.
„Als de SPD een consequente poli
tiek had gevoerd, dan waren de
Groenen waarschijnlijk niet eens
in het Beierse parlement geko
men", aldus Strauss. Hij wilde niet
ingaan op vragen of hij het verkie
zingsresultaat wilde gebruiken om
meer invloed in Bonn uit te oefe
nen. Ook op de vraag of hij na de
algemene verkiezingen een minis
terspost in Bonn ambieert gaf de
Beierse minister-president een ant
woord waarmee iedereen alle kan
ten op kan.
De SPD-lijsttrekker Hiersemann
meende dat het bedroevende resul
taat van zijn partij mede is veroor
zaakt door het enome schandaal
rond het woningbouwconcern
Neue Heimat dat door de vakbond
DGB voor een mark is verkocht
aan een Berlynse bakker. De so
ciaal-democraten waren uitgegaan
van een winst van minimaal vier
procent.
Bij de Groenen heerste een opge
togen stemming. Een woordvoer
der zei dat de party er vast van
overtuigd was dat de kiesdrempel
zou worden gehaald, maar dat de
partij zo royaal boven de vijf pro
cent uit kwam, was ook voor de
Groenen een verrassing. Woor-
voerster Jutta Ditfurth meende
echter ook dat haar partij de ko
mende maanden door de grote par
tijen nog veel harder zal worden
aangevallen dan nu het geval is ge
weest.
ADVERTENTIE
HIJ vindt dat meer mensen moeten weten wie HIJ
eigenlijk is, hoe HIJ denkt over mode en over kwaliteit.
En HIJ vindt dat u dit moet lezen, want
van Iran
BAGDAD (Rtr.) - Iraakse gevechts
vliegtuigen hebben zware lucht
aanvallen uitgevoerd op doelen in
Iran. Dit heeft het Iraakse opperbe
vel in Bagdad gisteren bekendge
maakt. Iraakse toestellen voerden
aanvallen uit op een olieraffinade
rij bij Shiraz en chemische- en mu
nitiefabrieken in het westen van
Iran, aldus een Iraaks legercom
muniqué. De olie-installaties bij
Shiraz, 600 kilometer ten zuiden
van Teheran, waren de enige Iraan-
se raffinaderijen die nog niet door
Iraakse luchtaanvallen waren ge
troffen. Eerder voerde Irak lucht
aanvallen uit op olie-installaties bij
Teheran, Isfahan, en Abadan.
De Iraakse luchtaanvallen ko
men kort nadat Teheran bekend
maakte dat Iraanse troepen in sa
menwerking met Kurdische guer
rillastrijders in het noorden Irak
zware aanvallen hadden uitge
voerd op de grote olie-installaties
bij Kirkuk. In Bagdad werden de
beweringen van zware verwoestin
gen bij Kirkuk tegengesproken.
ÉÉN JACK VOOR TWEE PERSONEN, want dit jack
is zo reversible, dat het eigenlijk twee jacks zijn: een ef
fen en taan de andere kant] eén geruit jack. Allebei warm
gewatteerd, ruim van pasvorm, voorzien van gebreide
boorden en gemaakt van ruige chintz, een mooi glanzen
de soort katoen. HIJ vraagt voor dit jack, verkrijgbaar
in drie verschillende kleuren, tij
delijk geen f 150,— maar slechts
Prijs geldig t/m 85 oktober e.s.
