Ouderenzorg:
ruimte voor
7500 banen
CAMEL 100's
73,65
Miljoenerifraude
met sterfhuizen
Omstreden burgemeester
Happart uit ambt gezet
Cursus echtscheiding
een gat in de markt?
Regering wil niet met
Solidariteit praten
NU OOK IN
LEIDEN E.O.
De extra lange Camel Filters
WOENSDAG 1 OKTOBER 1986
BINNENLAND BUITENLAND
PAGINA 13
NIJKERK (ANP) - Met bijna 67 miljoen gulden per jaar uit de
algemene middelen en het geld voor hun uitkeringen kunnen
7500 langdurig werklozen, vooral jonge vrouwen met weinig op
leiding, de komende jaren in volledige betrekkingen aan de slag
in de ouderenzorg.
UTRECHT (GPD) Een heuse
cursus echtscheiding. Met die
aanbieding bestookt F. J. Props
uit Utrecht op dit moment de Ne
derlandse media. Iedereen die in
de problemen rond echtschei
ding is geïnteresseerd, kan voor
165 gulden intekenen op de cur
sus die, desgewenst, zelfs kan
uitmonden in de verstrekking
van een diploma. Maar dat kost
een tientje extra en je hebt er ver
der niks aan, geeft de heer Props
toe.
„De Algemene Vereniging Ou
ders Minderjarigen (AVOM), een
belangenvereniging van en voor
gescheiden mensen en hun kin
deren, brengt binnenkort in sa
menwerking met de uitgeverij
Psycho Sociale Cursussen (PSC)
een schriftelijke cursus echt
scheiding op de markt", zo luidt
het begin van het persbericht
van de uitgeverij.
Een vereniging en een uitgeve
rij die samenwerken. Dat lijkt al
lemaal erg solide. Maar de heer
Props, wiens naam ook in het be
richt wordt genoemd, geeft di
rect toe dat hij achter zowel de
AVOM als de PSC zit. "We gaan
ons vooral op goeie voorlichting
richten. Want daar is enorm veel
behoefte aan", aldus Props. Het
is de bedoeling dat met de op
brengst van de (schriftelijke) cur
sus de voorlichtingsactiviteiten
van de AVOM worden gefinan
cierd.
De cursus echtscheiding is,
zegt Props, geschreven door een
collectief van deskundigen. Na
men? „Nee, die noem ik niet.
Dan zou ik ze alle twintig moeten
noemen". Een stuk of twee is
ook genoeg. „Nee, ook niet, dan
doe ik de rest te kort".
De heer W. Meuffels van het
bureau voor hulp bij zwanger
schap en/of alleenstaand ouder
schap FIOM in Utrecht is scep
tisch over de uitgave van de heer
Dit heeft het sociaal-economisch
adviesbureau Rients de Boer uit
Dordrecht uitgezocht. Minister
Brinkman (welzijn, volksgezond
heid en cultuur) maakte het advies
gisteren in Nijkerk bekend. Het ad
viesbureau ging de mogelijkheden
na om uitkeringsgelden aan te
wenden voor werkgelegenheids
projecten in de WVC-sector. Daar
had het ministerie om gevraagd.
Aanleiding ertoe was het terug-
a van uitkeringsgelden in de
Door de vergrijzing stijgt de be
hoefte aan personeel in de gezins-
en bejaardenzorg sterk, terwijl er
op zijn vroegst in 1989 geld is voor
de noodzakelijke uitbreiding van
deze dienstverlening. Volgens het
advies is het mogelijk met weinig
geld en terugploegen is de tijdelij
ke nood te lenigen. Wel moet men
het dan nu al politiek eens zijn over
de structurele uitbreiding van bud
getten tegen het eind van de jaren
tachtig.
Het bureau heeft uitgerekend
dat voor de extra banen van terug-
ploegprojecten vrouwen in aan
merking komen die een opleiding
genoten van lager beroepsonder
wijs of mavo en die een werkloos
heidsuitkering genieten krachtens
de wwv of de rww. De projecten
kosten per jaar 266 miljoen gulden.
Aan uitkeringen is hiervoor 172,5
miljoen beschikbaar, aan bijdra
gen van derden 26,5 miljoen. De
rest, 67 miljoen, komt ten laste van
de algemene middelen (belasting
inkomsten).
UTRECHT (GPD) - De Utrechtse
recherche heeft in samenwerking
met de FIOD een fraudezaak opge
lost waarbij tweeëneenhalf miljoen
gulden werd verduisterd. Er zijn
drie mannen aangehouden. Zij
worden ervan verdacht bedrijven
in moeilijkheden te hebben leegge
plunderd en via ingewikkelde bv-
constructies met btw-teruggaven
te hebben geknoeid.
Twee van de drie mannen, een
55-jarige man uit Weesp en zijn 33-
jarige compagnon uit Amstelveen,
maakten in 1982 al misbruik van de
penibele omstandigheden waarin
het bouwconcern Ogem zich be
vond. Zij meldden zich bij de be
windvoerders met het verhaal dat
zij door middel van Arabisch kapi
taal een dochter van de Ogem in
Sneek konden
Geen schulden
De twee 'redders' zouden alleen
de debetzijde overnemen, dus geen
schulden. Het bedrijf in Sneek was
toen zeventien miljoen gulden
waard. Er stonden enige verplich
tingen tegenover, zoals de overna
me van het bedrijfspand voor vier
miljoen gulden en een bankgaran
tie van vijf miljoen gulden. Dat
laatste zou volgens het duo via het
Arabische consortium geen punt
mogen zijn.
De inventaris van het bedrijf in
Sneek werd overgenomen door
een nieuwe, tweede bv en de ma-
chinefabrifek onderging een
naamswijziging. In een paar weken
tijd werd 1,6 miljoen gulden geïn
casseerd bij de debiteuren. Op vijf-
eneenhalve ton is beslag gelegd,
maar 860.000 gulden verdween. De
rest ging op aan rekeningen die on-
middelijk moesten worden vol
daan aan accountants, advocaten
en 'managementskosten'.
Aan het einde van de maand nam
het tweetal de benen. De salaris
sen, vier ton in totaal, werden niet
uitbetaald. Het bedrijf ging failliet
en werd overgenomen door een
scheepswerf in Friesland. De bank,
door al de schulden in feite eige
naar van het bedrijf, en de Ogem
begonnen een civiele procedure te
gen het duo, dat intussen handig
gebruik maakte van
van het Friese bedrijf door de
tweede, eigen bv.
Derde bv
Middels facturen bewees die
nieuwe bv recht te hebben op btw-
teruggave. Dat leverde begin 1983
618.000 gulden op. In 1984 werd de
ze truc herhaald, nadat bv-2 was
verkocht aan een derde bv. Machi
nes die acht ton waard waren, en
inmiddels verkocht, werden op
facturen opgewaardeerd tot twee
miljoen gulden. Zo werd de terug
gave 386.000 gulden btw plus nog
eens 250.000 gulden wir-premie.
Dit geld werd via Antilliaanse bv's
weggesluisd.
Toen de FIOD in de zaak dook,
oktober vorig jaar, had het duo al
versterking gekregen van een 42-
jarige Amsterdammer. Het drietal
hield kantoor in Utrecht en zegde
de belastingdienst alle medewer
king toe. De boekhouding was af
wezig, maar de heren zeiden dat dit
tijdelijk was omdat zij in de civiele
procedures, aangespannen door
bank en Ogem, werd gebruikt. De
afspraak werd gemaakt over twee
weken tot zaken te komen, maar
toen de FIOD terugkwam, bleken
de mannen verdwenen.
De Utrechtse recherche werd in
december bij de zaak betrokken
toen de curator van een computer
bedrijf uit Lelystad aangifte deed.
De drie mannen hadden zich bij
het in moeilijkheden verkerende
bedrijf gemeld met de mededeling
dat zij het via reorganisatie konden
redden. Door het valselijk opma
ken van een aantal contracten, kre
gen zij het beheer over het bedrijf
en het uitmelken kon beginnen.
Binnen twee maanden was het be
drijf leeggeplunderd.
Bronswerk
Recherche en FIOD gingen van
toen af gezamenlijk aan het werk
en ontdekten dat de mannen ook
Bronswerk in Utrecht op hun ver
langlijstje hadden staan. Er is nog
een onderzoek gaande naar het
verdwenen geld. Volgens een
woordvoerder van de politie leef
den de drie mannen zeer luxueus
van hun inkomsten.
Props, c.q. de AVOM, c.q. de
PSC. „Het lijkt sterk op een een
mansactie. Het rammelt mij te
veel. Zo'n cursus moet 165 gul
den kosten. Daar krijg je dan wel
veel informatie voor, neem ik
aan, maar het is een hoop geld.
Wat de heer Props zegt, namelijk
dat er alleen op allerlei deelge
bieden informatie te krijgen is
over dingen die bij een echt
scheiding aan de orde komen,
dat klopt wel. Er zijn een hele
boel instellingen en folders,
maar die werken inderdaad vaak
nogal langs elkaar heen. Vijfhon
derd pagina's informatie, die
Props ons belooft, kunnen dan
ook heel nuttig zijn. Wat dat be
treft heeft de heer Props een gat
in de markt gevonden. Maar
moet dat nou 165 gulden kos
ten?"
Werf K. Damen
uit surséance
ROTTERDAM (ANP) - De
scheepswerf K. Damen uit Har-
dinxveld-Giessendam is uit de fi
nanciële problemen. De surséance
van betaling, waarin de werf sinds
november 1983 verkeerde, is opge
heven. De werf (96 werknemers)
heeft een opdracht binnengehaald
voor de bouw van tien bevoorra
dingsschepen voor de Iraanse
overheid voor een bedrag van 77
miljoen gulden.
Bovendien is er een oplossing
gevonden voor vier sleepboten die
sinds vier jaar bij de werf zijn opge
legd omdat opdrachtgever Irak de
zeeslepers weigerde af te nemen.
Hierin lag de oorzaak voor de fi
nanciële problemen van de werf.
De vaartuigen worden nu alsnog
afgeleverd.
Nieuwe kernproef
Verenigde Staten
WASHINGTON (Rtr./AFP/UPI) -
De Verenigde Staten hebben giste
ren een nieuwe ondergrondse
kernproef uitgevoerd in de woes
tijn van Nevada. De bekendma
king volgde enige uren na de aan
kondiging dat president Reagan en
Sowjet-leider Gorbatsjov elkaar
over een kleine twee weken zullen
ontmoeten in Reykjavik.
Het ministerie van energie in
Washington deelde mee dat de
proefexplosie werd uitgevoerd op
ongeveer 700 meter diepte en een
kracht had van tussen de 20 en 150
kiloton. Het ging om een militaire
test, zo verklaarde een woordvoer
der. Voor de ingang van het proef-
complex werd geprotesteerd door
ongeveer 400 mensen, onder wie
de sterrenkundige Carl Sagan en
Bernard Lown, winnaar van de No
belprijs voor de vrede in 1985. De
veiligheidsdienst arresteerde 139
ti, onder wie Sagan.
Een F-15-gevechtsvliegtuig van
de Amerikaanse luchtmacht heeft
gisteren een succesvolle proef ge
nomen meteen anti-satellietwapen
(Asat). Het is de vijfde geslaagde
proef dit jaar. De 30 centimeter lan
ge Asat werd afgevuurd op een ster
om zijn infrarode richtaparatuur,
die zich instelt op de hitte die de
ster uitstraalt, te testen. Het Con
gres heeft proeven verboden waar
bij Asats worden ingezet tegen be
wegende doelwitten die speciaal
voor dat doel vanaf de aarde wor
den gelanceerd.
José Happart hier op een archieffoto tijdens een V/aalse manifestatie.
WARSCHAU (Rtr./UPI) - De Pool
se autoriteiten willen niet praten
met het vakverbond Solidariteit
dat bijna vijfjaar geleden werd ver
boden. De autoriteiten hebben ge
weigerd en blijven weigeren te pra-
anp) ten met Solidariteit of Solidari-
teitsleider Lech Walesa, zo ver
klaarde de woordvoerder van de
regering, Jerzy Urban.
De regeringswoordvoerder wilde
geen commentaar geven op de bij
eenkomst die elf leden van Solida
riteit, onder wie Walesa, maandag
hebben gehad in Gdansk.De ver
boden Poolse vakcentrale Solidari
teit besloot maandag weer boven
gronds actief te willen worden. Zij
heeft een delegatie van 11 perso
nen, onder wie Lech Walesa en
Zbigniew Bujak, gevormd om on
derhandelingen daarover te voeren
met de regering. Als die niet wil
meewerken, zal Solidariteit eenzij
dig haar activiteit hervatten, zo is
gisteren uit dissidente bronnen
vernomen. Volgens de zegslieden is
de delegatie maandag gevormd na
vijf uur durende besprekingen in
de parochiehuis van de Heilige Bir-
gitta kerk in Gdansk.
BRUSSEL/VOEREN - De Belgi
sche Raad van State heeft gisteren
de omstreden Voerense burge
meester Jose Happart afgezet. Zijn
benoeming in 1984 werd onwettig
genoemd, omdat Happart de Ne
derlandse taal onvoldoende be
heerst en weigert Nederlands te le
ren. Happart mag wel gemeente
raadslid van Voeren blijven.
Voeren behoort officieel tot de
provincie Limburg, hoewel een
meerderheid van de bevolking
Franstalig is. Happart bestrijd de
taalwet, die gezagsdragers ver
plicht actief en passief de taal te
beheersen van het landsdeel waar
toe zij behoren. Happart liet gister
avond weten de uitspraak van de
Raad van State naast zich neer te
zullen leggen.
door
Hans de Bruijn
De uitspraak van de Raad van
State kan ook nationaal tot een po
litieke crisis leiden. De socialist
Happart wordt krachtig gesteund
door de Franstalige christendemo
cratische regeringspartij PSC, de
partij ook van minister van binnen
landse zaken Charles-Ferdinand
Nothomb, die de uitspraak van de
Raad van State nu moet uitvoeren.
Andere nationale politici, zowel
van Vlaamse als van Waalse huize,
hebben de afgelopen weken echter
bezworen dat de zaak-Happart niet
mag leiden tot de val van het chris-
tendemocratisch-liberale, uit Waal
se en Vlaamse partijen samenge
stelde kabinet van premier Wil-
fried Martens.
De premier zelf hield gisteren de
boot af door de affaire 'geen zaak
voor de regering' te noemen. Toch
verwacht men dat de beslissing in
het kabinet tot spanningen zal
kunnen leiden. De voorzitter van
de grootste regeringspartij CVP,
Frank Swaelen, zei gisteren 'dat
Happart weg is en wegblijft, an
ders is er een crisis'.
Vertalen
Happart werd in 1982 bij de ge
meenteraadsverkiezingen in de
Voerense raad gekozen. Vervol
gens droeg de Franstalige meer
derheid (tien van de vijftien zetels)
hem voor als burgemeester. No
thomb nam hem vervolgens een
taaltest af, waaruit bleek dat Hap
part naar eigen zeggen 'un peu'
(weinig) Nederlands beheerste.
Bovendien bleek dat Happart de
Nederlandstalige gemeentestuk
ken eerst in het Frans moest laten
vertalen. Dat was volgens de Raad
van State strijdig met het beginsel
dat gezagsdragers de officiële
streektaal zonder hulp van tolken
of vertalers moeten beheersen.
Desondanks keurde Nothomb in
1982 voorlopig Happarts benoe
ming goed.
Nieuwe test
Een nieuwe test bleef echter uit,
waarna Happart eind 1983 officieel
werd benoemd en - in het Neder
lands - de eed aflegde. De Vlaamse
minderheid in de raad spande ech
ter een procedure tegen de benoe
ming aan. Het Limburgse provin
ciebestuur schorstte Happart bo
vendien als gemeenteraadslid,
maar Happart bleef gewoon zitten.
Beide zaken stonden gisteren op
de rol van de Raad van State, met
als gevolg dat Happart in de ene
geval niet en het andere wel in het
gelijk werd gesteld. De Raad van
State vernietigde de schorsing
door het provinciebestuur, omdat
talenkennis in de Belgische kies
wet geen voorwaarde is om als ge
meenteraadslid gekozen te kunnen
worden.
In de Voerstreek - een kleine en
clave in de provincie Luik, tegen
de ondergrens van Nederlands
Zuid-Limburg - bleef het gister
avond nog rustig, hoewel heel wat
aanhangers van Happart de straat
op gingen. In het verleden is in de
Voerstreek tussen nederlandstali-
gen en franstaligen hevig slag gele
verd naar aanleiding van de be
stuurlijke problemen.
Terugkeer
De Franstalige meerderheid in
de Voerense gemeenteraad heeft al
aangekondigd Happart opnieuw
als burgemeester te zullen voordra
gen. Ook wordt overwogen hem tot
'eerste schepen' (wethouder) te be
noemen, zodat hij - zolang er door
de raad geen nieuwe burgemeester
is voorgedragen - waarnemend
burgemeester is.
Happart noemde het oordeel van
de vierde kamer van de Raad van
State - die geheel uit Nederland-
staligen bestaat - een 'politieke uit
spraak van een flamingantisch col
lege, onuitvoerbaar en ongrond
wettelijk', dat laatste omdat in de
Belgische grondwet nergens staat
dat gezagsdragers een taalproef
zouden moeten afleggen. Tegen
deze uitspraak is echter geen be
roep mogelijk.
iProza
opgroeiend meisje en een oude
Het verhaal speelt zich af in een haven
stadje in het Waterweggebied. Contact,
prijs 18,90.
- 'Mijn naam is Garrigue', de vierde druk
van de reconstructie van een moord, ge
pleegd in de loop van 1874 in Dordogne.
Dit boek van Henk Romyn Meijer ver
schijnt in de rubriek Literair Moment
van Meulenhoff, prijs 17,50. Het gaat
vergezeld van een informatieboekje
over de auteur, prijs 2,50.
- 'Bouillabaisse', roman van Jan de
Rooy. Een groep vrienden verlaat de
randstad om ergens in de Pyreneeën
een nieuw bestaan op te bouwen. Maar
de hoofdpersoon kan zijn draai niet vin
den. De Prom, prijs 25,-.
- 'Een dag van sneeuwgevolgd door
'Een gesprek', verhalen van André Jans-
sens. Hadewych, prijs 19,90.
- 'Gevonden voorwerpen' door Keri
Hulme. Een man ontwaakt in een cel.
Waarom? Hij begrijpt het niet, maar het
besef dringt door dat hij gaat sterven.
An Dekker, prijs 16,50.
- 'Een mens die aan jouw kant staat',
23ste roman van Jos van Manen Pieters.
Zomer en Keuning, prijs 19,50.
- 'In de hand van de engel'. Bert Si
mons en Petra Sjouwerman vertaalden
dit omvangrijke, aangrijpende en vaak
ontroerende levènsverhaal van een Pier
Paolo Pasolini, zoals hij door Domini
que Fernadez werd gezien. In Frankrijk
werd dit werk bekroond met de Prix
Goncourt. Arena.
- De lange mars' door William Styron,
die vertelt hoe mariniers een zinloze 36
mijl lange route moeten afleggen. Veen,
prijs 16,90.
Jeugdboeken
- 'Blij dat ik vrij', seksgids voor jongens,
samengesteld door J. Gale onder medi
sche redactie van P. J.F. Dupuis. Niet al
leen de 'technische kant' komt aan bod,
er worden ook vele onware verhalen
over seks aan de kaak gesteld. Ploegs-
ma, prijs 22,90.
- 'Buiten beeld', ror
vanaf twaalf jaar door John Rowe
Townsend. De jongeman heeftaanvan-
kelijk alleen maar oog voor haar dure
camera tot hij ontdekt dat er ook een
meisje achter staat. Ploegsma, prijs
ƒ22,50.
- 'Een laatste toevlucht' door Elisabeth
Lutzeier. Voor kinderen vanaf negen
jaar. Ploegsma (met leeswijzer), prijs
ƒ22,50.
- 'Spin in de morgen' door Koos Mein-
derts. Voor kinderen vanaf elf jaar.
Ploegsma (met leeswijzer), prijs 22,95.
- 'Peter en de wolf, een fraaie, kleurrijke
uitgave (in groot formaat) van het muzi
kale sprookje van Serge Prokofjev, vrij
verteld door Loriot. Met illustraties van
Jörg Müller. Ploegsma, prijs 32,50.
- 'Lefgozers' door Valentine Kalwy. Een
lerares die schrijft over leerlingen op
een middelbare school. Voor jongeren
van tien jaar en ouder. Holland, prijs
19,90.
- 'Tessa' door Diet Verschoor. Wat je
zoal op twaalfjarige leeftijd kunt voelen,
denken en ervaren. Voor jongeren van
tien jaar en ouder. Holland, prijs 18,90.
- 'De bronzen boog' door Elisabeth
George Speare. Hoe jongeren hun haat
gevoelens leren beheersen. In Amerika
bekroond met de jaarlijkse prijs voor
het beste jeugdboek. Holland, prijs
ƒ24,90.
- 'Het wolkenschip'veertien sprookjes-
jongeren achtige verhalen van Paul Biegel. Om te
lezen en voor te lezen. Holland, prijs
f22.90.
- 'Klop, klop, wie is daar?' door Tan Koi-
de met tekeningen van Yasuko Koide.
Een spannend verhaal over marmotten,
konijnen en wasbeertjes. Met een vrien
delijk einde. Voor kleuters en peuters.
Gottmer. prijs 18.50.
- 'Italië', reisgids, vakantieboek, lande-
nintroductie. Alles in één. Bestemd
voor jongeren van 9 tot 14 jaar. Gottmer,
prijs 14,90.
onder deze titel bijeengebracht. Be
stemd voor lezers van 9 tot 16 jaar. Unie
pers, prijs 16,90.
- 'Ontsnapt aan de galg', de eerste
jeugdroman van Ton van Reen, be
stemd voor jongeren van twaalf jaar en
ouder. Wildeboer, prijs 19,90.
- 'Bozo's droom' door Trude de Jong
met illustraties van Sylvia Weve, een
fantasierijk, spannend jeugdboek. Sja-
loom, prijs 19,90.
- Fenna' door Veronica Hazelhoff, een
roman voor jongeren. Sjaloom, p$rijs
Poëzie
ƒ9,90.
- 'Een andfer pad', gedichten van Fetze
Pijlman. Holland (De Zonnewijzer),
prijs ƒ9,90.
- 'Paard Heer Mantel', gedichten van
Doeschka Meijsing. An Dekker, prijs
25,-.
Thrillers
- 'Een erekwestie' door het voormali
ge Britse Lagerhuislid Jeffrey Archer,
onder meer de auteur van de onlangs op
de televisie gebrachte serie 'Kane en
Abel'. Steven Spielberg heeft inmiddels
al de filmrechten van deze nieuwe thril
ler gekocht. Bruna en Zoon, prijs
29,90.
- 'Houten hotel aan de Plansee', een
laat debuut van Ben Molenaar, die der
tig jaar lang hoofdvertegenwoordiger
was van een Twentse textielfabriek. In
zijn spannend moordverhaal beschrijft
hij mede de ondergang van de eens zo
machtige textielbedrijven. Helmond,
prijs 20.10.
Religie
- 'Kerk en vrede in de oudheid' door L.
de Blois en G.H. Kramer is de heruitga
ve van een gedeelte van een bundel, die
een aantal jaren geleden verscheen ter
gelegenheid van het eeuwfeest van de
Vrije Universiteit. Kok, prijs 14,75.
Diversen
- 'Scheiden doet lijden?', (voor)oordelen
over.de gevolgen van echtscheiding. Ite-
ke Weeda en Jan Groenewold verzamel
den de resultaten van een Libelle-on-
derzoek onder gescheiden manr
De Haan, prijs 24,50.
- 'Btw-tabellen'. De nieuwe btw-tarie-
ven in diverse uitvoeringen, verschenen
by Kluwer. Prijzen: als brochure geniet
6,50, als boeKje 10,- en als gespira-
leerde tabel in boekvorm 12.50.
- 'De jiddische keuken'. De titel zegt
genoeg over dit door Raf Avnon en Uri
Sella samengestelde boek. Kosmos,
prijs ƒ27,90.
