Lonen fors omlaag in ziekenhuis 'Vrije landbouwhandel baat Nederland' OESO vreest nog meer werkloosheid Nederlandse visser is krediet kwijt Zorgen over Sterlingmotor Bonden breken overleg af Libië stoot aandelen in Fiat af VNO tegen arbeidspools WOENSDAG 24 SEPTEMBER 1986 ECONOMIE PAGINA 9 UTRECHT (ANP) - De onderhandelingen over een nieu we cao voor de ongeveer 200.000 werknemers in zieken huizen zijn gisteren afgebroken. Volgens de bonden houdt de Nationale Ziekenhuisraad vast aan aanzienlij, ke salarisverlagingen, oplopend tot 33 procent. Een woordvoerster van de NZR, die optreedt als werkgeversorgani satie, volstond gisteren slechts met de mededeling dat de ziekenhui- voorstel hebben gedaan pogingen komen zijn gestrand doordat de NZR daartoe alleen bereid is als de werknemers fors inleveren. Jonge- werknemers in opleiding Ondanks economische groei PARIJS (ANP) - De werkloosheid in de westerse industrielanden zal volgend jaar weinig verandering ondergaan, ook al zal er onder in vloed van de daling van de olieprij zen in de meeste landen zijn van een toeneming van de economi sche groei. Dit staat in het jaarlijks rapport over de werkgelegenheid van de Organisatie voor Economi sche Samenwerking en Ontwikke ling, dat vandaag voor publicatie is vrijgegeven. Volgens de OESO zijn er in de 24 lidstaten op het moment in totaal 31 miljoen mensen zonder werk. Dit komt neer op 8,25 procent van de beroepsbevolking. Omdat de groei van dé werkgelegenheid in de meeste OESO-landen volgend jaar met 1,25 procent ongeveer ge lijke tred zal houden met die van de beroepsbevolking, zal het totale „binnen de mogelijkheden die de nieuwkomers zouden de zwaarste overheid geboden heeft" en dat dit door de werknemers is verworpen. De ziekenhuizen vallen onder de Wet Arbeidsvoorwaarden Gepre mieerde en Gesubsidieerde Sector (WAGGS). De NZR het minister De Koning (sociale zaken) in au gustus al weten dat hij te weinig ruimte biedt voor verbetering van de arbeidsvoorwaarden. De zie kenhuisdirecties waarschuwden toen dat ze geen andere uitweg za gen dan salarisverlagingen voor te stellen als ze de dienstverlening niet verder wilden aantasten. Volgens de werknemersorgan saties (AbvaKabo, CFO, GOB, Het jeugdwerkpl offers moeten brengen, i het al aanwezige personeel zou niet buiten schot blijven. Oproepkrachten Pogingen om iets te regelen voor de duizenden oproepkrachten die niet onder de cao vallen, zijn even eens mislukt. De bonden: „ze blij ven ook in de toekomst vogelvrij". Volgens hen heeft de NZR een door hen ingediend jeugdwerk- plan eveneens afgewezen. Dit plan had betrekking op alle werkne- tegenstelling tot het BERKEL EN RODENRIJS - Vijftien Turkse werknemers van het vervoersbedrijf Stolk in Berkel en Rodenrijs hebben gisteren het bedrijf enige tijd bezet gehouden en zijn vervolgens in staking gegaan. Zijn protesteren tegen het ontslag van twee collega's die in juli een staking hebben geleid. (foto anpi. Braks bereikt met moeite succesje voor tongvisserij r verplegenden Beterschap en de Federatie Hogere Functionarissen FHZ) wil len de ziekenhuizen vooral de aan vangssalarissen verlagen. Vooral jongeren zouden daar de dupe van worden en dat vinden de bonden onaanvaardbaar. De instellingen klagen steen en been dat ze geen personeel kunnen krijgen, maar zijn niet bereid het werken in de gezondheidszorg aantrekkelijker te maken, aldus de bonden. Volgens hen hebben bezuinigin gen er in de afgelopen jaren toch al toe geleid dat „met steeds minder mensen steeds meer werk voor steeds minder geld moet worden gedaan". De vorige cao is al op 1 januari 1986 afgelopen. De werkne mersorganisaties zeggen dat alle Kort Zakelijk Wilton Wilton-Fijenoord heeft definitief de order binnengehaald voor de bouw van twee douane-patrouille vaartuigen voor het ministerie van financiën van Taiwan. Het contract is maandag in Taiwan getekend, zo werd gisteren bekendgemaakt. Met de order is een bedrag van zes tig miljoen gulden gemoeid. De vaartuigen moeten midden 1988 worden opgeleverd. De nieuw- bouw-afdeling van Wilton-Fij enoord (650 man) zit met deze or der voor de de komende achttien maanden vol. Behalve de patrouil le-vaartuigen worden hier twee on derzeeboten voor de Taiwanese marine en drie sleepboten voor In donesië gebouwd. Van der Giessen De scheepsbouwer Van der Gies- sen-de Noord heeft in het eerste halfjaar van 1986 na belastingen 115.000 gulden verdiend. De scheepsnieuwbouwmarkt is onver anderd slecht, een opleving is vol gens de directie op korte termijn niet te verwachten. Een betrouw bare prognose over het jaarresul taat kan niet worden uitgesproken wegens het effect van mogelijk in het tweede halfjaar nog te verwer ven orders. Gero Koninklijke Van Kempen en Be geer heeft het meerderheidsbelang dat zij had in NV Nationaal Bezit van aandelen Gerofabriek ver kocht aan Financieringsmaat schappij Relou in Amsterdam. De Gerofabriek en het Gero-merk blij ven wel eigendom van Van'Kem pen en Begeer. De samenwerking tussen beide vennootschappen ontwikkelt zich positief. verzorgenden waarover begin dit jaar (ook met de overheid) wel overeenstemming is bereikt. De werknemersorganisaties gaan nu op korte termijn hun leden infor meren. Ze zullen hen ook raadple gen over „nadere stappen". BRUSSEL (GPD) - De Nederland se kustvissers zullen toch op tong mogen blijven vissen met netten die een maaswijdte hebben van 80 millimeter. Minister ir. Gerrit Braks slaagde er gisteren tijdens het EG-visserij beraad in Brussel in te voorkomen dat de maaswijdte verplicht zou worden opgetrok ken. Hij kon echter niet voorko men dat de Nederlandse vissers de boomkorren aan hun kotters in lengte zullen moeten beperken. Braks zei dat in de ministersver gadering duidelijk bleek dat de Ne derlandse vissers in Europa weinig krediet hebben. De herhaaldelijke overbevissing van de Noordzee is veel landen in het verkeerde keel gat geschoten. Een van de be windslieden sprak zelfs over Ne derlandse vis-piraterij. „Men vindt dat de Nederlandse vissers verwoestend bezig zijn en van de zee een soort woestijn ma ken'", aldus Braks. De Nederland se vissers snijden zichzelf regelma tig in de vingers. Zo verklaarden Nederlandse vissers die in West- duitse wateren werden opgebracht DEN HAAG (ANP) - De Stirling motor zal in Nederland aanzien lijk later in produktie worden ge nomen dan was voorzien. Gelijk tijdig neemt de zorg om de Ja panse concurrentie toe. Dat heeft financieel-economisch directeur drs. P. Hamburger van Stirling Motors Europe bv gezegd. "Twee, drie jaar geleden waren we te optimistisch. We hoopten destijds in 1986 voorzichtig met de produktie te kunnen begin nen. Inmiddels hebben we meer inzicht in de technische stand van zaken. We verwachten nu in de loop van het volgend jaar de eerste motor uit de Verenigde Staten in huis te hebben. Aan het eind van dit decennium zullen we dan in staat zijn zelf een paar proefmotoren te fabriceren. In het begin van de jaren negentig kunnen we dan beginnen met wat grotere series". Directeur Hamburger is, voor al nu de produktie van de Stir lingmotor is vertraagd, beducht voor de Japanse concurrentie. "Dat is een van onze grootste zor gen. De ontwikkeling van de Stirlingmotor wordt in Japan ge steund door de overheid. Jaar lijks worden er vele tientallen miljoenen dollars ingepompt. Ik denk dat de Japanners er rede lijk in slagen binnen een paar jaar een goed werkende Stirling motor op de markt te brengen, omstreeks hetzelfde tijdstip waarop wij zover zijn". De Stirlingmotor werkt princi pieel anders dan de bekende ver brandingsmotoren, die geba seerd zijn op het tot ontbranding brengen van een explosief meng sel in een cylinder. Bij deze (he- telucht)motor wordt de cylinder van buitenaf verwarmd. Daar voor kan vrijwel elke brandstof worden gebruikt, tot en met zon- ne-energie. De heteluchtmotor is milieuvriendelijk en levert een hoog rendement. Ene dominee Stirling ontwikkelde al in 1812 het principe van de heteluchtmo tor. Het zou echter nog anderhal ve eeuw duren voor de nv Phi lips de draad weer oppakte en voor het eerst een bruikbare mo tor ontwierp. Momenteel bestaat Stirling Motors Europe bv voornamen- lijk uit financieel-economisch di recteur Hamburger en algemeen directeur Van Erp. Zij hebben een bescheiden en sober inge richt kantoortje gehuurd in de Haagse vestiging van Philips. Inmiddels zijn er volgens di recteur Hamburger enkele tien tallen aandeelhouders die vol doende geld op tafel hebben ge legd om de periode totdat de mo tor werkelijk in produktie kan worden genomen te overbrug gen. Om hoeveel geld het precies gaat wil hij niet zeggen. Het stre ven is erop gericht te zijner tijd minstens 10.000 motoren per jaar te maken. Het bedrijf moet dan werk bieden aan ongeveer 100 bij een jaaromzet van iljoen gulden. Doorsnee van de Sterlingmotor. onlangs ronduit dat zij met te klei ne netten vissen, wat niet is toege staan. Het nieuwste staaltje komt op naam van een Nederlandse visser die in Engeland werd opgebracht. Zijn trawler voer vorige week in Britse visserijwateren de netten van een Engels vissersschip stuk, terwijl nota bene een Britse visse rij-inspecteur aan boord was. Braks sprak gisteren van 'een niet zo verstandig optreden', gezien de slechte naam die de Nederlanders toch al hebben. Als gevolg van deze kritiek be stond er in de visserijraad weinig bereidheid bij de andere ministers om Nederland zijn zin te geven. Nu Braks toch een kleine tegemoetko ming op het punt van de tong vangst heeft weten los te peuteren, heeft hij geen speelruimte meer om zich tegen de andere maatrege len te blijven verzetten. TURIJN (AP) - Libië zal zijn aan deel van 15,9 procent in het Ita liaanse Fiat-concern verkopen. Dat heeft Fiat gisteravond bekendge maakt. Het aandeel zal worden overgenomen door de Deutsche Bank in de Bondsrepubliek en het Istituto Financiario Industriale, de holding van de familie Agnelli, de grootste aandeelhouder van het be drijf. De voorwaarden voor de transactie werden niet direct be kendgemaakt. De koers van aande len Fiat steeg gisteren met 4 pro cent als gevolg de berichten. De Libische belangen in Fiat vormden een pijnlijk probleem voor het bedrijf dat deel wil nemen aan het Amerikaanse Star Wars- programma, maar daarbij is gestuit op een Amerikaanse boycot tegen Libië. Recent kreeg Fiat toch een opdracht van het Pentagon voor de bouw van gevechtstractors, op voorwaarde dat zou worden ge werkt via een volledig Amerikaan se dochteronderneming. Het Fiat-aandeel van de Libische investeringsmaatschappij Lafico zou op dit moment ongeveer 4 bil joen lire (7 miljard gulden) waard zijn, tienmaal zoveel als bij aan koop in 1977. De EG-landen willen de maas wijdte van de netten voor de kust visserij vergroten, om te voorko men dat kleine - dus jonge - vis wordt meege vangen. Het gaat daarbij vooral om kabeljauw, schelvis en wijting. De Nederland se vissers vangen echter vooral veel tong, die eenderde van de tota le waarde van onze visvangst uit maakt. De Nederlanders vangen juist veel kleine en dus fijnere tong, om dat daarnaar vanuit vooral de hore ca veel vraag is. Optrekking van de maaswijdte van (nu) 80 mm. naar (in 1989) 90 mm. zou deze vissers benadelen, zo betoogde Braks. Braks werd daarbij aanvankelijk gesteund door de Denen, Belgen en Westduitsers. Gistermorgen kwam de Britse raadsvoorzitter, minister Joplin echter met een compromis waarmee deze landen akkoord gingen. Braks kwam toen alleen te staan. Volgens dit compromis mogen de vissers met 80-mm.-netten blij ven vissen op tong, op voorwaarde dat minstens 15 procent van de vqpgst uit tong bestaan. Daarente gen mag niet meer dan 20 procent aan kabeljauw, wijting, schelvis en zwarte koolvis worden gevangen. Minister Braks had daar proble men mee, omdat een visser die een 'slechte dag' heeft en slechts vijf procent aan tong vangt onmiddel lijk geverbaliseerd moet worden. Visserschepen zullen voortaan ook niet meer mogen vissen met boomkorren - grote naast de sche pen uitstekende bomen waaraan de netten hangen - die langer zijn dan acht meter, van de ene uiterste punt naar de andere. Dat is nadelig voor ons land, omdat veel kotters zijn uitgerust met boomkorren van 12 tot 15 meter lengte. werkloosheidscijfer volgens de prognoses ook volgend jaar circa 8,25 procent bedragen. Het rapport vermeldt dat het aantal banen in Nederland in 1987 met slechts 0,25 procent zal groeien, tegen 0,75 procent dit jaar. Op grond hiervan verwacht de OE SO voor Nederland een lichte toe neming van de werkloosheid van veertien procent van de beroepsbe volking dit jaar tot 14,25 procent in 1987. Nederland ligt hiermee ruim boven het gemiddelde van de OE SO-landen. Spar\je en Ierland voe ren de ranglijst aan met verwachte werkloosheidscijfers van respec tievelijk 21,25 procent en zeventien procent. In de Europese OESO-landen zal de groei van de werkgelegenheid met 0,75 procent in het algemeen niet groter zijn dan die van de be roepsbevolking, waardoor het werkloosheidscijfer zich in de tweede helft van 1987 zal stabilise ren op het niveau van ongeveer elf procent, hetgeen neerkomt op ne gentien miljoen mensen. Wel wordt een lichte daling van de werkloosheid verwacht in West- Duitsland, Groot-Brittannië, Bel gië, Ierland en Spanje, maar die wordt weer gecompenseerd door een lichte stijging in de overige Eu ropese landen. In de Verenigde Staten zal vol gend jaar het aantal banen met twee procent toenemen. Omdat de OESO verwacht dat deze groei gro ter zal zijn dan die van de beroeps bevolking, zal de werkloosheid in de VS in 1987 iets afnemen. Daar entegen voorziet de OESO in Ja pan een stijging van het aantal mensen zonder werk tot drie pro cent van de beroepsbevolking. Langdurig De OESO is vrij pessimistisch over de kansen van de langdurig werklozen, zij die reeds langer dan een jaar zonder werk zijn. „Alleen in Noord-Amerika, Australië en de Scandinavische landen zal er dit jaar en in 1987 sprake zijn van een lichte daling van het aantal langdu rig werklozen", aldus het rapport. In de andere Europese landen ziet de OESO het aantal langdurig werklozen alleen nog maar toene men. De langdurig werklozen lijken steeds meer verstrikt te raken in een situatie van werkloosheid en hebben daardoor in toenemende mate het contact met de arbeids markt verloren, aldus de OESO. Naast andere beleidsaanbevelin gen stelt de OESO een heroverwe ging van de verhouding tussen de fiscale lasten op arbeid en de inves teringssubsidies voor, alsmede verdere maatregelen om het parti culiere bedrijfsleven te stimuleren. Vooral de jonge en de langdurig werklozen hebben de steun van hun regeringen hard nodig om aan werk te komen, aldus het rapport. SCHIEDAM (ANP/GPD) - Het Verbond van Nederlandse Onder nemers (VNO is tegen het arbeids pools in het algemeen en zeker te gen een uitbreiding van de Rotter damse havenpool. Voorzitter Van Lede van het VNO heeft dit giste ren in Schiedam gezegd in reactie op voorstellen van de Vervoers- bond FNV. Volgens Van Lede heeft het be drijfsleven een flexibele arbeids markt nodig. Die verdraagt vol gens hem geen arbeidspools, waar- Heerma optimistisch terug uit Punta del Este Dollar AMSTERDAM (ANP) - Nederland zal met zijn moderne, "zo niet de modernste", agrarische sector baat hebben bij een vrije handel in land- bouwprodukten. Nederland kan De koers van de dollar heeft zich tw, verder hersteld. Op de Amster- aie vrije handel ruimschoots damse wisselmarkt werd gisteren een officiële middenkoers vastge steld van 2,31 gulden, ruim twee cent hoger dan de 2,29 van maan dag. Vandaag daalde de dollar heel nomische zaken) gistermorgen ge- Die resultaten moeten in de ko mende vier jaar worden geboekt in het eigenlijke overleg binnen aller lei commissies. Ontwikkelingslanden licht maar bleef gemiddeld op 2,31 staan. De dollar kost vandaag bij aankoop bij de Nederlandse ban ken 2,37 gulden en bij verkoop le vert de munteenheid 2,25 gulden op. Deze tarieven liggen een cent hoger dan die van gisteren. Hunter Douglas Hunter Douglas heeft het nog Handel), niet in haar bezit zijnde belang van 50 procent in haar deelneming Custom Bilt Products verworven. Custom Bilt is gevestigd in Seattle Washington distributeur daan toen hij vermoeid in Amster dam terugkeerde van zijn bezoek aan Punta del Este, waar afgelopen zaterdag de ministers van 74 lan den uiteindelijk overeen kwamen om een nieuwe ronde van wereld- handelsoverleg te beginnen in het kader van de GATT (Algemene Overeenkomst inzake Tarieven en Heerma onderstreept de rol van de ontwikkelingslanden bij de we reldhandelsbesprekingen. Hij vindt het een goede zaak dat de po sitie van de ontwikkelingslanden, die bij vorige ronden van wereld- handelsoverleg altijd vrij margi naal is geweest, in Punta del Este is u "versterkt". In alle onderdelen van of meer slotverklaring van de ministers- Naast de plaatsing van de handel in landbouwprodukten op de GATT-agenda, noemt Heerma ook de bespreking van de dienstenhan- del onder auspiciën van de GATT van belang voor Nederland. Hoe wel de dienstenhandel is losgekoppeld van de rest van de handel, een tegemoetkoming aan een aantal ontwikkelingslanden, zullen de besprekingen wel onder de GATT-paraplu worden gevoerd conferentie komen de belangen de ontwikkelingslanden ter sprake. Voor Nederland, dat ont- Heerma, die zich in Punta del Es- te (Uruguay) minister van buiten- belangrijke landse handel mocht raambekleding- voorziet echter wel uiterst produkten aan de westkust van de moeilijke onderhandelingsronde VS. Hunter Douglas verwierf drie jaar geleden al de helft van Custom Bilt. Het bedrijf zal nu een volledig geconsolideerde dochteronderne- 'De slotverklaring van de ters in Uruguay is slechts c Een speciale commissie, waar schijnlijk onder leiding van Uru guay, zal zich met de netelige kwestie van de liberalisering van de dienstenhandel gaan bezighou den. Hoewel volgens Heerma de ef fecten hiervan pas op middellange termijn merkbaar zullen zijn, zal Nederland uiteindelijk met zijn vrij grote dienstensector (vooral bank- en verzekeringswezen, transport en distributie) flink kun- profiteren van een "grotere het vaandel heeft staan, is dat vol gens Heerma één van de grote pluspunten van het afgelopen mi- nistersoverleg in Uruguay. ming van de Hunter Douglas groep tieke wilsverklaring, er zijn nog vrijere markt voor de dienstverle- geen resultaten", aldus Heerma. ning". Heerma acht de nieuwe ronde van wereldhandelsoverleg van gro te betekenis voor de wereldhandel, vooral de vrijheid daarin, en daar mee voor de wereldeconomie in haar geheel. Het is volgens hem een goede zaak dat in een tijd dat er ten aanzien van veel internatio nale instellingen sprake is van een "afkalvingsproces", in de nieuwe GATT-ronde meer landen zullen participeren en meer onderwerpen zullen worden besproken. Wel zei hij dat de resultaten hiervan uitein delijk niet voldoende zullen zijn voor het functioneren van de we reldeconomie. Ook vanuit andere internationale instellingen, zoals het Internationale Monetaire Fonds (IMF), zullen de nodige juis te stappen gezet moeten worden, bijvoorbeeld om oplossingen te vinden voor de enorme schulden problematiek, aldus Heerma. Sowjet-Unie Volgens de Nederlandse staats secretaris is "de tijd nog niet rijp" - voor toelating van de Sowjet-Unie tot de GATT, maar is het ook niet goed om "zonder meer nee" aan de Sowjets te verkopen. Wel heeft de voorzitter van de ministersconfe rentie in Punta del Este, de Uru- guyaanse minister van buitenland se zaken Enrique Iglesias, in zijn slotrede de secretaris-generaal Dunkel van de GATT nadrukkelijk opgeroepen ook niet-leden te infor meren over de vorderingen in het wereldhandelsoverleg. Heerma noemde deze oproep een "lichte formulering" naar de Sowjet-Unie toe. Heerma zei in Punta del Este met enige "Amsterdamse brutaliteit" veel contacten te hebben gelegd, vooral in de wandelgangen "omdat daar de conferentie eigenlijk heeft plaatsgevonden, daar zijn de be slissingen gevallen". in mensen worden ondergebracht voor wie mogelijk voor langere tijd geen werk is. De Hout- en Bouwbond CNV heeft zich gisteren tijdens een tweedaagse vergadering in Garde ren opgesteld achter het plan van de Bouwbond FNV om (regionale) arbeidspools te vormen voor bouwvakkers die langer dan drie jaar werkloos zijn. Bedoeling is de ze groep voor twee jaar aan het werk te helpen en - in slappe tijden - bij te scholen. Het gaat daarbij om naar schatting 22.000 bouwvak kers. De CNV-bond zal bij de komen de cao-onderhandelingen in de bouwnijverheid overigens niet meer aandringen op forse arbeids tijdverkorting. De beschikbare fi nanciële ruimte moet gebruikt worden voor verbetering van de koopkracht of van de werkloos heids- en arbeidsongeschiktheids uitkeringen. AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdam se effectenbeurs is vandaag: in een wat rustiger'vaarwater gekomen. Zowel Wall Street als de dollar waren licht hoger en dat kan ook gezegd worden van het Beursplein. In de ochtenduren waren de verschuivingen over het al gemeen niet groot. Op de obligatie- markt gebeurde weer weinig en lagen de staatsfondsen er vrijwel onveran derd bij. Op de aandelenmarkt boekte Unile ver weer een flinke vooruitgang van f 6 op f 499. Ahold lag met een winst van bijna f 2 op f 95,70 eveneens goed in de markt en HBG was evenals de voor gaande dag opvallend vast gestemd. Op f 142 was dit aannemingsfonds een rijkdaalder beter. Behalve Unilever waren ook de meeste overige internationals aan de winnende hand. Koninklijke Olie lag op f 208 ruim f 1 beter, Akzo noteerde eenzelfde bedrag hoger op f 151,50 en Philips en KLM schoven enkele dub beltjes vooruit, maar Hoogovens brok kelde f 0,60 af op f64. Uitgever Elsevier ging op f 225 een rijksdaalder vooruit en VNU werkte het verlies van de voorgaande dag bij na weg met een winst van f 5 op f 324.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 9