Storm van kritiek
op plan Deetman
CAMEL 100's
73,65
Raadselachtig lichtverschijnsel bij Eindhoven
Universiteiten: ingrijpende verschraling
Celstraf voor
hulp bij kidnap
van Joke Otto
De extra lange Camel Filters
Mediawet
aangenomen
Lubbers: Ruding mag naar IMF
Heineken-ontvoerders
nog niet uitgeleverd
NU OOK IN
LEIDEN E.O.
Politiek speelt Zwarte
Piet met 4-jarigenplan
WATERKIST
WOENSDAG 24 SEPTEMBER 1986
BINNENLAND
PAGINA 5
Het is nog steeds niet bekend wat
de ware aard is geweest van het
vreemde verschijnsel dat dinsdag
morgen rond half acht nabij Eind
hoven aan de hemel te zien was. Bij
de meteorologische dienst van de -
vliegbasis Eindhoven, het KNMI
in De Bilt en sterrewachten kwa
men enige honderden meldingen
van mensen die iets hadden gezien
of meenden te hebben gezien.
door
Ben Apeldoorn
Waarschijnlijk heeft F. Coppens
uit Den Bosch het verschijnsel het
best gezien. Hij bevond zich op dat
tijdstip in de zogeheten Sonse Bos
sen om reeën te bespieden en zag
vanuit oostelijke richting ineens
een helder cilindervormig voor
werp aan komen vliegen.
Aan de achterzijde van het voor
werp waren enige heldere vuur
stralen met een violette en groenig-
blauwe gloed te zien en Coppens
dacht daarom meteen aan een ra
ket. Hij hoorde echter geen geluid.
Copperis zag het lichtverschijnsel
gedurende ongeveer twintig secon
den alvorens het achter boomtop
pen verdween. Het was toen pre
cies vier minuten over half acht.
Coppens: „Vreemd is ook dat
kort ervoor een vliegtuig over
kwam, terwijl de piloot daarvan
niets op zijn radar heeft waargeno
men. Ik blijf erbij dat het toch wel
het meest weghad van een raket".
Coppens schatte de hoogte op eni
ge honderden meters boven de
grond.
Adjudant Willems van de vlieg
basis Eindhoven weet ook niet
goed raad met het fenomeen. Vol
gens hem was het geen raket, maar
wat het verschijnsel dan wel voor
stelde, zal voor adjudant Willems
„waarschijnlijk altijd wel een open
vraag blijven".
Een woordvoerder van het Labo
ratorium voor Ruimteonderzoek in
Utrecht zegt dat nog zal moeten
worden nagegaan of het soms een
zogeheten 'satellite-decay' zou
kunnen zijn geweest. Dus een
(fragment van) satelliet of raket-
trap of een ander onderdeel. Ruim
teschroot. Aangezien de meeste
mensen spreken van een vliegrich
ting van oost naar west, terwijl de
gebruikelijke vliegrichting van ra
ketten en kunstmanen toch van
west naar oost is.
In verband met de draairichting
van de aarde om haar as worden
raketten om economische redenen
bij voorkeur met die draairichting
meegelanceerd. Daarom is er niet
veel kans op dat het waargenomen
verschijnsel een in de dampkring
verbrandend raketfragment is ge
weest. Het zou overigens niet de
eerste keer zijn dat een dergelijke
gebeurtenis door honderden stom
verbaasde mensen wordt gadege
slagen.
Het meest voor de hand liggend
is dat het verschijnsel werd veroor
zaakt door een buitengewoon hel
dere meteoor, een Vallende ster',
zo meent een woordvoerder van de
werkgroep Meteoren van de Ne
derlandse Vereniging voor Weer-
en Sterrenkunde. De werkgroep
Meteoren, die op 30 augustus van
dit jaar het 40-jarige bestaan vier
de, telt een kleine honderd leden
die zich bezighouden met het
waarnemen en fotograferen van
meteoren.
Elke nacht zijn, aldus de woord
voerder, wei meteoren te zien,
maar dat zyn meestal snelle licht
flitsen die alleen door geconcen
treerd kijken zijn op te merken.
Soms verschijnen er zeer heldere,
wanneer wat grotere brokken in
onze dampkring verbranden. Zul
ke heldere meteoren worden dan
ook 'vuurbollen' genoemd; soms
zijn ze zó helder dat ze in lichtgloed
de volle maan naar de kroon ste
ken. In uiterst zeldzame gevallen
vallen ze zelfs op aan de daghemel.
Maar dat is, aldus de woordvoer
der van de werkgroep Meteoren in
Leiden, uiterst zeldzaam; ze moe
ten buitengewoon helder zijn om
ook aan de daghemel nog op te val
len en dat komt gemiddeld maar
eens in de tien, twintig jaar voor.
Voor een meteoor pleit dat het
verschijnsel ook vanuit België,
Duitsland en Luxemburg is waar
genomen, als men daar tenminste
hetzelfde verschijnsel heeft gezien.
In Luxemburg getuigde een aantal
waarnemers van „zes groenige
lichten die in formatie van oost
naar west vlogen". Volgens de
woordvoerder moet het een forse
bonk materie zijn geweest om een
dergelijk lichtverschijnsel te ver
oorzaken en de kans dat er ergens
een meteoriet is neergekomen, is
in dit geval zeker niet denkbeeldig.
Maar dat hangt van veel meer
factoren af dan alleen de grootte;
ook de intrede-snelheid en de ste
vigheid van de steenklomp kun
nen van doorslaggevende beteke
nis zijn by het wel of niet neerko
men van een meteoriet. „Laten we
het er voorlopig maar op houden",
aldus de werkgroep-woordvoer
der, „dat er geen meteoriet is neer
gekomen. In april 1972 riepen wij
de bevolking van Nederland op om
naar merkwaardige stenen uit te
kijken, nadat er op een avond een
verschrikkelijk heldere vuurbol
over Nederland was getrokken. Wij
kregen toen een hoeveelheid ste
nen binnen waar we drie hunebed
den van zouden hebben kunnen
bouwen, maar meteorieten? Nee,
die zaten er niet tussen".
Mensen die op dinsdagochtend
iets vreemds aan de hemel hebben
gezien, kunnen hun bevindingen
overigens zenden aan Bureau
Stichting 'De Koepel' Nachtegaal
straat 82 bis 2581 AN te Utrecht. De
stichting is het overkoepelend or
gaan van alle amateursterrenkun-
dige organisaties in Nederland en
geeft een maandblad uit dat Zenit
heet; waarnemingen van vuurbol
len worden daarin altijd vermeld.
„Want", zo stelt de werkgroep
Meteoren, „waarnemingen van
dergelijke uiterst zeldzame astro
nomische verschijnselen zijn van
het allergrootste belang. Hoe meer
waarnemingen er binnenkomen,
des te nauwkeuriger is na te gaan
wat er precies is gebeurd. Trou
wens, we moeten niet gek opkijken
als het geen meteoor is geweest,
want dat weten we per slot van re
kening op dit moment ook niet
honderd procent zeker". Wat dan
wel? „Tja, een UFO; een ongeïden
tificeerd, vliegend voorwerp".
DEN HAAG (GPD/ANP) - Boos en verontwaardigd hebben de universiteiten gereageerd
op de plannen die minister Deetman (onderwijs) gisteren bekend maakte om 130 miljoen
gulden te bezuinigen op het wetenschappelijk onderwijs. De bezuiniging kost volgens
het departement ongeveer 500 arbeidsplaatsen. De lange lijst sluitingen van faculteiten
en vakgroepen is veel ingrijpender en gecompliceerder dan verwacht, vindt de vereni
ging van samenwerkende Nederlandse universiteiten (VSNU).
DEN HAAG (ANP) - Nederland
heeft een mediawet. Na vier jaar
discussie heeft de kamer gisteren
in grote meerderheid ingestemd
met het uiteindelijk ontwerp van
minister Brinkman (WVC). Alleen
de fracties van D66, RPF, SGP en
PPR stemden tegen.
De woordvoerders van D66 en
PPR meenden beiden dat de wet
geen lang leven beschoren zal zijn.
Wolffensperger (D66) zei dat de
wet op een belangrijk onderdeel
nu al in strijd is met het Europees
recht. De kleine christelijke partij
en vielen evenals de PPR over de
opening die wordt geboden naar
een commercieel televisienet. Bo
vendien, zo meenden de woord
voerders van de RPF en SGP, is er
te weinig gedaan aan bestrijding
(foto GPD)
van godslastering en zedenverwil
dering op de televisie.
PvdA-woordvoerster Van Nieu-
wenhoven verklaarde dat de steun
van haar fractie aan de wet vooral
te maken had met de hoofddoel
stelling van deze wet, die zij om
schreef als niet-commercieel. Echt
nodig vond zij de wet niet: "De mi
nister had hetzelfde kunnen berei
ken met een aanpassing van de
huidige omroepwet". De mediawet
wordt naar verwachting begin vol
gend jaar van kracht.
DEN HAAG (GPD/ANP) - Pre
mier Lubbers zal minister Ruding
(financiën) geen strobreed in de
weg leggen als deze tot directeur
van het Internationaal Monetair
Fonds (IMF) wordt gekozen. Ru
ding is de belangrijkste kandidaat
voor de opvolging van de huidige
directeur De Larosière, die op 1 ja
nuari vervroegd vertrekt. Mocht
Ruding worden gekozen, dan zou
hij op 1 mei 1987 aan de slag kun
nen.
Lubbers werd gisteren in de
Tweede Kamer over het mogelijke
vertrek van Ruding aan de tand ge
voeld door PvdA-leider Kok en
PPR-fractievoorzitter Beckers.
Daarbij stelde Lubbers dat 'Ru
ding de uitnodiging ernstig moet
overwegen, als hij royale steun
krijgt'. Deze opvatting heeft hij
ook aan zijn collega-ministers mee
gedeeld. Vrijdag staat het mogelij
ke vertrek van Ruding op de agen
da van de ministerraad. Ruding
heeft laten weten alleen te zullen
gaan, als het kabinet er mee in
stemt.
Lubbers bestreed de visie van
Beckers dat Rudings vertrek, zo
kort na de start van het kabinet, in
strijd zou zijn met het staatsrecht
en het politieke fatsoen. "Het na
tionale moet wijken voor het inter
nationale belang". Volgens hem is
het zaak dat Nederland weer een
dergelijk belangrijke internationa
le functie bekleedt. Lubbers wees
erop dat Nederland na het vertrek
van Van Lennep bij OECD (econo
mische organisatie van de EG),
Luns bij de Navo en Boerma bij de
FAO (landbouworganisatie VN)
geen internationale topfunctiona
rissen meer in het véld heeft. De
WD-er Witteveen was van 1973 tot
1978 directeur van het IMF.
Lubbers heeft ook de president
van de Nederlandsche Bank, Dui-
senberg, gepolst voor de post bij
het IMF. Duisenberg heeft échter
onomwonden laten weten niet
geïntereseerd te zijn. Duisenberg
betitelde Ruding 'als een prima
kandidaat voor het IMF'. Lubbers
zei dat Ruding pas kan vertrekken
wanneer de 'witte plekken' in de
begroting zijn ingevuld en de par
lementaire behandeling daarvan is
afgerond. Hij kwam daarbij uit op
1 mei 1987. Rudings opvolger, ge
noemd wordt onder meer topman
Rutten van Economische Zaken,
kan dan de begroting voor 1988
voor zijn rekening nemen.
PvdA-leider Kok vond het nogal
bezwaarlijk dat Ruding nog tot mei
aanblijft als zijn vertrek eenmaal
vaststaat. De 'politieke aanspreek
baarheid' van de bewindsman is
dan immers vrijwel nihil, aldus
Kok. Hij kondigde aan daarover
desnoods een kamerdebat aan te
vragen. CDA en WD waren posi
tiever over Ruding's mogelijke ver
trek. CDA-fractie"oorzitter De
Vries zei het te betreuren dat een
'erg bekwaam' man als Ruding zou
vetrekken, maar diens benoeming
bij het IMF weegt zwaarder. Zijn
WD-collega Voorhoeve liet zich in
vrijwel precies dezelfde bewoor
dingen uit.
ROTTERDAM (ANP) - De Rotter
damse rechter heeft een 23-jarige
Rotterdamse en haar 28-jarige
vriend veroordeeld tot 15 maanden
cel voor hun aandeel in de ontvoe
ring van de 28-jarige Joke Otto uit
Spijkenissen. Het tweetal speelde
belangrijke informatie door aan de
nog voortvluchtige Italiaan Natale
Piredda, dié wordt beschouwd als
een van de hoofddaders bij de ont
voering. Daarbij dwongen de ont
voerders de man van Otto, die be
heerder is van een filiaal van de
Verenigde Spaarbank, tot het beta
len van 1,4 miljoen gulden.
De rechter achtte bewezen dat
het tweetal - de vrouw werkte een
paar jaar bij de bank - heel goed
wist dat Piredda hun informatie
zou kunnen gebruiken voor een ge
wapende bankoverval. Ze zijn dan
ook schuldig bevonden aan mede
plichtigheid aan een 'normale' ban
koverval. Volgens de rechtbank
konden ze niet vermoeden dat de
overval zou uitlopen op de gijze
ling van filiaalhouder Andre Oster-
mann en zijn vriendin Joke Otto in
hun huis in Spijkenisse, en dat me
vrouw Otto door de overvallers zou
worden ontvoerd.
Hetzelfde geldt voor een gewa
pende overval en een gijzeling in
Vlaardingen, waarvoor de man in
formatie aan Piredda heeft ver
strekt. Volgens de rechtbank ging
de verdachte ervan uit dat Piredda
de tip dat bij de vleesgrossier in
Vlaardingen veel geld viel te halen,
zou gebruiken voor een overval.
De 23-jarige vrouw werd ook nog
verooideeld omdat ze 10.000 gul
den van haar werkgever had gesto
len. De officier van justitie eiste
twee weken geleden gevangenis
straffen van respectievelijk 1,5 jaar
en 2,5 jaar tegen de vrouw en de
man.
Bij het vonnis hield de recht
bank rekening met het feit dat de
man als verminderd toerekenings
vatbaar moet worden beschouwd
en dat zijn vriendin hoog zwanger
is, waardoor een vrijheidsstraf
voor haar zwaar zal wegen.
EUROTOP (ANP) - De Europese
top van 26 en 27 juni in Den Haag
heeft 2,35 miljoen gulden gekost,
ruim een miljoen gulden per dag.
Minister Van den Broek (buiten
landse zaken) antwoordt dat op
schriftelijke vragen van het PSP-
kamerlid Van Es.
De conferentie zelf kostte 4 ton,
het perscentrum 6 ton, terwijl de
orde- en veiligheidsmaatregelen
1,35 miljoen gulden kostten. De
ministeries van buitenlandse za
ken, binnenlandse zaken en justi
tie en de gemeente Den Haag moe
ten de rekeningen betalen.
ADVERTENTIE
PARIJS (ANP) - De Heineken-ont
voerders Holleeder en Van Hout
worden niet voor 28 oktober aan
Nederland uitgeleverd. De Franse
justitie vindt de schriftelijke ver
klaring van de twee verdachten dat
ze geen hoger beroep zullen aante
kenen tegen het besluit van de
Franse regering hen uit te wijzen,
onvoldoende.
"Die brief is juridisch van nul en
gener waarde. We leggen hem dan
ook naast ons neer. De twee heb
ben tot en met 28 oktober de tijd
om beroep aan te tekenen. Tot 28
oktober middernacht blijven ze in
elk geval in de gevangenis", aldus
een woordvoerster van de Franse
justitie. Volgens het Franse recht
was het al mogelijk de twee tien
dagen na de betekening van de uit
leveringsbeslissing door de Franse
regering - op 29 augustus - naar Ne
derland te sturen. Maar de gewoon
te wil dat betrokkenen de tijd
waarin ze beroep aan kunnen teke
nen in Frankrijk blijven.
over deze bezuinigingsmaatrege
len is gesproken. Bij zijn weten
was het ook aan de onderhande
lingstafel bij informateur De Ko
ning niet aan de orde geweest.
CDA-fractieleider Bert de Vries
sprak dat echter tegen. "Voor alle
departementen zijn mogelijke be
zuinigingen de revue gepasseerd.
Op grond van die lijstjes is beke
ken of de totale bezuinigingsbedra
gen haalbaar waren. Ook de WD-
onderhandelaar (Ny pels, red) heeft
deze lijstjes allemaal gehad. Frans-
sen gaat dus te ver als hij zegt dat
er niet over is gesproken, maar
Deetman gaat te ver als hij zegt dat
er afspraken zijn gemaakt".
Voorzitter Van der Schans ver
wacht dat er weinig terecht komt
van het inlopen van de achterstand
die het wetenschappelijk onder
zoek in ons land heeft op het bui
tenland. Hij spreekt van een 'ingrij
pende verschraling'. De maatrege
len zijn in strijd met de taak die de
universiteiten is toegedacht bij het
herstel van de economie, vindt hij.
De organisatie wijst erop dat 'som
mige maatregelen zo diep ingrij
pen in de organisatie van de uni
versiteiten dat zij de bevoegdheid
van de minister te buiten gaan'.
Onbegrijpelijk en onacceptabel'
noemt de Erasmusuniversiteit de
aangekondigde ingrepen. Rotter
dam raakt een kwart van haar stu
dierichtingen kwijt als maatschap
pijgeschiedenis, sociolologie en
politicologie moeten verhuizen.
Rotterdam wordt slachtoffer van
haar eigen succes in een bezuini
gingsronde waarin kwaliteit blijk
baar niet het belangrijkst is, aldus
het college van bestuur.
Ook ontevredenheid in Leiden.
De ingrepen van Deetman bij ge
neeskunde gaan 'veel te ver', aldus
het college van bestuur. De facul
teit verliest een zevende van het
budget. Met zijn ingewikkelde en
ingrijpende plannen zet de minis
ter een proces in dat 'bestuurlijk
vrijwel niet meer hanteerbaar is'.
Boze geluiden ook in Nijmegen.
"Dit gaat te ver", zegt voorzitter
Van Lieshout van het college van
bestuur van de katholieke univer
siteit. Hij wijst op het hoge niveau
van de faculteit tandheelkunde die
bovendien een belangrijke functie
in de regio vervult, omdat er Veel
behandelingen verricht worden
die zo specialistisch zijn dat de ge
wone tandarts er niet aan toe komt.
"Een bijzonder zware aanslag",
noemt een woordvoerder van de
universiteit van Amsterdam het af
slankingsplan van Deetman. De
APELDOORN (ANP) - Voor de leerlingen van de hoogste klassen van het
basisonderwijs is door centra voor biologie-onderwijs in de gemeenten
Apeldoorn, Ede en Wageningen een speciaal waterproject ontwikkeld.
Doel van het project is kinderen zelf te laten onderzoeken wat zich in het
oppervlaktewater bevindt, waardoor ze zich bewuster worden van het
milieu. Het materiaal voor het project bestaat uit een opdrachtenboek eri
een speciale waterkist waarmee leerlingen proefjes kunnen doen. (foto anpj
DEN HAAG (GPD) - In politiek
Den Haag is gisteren grote op
schudding ontstaan over uitspra
ken van premier Lubbers en minis
ter Deetman (onderwijs) over de
bezuinigingen op het kleuteron
derwijs. Premier Lubbers ontken
de gisteren in de Tweede Kamer
dat tijdens de kabinetsformatie af
spraken zijn gemaakt over de be
zuinigingsmaatregel van minister
Deetman, om vierjarigen voortaan
pas aan het begin van het school
jaar tot de basisschool toe te laten.
Minister Deetman zei maandag
avond dat hij zich ergerde aan het
verzet van de regeringspartijen te
gen deze maatregel, omdat de on
derhandelaars van die partijen zelf
de maatregel aan de orde hadden
gesteld. Hij hield ook gisteren nog
vol dat de vierjarigen-maatregel
niet door hem, maar door de onder
handelaars tijdens de kabinetsfor
matie was bedacht
Op een vraag van het PvdA-ka-
merlid Wallage zei premier Lub
bers gisteren in de kamer dat 'tij
dens de onderhandelingen in de
formatie/informatieperiode geen
verdergaande afspraken zijn ge
maakt dan welke in het regeerak
koord zijn vastgelegd'. In het re
geerakkoord wordt alleen gespro
ken over bezuinigingen van een
miljard gulden op onderwijs, zon
der dat daar een invulling aan
wordt gegeven.
Volgens Deetman heeft men aan
de onderhandelingstafel bij de tot
standkoming van het kabinet mo
gelijke maatregelen de revue laten
passeren. "De meeste maatregelen
hebben wij niet overgenomen, om
dat wij dat niet verstandig vonden.
Behalve de vieijarigen-maatregel,
die is recht overeind blijven
staan". Ook na het kamerdebatje
van gisteren, handhaafde Deetman
deze u&spraak.
WD-ër Franssen, die samen met
zijn CDA-collega Hermes de on-
derwijsparagraaf voor het regeer
akkoord heeft opgesteld, ontkende
dat er ook maar met een woord
Vrije Universiteit in de hoofdstad
denkt er ook zo over en noemt de
plannen 'onaanvaardbaar'.
In Groningen vindt men de plan
nen 'niet getuigen van kennis van
zaken'. De ambtenarenbond Abva/
Kabo is 'onthutst'. De bond
spreekt van op puur bureaucrati
sche gronden genomen besluiten
en verwacht dat de bezuinigingen
slechts op papier worden gehaald.
Onderbouwing
Het PvdA-kamerlid Wallage
vindt dat Deetman te hard van sta
pel loopt. "De plannen zijn onvol
doende onderbouwd", zegt hij.
Wallage vindt de bezuiniging van
130 miljoen gulden terecht. Zelf
zou hij minder bezuinigen op 'rela
tief goedkope studies' als letteren.
"Voor de medische faculteiten in
de Randstad moeten scherpere
prioriteiten gesteld worden en de
samenwerking moet veel dwingen
der worden opgelegd". Deetman
bezuinigt nog steeds overal een
beetje: Amsterdam met twee uni
versiteiten, wordt nog steeds ont-
"Wij zijn bezig een alternatieve
opzet te maken voor de totale be
zuinigingen in het onderwijs",
meldt CDA-kamerlid Lansink. Hij
vindt het niet juist slechts een
tandartsenopleiding in stand te
houden. "En als je dat toch doet,
moet die niet in Amsterdam ko
men maar in Utrecht. Er klopt he
lemaal niets van dat drie jaar gele
den besloten is juist die te sluiten".
Waar de arbeidsmarkt het toelaat,
moeten de salarissen omlaag, aldus
de CDA-er. "Onze nieuwe opzet
zou best eens meer dan 130 miljoen
kunnen opleveren".
Dat de minister zelf besluiten
neemt, vindt het WD-kamerlid
Franssen 'niet onsympathiek'. Hij
wilde inhoudelijk nog niet reage
ren op de plannen van de bewinds
man. "We willen ze in eigen kring
eerst zorgvuldig bespreken. Wat ik'
ervan weet, heb ik van horen zeg
gen".
