'Kritiek berust
op misverstand
Justitie moet pers in rechtszaal voorlichten'
VERDER KOMEN
DOOR STUDIE?
School wil 'onzedige'
leerkracht niet terug
Nieuwe regels voor
doses radio-activiteit
Tumult rond rechtszaak
Amsterdamse huurders
WD-leiderschap onduidelijk
Mr. UIco van de Pol in proefschrift over openbaarheid rechtspraak
ZATERDAG 20 SEPTEMBER 1986
BINNENLAND
PAGINA 5
Lubbers noemt reacties 'constructief
DEN HAAG (GPD) - Premier Lubbers heeft gisteren de reacties op de Troonrede en de
Miljoenennota omschreven als 'vrij constructief. De vele kritiek op het ontbreken van
een duidelijk werkgelegenheidsbeleid wees hij af. Die komt volgens de premier voort uit
misverstanden over de doelstellingen van het kabinet en uit een soms wat onduidelijke
presentatie van de cijfers.
Lubbers noemde het op zijn weke- ontstaan doordat het kabinet eerst uit de Miljoenennota vertekend,
lijkse persconferentie plezierig dat de voortgang van reeds lopende Deze geven aan dat de werkloos-
er zoveel aandacht was besteed aan projecten wil afwachten. Dat werd heid volgend jaar met slechts
de werkgelegenheid. De premier gezien als een stap terug, zei hij. 40.000 vermindert. In werkelijk-
gaf overigens toe dat de doelstel- Ook ontbrak duidelijkheid over de heid zullen er ongeveer 100.000
ling voor de vermindering van de hoeveelheid geld die het kabinet mensen een baan vinden. Dat is
werkloosheid niet duidelijk in de wil gebruiken om de werkloosheid rond de 10.000 minder dan volgens
Miljoenennota omschreven staat. te bestrijden. het Centraal Planbureau nodig is
De misverstanden zijn vooral Volgens Lubbers zijn de cijfers om de werkloosheid in vier jaar
WIERDEN (GPD) - Het bestuur
van de Kluinveenschool in Wier-
den, een school met de bijbel, wil
onder geen beding hoofdonderwij
zer D. Tulier terug. En niet alleen
uit weerzin tegen het feit dat hij ge
scheiden is, maar ook omdat hij
"een onzedig levend man zou zijn
die zich geregeld aan liederlijke
dronkenschap te buiten gaat".
Bovendien heeft het schoolbe
stuur "tot haar verbijstering" moe
ten vaststellen dat Tulier niet lan
ger een meelevend lidmaat is van
de Nederlandse Hervormde Kerk,
maar inmiddels gereformeerd is
geworden.
Tulier eiste gisteren in kort ge- |f|f| tii HU. w u JCiC11
ding voor de president van de vruchtbare samenwerking is dus
Volgens de raadsman van de
school, mr. A. Stellingwerf, heb
ben de meeste ouders gedreigd
hun kinderen thuis te houden als
Tuller terugkomt. Bovendien heb
ben enige collega's hun vertrou-
Tuller opgezegd. "Een
rechtbank in Almelo,
den Biesen, dat hij wordt toegela
ten als directeur van de basis
school. Hij is twee jaar ziek ge-
uitgesloten".
Tuller is -sinds 1960 hoofdonder
wijzer van de Kluinveenschool.
weest en wilde in augustus weer Twee jaar geleden kwam hij in ern-
beginnen. Het bestuur vindt een stige privéproblemen, die uitliepen
terugkeer onverantwoord.
op een echtscheiding en later
een opname op de afdeling psy
chiatrie in een ziekenhuis. Volgens
het schoolbestuur heeft Tuller na
verloop van tijd laten blijken niet
meer te willen terugkeren.
Het bestuur stelt dat Tuller on
zorgvuldig is geweest op admini
stratief terrein ("de school werd
bedolven onder de rekeningen en
de aanmaningen"), zyn drankpro
bleem ("er werden lege flessen in
de school gevonden"), de grote
leerachterstand die zijn kinderen
hadden opgelopen, en de eigenaar-
DEN HAAG (ANP) - Het besluit
gestuurd. Het besluit is erop
gericht de stralingsdoses voor de
bevolking te beperken en bevat on
der andere regels voor het gebruik
van radiologische apparaten (bij
voorbeeld röntgentoestellen) en de J.aar
blootstelling van mensen aan
radioactieve straling.
Het besluit dat minister Nijpels
(milieu) mede namens de staatsse-
met 200.000 te verminderen.
Lubbers maakte duidelijk niet zo
zwaar te tillen aan de ontbrekende
10.000. Hij verweet de politieke
partijen, inclusief zijn eigen CDA,
veel pessimistischer te zijn dan het
CPB. Dit wil hij bestrijden door
duidelijker dan tot nu toe uit te leg
gen dat een aantal projecten reeds
in gang gezet is, waardoor de CPB
cijfers ondersteund worden.
Hij sprak tegen dat de ambtena-
opnieuw fors zullen moeten i
mensen maximaal mogen worden
stralenbescherming kernenergie- blootgesteld, veraderen met. Met
wet is gisteren naar de Tweede Ka- de diverse eenheden is dat wel het leveren wanneer hun arbeidstijd
8eval' Zo wordt voor stralmgsdo- verder verkort wordt. Daarvoor is
ses in plaats van rem nu sievert (sv) een 'reservepotje' gevormd. Het is
gebruikt. De individuele dosisli- dus niet z0 dat het proces van kor.
mieten blijven 5 nullis,evert <5 msv ter werken na 1987 stokt omdat de
staat gelijk aan 500 millirem) per koopkracht dan mogelijk daalt, na
'oor radiologische werkers de forse stijging volgend jaar. Na
P» jaar. De limiet van 5 1987 is het in jeder geval gemakke-
msv voor burgers is echter slechts lijker om financiële ruimte te vin-
toegestaan gedurende enkele ja- den voor atv, „adat de aardgas-
Gemiddeld over het hele leven 'hobbel'genomen is.
premjer Lubbers is het verder
w,;ns met de opmerkingen van mi-
..0 -Verder is in het nieuwe besluit nister Ruding (financiën), die deze
dere besluiten van de kernenergie- S®®*1. maximale dosis voor de be- Week heeft gepleit voor een veria-
wet, die vervallen zodra het besluit yolking meer opgenomen. Dit om gjng van de pensioenpremies. Lub-
stralenbescherming in werking te voorkomen dat men de opgelo- ^ers wees erop dat door de hoge
treedt. In het nieuwe besluit wordt Pe^individuele stralingsdosis on- reèle rente de reserves van de pen-
onder meer de Nederlandse wetge- nodig laat^toenemen tot de wette- sioenfondsen steeds groter wor
den. De fondsen kunnen dat geld
cretarissen van sociale zaken en mag iemand niet meer dan 1 msv
volksgezondheid heeft ingediend, per jaar ontvangen.
i samenvoegmg
uiiuci iiicei uc itcuciiditusc wctgc- o-
ving aangepast aan de EG-richtlijn UjJ® limiet is bereikt.
basisnormen 1980
lijn meeteenheden.
De doses radioactiviteit waaraan
MUNTVONDST (GPD) - In Does
burg is in maart een unieke mun-
tenvondst gedaan. Tijdens werk-
zijn berekend
Het nieuwe besluit bevat
waarden voor de hoeveelheden
radioactieve stoffen, die iemand
zaamheden in de binnenstad ont- jaarlijks mag innemen. Die waar-
Ongeregeldheden
bij blokkade
iSK1—Woensdreeht
Nieuw is dat de totale lichaams- gebruiken voor een verhoging
dosis berekend kan worden met de uitkeringen, ze kunnen het weg-
behulp van weegfactoren, die voor werken op de balans of teruggeven
dekte een stratenmaker een pot
met 772 zilveren munten uit de 18e
eeuw. Volgens directeur H. Jacobi
van het Koninklijk Penningenka
binet is alleen in Barendrecht 14
jaar geleden een grotere hoeveel
heid van geldstukken ontdekt. De
ondekking werd pas gisteren be
kend gemaakt.
den worden op grond van nieuwe
wetenschappelijke gegevens aan
gepast.
Tenslotte worden in het besluit
werkgevers van radiologische
werkers verplicht hun werkne
mers voortaan inzage te geven in
de stralingsdoses die zij tijdens
hun werk hebben opgelopen.
AMSTERDAM (ANP) - De wonin
gen van 57 huuractievoerders uit
Amsterdam zullen voorlopig niet
worden ontruimd. De Amsterdam
se kantonrechter mr. Harders be
paalde dat gisteren in de rechts
zaak die de Amsterdamse woning
bouwcorporaties tegen de huurac
tievoerders hadden aangespannen.
De huurders houden al jaren een
deel van hun huur in, die volgens
hen te hoog is. De corporaties eis
ten ontbinding van de huurcon
tracten en ontruiming van de wo
ningen.
Mr. Harders wees erop dat de be
woners in de toekomst wel de wet
telijk vastgestelde huren zullen
moeten betalen. Als zij daar niet
aan voldoen en de woningbouw
corporaties beginnen opnieuw een
procedure, zal hij "mogelijk anders
dan nu oordelen", aldus Harders.
Het vonnis kon gisteren pas wor
den uitgesproken nadat de rechts
zitting enige tijd geschorst was ge
weest door ongeregeldheden in de
bomvolle rechtszaal. Tijdens het
uitspreken van het vonnis werd
mr. Harders door een woedende
actievoerder eerst 'getracteerd' op
een scheldkannonade, waarna hij
een zakje met rode vloeistof over
zich heen kreeg. Hierop verliet mr.
Harders de zaal. Nadat vanuit de
zaal was beloofd het verder rustig
te houden, keerde hij - met een
schone bef - weer terug om het
vonnis verder voor te lezen.
Het gevecht voor betaalbare
woonlasten duurt al ruim tien jaar.
Onder het motto "Bouwen voor de
buurt" ging in het midden van de
jaren zeventig de stadsvernieu
wing in Amsterdam van start. De
bewoners van de oude wijken zou
den daardoor binnen hun eigen
buurt kunnen verhuizen naar een
goede, maar vooral betaalbare
nieuwbouwwoning.
Veel woningen werden verbe
terd maar de huurprijzen waren
volgens de bewoners te hoog. Om
dat ze ze niet konden betalen wer
den huurinhoudingsacties en der
gelijke gehouden. In 1983 besloten
de woningbouwcorporaties deze
acties niet langer te tolereren en tot
een invordering van de achterstan
den over te gaan. De bewoners voé
len zich verraden en zijn vastbeslo
ten tot het bittere eind door te
vechten.
De Amsterdamse kantonrechter
mr. Harders had het niet makkelijk
tijdens de behandeling van de ge
rechtelijke procedure tegen tiental
len rumoerige huuractievoerders
uit de hoofdstad. De rechtszaal
werd 'aangekleed' met pamfletten.
Bovendien kreeg de rechter rode
verf over zich heen. (foto anp»
ADVERTENTIE
Alle PBNA cursussen
vind je op de
laatste pagina van
de Gouden Gids.
Vrouw dirigeert
Doelen-concert
ROTTERDAM (ANP) - De Ame-
rikaanse Judith Somogi, eerste
dirigent in het Westduitse Frank
furt en eerste professionele vrou
welijke dirigent ter wereld, leidt
27 september in De Doelen in
Rotterdam en daarmee voor het
eerst in ons land een concert. Ze
treedt op met het Radio Filhar
monisch Orkest in de serie We
reldberoemde Vocale Sterren.
De vocale ster is de Engelse so
praan Rosalind Plowright die
eveneens haar debuut in ons
land maakt. Ze zingt in Rotter
dam zeker de aria's O mio babino
caro van Puccini en Wilgenlied,
Ave Maria en Pace, Pace van
Verdi. Rosalind Plowright is op
het laatste ogenblik aangetrok
ken. Ze vervangt Montserrat Ca-
ballé die maar bleef verzuimen
haar programmakeuze door te
geven. Daarop konden orkest en
dirigent Gaetano Delogo niet
langer wachten, aldus De Doe
len.
WOENSDRECHT (GPD) - Bij de
blokkade-acties voor de kruisra
ketbasis in Woensdrccht zijn giste
ren een kleine zestig demonstran
ten en ME'ers gewond geraakt. Dat
kwam door het onverwacht harde
optreden van de politie. Verschil-
lange wapenstok gebruikt om de
monstranten van de weg te krijgen.
Er zijn geen arrestaties verricht.
Zeven actievoerders moesten
voor behandeling naar ziekenhuis
Lievensberg in Bergen op Zoom;
twee actievoerders, vier agenten en
een toeschouwer uit Hoogerheide
werden behandeld door de genees
kundige dienst van de vliegbasis.
De overigen, ruim veertig men
sen, konden terecht bij de EHBO-
posten die het Bivak (Breed Initia
tief voor Verdergaande Akties te
gen Kruisraketten) bij elke poort
had ingericht.
De blokkade begon vreedzaam.
Rond half een, een halfuur na aan
vang, probeerde de politie de blok
kade aan het Zandfort te breken.
De blokkeerders werden aan han
den en voeten meegenomen en aan
de kant van de weg gezet. Even ge
makkelijk werd de blokkade ech
ter weer aangevuld. De politie
hield het toen voor gezien en ging
over tot een andere tactiek.
De blokkeerders werden ingeslo
ten tussen 'dranghekken. Ze wer
den weer opgepakt en achter een
dranghek gezet. Dat ging niet altijd
even zachtzinnig, maar de wapen
stok en de paarden werden nog
niet gebruikt. De wapenstok werd
even later wel gehanteerd aan de
Wouwbaan. Daar moesten vooral
punkers het ontzien toen de blok
keerders bleven zitten op het mo
ment dat er een militair busje naar
de basis wilde.
Na een onduidelijke en over
stemde sommatie van de kant van
de politie om de weg vrij te maken,
opende de ME de linie en liepen de
paarden in galop op de actievoer
ders in. Door de ontstane paniek
en gewonden, verloren enkele
blokkeerders hun kalmte en gooi
den met stenen. Enkele daarvan
dige opdrachten die hij bij tijd en
wijle aan zijn leerlingen zou heb
ben gegeven („ze moesten tijdens
de les zijn schouders masseren of
zijn haar kammen").
De hoofdonderwijzer werd begin
dit jaar weer genezen verklaard,
liet in april blijken dat hij weer
dacht aan een terugkeer, maar
moest zich op last van de school
toch weer aan het oordeel van een
keuringsarts onderwerpen. "En
helaas werd hij goedgekeurd", al
dus mr. Stellingwerf, de raadsman
van het schoolbestuur.
Tuller wilde in augustus, in het
nieuwe schooljaar, weer beginnen,
maar het bestuur gaf geen toestem
ming. "Een terugkeer stuit op on
overkomelijke bezwaren van ou
ders en onderwijzers", aldus Stel
lingwerf. Volgende week zal Tuller
worden ontslagen, hij heeft al be
roep tegen de beslissing van het
schoolbestuur aangekondigd.
Uitspraak woensdag.
De Ruiter wordt
procureur-generaal
in Amsterdam
DEN HAAG (ANP) - Oud-minister
mr. De Ruiter wordt de nieuwe
procureur- generaal in Amster
dam. De ministerrraad heeft giste
ren tot zijn voordracht besloten.
De Ruiter (56) was in het eerste ka-
binet-Lubbers (1982-1986) minister
van defensie en daarvoor minister
van justitie in de drie kabinetten-
Van Agt (1977-1982).
De Ruiter werd na een studie
rechten in Utrecht advocaat en
volgde de opleiding voor de rech
terlijke macht. In 1970 volgde zijn
benoeming tot hoogleraar privaat
recht aan de Vrije Universiteit Am
sterdam. Aan diezelfde VU was hij
vanaf 1976 tot aan zijn minister
schap rector-magnificus.
Andere wapenfeiten: in 1962
substituut-griffier van de arrondis
sementsrechtbank in Utrecht, van
1963-1970 rechter arrondisse
mentsrechtbank in Zutphen, 1973
raadsheer-plaatsvervanger ge
rechtshof Amsterdam, lid van de
Raad voor de opleiding van rech
terlijke ambtenaren en weten
schappelijk adviseur voor die op
leiding, alsmede voorzitter van het
college van advies voor de kinder
bescherming.
W oningstichting
loost opnieuw
directeur met
gouden handdruk
DEN HELDER (GPD) - De vereni
ging Woningstichting uit Den Hel-
HU!!! „„tll der wil voor de tweede keer binnen
raakten de tankauto die met een twee jaar eèn directeur kwijt met
gebarsten voorruit verder moest.
PASPOORT (ANP) - De leges
voor afgifte of verlengen van een
paspoort gaan in januari 1987 met
6,30 gulden omhoog. Voor jonge
ren onder de 16 gaat het paspoort
3,15 gulden meer kosten. Een toe-
ristenkaart voor volwassenen
wordt 75 cent duurder. De verho
gingen van paspoortleges en de
toeristenkaart staan overigens ge
heel los van de nog vast te stellen
prijs van het nieuwe paspoort i
Eurc
Europees model.
HILVERSUM (ANP) - Fractieleider Voorhoeve noch vice-premier De
Korte kan zich verheugen in een meerderheid van de eigen WD-aan-
hang als het gaat om het politiek leiderschap van de partij, na de 'aftocht'
van Nijpels richting kabinet als minister van VROM. Dit blijkt althans uit
een enquête van de Nederlandse Stichting voor de Statistiek, waarvan de
uitkomst vandaag bekend is gemaakt via de TROS-radio.
Bij de WD-aanhang heeft De Korte wel een lichte voorsprong op Voor
hoeve als het "gezicht van de partij" (30 om 22 procent). De Nederlandse
kiezer in het algemeen is nog minder toe aan een definitief oordeel over
wie zich bij de liberalen met de titel "politiek leider" mag tooien: 18
procent voor De Korte tegen 14 procent voor Voorhoeve.
Ruim 74 procent van de 450 ondervraagden vindt dat een politieke
partij een persoon nodig heeft die duidelijk als politiek leider fungeert.
Waar die "eerste man of vrouw" moet zitten maakt blijkbaar weinig uit:
34 procent zegt in de Tweede Kamer, 36 procent ziet haar of hem bij
voorkeur in het kabinet.
gouden handdruk.
Schuiten nam in 1984 ontslag bij
de woningbouwcorporatie met een
douceurtje van ongeveer 650.000
gulden, omdat er wrijvingen waren
tussen het bestuur en het bedrijf.
Schuitens opvolger, J. H. Kok, legt
per 1 januari 1987 zijn functie neer
en zal drie ton toucheren.
Het Helderse gemeentebestuur,
dat zijn toestemming voor die gift
moet geven, wacht met een beslis
sing tot een onderzoek naar het rei
len en zeilen binnen de stichting is
afgerond. Kok zou met hetzelfde
probleem kampen als zijn voorgan
ger. De voorzitter van Woning
stichting, L. Kaijen, wil dit verhaal
niet bevestigen. Kaijen ontkent dat
bestuur en directie op gespannen
voet met elkaar leven en dat dat de
reden voor Koks stap is.
AMSTERDAM (ANP) - "Niet ik
ben degene die nu kiest voor
openbaarheid: die keuze is hon
derdvijftig jaar geleden al ge
maakt door de wetgever". En bij
die keuze is het vervolgens ook
gebleven, constateert mr. Ulco
van de Pol in zijn proefschrift
'Openbaar terecht', waarop hij
onlangs promoveerde tot doctor
in de rechtsgeleerdheid aan de
•Vrije Universiteit van Amster
dam.
Van de Pol concentreert zich
op het strafrecht. En dan blijkt
aan de eis van openbaarheid in
de juridische praktijk voorname
lijk te worden voldaan doordat
de deuren van de rechtszaal niet
dicht gaan. Verder gaat justitie
vaak niet, al is er sprake van een
langzame verbetering, aldus Van
de Pol. Hij pleit voor grotere
openbaarheid in alle fases van
het juridische proces. Dat zou
volgens hem wel beperkt moeten
zijn in de fase vóór de terechtzit
ting (opsporing, vervolging, ge
rechtelijk vooronderzoek).
Hq noemt het belang van de af
schrikwekkende werking die
van de bekendmaking van straf
fen kan uitgaan, de controle op
de rechtspraak, regulering van
maatschappelijke onrust ont
staan door een delict, de moge
lijkheid in een zitting achter
gronden te belichten en het ge
ven van informatie en kennis aan
een breed publiek.
Journalist
Hij praat uit ervaring als res
pectievelijk journalist, onderzoe-
Mr. Ulco van de Pol:
r worden uitgedeeld'
ker en rechter. Zijn praktijkken
nis wordt in het proefschrift on
derbouwd door een schat aan ju
risprudentie, literatuur en - het
gaat tenslotte voor een groot deel
om de rol van de pers - kran
teverslagen.
De rechtbankverslaggeving
kent hij uit de tijd toen hij als
student bij het persbureau Argos
de zittingen van de Amsterdam
se rechtbank en gerechtshof ver
sloeg voor een groot aantal regio
nale kranten. Alle beperkingen
heeft hij aan den lijve gevoeld,
van onverstaanbaarheid tot ge
brek aan informatie en motive
ring van vonnissen.
In zijn onderzoekswerk als we
tenschappelijk medewerker aan
de VU zag hij het verschil tussen
de hoge verwachtingen en ge
dachten over de afschrikwwe-
kende werking van straffen (ge
nerale preventie) en controle op
de rechtspraak en de magere af
spiegeling daarvan in de rechts
zalen. Inmiddels is hij rechter bij
de Amsterdamse rechtbank.
"Openbaarheid is in de prak
tijk nu niet meer dan het gedo
gen van publiek en pers in de
zaal, terwijl het voor mij bete
kent dat justitie plichten heeft,
dat voorlichting wordt gegeven
en dat het werk in de rechtszaal
zichtbaar wordt voor het pu
bliek", aldus Van de Pol.
De belangrijkste middelen
voor justitie om openbaarheid in
de rechtszaal te bereiken zijn de
persofficier en de persrechter.
De eerste kennen we al wat lan
ger, de laatste begint langzamer
hand zijn intrede te doen. De
rechter moet zorgen voor afwe
ging van privacyargumenten,
duidelijkheid in en motivering
van uitspraken. De persrechter
kan de ontvankelijkheid voor de
pers stimuleren.
Onrust
Een niet-begrepen vonnis kan
leiden tot ongebreidelde onrust,
aldus Van de Pol. „Als ik als
rechter zie dat er geen publiek en
pers in de zaal zit dan sla ik over
wat verdachte, officier en mij be
kend is. Is er ook maar één verte
genwoordiger van de pers of pu
bliek dan zal ik proberen zo dui
delijk mogelijk uit te leggen en
samen te vatten wat er is ge
beurd".
Hij bepleit ook een andere
aanpak van het „criminele"
nieuws. „Niet die weinig zinvolle
„stoppertjes" met strafmaat, eis
en twee zinnen over het gebeur
de. Ik weet wel dat journalisten
geen zin hebben een hele och
tend routineuze cocaïnezaken of
rijden-onder-invloedzaken te
volgen. Maar ondertussen ont
trekt die rechtspleging zich wel
aan de openbaarheid; denken de
mensen bij voorbeeld dat er geen
zware straffen meer worden uit
gedeeld. Maar er zijn andere we
gen: laat een officier eens na af
loop bericht uitbrengen, volg een
zitting met één soort zaken en
bezie het beleid daarin. Til een
delict boven het individuele uit".
Van de Pol sluit zich aan bij de
opvatting van de Raad voor de
Journalistiek van verdachten al
leen personalia te vermelden en
van een naam slechts initialen
tenzij vermelding van een naam
essentieel is (verwarring met an
deren in kleine gemeenschap
pen) of weglating ridicuul wordt.
Als iemand in zijn ambt een de
lict pleegt wat daar rechtstreeks
mee te maken heeft (een fraudu
leuze tandarts bij voorbeeld)
moet je dat vermelden.
Aan de schandpaal
„Maar soms vraag ik me wel
eens af wat de nieuwswaarde van
iets is en wat zaken met elkaar (e
maken hebben. Neem de kwestie
van de Hoogeveense burgemees
ter Sytze Faber, van wie alle
kranten vermeldden dat zijn
vrouw hem had geprobeerd te
wurgen".
Strikt is hij tenslotte in de op
vatting als zou de pers iemand
aan de schandpaal nagelen en
dubbel berechten: „De pers is
doorgeefluik en je kunt de bood
schapper zijn boodschap niet
verwijten. Als iemands naam in
de krant staat is dat het gevolg
van de openbaarheid en niet de
schuld van de journalist".
