Toch aantasting
van koopkracht
GATT verwerpt deelneming Russen
Vooral bij aaw-uitkering
Nieuw wapen in strijd
tegen aardappelmoeheid
Financiering Wijsmuller
baart bankwezen zorgen
Avebe bereikt akkoord
over verlaging loonsom
Boycot Zuid-Afrika
geen ramp voor haven
WOENSDAG 17 SEPTEMBER 1986
ECONOMIE
PAGINA 9
DEN HAAG (ANP) - Minister De Koning (sociale zaken en werkgelegenheid) heeft de
Tweede Kamer meegedeeld, dat de samenloop van de verschillende beleidsvoornemens
voor volgend jaar voor bepaalde groepen uitkeringsgerechtigden tot een koopkrachtver
mindering zal leiden.
WAGENINGEN (ANP) Onder-
zoekers van de Landbouwuniversi-
teit (LU) in Wageningen hebben
een nieuw wapen ontwikkeld in de
strijd tegen aardappelmoeheid.
Het betreft een biotechnologische
opsporings- en onderzoeksmetho
de van "aaltjes", die deze gevrees
de en schadelijke aardappelziekte
veroorzaken. Dank zij de nieuwe
methode is het volgens de LU mo
gelijk het gebruik van chemische
ontsmettingsmiddelen in de aard
appelteelt terug te dringen. Dit
heeft de LU gisteren meegedeeld.
De snelle opsporing van aaltjes
en vooral een betrouwbare herken
ning van de soort biedt de moge
lijkheid gericht te kiezen voor
aardappelen met de gewenste
weerbaarheid (resistentie). Hier
door wordt schade aan de aardap-
pelteelt voorkomen en is het min
der snel noodzakelijk hele perce
len landbouwgrond te ontsmetten.
De problemen rond ontsmetting
kwellen vooral de teelt van fa
brieksaardappelen in Noord-Oost
Nederland. Op gezette tijden moet
daar 30.000 hectare grond worden
ontsmet om eens in de twee jaar
>elen te kunnen verbou-
e ontwikkeling van het
wapen tegen aardappel-
moeheid, waarop de LU inmiddels
octrooi heeft gekregen, was moge
lijk met financiële steun van het
ministerie van economische zaken
en de aardappelverwerkende in
dustrie.
De biotechnologische testmetho
de maakt gebruik van anti-stoffen
die zich zeer specifiek aan een ei
wit binden. Typerende verschillen
in de eiwitten, die aaltjes bevatten,
worden zo feilloos herkend. De
keuze per landbouwperceel voor
het telen van aardappelrassen die
resisten zijn tegen het soort op dat
perceel voorkomende aalties is vol
gens de LU dan veel beter te ma
ken.
Aardappelmoeheid ontstaat als
aaltjes, een soort cysten, de wortels
van een aardappelplant binnen
dringen en daar grote cellen vor
men. Die cellen slorpen alle voe
dingsstoffen van de plant op. De
aardappelplant overleeft deze pa
rasieten niet of produceert zeer
slecht. "De aaltjes eten in de keu
ken de koelkast leeg voordat de
gastheer ervan kan profiteren", al
dus de LU.
De nieuwe methode maakt het
mogelijk op grote schaal grond
monsters snel en betrouwbaar te
analyseren. Grondontsmetting kan
volgens de LU bij een snelle en be
trouwbare analyse en de op basis
daarvan tot stand gekomen keuze
voor een bepaald aardappelras in
veel gevallen achterwege blijven#
Die koopkrachtdaling geldt in het
bijzonder de alleenstaanden ouder
dan 27 jaar met alleen een aaw-uit-
kerinng, die behoren tot de groep
van de zogenoemde veeljarige ech
te minima. Naar globale schatting
kan dit ongeveer 5.000 gevallen be
treffen. Er wordt gerekend op een
koopkrachtdaling, die per saldo
kan oplopen tot maximaal 1 pro
cent.
In zijn brief aan de Tweede Ka
mer somt De Koning een beperkt
aantal groepen uitkeringsgerech
tigden op, wier koopkracht zal ver
minderen. Het gaat in de eerste
plaats om de afschaffing van mini
mumdaglonen voor niet-kostwin-
ners. Ten tweede kunnen volgend
jaar inkomensgevolgen voor uitke
ringsgerechtigden optreden als ge
volg van de herziening van het so
ciale stelsel. Als derde groep wor
den genoemd de uitkeringsgerech
tigden in de aaw, die in 1987 een
geringe inkomensachteruitgang
ondervinden vanwege de overgang
van netto- naar bruto-koppeling.
De Eerste Kamer heeft enkele
technische problemen met de her
ziening van het stelsel van sociale
zekerheid, dat op 1 januari moet in
gaan. Die problemen spitsen zich
Recorddaling
effectenbeurs
in Tokio
TOKIO (Rtr.) - De aandelenkoer
sen op de effectenbeurs van Tokio
hebben gisteren een recorddaling
laten zien. De meest gehanteerde
index, die van 225 aandelen, daalde
met 637,33 punten tot 17.463,19
punten. Vorige week vrijdag gaf
deze index al een daling te zien van
460,73 punten. Maandag was de
beurs van Tokio gesloten wegens
een nationale feestdag.
De daling werd veroorzaakt
doordat de handelaren een grote
opleving van Wall Street verwacht
ten. Toen de Dow Jones-index van
de grote effectenbeurs van New
York een herstel van slechts negen
punten liet zien na de recorddaling
van vorige week werden er in To
kio veel verkooporders geplaatst.
De grote beleggers hielden hun
stukken nog vast. Sommige hande
laren in Tokio gaan ervan uit dat
deze alsnog tot verkoop zullen
overgaan nu de index onder de
17.800 punten is gekomen. Beursa-
nalysten hebben al eerder gezegd
dat als die grens eenmaal is gepas
seerd de index verder kan zakken
tot 15.000 punten.
toe op de toeslagenwet en de ge
lijkstelling van de samenwonen
den met gehuwden, zo blijkt uit
het voorlopig schriftelijk verslag
dat de Senaat gisteren uitbracht.
De toeslagenwet is voornamelijk
bedoeld om te voorkomen dat part
ners zouden moeten rondkomen
van een uitkering beneden het ge
zinsminimum. PvdA eh WD vra
gen zich af of dit geen belemme
ring vormt voor afspraken tussen
werkgevers en werknemers om de
uitkering aan te vullen met een
werkgeversbijdrage.
Als die werkgeverstoelage bo
venop de toeslag komt kan de uit
kering plus toeslag van het rijk
voor iemand die oorspronkelijk
een laag inkomen genoot, tot 130
procent boven het aanvankelijke
inkomen uit werk uitstijgen. De
vraag is of de overheid dat wil
voorkomen door op haar toeslag
alsnog een korting toe te passen.
De WD vraagt zich bij voorbaat af
wat daarvoor de rechtvaardigings
grond zou zijn. Sociale contracten
en afvloeiingsregelingen zouden
hierdoor ten zeerste bemoeilijkt
worden, zo concludeert de WD.
De beoogde gelijke behandeling
van samenwonenden met gehuw
den in het uitkeringsstelsel blijft
voor de politiek een probleem vor
men. Het gaat daarbij onder meer
om homoseksuelen. Het CDA
vreest voor partners van gelijk ge
slacht een "subjectieve beoorde
ling" en vraagt waarom niet geko
zen is voor een overgangsmaatre
gel in de toeslagenwet. Ook de
PvdA staat een overgangsmaatre
gel voor.
IJMUIDEN (GPD) - Het sleep- en
bergingsbedrijf Wijsmuller in IJ-
muiden heeft problemen met de fi
nanciering van zijn activiteiten.
Kort geleden liep het meningsver
schil met de banken zo hoog op dat
twee Wijsmuller-dochters een kort
geding aanspanden tegen de geld
lenende instellingen. Tijdens
schorsing van de behandeling var
dat geding vonden partijen elkaa:
alsnog, zodat het niet tot een rech
terlijke uitspraak behoefde te ko-
Een bijdrage tot de ongerustheid
van de banken is waarschijnlijk ge
leverd door het mislukken van de
berging van de Spaanse vracht
vaarder Angela Pando. Twee we
ken geleden heeft Wijsmuller zijn
pogingen gestaakt dit schip los te
trekken van de rotsen nabij Las
Palmas, waar het twee maanden
geleden was vastgelopen. Direc
teur Halfweeg schat het verlies
voor de maatschappij op enkele
honderdduizenden guldens maar
zegt tevens dat het stoppen met de
berging nu verder oplopende kos
ten voorkomt. "Bovendien hebben
we ook bergingen gekend met een
opbrengst van miljoenen".
Aan die goed verlopen operaties
zit echter vaak de schaduwzijde
dat uitbetaling door verzekeraars
soms jaren kan duren. Arbitrage
commissies in Londen hebben
door overbezetting veel tijd nodig
om tot uitspraken te komen. Zo
heeft Wijsmuller nog altijd geen
cent gezien van de berging van de
veerboot European Gateway die
drie jaar geleden bij Engeland aan
de grond liep. Ook voor operaties
in het Midden-Oosten heeft de IJ-
muidense onderneming nog forse
sommen tegoed.
Een woordvoerder van het be
drijf, dat tientallen vennootschap
pen in binnen- en buitenland kent,
spreekt overigens tegen dat de ber
ging van de Angela Pando is mis
lukt. "Een zeer belangrijk deel van
de opdracht bestond uit het voor
komen van vervuiling van zee en
stranden door wegstromende olie.
Daarin zy we geslaagd en daarvoor
krijgen we ook betaald. Of wy de
wrakopruiming van dat schip voor
onze rekening zullen nemen, is op
dit moment nog niet te zeggen".
Hy kan geen gegevens verstrek
ken over de exacte financiële stand
van zaken bij Wijsmuller dat zelf
geen jaarcijfers naar buiten brengt.
Enkele maanden geleden werd via
stukken, gedeponeerd bij de Haar
lemse Kamer van Koophandel, be
kend dat Wijsmuller Beheer BV
over 1984 (omzet 90 miljoen) een
verlies leed van twaalf miljoen gul
den. Het afgelopen jaar was min
der ongunstig voor de onderne
ming. "We hebben zeker geen on
oplosbare financiële problemen",
aldus de woordvoerder, die het
zeer onwaarschijnlijk acht dat ban
ken en bedrijf op korte termijn
weer bij de rechter zullen belan
den.
ESSEN-Op de veiligheidsbeurs in Essen is dit bemande anti-bomvoertuig geïntroduceerd. Vanuit een gepant
serde cabine kan de inzittende door een raam waarnemen hoe een verdacht voorwerp met een bestuurbare arm
voor transport naar elders kan worden vastgepakt. (fotoANP)
Konijnenplaag
bij Akzo
Zout Chemie
DELFZIJL (GPD) By Akzo
Zout Chemie in Delfzijl woedt
een ware konijnenplaag. Vol
gens een schatting gaat het om
duizend van deze beestjes die
zich in en om de installaties be
vinden. De politie, faunabeheer
en Akzo hebben besloten een
gediplomeerd jager aan te stel
len nadat andere maatregelen
strandden. Vorige week vrijdag
zijn er al zeker 250 konijnen af
geschoten.
In het nsyaar van 1985 wer
den, de gevolgen van de konij
nenplaag zichtbaar toen dyken
en bouwketen scheef begon
nen te staan. Sinds die tijd
heeft Akzo de konijnen probe
ren te vangen door het zetten
van vallen en gebruik te maken
van fretten en vossen. Dit bood
geen soelaas. Van gif wil het
chemische concern geen ge
bruik maken.
Voorlichter Chris Horstink
verwacht dat er zeker nog
maanden gejaagd zal moeten
worden. De konijnen worden
rechtstreeks naar de destructie
bedrijven afgevoerd. Akzo
neemt liever geen risico. De
beesten zouden besmet kun
nen zyn. Vandaar dat ook de
gedachte om ze ergens anders
onder te brengen niet aan de or
de kwam.
'Geleide economie Sowjet-Unie past niet in ons handelssysteem'
PUNTA DEL ESTE (Rtr.UPI/
ANP) - De kans dat de Sowjet-Unie
zal deelnemen aan de komende
ronde in het wereldhandelsoverleg
lijkt zeer gering. Leden van de wes
terse delegaties in Punta del Este
hebben laten weten dat zij niet ver
wachten dat de Sowjet-Unie de ko
mende week een officieel verzoek
zal indienen. Mocht zij dit wel doen
dan zullen de meeste landen daar
op afwijzend reageren.
De ministers van handel van de
bij de GATT (Algemene Overeen
komst inzake Tarieven en Handel)
aangesloten landen zijn in Punta
ADVERTENTIE
del Este bijeen om
de in het wereldhandelsoverleg
voor te bereiden. De Sowjet-Unie
heeft kort geleden laten weten te
willen deelnemen aan dat overleg.
In een later stadium zou het land
ook lid willen worden van de
GATT.
Willy de Clercq, lid van de Euro
pese Commissie en belast met bui
tenlandse betrekkingen, heeft ge
zegd dat de Europese Gemeen
schap niet overweegt het Russi
sche verzoek tot deelneming aan
de orde te stellen. Hij voegde eraan
toe dat hij niet verwacht dat andere
landen hiertoe wel bereid zullen
zijn. De Amerikaanse vice-han-
dels vertegenwoordiger, Michael
Smith, zei dat er volgens hem geen
enkele steun bestaat voor deelne
ming door de Sowjet-Unie.
De meeste landen zijn van me
ning dat de geleide economie van
de Sowjet-Unie niet past in het
handelssysteem van de GATT.
Voor China, dat als waarnemer in
Punta del Este aanwezig is, geldt
dat niet. De meeste GATT-leden
zijn van mening dat China zich vol
doende aan de GATT-regels heeft
aangepast.
Verder is op de eerste dag van de
ministerconferentie duidelijk ge
worden dat er enige beweging zit
in de standpunten met betrekking
tot de twee grote problemen die
deze week opgelost moeten wor
den, de handel in agrarische pro-
dukten en de dienstenhandel. Vol
gens de Amerikaanse delegatie is
de EG nu iets meer bereid te pra-
Pont
De Koninklijke Houthandel Wil
liam Pont heeft in het eerste half
jaar van 1986 een verlies geleden
van f 1,3 miljoen, aldus een mede
deling van het bedrijf. In de zelfde
periode vorig jaar bedroeg het ver
lies f7,2 miljoen. In mei werden de
handelsactiviteiten van Pont sa
mengevoegd met die van Meyer In
ternational. Pont-Meyer heeft Pont
blijkens de halfjaarcijfers een
winst opgeleverd van f 3,7 miljoen.
Ford
Het Amerikaanse automobiel
concern Ford heeft met Alfa Ro
meo overeenstemming bereikt
over deelneming in het noodlijden
de Italiaanse staatsautomobielcon-
cern. Ford zal in eerste instantie
een belang nemen van dertig pro
cent. Dit zal na drie jaar worden
vergroot tot 51 procent, zo heeft
het Italiaanse economische week
blad "II Mondo" gisteren gemeld.
Toeristen
De Amerikaanse toeristen ko
men in 1987 weer in grote aantallen
naar het vaste land van Europa. Dit
blijkt uit de 'miljoenencontracten'
die de directie van het Haarlemse
louringcarbedrijf Jan de Wit met
Amerikaanse, Canadese en Austra
lische touroperators heeft afgeslo
ten. Directeur De Wit, die dit giste
ren bekend maakte, schat dat hij
tussen april en oktober achttien
duizend toeristen uit die landen
door Europa moet rijden. Hij ba
seert dit op het aantal nu reeds ge
reserveerde bussen. Het bezoek zit
dan weer op het niveau van 1985.
Grolsch
Grolsch heeft over de eerste helft
van dit jaat een nettowinst ge
maakt van f 5,266 miljoen. Dat is 12
procent meer dan over dezelfde pe
riode vorig jaar, hoewel de omzet
daalde van f 164,167 miljoen naar f
160,940 miljoen. De directie ver
wacht dat de nettowinst voor ge
heel dit jaar f 1 tot f2 miljoen hoger
kan worden dan die over 1985, toen
die f 19,6 miljoen was.
HIJ vindt dat meer mensen moeten weten wie HIJ
eigenlijk is, hoe HIJ denkt over mode en over kwaliteit.
En HIJ vindt dat u dit moet lezen, want
TER APELKANAAL (GPD) -
Vakbonden en de directie van het
aardappelzetmeelconcern Avebe
zijn het gisteren eens geworden
over de definitieve tekst van het
akkoord dat voorziet in verlaging
van de totale loonsom van het be
drijf met 15 miljoen gulden in 1988.
De vakbondsleden moeten zich
nog over dit akkoord uitspreken,
maar verwacht wordt dat zij geen
wijzigingen aanbrengen. De bon
den toonden zich tevreden na af
loop van de voorlopig laatste be
sprekingen met de directie, even
als de bedrijfsleiding.
Beide partijen willen nog geen
duidelijkheid gëven over de in
houd van de overeenkomst. Geble
ken is dat het personeel echter
geen loon hoeft in te leveren, en
dat de door het ministerie van
landbouw geëiste bezuinigingen
worden gehaald uit versnelde in
voering van eerder gemaakte af
spraken: investeren in automatise
ring en nieuwe machines.
Volgens Avebe is met het ak
koord volledig tegemoet gekomen
aan de eisen van minister Braks
van landbouw, die wil dat het per
soneel loon inlevert. Dat vinden de
bonden ook. Het ministerie van
landbouw moet uiteindelijk beoor
delen of het akkoord voldoet aan
de looneisen van het departement.
Dat geldt ook voor de bijdragen die
boeren, banken en lagere overhe
den aan de schuldsanering van
Avebe leveren.
DE POLO DIE OOK PULLOVER IS. Zo'ri ruimval-
lende trui in polo-model draag je over een shirt en is
warm, soepel en behaaglijk.
□ie polopull van 100% zuiver lambswool is
verkrijgbaar in vele kleuren. En HIJ vraagt daarvoor
geen BO.—maar tijdelijk slechts I
Prijs geldig t/m 27 september a.s.
ROTTERDAM (ANP) - De Rotter
damse havenwethouder R. Den
Dunnen verwacht geen grote pro
blemen voor 's-werelds grootste
haven als gevolg van het in EG-ver-
band afgesproken verbod op de
import van ijzer en staal uit Zuid-
Afrika. Doordat het hier gaat om
een gemeenschappelijke boycot is
er geen gevaar dat de aanvoer en
de overslag zich naar andere Euro
pese havens verplaatst. In de prak
tijk zal het erop neerkomen dat de
import van ijzer en staal uit andere
landen zal toenemen zodat het 'gat'
in de aanvoer wordt opgevuld, al
dus Den Dunnen dinsdag.
De aanvoer van yzer en staal in
Rotterdam uit Zuid-Afrika afgezet
tegen de totale aanvoer is overi
gens relatief klein, blijkt uit cijfers
van het Gemeentelijk Havenbe
drijf. Vorig jaar bedroeg de totale
aanvoer van yzer byna 36 miljoen
ton, waarvan ruim 1 miljoen af
komstig was uit Zuid-Afrika. Aan
staal werd in 1985 ruim 3 miljoen
ton in Rotterdam aangevoerd,
waarvan ruim drie ton uit Zuid-
Afrika.
Een kolenboycot zou voor Rot
terdam (en voor Zuid-Afrika) wat
harder aankomen, al tekent Den
Dunnen ook hier aan dat "giganti
sche gevolgen" zullen uitblijven
"zolang er maar sprake is van een
integrale boycot. Dat heeft boven
dien een veel beter effect", aldus
Den Dunnen.
Niettemin reageerde directeur N.
Oerlemans van de EMO op de
Maasvlakte, Europa's grootste
overslagbedrijf van kolen, enigs
zins opgelucht op het bericht dat
een boycot van die grondstof door'
de EG-ministers van buitenlandse
zaken voorlopig op de lange baan
is geschoven.
ten over de paragraaf in de Zwit-
sers-Colombiaanse ontwerpagen
da die betrekking heeft op afschaf
fing van de landbouwsubsidies.
Wat betreft de kwestie van de
diensten houden Brazilië en India
weliswaar vast aan hun standpunt
dat onderhandelingen daarover ei
genlijk niet by de GATT thuisho
ren, maar Brazilië heeft al laten we
ten niet weg te zullen lopen wan
neer de diensten toch in het kader
van de GATT besproken worden.
De woordvoerder van de Brazi
liaanse delegatie h'eeft gezegd dat
Brazilië grote belangen heeft bij
een nieuwe wereldhandelsronde.
Vanwege de groei van de buiten
landse handel van Brazilië zou dit
land zeer gebaat zijn bij een vrijere
wereldhandel.
Japan is gisteren sterk bekriti
seerd door de Europese Gemeen
schap. Paul Channon, die behalve
als minister van handel en indus
trie van Groot-Brittannië ook als
voorzitter van de raad van handels-
ministers van de EG in Punta del
Este aanwezig is, noemde het enor
me handelsoverschot van Japan
"buitengewoon gevaarlijk" voor
het functioneren van de wereld
handel.
Channon reageerde op de scher
pe kritiek van Japan op een voor
stel van de EG om het beleid van
landen met grote overschotten op
hun handelsbalans tijdens het mi
nisterieel overleg in Uruguay ter
discussie te stellen. Het EG-voor-
stel, dat van harte wordt gesteund
door landen met handelstekorten
en waarvoor vooral Frankrijk zich
hard maakt, beoogt de opneming
van een formele afkeuring van een
dergelijk beleid in de slotverkla
ring van de ministers in Punta del
Este.
Beursoverzicht
AMSTERDAM (ANP) Op de vloer van de
Amsterdamse effectenbeurs ging het er
vanmorgen zo mogelijk nog kalmer aan
toe dan op de ochtenden eerder deze
week. Nog steeds had Wall Street geen
duidelijk herstel getoond na de 'grote
koersval eind vorige week en de meeste
beleggers hielden in deze onzekere situa
tie de stukken dan ook vast. Een wat ver
der gedaalde dollar droeg ook al niet bij
tot de vraag naar internationale aande
len.
De uitlatingen van minister Ruding over
de financiering van de staatsschuld be
vatten ook al geen verrassingen, zodat de
obligatiemarkt er nagenoeg onbewogen
bij lag. Enkele leningen noteerden slechts
zeer licht hoger.
De financiële waarden, die gisteren flink
prijsgaven na berichten over de Bank of
America, bleven eveneens dicht bij de
slofkoersen van gisteren. Tegenover een
kleine daling van Amro stond een winst
van de FGH en tegenover een verlies van
Aegon een winst van Amev.
HBG gaf de winst van gisteren volkomen
prijs. De hoofdfdondsen toonden weinig
verschuivingen, alleen Stork viel op met
een winst van f 1,30 op f 29,80. Dit werd in
verband gebracht met een symposium dat
(o'n bijeenkomst ge-
het bijwonen
paard te doen gaan met aankoop v
pakketje aandelen
