'Funny Feet licht de dans beentje
Oostduits duo buit tuba uit
PODIUMBLIK
Britten boos over twijfel
aan echtheid Rembrand ts
Vermeulen-
prijs voor
Loevendie
DINSDAG 9 SEPTEMBER 1986
KUNST
PAGINA 31
Met het liedjesprogramma van
Jenny Arean, Paul van Vliet en
Llesbeth List is het theaterseizoen
in Leiden zaterdag begonnen. In
de Leidse Schouwburg deze week
de eerste vier uit een totaal van
meer dan honderdveertig voor
stellingen. Na deze week houdt de
schouwburg twaalf dagen de
adem in om woensdag 24 septem
ber met een openbare generale re
petitie van 'Boefje' een bijna on
afgebroken reeks voorstellingen
in te zetten.
Het LAK is deze week nog ge
sloten, maar maakt volgende
week een begin met het seizoen
met voorstellingen van Amy Gale
en Vals Bloed.
Jim van der Woude
Jim van der Woude, net terug
van de presentatie van de speel
film De Wisselwachter in Venetië,
komt vrijdag in de Leidse Waag
in actie tijdens het Claxon Ge
luid Festival. Samen met Floris
van Manen brengt hij 'Alledaag
se beslommeringen onder de mi
croscoop en voor de microfoon'.
Aanvang 20.30 uur.
'Funny Feet'
De Leidse Schouwburg program
meert dit seizoen opmerkelijk
veel dans. 'Funny Feet' van The
American Dance Comedy - waar
over hieronder meer - opent de
reeks. Binnenkort ook te ver
wachten: Het Koninklijk Ballet
van Vlaanderen, de junioren van
het Nederlands Daiis Theater, het
Scapino Ballet, het Folkloristisch
Danstheater en Danskern.
Jim van der Woude. (foto gpd>
'Publiek'
Vandaag en morgen worden in
de schouwburg voorstellingen ge
geven van de musical 'Publiek'.
geschreven door Seth Gaaikema
en met muziek van Bob Zimmer
man. Een acteur met een onweer
staanbare aantrekkingskracht
lokt acht jonge mensen het po
dium op en weet hen ertoe te ver
leiden te vertellen wat er in hen
omgaat. Wat beweegt het publiek
anno 1986? dat soort klemmende
vragen wordt in deze musical
aan de orde gesteld.
Het programma vermeldt dat
een aanstekelijke muzikale sessie
wordt opgebouwd, die alleen
door de plaatselijke recensent
niet op prijs wordt gesteld. Of
dat ook werkelijk zo is? Dat zult
u nog even moeten afwachten. De
voorstellingen in de Leidse
Schouwburg zijn try-outs. Om
dat de musical nog niet af is heb
ben de makers liever niet dat
daarover wordt geschreven. Na
de voorstellingen in Leiden gaat
'Publiek' een paar weken in re
traite en wordt verder aan de
musical geschaafd. De officiële
première vindt pas daarna
plaats. Tot dan schort ook de
plaatselijke recensent zijn oor
deel op. Aanvang beide avonden
20.15 uur
Geen 'Thuiskomst'
De Mannen van de Dam zouden
vrijdag naar de Leidse Schouw
burg komen om 'De Thuiskomst'
van Harold Pinter te spelen. Dat
gaat niet door. De Mannen kampen
met subsidie-problemen en hebben
het stuk van hun repertoire ge
haald.
LEIDEN - Tijdens de regeer
periode van de vorige
schouwburgdirectie was het
opletten geblazen. Je kunt er
van zeggen wat je wilt, maar
aan voorspelbaarheid maak
te men zich zelden schuldig.
Het programma kon zich we
ken voortslepen met geijkt
repertoire en dan ineens, als
een luchtballon bij Almere,
was er ineenswat te beleven
aan de Oude Vest. Vaak zo
onverwacht, dat niet meer
dan de eerste rijen van de
zaal waren bezet.
Zo ging het bezoek dat de Ameri
kaanse dansgroep Bowyer
Bruggeman driejaar geleden aan
de Schouwburg bracht vrijwel
onopgemerkt aan de stad voor
bij. Op z'n hoogst zo'n honderd
vijftig gelukkigen zagen een
mengeling van danskunst en pa
rodie, die uniek mocht worden
genoemd. Choreograaf en danser
Bob Bowyer bleek een lange,
schlemielige komiek met een le
vendige mimiek en een hoofd
dat zo weggelopen zou kunnen
zijn uit een stomme film. Hij
werd geflankeerd door Jo-Ann
Bruggeman, een danseres die er
in slaagde een verstandshuwe
lijk tot stand te brengen tussen
hoekigheid en souplesse,
regeld gedanste ongein gebracht.
In eigen land slagen Jiri Kylian
('Nomaden' en vooral ook 'Stam
ping Ground') en Vals Bloed er
het best in beweging en humor te
laten samengaan.
'Funny Feet' beweegt zich ech
ter op een ander niveau. Daar
gaat het niet alleen om humor in
de dans, maar vooral ook om hu
mor over dans. Vrijwel het hele
scala aan dansvormen wordt op
de hak genomen. De eerder ge
noemde pas de deux voor twee
kakkerlakken verwijst naar de
vele beroemde pas de deux voor
vogels en zoogdieren uit het klas
sieke repertoire. Maar ook jazz-
dans, showballet en moderne
dans moeten het ontgelden. In
'La Stampa de feeta' wordt de
ferme jongens, trotse vrouwen
mentaliteit van de flamenco ge
persifleerd; 'Michelle Mashuga'
De kans dat 'Funny Feet' van
de American Ballet Comedy, dat
donderdag in de Schouwburg
komt, even onopgemerkt voorbij
gaat, is nihil. 'Funny Feet' kreeg
stevige voorpubliciteit, de lande
lijke pers was vorige week aan
wezig bij de Nederlandse pre
mière in Carré in Amsterdam en
schreef in lovende termen, de
voorverkoop is bij de Leidse
Schouwburg uitstekend verlo
pen.
En toch is de American Ballet
Comedy vrijwel identiek aan Bo
wyer Bruggeman. Er zijn wat
bezettigs wisselingen; Jo-Ann
Bruggeman heeft de groep in
middels verlaten en een paar an
dere dansers zijn in dienst getre
den. Maar ongeveer de helft van
de veertien dansen op het reper
toire werd drie jaar geleden ook
al gebracht. Ook toen waren de
gebroeders Molotov van de par
tij, was er een pas de deux voor
twee kakkerlakken en een 'Pas
de trois pour la psychologie con
temporaine'. Met 'Funny Feet' is
er dus minder nieuws onder de
zon dan op het eerste gezicht
lijkt. Al blijft de voorstelling in
teressant voor al diegenen die
Bowyer Bruggeman indertijd
hebben gemist.
Glad ijs
Want 'Funny Feet' is een voor
stelling op glad ijs. Met dansers
die grappig proberen te zijn
loopt het vaak slecht af. Ze heb
ben een gevoel voor humor dat
niet van deze wereld is, maar uit
een vorige eeuw stamt, een soort
ongewilde bevestiging van het
betrekkelijke isolement van de
dankunst. Om een paar recente
voorbeelden te noemen: Nacho
Duato zette bij het Nederlands
Dans Theater met 'Uccelli' zijn -
volwassen - publiek grappen op
het niveau van 'Kleutertjè Luis
ter' voor. En Hans van Manen liet
in 'Bits and Pieces' bij het Natio
nale Ballet zien dat zelfs hij zich
in gedanste humor kan vergis
sen; dat werd pas leuk toen hij
zelf als oerwouddanser kwam
opdraven. Ook Werkcentrum
Dans heeft de afgelopen jaren ge-
veegt de vloer aan met het genre
wulpse popzangeressen a la Don
na Summer; 'Jacques Jeanni-
ne' - the world's greatest adagio
team - is een geslaagde parodie
op de krachtpatserij die in verlo-
Springtouw
Tijdens de voorstelling in Car
ré had ik het geluk dat pal voor
mij drie Amerikaanse dames za
ten. Ze hadden een permanent
van engelenhaar en telkens wan
neer ze klapten rinkelden hun
polsdikke sieraden en sloeg een
wolk met de geuren van bijenho
ning, naaldwouden en tropische
vruchten mij in het gezicht. 'Un
believable', 'gorgeous', fantastic',
riep het drietal dan om het
hardst en zorgde daarmee voor
precies de goede sfeer om 'Fun
ny Feet' te kunnen waarderen.
Want 'Funny Feet' is voor alles
heel Amerikaans. Bob Bowyer
maakt de danskunst belachelijk,
maar doet dat op een manier
waarin zijn liefde ervoor door
klinkt. Hij verpakt zijn kritiek in
een geoliede show. Alle dansvor
men die onder vuur worden ge
nomen, worden door de dansers
zelf in ruim voldoende mate be
heerst. Ze hebben de klassieke
techniek onder de knie, maar
kunnen ook dienst doen als
showdanser, slangenmens of
springtouw. Daarmee wordt vol
daan aan een essentiële voor
waarde voor het maken van een
persiflage.
Waarmee niet gezegd wil zijn
dat alle grappen doel treffen. Die
gebroeders Molotov en de
Spaanse dansers zijn mij te boer
tig, Les Jazz Chics is amper goed
voor een glimlach en uit 'Duet
for mating organisms' en 'Pas de
trois pour la psychologie con
temporaine' kan worden afgeleid
dat Bowyer weliswaar een
dansfanaat is, maar dat zijn per
soonlijke voorkeur zeker niet bij
de moderne dans ligt. Het zijn
parodieën op een soort moderne
dans, die aan deze kant van de
oceaan al lang is uitgestorven.
De slotscène is echter onbe
taalbaar: de ziel van een danse
resje stijgt ten hemel. Bij Petrus
aan de grote poort wordt ze op
haar daden gewogen en goed be
vonden. Na een pas de deux met
de hand van God wordt ze opge
nomen in het koor der engelen.
'Look at that' zeiden de drie da
mes toen het danseresje van
vleugeltjes werd voorzien en
schokten even met de schouders,
als voelden ze zelf de vleugelpen
nen in hun rug steken.
Op dergelijke momenten
wordt de illusie van de dans tege
lijk beentje gelicht en in stand
gehouden. Dan is 'Funny Feet'
op z'n best.
ARIEJAN KORTEWEG
LONDEN (GPD) - Kunstcritici in
Londen buigen zich over de vraag
of een Rembrandt die geen Rem
brandt is, per definitie vals is.
Kunsthandelaars die zelden met de
mond vol tanden staan en ook hier
een antwoord op gevonden heb
ben, vinden van niet. Zij menen
dat Rembrandts die plots door an
deren geschilderd blijken, hoog
waardige kunstwerken blijven.
Dergelijke filosofische debatten
beheersen op het ogenblik Anglo-
Britse kunstkringen. Ze zijn aange
zwengeld door de ontdekking van
het Amsterdamse Rembrandt Re
search Project, dat een aantal schil
derijen, waaronder twee uit de col
lectie van de Britse koningin, dat
tot nu toe aan Rembrandt was toe
geschreven, door anderen gemaakt
Het Rembrandt Research Pro
ject ontdekte in de loop van acht
tien jaren nog eens drie Rem
brandts die geen Rembrandts zijn
in de Londense Wallace-collectie.
drie in het Louvre, vier in het Her
mitage-museum in Leningrad en
twee in het Metropolitan-museum
in New York. Alles bij elkaar con
cludeert de projectgroep dat 38 van
de 100 uiterst nauwkeurig onder
zochte schilderijen 'auteurschap
hebben dat niet geaccepteerd kan
worden'.
De Rembrandt-projectgroep is in
Londen niet de meest beminde
club Rembrandt-kenners. Vier jaar
geleden deed een rapport van de
groep stof opwaaien door de au
thenticiteit van 44 van de 93 vroege
Rembrandt-werken in Britse mu
sea te betwijfelen.
Nog steeds niet hersteld van die
herwaardering zijn Britse kunstcri-
Festival
Oude Muziek
trekt 50.000
bezoekers
UTRECHT (GPD) - Het Holland
Festival Oude Muziek, dat de afge
lopen tien dagen in Utrecht heeft
plaats gehad heeft 52.000 bezoe
kers getrokken. Veertigduizend
daarvan komen van buiten
Utrecht. Met zestig 'officiële' con
certen en ruim 150 andere activitei
ten, een tijdvak van 800 jaar mu
ziekgeschiedenis overspannend,
kan het Utrechtse festival be
schouwd worden als het meest
veelomvattende ter wereld.
Het volgend jaar zal het festival
(dan van 28 augustus tot en met 6
september) in het teken staan van
de Noorditaliaanse muziek uit de
jaren rond 1600 en de Franse ba
rokmuziek. Een van de hqogtepun-
ten zal een hoogstwaarschijnlijk
scenische reconstructie worden
van de opera Roland van Lully met
in een van de hoofdrollen Emma
Kirkby. Deze produktie zal vol
gend jaar ook op het festival van
Innsbruck te zien zijn.
De thema's van het afgelopen
festival - droefheid, liturgisch dra
ma, Josquin des Prez en de luit -
zijn stuk voor stuk artistieke suc
cessen geworden, aldus Frans de
Ruiter op de slotpersconferentie.
Hoewel de vijf liturgische drama's
de minste publieke belangstelling
hebben getrokken zal de program
matische lijn vanuit het grego
riaans zeker worden voortgezet.
Twee aspecten van het afgelopen
festival hebben irritatie of vragen
opgeroepen: de gelijktijdigheid
van een aantal concerten en de
veelvuldige afwijkingen van de ge
publiceerde programma's. Aan de
situering van de concerten zal niet
veel worden veranderd, aldus
Frans de Ruiter: „We streven er
naar om elk concert daar te laten
plaats hebben, waar sfeer en ruim
te het meest geschikt zijn. Dat
houdt in, dat we veel op verschil
lende plaatsen, maar nagenoeg ge
lijktijdig moeten laten gebeuren.
Als we dat niet zouden doen zou de
formidabele variatie en daardoor
de aantrekkelijkheid voor het pu
bliek in het gdrang komen".
tici nu een tegenoffensief begon
nen. Eén van Engelands meest
vooraanstaande Rembrandt-ken
ners, Christopher White, beschul
digt de projectgroep ervan 'overij
verig' te zijn. „Ik denk dat de groep
heel belangrijke ontdekkingen ge
daan heeft, maar ik vind dat ze in
het verwerpen van schilderijen
veel te rigoureus is", zegt White.
De research-projectgroep werd
in 1956 opgezet, nadat een Rem-
brandt-tentoonstelling ter ere van
de 350ste geboortedag van de
meester in het Rijksmuseum een
aantal opvallend uiteenlopende
Rembrandts had opgeleverd. „Val
se Rembrandts zijn absoluut niets
nieuws", reageerde een Londense
kunsthandelaar. „Elke drie jaar of
zo vinden ze er wel een paar. Het
betekent niet dat de afgewezen
schilderijen vals zijn, alleen dat ze
herzien zijn. Waarom iedereen zich
er zo druk over maakt is omdat een
herziene Rembrandt geldverlies
betekent".
Jubileum CJP
met discussie
en kortingen
AMSTERDAM - Het Cultureel
Jongeren Paspoort (CJP) bestaat
25 jaar en viert feest. Onder de
nieuwe slogan 'Met het CJP ont
moet je nog eens iemand' moet
duidelijk worden dat het CJP meer
wil zijn dan een uitgiftebureau van
reductiekaarten. Aldus Annemiek
Hagers, directeur van de landelijke
federatie van uitgiftebureaus CJP,
die gisteren het feestprogramma
bekendmaakte.
Het paspoort is een kortings
kaart voor kunst en cultuur en jon
geren tot en met 25 jaar kunnen
met het bewijs in de hand theater
voorstellingen, film en concerten
tegen sterk gereduceerde prijzen
bezoeken. Bovendien geeft het
CJP recht op een flinke korting bij
tijdschriftabonnementen. De kaart
kan volgens Hagers worden om
schreven als een soort alternatieve
opvoedingskaart voor die mensen
die zonder de aantrekkelijke kor
ting niet met cultuur in aanraking
zouden komen.
Het CJP telt op dit moment
165.000 leden. "Een mooi aantal",
aldus Hagers, "maar nog niet vol
doende als je weet dat in Neder
land 2,5 miljoen jongeren wonen
die tussen de 13 en de 25 jaar oud
zijn. Ons voorlopig streven is dan
ook om in dit seizoen 200.000 jon
geren CJP-lid te maken".
Om dat te bereiken, is in dit jubi
leumjaar van alles georganiseerd.
Zo is er op zaterdag 27 september
een groots opgezet cultuurfeest in
de Amsterdamse Brakke Grond,
waar verschillende theater- en pop
groepen zullen optreden en boven
dien de zilveren CJP aan Jules
Deelder wordt uitgereikt.
Op vrijdag 26 september vindt er
een symposium plaats. Daar zullen
verschillende 'deskundigen' hun
visie geven op de jongerencultuur,
de wijze waarop de overheid zijn
beleid daarop richt en de toeganke
lijkheid van het kunstaanbod voor
jongeren. Sprekers zijn: Hans Velu
(marketing/reclamedeskundige)
van de NMB, Gerda Rietveld (sec-
torhoofd kunstzinnige vorming
van de Gemeente Eindhoven) en
Willy Faché uit Gent, mede-oprich
ter van het Belgische CJP.
Na een korte entr'act van Hans
Liberg zal een forumdiscussie
plaatsvinden.
Bovendien gaan dit jaar jonge
rencentra in twintig verschillende
steden CJP-korting op hun toe
gangsprijzen geven, wat interes
sant is voor de bezoekers van pop
concerten.
Als alles financieel rond komt,
verschijnt er volgend jaar septem
ber een landelijke C JP-krant. Geen
toelichtingsblaadje bij Voorstellin
gen, maar een uitgebreide informa
tieve krant, vol met achtergrond
verhalen. De krant zal in eerste in
stantie zes maal per jaar verschij
nen.
AMSTERDAM (ANP) - De Mat-
thijs Vermeulenprijs 1986
(10.000 gulden) van het Amster
dams Fonds voor de Kunst is
toegekend aan Theo Loevendie
voor zijn opera Naima. Dit
heeft de gemeente Amsterdam
vandaag bekend gemaakt.
Het bestuur van het fonds
heeft de prijs aan Loevendie
toegekend op advies van een
jury bestaande uit Louis And-
riessen, Guus Janssen en Jan
Taat.
Met Naima heeft Loevendie
zijn meest monumentale en
ambitieuze werk tot nu toe af
geleverd, dat ontegenzeggelijk
heeft geleid tot de belangwek
kendste en spraakmakendste
produktie in het afgelopen jaar
van een nieuw Nederlands mu
ziektheaterstuk. Naima is Loe-
vendies handtekening als thea
terman, aldus de jury.
De prijs wordt 14 november
in Paradiso aan Loevendie uit
gereikt.
Omstreden biografie Sinatra
verschijnt in afleveringen
NEW YORK (UPI) - Volgens een
zondag vooralsnog in feuilleton
vorm in New York verschenen on
geautoriseerde biografie van Frank
Sinatra, is de zanger en acteur een
ongevoelige vrouwengek die een
reeks actrices verleidde maar zijn
veroveringswereld ineen zag stor
ten toen z(jn affaire met Ava Gard
ner ten einde liep.
De biografie, getiteld, 'His Way:
The Unauthorized Biography of
Frank Sinatra', onthult dat Sinatra
kort na de ondertekening van zijn
eerste filmcontract met Metro-
Goldwyn-Mayer, aan een reeks
seksuele veroveringen begon en
dat onder zijn veroveringen waren
Elizabeth Taylor, Mariene Die
trich, Ava Gardner en een meisje
van zestien jaar, "dat net van de
zustersschool afkwam".
Frank Sinatra heeft geprobeerd
de publicatie van het boek te voor
komen. Het is geschreven door de
journaliste uit Washington Kitty
Kelley, aan de hand van gesprek
ken met honderden vrienden, rela
ties en meewerkers van Sinatra, en
ook met ingewijden van de Mafia.
De New York Daily News begint
deze maand met het publiceren
van het boek in afleveringen. Om
Kelley tegen te houden spande Si
natra zelfs in 1983 een rechtszaak
van twee miljoen dollar aan. Later
liet men de eis vallen.
Na ondertekening van zijn con
tract met MGM, aldus 'His Way',
pinde de zanger en acteur een lijst
op de deur van zijn kleedkamer in
de studio waarop de zijns inziens
begerenswaardigste vrouwen van
MGM stonden. Bij elke geslaagde
verleiding haalde hij een naam
door.
Volgens het boek begeerde Sina
tra Ava Gardner het meest, en be
gon hij in de jaren veertig een affai
re met haar. Op het einde van de
jaren veertig belde hij Gardner op
om vaarwel te zeggen. Hij zei dat
hij wegging. Gevraagd of hij ver
wachtte dat zij met hem meeging,
antwoordde Sinatra, "niet waar ik
naartoe ga, baby".
Een paar seconden later hoorde
ze twee pistoolschoten. De zanger
en acteur had klaarblijkelijk haar
sympathie willen opwekken: beide
kogels waren in de matras op bed
geschoten.
BRAKKE GROND - In het afgelo
pen seizoen hebben 45.000 mensen
de theatervoorstellingen in de
Brakke Grond bezocht. Dat is ten
opzichte van het seizoen daarvoor
een groei van niet minder dan 100
procent. Dat heeft de Stichting
Theaterunie, die de theaterzaal van
het Vlaamse Cultureel Centrum De
Brakke Grond beheert, meege
deeld.
Frank Sinatra
'Vleugellam' voor handjevol publiek
Concertenreeks 'Vleugellam' in de
Burcht. Dietrich Unkrodt - Hannas
Zerbe. Gehoord op 8 september.
LEIDEN - In een vrijwel lege
tentoonstellingszaal trad het
Oostduitse duo Dietrich Un
krodt - Hannes Zerbe op. Onder
de naam 'Vleugellam' was een
serie concerten georganiseerd
rond de piano, vandaar de 'vleu
gel'. Helaas moest diezelfde vleu
gel geleend worden van het
LAK, -lam'. Terecht werd de
concertenreeks opgebouwd rond
het duo uit de DDR dat gister
avond optrad.
De geringe opkomst was
alleen te wijten aan de wat veria
te publiciteit, maar ook aai
dere activiteiten in het Weekein
de. Zerbe (piano en de DX-7 syn
thesizer) en Unkrodt (tuba mei
effect-apparatuur) zijn al meer
dan een decennium actief in Zer
bes Blech Band, een begrip
wel in Oost- als West-Duitsland
Sinds 1980 spelen zij regelmatig
als duo voor een meestal enthou
siast thuispubliek. In Nederland
zijn we echter wat meer gewend
wat geïmproviseerde muziek be
treft (Amerikanen, veel Westeu
ropeanen en de Nederlandse
school van de Instant Composers
Pool, de Claxon-groep en derge
lijke). Dat de DDR muzikaal ge
zien wel de meest Europese natie
van dit continent is, bleek wel uit
de nadruk die werd gelegd op
contrapunkt en klassieke citaten
die dit tweetal voortbracht.
Als onberispelijke technici, zo
hoort het in de DDR, wisten ze
goed om te gaan met de Japanse
effectapparatuur die ze hadden
meegebracht.
Het korte programma van één
uur bevatte zes nauwgezet inge
studeerde thema's, gebaseerd op
een traditie die we in de jaren
zestig kenden van pioniers als
Misha Mengelberg en Howard
Johnson, de Amerikaanse tu-
baïst par excellence. Er werd ge
let op een evenwichtige afwisse
ling van Europese en Ameri
kaanse stijlelementen, waarbij
de beide musici meer op elkaar
reageerden dan samen één ge
heel vormden. Unkrodt, voor
zien van extra harmonieën en de
lay, ging soms onverwacht grof
met zijn apparatuur om, terwijl
Zerbe zeer effectief de mogelijk
heden van zijn toucher uitbuitte.
Wat duidelijk werd is dat jazz
of geïmproviseerde muziek in de
DDR ten opzichte van de rest
van Oost-Europa, Polen daarge
laten, een verdiende voorsprong
geniet. Vooral Unkrodt met zijn
instrumentbeheersing liet horen
dat er enig braakliggend terrein
is voor de ongelukkigen die dit
instrument ter hand hebben ge
nomen.
De voorgaande concerten van
de Mobiele Wanden en Leo Cuy-
pers trokken veel te weinig pu
bliek. Ook ditmaal was het aantal
luisteraars op de vingers van
twee handen te tellen. Vanavond
is in de Burcht om half negen 's
avonds het Trio (Guus) Janssen -
(Paul) Termos - (Wim) Janssen te
horen. Dit trio, later deze week in
uitgebreide bezetting in het
Waaggebouw te horen, is het top
je van de ijsberg van de nieuwe
Nederlandse 'Welle' op muziek
gebied.
'Faux pas de trois', met in het midden Bob Bowyer.