'Funny Feet licht de dans beentje Oostduits duo buit tuba uit PODIUMBLIK Britten boos over twijfel aan echtheid Rembrand ts Vermeulen- prijs voor Loevendie DINSDAG 9 SEPTEMBER 1986 KUNST PAGINA 31 Met het liedjesprogramma van Jenny Arean, Paul van Vliet en Llesbeth List is het theaterseizoen in Leiden zaterdag begonnen. In de Leidse Schouwburg deze week de eerste vier uit een totaal van meer dan honderdveertig voor stellingen. Na deze week houdt de schouwburg twaalf dagen de adem in om woensdag 24 septem ber met een openbare generale re petitie van 'Boefje' een bijna on afgebroken reeks voorstellingen in te zetten. Het LAK is deze week nog ge sloten, maar maakt volgende week een begin met het seizoen met voorstellingen van Amy Gale en Vals Bloed. Jim van der Woude Jim van der Woude, net terug van de presentatie van de speel film De Wisselwachter in Venetië, komt vrijdag in de Leidse Waag in actie tijdens het Claxon Ge luid Festival. Samen met Floris van Manen brengt hij 'Alledaag se beslommeringen onder de mi croscoop en voor de microfoon'. Aanvang 20.30 uur. 'Funny Feet' De Leidse Schouwburg program meert dit seizoen opmerkelijk veel dans. 'Funny Feet' van The American Dance Comedy - waar over hieronder meer - opent de reeks. Binnenkort ook te ver wachten: Het Koninklijk Ballet van Vlaanderen, de junioren van het Nederlands Daiis Theater, het Scapino Ballet, het Folkloristisch Danstheater en Danskern. Jim van der Woude. (foto gpd> 'Publiek' Vandaag en morgen worden in de schouwburg voorstellingen ge geven van de musical 'Publiek'. geschreven door Seth Gaaikema en met muziek van Bob Zimmer man. Een acteur met een onweer staanbare aantrekkingskracht lokt acht jonge mensen het po dium op en weet hen ertoe te ver leiden te vertellen wat er in hen omgaat. Wat beweegt het publiek anno 1986? dat soort klemmende vragen wordt in deze musical aan de orde gesteld. Het programma vermeldt dat een aanstekelijke muzikale sessie wordt opgebouwd, die alleen door de plaatselijke recensent niet op prijs wordt gesteld. Of dat ook werkelijk zo is? Dat zult u nog even moeten afwachten. De voorstellingen in de Leidse Schouwburg zijn try-outs. Om dat de musical nog niet af is heb ben de makers liever niet dat daarover wordt geschreven. Na de voorstellingen in Leiden gaat 'Publiek' een paar weken in re traite en wordt verder aan de musical geschaafd. De officiële première vindt pas daarna plaats. Tot dan schort ook de plaatselijke recensent zijn oor deel op. Aanvang beide avonden 20.15 uur Geen 'Thuiskomst' De Mannen van de Dam zouden vrijdag naar de Leidse Schouw burg komen om 'De Thuiskomst' van Harold Pinter te spelen. Dat gaat niet door. De Mannen kampen met subsidie-problemen en hebben het stuk van hun repertoire ge haald. LEIDEN - Tijdens de regeer periode van de vorige schouwburgdirectie was het opletten geblazen. Je kunt er van zeggen wat je wilt, maar aan voorspelbaarheid maak te men zich zelden schuldig. Het programma kon zich we ken voortslepen met geijkt repertoire en dan ineens, als een luchtballon bij Almere, was er ineenswat te beleven aan de Oude Vest. Vaak zo onverwacht, dat niet meer dan de eerste rijen van de zaal waren bezet. Zo ging het bezoek dat de Ameri kaanse dansgroep Bowyer Bruggeman driejaar geleden aan de Schouwburg bracht vrijwel onopgemerkt aan de stad voor bij. Op z'n hoogst zo'n honderd vijftig gelukkigen zagen een mengeling van danskunst en pa rodie, die uniek mocht worden genoemd. Choreograaf en danser Bob Bowyer bleek een lange, schlemielige komiek met een le vendige mimiek en een hoofd dat zo weggelopen zou kunnen zijn uit een stomme film. Hij werd geflankeerd door Jo-Ann Bruggeman, een danseres die er in slaagde een verstandshuwe lijk tot stand te brengen tussen hoekigheid en souplesse, regeld gedanste ongein gebracht. In eigen land slagen Jiri Kylian ('Nomaden' en vooral ook 'Stam ping Ground') en Vals Bloed er het best in beweging en humor te laten samengaan. 'Funny Feet' beweegt zich ech ter op een ander niveau. Daar gaat het niet alleen om humor in de dans, maar vooral ook om hu mor over dans. Vrijwel het hele scala aan dansvormen wordt op de hak genomen. De eerder ge noemde pas de deux voor twee kakkerlakken verwijst naar de vele beroemde pas de deux voor vogels en zoogdieren uit het klas sieke repertoire. Maar ook jazz- dans, showballet en moderne dans moeten het ontgelden. In 'La Stampa de feeta' wordt de ferme jongens, trotse vrouwen mentaliteit van de flamenco ge persifleerd; 'Michelle Mashuga' De kans dat 'Funny Feet' van de American Ballet Comedy, dat donderdag in de Schouwburg komt, even onopgemerkt voorbij gaat, is nihil. 'Funny Feet' kreeg stevige voorpubliciteit, de lande lijke pers was vorige week aan wezig bij de Nederlandse pre mière in Carré in Amsterdam en schreef in lovende termen, de voorverkoop is bij de Leidse Schouwburg uitstekend verlo pen. En toch is de American Ballet Comedy vrijwel identiek aan Bo wyer Bruggeman. Er zijn wat bezettigs wisselingen; Jo-Ann Bruggeman heeft de groep in middels verlaten en een paar an dere dansers zijn in dienst getre den. Maar ongeveer de helft van de veertien dansen op het reper toire werd drie jaar geleden ook al gebracht. Ook toen waren de gebroeders Molotov van de par tij, was er een pas de deux voor twee kakkerlakken en een 'Pas de trois pour la psychologie con temporaine'. Met 'Funny Feet' is er dus minder nieuws onder de zon dan op het eerste gezicht lijkt. Al blijft de voorstelling in teressant voor al diegenen die Bowyer Bruggeman indertijd hebben gemist. Glad ijs Want 'Funny Feet' is een voor stelling op glad ijs. Met dansers die grappig proberen te zijn loopt het vaak slecht af. Ze heb ben een gevoel voor humor dat niet van deze wereld is, maar uit een vorige eeuw stamt, een soort ongewilde bevestiging van het betrekkelijke isolement van de dankunst. Om een paar recente voorbeelden te noemen: Nacho Duato zette bij het Nederlands Dans Theater met 'Uccelli' zijn - volwassen - publiek grappen op het niveau van 'Kleutertjè Luis ter' voor. En Hans van Manen liet in 'Bits and Pieces' bij het Natio nale Ballet zien dat zelfs hij zich in gedanste humor kan vergis sen; dat werd pas leuk toen hij zelf als oerwouddanser kwam opdraven. Ook Werkcentrum Dans heeft de afgelopen jaren ge- veegt de vloer aan met het genre wulpse popzangeressen a la Don na Summer; 'Jacques Jeanni- ne' - the world's greatest adagio team - is een geslaagde parodie op de krachtpatserij die in verlo- Springtouw Tijdens de voorstelling in Car ré had ik het geluk dat pal voor mij drie Amerikaanse dames za ten. Ze hadden een permanent van engelenhaar en telkens wan neer ze klapten rinkelden hun polsdikke sieraden en sloeg een wolk met de geuren van bijenho ning, naaldwouden en tropische vruchten mij in het gezicht. 'Un believable', 'gorgeous', fantastic', riep het drietal dan om het hardst en zorgde daarmee voor precies de goede sfeer om 'Fun ny Feet' te kunnen waarderen. Want 'Funny Feet' is voor alles heel Amerikaans. Bob Bowyer maakt de danskunst belachelijk, maar doet dat op een manier waarin zijn liefde ervoor door klinkt. Hij verpakt zijn kritiek in een geoliede show. Alle dansvor men die onder vuur worden ge nomen, worden door de dansers zelf in ruim voldoende mate be heerst. Ze hebben de klassieke techniek onder de knie, maar kunnen ook dienst doen als showdanser, slangenmens of springtouw. Daarmee wordt vol daan aan een essentiële voor waarde voor het maken van een persiflage. Waarmee niet gezegd wil zijn dat alle grappen doel treffen. Die gebroeders Molotov en de Spaanse dansers zijn mij te boer tig, Les Jazz Chics is amper goed voor een glimlach en uit 'Duet for mating organisms' en 'Pas de trois pour la psychologie con temporaine' kan worden afgeleid dat Bowyer weliswaar een dansfanaat is, maar dat zijn per soonlijke voorkeur zeker niet bij de moderne dans ligt. Het zijn parodieën op een soort moderne dans, die aan deze kant van de oceaan al lang is uitgestorven. De slotscène is echter onbe taalbaar: de ziel van een danse resje stijgt ten hemel. Bij Petrus aan de grote poort wordt ze op haar daden gewogen en goed be vonden. Na een pas de deux met de hand van God wordt ze opge nomen in het koor der engelen. 'Look at that' zeiden de drie da mes toen het danseresje van vleugeltjes werd voorzien en schokten even met de schouders, als voelden ze zelf de vleugelpen nen in hun rug steken. Op dergelijke momenten wordt de illusie van de dans tege lijk beentje gelicht en in stand gehouden. Dan is 'Funny Feet' op z'n best. ARIEJAN KORTEWEG LONDEN (GPD) - Kunstcritici in Londen buigen zich over de vraag of een Rembrandt die geen Rem brandt is, per definitie vals is. Kunsthandelaars die zelden met de mond vol tanden staan en ook hier een antwoord op gevonden heb ben, vinden van niet. Zij menen dat Rembrandts die plots door an deren geschilderd blijken, hoog waardige kunstwerken blijven. Dergelijke filosofische debatten beheersen op het ogenblik Anglo- Britse kunstkringen. Ze zijn aange zwengeld door de ontdekking van het Amsterdamse Rembrandt Re search Project, dat een aantal schil derijen, waaronder twee uit de col lectie van de Britse koningin, dat tot nu toe aan Rembrandt was toe geschreven, door anderen gemaakt Het Rembrandt Research Pro ject ontdekte in de loop van acht tien jaren nog eens drie Rem brandts die geen Rembrandts zijn in de Londense Wallace-collectie. drie in het Louvre, vier in het Her mitage-museum in Leningrad en twee in het Metropolitan-museum in New York. Alles bij elkaar con cludeert de projectgroep dat 38 van de 100 uiterst nauwkeurig onder zochte schilderijen 'auteurschap hebben dat niet geaccepteerd kan worden'. De Rembrandt-projectgroep is in Londen niet de meest beminde club Rembrandt-kenners. Vier jaar geleden deed een rapport van de groep stof opwaaien door de au thenticiteit van 44 van de 93 vroege Rembrandt-werken in Britse mu sea te betwijfelen. Nog steeds niet hersteld van die herwaardering zijn Britse kunstcri- Festival Oude Muziek trekt 50.000 bezoekers UTRECHT (GPD) - Het Holland Festival Oude Muziek, dat de afge lopen tien dagen in Utrecht heeft plaats gehad heeft 52.000 bezoe kers getrokken. Veertigduizend daarvan komen van buiten Utrecht. Met zestig 'officiële' con certen en ruim 150 andere activitei ten, een tijdvak van 800 jaar mu ziekgeschiedenis overspannend, kan het Utrechtse festival be schouwd worden als het meest veelomvattende ter wereld. Het volgend jaar zal het festival (dan van 28 augustus tot en met 6 september) in het teken staan van de Noorditaliaanse muziek uit de jaren rond 1600 en de Franse ba rokmuziek. Een van de hqogtepun- ten zal een hoogstwaarschijnlijk scenische reconstructie worden van de opera Roland van Lully met in een van de hoofdrollen Emma Kirkby. Deze produktie zal vol gend jaar ook op het festival van Innsbruck te zien zijn. De thema's van het afgelopen festival - droefheid, liturgisch dra ma, Josquin des Prez en de luit - zijn stuk voor stuk artistieke suc cessen geworden, aldus Frans de Ruiter op de slotpersconferentie. Hoewel de vijf liturgische drama's de minste publieke belangstelling hebben getrokken zal de program matische lijn vanuit het grego riaans zeker worden voortgezet. Twee aspecten van het afgelopen festival hebben irritatie of vragen opgeroepen: de gelijktijdigheid van een aantal concerten en de veelvuldige afwijkingen van de ge publiceerde programma's. Aan de situering van de concerten zal niet veel worden veranderd, aldus Frans de Ruiter: „We streven er naar om elk concert daar te laten plaats hebben, waar sfeer en ruim te het meest geschikt zijn. Dat houdt in, dat we veel op verschil lende plaatsen, maar nagenoeg ge lijktijdig moeten laten gebeuren. Als we dat niet zouden doen zou de formidabele variatie en daardoor de aantrekkelijkheid voor het pu bliek in het gdrang komen". tici nu een tegenoffensief begon nen. Eén van Engelands meest vooraanstaande Rembrandt-ken ners, Christopher White, beschul digt de projectgroep ervan 'overij verig' te zijn. „Ik denk dat de groep heel belangrijke ontdekkingen ge daan heeft, maar ik vind dat ze in het verwerpen van schilderijen veel te rigoureus is", zegt White. De research-projectgroep werd in 1956 opgezet, nadat een Rem- brandt-tentoonstelling ter ere van de 350ste geboortedag van de meester in het Rijksmuseum een aantal opvallend uiteenlopende Rembrandts had opgeleverd. „Val se Rembrandts zijn absoluut niets nieuws", reageerde een Londense kunsthandelaar. „Elke drie jaar of zo vinden ze er wel een paar. Het betekent niet dat de afgewezen schilderijen vals zijn, alleen dat ze herzien zijn. Waarom iedereen zich er zo druk over maakt is omdat een herziene Rembrandt geldverlies betekent". Jubileum CJP met discussie en kortingen AMSTERDAM - Het Cultureel Jongeren Paspoort (CJP) bestaat 25 jaar en viert feest. Onder de nieuwe slogan 'Met het CJP ont moet je nog eens iemand' moet duidelijk worden dat het CJP meer wil zijn dan een uitgiftebureau van reductiekaarten. Aldus Annemiek Hagers, directeur van de landelijke federatie van uitgiftebureaus CJP, die gisteren het feestprogramma bekendmaakte. Het paspoort is een kortings kaart voor kunst en cultuur en jon geren tot en met 25 jaar kunnen met het bewijs in de hand theater voorstellingen, film en concerten tegen sterk gereduceerde prijzen bezoeken. Bovendien geeft het CJP recht op een flinke korting bij tijdschriftabonnementen. De kaart kan volgens Hagers worden om schreven als een soort alternatieve opvoedingskaart voor die mensen die zonder de aantrekkelijke kor ting niet met cultuur in aanraking zouden komen. Het CJP telt op dit moment 165.000 leden. "Een mooi aantal", aldus Hagers, "maar nog niet vol doende als je weet dat in Neder land 2,5 miljoen jongeren wonen die tussen de 13 en de 25 jaar oud zijn. Ons voorlopig streven is dan ook om in dit seizoen 200.000 jon geren CJP-lid te maken". Om dat te bereiken, is in dit jubi leumjaar van alles georganiseerd. Zo is er op zaterdag 27 september een groots opgezet cultuurfeest in de Amsterdamse Brakke Grond, waar verschillende theater- en pop groepen zullen optreden en boven dien de zilveren CJP aan Jules Deelder wordt uitgereikt. Op vrijdag 26 september vindt er een symposium plaats. Daar zullen verschillende 'deskundigen' hun visie geven op de jongerencultuur, de wijze waarop de overheid zijn beleid daarop richt en de toeganke lijkheid van het kunstaanbod voor jongeren. Sprekers zijn: Hans Velu (marketing/reclamedeskundige) van de NMB, Gerda Rietveld (sec- torhoofd kunstzinnige vorming van de Gemeente Eindhoven) en Willy Faché uit Gent, mede-oprich ter van het Belgische CJP. Na een korte entr'act van Hans Liberg zal een forumdiscussie plaatsvinden. Bovendien gaan dit jaar jonge rencentra in twintig verschillende steden CJP-korting op hun toe gangsprijzen geven, wat interes sant is voor de bezoekers van pop concerten. Als alles financieel rond komt, verschijnt er volgend jaar septem ber een landelijke C JP-krant. Geen toelichtingsblaadje bij Voorstellin gen, maar een uitgebreide informa tieve krant, vol met achtergrond verhalen. De krant zal in eerste in stantie zes maal per jaar verschij nen. AMSTERDAM (ANP) - De Mat- thijs Vermeulenprijs 1986 (10.000 gulden) van het Amster dams Fonds voor de Kunst is toegekend aan Theo Loevendie voor zijn opera Naima. Dit heeft de gemeente Amsterdam vandaag bekend gemaakt. Het bestuur van het fonds heeft de prijs aan Loevendie toegekend op advies van een jury bestaande uit Louis And- riessen, Guus Janssen en Jan Taat. Met Naima heeft Loevendie zijn meest monumentale en ambitieuze werk tot nu toe af geleverd, dat ontegenzeggelijk heeft geleid tot de belangwek kendste en spraakmakendste produktie in het afgelopen jaar van een nieuw Nederlands mu ziektheaterstuk. Naima is Loe- vendies handtekening als thea terman, aldus de jury. De prijs wordt 14 november in Paradiso aan Loevendie uit gereikt. Omstreden biografie Sinatra verschijnt in afleveringen NEW YORK (UPI) - Volgens een zondag vooralsnog in feuilleton vorm in New York verschenen on geautoriseerde biografie van Frank Sinatra, is de zanger en acteur een ongevoelige vrouwengek die een reeks actrices verleidde maar zijn veroveringswereld ineen zag stor ten toen z(jn affaire met Ava Gard ner ten einde liep. De biografie, getiteld, 'His Way: The Unauthorized Biography of Frank Sinatra', onthult dat Sinatra kort na de ondertekening van zijn eerste filmcontract met Metro- Goldwyn-Mayer, aan een reeks seksuele veroveringen begon en dat onder zijn veroveringen waren Elizabeth Taylor, Mariene Die trich, Ava Gardner en een meisje van zestien jaar, "dat net van de zustersschool afkwam". Frank Sinatra heeft geprobeerd de publicatie van het boek te voor komen. Het is geschreven door de journaliste uit Washington Kitty Kelley, aan de hand van gesprek ken met honderden vrienden, rela ties en meewerkers van Sinatra, en ook met ingewijden van de Mafia. De New York Daily News begint deze maand met het publiceren van het boek in afleveringen. Om Kelley tegen te houden spande Si natra zelfs in 1983 een rechtszaak van twee miljoen dollar aan. Later liet men de eis vallen. Na ondertekening van zijn con tract met MGM, aldus 'His Way', pinde de zanger en acteur een lijst op de deur van zijn kleedkamer in de studio waarop de zijns inziens begerenswaardigste vrouwen van MGM stonden. Bij elke geslaagde verleiding haalde hij een naam door. Volgens het boek begeerde Sina tra Ava Gardner het meest, en be gon hij in de jaren veertig een affai re met haar. Op het einde van de jaren veertig belde hij Gardner op om vaarwel te zeggen. Hij zei dat hij wegging. Gevraagd of hij ver wachtte dat zij met hem meeging, antwoordde Sinatra, "niet waar ik naartoe ga, baby". Een paar seconden later hoorde ze twee pistoolschoten. De zanger en acteur had klaarblijkelijk haar sympathie willen opwekken: beide kogels waren in de matras op bed geschoten. BRAKKE GROND - In het afgelo pen seizoen hebben 45.000 mensen de theatervoorstellingen in de Brakke Grond bezocht. Dat is ten opzichte van het seizoen daarvoor een groei van niet minder dan 100 procent. Dat heeft de Stichting Theaterunie, die de theaterzaal van het Vlaamse Cultureel Centrum De Brakke Grond beheert, meege deeld. Frank Sinatra 'Vleugellam' voor handjevol publiek Concertenreeks 'Vleugellam' in de Burcht. Dietrich Unkrodt - Hannas Zerbe. Gehoord op 8 september. LEIDEN - In een vrijwel lege tentoonstellingszaal trad het Oostduitse duo Dietrich Un krodt - Hannes Zerbe op. Onder de naam 'Vleugellam' was een serie concerten georganiseerd rond de piano, vandaar de 'vleu gel'. Helaas moest diezelfde vleu gel geleend worden van het LAK, -lam'. Terecht werd de concertenreeks opgebouwd rond het duo uit de DDR dat gister avond optrad. De geringe opkomst was alleen te wijten aan de wat veria te publiciteit, maar ook aai dere activiteiten in het Weekein de. Zerbe (piano en de DX-7 syn thesizer) en Unkrodt (tuba mei effect-apparatuur) zijn al meer dan een decennium actief in Zer bes Blech Band, een begrip wel in Oost- als West-Duitsland Sinds 1980 spelen zij regelmatig als duo voor een meestal enthou siast thuispubliek. In Nederland zijn we echter wat meer gewend wat geïmproviseerde muziek be treft (Amerikanen, veel Westeu ropeanen en de Nederlandse school van de Instant Composers Pool, de Claxon-groep en derge lijke). Dat de DDR muzikaal ge zien wel de meest Europese natie van dit continent is, bleek wel uit de nadruk die werd gelegd op contrapunkt en klassieke citaten die dit tweetal voortbracht. Als onberispelijke technici, zo hoort het in de DDR, wisten ze goed om te gaan met de Japanse effectapparatuur die ze hadden meegebracht. Het korte programma van één uur bevatte zes nauwgezet inge studeerde thema's, gebaseerd op een traditie die we in de jaren zestig kenden van pioniers als Misha Mengelberg en Howard Johnson, de Amerikaanse tu- baïst par excellence. Er werd ge let op een evenwichtige afwisse ling van Europese en Ameri kaanse stijlelementen, waarbij de beide musici meer op elkaar reageerden dan samen één ge heel vormden. Unkrodt, voor zien van extra harmonieën en de lay, ging soms onverwacht grof met zijn apparatuur om, terwijl Zerbe zeer effectief de mogelijk heden van zijn toucher uitbuitte. Wat duidelijk werd is dat jazz of geïmproviseerde muziek in de DDR ten opzichte van de rest van Oost-Europa, Polen daarge laten, een verdiende voorsprong geniet. Vooral Unkrodt met zijn instrumentbeheersing liet horen dat er enig braakliggend terrein is voor de ongelukkigen die dit instrument ter hand hebben ge nomen. De voorgaande concerten van de Mobiele Wanden en Leo Cuy- pers trokken veel te weinig pu bliek. Ook ditmaal was het aantal luisteraars op de vingers van twee handen te tellen. Vanavond is in de Burcht om half negen 's avonds het Trio (Guus) Janssen - (Paul) Termos - (Wim) Janssen te horen. Dit trio, later deze week in uitgebreide bezetting in het Waaggebouw te horen, is het top je van de ijsberg van de nieuwe Nederlandse 'Welle' op muziek gebied. 'Faux pas de trois', met in het midden Bob Bowyer.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 21