PORT
Cruijff:
Zwijgen
is goud
Ik dacht Coe nog te pakken*
5D T
IJzersterke
rentree UVS
Arbeidszaken
let op
Van Basten
Han Kulker loopt naar brons op 1500 meter
MAANDAG 1 SEPTEMBER 1986
PAGINA 13
bIJLAUt LtlUÖUH UAUÖLAU
AMSTERDAM - De metamorfose
van de leider had Ajax gestimu
leerd tot een massale gedaantever
wisseling. Vermoedelijk voor het
eerst in zijn 'trainers'-carriere had
Johan Cruijff zijn mond gehouden.
In de dagen na de midweekse ont
luistering tegen FC Den Haag was
de technisch directeur niet overge
gaan tot de aangekondigde maatre
gelen, maar had hij opvallend ge
zwegen.
"Hij heeft ons alleen in het kort
op onze fouten gewezen, maar ons
verder heel rustig benaderd. In-
plaats van de keiharde aanpak met
een boete en een straftraining,
heeft hij ons vertrouwen proberen
te geven. En juist daarmee heeft hij
ons opgepept", vond Frank Rij
kaard gisteren als de voornaamste
oorzaak van de opmerkelijke we
deropstanding van Ajax, waar PSV
de dupe van werd.
De niet eens geflatteerde 3-0
eindstand die de topper meekreeg
via Winter en tweemaal Van Bas
ten, kwam tot stand in een harde
en soms geniepige wedstrijd waar
in alle verhoudingen in de vader
landse voetbalwereld weer eens op
hun kop werden gezet. De zwaar
favoriete groot-geldverdieners uit
Eindhoven liepen in het Olym
pisch Stadion net zo gefrusteerd te
tobben als Ajax in het duel met
Den Haag; de Amsterdamse voet
ballers zelf bleken van slaapkop
pen ineens te zijn veranderd in een
stel vechtende leeuwen.
Met agressief, verfrissend en
sprankelend voetbal werd de te
genstander nooit de gelegenheid
geboden in het eigen spel te komen
en als PSV moet omschakelen
blijkt de zo dure formatie nog altijd
te verschrompelen tot een spelers
verzameling die een zeer goedkoop
spelletje speelt.
Gefaald
Alle ballen naar voren en 'dan
maar hopen op Gullit' was tenslot
te het enige motto waarmee de ti
telverdediger nog speelde. Er wa
ren twee redenen voor het opmer
kelijke verval. Gerald Vanenburg
verpakte ze in één zin: "We zijn he
lemaal gek gespeeld en we hebben
allemaal gefaald".
Voor de oud-Ajacied kwam de
nederlaag in de vroeg geplande
topper natuurlijk extra hard aan,
maar net als zijn collega Ronald
Koeman kon hij er totaal niets op
afdingen.. Integendeel. "We heb
ben nergens recht op", moest Koe
man achteraf bekennen, "want we
hebben niet één uitgespeelde kans
gehad. We zijn ook veel te lief en te
gemakkelijk begonnen".
Dat kon hij zonder overdrijving
stellen. Op scherp gezet door de
nederlaag tegen Den Haag en het
zwijgen van Cruijff, was Ajax van
meet af aan veel agressiever. Aan
vankelijk leek het er trouwens op
dat de technisch directeur wel de
gelijk had ingegrepen. Alistair
Dick, Arnold Scholten en Peter
Boeve immers hadden plaats moe
ten maken voor de debuterende
Rob Witschge, Aron Winter en Edo
Ohof. "Maar die wijzigingen had
den niks met het debacle tegen
Den Haag te maken", haastte
Cruijff zich te verklaren. "Wel met
het feit dat we hier de laatste drie
jaar tegen PSV steeds de boot zijn
ingegaan op de counter. Die moest
voorkomen worden, vandaar dat ik
het elftal had aangepast".
Dat gebeurde aan de linkerkant
waar de jonge Witschge als links
buiten/ linkshalf Gerets aan zijn
plaats bond en waar Ophof geen
kind had aan Van der Gijp "met
wie Boeve traditioneel problemen
heeft". Op de andere vleugel wier
pen achter John van 't Schip de op
vallend sterke Jan Wouters en
Danny Blind een blok op en in het
midden waren de belangrijkste be
zigheden weggelegd voor Frank
Rijkaard en Aaron Winter. De laat
ste moest vroeg storen op de als li
bero begonnen Gullit en op Koe
man; Rijkaard moest die twee
overnemen als ze opkwamen en te
gelijkertijd de opbouw van Ajax
verzorgen.
Dankzij de veel grotere felheid
lukte dat alles uitstekend aan de
Amsterdammers, met een eervolle
vermelding voor Winter. Met een
zware bewaking van de mannen
die het spel op het middenveld
moeten maken (Valke, Koeman,
Vanenburg) werden alle aanvoer
lijnen bij PSV afgesneden. Zó vast
gezet wist de miljoenenploeg zich
geen raad, waarvoor als illustratie
kan gelden dat de vleugelspitsen
Thoresen en Van der Gijp in ne
gentig minuten niet één keer suc
cesvol aan de bal kwamen. Het te
gendeel gold voor onervaren jon
gens als Adick Koot en Randy Sa
muel, precies de verkeerde men
sen dus. Dat bleek fnuikend.
Naief
Knoeien van Samuel ("te naief
aan de bal", volgens trainer Hid-
dink en daarom in de pauze ver
vangen door Willy van de Kerkhof)
leidde de 1-0 van Winter in, een
verkeerde pass van de Canadese
voorstopper stond aan de basis van
de 2-0 van Van Basten en een fout
van Koot werkte de 3-0 van de Eu
ropese topscorer in de hand. Als
daarbij wordt ingecalculeerd dat
een stiftballetje van de vrije Van
Basten nog eenmaal mislukte,
scheidsrechter Keizer een penalty
wegwuifde toen Blind onderuit
werd gelopen door Koot, Witschge
daarvoor al in volle vaart had over-
geknald na de fraaiste Ajax-aanval
AMSTERDAM (GPD) - De
Stichting Arbeidszaken Be
taald Voetbal (SABV) zal zich
in een bestuursvergadering op
4 september beraden over
stappen tegen Marco van Bas
ten. De topscorer van Ajax, die
al in juli een optie voor een
transfer naar AC Milan blijkt
te hebben getekend, heeft in
de contacten met die Italiaan
se club gebruik gemaakt van
de diensten van voetbalmake
laars. "Het is ons niet ontgaan
dat er bij de onderhandelin
gen sprake is geweest van tus
senpersonen en wij hebben
Van Basten al laten weten wat
de gevaren en risico's daarvan
zijn", aldus directeur Kranen
donk van de Stichting Ar
beidszaken.
Bij Ajax is er overigens nog
niets van bekend dat Van Bas
ten een intentieverklaring sig
neerde bij AC Milan. Volgens
commercieel directeur Tave-
gia van de Italiaanse club is
dat echter wel degelijk het ge
val en zette de Europese top-
scorer al op 5 juli zijn handte
kening onder de verklaring,
die hem aan Milan bindt.
"Dat is ons nog niet beves
tigd, maar dat zou best moge
lijk kunnen zijn", zegt Arie
van Eijden. De huidige vice-
voorzitter, die per 1 november
full time-directeur algemene
zaken wordt bij de Amster
damse club („met een contract
voor vijf jaar"), reageert ui
terst laconiek op de berichten
aangaande het vertrek van
Van Basten. "We wisten al
lang dat hij aan het einde van
het seizoen zou vertrekken
naar Italië, alleen nog niet
naar welke club. Maar dat laat
ons eigenlijk ook koud".
Voor de Stichting Arbeids
zaken, die in het uiterste geval
kan weigeren een transfercer
tificaat af te geven, geldt het
tegenovergestelde. "Wij zullen
die zaak scherp in de gaten
houden", aldus woordvoerder
Kranendonk. "En op 4 septem
ber beslissen we wat we daar
aan gaan doen".
en dat Mühren en Wouters nog
fraaie kansen kregen, dan zal dui
delijk zijn dat PSV er nog genadig
afkwam.
'Dat vond Cruijff dus ook. "We
hadden bij de rust al met 4-0 voor
kunnen staan", stelde hij nader
hand, maar ook nu dat niet het ge
val was geweest, was hij meer dan
tevreden. "Nu is er gespeeld op de
manier zoals ik dat graag zie: met
inzet en bezieling. Ik denk ook dat
dit elftal een stuk sterker was, qua
evenwicht".
Problemen
Voor PSV gold op beide fronten
precies het tegenovergestelde. Wat
de afgang in Amsterdam nog eens
extra pijnlijk benadrukte, was dat
de Eindhovenaren nog lang niet uit
de problemen zijn. Met alle aange
kochte sterren is de balans in het
elftal nog steeds niet gevonden, zo
als vooral bleek uit het voortgaan
de gejojo met Gullit (eerst libero,
later spits) en Koeman (eerst mid
denvelder, later libero).
Het komt allemaal voort uit de
grootste tekortkoming: het ontbre
ken van een echte spits. Thoresen,
Van der Gyp en ook de gisteren op
de bank gehouden Koolhof komen
alleen uit de verf met een vrij veld
voor zich. Wordt die ruimte afge
schermd, zoals eerder door Sparta
en nu door Ajax, dan zijn ze ner
gens.
Udo Lattek, de trainer van de
eerste EC-tegenstander Bayern
München zal dat gisteren ongetwij
feld opgevallen zijn. Hij zei het na
tuurlijk niet ("Deze wedstrijd was
geen maatstaf, PSV speelde ver on
der z'n prestatieniveau"), maar ook
hem zal niet ontgaan zijn dat de
Eindhovense formatie niet op pres
sievoetbal kan overschakelen.
Zelfs niet wanneer dat echt nodig
Het enige dat dan wel opkomt is
de frustatie. Gullit kreeg geel yoor
een overtreding op Van Basten, in
derdaad erg provocerend bezig,
René van der Gijp vergreep zich
aan Witschge en kwam er ook ge
kleurd op te staan bij Keizer, die de
topper op zijn eigen wijze leidde.
"Fluitend van veertig meter af
stand. Allemaal leuk en aardig,
maar dan moet hij wel ingrijpen als
er wordt nagetrapt en geslagen",
bromde Koeman. "Er heerste niet
echt een vijandige stemming in het
veld, maar het was allemaal wel
hard en af en toe te gemeen".
Kritiek
Gullit reageerde zich anders af.
Zijn kritiek striemde een groot
aantal medespelers. "Ajax heeft
goed gespeeld", moest hij dan wel
toegeven, "maar als er zeven man
rondlopen die niks willen doen,
kun je ook niks terugdoen. Voor
zo'n instelling heb ik eenvoudig
geen woorden. Je kan toch tenmin
ste inzet tonen en knokken..".
Toevallig precies dezelfde taal
die Johan Cruijff vorige week
woensdagavond gebruikte. De
man die onlangs verweten werd
dat hij teveel 'lult', deed er daarna
het zwygen toe en dat bleek goud
waard. Bij PSV zal deze week nog
heel wat worden afgepraat.
PAUL DE TOMBE
HAARLEM - Wie vooraf zou heb
ben voorspeld dat Ajax met 3-0
over PSV zou heenlopen kon, in
gezelschap van voetbalkenners
verkerend, ongetwijfeld rekenen
op heel wat vingers naar het voor
hoofd. Wie vantevoren Bataven-at
leet Han Kulker in Stuttgart op het
EK achter Cram en Coe een bron
zen plak op de 1500 meter toedicht
te zou, in atletiek-kringen, direct
doorgaan voor een absolute do
moor voor wat betreft de kennis
van de internationale verhoudin
gen op dit terrein. En wie UVS, zij
het dan op een ander niveau, bij
het debuut in de hoofdklasse voor
af een afgetekende 0-2 overwin
ning uit bij het gerenommeerde
EDO liet behalen zou als achterlijk
worden versleten.
Maar omdat ballen nog immer
rond zijn en atletiekbanen dus
ovaal, gebeuren gelukkig op de
gekste momenten nog de meest
onverwachte dingen en dat facet
van onvoorspelbaarheid maakt
sport vaak zo aardig. Die laatste
kwalificatie gold ook zeker voor de
prestatie van UVS gisteren bij zijn
rentree na vijf jaar in de hoogste
klasse van het zondag-amateur-
voetbal. Eigenlijk is dat zelfs nog
zwak uitgedrukt; het woord 'uitste
kend' is hier veel beter op zijn
plaats. Een droomdebuut derhalve
voor de nieuwe man Arie Lagen
dijk wiens ploeg in de voorberei
ding op het seizoen nauwelijks kon
imponeren, maar die op het mo
ment suprème toch wel degelijk
klaar bleek voor het grote werk.
Diep dal
Dat is iets wat zeker niet kan
worden gezegd van tegenstander
EDO, een club die dit jaar het 90-
jarig bestaan viert, maar die on
danks dat en zijn glorieuze verle
den momenteel door een diep dal
gaat. Behalve de trieste aanblik
van een door slecht onderhoud bij
kans geruineerd hoofdveld en een
STUTTGART - Voor het
eerst en heel even was Han
Kulker zichzelf niet meer.
"Dit is echt niet te geloven",
glunderde hij gistermiddag
direct na zijn verovering
van het brons op de 1500
meter. "Ik dacht zelfs dat ik
die Coe nog even zou pak
ken".
De realiteit had de pas 27 gewor
den computer-programmeur, die
gewoonlijk de nuchterheid zelve
is, op dat moment uit het oog verlo
ren. Sebastian Coe, tweede achter
Steve Cram, was hem namelijk nog
ruim een halve seconde voorgeble
ven en het trage aanvangstempo in
de finalerace was Kulker op het lijf
geschreven. In de series had de at
leet van de Leidse Bataven al aan
getoond over een explosief eind-
schot te beschikken. Toen vervol
gens ook de eindstrijd van de Eu
ropese titelstrijd een traag begin
kende, zat de Nederlandse kam
pioen "geramd". Dat hij uiteinde
lijk een bronzen plak greep was
dus eigenlijk niet eens zo ongeloof
lijk.
Dat besefte hij later, bij de analy
se van zijn geslaagde eindsprint,
zelf ook. "Ik heb de eerste 1000 me
ter weer heerlijk kunnen boemelen
en dat is voor mij ideaal. Ik was
nog even bang dat er een paar man
over mij heen zouden komen, maar
ik had juist voldoende kracht over
om die derde plaats vast te kunnen
houden".
Boemelen
Daarmee troefde Kulker voor de
tweede keer tijdens het EK een
Spanjaard af. Na eerder José Ma
nuel Abascal, de snelste 1500-me-
terloper van dit jaar, uit de finale te
hebben gehouden, griste hij nu
Daar stond hij dan: Han Kulker (rechts). Zomaar naast Sebastian Coe en Steve Crammet het brons om zijn
nek. 'Niet te geloven', zoals hij zelf zei. <r0to anp>
ADVERTENTIE
Woensdag 3 september
Opening Sporthal De Mors
Smaragdlaan Leiden
20 uur Korfbal Leids Team-Regio Team
21 uur Zaalvoetbal Leids Afd. Team (kamp. van Ned.) tegen FC
Datarex.
Vanaf 19.30 uur Squash Demonstratie L.S.R.C.
Toegang gratis.
voor de neus van José Luis Gonza
lez het brons weg. De Spaanse
ploeg was gisterochtend al door
Rob Druppers op de grote vorm
van Kulker opmerkzaam gemaakt.
"Bovendien", zo had de Utrechte
naar nog fijntjes laten weten, "heb
ben jullie hem nog nooit op de
baan kunnen verslaan, dus dat zal
nu ook wel niet gebeuren".
In hoeverre het pesterijtje van
Druppers van invloed is geweest
op de gemoedsrust van Gonzalez
zal nooit duidelijk worden, feit is
dat de Spanjaard schichtig achter
om keek toen Kulker hem aanviel
en prompt was geklopt.
Aanleg
Tot grote vreugde van bonds
coach Bram Wassenaar, die het na
tuurtalent vijf jaar geleden min of
meer in de schoot kreeg geworpen.
De clubtrainer van de Leidse Bata
ven keek zijn ogen uit toen hij Kul
ker voor het eerst over de baan zag
snellen. "Zoveel aanleg had ik zel
den bij iemand gezien", kan Wasse
naar zich als de dag van gisteren
herinneren.
Kulker toonde zich een snelle en
gretige leerling die zijn trainer ech
ter door een nonchelante houding
geregeld de wanhoop nabij bracht.
Wassenaar: "In technisch opzicht
heeft Han niet zo gek veel hoeven
te leren, maar ik heb er wel voort
durend voor moeten zorgen dat hij
bij de les bleef. Bijvoorbeeld door
er steeds weer op te hameren dat
de streep pas de finish is. Hij had er
nog wel eens een handje van om
iets te vroeg te denken dat hij er al
Zoals dit jaar in Madrid waar
Kulker tijdens het EK-indoor bijna
zijn bronzen medaille verspeelde
door al een paar meter voor de
streep op de rem te trappen. Daar
om heeft Wassenaar op weg naar
Stuttgart nog even flink op zijn pu
pil, die een jaar geleden korter is
gaan werken om zijn trainingsar-
STUTTGART '86
DOOR JAAP VISSER
beid te kunnen opvoeren, inge
praat: "Ik héb tegen hem gezegd:
'Han, je moet nu zorgen dat je
voortdurend het koppie er bij
houdt. Je hebt er zoveel tijd inge
stoken dat het zonde zou zijn als
het nu mis zou gaan. Je mag je on
der geen beding door die buiten
landers laten afslachten. Je moet er
voor zorgen dat je die buitenlan
ders zelf afslacht'. Kennelijk heeft
hij die informatie goed opgeslagen,
want het is er prima uitgekomen".
En volgens Wassenaar zit er nog
veel meer in de informaticus.
"Want Han staat eigenlijk nog
maar aan het begin", is hij van me
ning, "dit was pas zijn eerste grote
internationale baanwedstrijd. Hij
heeft zijn plafond nog lang niet be
reikt. Dat moet pas bij de Spelen
van '88 in Seoel het geval zijn".
Tegen die tijd zal Kulker zijn be
geleider nog wel een paar grijze ha
ren hebben bezorgd. Want behalve
op de atletiekbaan kan de voorma
lige amateurmuzikant ook in het
uitgaansleven aardig uit de voeten.
Tijdens een trainingsstage in Por
tugal wekte hij in april de ergernis
van Wassenaar op door 's nachts
om twee uur in het 'kamp' terug te
keren. En ook Kulkers aankondi
ging „even flink de beest uit te
gaan hangen", na zijn geslaagde
optreden in de halve eindstrijd op
het EK, vond Wassenaar niet echt
leuk.
Maar een kater heeft hij er in elk
geval niet aan overgehouden.
geminimaliseerde supporterschare
- van de 200 toeschouwers kwamen
er 150 uit Leiden - kwam dat deze
zomer tot uiting in een uittocht van
maar liefst 35 senioren. Drie steun
pilaren uit de selectie gaven er
zelfs twee dagen voor aanvang van
de competitie nog de brui aan en
zoiets komt een team natuurlijk
niet ten goede.
UVS, dat nauwelijks weet gehad
zal hebben van dit soort zaken,
kwam wat dat aangaat beter gepre
pareerd aan de start ook al moest
Lagendijk een half-zieke Cock van
Weerlee opstellen en zelfs afzien
van het inzetten van de op het oude
nest teruggekeerde Paul van der
Blom, die met een rugkwetsuur
kampt. Desalniettemin had de
oud-oefenmeester van Rijnsburgse
Boys zijn zaakjes goed vooreïkaar.
Het door hem uitgekiende concept
met twee spitsen (Hans de Kruijs
en Marcel van der Blom), een vier-
mans middenveld met een vrije rol
achter de aanval voor Theo van
Seggelen en een viermans defensie
met in het hart het boomlange en
kopsterke duo Fred Filippo/Leon
Meijs voldeed op alle fronten. Zo
zelfs dat EDO zich na negentig mi
nuten niet één uitgespeelde kans
voor het doel van de van zelfver
trouwen blakende Arno Schouten
kon herinneren.
Dat lag deels aan de voortreffelij
ke wijze waarop UVS - met daarbij
hoofdrollen voor Filippo achter en
Van Weerlee in het midden - ge
concentreerd zijn zaakjes organi
seerde, dat lag deels ook aan de
volstrekte onmacht van EDO om af
te wijken van een spelpatroon dat,
zoals gaandeweg bleek, gedoemd
was te mislukken. Het centrum af
dekkend liet UVS de zijkanten van
het veld bewust vrij om vervolgens
de vleugelverdedigers Eveleens en
Evers telkens net over de midden
lijn tegenover een overmacht aan
mensen te plaatsen. Met Arthur
van Orssagen en Rob Vermeer in
de mandekking konden de opko
mende EDO-verdedigers steeds
niets beters verzinnen dan de bal
maar ineens door naar het centrum
te sturen. Daar nu 'praatte' de ge
routineerde Filippo zijn voorstop
per Leon Meijs letterlijk en figuur
lijk naar grote hoogte - hij had alles
door de lucht en over de grond -
waarna het schakelen weer vrolijk
een aanvang kon nemen.
Variatie
Want in tegenstelling tot EDO
wisten de veel balvaardiger blauw-
witten wel waar nodig variatie en
tempowisselingen in het verzorgd
ogende spel aan te brengen, een
taktiek waarop de Haarlemmers al
na elf minuten het antwoord schul
dig moesten blijven. Een snel uit
gevoerde en over vier schijven lo
pende aanval bracht eerst al Cock
van Weerlee in kansrijke positie.
Die miste, maar de attente Marcel
van der Blom lepelde de bal op het
hoofd van Fred Fillipo. Zijn kopbal
belandde voor de voeten van de
eveneens opgerukte Aad Neute
boom die vervolgens verwoestend
uithaalde. Via de verbouwereerde
Evers schoot hij bijna een gat in
het net.
Met dat steuntje in de rug contro
leerde UVS schijnbaar zonder
moeite de gehele eerste helft waar
in Marcel van der Blom in de 22ste
en 33ste minuut nog fraaie moge
lijkheden kreeg om zijn sterke ren
tree extra luister bij te zetten. Dat
deed hij uiteindelijk dan toch wel,
maar pas na rust toen Hans de
Kruijs al na zeven minuten profi
teerde van een enorme blunder
van de kalende laatste man Danny
Lenssen, een speler die het bij een
afdelingsclub nog moeilijk zou
hebben. De ijverige spits van de
Leidenaars struikelde na het ca
deautje - Lenssen viel in balbezit
zomaar om - over doelman Tap,
maar Van der Blom was ter plekke
om na een bekeken schuivertje de
0-2 juichend te begroeten.
Irritatie
Irritatie kreeg vervolgens bij het
aangeslagen EDO (treffend geïllu
streerd door de woorden van links
back Evers: "Blijf nou werken, er
zit gewoon even niks anders op")
de overhand hetgeen met name
Theo van Seggelen en Arthur van
Orssagen aan den lijve moesten on
dervinden. Dat UVS kalm bleef on
der die pesterijtjes van Haarlemse
zijde gaf het debuut van de Leidse
ploeg in de hoofdklasse nog meer
cachet. Hoewel het natuurlijk nog
veel te vroeg is om voorspellingen
te doen oogde het spel van UVS in
elk geval even uitgekiend als
verfrissend. En dat is, nogmaals,
iets wat van het 90-jarige EDO be
paald niet gezegd kan worden.
AD VAN KAAM
