Oostblok akkoord met luchtcontrole Klopjacht op Brunswijk gedoemd te mislukken Concessie op Stocldiolm-conferentie Schoolvakanties Italië met twee weken verlengd Ziektekosten verzekeren met gezond verstand. 01718*29881 Rau relativeert partijprogram Tutu en Boesak naar conferentie Harare Onvoldoende materieel en laag moreel manschappen ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1986 BUITENLAND PAGINA 7 STOCKHOLM (Rtr) - Het Warschaupact is bereid akkoord te gaan met het inspecteren van militaire manoeuvres vanuit de lucht. Dit zei generaal Sergei Achromejev, stafchef van de Sowjet-strijdkrachten, gisteren in een rede op de Europese Ontwapeningsconfe rentie (EOC) in Stockholm. Westerse diplomaten verwelkomden de stap van het Oost blok. ROME - Tien miljoen Italiaanse schoolkinderen hebben grote re den tot dankbaarheid aan het par lement. Juist voordat het op zo merreces ging keurde het nog gauw een wetje goed waardoor het schooljaar van 216 tot 200 dagen werd teruggebracht. Tegelijk werd aan de gewestelijke besturen de bevoegdheid verleend om, al naar gelang het plaatselijk klimaat, de begindatum vast te stellen. door Hein ten Kortenaar Het gevolg was dat de meeste kinderen hun naar onze begrippen toch al onvoorstelbaar lange zo mervakantie, die op 12 juni was be gonnen, plotseling met een paar weken verlengd zagen. In de noor delijke gewesten, zoals Piemonte, waar de herfst nu eenmaal eerder invalt, moeten ze op 18 september weer naar school, maar hoe verder ze naar het zuiden wonen, hoe lan ger hun vakantie wordt: in Latium, het gewest rondom Rome, begint het schooljaar op 25 september en in sommige nog meer met zon ge zegende streken is zelfs van 1 okto ber gesproken. Hoewel deze wijziging toch be hoorlijk ineriinend is voor miljoe- tot toe Achromejev voegde er wel aan toe dat buitenlandse inspecteurs ge bruik dienen te maken van door het gastland ter beschikking ge stelde vliegtuigen. „We kunnen denken aan inspectie ter plaatse vanaf de grond en vanuit de lucht met dien verstande dat de inspec ties worden uitgevoerd vanuit transportvoertuigen en -vliegtui gen die ter beschikking worden ge steld door de geïnspecteerde staat", aldus de stafchef die tevens onderminister van defensie is. In het westerse kamp juichte de Westduitse delegatieleider Klaus Citron de tegemoetkoming van het Oostblok toe. Maar hij stelde een compromis voor waaronder een neutraal land de transportmidde- Zweden wil alcoholvrije avonden STOCKHOLM (AP/AB) - Een regeringsvoorstel om in Zweedse café's en restaurants alcoholvrije avonden in te voe ren is op protest gestuit van zo wel eigenaars van etablisse menten als gasten. Volgens het voorstel zou de regering met deze onthou dingsavonden naar Noors voor beeld het alcoholmisbruik in het land kunnen bestrijden. Maj-Britt Sandlund, directeur- generaal van de Nationale Raad voor Maatschappelijk Welzijn die het voorstel aan de regering heeft gedaan, zegt dat eeg of twee alcoholvrije avonden per week het drankverbruik zou den verminderen en nuchter tijdverdrijf bevorderen. De Zweedse autoriteiten is er echter veel aan gelegen om het alcoholmisbruik in te dammen nadat zich deze zomer onder jongeren weer veel geweldda digheden hadden voorgedaan als gevolg van drankgebruik. Het dieptepunt was de midzo- mernachtviering toen een jon geman werd doodgeslagen op een camping. len, inclusief de bemanning, levert die gebruikt worden bij het uitvoe ren van inspecties. NAVO-diplo- maten zijn van mening dat een land dat op buitenlands grondge bied troepen inspecteert zich vrij moet kunnen bewegen, wil er spra ke kunnen zijn van een effectieve inspectie. "Als je er zeker van wilt zijn dat er niets voor je verborgen blijft, moet je de sleutels van de auto be zitten", aldus een westerse gedele geerde. Tot nu toe hadden de lan den van het Warschaupact inspec tie vanuit de lucht afgewezen uit angst voor spionage. Achromejev, volgens Oostblok-diplomaten de hoogste Sowjet-militair die ooit een internationale conferentie heeft toegesproken, zei in zijn rede verder dat de snelle ontwikkeling van de militaire technologie een nieuwe benadering vereist als men de vrede en veiligheid wil verzeke- Citron zei te hopen dat zijn voor stel om neutrale en niet-gebonden landen bij inspecties te laten zor gen voor de transportmiddelen en hun bemanning, de conferentie een stapje dichter bij een akkoord zal brengen voor zij op 19 septem ber afgesloten wordt. Volgens Citron hebben de NA- VO-landen donderdag een belang rijke bijdrage geleverd aan een succesvolle afsluiting van de EOC door ermee in te stemmen dat in Europa alle militaire landoefenin- ADVERTENTIE DE VERPLEGING Ziektekostenverzekeringsmij. zonder winstoogmerk. Na kantoortijd 01718-15534 gen van meer dan 75.000 man wor den verboden tenzij ze twee jaar van tevoren worden aangekon digd. Citron riep de Sowjet-Unie en haar bondgenoten op de door de NAVO getoonde goede wil te beantwoorden met een drastische verlaging van de drempel die geldt voor de verplichte aankondiging van troepenactiviteiten. In de slo takte van Helsinki staat dat militai re activiteiten waarbij meer dan 25.000 militairen zijn betrokken ten minste 21 dagen van tevoren moeten worden aangemeld. De NAVO heeft voorgesteld deze drempel te verlagen tot 6000 man en de aanmeldingstermijn te ver lengen tot 45 dagen. De EOC verkeert thans in de slotfase, waarin druk onderhan deld wordt over een slotdocument dat voorziet in militaire maatrege len die het vertrouwen de veiligheid vergroten. NEURENBERG (DPA/AP) - De kanselierkandidaat van de West duitse sociaal-democratische Par ty (SPD), Johannes Rau, heeft op de slotdag van het congres in Neu- Honduras verzoekt arrestatie kapitein MADRID (UPI) - Honduras heeft Spapje gisteren verzocht om arres tatie van de Westduitse kapitein die 155 Tamil-vluchtelingen van boord zou hebben gezet voor de Canadese kust. De kapitein beging „internatio nale misdaden en gooide deze mensen op zee als vuil en gebruik te de Hondurese vlag om dit te doen", zo verklaarde de Hondurese ambassadeur in Spanje, die het verzoek tot arrestatie overbracht. De kapitein mag de Canarische Eilanden niet verlaten, maar hij is niet gearresteerd. renberg de afgevaardigden laten weten dat niet ieder parttfbesluit ook in het regeerprogramma zal worden opgenomen. Zo'n pro gramma zal volgens Rau wel voort bouwen op de richting die de SPD in Neurenberg heeft aangegeven. In zijn slottoespraak voor het congres hield Rau de SPD voor dat de partij in de aanval is. Ook heeft het congres duidelijk gemaakt waar de SPD staat, 'midden in het volk. Daar waar een grote volks partij thuishoort,' aldus Rau. 'De beslissing op 25 januari (de verkiezingsdag) moet een beslis sing van het volk zijn over ons ont werp van de toekomst,' sprak Rau op de vijfde dag van het partijcon gres. Dé kanselierkandidaat stelt met tevredenheid vast dat het de tegenstanders van de SPD niet is gelukt de partij af te schilderen als een versplinterde en ruziënde groep mensen. In de eerste helft van augustus hebben de Westduitse christen-de mocraten (CDU) iets meer dan nen gezinnen, zijn merkwaardig weinig reacties op gehoord. Zeker minder dan een jaar of tien geleden, toen het aantal schooldagen tot 216 werd ver hoogd, „om de Italiaanse school aan te passen aan die van de ande re Europese landen". De motivering voor de nieuwe wijziging is ditmaal onduidelijk, al spreken sommige regionale bestu ren opgewekt van de grote voorde len voor het toerisme. Niemand schijnt zich af te vragen hoe de leerlingen in de overgebleven tijd de kennis kunnen opdoen die voor de gemiddelde Europese burger noodzakelijk wordt geacht. Zo kan iedere buitenlandse toe rist ook nu al constateren dat geen enkele Italiaan de ene vreemde taal spreekt die hij op school heeft ge leerd. Het is waar dat het Italiaanse schooljaar niet wordt onderbroken door herfst- of lentevakantie, maar alleen door kerst- en paasvakantie (plus een aantal nationale en ker kelijke feestdagen). Ook is de vrije zaterdag hier onbekend, maar daar staat tegenover dat de kinderen zes dagen per week alleen 's morgens naar school gaan. Voeg hier aan toe dat de leerplicht maar tot 14 jaar gaat, en Italië moet de Nederlandse scholier wel als een paradijs voor komen. GERRARDS CROSS (ANP) - Samen tweehonderd jaar oud en ze hebben daarnTee het nog heel gezellig. De Engelse tweelingzusjes Marjorie (links) en May Europa moeten Chavasse, de ongehuwde dochters van een vroegere bisschop van Liver pool, die gisteren hun honderdste verjaardag vierden. (foto anpi twee procent aan aanhang onder de kiezers gewonnen. De sociaal democraten verloren bijna twee procent. Dit blijkt uit een opinie peiling van het Institut für Demos kopie in Baden-Württemberg. Zouden nu de Bondsdagverkie zingen worden gehouden dan zou den de CDU en haar Beierse zuster CSU kunnen rekenen op 45,1 pro cent van de stemmen. In juli was dat nog 42,8 procent. Het stem- menaandeel van de liberale FDP zou 7,7 (7,8) procent bedragen. Sa men zouden de in Bonn regerende partijen CDU, CSU en FDP komen op 52,8 procent (50,6). De SPD zou het brengen tot 38,1 (39,9) procent en de Groenen op 8,5 (9,0). Wat de kwestie van de beste bondskanselier betreft sprak in juli 32 en in augustus 36 procent zich uit voor bondskanselier Helmut Kohl van de CDU. Johannes Rau van de SPD kreeg in juli 29 en in augustus 27 procent. Het aantal zwevende kiezers bedroeg in juli 39 en in augustus 37 procent. HARARE - Bisschop Desmond Tutu, die over ruim een week gein- stalleerd zal worden als de nieuwe Anglicaanse aartsbisschop van Kaapstad, en dominee Allan Boe sak, de beschermheer van het Ver enigd Democratisch Front (UDF), zijn beiden uitgenodigd om de con ferentie van de Beweging van Niet- Gebonden Landen (NAM) toe te spreken. Aldus kan in de Zimbab- weaanse hoofdstad Harare worden vernomen. De twee vooraanstaande Zuid- afrikaanse geestelijken zullen waarschijnlijk donderdag een toe spraak houden voor de circa 50 staatshoofden van de in totaal 101 NAM-landen, die hun opwachting in Harare zullen maken. Op een persconferentie verklaar de de Zimbabweaanse premier, Robert Mugabe, die maandag het voorzitterschap van de NAM voor drie jaar van de Indiase premier Rajiv Gandhi zal overnemen, dat zijn voorzitterschap zich op twee zaken zal richten. Allereerst zal hij zich namens de NAM-landen inzet ten voor het tot stand brengen van een verdere dialoog tussen de twee supermachten Amerika en Rus land. Volgens Mugabe was een van de belangrijkste successen van de NAM sinds haar oprichting 25 jaar geleden 'het voorkomen van een derde wereldoorlog' geweest. De tweede kwestie die zijn voor zitterschap zal domineren, zal - zo als reeds van te voren duidelijk was door de aanwijzing van Zim babwe als de nieuwe voorzitter van de NAM - de Zuidafrikaanse apart- heidsproblematiek zijn. Mugabe sprak zijn hoop uit, dat de topcon ferentie van de NAM in Harare ge volgd zal worden door verdere ini tiatieven die moeten leiden tot het verdwijnen van de apartheid. De belangrijkste hiervan moeten in ternationale economische sancties De Zimbabweaanse premier zet te zich af tegen beweringen, dat zijn land zelf het hardst getroffen zal worden door sancties: „Dat geldt misschien voor een land als Lesotho dat totaal afhankelijk is van Zuid-Afrika, maar niet voor ons. Wij zullen het moeilijk krij gen, maar ook wij kunnen een klap uitdelen, die Pretoria zal voelen". Hij wees op het gegeven, dat het Zuidafrikaanse bedrijfsleven in vesteringen heeft in Zimbabwe en dat 40.000 personen in Zuid-Afrika pensioenen vanuit Zimbabwe moeten ontvangen. Al eerder dreigde Mugabe de uitbetaling van deze pensioenen stop te zetten. De mogelijkheid van een Afri kaans steunleger, zoals de afgelo pen weken van verschillende kan ten is geopperd, liet Mugabe in het midden: „Het is een idee dat nog verder uitgewerkt moet worden, maar het is duidelijk, dat geen van de Zuidafrikaanse buurlanden al leen invasies vanuit Zuid-Afrika kan weerstaan". Het bericht dat In dia bereid zou zijn om troepen naar Mozambique te sturen om te assis teren by de bescherming voor de olie- en spoorlijn tussen Zimbabwe en de Mozambikaanse havenstad Beira, bestempelde hij vooralsnog als een gerucht. De strenge veiligheidsmaatrege len in Harare maken het moeilijk om te weten te komen, welke lan den er wel of niet naar Zimbabwe komen. Zo kan niemand vertellen of de Surinaamse legerleider Desi Bouterse zijn opwachting zal ma ken. Zijn komst is wel vermeld op de officiële delegatielijst, maar dat zegt niets. Ook is moeilijk te ach terhalen of er iemand anders van uit Suriname in Harare is gearri veerd of nog zal komen. Suriname wordt overigens op de officiële lijst van landen aangeduid met 'het sultanaat Suriname' en Bouterse figureert daarbij als 'Commander Desire Bauterse'. Buitenland kort Nieuw-Caledonië De Franse premier Chirac heeft zich gisteren in Noumea bereid verklaard tot het aangaan van een dialoog met alle critici van het Franse beleid in het zuidelijk deel van de Stile Oceaan. Alle kwesties, zoals de problemen op Nieuw-Ca- ledonië zelf en de Franse kernproe ven in dat deel van de wereld, kun nen daarbij volgens Chirac aan de orde komen. Filippijnen In de Filippijnse provincie Da- vao del Norte zijn deze week 15 sol daten en vijf guerrillastrijders om het leven gekomen in een vuurge vecht. Het Filippijnse opperbevel maakte bekend dat de schietpartij zich voordeed in een gebied waar sinds kort een staakt-het-vuren geldt. Communistische opstande lingen lokten een legerpatrouille in een hinderlaag en openden het Doodstraf China In de Chinese stad Jinzhou zijn vijf mannen terechtgesteld, die ter dood waren veroordeeld wegens moord, verkrachting, gewapende beroving en inbraak. Onder hen waren vier politiemannen, aldus een bericht in een Chinese krant. De vijf brachten vijf mensen om het leven en verkrachtten drie vrouwen. Tijdens hun misdaden droegen zij politie-uniformen. Marokko/Libië Koning Hassan II van Marokko heeft gisteren eenzijdig de statenu- nie met Libië verbroken. Het ver drag voor deze samenwerking werd twee jaar geleden getekend. In een boodschap aan de Libische leider Gaddafi zegt koning Hassan II dat hij tot dit besluit gekomen is na de gezamenlijke verklaring van Libië en Syrië waarin het bezoek van de Israëlische premier Peres werd veroordeeld. SDI-experiment Het Amerikaanse ruimtebureau NASA treft vermoedelijk voorbe reidingen om aan het eind van de volgende week een Deltaraket te lanceren voor een experiment ten behoeve van het Strategisch De fensie Initiatief SDI. Dat is verno men in Amerikaanse ruimtevaart kringen. DEN HAAG/PARAMARI BO (ANP) - Uit de recente botsingen tussen het Suri naamse leger en de groep- Brunswijk begint duidelijk te worden dat de strijd krachten niet zijn opgewas sen tegen de in het Marowij- ne-gebied opererende op standelingen. De militairen van het nationale leger lieten zich herhaaldelijk ver rassen door de mannen van Bruns wijk, waarna de aanvallers zich on gestraft en tot twee keer toe met gijzelaars in het oerwoud konden terugtrekken. Het leger heeft geen antwoord op de "laffe aanvallen van de bende criminelen", zoals de acties van Brunswijks "Jungle Commando" door de Surinaamse autoriteiten worden genoemd. Volgens een militaire zegsman, die anoniem wenst te blijven, is het uitblijven van resultaten bij de jacht op Brunswijk te wijten aan het lage moreel van de manschap pen, gebrekkige bevelvoering en het ontbreken van voldoende ma terieel voor guerrilla-bestrijding in de jungle. "Ik heb de indruk dat het moreel van het nationale leger, voor zover het al bestond, inmiddels tot ver beneden nul gedaald is. Binnen het leger is sprake van nogal wat de serties, onwilligheid en dienstwei gering", aldus de zegsman die de situatie bij de Surinaamse strijd macht goed kent. Het lage moreel van de man schappen heeft volgens hem niet alleen een economische of politie ke achtergrond. Ook de bovenna tuurlijke krachten in het oerwoud, de "Winti", spelen een belangrijke, rol. Zij boezemen vooral de creool se militairen uit de stad angst in en verschaffen de bosneger Bruns wijk een aureool van onkwetsbaar heid. Creolen en bosnegers geloven dat de goden (Winti) met hun Afri kaanse voorouders zijn meegereisd naar Suriname. "Ik ben ervan over tuigd dat Brunswijk geen stap doet of hij heeft met zijn Loekoe-man (ziener, die door godheid in bezit wordt genomen, red.) gesproken. Hij voelt zich daardoor bijna on kwetsbaar. Dat heeft invloed op het moreel van de militairen." De angst voor het bovennatuurlijke versterkt de weerzin van legerpa trouilles om van de wegen af te gaan en het voor hen onbekende bos in te trekken. Ontslagen Dat bevelvoering en samenwer king in het leger te wensen overla ten ligt volgens de ingewijde voor al aan het verdwijnen van goed op geleide officieren. "Het hele offi cierskorps van de krijgsmacht on der Elstak (Surinaamse bevelheb ber voor de revolutie van 1980), dat was opgeleid in Nederland, is ont slagen na 1980. Ook de jongens die daarna in Breda werden opgeleid zijn inmiddels allemaal ontslagen. Wat Bouterse nog over heeft zijn een paar jonge jongens, die op Cu ba, in Libië of Brazilië zijn opge leid en van wie ik het gevoel heb dat zij niet eens officier zijn gewor den". De zegsman wijst erop dat de Echo-kompagnie, het keurkorps van Bouterse, na het ontslag van Arthy Gorré werd geleid door een onder-officier, sergeant-majoor Van Randwijk. Bij het vuurge vecht van vorige week donderdag bij Bigi Stone werd Van Randwijk gegijzeld door de groep-Bruns- wijk, hetgeen in Surinaamse ver zetskringen woidt beschouwd als een zware tegenslag voor Bouterse. "Met name het ontslag van batal jonscommandant Paulus Bagh- wandas en Gorré heeft zijn invloed gehad. Bouterse heeft geen kwali teit meer om zich heen. Je ontslaat niet ongestraft alle commandan ten", aldus de militaire zegsman. Het leger van ruim tweeduizend man heeft naast handvuurwapens nauwelijks materieel om de strijd aan te binden met een guerrilla groep. Het beschikt volgens het jongste jaarboek van het Interna tionale Instituut voor Strategische Studies over dertig pantserwagens van Nederlandse en Braziliaanse makelij en zes stuks mortierge- schut. Volgens de zegsman kun nen de negen Nederlandse pant Ronnie Brunswijk. serwagens van het type YP-408 en de mortieren langzamerhand als afgeschreven worden beschouwd. Voor gebruik in het ondoordring bare oerwoud zijn de pantserwa gens ongeschikt. Bij militaire para des in Paramaribo verschijnen nog altijd vier kanonnen uit de Tweede Wereldoorlog die de afgelopen de cennia slechts werden gebruikt voor het afschieten van losse flod ders bij officiële gelegenheden. Communicatie vier Britse Defender-verkennings- vliegtuigen. Deze toestellen heb ben waarschijnlijk een mitrailleur in de kop en zijn vermoedelijk in staat enkele lichte bommen mee te nemen. Maar vanuit de lucht zijn de mannen van Brunswijk in het dichte oerwoud niet op te sporen. De zegsman vermoedt dat de verbindingsapparatuur en de be diening daarvan een ander zwak punt vormen bij het leger. Het valt hem op dat de militairen tot drie maal toe (bij Stolkerstijver, Albina en Bigi Stone) in moeilijkheden zijn gekomen zonder dat er tijdig om hulp werd gevraagd. Bij de ver bindingen hebben zich in het verleden altijd al problemen voor gedaan en aan te nemen valt dat deze nog steeds bestaan. De kans dat het leger erin slaagt Brunswijk op korte termijn uit te schakelen wordt klein geacht en de vergelijking met de marrons - ge vluchte negerslaven die kozen voor een vrij leven in het Suri- oerwoud - dringt zich op. heeft de beschikking over negen patrouilleschepen: drie grote, die geschikt zijn voor de zee vaart, en zes kleine voor de rivie ren. In de strijd tegen Brunswijk hebben de autoriteiten weinig aan dit materieel, zo is de mening van de militair. De luchtmacht heeft Ex-vice-premier André Haakmat herinnert aan de legendarische marron Boni, die in de achttiende eeuw een guerrilla voerde tegen het koloniaal bewind. "Het behoeft niet te verbazen dat Brunswijk in zijn strijd tegen het militair bewind in Paramaribo dezelfde strijdme- thode hanteert als Boni twee eeu wen geleden deed. Hij houdt zich nu al anderhalf jaar in het oerwoud' staande, van waaruit hij regelmatig aanvallen pleegt. Geplaatst in deze historische context lijkt een spoe dige uitschakeling van Brunswijk en zijn legertje niet te verwach ten", aldus Haakmat. Zandzakken Al kan Brunswijk het lang uit houden, hij zal volgens waarne mers pas een echte bedreiging voor het bewind-Bouterse vormen wanneer ook op andere plaatsen in het land verzetsgroepen of ver zetsacties de kop opsteken. Dat de machthebbers beducht zijn voor het "overslaan" van verzetsacties moge blijken uit de verscherpte controle, die sinds enkele dagen in en om Paramaribo wordt toege past. Op verscheidene plaatsen, zo als bij Fort Zeelandia en de Memre Boekoekazerne, zijn zandzakken opgestapeld. Haakmat meent dat degene die de macht in Paramaribo wil grij pen over meer dan lokaal leider schap moet beschikken: "Boni heeft meer dan twintig jaar in zijn gebied kunnen regeren, maar de macht over heel Suriname heeft hij niet kunnen overnemen. Evenals Boni heeft Brunswijk die pretentie wel, maar zijn kansen om die pre tentie waar te maken zijn sinds Bo ni niet veranderd". De gewezen vi ce-premier verwacht echter dat Brunswijk op den duur het militai re en daarmee het politieke leider schap van Bouterse kan aantasten. Navraag bij bewoners van Para maribo geeft de indruk dat Bruns wijk in de hoofdstad niet op bijster veel steun hoeft te rekenen. Perso nen, die het bewind niet welgezind zijn, tonen zich weliswaar ingeno men met het feit "dat iemand ein delijk wat durft te doen", maar als alternatief voor Bouterse wordt Brunswijk niet serieus genomen. Wel bestaat zorg over het oplo pend aantal slachtoffers, dat bij de strijd van Brunswijk valt, en over het lot van de vijftien militaire gij zelaars, die in handen zijn van het Jungle Commando. Deze week zijn de vier slachtoffers van de schiet partij bij Bigi Stone met militair eerbetoon begraven. Tot nu toe hebben de zoekacties en de ge vechten in Oost-Suriname vijf mili tairen het leven gekost. Daarnaast kwam bij een treffen in het bosne gerdorp Morakondre een driejarig kind om. De angst bestaat dat het hier niet bij blyft als Brunswijk doorgaat met zijn acties.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 7