Kohl beperkt
asielrechten
Zuidafrikaanse pater gemarteld
'Onrust onder bevolking wegnemen'
Ongeval met
atoombom 30
jaar geheim
Top Moebarak
met Peres op
10 september
«n VS voeren druk op Gaddafi weer op
Munitiedepot
Amerikaanse bommenwerpers bij Kaboel
geland in Groot-Brittannië geëxplodeerd
Amerikaanse
lancering
weer mislukt
VS melden transport
troepen naar Europa
Artsen onderschrijven getuigenis Mldiatshwa:
DONDERDAG 28 AUGUSTUS 1986
PAGINA 7
BONN (AP) - De Westduitse bondskanselier Kohl heeft gisteren een beperking van het
asielrecht bekend gemaakt om de aanhoudende stroom van vluchtelingen naar de
Bondsrepubliek een halt toe te roepen. De regering wil zo ook een einde maken aan "de
groeiende onrust onder de bevolking" over de grote aantallen asielzoekers. Tot dusver
zijn dit jaar 52.000 asielzoekers aangekomen; verwacht wordt dat dit aantal tegen het
einde van het jaarf tot 100.000 is opgelopen.
ALBUQUERQUE (Rtr.) - Bijna 30
jaar geleden heeft een bommen-
werper van de Amerikaanse lucht
macht per ongeluk een waterstof
bom laten vallen tijdens de landing
op een luchtmachtbasis bij Albu
querque, zo heeft een woordvoer
der van het ministerie van energie
zaken gisteren onthuld.
De bom was honderden malen
zwaarder dan de Hirosjima-bom,
maar richtte geen onheil aan om
dat de lading niet explodeerde. De
bom was kennelijk tijdens oefenin
gen gevallen omdat een veilig-
Kohl zei gisteren tegen verslagge- zienlijk worden verscherpt en in
vers dat hij niet bereid is het pro
bleem van de asielzoekers, dat een
'aanzienlijke belasting' is gewor
den voor het land, klakkeloos te
aanvaarden. De maatregelen moe
ten voorkomen dat er nog langer
'misbruik' wordt gemaakt van de
soepele Westduitse asielbepalin
gen; volgens Kohl is het 'eenvou
dig onmogelijk' dat West-Duits-
land toevluchtsoord wordt voor al
len die in materiële problemen ver
keren zonder dat ze politiek wor
den vervolgd. Kohl benadrukte dat
West-Duitsland een land zal blij
ven waar personen die om politie
ke, religieuze of raciale redenen
worden vervolgd
kunnen vinden.
twijfelgevallen zullen de Westduit
se vertegenwoordigingen in het
buitenland eerst de computergege
vens van de Westduitse veilig
heidsautoriteiten raadplegen. Mo
menteel beschikken 16 buitenland
se vertegenwoordigingen over een
verbinding met de computer, en in
het komende jaar komen daar 24
bij.
- Toeristenvisa zullen voor inge
zetenen uit 'probleemlanden' wor
den beperkt tot vier weken.
- Het personeel van het federale
bureau voor buitenlandse vluchte
lingen zal worden uitgebreid.
- Gestreefd zal worden naar har
wijkplaats monisering van het vluchtelingen
beleid binnen de EG, en ook met
De Westduitse regering heeft on- de Oostduitse autoriteiten zullen
der andere tot de volgende concre- onderhandelingen worden ge-
te maatregelen besloten:
Luchtvaartmaatschappijen
worden op straffe 1
opend.
- Verdere stappen, zoals bespoe-
2.000 mark verplicht alleen
nog personen naar de Bondsrepu-
boete diging van de uitzetting nadat een
asielaanvraag is afgewezen, zullen
op 25 september worden bespro-
bliek te vervoeren die beschikken ken met de minister-presidenten
de deelstaten.
Volgens Kohl
het een groot
ger op kosten van de maatschappij probleem dat 70 procent van dege-
worden teruggestuurd.
- Voor een aantal 'probleemlan-
nen van wie de aanvraag is afgewe
zen niet het land wordt uitgezet,
den' wordt het doorreisrecht opge- Daarbij zal in de toekomst geen
heven. Dat betekent dat personen uitzondering meer worden ge-
die in West-Duitsland een tussen- maakt voor vluchtelingen uit de
landing willen maken daar
Oostbloklanden. Tot nu toe moch-
taan een visum voor moeten heb- ten die in de Bondsrepubliek blij-
ben. Het gaat hierbij momenteel ven, ook als ze niet politiek werden
om reizigers uit Ethiopië en Afgha- vervolgd.
nistan, maar de maatregel zal in de Bovendien kan de vluchteling
toekomst ook gelden voor reizigers geen aanspraak meer maken op
uit Libanon, Syrië, Ghana, Pakis- asiel, als hij al drie maanden in een
ander Westeuropees land bescher
ming tegen vervolging heeft geno-
krijgen van een visum zullen «an- ten. Voor vluchtelingen,
ADVERTENTIE
heidsmechanisme in een verkeer
de stand stond. Maar volgens de
woordvoerder was ontploffing van
de nucleaire lading van de bom on
der alle omstandigheden uitgeslo
ten gezien de veiligheidsmechanis
men in de wapens.
Zowel het vliegtuig, een B-36
bommenwerper, als de bom, een
Mark-17 waterstofbom, zijn nu ver
ouderd en niet langer in gebruik.
De explosieve kracht van een
Mark-17 waterstofbom wordt ge
schat op meer dan tien megaton.
Bijzonderheden omtrent het on
geval werden geheim gehouden
totdat een krant in Albuquerque
onlangs de beschikking kreeg over
overheidsdocumenten, die werden
verstrekt krachtens de wet op de
openbaarheid van bestuur.
op de asielaanvraag nog niet is be
slist, zal het verbod tot het verrich
ten van arbeid worden verlengd
van één tot vijf jaar; voor vluchte
lingen uit het Oostblok wordt een
arbeidsverbod van een jaar inge
voerd.
Reacties
In politieke kringen is verschil
lend op de maatregelen gerea
geerd. Daarbij is gebleken dat de
vraag of artikel 16 van de Westduit
se grondwet, dat de grondslag
vormt voor het huidige soepele
asielrecht, moet worden gewijzigd,
nog steeds niet van de baan is.
Kohl zei eerst te willen afwachten
of de maatregelen afdoende zijn.
Binnen de CSU wordt daar ech
ter anders over gedacht. De minis
ter van sociale zaken van Beieren,
Franz Neubauer, noemde in Mün-
chen de regeringsmaatregelen on
voldoende en pleitte opnieuw voor
een grondwetswijziging. Ook zijn
collega van binnenlandse zaken
Karl Hillermeier drong in het
ty blad 'Bayernkurier' aan op
grondwetswijziging.
FDP-voorzitter en minister van
economische zaken Martin Bange-
mann zei echter dat het 'eindelijk
afgelopen' moet zijn met het ge
praat over een grondwetswijziging.
De plaatsvervangend voorzitter
van de SPD-fractie in de Bonds
dag, Willfried Penner, noemde de
kabinetsbesluiten 'een politieke
eedaflegging'. De discussie over de
wenselijkheid van een grondwets
wijziging is volgens Penner nu ont
maskerd als 'weerzinwekkende po
litieke kuiperij', die alleen de profi
lering van de CSU en de FDP ten
doel heeft.
Aan boord van het Amerikaanse vliegdekschip Forrestal worden de bommenwerpers gereed gehouden voor het
gevecht. Het schip kruist ten noorden van Libië. (foto AP)
TEL AVIV - Israëls premier Shi
mon Peres en de Egyptische presi
dent Hosni Moebarak zullen elkaar
zeer waarschijnlijk op 10 septem
ber in Alexandrië ontmoeten. Vol
gens een van Peres' medewerkers,
Abraham Tamir, is er geen enkele
reden meer om van dit plan af te
wijken. In Jeruzalem en in Cairo
worden de voorbereidingen al ge
troffen om te komen tot een geza
menlijk Israëlisch-Egyptisch
standpunt over het betrekken van
Jordanië en de Palestijnen in het
vredesproces in het Midden-Oos
ten.
door
Willy Werkman
Uit een vandaag te publiceren ar
tikel in het invloedrijke Egypti
sche weekblad Al Mussawar blykt
dat Cairo Israël heeft duidelijk ge
maakt garanties te verwachten die
een oplossing van het Palestijnse
probleem naderbij kunnen bren
gen. „Alle inspanningen zullen te
vergeefs geweest zijn, als tijdens
de top in Alexandrië op dat gebied
geen vooruitgang wordt geboekt",
schrijft de hoodredacteur van Al
Mussawar, Makrem Mohammed
Ahmed.
Ahmed, die een vertrouweling
van de Egyptische president is,
schrijft dat Egypte van Israël ver
wacht in te stemmen met de drie
volgende principes: zelfbeslis-
singsrecht voor de Palestijnen, een
toekomstige confederatie tussen
Jordanië en de Palestijnen en het
inruilen van land voor vrede.
O ISLAMABAD (AP) - In de
DEN HAAG/LONDEN (GPD/Etr./ veld m het westen van Engeland
AFP) - Achttien Amerikaanse F- om deel te nemen aan 'operatie Co-
111 bommenwerpers zijn op het ronet.Brus verklaarde dat de ope-
Engelse continent aangekomen jatie bedoeld is om de inzetbaar-
om deel te nemen aan een NAVO- heid van Amerikaanse toestellen in
oefening. Luitenant-kolonel Bob tijden van spanning te oefenen.
Brus, de woordvoerder van het OP april van dit jaar namen
hoofdkwartier van de Amerikaan- achttien Amerikaanse bommen-
se luchtmacht in Mildenhall, ging werpers deel aan de luchtaanval op
niet in op de vraag of de bómmen- Libië. De toestellen waren op Brit-
werpers te maken hebben met een se bodem gestationeerd. Vooraf-
mogelijke nieuwe aanval op Libië. êaand aar\ die actie meldden
De 12 F-l 11-bommenwerpers en woordvoerders van de Amerikaan
zes EF-111-toestellen met elektro- se luchtmacht dat de vliegtuigen
nische stoorapparatuur arriveer- deel zouden nemen aan een vier
den op het Boscombe Down-vlieg- daagse NAVO-oefening.
Speculaties als zouden de Ver
enigde Staten een nieuwe aanval
op Libië voorbereiden zijn niet van
de lucht nu het Amerikaanse vlieg
dekschip Forrestal in de Middel
landse Zee kruist. Maar Britse re
geringsbronnen denken niet aan
een nieuwe aanval. Het zou veeleer
gaan om een nieuwe waarschu
wing aan het adres van Libië's
Gaddafi. De Amerikanen maken
zich volgens de bron kennelijk zor
gen over terroristische aanslagen
tegen Amerikaanse doelen.
De woordvoerder van het Witte
Huis Larry Speakes verklaarde i
ISLAMABAD (AP) - In de Af
ghaanse hoofdstad Kaboel is gis-
terochtend een grote munitie-op-
hington de „Libische dreiging" om slagplaats ontploft, terwijl zich ook
in de Verenigde Staten de aan- elders in de stad explosies voorde-
dacht af te leiden van de campagne den. Bij de mogelijk door anti
voor sancties tegen Zuid-Afnka en communistische guerrillastrijders
om er politieke munt uit te slaan veroorzaakte ontploffingen zijn
voor de verkiezingen van komend waarschijnlijk talloze slachtoffers
n^aar-gevallen, aldus westerse diploma-
We hebben de helft van onze be- tieke bronnen in het buurland Pa-
volking verloren toen we ons land kistan.
tegen Mussolini verdedigden. En Volgens de diplomatieke bron-
ik denk dat we bereid zijn dezelfde nen, die niet met name genoemd
verliezen te lijden m de verdedi- wensten te worden, ontplofte in de
gjng van ons land tegen Reagan;', nacht van dinsdag op woensdag
aldus Treiki. Maar liever zou Libië een munitiedepot van de 8-ste Di-
vreedzame oplossing van de visie van het Afghaanse leger bij
problemen zien.
WHITE SANDS (AFP/UPI) - Een zich volge"s de br°n kennelijk zor-
VS staken bijdrage
bevolkingsfonds VN
WASHINGTON (Rtr)- De Verenig-
de Staten hebben besloten hun bij-
ringssysteem niet goed werkte, zo SS w venuaarae in
is Das eisteren door de NASA be- Washington We hebben redenen
te geloven dat Libië, geleid door
het tvne kolonel Gaddafi, de wens nog niet
nei iype -
Chili
Het leger van Chili heeft in de
nacht van dinsdag op woensdag
vier journalisten en twee directie
leden van het oppositieblad „Cau-
ce" opgepakt, omdat het in een ar
tikel twijfel geuit had aan de om
vangrijke wapenvondsten van de
afgelopen weken.
De gearresteerden moeten zich
verantwoorden wegens „beledi
ging van het leger". In het ge
wraakte weekbladbericht sloot de
schrijver de mogelijkheid niet uit KOPENHAGEN (AP) - De driejarige Rune Petersen lachend in de armen
dat soldaten de wapenvondsten van zijn vader Knud. Het jongetje bleef ongedeerd bij een frontale bot-
zelf georganiseerd hebben. Zo sing. Rune vloog door de voorruit
schreef het blad over vrachtauto's zijn moeder, en door de voorruit
raket met een röntgentelescoop i
zaterdag kort na de lancering
nietigd toen bleek dat het bestu-
ngssysteem niet goed werkte, zc
pas gisteren door de NASA be
kendgemaakt.
De kleine raket, v«ui net iyuc i ff -
in de Amerikaanse staat Nieuw- gen
Mexico. Het was de bedoeling een Gereed
circa 1.000 kilo wegende röntgente
lescoop naar een hoogte van 290 ki- Libië is gereed om zich te verde-
lometer te brengen waar hij gedu- digen tegen Reagan, zoals het zich
rende zes minuten waarnemingen ook heeft verdedigd tegen Mussoli-
in de ruimte zou doen om vervol- ni, zo verklaarde de Libische VN-
gens aan een parachute naar de ambassadeur Ali Treiki gisteren in
aarde terug te keren. Maar toen de New York. Hij ontkende dat zijn
raket na 50 seconden een hoogte land betrokken zou zijn bij het in-
van 21 kilometer had bereikt raak- ternationaal terrorisme. "Wij zijn
te hij uit de koers en besloot het bereid een internationaal onder
commandocentrum hem tot ont- zoek toe te staan en ons te verdedi-
ploffing te brengen om te voorko- gen voor het Internationaal Ge-
men dat hij in bewoond gebied zou rechtshof in Den Haag".
brief s
het Qarga-meer. Op het opslagter
rein brak brand uit, die gister
avond nog niet was bedwongen.
Boven de stad vormden zich
enorme rookwolken. Tot 10 kilo
meter in de omtrek sprongen rui
ten. Een bij het opslagterrein gele
gen luchtafweerbatterij werd even
eens door explosies getroffen.
Volgens de bronnen heeft de Af
ghaanse leider Najibullah het ge
troffen gebied i
teren bezocht.
Zij meenden, hoewel de oorzaak
verleent aan de Chinese bevol
kingspolitiek, die is gericht op een
kind per gezin. De Amerikaanse van de explosies niet bekend is,
dienst voor ontwikkelingshulp dat deze het resultaat zijn van aan-
(USAID) heeft het Congres deze slagen van guerrillastrijders of van
week laten weten dat de bijdrage sabotage. Een andere mogelijkheid
van 25 miljoen doUar voor UNFPA is dat de ontploffingen door een
het komend begrotingsjaar ongeluk zijn veroorzaakt, zoals
Kab
niet gestort zal worden.
door radio Kaboel werd bericht.
neervallen. Ook de kostbare tele- In een brief aan VN-secretaris-
i de auto, die werd bestuurd door scoop ging verloren. De Aries had generaal Javier Perez de Cuellar
x de tegenligger en kwam daar op de het tot dusver tamelijk goed ge- protesteerde Libië tegen de "her-
i het leger, die niet ver van de achterbank terecht. Doordat beide ruiten al verbrijzeld waren kwam het daan. Sinds 1973 zijn er 27 van ge- haaldelijke, ongerechtvaardigde
vindplaatsen hun lading gelost joch met de schrik vrij. Moeder ligt met een hersenschudding in het zieken- lanceerd. Slechts drie exemplaren aanvallen" van de Verenigde Sta-
hebben. huis. (foto ap) faalden. ten. Volgens Treiki gebruikt Was-
Basken
Twee vermeende leden
kische organisaties zijn dinsdag en
gisteren door de Franse regering
naar Spanje uitgewezen. Sinds juli
dit jaar zijn nu in totaal zeven Bas-
ken de grens over gezet. Tot het
tweetal behoort de 46-jarige Agui-
leor Ituarte, die sinds 1975 in
Frankrijk woonde, en door de
Spaanse politie wordt beschouwd
als de expert op het gebied van wa
pens en logistiek van de Baskische
afscheidingsbeweging ETA.
Vlootoefening
STOCKHOLM (UPI) - De Verenig
de Staten en de Sowjet-Unie heb
ben op de Europese Ontwape
ningsconferentie (EOC) een voor
lopig akkoord bereikt over de
vraag welke militaire activiteiten
moeten worden aangekondigd.
Dat hebben gedelegeerden van de
westerse en neutrale landen be
kend gemaakt.
De Amerikaanse marine heeft
deze week een vliegdekschip en elf
kleinere oorlogsschepen naar de
Beringzee gestuurd voor een vloot
oefening bij de oostkust van de
Sowjet-Unie.
De komst van het vliegdekschip
Carl Vinson en zijn gevolg van
kruisers, mijnenvegers en fregat
ten volgt een week nadat de Sow
jet-Unie grootscheepse vlootoefe-
ningen in het Stille Oceaan-gebied
heeft afgesloten.
'We hebben en belangrijke toe
name kunnen constateren van de
aanwezigheid van de Russische
marine in het Stille Oceaangebied',
zei een woordvoerder van het Pen
tagon. 'Dit is een staaltje van onze
aanwezigheid, van onze vastbeslo
tenheid vrijelijk in dat gebied te
opereren'.
JOHANNESBURG - Vanochtend zÜn en een staatsdokter, die
is bij het hooggerechtshof van Pre- Patar Mkhatshwa vrijdagavond na
toriahetkortgedingbegonnen.dat een tussenvonnis van de recht-
de katholieke bisschoppenconfe- bank in Pretoria eveneens heeft
rentie van zuidelijk Afrika tegen de onderzocht,
minister van wet en orde, Louis le
Grange, heeft aangespannen. Uit Dat er in de Zuidafrikaanse ge-
getuigenissen blijkt dat de secreta- vangenissen wordt gemarteld,
ris van de katholieke bisschoppen- waarbij vaak gebruik wordt ge-
conferentie, pater Smangaliso maakt van elektrische schokken, is
Mkhatshwa, vorige week geduren- al jaren bekend. Maar sinds de
dood van de Black Consciousness-
leider Steve Biko in de gevangenis
in 1977 is het niet meer voorgeko-
men dat zo'n prominente en inter
nationaal gerespecteerde persoon
als pater Mkhatshwa is gemarteld
en - wat belangrijk is - dat kan na
vertellen.
Afgezien van zijn functie bij de
katholieke bisschoppenconferen-
Behalve Mkhatshwa's eigen ge- tie van zuidelijk Afrika is Mkhatsh-
tuigenis zijn er beëdigde verklarin- wa ook beschermheer van het Ver
gen van zijn secretaresse, zuster enigd Democratisch Front. Boven-
Cecilia, zijn advocaat Brian Currin, dien is bekend dat hij op de nomi-
de twee dagen aan een stuk 2
gemarteld.
door
Ruud de Wit
natie staat om bisschop te worden
en na het aftreden van dr. Beyers
Naude de belangrijkste kandidaat
is voor het secretariaat-generaal
van de Zuidafrikaanse Raad van
Kerken.
De getuigenis van Mkhatshwa
zelf, die morgen op het proces in
Pretoria het belangrijkste bewijs
stuk zal vormen, onthult de gruwe
lijke praktijken die door de veilig
heids- en inlichtingendiensten
worden gebruikt om politieke ar
restanten te sarren, te kwellen en
te beledigen.
Mkhatshwa vertelt onder meer
dat hij ruim 32 uur geblinddoekt
en met de handen op de rug ge
boeid op een en dezelfde plaats
heeft moeten staan. Al die tijd
kreeg hij niets te drinken en mocht
hij niet naar de wc. Het enige voed
sel dat hij gedurende bijna twee
dagen kreeg, was een worstje dat
hem in de mond werd geduwd.
Na het eerste uur van de onder
vraging werden zijn broek en on
derbroek tot op zijn enkels getrok
ken en 29 uur heeft hij zo moeten
staan: „Ze smeerden een waterige
substantie over mijn benen en dij
en en gevoegd bij de koude tocht
die er in de ondervragingsruimte
stond, was dat zeer oncomfortabel.
Twee keer werden er vlak achter
en over mijn hoofd schoten afge
vuurd, maar ik weet niet precies
met wat voor een wapen, omdat ik
geblinddoekt was.
Op een gegeven moment werd er
'een kruiperig ding of een instru
ment' in mijn aars gestopt. Daarna
voelde ik allerlei pijnen op en neer
kruipen langs mijn dijen en benen
en het leek erop alsof mijn ge
slachtsdelen werden gebeten.
Toen ik het uitschreeuwde van de
pijn, lachten mijn vijf ondervra
gers".
Volgens de advocaat van
Mkhatshwa kan het laatste niet an
ders betekenen, dan dat er stroom-
schokken zijn toegediend. Tijdens
de ondervragingen is de priester
ook steeds beledigd en voor van al
les en nog wat uitgemaakt. De
meeste vragen waren retorisch en
hij hoefde slechts te antwoorden
met ja of nee.
Ook was hem opgedragen „om
twee vrijheidsliederen naar eigen
keus te zingen". Pater Mkhatshwa
zegt in zijn getuigenis verder dat
hij ervan beschuldigd is „een aan
stichter tot geweld" te zijn. Hoewel
hij al de tijd geblinddoekt was,
meent hij er zeker van te zijn, dat
hij drie van zijn blanke ondervra
gers kan herkennen.
Overigens zit pater Mkhatshwa
nu weer in een cel van het Hercu
les-politiebureau, waar hij al sinds
12 juni van dit jaar wordt vastge
houden en waar hij na zijn 'onder
vraging' werd teruggebracht.
„We hebben nu een complete
lijst van militaire activiteiten die
moeten worden aangemeld", zei
een westerse afgevaardigde. „Het
is een belangrijke stap".
De VS toonden zich voor het
eerst bereid het tijdstip van aan
komst te vermelden als Ameri
kaanse troepen in Europa arrive
ren. De afspraak geldt ook voor Ca
nada. In ruil voor deze toezegging
nam de Sowjet-Unie een belang
rijk struikelblok weg door in prin
cipe akkoord te gaan met het tevo
ren aanmelden van iedere troepen
concentratie boven een bepaalde
drempel, die overigens nog moet
worden vastgesteld.
De Sowjet-concessie betekent
dat het Warschaupact de westerse
landen ook in kennis moet stellen
als het, bijvoorbeeld, troepen sa
mentrekt bij de Poolse grens met
het kennelijke doel politieke druk
uit te oefenen. Dat gebeurde begin
jaren tachtig op het hoogtepunt
van de activiteiten in Polen van het
thans verboden vakverbond Soli
dariteit.
Op de EOC wordt onderhandeld
over vertrouwenwekkende maat
regelen die het gevaar moeten ver
minderen dat er in Europa per on
geluk een oorlog uitbreekt „Onder
het voorlopige akkoord moeten de
Sowjets de NAVO een aanzienlijke
hoeveelheid inlichtingen verschaf
fen over militaire activiteiten, die
ze voorheen nauwelijks wilden
verstrekken", aldus een westerse
gedelegeerde.
De westerse landen kwamen het
Oostblok voorts tegemoet door
hun eis te laten vallen dat alle be
wegingen van troepen buiten hun
basis moeten worden aangemeld.
Voor de Sowjet-Unie en haar bond
genoten was deze eis onaanvaard
baar.