Boek nü uw bungalow
weekend en bezoek gratis
De Efteling
Forse kritiek
op onderzoek
kerncentrales
Justitie bezorgd: aantal
ontsnappingen neemt toe
'Nou, u kunt niet zeggen dat we hier niet leuk wonen'
ABP-rechtszaak: verhoren op
Jersey leveren niet veel op
WOENSDAG 27 AUGUSTUS 1986
BORSSELE/DEN HAAG (GPD/ANP/AP) - De stichting
Natuur en Milieu heeft forse kritiek op de controle die het
Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) in okto
ber in Borssele en Dodewaard komt uitvoeren naar de vei
ligheid van beide kerncentrales. De Nederlandse regering
heeft het IAEA om een dergelijk onderzoek gevraagd naar
aanleiding van het ongeluk met de kerncentrale in Tsjer-
nobyl.
Volgens de stichting is het IAEA
geen onafhankelijke instantie en is
van een objectief onderzoek dus
geen sprake. Bovendien worden
nieuwe reactortypen en alternatie
ven voor kernenergie niet in het
onderzoek betrokken. Natuur en
Milieu pleit voor een onderzoek
door onafhankelijke deskundigen.
Het IAEA-rapport zal naar ver
wachting een belangrijke rol spe
len bij de hervatting van de discus
sie over de bouw van nieuwe kern
centrales in Nederland eindt dit
jaar. Een woordvoerder van Bui
tenlandse Zaken zei dat Nederland
met het onderzoek een 'bewijs van
goed gedrag' hoopt te krijgen,
maar dat het niet is bedoeld om de
tegenstand in de publieke opinie
tegen kernenergie te breken. Het
vorige kabinet heeft de procedure
rond de bouw van nieuwe centra
les, die vrijwel rond was, stopgezet
na de ramp in Tsjernobyl. Alleen
de Tweede Kamer moest nog ak
koord gaan met de lokatiekeuze
'ONZEDIG GEDRAG' (ANP) -
Een 21-jarige man uit Wijchen is
eind vorige maand in Marokko tot
drie maanden gevangenisstraf ver
oordeeld wegens 'onzedig gedrag'.
De jongen liep met zijn Marok
kaanse vriendin, met wie hij in dat
land op vakantie was, 's avonds na
zonsondergang op straat. Volgens
de Marokkaanse wet is dat verbo
den voor mensen die geen familie
van elkaar zijn. Het ministerie zal
de jongen consulaire bijstand ver
lenen.
van het kabinet. Volgens directie
secretaris Van de Sande van de
PZEM, de eigenaar van de centrale
in Borssele, is het onderzoek voor
al gericht op de organisatorische
aspecten en wordt het uitgevoerd
door een 'operational safety review
team'. Dat bestaat uit 10 inspec
teurs uit verschillende landen en
een nog onbekend aantal waarne
mers, meestal afkomstig uit de
Derde Wereld.
DEN HAAG (ANP) - Koningin Beatrix bracht gisteren een werkbezoek
aan enkele stadsvernieuwingsprojecten in Den Haag. Op de foto wandelt
de vorstin in gezelschap van de heer van den Beuken en mevrouw Brugge
ling, beiden van de actiegroep Laakkwartier-Noord. (foto anp>
Tandarts
geschorst
na 'misslag'
AMSTERDAM (ANP) - Het Me
disch Tuchtcollege te Amster
dam heeft een tandarts voor
een periode van drie maanden
geschorst. De tandarts heeft
volgens het tuchtcollege een
patiënt voor een buitensporig
hoog bedrag ondeugdelijk be
handeld.
Voor een bedrag van 24.000
gulden zou de patiënt een volle
dige restauratie van zijn gebit
ondergaan. Zowel boven als
onder zou een brug worden ge
maakt, terwijl onder ook een
grame zou worden geplaatst.
Twee jaar na de behandeling
van het ondergebit liet de hele
constructie los. De tandarts
plaatste vervolgens een geheel
nieuwe brug en een nieuw fra
me, waarvoor hij de patiënt
2750 gulden in rekening bracht.
Ook die constructie liet los.
Bij de bepaling van de opge
legde maatregel heeft het colle
ge rekening gehouden met de
omstandigheid dat de tandarts
sinds 1980 al vier maal eerder
voor soortgelijke misslagen, zo
als het vonnis het noemt, is be
rispt
MAASTRICHT (ANP) - Het onder
zoek naar de brievenbusfirma's
van de hoofdverdachten in de
ABP-affaire Van Zon en Masson
op het Britse Kanaaleiland Jersey
heeft weinig opgeleverd. De Maas
trichtse rechtbank buigt zich van
middag over de resultaten van het
onderzoek op Jersey, maar recht
bankpresident Wortman liet giste
ren tijdens het verhoor van oud-
ABP-hoofddirecteur Wiarda al
doorschemeren dat de verhoren
'niet veel opleveren'.
Het dossier van Jersey bevat ver
slagen van getuigenverhoren. Eer
der werd de zaak tegen Van Zon,
die ervan wordt verdacht zijn eigen
zakken flink te hebben gespekt
door zijn 'bemiddeling' tussen
ABP en bouwbedrijven, aangehou
den omdat de dossiers maar niet
kwamen. Nu ze er wel zijn blijken
ze niet veel nieuws op te leveren
omdat veel getuigen zich niet veel
meer kunnen herinneren. Wel
werd aangeroerd dat in het verle
den een bedrag van ruim een mil
joen gulden werd gestort op reke
ning van een 'brievenbusfirma'
van Van Zon in Jersey, waarvan
vervolgens weer een bedrag van
bijna 4 ton ten goede kwam aan
een firma op Jersey die eigendom
bleek te zijn van de geschorste di
recteur beleggining van het ABP
Masson. Deze is samen met Van
Zon hoofdverdachte.
Oud-raadsleden moeten deel
van vergoeding terugbetalen
ZANDVOORT (GPD) - De vijf leden van de Zandvoortse gemeenteraad
die na de verkiezingen hun zetels verloren, moeten 53 gulden en 55 cent
terugstorten in de gemeentekas. In een brief stelt het college van B en W
dat hun raadslidmaatschap op 28 april eindigde en dat zij toch de vergoe
ding over de gehele maand april hebben ontvangen. Hèt te veel betaalde
bedrag over 29 en 30 april moet dus worden teruggegeven, vindt het
gemeentebestuur.
Een van de vijf, de PvdA'er GertToonen, heeft daarover zijn bedenkin
gen. In een brief aan college en raad schrijft hij: „Allereerst mijn compli
menten over de ongetwijfeld immense inspanningen, die het u en uw
ambtenaren moet hebben gekost om tot de conclusie van terugbetaling te
komen. Het dreigend begrotingstekort is met deze fabuleuze vondst on
getwijfeld weggepoetst".
„Hoewel ik geen deel meer uitmaak van de raad, wil ik toch nog even
met u meedenken", vervolgt Toonen. „Bij uw berekening bent u er te
recht van uitgegaan dat april 30 dagen heeft. Maar het zijn slechts 22
werkdagen en op basis daarvan wordt het financieel plaatje voor de ge-
n°g aantrekkelijker, want dan moet ieder afgetreden raadslid
zelfs f 73,02 terugstorten. Dan moet u wel koninginnedag tót een ver
plicht vrije, doorbetaalde werkdag verklaren, want anders kunt u slechts
f 38,25 terugvorderen".
Gert Toonen schrijft dat het college hem op het spoor van nog enkele
'financiële klappers' heeft gezet. „Als ik mij niet vergis, ben ik op 5 sep
tember 1978 tot raadslid benoemd en heb toch de volle mep over die
maand ontvangen," aldus Toonen. „Ik zal niet als enige - weliswaar onbe
wust maar onterecht - te veel gemeenschapsgeld hebben gekregen en
daarnaast hebben we nog het fenomeen van de tussentijds afgetreden
raadsleden. Als laatste suggestie noem ik dan nog de renteberekening
over het teveel betaalde".
Gisteren mocht oud-hoofddirec
teur van het ABP Wiarda opdraven
als laatste in een lange rij van ge
tuigen. Hij was door Van Zon's ad
vocaten als ontlastende getuige op
geroepen. Wiarda, die in 1980 werd
opgevolgd door Van der Dussen,
zei niet te geloven dat Masson Van
Zon als bemiddelaar had binnen
gehaald ^toen hij nog hoofddirec
teur was. Het was tegen Wiarda's
richtlijn om met bemiddelaars te
werken, en Wiarda stelde dat 'nie
mand het gewaagd zou hebben
zonder mijn instemming met een
bemiddelaar aan te komen'. Maar,
aldus Wiarda, 'na mijn aftreden
werden vrij gauw andere wegen
bewandeld'.
Wiarda zwaaide Masson, wiens
zaak eind oktober voor de rechter
komt, veel lof toe. Hij noemde
diens inbreng 'van bijzonder goed
gehalte'. Volgens Wiarda kan Mas
son bij een aantal zaken waarvoor
hij terecht staat geen rol van bete
kenis hebben gespeeld, omdat de
directeur beleggingen toen al op
een zijspoor was gerangeerd.
Officier van justitie Laumen
houdt volgende week zijn requisi
toir, de verdediging krijgt op 5 sep
tember het laatste woord in de
zaak Van Zon.
Zij reflectie
fiets verplicht
DEN HAAG (ANP) - Volgend jaar
moeten fietsen voorzien zijn van
goedgekeurde witte of gele reflec
terende banden, velgen of strippen
rond de wielen om beter zichtbaar
te zijn in schemer en duisternis.
Vanaf 1 januari zijn sommige re
flectoren die nu nog worden ge
bruikt, zoals kleine spaakreflecto
ren, niet meer toegestaan.
In 1979 zijn de rode achterreflec
toren en de gele pedaalreflectoren
ingevoerd om de fiets buiten de be
bouwde kom van achteren beter
zichtbaar te maken.
DEN HAAG - De ontsnapping
van vier zware jongens uit de ge
vangenis van Scheveningen
heeft opnieuw onderstreept dat
de beveiliging van de strafinrich
tingen niet deugt. Het ministerie
van justitie is daar al langere tijd
ongerust over. Ondanks het toe
nemend gebruik van electroni-
sche beveiliging weten jaarlijks
een kleine honderd gevangenen
te ontvluchten.
door
Weert Schenk
Vorig jaar gingen ruim tachtig
gestraften er van tussen. In 1984
waren dat er zelfs 93. Dat is aan
zienlijk meer dan in de jaren
daarvoor. In 1983 ontsnapten 45
gevangenen, in 1982 52 en in 1981
ontkwamen 63 gedetineerden.
De aantallen van 1984 en 1985
worden als onaanvaardbaar hoog
beschouwd. Vandaar dat staats
secretaris Korte-Van Hemel
(justitie) begin dit jaar een com
missie installeerde, die het
vraagstuk moet bestuderen. Een
oplossing is dringend gewenst,
omdat onder het gevangenisper
soneel steeds meer onrust ont
staat. Bij ontsnappingen worden
de bewaarders vaker geconfron
teerd met geweld en gewelddadi
ge middelen.
„Sommige gedetineerden zijn
desperado's die niets te verliezen
hebben", zegt drs. R. Kleinjan,
ambtenaar van het ministerie
van justitie en lid van de com
missie die het aantal ontvluch
tingen moet terugbrengen, „Die
gevangenen zijn tot alles bereid,
dus ook tot het gijzelen van be
waarders. Ze zijn keihard."
Het doorzagen van tralies is
iets van vroeger, zegt Kleinjan.
„Ze doen het nu veel professio
neler. Ze gebruiken explosieven.
Maar ook moeten we meer reke
ning houden met ongebruikelij
ke steun van buitenaf. Een gewa
pende overval op de gevangenis
behoort tot de mogelijkheden. Of
een landing met een helikopter
op de binnenplaats".
Kleinjan mag van de staatsse
cretaris niets zeggen over de be
veiliging van de gevangenis in
Scheveningen. Dat is jammer,
omdat de zwaarste en langst ge
strafte gevangenen juist in dit
complex zijn gehuisvest. In de
beruchte B-vleugel, 'de Bunker',
zitten alleen al 36 gevaarlijke
misdadigers. De capaciteit van
deze afdeling is te klein, zodat de
rest van de 'crème de la crème'
van de Nederlandse misdaad in
de A-vleugel woont.
Maar over de onvoldoende be
veiliging van de gevangenissen
in het algemeen wil Kleinjan wel
iets zeggen. „Behalve de hard
heid van de gedetineerden speelt
de ouderdom van de gebouwen
ook een belangrijke rol. Aan de
inrichtingen is veel vertimmerd
en nog steeds vinden verbouwin
gen plaats. Dat maakt dat ze erg
onoverzichtelijk zijn".
Hij noemt de bouwkundige
voorzieningen een zwakke plek,
maar wil dat ook weer niet als be
langrijkste factor aanwijzen.
„Het is een combinatie van aller
lei facetten. Ook de materiele
voorzieningen, het toegepaste re
gime, de inzet en mentaliteit van
het personeel, alles heeft er mee
te maken. Analyses van ont
vluchtingen in 1984 hebben daar-
oip geen duidelijke verklaring
opgeleverd voor de sterke groei
van het aantal ontsnappingen in
dat jaar."
Als voorbeeld geeft hij de Bijl
merbajes, waaruit de laatste tijd
ook veel gevangenen zijn ont
snapt. „Vroeger voldeed de be
veiliging, nu ineens niet meer.
Ontsnappingen zijn er nu met
behulp van kraanwagens; ze ver
dwijnen over het ijs. Het gebeurt,
zo ineens. En na elke ontsnap
ping volgt een aanpassing. Als ze
het biljart door gewapende ra
men gooien, wordt het biljart
verankerd."
Maar de commissie heeft nog
geen idee van wat er in de be
staande gevangenissen structu
reel moet veranderen. Kleinjan
verwacht dat aan het eind van
het jaar daarover meer te zeggen
is. De commissie heeft wel beter
voor ogen hoe de vier nieuwe ge
vangenissen, die rond 1990 in
Leeuwarden, Sittard, Rotterdam
en Hoogeveen komen, er moeten
gaan uitzien.
Over de opzet die nieuwbouw,
die aan 2200 gedetineerden
plaats gaan bieden, is goed nage
dacht om ontsnappingen te voor
komen. Zo komen alle cellen al
leen nog maar op de binnen
plaats uit. Wie ontsnappen wil,
zal eerst over het cellencomplex
moeten klimmen en moet daarna
ook nog het electronisch oog en
een hoge muur overwinnen.
De zwaarste misdadigers zul
len niet meer in één complex
worden gezet, zoals nu in Sche
veningen. De nieuwe inrichtin
gen krijgen elk een speciaal be
veiligde afdeling voor 12 man.
Het voordeel daarvan is, zegt
Kleinjan, dat je de samenstelling
van de groepen beter kan veran
deren en ook dat een gedetineer
de af en toe in een andere gevan
genis, waar toch een andere sfeer
heerst, kan worden geplaatst.
„Bovendien geeft de vertrouwd
heid met de omgeving een veilig
heidsrisico."
ADVERTENTIE
Kom in september en geniet van de nazomer,
de natuur en... de vele verrassingen von de
Vendorodo Bungalowparken: bohorst en Weerter-
bergen, op de mooiste plekjes von Limburg.
Met 5-sterren luxe, gezellige restaurants met
vriendelijke bediening, volop sportieve mogelijkheden
en subtropische golfslagboden met o.m. een
sensationele waterglijbaan!
Met elkaar gratis naar De Efteling
Wonneer u nü voor een longweekend in septem
ber een bungalow reserveert, krijgt u voor alle geboekte
personen gratis een toegangsbewijs voor familiepark
De Efteling. Om te gebruiken tijdens uw bungalow
weekend, of op de heen- of terugreis! Dit aanbod geldt
ook voor reeds geboekte longweekends en weken in
Loohorst en Weerterbergen in de moond september.
Geldt niet in kombinatie met eventueel andere speciale
aanbiedingen.
Reserveer vandaag nog bij ABN Bank of
Of bel direkt Vendorado: 020 - 65 65 65
(mo. t/m vr. von 9 tot 19 uur, zo. von 10 tot 16 uur).
MENDOR4DO
de 5-sterren bungalowparken van Vroom Dreesmonn
Oud-RSV-topman De Vries maakt van dreigende openbare verkoop gezellig onderonsje met de pers
VINKEVEEN - „Sorry ik wil u
niet wegjagen. Maar hier vindt
geen veiling, dus ook geen bezich
tiging plaats". Dr. Jan de Vries
glundert. Hij hangt op een hek
voor zijn riante landhuis „Wijd Wa
terland" in Vinkeveen. De storm
jaagt over de achter hem liggende
Vinkeveense Plassen. De-Baam-
brugse Zuwe ligt er verlaten bij. De
enige nieuwsgierigen zijn verte
genwoordigers van de media. Kan
didaat-kopers voor zijn landhuis
zijn in geen velden of wegen te be
kennen.
door
Peter Contant
Wat nu? Geen veiling? Heeft de
Mijdrechtse notaris Hendriks dan
per abuis geadverteerd? Of is het
geschil met de Friesch-Groning-
sche Hypotheekbank weer bijge
legd? De Vries: „Laat ik het zo zeg
gen, ik heb maatregelen getroffen
om aan mijn verplichtingen te vol
doen. Hoe dat in z'n werk is ge
gaan, dat gaat u niks aan. Dat zijn
mijn zaken. Maar er komt geen vei-
Verder praten bij het hek vindt hij
onaangenaam. „Komt u maar ver
der, ik heb een enorme pot met
koffie staan:" Tegen een fotograaf
zegt hij: „Man, het is zonde van je
geld dat je hier staat". De ex-RSV-
topman komt nu goed los. Tegen
de groep van journalisten, die
enigszins bedeesd achter hem aan
loopt, merkt hij op: „Nou, u kunt
niet zeggen dat we hier niet leuk
wonen." Een instemmend gemom
pel gaat op.
De serre is het centrale punt van
samenkomst. Zijn vrouw Truus
staat er al. Stoelen worden aange
sleept. „Jan, hier is je eigen stoel,"
zegt z'n vrouw. De Vries kijkt gea
museerd de kring rond. Hij lijkt te
genieten van de situatie. Opzet of
toeval? Niemand vraagt het.
Wanneer hoorde hij van de op
handen zijnde veiling? De Vries:
„Dat was zaterdag, even voordat de
krant uitkwam. Iemand belde me
op. Ja, ik was stomverbaasd. Even
maar, hoor. Bij mij duurt dat nooit
zo lang". Maar wanneer heeft De
Vries dan maatregelen genomen?
De Vries: „In ieder geval niet on
der kerktijd..." Maar hoe kon het
zover komen? De Vries: „Ik heb er
een fantasie over. Ik wil u daar al
leen niets over zeggen".
De koffie gaat rond. Mevrouw de
Vries mengt zich ook in het ge
sprek, dat een steeds levendiger
karakter krijgt. Ze zegt: „Weet u
dat mijn man dit huis in 1950 heeft
laten bouwen met Bredero-beton-
blokken, de zogenaamde B-2 blok
ken? Het gerucht ging toen, dat dit
alleen maar stenen waren voor ar
beiderswoningen. Maar het staat
nog steeds prima".
Verhuizen is er dus niet bij? De
Vries: „We denken er nog steeds
serieus aan om naar het buitenland
te gaan. Of het doorgaat? De ge
dachte hieromtrent is nog steeds
niet afgerond. Na ruim twee jaar
gedonder met de justitie en ander
gesodemieter kan je van alles ver
wachten in dit land".
Het woord RSV-enquêtecom-
missie valt. De Vries haakt er di
rect op in. „Deze commissie zou tot
iets verstandigs zijn gekomen als
ze niet zo eenzijdig samengesteld
was geweest. Er zaten alleen maar
mensen uit het parlement in. Er
hadden ook lieden uit het bedrijfs
leven in moeten zitten. Dan was er
een juister beeld ontstaan. De ech
te wereld van het bedrijfsleven
staat ver buiten de politieke we
reld".
De dreigende verkoop van zijn
huis doet vermoeden dat het finan
cieel niet zo goed gaat met de
Vries? De oud-RSV-baas: „Het kan
stukken beter. De Naardense
hoogleraar Heertje heeft het prima
verwoord: De Vries is arm aan
middelen en rijk aan vijanden."
Dus een schadevergoeding van
de staat? De Vries: „That's a hell of
a job.. Ach, ik heb nooit aan de
grond gezeten..."
Hij spreekt z'n ergernis uit over
de geringe kennis van de Neder
landse politici. „Wat wij met RSV
zijn kwijtgeraakt is onze kennis
aan kernenergie. Het gebrek aan
kennis van onze politici is een
schrijnend probleem. Dan doen
die Zuid-Afrikanen het een stuk
beter; die hebben niemand nodig".
"Zaken als de technische ont
wikkeling en het peil van het hoger
onderwijs stemmen mij vol zorg.
Over mijn persoonlijke problemen
spreek ik niet. Daar heb ik nog
nooit één seconde van wakker ge
legen. Een probleemloos leven kan
ik mij niet voorstellen. Ook de ach
terliggende twee jaar waren rond
uit interessant. Mijn vrouw en ik
zeiden pas nog tegen elkaar 'wat
missen we die hele RSV-kwestie
toch'. Nou, u ziet het, we staan
weer in het nieuws. En het zal ook
nog wel niet de laatste keer zijn".
