Waarom zou ik zo'n prototype worden'?
'Ik kook, ik rijd en
doe de techniek'
De 'country and eastern' van Mathilde Santing, zaterdag op Werfpop
fNabokov gepubliceerd
in de Sowjet-Unie
Pensioenfonds voor mime
m
—WOENSDAG 27 AUGUSTUS 1986
KUNST
PAGINA 21
Opwinding over
'Penis Symphony'
KEULEN (AFP) - In Keulen
heerst deining naar aanleiding
van de premiere voor Europa
op zondag van de 'Young Penis
Symphony' van de Koreaan
Nam June Paik, waarbij het be
treffende orgaan op het po
dium te zien zal zijn.
De climax van het werk be
staat er namelijk uit dat tien
jonge acteurs met hun erectie
de papieren schermen doorbo
ren waarachter zij staan opge
steld.
"Men zou zoiets geen kunst
mogen noemen als je er op
straat voor wordt opgepakt we
gens schennis van de eerbaar
heid", luidde het commentaar
op straat.
Wulf Herzogenrath, de regis
seur van het stuk, verwacht
geen schandaal. "Ik kan me
niet indenken dat zoiets nu nog
de gemoederen verhit", zegt
hij.
Het programma van Werfpop, zaterdag in het Van der Werfpark
in Leiden:
14.00 uur Cadillac Walk, rock en blues uit Leiden.
15.30 uur The Slumbers, rock uit een Belgische garage.
18.00 uur Het Mathilde Santing Ensemble.
20.00 uur De Div, Delfts, hard, hoekig en dansbaar.
22.00 uur Blaine Reiniger, voormalig violist van Tuxedo Moon.
Toegang gratis.
LEIDEN - Ze lijkt er huive
rig voor om al te expliciet te
r [Jijn in haar beweringen.
)0Jj'Waarom zou ik ook voort-
drdurend uitspraken moeten
^e<doen over mijn muziek? Ik
muzikante, geen popre-
^pensente". Mathilde San
ering treedt zaterdag met
vijf man sterke ensem
ble op tijdens Werfpop. Aan
vooravond van het uitko-
nen van haar eerste LP.
stel
JchUathilde Santing, geboren in '58,
°jrok aanvankelijk in haar eentje
de(loor het land. Ze zong, begeleid
./Ifloor een muziekmachine (compu-
'bojerritmebox annex synthesizer),
oojiaar versies van nummers als 'Be-
wjünd a painted smile' (The Isley
^brothers), 'The gentleman is a do-
'be' (Hammerstein en Rodgers) en
dream goes on forever' van
2Todd Rundgren.
,pijoor
Wim Brands
enj Deze nummers stonden ook op
i0<haar debuut 'Mathilde Santing',
een mini-elpee. Bekend was ze
„vooralsnog alleen in kleine kring,
toaarin kwam verandering na een
optreden in het programma van
feonja Barend en na in het voorpro
gramma van Randy Newman ge-
fyEpeeld te hebben. Ze was niet op-
ieens echt beroemd, maar had toch
jwel een legertje fanatieke fans ach-
ter zich die zwoeren bij haar stem
geluid.
Inmiddels had de zangeres haar
vaste compaan, de muziekmachi-
r"jie, vaarwel gezegd. Ze liet zich be
geleiden door twee ex-leden van de
Amsterdamse band de Tapes, Rolf
7 jHermsen en Michiel Brandes. En
Pp haar tweede mini-elpee, 'Water
under the bridge', werd gebruik
gemaakt van onder meer een
staande bas, een viool en een harp.
- Op de vraag wat voor een zange
res ze is, antwoordde Mathilde
)r(5anting ooit: "Ik behoor niet tot^e
die hun eigen compo
s-pities schrijven en zingen. Dat kan
niet. Ik kies mijn repertoire uit
dingen".
Nu zegt ze daarover: "Eigenlijk
re js er niets veranderd. Dat ik m'n
composities niet schrijf heeft
WEA). Werktitel: 'Out of this
dream'.
"Voordat ik aan deze plaat begon
heb ik een eigen band opgericht.
Het Mathilde Santing Ensemble.
De arrangementen van de band
vormen de muzikale ruggegraat
van de plaat. We zijn met z'n zes
sen. Twee drummers, waarvan er
een ook viool speelt, een contrab
assist, een gitarist, een violist die
ook gitaar speelt en ikzelf'.
Dat Santing nu optreedt met een
band zal sommige mensen mis
schien verbazen. Ooit zei ze im
mers: "Mijn stem is niet geschikt
voor het echte popwerk. Het beviel
me niet om met bands op te treden.
Altijd slechte installaties waar ik
nauwelijks bovenuit kon komen".
Waarom nu opeens wel een
band? "Er is natuurlijk wel wat
veranderd: ik ben nu de frontlady,
ik moet begeleid worden. Toenter
tijd had ik natuurlijk nooit zo'n po
sitie kunnen krijgen. En boven
dien is m'n stem krachtiger gewor
den. Ik kan er bovenuit komen,
hoewel het een probleem blijft, ter
wijl we niet eens echt popmuziek
spelen".
Geen popmuziek, wat dan wel?
"Het hangt tussen een heleboel
dingen in; het is in elk geval geen
harde popmuziek. Het is een men
geling van popmuziek, jazz, volks
muziek en klassiek. Dat is voor een
deel het gevolg van het feit dat de
bandleden uit verschillende rich
tingen komen".
Een muzikale hutspot als het wa
re? "Nee", zegt Santing. "We heb
ben van tevoren natuurlijk wel een
duidelijk ontwerp gemaakt. Het is
niet zo dat elk nummer een ander
jasje heeft. We hebben telkens
combinaties gemaakt van de ele
menten die ik noemde; in elk num
mer voert een bepaald element de
boventoon, maar alle composities
Mathilde Santing: „Bestaande nummers naar je eigen hand zetten, dat vallen uiteindelijk onder dezelfde
is ook al een hele uitdaging".
niets te maken met angst, denk ik.
Ik heb er nu eenmaal voor gekozen
om veel van m'n management zelf
te doen en dat is veel werk. Als ik
de tijd had, dan zou ik wel eigen
nummers kunnen maken".
"Misschien ontbreekt het me wel
aan zelfvertrouwen. Ik vind trou
wens dat die eigen nummers goed
moeten zijn. Je moet in elk geval
niet op een simpele manier iets toe
voegen aan het al bestaande reper
toire. En ik denk niet dat ik op dit
moment in staat ben om zelf sterke
dan houd ik het het liefste op coun
try and eastern. Die kreet gebrui
ken we zelf ook wel eens, hoewel
die term geen betrekking heeft op
alle nummers".
Hand
Nee, heimwee naar de machine
heeft ze niet. "Toen iedereen jubel
de over mij en die machine zat ik al
te snakken naar echte muzikanten.
Ze wisten trouwens niet wat voor
een machine dat nu precies was;
nu nog niet. Ik wist in elk geval al
snel dat ik met die machine niet
veel verder zou komen; allerlei
nummers kon je er niet mee spe
len. Er werden bijvoorbeeld veel
teveel grondtonen geproduceerd
door het apparaat en nooit eens
een tegenmelodietje".
'Out of this dream' sluit volgens
Santing goed aan bij haar vorige
platen: de sfeervolle nummers zijn
ruim vertegenwoordigd, "hoewel
we in dit stadium nog niet hele
maal weten wat er op de plaat
komt en in welke volgorde". Waar
aan ze zich haast toe te voegen dat
haar stem lager is geworden. Het
geluid is dus anders dan op haar
debuut, "want dat lijkt wel een
speelgoedplaatje".
Sommige mensen zouden graag
zien dat Mathilde Santing wat
agressievere muziek maakte, min
der zwijmelend. "Die kritiek is niet
belangrijk voor mij. Ik kan me wel
voorstellen dat mensen willen dat
ik echt even goed uitpak. Heftiger
ben, minder introvert. Maar aan de
andere kant: hard zingen wil ik ei
genlijk niet omdat...hoe moet ik
het zeggen...ik voel me dan toch
een beetje afglijden naar een ander
cliché. De popzangeres, zoals ie
dereen haar ziet. Waarom zou ik
nou ook weer zo'n prototype moe
ten worden?"
"Ik zou overigens graag een
swingende soulplaat willen ma
ken. Maar ja, dat is een moeilijk
project voor mij. Vind maar eens
goede nummers. Ik bedoel, dat
kost je zoveel tijd".
Europa
De grote doorbraak - hoopt ze
daarop? "Als ik doorbreek", ant
woordt Santing, "dan zou ik het
liefst in Europa willen doorbreken.
Aan Amerika, aan Amerikanen,
heb ik een gruwelijke hekel; dat
zijn zulke oppervlakkige types.
Nee, dan vind ik Europa toch aan
trekkelijker. Maar of het gebeurt,
ach".
Voor het grote avontuur - wat dat
ook moge inhouden - is de muzi
kante in elk geval niet bang meer.
Hield ze aan het begin van haar
carrière grote platenmaatschappij
en bewust op een afstand, nu heeft
ze via haar firma Megadisc een
contract met WEA.
"Indertijd was ik er nog niet aan
toe. Ik wist toen nog niet eens of ik
wilde doorgaan in de muziek. En
dan kunnen anderen wel zeggen
datje het ijzer moet smeden als het
heet is, maar daar houd ik toch niet
van, wantje schiet er niets mee op.
Alleen maar in zee gaan met een
platenmaatschappij omdat zij jou
willen hebben, dat is onzin. Je
moet alles op een rijtje hebben, an
ders word je een eendagsvlieg".
Van haar nieuwe band verwacht
Santing veel. Ze gaan in elk geval:
een half jaartje toeren. Ziet ze niet
op tegen het Nederlandse clubcir
cuit? "Maar we spelen niet alleen
in Nederland", antwoordt ze lichte
lijk verbaasd. "Ik denk dat er ge
noeg mogelijkheden voor ons zijn
om ook in andere landen op te tre
den".
composities te maken. Daarom
geef ik liever mijn interpretatie van
een al bestaand nummer. Iets naar
je eigen hand zetten, dat is ook al
een hele uitdaging. Of ik zing iets
dat voor mij geschreven is".
Dream
In januari verschijnt, als alles
meezit, de eerste LP van Santing.
(In Nederland waarschijnlijk uitge
bracht door Megadisc, distributie
voor de rest van de wereld heeft
Welke noemer? Na een korte
pauze antwoordt de zangeres dat
ze dat eigenlijk niet kan zeggen.
"Bovendien", zo vervolgt ze, "is
dat mijn job niet. Ik wil ook hele
maal niet dat het mijn job is. Waar
om zou ik mezelf dwingen om een
afstandelijke, relativerende hou
ding aan te nemen, zo'n houding
die je in staat stelt om te zeggen:
dat is nou typisch...".
"Maar", zo besluit ze deze korte
uiteenzetting, "als ik mijn muziek
dan per se zou moeten benoemen,
Popsong tegen drugs
LONDEN (AP) - De jongste uiting
van de liefdadigheidspop richt zich
na de honger en de armoede met
ingang van dinsdag op de bestrij
ding van de drugs. Thompson
Twins, Elton John, Dire Straits,
Matt Bianco, Duran Duran, David
Bowie en vele anderen slaan de
handen in elkaar in het liedje 'Mu
sic Change the World' om de jeugd
ervan te doordringen dat het ge
daan moet zijn met het drugge
bruik.
De opbrengst van het als video
clip uitgebrachte nummer is be
stemd voor de Young Men's Chris
tian Association. De tekst en mu
ziek van het liedje zijn geschreven
door de 8-jarige Australische scho
lier Brendan Woithe.
Lorca-manifestatie
AMSTERDAM (ANP) - In theater
De Balie in Amsterdam wordt van
10 tot en met 14 september een
Lorca-manifestatie gehouden. Fe-
derico Garcia Lorca, schrijver,
dichter, tekenaar en componist,
werd aan het begin van de Spaanse
Burgeroorlog, nu vijftig jaar gele
den, omgebracht. Behalve lezingen
en dansen zal op 11, 12 en 13 sep
tember de tragicomedie van Don
Cristobal en Dona Rosita worden
opgevoerd. Ian Gibson, de uit Ier
land afkomstige en nu in Spanje
wonen biograaf van Lorca houdt
op 14 september een lezing. De ma
nifestatie is georganiseerd door de
Stichting Literaire Acitiviteiten
Amsterdam en wordt geopend
door de Spaanse ambassadeur in
Nederland.
UTRECHT - Vastberadenheid en
zelfspot: Steven Pekelharing.
Rondrijdend in een oude toef bus
verleent hij zijn diensten aan thea
tergroepen, die hij daarmee een
hoop kopzorg bespaart. Hij signa
leerde dat de acteurs elke keer op
zoek zijn naar de goedkoopste
technici, het goedkoopste busje en
het goedkoopste eethuisje, op zoek
dus naar het ei van Columbus. Hij
dacht: als ik ze het ei aanbied hoe
ven ze er niet meer naar te zoeken.
Sinds hij op 17-jarige leeftijd het
Overijsselse dorpje Nijverdal ver
ruilde voor Utrecht is er heel wat
gebeurd in zijn leven. De smaak
van het theater kreeg hij te pakken
door de voorstellingen van Vios in
het plaatselijke openluchttheater.
In de stad met 45 professioneel
opererende theatergroepjes con
stateerde hij dat groepen hoge on
kosten moeten maken om vrijwel
voor niets te kunnen spelen.
„Ik dacht ze te kunnen helpen
door ze tegen betaling van een ho
norarium een theaterbus beschik
baar te stellen. Daarin is ruimte
voor vervoer van decors, er zijn
eettafels, die ook als bedden kun
nen dienen en er is een compleet
ingerichte keuken. Ik ben de
chauffeur en ik zorg voor het eten.
Bovendien verzorg ik de techniek
in het theater. Niet voor niets ben
ik van huis uit theatertechnicus".
Voor 4500 gulden kocht Steven
een afgedankte bus van de ver
voersmaatschappij Centraal Ne-
MOSKOU (AP) - Het Russische
'64' heeft een ge:
van de memoires van Vladi-
Nabokov gepubliceerd en de
•gjooit verguisde auteur als een mees
eer op het gebied van taal en meta
foren bestempeld. Nabokov stierf
negen jaar geleden.
De publicatie van het 2.000 woor-
•r'den tellende deel van Nabokov's
'l memoires lijkt onderdeel van een
onderhuidse verandering in het
"Russische culturele leven, waarin
®!xie rehabilitatie van eens door de
-autoriteiten verguisde auteurs op
gang komt.
Aangemoedigd door de naar hun
^gevoel toegeeflijker houding van
de autoriteiten ten aanzien van het
van Nabokov heeft de redac-
Jtie van schaaktijdschrift '64' beslo
eten als eerste iets van Nabokov te
publiceren, aldus een welingelich-
|te bron.
Gekozen werd voor een 'veilig'
thema: schaken, een van Nabo-
kovs favoriete onderwerpen. Aan
vankelijk ondervond de redactie
nogal wat problemen bij het vin
den van een beroemde Russische
schrijver die zich over het voor
woord zou willen buigen.
Uiteindelijk werd het excerpt in
de augustusuitgave van '64' gepu
bliceerd met een uitermate loven
de inleiding van de populaire dich
ter Fazil Iskander. Het betreft een
gedeelte uit het in 1974 onder de
Engelse titel 'Look at the Harle
quins' gepubliceerde boek, dat
aanvankelijk in 1954 in het Rus
sisch was uitgegeven.
In dit verhaal worden de laatste
dagen van Nabokov in Parijs be
schreven voordat hij met zijn fami
lie in 1940 naar de VS vertrekt. Zijn
pogingen om een ingewikkeld
schaakprobleem op te lossen z\jn
Steven Pekelharing,
mobiele eenheid
voor het theater
door
Joh. m. Pameijer
derland, die 670.000 kilometers
achter de wielen had. Maar bussen
zijn pas bij anderhalf miljoen kilo
meter afgeschreven. Hij kon dus
even voort. Vrienden hielpen hem
bij de ombouw van het vehikel, dat
nu, ingekort, dienst doet als een
volledig ingerichte theaterbus,
waarin gegeten, geslapen, gesch
minkt en vervoerd kan worden. In
middels heeft Steven er zijn geïn
vesteerde kosten bijna mee terug
verdiend.
„Ik begon met theater te werken
in de tijd van het Festival of Fools.
Een psychologische test destijds
had al uitgewezen, dat ik een
dienstverlenend mens ben, die om
gang met anderen belangrijk vindt.
In die zin is wat ik nu doe ideaal:
de techniek in combinatie met
theatermaken".
„Ik ben in de techniek gerold via
het Utrechtse Muziekcentrum Vre-
denburg, waar ik aanvankelijk als
koffiejongen en kaartjesscheurder
werkte. Zo kon ik doorstromen
naar de lichttechniek. In het thea
ter leer je omgaan met spots. Dat
deed ik één jaar: USO (Utrechts
Symfonie Orkest), jazzconcerten,
pop. Dat laatste met die lichtflitsen
is heel vervelend".
Youp van 't Hek
„Vanuit Vredenburg heb ik een
jaar met Cabaret de Nar rondge
reisd. Tegenwoordig is dat Youp
van 't Hek. Dat betekent 150 keer
dezelfde voorstelling. Terwijl ik
graag improviseer. Youp had toen
een speelgoedbeertjc in zijn voor
stelling. Dat zette ik na afloop er
gens neer en soms werd dat verge
ten. Daar zat je in de volgende
schouwburg om verlegen. Het is
wel gebeurd dat ik voor de voor
stelling bjj de buren aan de over
kant van het theater een beertje
ben gaan lenen om Youp zijn voor
stelling niet in 't honderd te laten
lopen".
een allegorie voor de moeilijkhe- „Toch kwamen we tot de conclu-
den die hij ondervond om uit het sie dat Youp andere eisen aan een
door de Duitsers bezette Parijs technicus stelde dan ik hem kon
weg te komen. geven. Het organiseren van spekta-
Steven Pekelharing: „Ik ben een dienstverlenend
Wladimir Nabokov. (archieffoto)
kels lag me beter. Eén keer heb ik
de Amsterdamse Kleine Komedie
afgehuurd en veertig artiesten op
het podium gezet. Om vijf uur heb
ik voor die veertig man staan ko
ken. Ik had ze vanuit alle hoeken
bij elkaar gescharreld, rond een
travestiegroep uit Groningen".
„Toen ben ik ook begonnen met
een theatercontactorgaan in
Utrecht, omdat ik merkte dat ie
dereen langs elkaar heen werkte.
Zo is ook dat idee met die bus ont
staan. Mijn bedrijfje heet 'Othello'.
Ik dacht dat ik daar best duizend
gulden per maand mee kon verdie
nen. Dat maakte me onafhankelijk
van uitkeringen".
„In het verleden heb ik van alles
gedaan: technische klusjes, men
sen van Schiphol halen en bren
gen, affiches plakken, folders uit
delen. Ik ben zelfs nog even bar
keeper geweest in het jazzcafé De
Tor in Enschede. Zo raak je van al
le markten thuis. Bovendien kan ik
aardig koken en ik slaag er prima
in om op korte termijn levensmid
delen in te slaan voor een maaltijd,
die een paar uur later moet staan te
dampen. Die eigenschappen kun je
allemaal verenigen met de theater
bus".
„Ik kan de bus voor honderd gul
den per maand stallen in Maarsse-
veen en ik rij er zo'n zestiendui
zend kilometer per jaar mee. Afge
lopen twee jaar heb ik een kinder
theatergroep gereden. Vorig jaar
zomer vervoerde ik een Japanse
theatergroep door Europa. Ik had
ze leren kennen tijdens een thea
terfestival op Terschelling. Met ne
gen mensen en twintig kubieke
meter decor ging het van Keulen
tot Marseille. Afgelopen voorjaar
had ik De Hef, een Rotterdams
project. In Utrecht heb ik inciden
teel nogal wat groepen gereden.
Maar er wordt nog niet echt veel
gebruik van gemaakt".
„Deze zomer heb ik een paar ver
zoeken moeten weigeren, omdat ik
zelf die veertig voorstellingen in
openluchttheaters van „Botavoski
Kinzai" heb georganiseerd en
waarmee ik vandaag en morgen te
rug ben in Nijverdal. Ik had de bus
zelf nodig voor het vervoer van
veertien acteurs en al de decors
langs veertig openluchttheaters in
Nederland. Maar daarna ben ik
weer volop beschikbaar."
AMSTERDAM (ANP) - Na gerui
me tijd van inspanningen is deze
week het Pensioenfonds voof de
mime opgericht. Het bestuur
wordt gevormd door drie leden na
mens de werkgeversorganisatie
Mimecombinatie en drie namens
de Kunstenbond FNV. Dit heeft de
kunstenbond vandaag meege
deeld. Het voorzitterschap en vice-
voorzitterschap wisselen jaarlijks
tussen een vertegenwoordiger van
de werkgevers- en een vertegen
woordiger van de werknemersor
ganisatie. De eerste voorzitter is
kunstenbondvoorzitter Hans Bos
winkel.
Mimecombinatie en kunsten
bond hebben al een tijd gezamen
lijk geijverd voor het tot stand ko
men van een pensioenregeling
voor de mime. De enige barrière
die daarvoor nog bestond was het
ontbreken van de financiële mid
delen waaruit de gesubsidieerde
mimegezelschappen hun werkge
versaandeel konden bekostigen.
Sinds het ministerie van Sociale
Zaken kort geleden bekend maak
te vijf procent van de loonsom van
de mimegezelschappen daarvoor
beschikbaar te stellen is een be
langrijke stap gezet bij het nemen
van die barrière. De vijf procent is
weliswaar lang niet genoeg om het
werkgeversaandeel in de pensioen
premie te bekostigen, maar het
overleg wordt op dit punt thans
met het ministerie van Welzijn,
Volksgezondheid en Cultuur
voortgezet, aldus de kunstenbond.
Reeds eerder bereikten Mime
combinatie en Kunstenbond FNV
overeenstemming over de inhoud
van het pensioenreglement.
1(1) Sing our own song - UB
40
2 2) Ti sento - Matia Bazar
3(3) Holiday rap - MC Mi-
ker G DJ Sven
4 4) Who's Johnny - El De-
barge
5(7) Sweet freedom - Mi
chael McDonald
6(5) Nasty - Janet Jackson
7 (8) Let's go all the way -
Sly Fox
8 (12) Move closer - Marilyn
Martin
9(6) Papa don't preach -
Madonna
10 (16) The lady in red - Chris
de Burgh
11 (20) Every beat of my heart
- Rod Stewart
12 (34) The way it is - Bruce
Hornsby the Range
13 (14) What have I done for
you - King MC
14 (10) Lessons in love - Level
42
15 9) The edge of heaven -
Wham
16 (22) Borrowed love - SOS
Band
17 (17) Dancing on the ceiling
- Lionel Ritchie
18 (15) Hunting high and low -
Aha
19 (11) My favourite waste of
time - Owen Paul
20 (13) Close to perfection - Mi-
quel Brown
21 (26) Poaranoimia - The Art
of Noise
22 (30) The final countdown -
Europe
23 (40) I want to wake up with
you - Boris Gardner
24 (19) I can't wait - Nu Shooz
25 (18) Disco samba - Two
Man Sound
26 La France - BZN
27 (31) Oh people - Patti La-
belle
28 (25) Higher love - Steve
Winwood
29 (24) Happy hour - The Hou-
semartins
30 (32) Dreamtime - Daryl
Hall
31 Bolero - Fancy
32 (23) Too good to be forgot
ten - Amazulu
33 (27) Falling in love - Miami
Sound Machine
34 (21) Fight for ourselves -
Spandau Ballet
35 (38) Ratsmodee - Danny de
Munck
36 (37) Do ya do ya - Saman-
tha Fox
37 Hollandse rep - Haagse
Harry Hollandse-
veldse Hendrik
38 Glory of love-Peter Ce
tera
39 Waiting to see you -
Dan Hartman
40 (36) Zandvoort - Pasadena
Dream Band
