LEIDSCH
DAGBLAD
mm
HÉM
U ZOEKT WERK?
KUK EENS IN UW
Geen melding
ongeluk met
kernwapens
F.XTRA
Wetenschap zoekt mysterieus middeleeuws boek
Senaat: beperkte sancties
Schade aan
de 'Walrus'
mogelijk
150 miljoen
Demmenie
mi
1»
NU IN 65 BIOSCOPEN
AUTOHEEMSKFRK
Nederlanders steken
zich weer in schuld
Besteed 'ns één dagje van uw
vakantie bij Oase, om de volgende
12 V2 jaar lekker te slapen!
M
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1986
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 38089
GRONINGEN (GPD) - Waar komt
het middeleeuwse getijdenboek
vandaan, dat afgelopen maandag
het onverwachte hoogtepunt
vormde van de tv-uitzending Tus
sen Kunst en Kitsch? Wie maakte
de fraaie miniaturen en wie was
Brecht Johan Beertsoens, (of
Bertszoon) die op de laatste pagina
als de oorspronkelijke eigenaar
wordt genoemd?
Maar eerst en vooral: wie is de
geheimzinnige mevrouw, die het
kostbare kunstwerk tijdens de op
namen in het Groninger Museum
door de verraste AVRO-experts
liet taxeren, om vervolgens met
boekje en al weer in de anonimiteit
te verdwijnen?
„Alleen als we het antwoord we
ten op die laatste vraag is er een
kans dat we de overige raadsels
kunnen oplossen", zegt dr. J. M. M.
Hermans van de vakgroep Mediae-
vistiek van de Groninger Universi
teit.
Sinds afgelopen dinsdag heeft
deze handschriftkundige in span
ning, maar tot nu toe vergeefs, ge
wacht op een berichtje van de ge
heimzinnige Groningse, van wie al
leen bekend is dat ze in de stad
woont, het boekje van haar moeder
heeft geërfd en naar schatting tus
sen de 30 en 40 jaar oud is.
Dat neemt niet weg, dat alles wat
zich in Nederland met midde
leeuwse handschriften bezighoudt
al intensief met de kwestie bezig is.
En niet alleen in Nederland. Zo
heeft prof. James Marrow van de
universiteit van Berkeley in Cali-
fornië, internationaal erkend als dè
expert op het gebied van midde
leeuwse miniaturen, al van zijn be
langstelling blijk gegeven. Voorlo
pig moeten de geleerden het echter
doen met de schaarse beelden, die
de televisie van het boekje heeft
verspreid.
Dr. Hermans bijvoorbeeld heeft
die beelden al uitvoerig bestu
deerd en zijn eerste conclusies ge
trokken. Op grond daarvan ver
moedt hij dat het boekje ergens in
oost-Nederland gemaakt is, mis
schien in Zwolle of Deventer, en
dat het 'ergens' in het toenmalige
bisdom Utrecht moet zijn ge
bruikt. Het eerste leidt hij af uit de
voor oost-Nederland typische
randversieringen van de bladzij
den. Het tweede uit het feit, dat op
een van de getoonde bladzijden
van het kalendarium de naam van
de heilige Pontuanus prominent
voorkomt, wiens naamdag alleen
in het Utrechtse bisdom werd ge
vierd.
Dr. Hermans vermoedt, dat het
boekje afkomstig is uit de moderne
devotie-beweging van Geert Groo-
te, wiens vertaling uit het Latijn in
grote oplagen over het land is ge
gaan. Het kan dan in Deventer ver
vaardigd zijn, of in het Agnie-
tenklooster bij Zwolle. De plaatjes
kunnen weer elders gemaakt zijn,
omdat de kloosters doorgaans al
leen de katernen met de teksten le
verden. Die werden dan elders in
gebonden, waarbij een deel van de
oplage werd voorzien van bijpas
sende plaatjes.
Welke meester de miniaturen ge
tekend heeft zou prof. Marrow wel
licht kunnen zeggen. Hij heeft ge
vraagd afbeeldingen te sturen voor
nader onderzoek. Maar buiten wat
videoplaatjes zijn er geen afbeel
dingen beschikbaar.
Vast staat wel, dat het geheim
zinnige getijdenboek nooit eerder
in handen van hedendaagse weten
schappers is geweest. In een kaart
systeem in Leiden worden name
lijk de gegevens van alle bekende
middeleeuwse handschriften be
waard en de naam van Brecht Jo
han Beertsoens komt daar niet in
voor.
De nieuwsgierigheid van de ge
leerden is er uiteraard alleen maar
groter door geworden. Waarom de
Groningse vrouw tot nu toe ano
niem wil blijven is niet duidelijk.
ROTTERDAM (GPD/ANP) - De
brand van afgelopen donderdag
aan boord van de Walrus-onder
zeeër blijkt het hart van het schip
te hebben getroffen, waar de gea
vanceerde elektronische appara
tuur staat opgesteld. „Dat is de gro
te pech, waardoor de schade kan
oplopen tot 150 miljoen gulden",
verklaarde ir. Eijsker, directeur
van de Rotterdamsche Droogdok
Maatschappij, waar de onderzeeër
wordt afgebouwd.
Het voorschip met onder meer
de torpedo-ruimte en het achter
schip met de machinekamer,** die
door waterdichte schotten van het
middenstuk zijn gescheiden, heb
ben geen schade geleden. Ir. Eijs
ker: "Gelukkig is niet de hele boot
afgebrand. Behalve het door de
brand getroffen bovengedeelte van
het middenschip heeft het alleen
het daaronder liggende dek, met
onder andere de bemanningsver-
blijven rook- en waterschade opge
lopen".
De brand betekent dat de ge
plande proefvaart van de Walrus
volgend jaar april wordt uitgesteld.
Voor Hollandse Signaal in Hen
gelo betekent de brand een mee
valler. De meeste apparatuur die is
verwoest, kwam uit deze fabriek
en zal dus nogmaals moeten wor
den geleverd. De RDM is voor dit
soort calamiteiten verzekerd.
Man verdronken
bij redden schaap
LEIDEN - Een 62-jarige man uit
Wassenaar is gisteravond overle
den toen hij trachtte een schaap uit
een sloot te trekken nabij de Dob-
bendreef in Leiden. De man kreeg
tijdens zijn poging om het schaap
te redden vermoedelijk een hartin
farct.
Familieleden van de Wassenaar-
der, die in de Stevenshof wonen,
misten de man na verloop van tijd
en* gingen naar hem op zoek. Toen
ze Wassenaarder vonden was hij al
overleden. Eerste hulp baatte niet
is nu ook
geautoriseerd
voor: Personal
Computers
WENEN (AP) - De Vernigde Staten en de Sowjet-Unie
wijzen een meldingsplicht voor ongelukken met kernwa
pens af. De twee supermachten stemden gisteren in We
nen wel in met een verplichte melding van kernongeluk
ken en van 'gewone' ongelukken op militaire bases.
In Wenen werd gisteren een confe
rentie afgesloten van het VN-
atoombureau (IAEA), waaraan
door 62 landen werd deelgenomen.
De bijeenkomst werd gehouden
als reactie op het kernongeluk in
Tsjernobil in april. Aanvankelijk
zag het er naar uit dat slechts over
een de melding van ongelukken in
kerncentrales zou worden gespro
ken, r
in kernonderzeeërs of satellieten
met nucleaire onderdelen.
In een ander ontwerpakkoord
zijn voorstellen gedaan voor het
verlenen van financiële, techni
sche en medische assistentie aan
landen die door een kernongeluk
worden getroffen. De twee akkoor
den worden op de speciale IAEA-
conferentie op 24 september ter
r de meeste deelnemende goedkeuring voorgelegd
BRUSSEL (ANP) - Bloemisten uit Gent hebben de Grote Markt
sel bedekt met een grandioos bloementapijt van 550.00 begonia's en nog
eens 15.00 dahlia's. Het karwei is in 300 manuren geklaard.
landen bleken ook een meldings
plicht te willen invoeren voor on
gelukken met kernwapens. Als re
den voor hun afwijzing noemden
zowel de VS als de Sowjet-Unie
'een mogelijke aantasting van hun
veiligheid".
Frankrijk, een van de andere lan
den die over kernwapens beschik
ken, liet zich over de meldings
plicht niet uit, maar de VS, Groot-
Brittannië en China stelden voor
het al dan niet verstrekken van in
lichtingen over ongelukken met
kernwapens op basis van vrijwil
ligheid te laten geschieden en van
geval tot geval te bekijken.
Overeenstemming was er wel
over een meldingsplicht van 'onge-
Brus- lukken te land, ter zee, in de lucht
de
112 leden. Tot die datum wordt de
inhoud van beide akkoorden ge
heim gehouden.
De ziekte aids als dramatisch gegeven
MEESLEPEND ONTI
RO
EREND SPECTACULAIR
NIEUWE vestiging;
LAM ME NS CHANS WEG 128 'VfUV.
de ruimte', zoals in een ont
werpakkoord is gesteld. Volgens
een dergelijk akkoord zouden re
geringen verplicht worden gesteld
andere landen uitgebreid op de
hoogte te brengen van ongelukken
Demmenie
Computers vStL.
Wisselend bewolkt
Vandaag wisselende bewolking en
vrijwel overal droog. Middagtempera-
tuur omstreeks 20 graden. Matige zuid
westelijke wind, aan de kust nu en dan
krachtig (kracht 6). Ook morgen en in
het begin van de volgende week blijft
het wisselend bewolkt, maar er kan
dan af en toe een bui vallen. Het kwik
blijft in de middaguren op 19 graden
steken.
17 augustus
Zon op 6.26, onder 21.00 uur. Maan op
20.32, onder 2.26 uur.
Hoogwater in Katwijk om 1.34 en 14.20
uur, laagwater om 9.57 en 22.10 uur.
18 augustus
Zon op 6.27, onder 20.58 uur. Maan op
21.01, onder 3.47 uur.
Hoogwater in Katwijk om 2.38 en 15.16
uur, laagwater om 11.06 en 23.09 uur.
DEN HAAG (ANP) - In de eerste
helft van dit jaar hebben particulie
ren voor 4,3 miljard gulden aan le
ningen opgenomen. Dat is achttien
procent meer dan in die periode in
1985. Sinds 1979 is de kredietverle
ning niet meer zo hoog geweest.
Economische Zaken heeft dit gis
teren bekend gemaakt.
Aan doorlopende kredieten en
persoonlijke leningen is voor 3,8
miljard gulden opgenomen. Bij de
gewone leningen bedroeg de stij
ging 22 procent, bij het doorlopend
krediet dertien procent. Bijna een
half miljard gulden is geleend via
het huurkoopsysteem, dat dealers
Geen krediet Peru
WASHINGTON (UPI) - Omdat Pe-
ru in gebreke is gebleven bij het
terugbetalen van zijn schulden
heeft het Internationaal Monetair
Fonds (IMF) het land gisteren uit
gesloten van het opnemen van kre
diet. Peru kan door dit besluit
waarschijnlijk nergens meer geld
kan lenen, ook niet bij commercië
le banken. Peru is het vijfde land in
de geschiedenis van de IMF dat
zijn kredietrechten verliest.
van autofabrikanten hanteren. Dat
is een stijging van 24 procent.
De totale Teenschuld' van de Ne
derlandse huishoudens is nu geste
gen tot 11,8 miljard gulden.
Leiden bouwt
stalen huizen
(Van
r verslaggevers)
LEIDEN - Leiden gaat een voor
Nederland uniek nieuwbouw
project verwezenlijken. In de
woonwijk Stevenshof worden
110 koopwoningen gebouwd
met stalen wanden. De prijs is
lager dan die van vergelijkba
re woningen, terwijl de kwali
teit volgens de ontwerper - de
Voorhoutse architect Fons Ver-
heijen - beter zal zijn. Door af
wijkingen in materiaal, kleur
en vorm zullen de woningen
een blikvanger worden in de
verder nogal eentonige nieuw
bouwwijk.
De woningen zullen voor een
groot deel worden opgetrokken
uit geprefabriceerde elemen
ten. Dat wil zeggen dat deze
huizen grotendeels worden ver
vaardigd in de fabriek en straks
kant en klaar op de bouwplaats
arriveren, (zie pagina Leiden)
Reagan kan stappen tegen Zuid-Afrika niet meer stoppen
WASHINGTON (UPI/Rtr.) - De
Amerikaanse Senaat heeft gisteren
een voorstel aangenomen om be
perkte strafmaatregelen te nemen
tegen Zuid-Afrika om dat land te
dwingen het apartheidssysteem af
te schaffen. Verdergaande voor
stellen van de Democratische af
gevaardigden werden in de door
Republikeinen gedomineerde Se
naat verworpen. President Reagan
is tegen sancties.
De uitslag van de stemming over
het pakket maatregelen was 84
voor en 14 tegen. Het gaat om het
beperken van nieuwe Amerikaan
se investeringen in Zuid-Afrika,
het intrekken van de landingsrech
ten van de Zuidafrikaanse lucht
vaartmaatschappij, verbod op de
invoer van staal, landbouwproduk-
ten, kolen, textiel en het beperken
van nieuwe leningen.
Het Huis van Afgevaardigden
heeft al eerder voor sancties ge
stemd. Hierdoor is het vrijwel ze
ker dat het voltallige Congres vol
gende maand na I
zal instemmen met sancties.
Eerder tijdens het debat werd
een motie verworpen die in het
Huis van Afgevaardigden was aan
genomen. Daarin werd opgeroe
pen tot een bijna volledig han
delsembargo en de volledige terug
trekking van alle Amerikaanse be
drijven uit Zuid-Afrika.
De verschillen tussen de moties
van het Huis en de Senaat moeten
worden gladgestreken tijdens ver
der overleg en worden goedge
keurd in nieuwe stemmingen vol
gende maand voor het wetsvoor
stel naar president Reagan kan
worden gestuurd. Mogelijk dat
president Reagan zijn veto erover
uitspreekt. Maar in het Congres i
voorstellen zo'n veto ongedaan kan
worden gemaakt.
Defensiebegroting
Ook op ander terrein heeft de
Amerikaanse president gisteren te
genslag te verwerken gekregen. Op
de laatste dag voor zijn reces keur
de het Huis van Afgevaardigden
nog een defensiebegroting goed
waarin belangrijke beperkingen
zijn aangebracht in de plannen van
Reagan ten behoeve van de wapen-
beheersing.Onder meer worden al
le kernproeven voor een jaar ver
boden.
In totaal trekt het Huis voor de
fensie 286 miljard dollar uit, Rea
gan wil 320 miljard hebben.
Tv /iJUlJ®...
V.-\v,ci> dd&L Slaapkamer Speciaal/aken
BLK1SWIJK Hoefweg 137. tol.01892-16472. SMKDKKCHT U-eghwaterstraat 23'
LKIDSCHKNDAM Winkelcentrum "laeidsonhage" Weigelia 8-11. tel.070-271769.
CAPKLLK A/I) IJSSKL l.vlantsehaan 4 tel.010-4.r>l7H9. DIKMKN Meubelprnm
tel. 01840-20066.
nadeOpdeSniep
I Neem nu een abonnement en beslis zelt hoe u belaaitiT
per maand 22.70 per hall jaar 134,90
(alléén mogelijk met automatische betaling) q per jaar 256.90
per kwartaal 67.45uw voorkeur
De eerste 2 weken krijgt u de krant natuurlijk gratis in de bus!
Naam:
Straat:
Postcode/Plaats
Telefoon
controle bezorging)
