Televisie toegelicht
Zenderpark
Nederland 3
niet op
tijd klaar
Series op
NCRC-tv
slaan aan
PAGINA 18
RADIO-TV
DONDERDAG 14 AUGUSTUS 1986
van stad en land. Vandaag: Zaanse Schans
NOS
17.30 Journaal
AVRO
17.40 Paspesies, Leoni Jansen leest voor uit pren
tenboeken en praat met kinderen
EO
19.15 Het zomerkamp, tv-film over drie jongeren
die deel nemen aan een zomerkamp in Cali-
fornië
19.45 De Kauwgomballenboom, liedjes gezongen
door Elly en Rikkert
NOS
20.00 Journaal
EO
20.28 - Documentaire over vluchtnabootsters
20.52 - Documentaire over de gevolgen van re
gen voor dieren in Kenia
21.40 Marskramers, verslag van een conferentie
van evangelisten in Amsterdam
22.00 Shiroe Ladonai Chadash, programma over
het werk van een voorzanger in de Joodse ge
meente. M.m.v. Asher Heinowitz, voorzanger
in Jeruzalem en Loek van der Leeden, piano
22.25 De open cirkel, praatprogramma over de be
tekenis van seksualiteit in het huwelijk,
(herh.)
NOS
23.20 Journaal
23.25 Nieuws voor doven en slechthorenden
VRIJDAG
NOS
09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
AVRO
15.00 SchwarzWaldkliniek, Duitse serie. Afl.: Ge
weld in het geding. Astrid Funkel wordt op
weg naar huis door twee jonge mannen over
vallen. Ze weigert iedere medewerking bij de
ondervraging door de recherche
15.15 Hersengymnastiek -Een radio programma op
televisie, spelprogramma. Presentatie: Lex
Braamhorst en Gerard Sonder
15.45 Country Camera, zevendelige natuurserie
van Simon King over de West Country. (2)
16.10 Mensen zoals jij en ik, serie korte verhalen
met Kees Brusse in de hoofdrol. 1. Schilderen
in Ierland. 2. Een vriendendienst. 3. De
trouwgetuige
17.05 Ik zag twee beren, kinderprogramma
17.20 Ontdek je plekje, serie over de schoonheid
18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden
18.20 Paspoort voor Turken
18.30 Sesamstraat
19.00 Journaal
VOO
19.12 A very delicate matter, gedramatiseerde do
cumentaire uit 1983 over geslachtsziekte.
Kristin, leidster op een zomerkamp, gaat met
één van haar medewerkers naar bed. Wan
neer zij ontdekt, dat zij daarbij een geslachts
ziekte heeft opgelopen, durft zij het niet te
bekennen aan haar vaste vriend. De gevolgen
zijn dramatisch...
20.00 The Georg Baker Selection op Hawaï,
(herh.)
20.35 Nederlanders Overzee, documentaire over
het schip 'De Liefde' dat in de zestiende eeuw
zwaar gehavend Japan bereikte
21.25 Labyrinth, popmuziek uitgevoerd door het
Rotterdams Phiharmonisch Orkest o.Lv. Ro
gier van Otterloo
NOS
22.30 Journaal
22.45 Nieuws voor doven en slechthorenden
VRIJDAG
KRO
10.00 Eucharistieviering vanuit Mechelen in Bel
gië
11.00 Einde
NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
RVU
17.00 Hoor je me?, serie over coma. Afl. 3: Artsen,
verpleegkundigen en zielzorg
NOS
17.30 Studio Sport: W.K. Hockey vanuit Amstel
veen en W.K. Zwemmen vanuit Madrid
definitief afscheid moeten nemen
00.25 Tagesschau
00.30 Nachtgedanken, beschouwing
door Hans Joachim Kulenkampff
18.00 Tik Tak, kleuterprogramma,
(herh.)
18.05 Plons, kinderserie, (herh.)
18.10 De Snorkels, tekenfilm.
18.30 Doorzetters (The Winners),
achtdelige Australische serie
jeugdfilms. 19.20 Kwizien, tips voor
koken en lekker eten. Vandaag:
Soufflé glacé en méringue. (herh.)
19.40 Mededelingen en programma-
overzicht
19.45 Journaal
20.10 Kunst-zaken
20.20 Dempsey en Makepeace, En
gelse politieserie.
21.10 Panorama. Zwarte ellende, do
cumentaire over het feit dat er in
Amerika steeds meer zwarte vader
loze gezinnen voorkomen. Zij vor
men een ontwrichting van de zwar
te maatschappij en leiden tot een
steeds grotere agressie
22.00 Hotel, Amerikaanse serie.
22.45 Journaal en Coda: Nachtigall
van Mendellsohn door het BRT-
koor o.l.v. Vic Nees
10.00 Heute
10.03 Dalli Dalli, spelprogramma
11.35 Titel, Themen, Temperamente
12.10 Gesundheitsmagazin Praxis
12.55 Persoverzicht
13.00 Tagesschau
13.15 (S) Teletekst
13.30 Einde
14.40 (S) Teletekst
15.00 Claire, Engelse serie.
15.50 Tagesschau
16.00 Der Ring der Zarentochter,
poppenspel naar een Russische le
gende
16.35 Schau Dich nicht um, uns folgt
ein Pferd! Tsjechische speelfilm.
Regie: Jiri Hannibal
17.45 Tagesschau
WDR
17.55 Hier und Heute
10.00 Eucharistieviering vanuit de
O.L. Vrouw van Hans wij k-parochie
in Mechelen
15.30 Eurogalia-stoet in Tielt, repor
tage van deze stoet met poppen van
na-oorlogse prominenten.
16.15 This is Elvis. Gedramatiseerde
documentaire uit 1981 over het le
ven van Elvis Presley.
17.55 Journaal
18.00 Mededelingen van de ONEM
18.15 Ciné vacances, gevarieerd kin
derprogramma met Nils Holgers-
son; Dare, Dare Motus en de Smur
fen
19.00 Ce soir, regionaal magazine
19.30 Journaal
20.00 Le grand restaurant, Franse
speelfilm uit 1966 van Jacques Be-
snard. Met: Louis de Funès, Ber
nard Blier e.a. Tijdens een diner
verdwijnt er een Zuid-Amerikaans
staatshoofd. De politie verdenkt de
restauranteigenaar van kidnapping
21.25 Elia Kazan, outsider. Portret
van deze Amerikaanse regisseur
22.20 Laatste nieuws
10.55 Viering van Maria Tenhemelop
neming
12.10 Einde
18.20 Königlich Bayerisches Amtsge-
richt. Afl.: Der anonyme Brief.
18.56 Programma-overzicht
19.00 Heute
19.30 Dalli Dalli. Een spelprogramma
21.00 Gesundheitsmagazine Praxis:
Reportage over alternatieve ge
neesmiddelen
21.45 Heute-journal
22.10 Was nun, Herr Brandt? Klaus
Bresser interviewt SPD-voorzitter
Willy Brandt
23.10 Karl Böhm dirigiert Mozart. De
Wiener Philharmoniker o.l.v. Karl
Böhm, m.m.v. Maurizio Pollini, pia
no. Werken van Mozart. 1. Piano
concert in A gr.t KV 488.2. Symfo
nie nr. 38 in D gr.t. KV 504 (Praag
se)
00.05 Heute
VRIJDAG
10.00 Zie Duitsland 1
13.15 (S) Teletekst-overzicht
13.30 Einde
14.45 Programma-overzicht
14.50 Heute
14.55 Neues vom Rauber Hotzen-
platz. TV-film naar het boek van
Otfried Preussler. Aansl.: Heute-
Schlagzeilen
16.30 Freizeit...und was man daraus
machen kann. 1. Entdecken Sie Lu
xemburg. 2. Glimmer und Lack,
Strass und Nieten. 3. Gartentip:
Wasser im Garten
17.00 Heute. Aansl.: Aus den Lan-
dern, regionaal nieuws
17915 Tele-Illustrierte. Actualiteiten,
sport en amusement. Aansl.: Heu-
te-Schlagzeilen
17.45 Das Traumschiff, vakantiever
halen op zee.
19.00 Aktuelle Stunde, regionaal ma
gazine met nieuws en sport
19.45 Raamprogramma van de regio
nale studio's
20.00 Tagesschau
20.15 (ZW) Der Unsichtbare Agent
(The invisable man's revenge),
Amerikaanse speelfilm uit 1944 van
Ford Beebe met Jon Hall, Alan
Curtis, Evelyn Ankers e.a. De dood
gewaande Griffin gaat naar Enge
land om zijn deel op te eisen van
een diamantmijn. Al spoedig moet
hij op de vlucht voor de politie. Ten
koste van alles wil hij zijn doel be
reiken
21.30 Amerika literarisch. Ed
McBain, filmportret van de Ameri
kaanse schrijver Ed McBain
22.25 Reisewege zur Kunst, serie re
portages. Vandaag: Denemarken -
Van Hamletslot tot Louisiana
23.10 (ZW) Invalidendom (Hotel des
Invalides), Franse korte film uit
1951 van Georges Fraqju
23.30 Laatste nieuws
18.10 Fame, serie. Afl.: Come on, co
me all
19.00 Journaal en weerbericht
19.35 London plus
20.00 Tops of the Pops
20.30 Eastenders
21.00 Bodymatters, informatieve se
rie. Afl.: You've got a nerve
21.30 Sharon and Elsie, serie
22.00 Journaal, regionaal nieuws en
weerbericht
22.30 The Thornbirds, serie met Ri
chard Chamberlain in de hoofdrol
00.05 What makes an animal smart?
00.55 Weerbericht
07.00 Teletekst
07.50 Breakfast Time
10.20 Dudley Do-right, kinderpro
gramma
10.25 Silas, Duitse kinderserie
10.50 Newsround special delivery,
jeugdjournaal
10.55 Bullwinkle and Rocky
11.00 Why don't you...?, kinderpro
gramma.
11.25 Bullwinkle and Rocky
11.30 Play School
11.50 Golf - Benson and Hedges toer-
14.00 Journaal, regionaal nieuws en
weerbericht
14.30 Hockey cokey
14.45 Golf - Benson and Hedges toer-
WDR
18.14 Mein Freund Winnetou, serie.
Afl.: Gequaltes Volk
18.40 Neues von Gestern: 1955
19.00 Detektivbüro Roth, serie. Afl.:
Verwundetes Herz.)
19.57 Heute im Ersten
20.00 Tagesschau
20.15 5 Ringe unterm Hakenkreuz.
De Olympische zomerspelen van
1936 in Berlijn
21.00 Der 7. Sinn
2L03 Die Krimistunde: Geschichten
für Kenner
22.00 Titel, Thesen, Temperamente,
cultureel magazine
22.30 Tagesthemen, aktualiteiten
23.00 (Z/W) Erinnerung an einem
Sommer in Berlin, Duitse film van
Rolf HSdrich naar een gedeelte uit
de roman Es Führt kein Weg zu-
rück van Thomas Wolfe. In 1936
ging een jonge Amerikaanse schrij
ver, Thomas Wolfe, naar Berlijn.
Ondanks zijn sympathie voor deze
stad en haar inwoners, zou hü later
18.30 Het programma met de r
18.25 Nieuwsoverzicht ondertiteld
voor doven en slechthorenden en
weerbericht
18.30 King's Country, documentaire
over bezienswaardigheden in En
geland
Veronica zendt vanavond 'A very delicate matter', een Amerikaan
se televisiefilm over geslachtsziekte, uit. In de hoofdrollen o.a. Lori-
Man Engler en Zach Galligan. (Nederland 2,19.12 uur). (foto gpd)
Wijziging
De Evangelische Omroep zendt
donderdag de film The Human
Face of Japan (Japan tussen
werkweek en weekend) niet uit.
Daartoe is besloten omdat in de
komende dagen veel Nederlan
ders de Japanse onderdrukking
in Nederlands-Indië en hun be
vrijding daarvan herdenken.
In plaats van The human face
of Japan zal donderdag van 20.28
tot 20.52 uur een Canadese docu
mentaire over vluchtnabootsers
worden uitgezonden en van 20.52
tot 21.40 uur een documentaire
over de gevolgen van de regen
voor de dieren in Kenya.
Hersengymnastiek
Met ingang van 15 augustus zal
de AVRO gedurende zeven
achtereenvolgende vrijdagmid
dagen de televisieversie uitzen
den van Nederlands oudste ra
diospel 'AVRO's Hersengymnas
tiek'. Het programma was op 26
mei 1938 voor het eerst op de ra
dio te beluisteren.
De acht beste ploegen uit het
Hersengymnastiekseizoen op de
AVRO-radio komen in deze ze
ven tv-uitzendingen tegen elkaar
uit. Presentatoren zijn ook nu
Lex Bramhorst en Gerard zon
der, terwijl de muziekvragen ko
men van Rudy van Houten. De
eerste vijf afleveringen worden
van 15.15 tot 15.45 uur uitgezon
den; de laatste twee van 14.30 tot
15.00 uur, (Nederland 1).
De VPRO zendt vanavond (Ra
dio 4, 23.00 uur) in Het Evene
ment een portret uit van de in
januari overleden Groninger
kunstenaar en kunstactivist
Henri de Wolf. In het program
ma van Wim Noordhoek komt
de kunstenaar via historische
bandjes ook zelf aan het woord
(hij was ook een woordkunste
naar). Daarnaast hebben de ma
kers, Buddy Hermans en Lejo
Siepe, familieleden en beken
den van De Wolf geïnterviewd.
De moeder van de kunstenaar
en echtgenote Olga zullen wel
licht andere kanten van het fe
nomeen De Wolf belichten dan
Siep van de Berg, Lucebert, Bel-
campo en Jean-Paul Franssens.
De medewerking van de Gro
ninger schrijver Belcampo aan
het portret is opmerkelijk, daar
hij al jaren geen interviews
meer geeft.
Omroep Rijnland
Het onderwijsprogramma op ra
dio Rijnland besteedt vandaag
tussen 18.00 en 19.00 uur aan
dacht aan de El-Cidweek. Aan
bod komt de openingsceremonie
met reacties van studenten en
Leidenaren daarop, en een ge
sprek met B. Büch en M. Geert-
sema over hun studententijd in
Leiden.
In het programma Kunstuur
(tussen 19.00 en 20.00 uur) staat
ditmaal de BKR centraal. Daar
naast is er een portret van de or
ganist B. Bartelink.
19.00 Mission Impossible, Ameri
kaanse serie
19.45 The Thursday Thriller: Twenty
Three Paces to Baker Street, Ame
rikaanse speelfilm uit 1936
21.25 20th Century remembered:
Lord Boothby
22.00 The Travelshow
22.30 Moonlighting
23.20 Making waves C, informatieve
23.50 Newsnight, actualiteiten
00.35 Weerbericht
00.40 Open University
07.55 Open University
08.25 Einde
10.00 Teletekst
15.15 Paardesport vanuit Newbury
17.15 Golf: Benson Hedges Inter
national Open vanuit Fulford
18.30 The Tales of Wells Fargo. Stage
West
19.00 Dennis. Dennis and the Radio
set
19.30 The Flying Nun. Sister Lucky
20.00 Charlie's Angels. An Angels
Trail
20.50 A Gift to Last
21.40 The Untouchables.
22.30 Championship Wrestling
23.20 Sky Trax. Popmuziek
01.00 Closedown
VRIJDAG
08.45 Sky Trax. Popmuziek
14.15 Skyways
15.05 The best of a Country Practice
16.00 Sky Trax. Popmuziek
18.05 Europa Count Down, popmu
ziek
18.45 Weerbericht
18.50 Documentaire: Managing the
landscape
19.20 Weerbericht, world watch, en
programma-overzicht
19.30 Europa Report Special
20.00 Muziek: Rudolf Serkin plays
Schubert
21.10 Sport Reports: Athletics:
Grand Prix Zürich II
22.40 World Watch, weerbericht, pro
gramma-overzicht voor morgen en
closedown
VRIJDAG
17.30 Weerbericht en programma-
overzicht
17.35 Kinderprogramma's: Tik Tak,
Gigi
18.15 Blockbusters
18.45 News
19.00 About Anglia
19.35 Crossroads
20.00 Anything goes
20.30 Give us a clue
21.00 Knight Rider
22.00 Troubles and strife
22.30 Workout
23.00 News at ten
23.30 Wheels
OVERLEDEN - De 57-jarige Paola Welles, de in Italië geboren weduwe
van wijlen filmregisseur en acteur Orson Welles, is bij een auto-ongeluk
in de buurt van haar huis in Las Vegas in Nevada, om het leven gekomen.
Mevrouw Welles was passagier in de auto van een vriend van de fami
lie.
GRONINGEN (GPD) - Als de
nieuwe Nederlandse tv-zender
(Nederland 3) volgens plan per 1
oktober 1987 begint, zal 30 procent
van de bevolking deze niet kunnen
ontvangen. Zou per die datum de
zenderdeling ook ingaan (VARA,
KRO en NCRV op Nederland 1,
AVRO, TROS en VOO op Neder
land 2, EO en VPRO wisselend op
die twee netten en NOS en de
kleintjes op Nederland 3) dan blijft
dat deel van de bevolking een jaar
lang van een belangrijk deel van
het aanbod aan nieuws, sport en
cultuur verstoken.
Dit blijkt uit een schema van de
PTT waarop de aanpassingen van
het zenderpark genoemd staan. Al
leen de zenders Smilde en Lopik
zullen op 1 oktober 1987 aangepast
zijn voor Nederland 3. De anderen
zullen in de loop van 1988 gereed
komen met als laatste Arnhem in
december van dat jaar.
De verantwoordelijke minister,
Brinkman van WVC, heeft de NOS
toegezegd voorzorgsmaatregelen
te treffen om het zenderpark eer
der zendklaar te krijgen. Dit is vol
gens voorzitter Van den Bos van de
NOZEMA (de instantie die de PTT
de opdracht heeft gegeven om de
zendmasten aan te passen) onmo
gelijk: 'We hebben het tijdschema
zo krap mogelijk gehouden. Als we
tijd winnen, zal dat hooguit een
aantal weken zijn en zeker niet
meer dan een jaar, zoals de minis
ter wil.'
Het ministerie kon geen com
mentaar geven. We wachten op de
beslissing van Brinkman en die is
met vakantie, zegt een woordvoer
ster. De NOS wacht ook op een
seintje van Brinkman. Pervoor-
lichter Mathijsse: 'Het kost ons een
jaar om een nieuw net voor te be
reiden. Dus de minister heeft nog
ruim een maand om ons aan het
werk te zetten anders gaat Neder
land 3 in oktober 1987 niet de lucht
HILVERSUM (GPD) - De door de
NCRV aangekochte Amerikaanse
series doen het in eigen land zeer
goed. Onlangs werden in dat land
de nominaties bekendgemaakt
voor de jaarlijkse Emmy Awards,
een van de belangrijkste tv-prijzen.
Daarbij scoren de Cosby Show
(15), Cheers (11) en Hill Street
Blues (7) uitzonderlijk hoog, ter
wijl Murder she wrote, met in de
hoofdrol de van oorsprong Engelse
actrice Agela Lansbury, met 6 no
minaties werd bedeeld.
Een andere serie, St. Elsewhere,
kreeg 14 nominaties toegekend.
Deze serie brengt de NCRV vanaf
oktober ook op het scherm. De uit
eindelijke prijswinnaars worden
eind september bekendgemaakt.
0.00 Tales from the darkside
0.30 Royal college of art
1.00 That's Hollywood
1.30 Religion
10.25 Anglia news
10.28 Sesame Street
11.30 Cartoon
11.35 The Poseidon files
12.30 About Britain
13.00 Teetime at Claudia
13.10 Rainbow
13.30 Simple politics
14.00 News at one
14.20 Anglia news
14.30 Film
16.00 Take the High Road
16.25 Anglia news
16.30 Sons and daughters
17.00 Rainbow
17.15 The Moomins
17.25 Scooby Doo
17.45 From the top
Het programma van Music Box
wordt uitgezonden als TV5 niet in
de lucht is.
18.20 Sports
19.00 Le grand échiquier
21.20 Sport
22.00 Journal
22.30 L'affiche rouge, film
VRIJDAG
16.05 Le pare régional des Landes
16.30 Les enfants d'ailleurs
16.55 BZZ
17.00 Treize
17.50 Cabaret
Radio 1 na 18 uur
KRO: 18.05 Man en paard. 18.30 Da
Capo. 19.02 KRO's Country Time.
19.55 Maria ter Steeg. VARA: 20.02
Voor wie niet kijken wil. NOS: 23.00
Nieuws en mededelingen. 23.07 Met
het oog op morgen. VPRO: 00.02
VPRO's nachtleven. (00.02 Mid
night hour. 01.02 Musica Exotica.
03.02 Korte mededelingen deel 2.
05.02 Q, Q, le Q.)
Radio 2 na 18.00 uur
NCRV: 19.00 Zie Radio 1
Radio 3 na 18 uur
NOS: 18.04 De Avondspits. TROS:
19.02 Ferry Maat's Soul- en Disco
Show. 21.02 De CD en L.P. Show.
22.02 TROS Country. 23.02 Sesjun
Radio 4 na 18 uur
VPRO: 18.00 Nws. 18.02 De Bewe
ging. 20.00 Nws. 20.02 De wandelen-
Radio 5
na 18 uur
KRO: 18.10 Marktberichten. 18.15
Scheepspraat. 18.30 Uitgelezen.
NOS: 19.00 Programma voor bui
tenlandse werknemers. TELEAC:
20.30 Cursus klussen. Les 8.21.00 Ni
Hao, Chinese taal en cultuur. Les 8.
(herh.)
VRIJDAG
Radio 1 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nws. VPRO:
7.03 Het Gebouw. (Met om 7.03 Act
Mededelingen voor land- en tuin
bouw. NCRV: 13.08 Hier en Nu.
13.35 Kerk Vandaag. NOS: 14.05
Van huis uit. 15.05 Volgspot. VARA:
16.05 De Rode Draad. 17.30
Zuidelijk Afrika: Op weg naar mor
gen
Radio 2 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nws. KRO: 7.03
Het levende Woord. 7.12 Ontbyt-
show. 8.50 Pater Adri Maat. 9.03
Adres onbekend. 10.03 In antwoord
op uw schrijven. 11.03 M/V - Magazi
ne. 11.50 Pater Adri Maat. 12.03 Oos
tenrijk in van Twaalf tot twee. (13.03
Echo). 14.03 In de leunstoel. 15.03 In
de kinderschoenen. TROS: 15.30
Café chantant continu. 16.03 Neder
landse artiestenparade. 17.03 De Ne
derlandstalige top tien
Radio 3 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nws. VOO: 7.02
Ook goeiemorgen. 9.02 Goud van
oud. 11.02 Erik,de Zwart. 13.02 Rin-
keldekinkel. 15.02 De Top 40. De
veertig populairste platen van ne-
derland
Radio 4 voor 18 uur
VARA: 8.00 Nws. 8.02 Vroeg Och
tendconcert. 9.00 VARA-Klassiek:
Met om 9.00 Internationaal concert
circuit: Tage Alter Musik in Herne
1984 (1); 10.45 Muziek van nederlan-
ders; 11.30 Klassieke pianomuziek.
12.00 Lunchconcert. 13.00 Nws.
13.02 Operette. EO: 14.00 Orgelbe
speling. 14.30 Klein bestek. De pia-
nowerken v. Liszt. 15.30 Uit de
schat der eeuwen. 16.00 Crème du
Baroque. 17.20 Vokaal
Radio 5
Voor 18 uur
NOS: 9.00 Nieuws. 9.02 NOS-Spor-
tief. 9.25 Waterstanden. RVU: 9.30
Kyken in de toekomst. AVRO: 10.00
AVRO's vijfluik. 12.00 Nieuws.
RVU: 12.05 Toegift. FEDUCO: 12.15
(herh.) 13.00 Nieuws. AVRO: 13.10
Vrijzinnig Vizier. 13.30 De berg
heeft een muis gebaard. 14.00 En
toen of de andere wereld. 15.00 Min-
jon. 16.00 Telepoons. VPRO: 16.30
Welingelichte kringen. OVER
HEIDSVOORLICHTING: 17.46 De
Nederlandse Antillen. 17.56 Mede
delingen en Nieuws
In de Grote Winkler Prins Encyclo
pedie wordt de Mont Blanc een
hoogte toegeschreven van 4807 me
ter, waaraan wordt toegevoegd:
„Hoogste top van de Alpen en van
Europa".
In het Franse dagblad Libera
tion werd de Mont Blanc „le point
culminant de l'Europa" genoemd
(„het hoogste punt van Europa"),
en in het weekblad Jours de France
werd gesproken van „le plus haut
sommet d'Europe". Het concurre
rende Franse weekblad Paris
Match repte van „la plus haute
montagne de l'Europe" en vertelt
dat een groep Italiaanse alpinisten
die op 1 juli 1986 op de top arri
veerde waar een wetenschappelij
ke equipe van Paris Match zojuist
de ware hoogte van de Mont Blanc
had vastgesteld op 4808,4 meter in-
plaats van 4807,2 meter, zich daar
door opeens „les alpinistes les plus
hauts d'Europe" mochten noemen.
Niemand voor hen was ooit zo hoog
in Europa geklommen! En de Sun
day Times tenslotte noemde de
Mont Blanc „the roof of Europe"
(het dak van Europa), maar sprak
verderop voorzichtigheidshalve
van de hoogste berg van de Alpen.
Onwillekeurig ga je dan toch
denken dat de Mont Blanc de hoog
ste berg van Europa is, maar twee
lezers, M. Dolstra uit Vledderveen
en M. F. Beusekamp uit Hengelo
wijzen mij er op dat in de Kauka-
sus, diLs het Europese gedeelte van
de Sowjet-Unie, de Elbroez (5633
meter), de Kazbek (5047 meter) en
de Dyck-Tau (5198 of 5203 meter)
hoger zijn dan de Mont Blanc. Ik
kan daar op eigen initiatief nog de
Kaukasische (en Europese!) bergen
Sjchara (5058 meter), Kasjtan Tau
(5144 meter) en Dzhangi Tau (5049
meter) aan toe voegen. De Mont
Blanc is dus niet alleen een onder
deurtje in de wereld van de bergen,
maar ook een halfwasje in het Eu
ropa van de bergen.
Nu moet ik zeggen dat bij nader
onderzoek blijkt dat niet elk na
slagwerk zich in de Mont Blanc als
hoogste berg van Europa heeft ver
slikt. Elseviers Zakatlas noemt wel
degelijk de Elbroez, die ook wel in
het lijstje met de hoogste bergen ter
wereld in de Grote Winkler Prins is
opgenomen met de vermelding
Sowjet-Unie. Maar dat zegt na
tuurlijk niets over zijn Europese
geaardheid, want de Pik Kommu-
nizma met zijn 7495 meter en de
Pik Lenina met zijn 7134 meter
worden ook tot de Sovjet-Unie gere
kend, ondanks hun Aziatische her
komst. De Sovjet-Unie beslaat nu
eenmaal verschillende wereldde
len, daarom zijn we ook zo bang
voor haar. Ook de Franse encyclo
pedie Quid geeft grif toe dat de El
broez de hoogste berg van Europa
is, al wordt diens top op 5643 meter
Zoals gezegd is de ware hoogte
van de Mont Blanc onlangs op ini
tiatief van Paris Match met l£0
meter tot 4808,4 meter verhoogd. De
laatste meting dateerde van 1894,
toert Joseph Vallot de hoogte op
4807,2 meter stelde, een getal dat
dus ruim 90 jaar heeft standgehou
den. Ik moet zeggen dat ik het
grootst mogelijke respect heb voor
degenen die daarvoor, met nog pri
mitiever middelen, de hoogte van
de Mont Blanc hebben berekend. In
1787, een jaar dus nadat de top van
de Mont Blanc voor het eerst be
dwongen was, klom Horace Bene
dict de Saussure met zeventien dra
gers en veel apparatuur naar de
top, en stelde toen de hoogte op iets
tussen 4803 en 4813 meter. Precies
zeggen kon hij het dus niet, maar
als je zijn gemiddelde neemt kom je
op 4808 meter, en zo hoog blijkt hij
nu dus inderdaad te zijn: 4808,4
meter!
Een eerdere schatting werd ge
maakt door ridder Schuckburgh in
1775, die zonder de Mont Blanc te
beklimmen zijn hoogte op 4775 me
ter stelde. Hij zat er dus 33 meter
naast, toch niet slecht, temeer om
dat hij zijn berekeningen een paar
jaar later bijstelde tot 4806,5 me
ter!
Hij was er in elk geval dichter bij
dan de commissie die in 1821 een
nieuwe meting verrichtte die eerst
op 4801,86 meter uitkwam en na
nieuwe berekeningen op 4811,59
meter! Eerst te laag, daarna te
hoog. In 1863 installeerde kapitein
Miolet die de opdracht had gekre
gen een kaart op een schaal van
1:40.000 van de Mont Blanc te ma
ken, een houten vizier op de top en
kwam toen tot een hoogte van
4809,9 meter. Als je bedenkt hoe
moeilijk om niet te zeggen onmoge
lijk het al is een afstand van 9 me
ter van de bal tot het muurtje te be
palen, vind ik al deze metingen
van de hoogte van de Mont Blanc
van een verbluffende nauwkeurig
heid!
Maar u weet, alles is betrekkelijk.
De Mount Everest is de hoogste berg
ter wereld met zijn 8848 meter. Zeg
gen we altijd. Maar het ligt er aan
waar je begint te tellen, want in fei
te is de Mauna Kea op Hawaii een
stuk hoger met zijn 10.203 meter;
1356 meter hoger dan de Mount
Everest! Alleen... van zijn ruim 10
kilometer hoogte steekt slechts 4205
meter boven de zeespiegel uit, de
rest zit eronder. Het is alsof je een
man van twee meter lengte die tot
zijn heupen in het water staat toe
roept met: ,JIe, kleine!"
