Rijk: artikel
in HP niet
aanvaardbaar
Dijken Flevoland
ernstig verzakt
Minister Van Dijk
regeert Nederland
Infiltratie-teams nodig tegen georganiseerde misdaacT
Luchtmacht: F-16 betrouwbaar
Man wurgt kat op Schiphol
Stan Poppe weg uit Kamer
VRIJDAG 8 AUGUSTUS 1986
BINNENLAND
PAGINA 5
Lubbers vergeleken met Hitier
DEN HAAG (GPD) - De Rijksvoorlichtingsdienst (RVD)
onderzoekt of er juridische stappen genomen kunnen wor
den tegen het weekblad HP. Daarin staat deze week een
stuk van Hugo Brandt Corstius, waarin deze Lubbers met
Hitier vergelijkt. Of er echt een aanklacht tegen het week
blad wordt ingediend, is nog niet duidelijk. Dat wordt pas
besloten na overleg met Lubbers, die op dit moment nog
met vakantie is.
Onder de kop 'De Corruptie Partij'
levert Brandt Corstius in de HP
commentaar op de regerings
verklaring. Hy beschuldigt de poli
tieke partijen van geheim konkele-
foezen en het uitbroeden van een
regeringsprogramma waarvan de
kiezer niets afwist en verwijt het
parlement dat het niets doet: „De
meerderheid zegt niets, want die
hopen de volgende keer in de rege
ring te komen. De minderheid zegt
wel wat en zorgt daarmee voor aan
gename afleiding, terwijl in het
land het uitknijpen van kleuters,
vrouwen, invaliden, ouden en
werklozen rustig doorgaat".
In de gewraakte passage gaat hij
in op de vragen die Kok tijdens de
debatten aan Lubbers heeft ge
steld over de benoeming van Van
Eekelen tot minister van Defensie,
nadat die als staatssecretaris ver
antwoordelijk was voor een miljar
denflop.
Brandt Corstius vindt dat
onzinnige vraag aan Lubbers:
„Denkt u dat de Duitse socialisten
in het voorjaar van 1933 aan kanse
lier Hitier, ook via democratische
weg aan de macht gekomen, vroe
gen of Goering niet een rare keuze
was als minister van Politie?" al
dus Brandt Corstius in de HP.
Vooral deze passage vindt de
RVD onaanvaardbaar. „Verder
kun je natuurlek ook nog van aller
lei zeggen over de inhoud, maar dit
is een vergelijking die iedere pro
portie te buiten gaat", zegt woord
voerder mr. M.J.D. van der Voet,
„Als er zou staan dat Lubbers een
lui is, had ik gezegd, het is een co
lumn en dat moet die man dus zelf
weten. Maar hiermee is een grens
overschreden".
LELYSTAD (ANP) - De dijken
rond de provincie Flevoland zijn
dusdanig aan het verzakken, dat ze
op diverse plaatsen niet meer vol
doen aan de veiligheidsnormen.
Het onderhoud is slecht geweest
baggeren is niet zonder meer mo
gelijk omdat de beschoeiingen in
zeer slechte staat verkeren. De dij
ken, zo stelt hij, zijn op vele plaat
sen al een halve meter te laag. Het
betreft hier stukken van de Noord-
moet voor vele miljoenen gul- oostpolderdijk tussen Urk en Lem-
De Haarlemse krakers A. Cop rechts) en D. van der Meulen voor hun gekraakte woning.
HAARLEM (ANP) - Uit protest te
gen het gemeentelijke bejaarden
beleid hebben twee Haarlemse be
jaarden een woning gekraakt aan
de Generaal Spoorlaan. Volgens de
krakers, de 81-jarige A. Kop en de
73-jarige D. van der Meulen, voert
de gemeente Haarlem een traag en
laks bejaardenbeleid.
Het gekraakte huis maakt deel
uit van een complex bejaardenwo-
Bejaarden in
Haarlem kraken
een woonhuis
ningen, waarvan er acht al geruime
tijd leeg staan. „Dat noemen wij
verraad aan alle bejaarde mensen,
die een zelfstandige woning wil
len", aldus de twee krakers.
Omdat zij volgens hun zeggen al
talloze malen hun neus hebben ge
stoten bij het gemeentebestuur,
zijn ze tot de kraakactie overge
gaan. Zij zijn vast besloten met
hun actie door te gaan, totdat er
een gesprek met de verantwoorde
lijke wethouder is toegezegd.
dens aan hersteld worden. Dit zegt
J.W. de Visser, manager van het
projectbureau Waterschappen van
de provincie Flevoland.
De veiligheidsnorm voor IJssel-
meerdijken is één op 1.000. Dat wil
zeggen dat het water in een op de
duizend gevallen van extreem ho
ge waterstand de dijken mag over
schrijden. De beheerder, de direc
tie Zuiderzeewerken van Rijkswa
terstaat, kondigde onlangs aan dat
Rijkswaterstaat naar een norm van
ééri op de 4.000 toe wil. Dat zou
dijkverhoging tot een totaalbedrag
van 150 miljoen gulden nodig ma
ken. Volgens De Visser moet er
echter eerst voor vele tientallen
miljoenen guldens opgeknapt wor
den aan de waterstaatkundige
werken in Flevoland.
Vooral de kanalen, vaarten en
tochten in de jongste provincie
verkeren in een zeer slechte staat
als gevolg van zeer slecht onder
houd, aldus De Visser. Dertig tot
veertig" procent van de watergan
gen is niet diep genoeg meer. Uit
deel van de Oostvaar-
dersdijk tussen Lelystad en Alme-
re en de dijk tussen Lelystad en de
Ketelbrug.
Het projectbureau weigert op dit
moment de waterstaatkundige
werken van Flevoland in deze staat
van het rijk over te nemen. Die
overname had eigenlijk op 1 okto
ber van het vorig jaar moeten
plaatsvinden, maar toen weigerde
de provincie mee te werken we
gens de slechte staat van de water
staatkundige werken. De Raad van
State heeft de provincie al eerder
in het gelijk gesteld. Het rijk en de
waterschappen hebben tot 15 sep
tember uitstel gekregen zodat op
nieuw onderhandeld kan worden
over de overname.
De bij de overname gerezen pro
blematiek staat los van de extra
dijkverhogingen die enige tyd te
rug door minister Smit-Kroes van
verkeer en waterstaat werden be
pleit. Zij stelde dat door moderne
rekenmethoden is gebleken dat de
IJsselmeerdijken een strengere
veiligheidsnorm moeten krijgen.
DEN HAAG (GPD/AP) - Volgens rikaanse congres zal beschuldigin- Weinberger
de koninklijke luchtmacht
gen onderzoeken volgens welke de vroeg daarin
de berichten in de Amerikaanse Amerikaanse luchtmacht heeft macht de turbinebladen
pers over een geheimgehouden de
fect aan de motor van het gevechts
vliegtuig F-16 geen aanleiding tot
onderzoek van de Nederlandse toe
stellen. De gebreken aan de turbi
nebladen van de motor zouden uit
sluitend voorkomen in latere
dan die welke
kocht.
toegestaan dat ondeugdelijke tur
binebladen zijn gemonteerd
gebruiken nadat de rekenka
mer had geconstateerd dat
straaljagers van het type F-15 en F- hoog percentage turbinebladen on-
16 die bij de VS en zijn bondgeno- deugdelijk was en dat op de Ameri-
ten in gebruik zijn.
Een onderafdeling van de com-
land heeft ge- missie voor energie en handel van
het Huis van Afgevaardigden zal
Nederland heeft wel problemen vandaag een hoorzitting houden
ondervonden met de F-16. Er gin-
getuigenverklaringen te krij
gen meer toestellen verloren tij- gen van de luchtmacht; het finan-
dens trainingen dan men bij De- cièle controlebureau
fensie had begroot. De oorzaken la- gres;
gen echter niet in de techniek,
r scholen in de hoge eisen die gebruikte motor.
Pratt and Whitney, de le
de vliegtuigen
kaanse luchtmachtbases duizen
den afgekeurde bladen lagen opge
slagen.
Dingell zei dat men bij de lucht
macht gewoon toestemming was
blijven geven om de bladen te
monteren, hoewel men kon weten
dat zjj een gevaar vormden voor de
30 miljoen dollar kostende vlieg
tuigen en de levens van de piloten.
SCHIPHOL (ANP) - Omdat hij niet van plan was zijn kat één
nacht in quarantaine te laten, heeft een in Kameroen woonachtige
Nederlander gistermiddag op Schiphol getracht het dier voor de
ogen van de douane van het leven te beroven» Tegen de 41-jarige
man is proces-verbaal opgemaakt wegens dierenmishandeling.
Dit heeft de woordvoerder van de Rijkspolitie Dienst Luchtvaart
meegedeeld.
Toen de man na aankomst van zijn vliegtuig de douane passeer
de, ontdekte een douanier dat de man een kat onder zijn arm
droeg. De man heeft het dier vermoedelijk bij zich gehad in de
cabine van het vliegtuig. Toen de man aan de hand van papieren
niet kon aantonen dat het dier was ingeënt, stelde de douanebe
ambte voor de poes één nacht in quarantaine in het dierenhotel op
de luchthaven te laten in afwachting van het bepalen van de inen
tingen. De man riep daarop: „als het zo moet....", greep de kat beet,
draaide het dier de nek om en smeet het in een prullebak.
Toen de douanier op het dier wilde toelopen haalde de man de
kat weer uit de prullebak. Het dier bleek nog te leven, waarop de
man de kat de keel nogmaals dichtkneep. Het dier overleefde ook
deze aanslag en werd overgebracht naar een dierenarts. Als gevolg
van de mishandeling bleek het blind geworden. Uit recherche
onderzoek kwam overigens vast te staan dat het beest alle voor
toelating in Nederland noodzakelijke inentingen had gehad.
de geavanceerde machine
De subcommissie staat onder lei-
TILBURG (ANPj - De hele voor
raad voorlichtingsfolders van het
Koningin Wilhelmina Fonds is gis
teren door een brand in een papier
fabriek en verzendhuis in Tilburg
in vlammen opgegaan.
Dé voorraad omvatte ruim een
miljoen exemplaren van twintig
verschillende publieks- en patiën
tenfolders, bestemd voor ziekenhui
zen, integrale kankercentra, artsen
en individuele patiënten. Het KV/F
heeft de verzending van dit soort
materiaal uitbesteed vanwege ge
brek aan mankracht in eigen huis<
De folders waren wel voor de
kostprijs verzekerd, maar de aan
vragers zullen nu volgens een
woordvoerster van het KV/F een
paar weken extra geduld moeten
hebben. Het KWF begint zo snel mo
gelijk met het vooralsnog in kleine
re oplagen herdrukken en het hoopt
zo binnen een week of twee weer
over „noodvoorraden" te kunnen
beschikken. De adressenbestanden
zijn niet verloren gegaan.
In het gebouw waren verder een
meubelzaak en een tafeltennisver
eniging gevestigd. De omvang van
de schade i$ nog niet precies vast
gesteld, maar loopt volgens de poli
tie in de miljoenen. De oorzaak van
de brand is onbekend.
Een belendende boekbinderij en
een andere meubelhandel liepen
rook- en waterschade op. De bewo
ners van vier woningen aan de Til-
burgse Kuiperstraat moesten hun
huis tijdelijk verlaten met het oog
op instortingsgevaar van een fa
briekspand. Het nablussen heeft de
hele dag in beslag genomen.
piloten stelt. Die problemen denkt ding van de democratische af-
de luchtmacht overigens inmid- gevaardigde John Dingell, die de
dels onder de knie te hebben. kwestie vorige maand in een brief
Een subcommissie van het Ame- aan minister van defensie Caspar
DEN HAAG (GPD) - Het PvdA
Tweede-Kamerlid drs. C. Poppe
(62) zal per 1 september het lid
maatschap van de Kamer neerleg
gen. Hij gelooft dat het kamerlid
maatschap niet te verenigen is met
het tijdelijk voorzitterschap van de
PvdA. Poppe, die vanaf 1972 in de
Tweede Kamer zitting had, zal
worden opgevolgd door de voorzit
ter van het PvdA-gewest Den
Haag, de econoom drs. G. J. van
Otterloo.
Poppe is begin juni door de
PvdA aangezocht om het werk van
vertrekkend partijvoorzitter Max
van den Berg over te n<
'vens het zoeken naar
voorzitter te begeleiden. Zoals be
kend vertrekt Van den Berg per 1
september naar de Novib. Het be
sluit hierover maakte hij de dag na
de afgelopen kamerverkiezingen
pas bekend.
Daarnaast is Poppe voorzitter
van een door het partijbestuur in
gestelde commissie die de verkie
zing van een nieuwe partijvoorzit
ter in goede banen moet leiden. De
PvdA probeert op die manier een
marathondiscussie zoals in 1979
tussen Wim Meijer en Max van den
Berg plaats vond te voorkomen.
DEN HAAG (GPD) - Terwijl voor
bijna heel Nederland de vakanties
zo langzamerhand zijn afgelopen,
nemen de ministers van het twee
de kabinet Lubbers het er nog
even van. Na alle vermoeienissen
van de afgelopen verkiezingscam
pagne en de daarop volgende for
matie trokken de meeste bewinds
lieden kort na afloop van het debat
over de regeringsverklaring naar
hun vakantieadres.
Alleen de ministers Van Dijk
(binnenlandse zaken) en mevrouw
Smit-Kroes (verkeer en waterstaat)
bleven beschikbaar om het land te
besturen. CDA-er Van Dijk, de
oudste in jaren, is deze week waar
nemend minister-president. De ko
mende week keert minister de Ko
ning (sociale zaken) terug van
vakantie en neemt hij het waarne
merschap over.
Veel betekenis heeft die titel ove
rigens niet. De taak beperkt zich
tot het ondertekenen van brieven
en stukken, die niet kunnen wach
ten. Bij echt moeilijke problemen
zal hij overigens altijd ruggespraak
houden met de betrokken vakmi
nister, die zorgen altijd telefonisch
bereikbaar te zijn. Mevrouw Smit,
die in deze tijd veelal thuis werkt,
is voorts enkele keren per week op
kantoor te bereiken.
Het wordt trouwens een korte
vakantie, want over twee weken
begint de ministerraad al weer aan
de beraadslagingen over de begro
ting voor volgend jaar. Dan zal on
der meer bekeken worden of de
verhoging van de benzineaccijns
en van de aardgasprijs door moet
gaan. De Kamerleden hebben een
week langer vakantie. De Tweede
Kamer begint pas weer op 2 sep
tember.
Bekend is dat minister-president
Lubbers deze weken gebruikt voor
een rondreis door Frankrijk. Een
aantal andere ministers verblijft
eveneens in het buitenland. Het ei
gen land is wat minder in trek.
ZWEEFVLIEGEN (ANP) - De 17-
jarige Annemieke de Jong uit Son
(Noord-Brabant) isafgelopen
maandag door een zweefvliegonge-
val in Frankrijk om het leven geko-
Het meisje, dat een zweefvlieg-
brevet had, vloog in een toestel dat
in Nederland was geregistreerd.
Het ongeval gebeurde tijdens de
landing nabij Chateau d'Un. De
oorzaak is nog onbekend, aldus de
woordvoerder.
OVERLOON (ANP) - Frans Hof-
ker, Cees Troost en Arie van Na
men, drie mannen die aan de wieg
van het weekblad Vrij Nederland
stonden, hebben gisteren in het Na
tionaal Oorlogs- en Verzetsmuseum
in Overloon een tentoonstelling
over een illegaal blad geopend. Tot
en met de kerstdagen is te zien "hoe
de illegale pers ontstond en werkte
in de Tweede Wereldoorlog.
In aanwezigheid van onder an
deren de commissaris van de ko
ningin in Noord-Brabant Van Agt,
de weduwe van Vrij Nederland-lei
der Van Randwijk en talloze ex-
medewerkers van dit en andere il
legale bladen, hield prof. dr. L. de
ENSCHEDE (GPD) - "Het ver
schijnsel van de undercover-agent
is helemaal niet zo nieuw. De
grondlegger van de Franse Sureté,
Francois Vidocq, rolde in het begin
van de negentiende eeuw al een
valsemuntersbende op, door een
pseudo-koper te laten infiltreren".
Commissaris Herman van Brug
gen van de Enschedese gemeente
politie kent z'n klassieken. Hij is
lid van de werkgroep Pseudokoop
die op het ogenblik de behoefte
van de politie aan meer infiltratie
teams onderzoekt. Van Bruggen
kwam zes jaar geleden naar En
schede, na 15 Rotterdamse jaren
waarin hij enige bekendheid ver
wierf als chef van het container
team, dat de containerdiefstallen
uit de Rotterdamse haven aanpak
te.
"Zolang er politie is, zijn er ook
politie-tipgevers geweest. Mensen
die informatie gaven waardoor de
politie misdryven kon oplossen en
gestolen goederen kon achterha
len. De politie is daar altijd vrij
zelfstandig mee omgesprongen. Ik
heb nog officieren van justitie mee
gemaakt, bij wie je absoluut niet
met tipgevers hoefde aan te ko-
"Een Rotterdamse officier heeft
me daarom zelfs ooit eens zijn ka
mer uitgezet. Maar iedereen wist
natuurlijk dat je met tipgevers
werkte. En als je van zo'n man dan
iets hoorde, maakte je natuurlijk
een plan. Dan liet je zo iemand ook
wel eens wat kopen.
"Het grote nadeel was natuurlijk
dat je nooit 100 procent zekerheid
had. Bovendien was zijn informa
tie zelden of nooit bruikbaar als be
wijs. Dat zijn een paar redenen
waarom wij voorstellen om met ei
gen mensen in het milieu te
werken, in plaats van met tipge
vers. Ik vind dat een geweldige
vooruitgang. De informatie van ei
gen mensen is wel 100 procent, ten
tweede is alles ook bruikbaar als
bewijsmiddel en in de derde plaats
is een politieman natuurlijk ook
veel beter te controleren".
"Een criterium van onze werk
groep is wel datje de pseudo-koper
niet moet inzetten in zaken van
kleine omvang. Het gaat ons om de
bestrijding van de zware misdaad,
de harde, georganiseerde crimina
liteit, waaruit je normaliter weinig
of geen informatie krijgt. En dan
ook nog alleen als er geen andere
mogelijkheid bestaat om tot oplos
singen te komen en de zaak toch
moet worden aangepakt, omdat
anders een geweldig stuk misdaad
als een kankergezwel zou blijven
doorwoekeren".
Moraal
"Wij spreken van georganiseerde
misdaad als een groep in een be
paalde samenstelling samenwerkt,
als er een taakverdeling is, een
hiërarchie. En daarbij kan het om
drugs gaan, maar ook om vals geld,
om vermogenscriminaliteit, om
georganiseerde bedreiging, afper
sing en intimidatie".
Niet iedereen is overigens zo
overtuigd van het het voordeel van
deze opsporingsmethodiek. Mr. J.
C. M. Leijten, advocaat-generaal
bij de Hoge Raad, vond het, naar
aanleiding van infiltratie in een
drugsbende, "iets verwarrends dat
veel onheil zal aanrichten".
En de Rotterdamse hoogleraar L.
H. C. Hulsman vroeg zich bij zijn
afscheid af: "Wat dat in moreel op
zicht betekent. Men praat er nooit
over, maar hier worden mensen
opgeleid en betaald om bedrieglijk
te zijn. Wat betekent dat voor de
moraal van de maatschappij?".
"Natuurlijk zijn de bezwaren er.
Ik zou ook liever zien dat er een
wettelijke regeling komt. Er zijn
zelfs mensen (als de Rotterdamse
commissaris Blauw) die zeggen:
als de overheid wil dat de politie
ook als pseudo-koper optreedt
moet zij dat ook via wetgeving mo
gelijk maken. Ik ben het meer met
mijn Amsterdamse collega Sietse-
ma eens: er zijn voldoende uitspra
ken van rechters om je aan vast te
houden, de Tweede Kamer heeft er
in februari uitvoerig over gespro
ken, de minister heeft gezegd: ak
koord".
Uit die rechterlijke uitspraken
komen ook de criteria van de werk
groep, waaraan een undercover
operatie moet voldoen:
1. Het mag alleen gaan om een
handeling, waarop de opzet van de
verdachte al was gericht. Anders
wordt het uitlokking van een mis
drijf en dat is niet alleen strafbaar
maar maakt ook het verkregen be
wijs onrechtmatig.
2. Elke stap in de operatie dient
te geschieden in overleg met de of
ficier van justitie.
Risico's
"Dit instrument moet dan ook
heel kritisch worden ingezet. Want
behalve de vragen van meer ethi
sche aard en het gevaar voor de
mensen zelf is het ook nog een hele
dure grap. De opleiding kost veel
geld, je hebt, ook weer in verband
met de risico's, de beste verbin-
dingsapparatuur nodig, auto's, on
derkomens".
"Natuurlijk zitten er grote risi
co's aan. Je kunt niet langdurig ié
mand als undercover-agent inzet
ten, want dat is in de eerste plaats
veel te riskant voor de veiligheid
van de man en ten tweede breng je
hem wellicht in de situatie dat hij
zelf tot crimineel gedrag komt. Dat
hij misdrijven gaat uitlokken of er
zelf te dicht bij betrokken raakt.
En dat moeten we ook voorkomen.
Dus komt er een hele screening
aan te pas, een goede opleiding.
Daarvoor zijn mensen nodig met
bepaalde eigenschappen: geestelij
ke stabiliteit, koelbloedigheid, vin
dingrijkheid, ze moeten goed in
een andere hoedanigheid kunnen
kruipen, een beetje acteertalent
hebben eigenlijk. En ze moeten het
voor een beperkte periode willen,
een paar jaar hoogstens. Daarover
moet je heel bewust met de men
sen praten, want daarna is de kans
groot dat ze weer gewoon de uni
formdienst in gaan".
De werkgroep vindt dat er per
ressort (Nederland is opgedeeld in
vijf ressorten) een infiltratieteam,
bestaande uit minder dan tien per
sonen, zou moeten komen. "Het
moet maatwerk zijn, toegesneden
op de behoefte. Maar dan nog kost
het enkele tonnen per team per
jaar".
Van Bruggen beschouwt het een
beetje als de prys die de maat
schappij dient te betalen voor de
bescherming tegen de misdaad.
"Die bescherming wordt van ons
gevraagd. Het zou gemakkelijk zijn
om maar af te wachten. Maar dan
zouden we ook een criminaliteit
die ongebreidelde
Jong een inleidende voordracht
over de betekenis van de illegale
pers tijdens de Tweede Wereldoor
log.
Nederland telde tijdens de oorlog
liefst 1.200 illegale bladen. Het ille
gale Vrij Nederland vormt de lei
draad voor de expositie. Ook van
bladen als Trouw, Parool en De
Waarheid zijn exemplaren, foto's,
documenten en brieven te zien.
De samenstellers van de tentoon
stelling hebben ook het hoofdkwar
tier van het illegale Vrij Nederland
nagebouwd. Men heeft daarbij de
hand weten te leggen op veel origi
neel materiaal. Dat geldt onder
meer voor een nagebouwde drukke
rij, waar een oorspronkelijke pers
valt te bewonderen. Veel van het
materiaal is boven water gekomen
tijdens de onderzoeken die vorig
jaar werden gedaan in de archie
ven van Vrij Nederland. Het blad
bestond toen 45 jaar. (foto anp)
Acht jaar cel
wegens bankroof
DEN BOSCH (ANP) - De recht
bank in Den Bosch heeft gisteren
een 35-jarige man uit Helmond ver
oordeeld tot acht jaar gevangenis
straf vanwege zijn aandeel in drie
roofovervallen op banken in Best
en Beek en Donk. De officier van
justitie had zeven jaar cel geëist.
De bende waarvan de Helmon
der deel uitmaakte pleegde vorig
jaar september een mislukte over
val op de Amro-bank in Beek en
Donk.
Een maand later in Best bjj de
NMB-bank had men meer succes.
Daar ramde men de voorpui waar
na ongeveer 70.000 gulden uit de
geopende nachtkluis werd ge
haald.
