Gemenebest-top begint gematigd 'Soldaten executeerden meisje' 'Kopstuk' RAF opgepakt Turkse premier ving bot in Moskou Kaunda doet compromisvoorstel Haakmat beschuldigt Surinaams leger van terreur Peres sprak met Palestijnen Coalitie Maleisië wint MAANDAG 4 AUGUSTUS 1986 BUITENLAND PAGINA 7 LONDEN (Rtr./UPI) - Kort voor de aanvang van de minitop van het Gemenebest in Londen heeft president Kenneth Kaunda van Zambia gisteren een compromisvoorstel gedaan. Kaunda wil overleg met andere landen over de coördinatie van sancties tegen Zuid-Afrika. Met deze tegemoetkoming aan Britse bezwaren is de kans dat de minitop uitloopt op een confrontatie tussenn Groot-Brittannië en de overige Gemenebestpartners kleiner geworden. Londen staat op het standpunt dat president herhaalde zijn dreige- eventuele sancties tegen Pretoria ment dat zijn land uit het Gemene- alleen doelmatig zijn als ze worden best zal treden als de minitop, die gecoördineerd met de Europese tot morgen duurt, in een impasse Gemeenschap, de Verenigde Sta- eindigt. ten en Japan. Kaunda stelde voor Deelnemers aan de minitop zijn dat het Gemenebest een commis- de regeringsleiders van Australië, sie van drie samenstelt, die in over- de Bahama-eilanden, Canada, In leg met andere landen een actie- dia, Zambia, Zimbabwe en Groot plan voor sancties moet uitwerken. Brittannië. Alleen de Britse rege- De commissie zou moeten bestaan ring verzet zich tegen sancties. De uit de premiers van Australië, Ca- minitop is een uitvloeisel van de nada en India, maar premier That- tweejaarlijkse Gemenebest-top- cher zou wegens hardnekkig ver- conferentie van vorig jaar, waar zet tegen sancties geen deel kun- werd besloten een missie van "wij nen uitmaken van dit gezelschap, ze mannen" naar Zuid-Afrika te De commissie zou in overleg moe- sturen voor een bemiddelingspo ten treden met de Verenigde Sta- ging. De missie rapporteerde dat ten, Groot-Brittannië, West-Duits- de Zuidafrikaanse regering niet be land, Frankrijk en Japan. reid is tot volledige afschaffing van Volgens Kaunda zou het mini- de apartheid en tot reële onderhan- mumpakket tenminste moeten be- delingen met zwarte leiders en be staan uit de sanctie-maatregelen val sancties aan als mogelijk laat- die vorig jaar werden opgesteld ste redmiddel om een bloedbad te door de topconferentie van het Ge- voorkomen. ïï^»fL°LneH^nX;en De Amerikaanse onderminister nlar Vnirf APHUa ocn .wrhnrt m voor Afrikaanse aangelegenheden uit Zuid-Afrika. Ee Zambiaanse heeft een woordvoerder van het Westduitse ministerie van buiten landse zaken bekend gemaakt. Welingelichte bronnen binnen de regering gaven te kennen dat de Westduitse regering afwacht of Hongarije zoekt handel met VS NEW YORK (Rtr.) - De Hongaarse Thatcher toegeeft aan de eis leider Janos Kadar heeft in een gis teren gepubliceerd vraaggesprek met het Amerikaanse weekblad Ti me gezegd dat hij alle handelsba- rières tussen zijn land en de Ver enigde Staten wenst te beëindigen. Voorts wil hij dat Washington Hon garije voor langere tijd de status van meest-begunstigde handelsna tie verleent en garandeert. Volgens de communistische par tijleider zou dat er toe bijdragen dat Hongarije de in het vijf-jaren plan vastgelegde doelstelling van een jaarlijkse groei met drie pro cent van het bruto-nationaal-pro- dukt haalt. „Hoe hechter de economische samenwerking tussen socialisti sche leiders van de Gemenebestlanden om tot sancties over te gaan. Mandela Blijkens een opinie-onderzoek van de Britse krant Sunday Times is een meerderheid van de blanke Zuidafrikanen (56 procent) voor vrijlating van de zwarte ANC-lei- der Nelson Mandela. Een jaar gele den was dat nog maar 39 procent. Het onderzoek wees verder uit dat onder de zwarte bevolking de voor- en tegenstanders van sanc ties elkaar ongeveer in evenwicht houden, maar dat 92 procent van de blanken sancties afwijst. De Zuidafrikaanse regering heeft gisteren bekend gemaakt dat in een zwart woonoord twee poli tiemannen ernstig gewond zijn ge raakt toen zij vanuit een hinderlaag werden aangevallen. De aanslag op de twee politie mannen vond plaats in het woon oord Siyatemba, ten oosten van Jo hannesburg, toen de beide mannen zich bij een huis vervoegden na een melding dat een man daar met een vuurwapen stond te zwaaien, zo maakte het informatiebureau van de regering bekend. De politiemannen werden bij aankomst vanuit een huis aan de overkant van de straat beschoten. De zeven regeringsleiders en secretaris-generaal Ramphal (staand midden) t Londen voor de aanvang van hun topconferentie over Zuid-Afrika. i het Gemenebest poseren i TEL AVIV (AP) - Mensenrechten activist Anatoli Sjtsjaranski heeft gisteren bekend gemaakt dat zijn moeder en andere familieleden van de Russische autoriteiten toestem ming hebben gekregen om de Sowjet-Unie te verlaten en naar Is raël te emigreren. 'Ik heb vanochtend mijn moeder het westen overgedragen. Hij had aan de telefoon gehad. Zij vertelde negen jaar in gevangenissen en mij dat zij toestemming heeft ge- strafkampen doorgebracht na ver kregen om te emigreren en dat zij oordeeld te zijn wegens spionage Ook familie van Sjtsjaranski mag naar Israël met de andere familieleden over voor de Verenigde Staten, een be schuldiging die door hemzelf en de Amerikaanse autoriteiten altijd ontkend is. Sjtsjaranski zei te veronderstel- drie weken in Jeruzalem zal aanko men', aldus Sjtsjaranski. De 38-jarige Russische jood werd afgelopen februari uit een Russi- Zij raakten zwaar gewond, maar sche gevangenis ontslagen en in len dat de Sowjet-Unie heeft beslo zijn niet in levensgevaar, aldus het het kader i de informatiebureau. tussen oost en west in Berlijn i spionnenruil ten aan de diplomatieke druk van de VS toe te geven om zijn familie o ap) ook in staat te stellen naar Israël te komen. Voorts bracht hij de beslissing in verband met de recente contacten tussen de Sowjet-Unie en Israël die, naar verluidt, mogelijk in de nabije toekomst tot consulaire be trekkingen tussen beide landen zullen leiden. Hij zei echter niet te verwachten dat deze betrekkingen de uiterst beperkte mogelijkheden voor Rus sische joden om te emigreren zul len vergroten. 'Toen er nog diplo matieke betrekkingen tussen de beide landen bestonden was er he lemaal geen emigratie mogelijk', zei hij. De Sowjet-Unie verbrak naar aanleiding van de Zesdaagse oorlog in 1967 de betrekkingen met Israël. DEN HAAG/PARAMARIBO (GPD) - Een Surinaamse legerpa trouille heeft afgelopen vrijdag tij dens een klopjacht op verzetsstrij der Ronnie Brunswijk een drieja rig meisje in koelen bloede ver- 0 moord. Dat heeft André Haakmat, kapitalistische landen, hoe oud-minister van justitie in Surina- het oosten Fort Zeelandia in Paramaribo. Volgens Haakmat is het ver- Haakmat zegt dat er weliswaar moorde meisje een dochtertje i geschoten is tussen het leger en de adjudant van Brunswijk, de steviger de grondslagen zijn het opbouwen van politieke be trekkingen", zo zei Kadar in het eerste vraaggesprek in twintig jaar met een Amerikaans tijdschrift. Jihad wil niet onderhandelen gisteravond gezegd. Hij be roept zich op bronnen uit het Suri naamse leger. Volgens de lezing van het Suri naamse bewind is de kleuter ge troffen door een verdwaalde kogel tijdens een vuurgevecht tussen een militaire eenheid en de verzets groep van Brunswijk. Daarbij zou den twintig leden van de verzets groep zijn gearresteerd. Het vuur gevecht vond plaats in het bosne- groep Brunswijk, maar dat daarbij voormalige lijfwacht van Bouterse geen verzetsstrijders zyn aange- die onlangs met succes twee leger- houden. Na het vuurgevecht zijn posten overviel en twaalf militai- de militairen Morakondre binnen- ren in gijzeling nam. Ondanks een gevallen, hebben de bevolking op klopjacht hebben de militairen het dorpsplein bijeengedreven en gedreigd het meisje te vermoorden als geen inlichtingen zouden wor den verschaft over de verblijf plaats van de groep. Toen dat niet gebeurde, hebben de soldaten het meisje doodge schoten en twintig bewoners Brunswijk nog niet kunnen lokali- Haakmat zegt dat het Surinaam- e leger met dit soort terreurdaden probeert de bosnegerbevolking vrees aan te jagen, zodat zij geen het dorp meegenomen. De gevan- g^en aan de rebelle gen genomen dorpsbewoners zijn rende groep-Brunswuk. de legerpatrouille het dorp heeft overvallen en dorpelingen heeft meegevoerd. "De bewoners wer den mishandeld, tegen de grond gesmeten en ondervraagd. Bouter se wil waarschijnlijk de twintig dorpelingen ruilen tegen de solda ten die Brunswijk gevangen heeft genomen", zo verwacht hij. Tjon A Kiet verwacht dat er meer guerrilla-groepen actief zullen wor den. "Ik voorspel dat het er voor Bouterse om gaat spannen. Ik moet nog zien of hij naar Zimbab we gaat (de conferentie van niet- gebonden landen, red.)". Haakmat beschuldiging (toto anp> Overstromingen teisteren China PEKING (AP) - In de provincie Ji- lin in het noordoosten van China zijn 1,86 miljoen mensen door overstromingen gedupeerd, terwijl 1 miljoen hectare landbouwgrond onder water is gezet, aldus gisteren het officiële persbureau Xinhua. De overstromingen zijn het ge volg van 12 stormen, die de provin cie in juni en juli hebben geteis terd. Volgens Xinhua zijn eenhe den van het volksleger ingezet om de bevolking te helpen de strijd te gen het water te organiseren. Het persbureau gaf geen cijfers over doden of gewonden. In totaal braken over 266 kilometer dijken en werden 80.000 kamers bescha digd. Opec: nog geen akkoord over lagere produktie GENEVE (AP) - Na een week pra ten in Genève zijn de ministers van oliezaken van de Opec-landen te ruggekeerd op hun uitgangspunt: vrijwillige produktieverminderin- gen in de hoop dat daardoor de olieprijzen zullen stabiliseren en wellicht weer zullen stijgen. Vier Opec-landen, Algerije, Iran, Libië en Gabon, willen dat de olie- produktie fors wordt terugge schroefd en er nationale quota worden vastgesteld. Dat plan is echter zaterdag stukgelopen op heftig verzet van Saoedi-Arabië en zijn bondgenoten. Zaterdag speel den de ministers met de gedachte om de zaak hogerop te bespreken, maar gisteren waren er geen aan wijzingen dat het plan om de staatshoofden van de Opec-landen bijeen te roepen, verdere steun had gekregen. De Indonesische minister Soe- broto pleegde met afzonderlijke collega's overleg over vrijwillige produktiebeperkingen. Maar ook die lijken weer verder weg, omdat sommige ministers aanvankelijk gedane toezeggingen weer hebben ingetrokken. Een Algerijnse zegsman ver klaarde dat zijn land de produktie niet had verhoogd en daarom geen reden zag de produktie te vermin deren. De Venezolaanse minister Arturo Hernandez Grisanti zei dat zijn land slechts bereid was tot 'kleine, symbolische' produktie- verminderingen. De produktie van de Opec-lan den wordt geraamd op 20 miljoen vat per dag. Saoedi-Arabië, de grootste Opec-producent, had aan geboden de produktie van 5,4 mil joen vat per dag met 800.000 vat te verminderen. Andere landen zou den dan verhoudingsgewijs een zelfde produktievermindering moeten toepassen, behalve Irak dat bijna zes jaar in oorlog is met Iran. BLIKSEM (AP) - Op een strand in het Amerikaanse Maryland zijn gisteren vier mensen die zich on der een paraplu hadden verscho len, getroffen door de bliksem. Drie van hen kwamen om het le ven en de vierde werd gewond. In de staat Alabama vonden za terdagmiddag twee tieners de dood die wegens het slechte weer hun toevlucht hadden gezocht on der een boom die door de bliksem werd getroffen. BEIROET (AP) - De sji'itische moslemgroepering Islamitische Ji had (Heilige Oorlog) heeft laten weten niet te willen onderhande len over de vrijlating van de ten minste drie Amerikaanse gijzelaars die zij nog in handen heeft. Zij deed dit in een verklaring die zater dag rond middernacht werd afgele verd bij het onafhankelijk Libane se dagblad an-Nahar. De organisatie ontkent tevens de onlangs vrijgelaten Amerikaanse geestelijke Lawrence Jenco bood schappen te hebben meegegeven voor de Amerikaanse president Ronald Reagan, paus Johannes Paulus II en de aartsbisschop van deelde het kantoor Canterbury Robert Runcie. Jihad zondag mee. verklaarde voorts dat zij haar gijze laars zal doden wanneer niet aan Peres haar eisen tegemoet zal worden ge komen. verhoor overgebracht JERUZALEM (Rtr.) - De Israëli sche premier Shimon Peres heeft een ontmoeting gehad met 25 Pale stijnen uit de bezette westelijke Jordaanoever en de Gaza-strook. De gesprekken passen in het kader van de pogingen het vredeproces in het Midden-Oosten op gang te brengen, nadat Peres eind vorige maand een ontmoeting had met de Marokkaanse koning Hassan, geen lid zijn van de Palestijnse be vrijdingsorganisatie PLO. De PLO streeft naar de vernietiging van Is raël. Volgens Peres' kantoor be stond de groep in hoofdzaak uit burgemeesters van steden op de bezette westelijke Jordaanoever en de Gaza-strook. De deelnemers hebben er op aangedrongen hun namen niet bekend te maken. Uit Palestijnse bronnen is vernomen de premier dat het gaat om pro-Jordaanse Pa lestijnen en dat zich onder hen geen van de belangrijke personen zich bereid hebben bevinden die eerder zijn genoemd verklaard tot onderhandelingen als mogelijke gesprekspartners bij met „authentieke" Palestijnen die vredesonderhandelingen. Het PvdA-kamerlid Knol wil dat de Nederlandse regering een on derzoek instelt naar de dood van het meisje. Knol werd zaterdag geinformeerd over de actie van het leger in Oost-Suriname. "Als het bericht juist is, kunnen geen zaken meer worden gedaan met de Suri naamse macnthebbbers", aldus Knol voor de NCRV-radio. Haak mat pleit voor e de Organisatie Staten (OAS). Eva Haule verdacht van moord op Siemens-directeur De voorzitter van de Bevrijdings- raad voor Suriname, Tjon A Kiet, zegt dat er helemaal geen vuurge vecht heeft plaatsgevonden. Hij zou dat hebben gehoord van 'eigen contacten in Paramaribo die de in formatie uit het Marowijne-district uit eerste hand krijgen'. Wel staat het voor hem vast dat BONN (DPA/Rtr/AFP)- De West- onderzoek door duitse politie heeft gisteren de arr- in Amerikaanse restatie bekendgemaakt van Eva Sybille Haule-Frimpong, die wordt gerekend tot de "harde kern" van de Rote Armee Fraktion (RAF). Ze stond op een lijst van negen RAF- leden die worden gezocht in ver band met de moord op Siemens- directeur Karl Heinz Beckurts en zijn chauffeur, vorig maand in München. De 32-jarige Haule-Frimpong werd zaterdag na tips van de bevol king aangehouden in een ijssalon in Rüsselsheim (Hessen), samen met twee andere verdachten, Luit gard Hornstein en Christian Kluth. Hornstein wordt ervan verdacht dat ze in contact stond met gevan gen RAF-leden, Kluth wordt tot de RAF-volgelingen gerekend. Haule-Frimpong was bij haar aanhouding in het bezit van een zwaar kaliber pistool, dat in 1984 was buitgemaakt by een roofover val. Ook bezat ze valse Westduitse en buitenlandse identiteitspapie ren. Na de moord op Beckurts was van particuliere zijde drie miljoen mark uitgeloofd voor tips die lei den tot de opsporing van de moor denaars. Haule-Frimpong werd al sinds juli 1984 gezocht, onder meer in verband met de moord op de wa penfabrikant Ernst Zirymermann en een aanslag met een autobom op de Amerikaanse luchtmachtba sis Rhein-Main by Frankfurt, waar vorig jaar augustus twee doden vielen. Buitenland kort Nicaragua De Nicaraguaanse president Da niel Ortega heeft gezegd dat zijn land geen nieuwe hulp van de Sowjet-Unie nodig heeft om het hoofd te bieden aan de 100 miljoen dollar Amerikaanse steun voor de opstandelingen die streven naar de omverwerping van zijn regering. „De 100 miljoen dollar wordt ge compenseerd door de vastberaden heid van het - militair georgani seerde - Nicaraguaanse volk". Greenpeace De milieuorganisatie Greenpea ce heeft in overleg met de Franse autoriteiten een arbitragecommis sie in het leven geroepen die moet gaan vaststellen hoeveel schade vergoeding Frankrijk moet betalen voor het schip Rainbow Warrior dat verleden jaar in de haven van Auckland door Franse agenten tot ontploffing werd gebracht Aanhouding Moskou De politie in Moskou heeft giste ren twee Amerikanen en twee Brit ten aangehouden voor ondervra ging nadat ze bij de ingang van het Gorki-park pamfletten hadden uit gedeeld waarin op de gevaren van kernenergie wordt gewezen. Een woordvoerder van de groep, Mal colm Corbett, zei dat ze al na enke le minuten waren weggeleid. Premier Mahathir Mohamed: juiste politiek. KUALA LUMPUR (Rtr/UPI) - De multiraciale coalitie van premier Mahathir Mohamed heeft de zater dag en zondag in Maleisië gehou den parlementsverkiezingen met een ruime tweederde meerderheid gewonnen en zal opnieuw voor vijf jaar de regering vormen. De Ver kiezingscommissie verklaarde vanmorgen dat het uit dertien par tijen bestaande Nationale Front 148 van de 177 zetels in het Maleisi sche parlement in de wacht heeft gesleept. Een lachende Mahathir zei van morgen op een persconferentie: "Er waren mensen die dachten dat we onze tweederde meerderheid niet zouden halen maar we haalden het wel omdat we de juiste politiek voorstaan". Voor de verkiezingen had de 61-jarige premier gezegd er op te vertrouwen dat de regering haar tweederde meerderheid in het parlement zou behouden, zodat zij het recht had de grondwet te wijzi gen. ",De regering heeft een twee derde meerderheid nodig om het land effectief te kunnen regeren", zo stelde de premier toen. ISTANBOEL - De Turkse pers is nog lang niet uitgepraat over de vraag waaraan het moeten worden geweten dat de Turkse premier Turgut Ozal tijdens zijn vijfdaagse bezoek aan de Sowjet-Unie de Sowjet-leider Gorbatsjov niet heeft kunnen ontmoeten, en over de tweede vraag, of dat bezoek daar- door Frans van Hasselt door een fiasco genoemd moet worden. Het is hoogst ongebruikelijk dat hoge bezoekers van de Sowjet- Unie de secretaris-generaal van de communistische partij niet te spre ken krijgen. De Turkse premier Ecevit sprak Bre^jiyev tijdens zyn bezoek aan Moskou acht jaar gele den, en de Griekse premier And reas Papandreou had, naar de Griekse pers niet zonder leedver maak memoreert, een uitvoerig on derhoud met Gorbatsjov tijdens zijn staatsbezoek vorig jaar. Het bezoek van Ozal aan Moskou bleek echter samen te vallen met de niet onbelangrijke reis van Gor batsjov naar het oosten van de Sowjet-Unie, en toen de Sowjet-lei der terugkwam uit Vladiwostok, was Ozal juist in Leningrad. Vrij dag was vastgesteld als de dag van Ozals vertrek, en toen Gorbatsjov liet weten de Turkse premier pas de daaropvolgende maandag te kunnen ontmoeten, antwoordde deze dat dringende werkzaamhe den hem naar Turkije terugriepen. Ontweken Hoe dan ook: duidelijk is dat de Sowjet-leider de premier van het Turkse buurland enigszins heeft ontweken en dat is een feit waar aan politieke betekenis niet kan worden ontzegd. "Politiek is het winter, maar economisch is het zo mer tussen de twee landen", heet het echter in de Ozal-gezinde pers. De politieke winter is deels een uit vloeisel van de pro-Griekse koers die Moskou de laatste tyd inzake de Cyprus-kwestie weer is ingesla gen, maar voor het groter deel ge volg van de Bulgaarse onderdruk king van de Turkse minderheid van bijna een miljoen personen, die worden gedwongen hun na men te veranderen en hun cultuur, taal en godsdienst te vergeten. Gorbatsjov weet maar al te goed dat de Turkse premier dit onder werp ook by hem aanhangig zou maken, in de hoop dat hij zyn satel liet op andere gedachten kon bren gen, en het niet doorgaan van het onderhoud wordt over het alge meen hieraan toegeschreven. Volgens sommige Turkse kran ten is het de Russische ambassa deur in Ankara die Ozal in de val heeft doen lopen, anderen zoeken verantwoordelijkheid by het Turk se ministerie van buitenlandse za ken, waarvan de beheerder, minis ter Halefoglu, zijn premier niet eens heeft vergezeld. Onbehagen Ozal had wel zijn minister van fi nanciën meegenomen, en een gro te delegatie van meer dan honderd zakenlieden en aannemers. Vol gens Ozal is het bezoek econo misch wel degelijk een succes en was er aan de houding van premier Rizkof en president Gromyko ook niets te bespeuren van enigerlei Sowjet-onbehagen. Hoofdzaak is, in de ogen van de zeer pragmatisch ingestelde Turkse premier, dat vol gens een al eerder gesloten ak koord binnen twee jaar de aardgas leiding van de Sowjet-Unie naar Turkije tot stand komt, die onder andere Ankara moet verlossen van zijn winterse luchtvervuiling. Aardgas Reeds in 1987 zal Turkije van de Sowjet-Unie aardgas betrekken ter waarde van 650 miljoen dollar, een hoeveelheid die in de rest van de eeuw nog zal toenemen. Volgens het akkoord zal Turkye dit voor 70 procent in goederen, maar wellicht ok in diensten, mogen terugbeta len. Zo rond 1990 zou Turkyes ex port naar de Sowjet-Unie dus zyn gestegen tot een miljard dollar per jaar. Vandaar al die zakenlieden en aannemers in Ozals gevolgs. De Sowjet-Unie zou voornamelijk zyn geïnteresseerd in fruit, keukenge rei en textiel, maar daarnaast zou er een markt liggen voor woning bouw en andere projecten, waar Turkse aannemers al ervaring heb ben opgedaan in het Nabije Oos ten, een nu tanende markt. Russi sche schepen zouden voor repara tie naar Turkse werven komen. Anderen hier echter zijn scepti scher en herinneren eraan dat al deze zaken in de Sowjet-Unie to taal zijn gecentraliseerd. Als men Gorbatsjov niet heeft ontmoet, zo zeggen ze hoofdschuddend, dan komt er ook geen handelsuitbrei ding. En wat misschien nog ernsti ger is: de geprojecteerde aardgas- leiding, waar alles om draait, zal door het steeds vijandiger Bulga rije moeten lopen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 7