EG rommelt aan
met kernenergie
Mes gaat in Griekse staatsbedrijven
Lidstaten negeren veiligheidsregels
Sowj et-reder geeft
tarieven niet prijs
Vragen over fiscale constructie
jLyies T?
Inkomsten
Opec met
35 procent
gedaald
VS-handelstekort naar
record ondanks dollar
Regering-Papandreou bereidt zich voor op werkloosheid
BRUSSEL (DPA/AP) - De Europese Commissie heeft de lidstaten van de Europese
Gemeenschap gisteren gemaand de normen inzake bescherming tegen radio-actieve
straling beter en sneller toe te passen. Sommige landen hanteren niet eens hun eigen
regels en er zijn staten die hun kernafval lozen in buurlanden.
Dat heeft Stanley Clinton Davis,
lid van de Europese Commissie en
belast met nucleaire veiligheid en
milieu, verklaard. Volgens hem
hebben alleen Groot-Brittannië,
Frankrijk, Griekenland en Dene
marken de EG-richtlijnen op dit
gebied tijdig overgenomen in na
tionale wetgeving, hoewel ook het
Britse besluit om de centrale in
Sellafield niet aan te passen weer
tegen die regels indruist.
Tegen de andere lidstaten (uitge
zonderd Spanje en Portugal, die
pas dit jaar tot de EG zijn toegetre
den) is de Europese Commissie
een procedure begonnen wegens
overtreding van de EG-bepalingen.
Clinton Davis verklaarde gisteren
dat de commissie het "dringend
noodzakelijk" acht dat de lidstaten
zich houden aan de bepalingen van
het Euratom-verdrag van 1957 en
die effectief toepassen.
De commissie zal binnenkort
strengere regels introdu
ceren en dringt verder aan op spoe
dige verbetering van de veiligheid
bij kerncentrales en bij mogelijke
ongelukken met reactors. De ramp
van Tsjernobyl heeft "ernstige fei
len" aan het licht gebracht en heeft
aangetoond dat de EG niet in staat
is gepast te reageren op zo'n onge
luk. Het heeft te lang geduurd vóór
in Brussel de vereiste gegevens be
schikbaar waren en bovendien wa
ren die in veel gevallen ontoerei
kend.
Als eerste maatregel stelt de Eu
ropese Commissie voor om in het
geval van plaatselijk verhoogde ra
dio-activiteit. vooral in het geval
van een eventueel ongeluk, onmid
dellijk een continu werkend infor
matiesysteem in werking te stel
len. Daarmee zouden de geregi
streerde stralingsniveau's dage
lijks aan de commissie moeten
worden doorgegeven. Zo'n rege
ling in de EG zou moeten worden
aangevuld met internationale over
eenkomsten.
Volgens Clinton Davis hebben
de EG-lidstaten de betekenis van
de problemen tot nu toe „op ge
vaarlijke wijze gebagatelliseerd".
Het commissie-lid kritiseerde het
volledig ontbreken van uniformi
teit in de normen voor de bouw
van kerncentrales. De Europese
Commissie is volgens echter hem
niet in de positie zelf voorstellen
uit te werken op het gebied van
veiligheidsnormen voor kerncen
trales. Het is noodzakelijk dat de
lidstaten het daarover eens wor
den, aldus Clinton Davis.
Dit najaar wil de Europese Com
missie voorstellen doen voor maxi
maal toelaatbare stralingsniveau's
voor levensmiddelen. De tijdelijke
norm voor de hoeveelheid cesium,
die in mei werd vastgesteld naar
aanleiding van de ramp in Tsjerno
byl, is slechts tot eind september
geldig. Vermoedelijk zal moeten
worden besloten tot een verlen
ging van de termijn in afwachting
regeling.
OLDENZAAL - 's Werelds langste
salade staat sinds gisteren op
naam van de Oldenzaalse slager J.
Gosen. Binnen het tijdsbestek van
vijf kwartier lag er een gevaarte
van tot een totale lengte van exact
364 meter en 45 centimeter, waar
mee het oorspronkelijk record van
325 meter zoals dat in het Guiness
Book of Records voorkomtruim
schoots werd verbroken. De salade,
met een winkelwaarde van 15.000
gulden, zal overigens aan de var
kens worden gevoerd. Hij werd
voor consumptie afgekeurd vanwe
ge de te) hoge temperatuur.
Onderzoek naar concurrentie
Verkoop van
kleding fors
toegenomen
ROTTERDAM (ANP) - De directie
van Transworld Marine Agency
(foto anpi Company in Rotterdam weigert
het ministerie van verkeer en wa
terstaat gegevens te verstrekken
over lading en gehanteerde tarie
ven van Sowjet-rederijen. Trans
world is agent in Nederland voor
een aantal Russische lijnen.
DEN HAAG (ANP) - De Tweede-
Kamerleden Vermeend en Kom
brink (PvdA) hebben staatssecre
taris Koning (financiën) schrifte-
Ujk vragen gesteld over een fiscale
ZOETERMEER (ANP) - De textiel- constructie voor kleine beleggers
detailhandel heeft in het eerste waarvoor de staatssecretaris het
halfjaar goede zaken gedaan. De „groene licht"
omzet steeg in de eerste zes maan- ven.
den van dit jaar met zes procent in
vergelijking met het eerste halfjaar
van 1985, zo blijkt uit de bedrijfs-
signalering van het Economisch-
Instituut voor het Midden- en
Kleinbedrijf.
Aan dit systeem van informatie
uitwisselen doen ongeveer zesdui
zend zaken in het midden- en
kleinbedrijf mee. Uitzondering op
de gunstige ontwikkeling in de
textieldetailhandel vormen de spe
ciaalzaken wol en handwerken
(min twaalf procent) en kleinvakar-
tikelen (min tien procent).
In de voedings- en genotmidde
lensector is de economische op
bloei volgens het EIM in mindere
mate terug te vinden. De meeste
winkeliers zagen hun reële omzet
met twee tot drie procent stijgen.
In de sector duurzame consump
tiegoederen liggen de cijfers iets
hoger. Slecht ging het in deze sec
tor vooral met de rijwielzaken. In
de sector overige goederen en
diensten zagen vooral drogisterij
en, parfumeriezaken, schoenma
kers en tuincentra hun omzet stij
gen. Zowel dames- als herenkapsa
lons, dierenspeciaalzaken en spe
ciaalzaken in hengelsportartikelen
zagen hun omzet dalen in vergelij
king met de zelfde periode vorig
jaar.
Postkantoor:
volgnummers
geen succes
DEN HAAG (ANP) - Postkan
toren zullen niet overgaan tot
invoering van volgnummers
voor wachtende klanten. Bij
proeven met dit systeem in
Amsterdam en Roosendaal,
waarbij steeds één klant alleen
voor het loket verschijnt, na
men de wachttijden toe. De
proeven worden niet voortge
zet.
Volgens een woordvoerster
van de PTT bleken klanten
eenmaal aan de beurt meer tijd
dan normaal uit te trekken voor
het doen van hun zaken aan het
loket. Niet gehinderd door de
hete adem van volgers achter
hen in de rij, werden aan het lo
ket ook meer moeilijke vragen
gesteld aan de dienstdoende
beambte.
De PTT laat zich bij haar be
slissing ook leiden door com
merciële motieven. Het bedrijf
ontvangt van opdrachtgevers
voor het postkantoorwerk, zo
als de Postbank en overheids-
instellifigen een bepaalde ver
goeding. Deze is gebaseerd op
een gemiddelde behandelings-
tijd per klant. Met de gemiddel
de langere lokethandelingen
bij het volgnummersysteem
zou niet meer kostendekkend
gewerkt kunnen worden, aldus
de woordvoerster.
Bij wijze van uitzondering zou de
staatssecretaris toestemming heb
ben gegeven aan de belastingin
spectie in Amsterdam om perso
nen die als commanditair vennoot
voor een bescheiden bedrag deel-
nemen in Barbizon Palace CV (ho-
hebben gege- tels) te beschouwen als „fiscaal on
dernemer". Zij genieten dan alle
voordelen die een gewone com
manditair vennoot ook geniet, zo
als de mogelijkheid om verlies af te
boeken en fiscale ondernemersfa
ciliteiten zoals investeringspre
mies krachtens de wir en voorraad-
en vermogensaftrek.
Die faciliteiten zijn bedoeld voor
de gebruikelijke constructie, zoals
Japanse auto's
De Japanse auto-export is in het
eerste halfjaar van 1986 ten opzich
te van dezelfde periode van vorig
jaar gegroeid met 5,2 procent tot
3,44 miljoen wagens. Ondanks de
hoge koers van de yen werd dus
toch een zeer goéd resultaat be
reikt. In aantal werd weliswaar het
resultaat van de tweede helft van
1985 (3,46 miljoen) niet overtroffen,
maar in waarde wel. De uitgevoer
de auto's hadden een totale waarde ATHENE - Duizenden Griekse
een familiebedrijf met één of twee
commanditaire vennoten die een
flinke som geld in het bedrijf heb
ben gestoken, aldus Vermeend
woensdag in een toelichting op de
vragen.
De constructie waarbij vele klei
ne beleggers bescheiden bedragen
steken in Barbizon Palace CV en
daaraan aanspraak kunnen ontle
nen op die faciliteiten lijkt Ver
meend niet juist. Volgens het
PvdA-Kamerlid loopt het momen
teel, mede door advertenties in de
dagbladen van Barbizon Palace
CV, storm met de belangstelling
voor deze fiscale constructie.
Het bedrijf is sinds begin dit jaar
verplicht gedetailleerde gegevens
te verstrekken over de Sowjet-
scheepvaartactiviteiten tussen vijf
Europese landen (Nederland, Bel
gië, Frankrijk, West-Duitsland en
Groot-Brittanië) en Oost-Afrika,
Centraal-Amerika en het Verre
Oosten. De vijf namen dit besluit
om de naar hun oordeel sterk toe-
genomen'concurrentie van Sowjet-
rederijen tegen te gaan.
Volgens Transworld-directeur
J.T.H. van Zonneveld heeft zijn be
drijf bij het College van Beroep
voor het Bedrijfsleven bezwaar
aangetekend tegen het verzoek van
het ministerie van verkeer en wa-
terstaat. „Op zich hebben wij er
geen bezwaar tegen om de ge
vraagde gegevens te verstrekken,
maar wij vinden dat het ministerie
ook bij andere rederijen informatie
moet vragen om vergelijkingsma
teriaal te krijgen", aldus Van Zon
neveld.
Hij zegt te betwijfelen of de tarie
ven die de Sowjet-rederijen hante
ren inderdaad veel lager zijn dan
die van andere rederijen. Voorts
vraagt hij zich af of van een carga
door verwacht mag worden ver
trouwelijke gegevens van zijn op
drachtgevers aan derden te ver
strekken. Als het College van Be
roep voor het Bedrijfsleven tot de
conclusie komt dat Transworld
toch de gevraagde gegevens moet
verstrekken zal Van Zonneveld dat
doen.
„Mijn opdrachtgevers zullen mij
dat niet kwalijk nemen. Als Neder
lander moet ik mij aan de Neder
landse wet houden", aldus Van
Zonneveld. Hij denkt niet dat met
een dergelijke uitspraak de kous
voor de Sowjet-Unie af is. „Ik acht
het niet uitgesloten dat de houding
van de Nederlandse overheid be
schouwd zal worden als een vorm
van discriminatie en een gesprek
tussen beide landen over deze
kwestie is dan zeker te verwach
ten", aldus Van Zonneveld.
DONDERDAG 31 JULI 1986
GENEVE (DPA) - De inkomsten
uit de olie-export van de landen
van de Opec (Organisatie van Olie
Exporterende Landen) hebben in
de eerste helft van dit jaar 36,7 mil
jard dollar bedragen. Dat is maar
liefst 35 procent minder dan de
56,4 miljard dollar die de dertien
landen van de olie-organisatie in
de eerste helft van het afgelopen
jaar met de uitvoer van hun olie
verdienden. De olieproduktie nam
toe, en wel van gemiddeld 15,04
miljoen vaten (van 159 liter) per
dag tot 17,59 miljoen vaten per dag.
De vermindering van de verdien
sten is zeer ongelijk over de landen
verdeeld, zo heeft de Opec volgens
het olievakblad Piatt's Oilgram la
ten weten. Iran produceerde met
1,94 miljoen vaten per dag minder
olie dan in de eerste helft van vorig
jaar, toen er gemiddeld 2,16 mil
joen vaten werden geproduceerd.
Het land verdiende met de uitvoer
van olie 2,9 miljard dollar en dat is
ruim de helft minder dan in de eer
ste zes maanden van 1985.
Irak produceerde met 1,8 (1,19)
miljoen vaten meer dan vorig jaar,
maar zag zijn inkomsten dalen met
negen procent tot 3,89 miljard dol
lar. Saoedi-Arabië, de grootste olie
producent, moest genoegen nemen
met inkomsten van 9,61 miljard
dollar tegen 12,7 miljard dollar. De
produktie werd vergroot van 3,19
tot 4,37 miljoen vaten per dag.
De Opec heeft gisteren opnieuw
geprobeerd haar afzonderlijke le
den ertoe te brengen hun oliepro
duktie vrijwillig te beperken. Na
afloop van het beraad verklaarde
voorzitter Lukman dat nu vijf of
zes van de dertien landen bereid
zijn hun produktie met in totaal 1,6
miljoen vaten olie per dag te ver
kleinen. Welke landen dat zijn wil
de Lukman niet zeggen. Volgens
hem is het de bedoeling om een
vrijwillige produktiebeperking
van in totaal twee miljard vaten
olie te bereiken.
Dat zou betekenen dat, als de
landen zich tenminste aan hun toe
zegging houden, de Opec-produk-
tie ongeveer achttien miljoen vaten
gaat bedragen. Eerder werden ne
gen van de dertien landen het eens
over een produktie van 17,6 vaten.
De Opec blijft in twee kampen ver
deeld. Een mindèrheid van vier
landen (Iran, Libië, Algerije en Ga
bon) wil een drastische verminde
ring van de produktie tot vijftien a
zestien miljoen vaten per dag om
zo de prijs omhoog te halen.
Werknemers van Renault in het Franse Billancourt hebben zich aan elkaar geketend uit protest tegen d<
aangekondigde ontslag in de autofabriék. De vakbond CGT heeft stakingen aangekondigd. Renault kampt met
grote verliezen en staat voor ingrijpende reorganisaties. <fot® AP>
WASHINGTON (UPI) - Ondanks
de scherpe daling van de dollar
koers ten opzichte van Japanse en
Westeuropese munten, vertoont de
handelsbalans van de Verenigde
Staten over de eerste zes maanden
van dit jaar een tekort van bijna 80
miljard dollar.
Het is het grootste tekort dat er
ooit in een halfjaar is ontstaan, zo
heeft het Amerikaanse ministerie
van handel gisteren bekendge
maakt. In de eerste helft van vorig
jaar bedroeg het tekort 65 miljard
dollar. Het tekort in de handel met
Japan verminderde ogenschijnlijk
wel: van 5,99 miljard dollar in mei
tot 3,69 miljard dollar in juni. De
i 25,29 miljard dollar.
Sjekel
De koers van de Israëlische sje
kel, die nu nog is gebonden aan die
de Amerikaanse dollar, zal met
beiders demonstreerden gister
avond voor het Zappion, het ge
bouw waar de nationale raad voor
ontwikkeling en planning (een col
lege van de regering met werkge
vers en werknemers) onder leiding
de economische topminister
maatre-
ingang van 1 augustus worden ge- Sll™tis zich beraadde
koppeld aan een „mandje'' van vijf Selen te«en dÈ werkloosheid
valuta's. Daarin krijgt de dollar een
bijdrage van zestig procent, de dOOr
Westduitse mark twintig procent,
hetjjond sterling tien procent en Frans Vafl HaSSelt
de Franse frank en de Japanse yen
elk vijf procent. De Israëlische im
port uit West-Europa is de laatste Op korte termijn is namelijk c
tijd duurder geworden na het toename te verwachten van
koersverlies van de aan de dollar werkloosheid, die in dit land tot
2 sjekél ten opzichte
Europese valuta's.
Horloge
Sinds de succesvolle introduktie
van de plastic 'Swatch'-horloges
van plastic weet de opgekrabbelde
Zwitserse uurwerkindustrie van
geen ophouden meer: een horloge
maker in het kanton Vaud heeft,
naar een bericht in het dagblad Le
Matin, een horloge gemaakt waar
van de wijzers de andere kant. op
draaien. "Ertnom ebrepuS" (super
be montre), schrijft de krant boven
het bericht. Ook de cijfers van het
"Raitek" genoemde horloge zijn zo
geplaatst dat als men denkt dat het
18:50 uur is, het in feite 05:10 uur is.
EG-begrippen niet
weldigend was (nog geen 10 pro
cent). Reeds is de sluiting van 21
'problematische bedrijven', eerder
door de staat overgenomen, aange
kondigd en de personeelsuitdun-
ning van een aantal andere. Maar
vooral de grote overheidsbedrijven
zullen de komende maanden per
soneel moeten lozen.
Ze kampen met een sterke over
bezetting, doordat opeenvolgende
regeringen uit electorale overwe
gingen nieuwe baantjes uit de
grond stampten die vaak niets om
het lijf hadden (conciërge, portier).
Klassiek blijft de vervijfvoudiging,
binnen enkele jaren, van het perso-
néel van het cateringbedrijf van
Olympic Airways. De regering wil
hier nu, naar haar zeggen, eens en
voor altijd paal en perk aan stellen.
Inmiddels zijn een paar dagen
geleden prijsstijgingen bekend ge
maakt van 15 procent voor zulke
elementaire zaken als water,
stroom, post en telefoon, spoor- en
vliegreizen. Allemaal diensten van
staatsbedrijven die zwaar in het
krijt staan of, zoals het stroombe
drijf, zelf niet worden betaald door
noodlijdende industrieën.
Gefopt
In ieder geval pakt de socialisti
sche regering Papandreou de si
tuatie anders aan dan vorige zo
mer. „Voor nóg betere dagen", was
toen de leus geweest waarmee ze
de parlementsverkiezingen van 2
juni had gewonnen, en daarna ge
beurde er een hele zomer niets; er
kwam zelfs nog geen definitief
nieuw kabinet. Pas op 12 oktober
kwam het beruchte pakket maatre
gelen waaruit bleek hoe onhoud
baar de situatie dat jaar was gewor
den: een devaluatie van 15 procent
van de drachme, maar vooral de
opheffing van de automatische
aanpassing van de lonen aan de in
flatie die vorig jaar 25 procent be
droeg en de bevriezing van die lo
nen tot eind 1987.
De Grieken voelden zich gefopt
en het werd een tamelijk roerige
winter. Sommigen verwachtten
een soort herhaling van dit scena
rio voor dit jaar. In oktober Komen
er gemeenteraadsverkiezingen die
voor de regering een krachtmeting
zullen zijn met rechts en commu
nistisch links, vooral in de grote
steden. Zij zal onder deze omstan
digheden haar nieuwe pakket ake
lige maatregelen niet voor oktober
bekend durven maken, dachten
velen.
Het loopt echter anders - de si
tuatie is nog ernstiger geworden
en/of de regering nog realistischer.
Toerisme
Het meest teleurstellend was dat
een hoofddoel dat de regering zich
stelde: de terugbrenging van het
tekort op de betalingsbalans, abso
luut niet lijkt te worden bereikt. In
1985 overschreed dit het alarme
rende getal van 3 miljard dollar.
Voor dit jaar zou het 1,7 miljard
moeten worden, maar na de eerste
vijf maanden had het de 1,4 al over
schreden. Alleen de allerlaatste cij
fers geven, volgens de directeur
van de Bank van Griekenland.
Chaliakis, weer een iets beter
beeld, vermoedelijk dankzij het
nog ietwat meevallende toerisme.
"De maatregelen beginnen te bij
ten", zei hij meer realistisch dan
vriendelijk.
Feit blijft dat de export verder te
rugloopt en. nog opvallender, dat
de import blijft stijgen, met 7,5 pro
cent zelfs in die eerste vijf maan
den, brandstof niet meegerekend.
Het tempo van toename van drach-
me-depositito's op de banken ver
minderde eveneens angstaanja
gend. De Grieken blijven er de
voorkeur aan geven, hun geld te in
vesteren en luxe produkten uit het
buitenland (bijvoorbeeld kleuren-
tv, dat kwam meteen mooi uit voor
de WK-voetbal) in plaats van het
uit te zetten op Griekse banken die
op hun beurt mee zouden kunnen
gaan investeren.
Zwarte circuit
Het vertrouwen in de drachme,
die sinds de devaluatie van okto
ber jl. al weer zes procent verder is
afgezakt ten opzichte van mark en
gulden, is niet groot. Een vraag
blijft: hoe komen de Grieken met
hun nu bevroren lonen, aan al dat
geld waarmee geïmporteerde waar
wordt aangeschaft? De oorzaak
moet worden gezocht in het zoge
naamde zwarte circuit, de vele ne
venbaantjes en bedrijfjes die ze er
op na houden en die een zoge
naamde 'para oikonomia' opleve
ren waar de belasting niet van pro
fiteert en die door sommigen op
wel 40 procent van het totaal wordt
geschat, 's, Nachts stuit men vaak
op taxichauffeurs die overdag op
een bank werken - ook die zijn
uitvoer steeg in waarde van 1,73 tot
3,86 miljard dollar.
Deze stérke stijging werd echter
veroorzaakt doordat Japan - via
een omweg - voor twee miljard dol
lar aan goud importeerde om het
enorme overschot op zijn handels
balans enigszins te verdoezelen.
De Amerikaanse import uit Japan
werd eveneens groter en ging van
6,73 miljard naar 7,5 miljard dollar.
De handel met West-Europa lever
de de VS een tekort op van 3,75
miljard dollar, een miljard dollar
meer dan in mei.
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, George
Shultz, heeft gisteren gezegd te
genover de exportraad van presi
dent Reagan dat er nog ruimte is
voor een verdere koersdaling van
de dollar. Daarbij zijn de Ameri
kaanse exporteurs alleen maar ge
baat, zo meent hij. In Japan en Eu
ropa vindt men dat de dollar ver
genoeg is gedaald. Zij zijn voor
hun export gebaat bij een hoge dol
larkoers.
Shultz' uitlatingen zorgen voor
een daling van de dollarkoers. Op
de wisselmarkt van Amsterdam
noteerde de Amerikaanse munt
eenheid vanmorgen kort na de
opening ruim 2,36 gulden, b(jna
twee cent lager dan de slotnotering
van de dag ervoor. Wat later was de
koers weer wat hoger.
Beursoverztcht
AMSTERDAM (ANP) - Op de Amster-
damse effectenbeurs waren de banken
vanmorgen in trek naar aanleiding
van de publikatie van winstcijfers van
banken in West-Duitsland. ABN had
procent genationaliseerd - rond 12.00 uur f 9,50 aan de koers toege
voegd op f 610,50, Amro f 2,10 op f
108,30, NMB f3,50 op f212 en FGH twee
of op het elektriciteitsbedrijf.
En zo komen we terug op de vele d7bibeVtjes*ópJf 4M0.'
ljdele baantjes bij de staatsbedrij- Bij aanhoudende geluiden over rente-
ven die eigenlijk kunnen worden verlaging uit zowel de Verenigde Sta-
opgeheven en waar dan ook de ko- ten als de Nederlandse geldmarkt ge
mende maanden het mes in zal beurde weinig op de obligatiemarkt.
worden gezet. De werknemers zul- een enkele lening noteerde
len dit stellig niet onopgemerkt Bij de alndelen was er sprake van een
voorbij laten gaan, maar afgewacht lichte stlJ?lne en in dit klimaat kon-
moet worden of ze hun onvrede den de internationale waarden on-
zullen kunnen luchten in het kader danks een twee cent lagere dollar
van de demonstraties voor de ge- stand houden. Bij alle onzekerheid
meenteraadsverkiezingen of dat ze over de OPEC en daarmee de olieprij-
het daarnaast ook weer gaan zoe- zen Koninklijke Olie gelijk
ken in stakingen, gemengd rechts- ^n ïftïffZSÏÏ 8?BE
communistische manifestaties die nps b|eef gelijk en KLM noteerde te-
de afgelopen winter niet helemaal gen het middaguur twee dubbeltjes la-
uit de verf zijn gekomen. ger.
