Howe: missie is geen mislukldng Gorbatsjov toont goede wil ook aan China Verzet in El Salvador heeft massale aanhang Acht doden bij onlusten in Zuid-Afrika Alcohol èn drugs zijn in Sowjet-Unie een probleem Afrikaanse top uit kritiek op Westen Moskou steunt kernvrije zone in de Pacific Bosbranden smeulen nog Bewakers gedood bij uitbraak uit gevangenis Suriname DINSDAG 29 JULI 1986 BUITENLAND PAGINA 7 €J Westen afratelt als er bij ons over de Sowjet-Unie circuleren, lijkt JOHANNESBURG - Op de voorlaatste dag van zijn bezoek aan zuidelijk Afrika heeft de fen zljn'of'rooierdMi Gorbatsiov Britse minister van buitenlandse zaken, Sir Geoffrey Howe, ontkend dat zijn missie op want dat klinkt in dit arbeiderspa- een fiasco is uitgelopen. Howe deed deze uitspraak gisteren na afloop van zijn ontmoetin- radijs wat beter. Drugs dreigen in gen met twee leiders van zogenaamde thuislanden, Enos Mabuza van KaNgwane en de^Sovjet-Unie immers wel dege- Zulu-leider Gatsha Buthelezi van KwaZulu. MOSKOU - Drugs? Hier?" De jon ge vrouw in de hotelbar schatert het uit. „Dat bestaat niet! Er zijn hier geen drugs. De zwaarste drug die we hier hebben is dit". En ze heft haar wodka-glaasje. De bar man wordt erbij gehaald. Ook hij proest het uit. Drugs zijn er alleen maar bij jullie in het Westen, klinkt het. door Hans de Bruijn verdovende middelen te grijpen, roine en hasjies wordt gedreven. „Het is hier nog niet zoals bij jullie Heel stiekem, en de autoriteiten in het Westen, maar een dreiging in hebben er tot nog toe niet veel te- die richting is er wel", zeggen ook gen gedaan of kunnen doen. min of meer officiële zegslieden. Enkele maanden geleden ver scheen zelfs een boek waarin uitge- Ook de krant Komsomolskaya Prawda, het dagblad van de grote Sowjet-jeugdbeweging wijdt af en breid op het drugsprobleem in de toe voorzichtige artikelen aan het Sowjet-Unie wordt ingegaan. Het toenemende drugsgebruik. Ad- verscheen eerst onder de titel junct-hoofdredacteur Yuri Sovtsov 'Traume der Wölfin' in West-Duits- land, maar sinds enkele weken pu- zegt dat de autoriteiten „nu maat regelen moeten nemen, anders bliceert het Sowjet-weekblad No- wordt het een echt probleem". Vol- wy Myr (Nieuwe Wereld) er elke gens Sovtsov is het drugsprobleem door Ruud de Wit Volgens de Britse minister ligt de Zuidafrikaanse collega Pik Botha menselijk contact en dialoog", al- bal nu helemaal op het terrein van en president Botha. dus Howe. ------ - Gisteren voerde Howe verder Na afloop van zijn ontmoetingen nog gesprekken met vooraanstaan- met Mabuza en Buthelezi, die zich de zakenlieden en leden van de Na- beiden hebben uitgesproken tegen tionale Partij in het blanke parle- economische sancties door de wes- ment. Ook brachten hij en zijn terse wereld zei Howe ook tegen vrouw een 'ijlbezoek' per auto aan de pers, dat hij geen kritiek wenste de zwarte miljoenenstad Soweto, moeilijke taak om vreedzame ver- te accepteren vanwege het feit, dat vlak bij Johannesburg. Hierbij anderingen in Zuid-Afrika door h« de afgelopen week gesprekken werd hij geëscorteerd door zowel overreding en dialnni? te realise- heeft gevoerd met conservatieve Zuidafrikaanse als Britse veilig- ren'^aldus Howe hi de tufn van de b^e Zuidafrikaners en zoge- heidsagenten. Britse ambassade in Pretoria. Al- raamde gematigde zwarte leiders: Na afloop van het korte bezoek, vorens vandaag terug te keren naar we veranderingen willen heb- waarbij hij zijn auto niet verliet, zei Engeland zal Howe nog afsluiten- ben in Zuid-Afrika, moeten we Howe, dat „Soweto sinds zijn laat- de gesprekken voeren met zijn openstaan voor iedere vorm van ste bezoek tien jaar geleden aan- zienlijk in omvang was toegeno men, maar tevens toegankelijker was geworden". Wel voegde hij er aan toe, dat uit zijn bezoek aan So weto was gebleken „dat de levens standaard van de zwarte bevolking nog altijd lager is dan die van de blanken". Het regeringsbureau voor infor matie maakte gistermiddag be kend, dat de 24 uur ervoor acht personen bij politieke onlusten om het leven waren gekomen. Dit aan tal is een van de hoogste van de laatste weken. De situatie op de zwarte scholen van met name de Transvaal bleef echter onduidelijk. Vrijdag liep een regeringsultima- lijk een probleem te worden. En dat wordt ook - zij het nog schoorvoetend - toegegeven. Sinds partijleider Michail Gorbats- jov vorig jaar een - inmiddels suc cesvolle - campagne tegen het gi gantische drankmisbruik begon, blijken de Russen steeds meer naar andere opwekkende of juist week hoofdstukken uit. De schrij ver, Dzjengis Aitmatov, is zeker geen dissident en zijn schrijfsels worden door de partijtop meer dan getolereerd. Aitmatov beschrijft hoe steeds meer Sowjet-burgers naar zachte en harde drugs grijpen. Een spoor wegstation in het oosten van Mos kou staat bekend als een plaats waar tersluiks handel in vooral he- vooralsnog vooral beperkt tot de grote havensteden en Moskou, waar veel buitenlanders komen. Want dat de drugs uit het Westen komen is voor Moskou vanzelf sprekend. En logisch, want in het Jand zelf worden zij niet gemaakt. Buurland Turkije wordt als het aanvoerland genoemd. Op de vraag of de drugs soms ook via de Sowjet-soldaten in Afghanistan worden ingevoerd, antwoord Sovt sov echter met kracht ontkennend. Gorbatsjovs succes in de cam pagne tegen de alcohol wordt ver strekt door de tegenvallende graanoogst, waardoor de produktie van de bekende Russische wodka in anderhalfjaar tijd al met 35 pro cent is afgenomen. De autoriteiten proberen het drankgebruik af te remmen door het stimuleren van de verkoop van vruchtensappen en het openen van koffiehuizen, waar - in elk geval boven de toonbank - niets anders dan koffie te krijgen is. In Moskou zie je inderdaad tal van kraampjes op straat staan, waar uitsluitend sinasappel- of ananassap te koop is. Sinds de door Pepsi Cola gesponsorde Goodwill Games, verrezen zelfs veel karretjes waar de Pepsi gretig aftrek vond. „Maar de strijd tegen de drank is nog niet gestreden", aldus Sovt sov. De nieuwe wetten zijn streng, maar nu al is gebleken dat heel wat Russen overgaan tot het zelf sto ken van wodka. In de voor buiten landse toeristen bestemde winkels staan de flessen wodka - in tal van soorten, zelfs van 56 procent - ech ter rijendik. Wie met veelbegeerde vreemde valuta betaalt mag hier immers best dronken worden. ADDIS ABEBA (DPA/UPI/AFP) - Reagans rede over Zuid-Afrika van De topconferentie van de Organi- vorige week "verachting voor satie van Afrikaanse eenheid is gis- zwarten" sprak, teren in Addis Abeba geopend met scherpe veroordelingen van Zuid- ScUlctiCS VS Afrika en van de Verenigde Staten en Groot-Brittannië, die werden De invloedrijke Amerikaanse se- o r oo gebrandmerkt als de belangrijkste Richard Lugar, die voorzitter turn af. Dat hield in dat alle zwarte westerse steunpilaren apartheid. De Etiopische president Mengis- tu Haile Mariam herhaalde zijn eer dere aanbod om in zijn land 10.000 - guerrillastrijders op te leiden voor de strijd in Zuid-Afrika en Nami- van de senaatscommissie van buitenlandse zaken, zal donderdag in de commissie een wetsvoorstel voor vergaande strafmaatregelen tegen Zuid-Afrika in stemming bië. De Afrikaanse staatshoofden ko zen op de eerste dag van hun drie daagse top de Kongolese president Denis Sassou Nguesso tot voorzit ter van de OAE voor het komende jaar. Sassou Nguesso, sinds" 1979 president van Kongo-Brazzaville, wordt de opvolger van de Senega lese president Abdou Diouf. De Etiopische leider Mengistu beschuldigde de Verenigde Staten en enkele Westeuropese landen van een "onheilige alliantie" met de regering in Pretoria. Zij laten zich leiden door hun zelfzuchtige economische belangen terwijl ze zich opwerpen als hoeders van de mensenrechten, aldus Mengistu. Ook de rede die werd voorgele zen namens Sam Nujoma, voorzit ter van de Namibische onafhanke lijkheidsbeweging SWAPO, ken merkte zich door een scherpe anti westerse toon. Hij meende dat uit WELLINGTON (Rtr) - De Sowjet- Unie steunt het plan voor de vor ming van een atoomvrije zone in het zuidelijke deel van de Stille Oceaan en is bereid tot onmiddel lijke besprekingen over het beper ken van vlootbewegingen in het gebied, vooral van schepen die met kernwapens zijn uitgerust. Dit staat in een verklaring van Sowjetleider Gorbatsjov die van daag door de Russische ambassade in de Nieuwzeelandse hoofdstad Wellington is verspreid. Gorbats jov doet in de verklaring een be roep op alle atoommogendheden om het streven voor een atoom- vrije zone in de zuidelijke Pacific te steunen. Het gebied werd vorig jaar au gustus tot atoomvrije zone uitge roepen in het Verdrag van Raro- tonga tijdens de jaarlijkse vergade ring van het South Pacific Forum, een samenwerkingsverband van landen uit het gebied. De meeste landen, waaronder Australië en Nieuw-Zeeland, hebben het ver drag ondertekend. Het is niet duidelijk of Moskou in feite bereid is het Verdrag van Rarotonga te ondertekenen en met welke landen het wil onderhande len over het terugdringen van de marine-activiteit in de Pacific. De Russische ambassade in Welling ton liet weten dat de verklaring is gebaseerd op de toespraak die Gor batsjov gisteren heeft gehouden in Wladiwostok. VALENCE (AP) - De hevige bos branden die de laatste dagen het zuid-Franse departement Dróme hebben geteisterd zijn nog niet ge heel onder controle. Hoewel gisteren de blusvliegtui gen naar hun basis zijn terugge keerd, zijn meer dan 300 burgers en militairen in het gebied achter gebleven. Momenteel lijkt het grootste gevaar geweken, maar de kans bestaat dat de wind, die ie dere dag rond 5 uur opsteekt, het vuur opnieuw aanwakkert. Vol gens boswachters is de brand ont staan door het overslaan van een vonk uit een tractormotor. Het voorstel voorziet in een ver bod op de import van staal, ura nium, aluminium en cement af komstig van Zuidafrikaanse staats bedrijven en geeft president Rea gan de bevoegdheid om goud uit de Amerikaanse reserves te verko pen, zo zei Lugars woordvoerder gisteren. leerlingen die geweigerd hebben om zich te laten registreren voor de rest van het schooljaar geschorst zullen worden. Ook zouden scho len, die geweigerd hebben aan de registratieplicht mee te werken, gesloten worden. Mengistu Haile Mariam: guerril lastrijders opleiden. (foto AP) Wurger van Stockwell gearresteerd? LONDEN (AP) - De Britse po litie heeft gisteren een man gearresteerd in verband met de gruwelijke moorden op acht Londense bejaarden. De politie zei dat de man in het zuiden van de stad was gearresteerd, waar ook de meeste moorden werden gepleegd. Verdere de tails werden niet genoemd. De moordenaar, de Wurger van Stockwell, zou in het ge bied vier bejaarden in hun wo ningen hebben gewurgd. In to taal heeft hij acht slachtoffers gemaakt, vijf mannen en drie vrouwen, van wie er voor en na de moord zeker vijf seksueel werden misbruikt. De leeftij den van de slachtoffers varieer den van 67 tot 94 jaar. De politie heeft meer dan 100 man ingezet om de moordenaar te vinden. Talloze helpers van de burgerbescherming staan op de plek waar gisteren in Beiroet een auto met eocplosieven ontplofte. Ten minste 32 mensen kwamen om het leven en 140 anderen werden gewond. (foto AP) MEXICO STAD - Indien de gewa pende oppositie van El Salvador vandaag mee zou doen aan verkie zingen zou men 50 procent van de stemmen behalen. Dat is de uitslag van een opinie-onderzoek dat vol gens een vooraanstaande bestuur der van de Katholieke Universiteit in San Salvador is gedaan in op dracht van de christen-democrati sche regering van Jose Napoleon Duarte. door Rob Sprenkels De cijfers zijn bekend gemaakt door Rogelio Pedraz, een pastoor die op de universiteit de verant- LISSABON (Rtr/DPA) - Zes nis Pinheiro da Cruz bij Grandola zwaarbewapende gevangenen heb- begon toen één van de gedetineer- ben gisteren tijdens een uitbraak den een pistool tevoorschijn haal- uit een gevangenis ten zuiden van de Portugese hoofdstad Lissabon drie gevangenisbewaarders dood geschoten. Twee bewakers zijn ernstig gewond in een ziekenhuis opgenomen. De ontsnapping uit de gevange de van onder een stapel wasgoed. Daarmee schoot hij een cipier dood en plunderde daarna met vijf andere gevangenen het wapenarse naal van de gevangenis. Na een korte maar hevige schiet partij met andere bewaarders be machtigden het zestal een gevan genisauto en vluchtten met twee gijzelaars in zuidelijke richting. De gijzelaars werden later ongedeerd vrijgelaten toen de ontsnapten overstapten in twee gereedstaande auto's met valse nummerplaten, al dus de politie. woordelijke man is voor de publi- katies. Volgens Pedraz gaf de rege ring opdracht tot een breed opinie onderzoek nadat de resultaten bij een eerste kiezerspeiling bijzonder onvoordelig voor de christen-de mocraten was uitgevallen. Bij het breed opgezette onder zoek behaalde de partij van Duarte uiteindelijk 22 procent van de stemmen, terwijl de rechtse en ul tra-rechtse groepen niet verder kwamen dan 12 procent. 66 pro cent van de kiezers antwoordde dat men niet zou gaan stemmen omdat men geen vertrouwen heeft in de bestaande politieke partijen, iets wat volgens Pedraz betekent dat de gewapende oppositie zeker op 50 procent van de stemmen zou kunnen rekenen. Volgens Pedraz is het daarom veelbetekenend dat het op het ogenblik de guerrilla is die zich sterk maakt voor een vredesdia- loog. Het leger en de regering zou den zich volgens de pastoor nogal terughoudend opstellen. Nadat president Duarte op 1 juni jongst leden aankondigde dat hij bereid was tot een hervatting van de eind 1984 afgebroken vredesgesprek- ken is hij er verschillende malen van beschuldigd dat hij probeert een derde gespreksronde met het verzet te voorkomen. De rebellen hebben inmiddels een vredesplan gepresenteerd vol gens welk er een draaiboek voor de vrede zou moeten worden opgezet door een Brede Nationale dialoog waarbij behalve de stijdende par tijen ook andere sociale sectoren als vakbonden, belangenorganisa ties en de katholieke kerk verte genwoordigd zouden moeten zijn. Vanuit diezelfde basis zou er ver volgens een overgangsregering moeten worden gevormd om het draaiboek uit te voeren. Maar ook al hebben woordvoerders van vak bonden en de Salvadoraanse kerk het plan enthousiast als "realis tisch" bestempeld, Duarte heeft het afgewezen omdat het in strijd met de Grondwet zou zijn. Volgens de Salvadoraanse president is er maar één vreedzame oplossing, na melijk dat de rebellen hun wapens inleveren. Maar desondanks lijkt het bin nenkort toch tot een derde gesprek tussen regering en het verzet te ko men. Aartsbisschop Rivera y Da- mas van San Salvador, die tussen de strijdende partijen bemiddelt, kondigde tijdens zijn zondagse preek aan dat hij waarschijnlijk op 6 augustus bekend kan maken waar en wanneer de nieuwe vre- desgesprekken zullen worden ge houden. (vervolg van pagina 1) DEN HAAG (GPD) - De groep huurlingen werd door de FBI op gepakt, op weg naar het vliegveld Hammond, op 80 km afstand van new Orleans. De chauffeurs van de twee met wapens en andere uitrus ting gevulde vrachtwagens waren FBI-infiltranten. De FBI en de Amerikaanse douane waren erin geslaagd in de groep te infiltreren door zich voor te doen als huurlin gen en financiers, toen Denley wa pens en mensen zocht voor zijn groep. De FBI begon twee maan den geleden met het onderzoek. De FBI liet weten dat de huurlin gen ieder een miljoen dollar zou den krijgen als de machtsoverna me in Suriname tot een goed einde zou worden gebracht. Bij hun inva sie in Suriname zou de groep ge steund worden door een grote groep Miskito-indianen uit Mid- den-Amerika. Het was de bedoeling van de huurlingen zich in Suriname voor te doen als bankiers. Op die manier wilden ze in gesprek raken met ho ge regeringsfunctionarissen om die vervolgens te gijzelen. De voorzitter van de Beyrijdings-r raad Suriname, Tjon A Kiet, heeft al laten weten niets van een voor genomen staatsgreep af te weten. Volgens Tjon A Kiet is de groep ook in beyrijdingskringen in Para maribo niet bekend. Hij opperde de mogelijkheid dat een groep in de Verenigde Staten wonende ka pitaalkrachtige Surinamers het ini tiatief hebben genomen tot de coup-plannen. Het Amerikaanse persbureau Associated Press meldde verder dat in een door de FBI afgeluisterd telefoongesprek de huurlingenlei der Denley zou hebben gezegd dat hij onder contract staat bij de An- sus Stichting in Amsterdam die wordt geleid door een zekere Geor ge Baker. Hij onderhoudt contac ten met wapenhandelaren en inter nationale organisaties die huurlin gen recruteren. De plannen van de groep-Denley worden in verband gebracht met de activiteiten van de voormalige sergeant Ronnie Brunswijk. Vori ge week pleegde zijn 'guerrilla-be weging' overvallen op twee leger posten in Suriname waarbij mili tairen en wapens buit werden ge maakt. De Surinaamse regering is giste ren op de hoogte gebracht van de arrestaties door de Amerikaanse ambassadeur in Suriname Robert Barbour. De nieuwe Surinaamse premier Pertab Radhakishun ver klaarde later op een persconferen tie in Paramaribo dat de zaak- Brunswijk „toch wel meer is dan wij in het begin hebben vermoed". De Russische partijleider Gorbats jov hield gisteren in Wladiwostok een opmerkelijke rede. De Sowjet- Unie zal nog dit jaar zea regimen ten terugtrekken uit het buurland Afghanistan, zo maakte de secreta ris-generaal bekend. En applaus was zijn deel. door Leo Maat De aankondiging werd gedaan voor een schare trouwe toehoor ders, maar de boodschap was be doeld om verder te reiken. Via de Russische televisie drong de rede van Gorbatsjov door tot het buiten land, waar velen zich terstond af vroegen welke betekenis eraan moet worden gehecht. Het Witte Huis in Washington was niet onder de indruk van de boodschap. Er is maar één aan vaardbare oplossing en dat is de onmiddellijke en volledige terug trekking van de Russische militai ren uit dat land, zei woordvoerder Bernard Kalb. In het verleden ging het bij troepenvermindering steeds om vervanging van troepen, zonder dat het totaal aantal Russi sche troepen in Afghanistan ver-, minderde, aldus de argwanende woordvoerder. In Pakistan zei men het als een 'eerste, kleine stap' te zien in de op lossing van het conflict. Meer dan een eerste, kleine stap is het - mili tair gesproken - niet: volgens wes terse schattingen bevinden zich zo'n 115.000 Russische militairen in Afghanistan. De Russen zelf zijn minder kwistig met cijfers. Stee vast spreken zij van 'een beperkt contingent Russische manschap pen'. De zes regimenten die volgens Gorbatsjov vóór het eind van 1986 worden teruggetrokken omvatten volgens het Londense Instituut voor Strategische Studies hooguit 7200 man. Hoe het ook zij: de te rugtrekking van zes regimenten is getalsmatig niet imposant. Militaire deskundigen wijzen er bovendien op dat het gaat om - zo als Gorbatsjov preciseerde - drie luchtafweer-regimenten, twee ge motoriseerde infanterieregimen- ten en één pantserregiment. In de guerrilla-bestrijding is de luchtaf weer nauwelijks van enige beteke nis. De geduchtste wapens in dit verband zijn de helikopter-eenhe den, die het leven van de islamiti sche verzetsstrijders zuur maken. Maar over helikopters repte Gor batsjov niet. Tijdschema Er is meer af te dingen op het aanbod van Gorbatsjov. De bereid heid om de Russische troepen na zeven jaar bloedige strijd geleide lijk uit Afghanistan terug te trek ken is niet nieuw. Al jarenlang wordt er op initiatief van de Ver enigde Naties in Genève onderhan deld tussen de regeringen van Pa kistan en Afghanistan om een ein de te maken aan de Afghaanse kwestie. Een akkoord tussen de partijen tegen Afghanistan voortduurt zal de Sowjet-Unie opkomen voor haar buurland". De betekenis die aan de rede van Gorbatsjov moet worden toege kend is derhalve in de verhouding Oost-West niet groot. Het belang moet gezocht worden in de relatie tussen de Sowjet-Unie en de volks republiek China. De rede werd niet toevallig afgestoken in het uiterste oosten van de Sowjet-Unie, in Wla diwostok aan de Japanse Zee. Mongolië Gorbatsjov: zes regimenten weg uit Afghanistan zit al geruime tijd in het vat, maar paar maanden een voornaam struikelblok wordt zijn. nog gevormd door onenigheid over het tempo van de Russische af tocht. Uit Pakistaanse regerings kringen is vernomen, dat de Rus sen hun strijdkrachten in een pe riode van vier jaar willen repatrië ren. Volgens de Pakistani een on aanvaardbaar tijdschema. Een i genoeg moeten De beslissing die Gorbatsjov gis teren bekend maakte, doet aan die controverse niets af en brengt een Pakistaans-Afghaans akkoord dus niet dichterbij. Integendeel, dezelf de bekende standpunten werden nog eens herhaald toen Gorbatsjov waarschuwde: "Als de interventie Gorbatsjov deed een onverhulde poging om de moeizame betrek kingen met de grote buur in één klap te verbeteren. Een goede Chi- - nees-Russische verstandhouding wordt de laatste jaren vooral door drie problemen onmogelijk ge maakt: De aanwezigheid van grote Russische legereenheden langs de Chinese grens en in Mongolië, de Russische interventie in Afghanis tan en de Russische steun aan Viet nam/Cambodja. Over Afghanistan was Gorbats jov het meest concreet, maar ook ten aanzien van de andere proble men toonde de secretaris-generaal zijn goede wil. De Sowjet-Unie en Mongolië bestuderen de mogelijk heden voor terugtrekking van een aanzienlijk deel van de Russische strijdkrachten in Mongolië, aldus Gorbatsjov. De Russen hebben volgens westerse bronnen 50.000 man in Mongolië. Over de Chinees-Vietnamese be trekkingen zei Gorbatsjov: "Het is een soevereine aangelegenheid van die twee landen om hun con flict op te lossen. Het tijdstip lijkt hiervoor gunstig te zijn". De secre taris-generaal bood de Chinezen verder aan samen te werken op het gebied van de ruimtevaart. Chine se kosmonauten zouden volgens Gorbatsjov in de Sowjet-Unie een opleiding kunnen genieten. De woorden van Gorbatsjov wa ren met name gericht aan de lei ders in Peking. Opnieuw komt Gorbatsjov naar voren als een man die bereid lijkt concessies te doen, waarmee zaken kunnen worden gedaan. Maar ook als de eerste Russische leider, die - zoals de Amerikaanse presidenten - belang hecht aan een presentatie van zijn beleid via de televisie. Dat is nog steeds even wennen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 7