Mary Dresselhuys
viert verjaardag
op het toneel
Met Leen
Jongewaard
in door Paul
Haenen te
schrijven
stuk
tv.
'Koopman van Venetië' in de ban
Aantrekkelijke 'Romeo en Julia'
Doek Panorama Mesdag
moet worden gerestaureerd
KUNST
AMSTERDAM/GRONINGEN
(GPD) - In januari 1987 wordt de
actrice Mary Dresselhuys 80 jaar.
Dat wordt gevierd. En hoe. Ze
krijgt (uiteraard) de hoofdrol in een
nieuw stuk. Het wordt zoals het nu
lijkt een produktie met verrassin
gen.
Commercieel-publicitair wordt
het nieuwe stuk met de grande ve
dette Mary Dresselhuys op voor
hand sterk verkocht. Mede op haar
verzoek is Paul Haenen (oftewel
Margreet Dolman) aangetrokken
als schrijver. Voor Haenen is dat
geen onbekend ambacht.. Hij ac
teert niet alleen in zijn eigen thea
ter-programma's, maar schreef
boeken en enkele toneelstukken
voor andere gezelschappen.
Aan spektakel geen gebrek: de
première is op de veijaardag van
mevrouw Dresselhuys, Berend
Boudewyn (dan al een hele tijd
vertrokken als directeur van de
Amsterdamse Stadsschouwburg)
gaat het blijspel regisseren en in de
rolbezetting treft men onder ande
ren Leen Jonge waard en Petra La-
seur aan.
Leen Jongewaard heeft bijna
twee jaar niet gespeeld. De 59-jari-
ge acteur moest zich het vorig jaar
totaal overspannen terugtrekken
uit de musical Ping Ping en werd
toen in allerijl vervangen door
Joop Doderer.
In het wereldje vreesden velen
dat hij niet terug zou keren op de
planken. Dat valt gelukkig mee.
Het herstel is langzaam, maar voor
spoedig verlopen en Leen Jonge
waard durft de last van een grote
rol en de druk van een vol speelsei-
Hij is al ruim dertig jaar aan het
toneel en een van de veelzijdigste
artiesten van het land. Cabaret,
hoorspel, radiowerk, regie, televi-
sie- en filmdrama, series, grammo
foonplaten, het grote toneel, musi
cal, hij heeft al deze disciplines
beoefend.
Leen Jongewaard slaagt er altijd
in om op te vallen, wat hy ook doet.
Van het ogenschijnlijk onbelang
rijkste rolletje weet hij iets te ma
ken, ook al omdat hij als door
kneed vakman elke rol naar zich
toe haalt en als het ware op zijn lijf
zet. Zijn eerste musical was Heer
lijk duurt het langst (met de ijzeren
song Op een mooie Pinksterdag),
ruim twintig jaar geleden. Daarna
volgden nog vier musicals, maar de
meeste bekendheid verwierf Leen
Jongewaard door de drie theater
shows met Robert Long tussen
1979 en 1984.
Jongewaard kreeg de Johan
Kaart- en de Albert van Dalsum-
prijs en werd tot twee keer toe on
derscheiden met de Televizierring.
Velen bewaren dierbare herinne
ringen aan televisie-series als Ja
zuster, nee zuster (1968) en Het
schaep met vijf poten (1970).
Petra Laseur is een dochter uit
het huwelijk van Mary Dressel
huys en wijlen Cees Laseur, de to
neelspeler. Ze heeft zelden met
haar moeder in één stuk gestaan.
Dat gaat nu dus weer eens gebeu
ren. De laatste keer was ongeveer
tien jaar terug, toen ze samen te
zien waren in Majoor Barbara van
George Bernard Shaw bij het Pu-
bliekstheater.
Mary Dresselhuys koos voor
haar rollen de laatste jaren altijd
werk van buitenlandse acteurs,
waarna ze zich zelf aan de vertaling
zette en er ook meestal in slaagde
op die manier het stuk nog iets
meer naar haar hand te zetten.
DINSDAG 29 JULI 1986 D
Leen Jongewaard
TTriiwnr- n
WJUMWJIIHKiflj
Mary Dresselhuys
WASHINGTON - De beroemde pianist Wladimir Horowitz is gisteren in het Witte Huis onderscheiden met de
Vrijheidsmedaille. Onder het toeziend oog van Amerika's president hing Nancy Reagan hem de bij deze onder
scheiding behorende versierselen om. President Reagan prees de pianist voor diens 'pelgrimstocht voor de vrede'
tijdens zijn laatste concerttournee door de Sowjet-Unie (foto ANP)
DEN HAAG - Het befaamde Panorama Mesdag is broodnodig aan
restauratie toe. Directeur P. A. Zoetmulder van het museum aan de Zee
straat verwacht dat de opknapbeurt van het doek tenminste drie miljoen
gulden gaat kosten. Het doek is door ouderdom zo ernstig verzwakt dat de
kans op scheuring er alleen maar groter op wordt, wanneer niet tijdig
wordt ingegrepen. De restauratiewerkzaamheden kunnen echter pas be
ginnen als er voldoende geld beschikbaar is. Vandaar dat er na de vakan
tieperiode wordt begonnen met een fondsenwervingsactie. Behalve van
het ministerie van wvc wil men geld zien los te krijgen van bedrijfsleven.
Op de foto directeur Zoetmulder voor een deel van het doek. (foto Anefo)
TORONTO (AP) - Een school in
de Canadese stad Kitchener in
Ontario heeft de Koopman van
Venetië van William Shakespea
re voorlopig tot verboden litera
tuur verklaard. Aanleiding voor
deze ban zijn incidenten na be
handeling van het drama rond de
joodse geldschieter Shylock in
de klas, waarbij joodse leerlin
gen met munten werden be
stookt en swastika's werden ge
tekend op de schoolbanken.
Na een klacht van ouders werd
het werk voorlopig verboden in
afwachting van een besluit door
de autoriteiten of het werk als
anti-semitisch moet worden be
stempeld.
De beslissing wordt zowel toe
gejuicht als verworpen. De ac
teur John Neville, tevens artis
tiek leider van het Shakespeare
Festival in het Canadese Strat
ford zei: 'ik vind het belachelijk
dat na 400 jaar dit stuk wordt ver
boden'.
De joodse geleerde W. Gunther
Plaut uit Toronto beweerde ech
ter dat het stuk al lang naar een
vaste plek op de boekenplank
was verwezen, als het niet van de
hand van de toneelschrijver uit
Stratford on Avon was.
In een artikel in de krant To
ronto Globe and Mail erkent
Plaut dat Shakespeare Shylock
het gedenkwaardige pleidooi
voor tolerantie laat zeggen: 'Ik
ben een jood. Heeft een jood
geen handen, organen, diepgang,
gevoelens, affecties, passie?'
'Maar deze woorden vormen
nauwelijks een tegenwicht voor
de overweldigende drijfkracht
van het stuk, waarbij de jood
wordt afgeschilderd als een, in
principe, gierige, overtuigde an-
'Romeo en Julia' van W. Shakespea
re door Stichting Pier 7. Met: Arlène
Hoornweg, Steflan Haans, Ben Woel-
tjes, Marièlle van de Griendt, Anne-
marie van der Tooien, Guus van
Weelden e.v.a. Regie: Ria van Meurs.
Muziek: Paul van Brugge. Decor:
Bernard Winsemius. Gezien op 27 ju
li in een tent in Rotterdam. Aldaar
nog dagelijks (behalve 's maandags)
tot en met 31 augustus te zien. Aan
vang 21.30 uur.
ROTTERDAM - Wanneer je een
willekeurige groep mensen vijf
stukken van Shakespeare laat
opnoemen, zullen ze vrijwel ze
ker 'Romeo en Julia' vermelden.
Per slot van rekening is de tragi
sche liefde van dit jonge paar in
de loop der eeuwen spreekwoor
delijk geworden. Dit drama is de
komende weken als zomerthea-
terprojekt in Rotterdam te zien;
in een circustent op een terrein
schuin tegenover het Centraal
Station, nabij De Doelen. Het is
een initiatief van de Stichting
'Pier 7 Theaterveroorzakers', die
hiermee haar eerste projekt pre
senteert.
Twee families in Verona, de
Montagues en Capulets, voeren
al generaties lang met elkaar een
verbeten strijd. De herhaalde
malen uitgesproken proloog
roept de bezoekers deze beroem
de familievete in herinnering bij
het betreden van de tent, waarin
een intieme toneelruimte met
een vrij breed podium is opge
steld.
Al bij de eerste ontmoeting
ontvlamt de grote liefde van Ro
meo en Julia - alleen moet deze
liefde wel tragisch eindigen, om
dat zij beiden kinderen van de in
strijd levende families zijn. Re
gisseuse Ria van Meurs heeft de
ze externe factor, die tot de tragi
sche gebeurtenissen leidt, de
'Dynasty-onderlaag' van het stuk
genoemd. Volgens de toelichting
wil zij vooral laten zien, hoe de
hopeloze liefde van deze twee
kinderen kapot gaat aan de so
ciale structuur, aan de conven
ties en de hypocrisie van de ou
deren.
Dat is een alleszins aanvaard
bare opvatting, die echter niet zo
Ondanks onvolkomenheden
Julia (Arlène Hoornweg) wordt
door haar ouders (Ben Woeltjes
en Marièlle van de Griendt) toe
gesproken. (foto PR)
gemakkelijk in concrete theater
taal om te zetten is. Toch heeft
men daartoe een boeiende po
ging ondernomen. Het is bijvoor
beeld goed gelukt in de slotscè
ne; zelfs na de verzoening blijven
de beide familievaders kempha
nen, die in een soort 'goedheid'
tegen elkaar opbieden.
In de ontmoetingen tussen Ju
lia en Romeo lijkt behoorlijk te
zijn geschrapt. Met het oog op de
thematiek is aan het gebeuren
om hen heen extra aandacht be
steed. De eerste kennismaking
bijvoorbeeld verloopt zonder
woorden; we zien het paar
slechts samen dansend temid
den van feestgangers. Ook de fa
meuze balkonscène is (zonder
balkon) vrij sober gehouden.
Die soberheid keert terug in de
strakke vorm van het decor. Het
podium is leeg. Er zijn slechts
enkele witte doeken gespannen
en er is een gedeeltelijke verho
ging. Natuurlijk wil men daar
mee het tijdloze karakter van het
gegeven accentueren. De niet-
tijdgebonden kostumering moet
daartoe eveneens bijdragen, wat
echter minder overtuigend is ge
lukt. In het bonte geheel had
toch wel wat meer lijn aange
bracht kunnen worden. Nu lijkt
willekeur te overheersen en
soms zelfs merkwaardige accen
ten te zetten.
De voedster verwordt door
haar uitmonstering noodzakelijk
tot een karikatuur. Broeder Lo
renzo was in een traditionele
Franciscaner pij zonder 'Vieze
Man'-associaties beter tot zijn
recht gekomen. De kleding van
Romeo en Julia had beter op el
kaar afgestemd moeten zijn: Ju
lia kan in haar jurkje zo naar
jaarlijkse galabal van school, ter
wijl de kledij van Romeo eerder
negentiende-eeuws aandoet.
De live gespeelde muziek le
vert een wezenlijke bijdrage,
doordat het stemmingsbepalend
is en een belangrijk verbindings
element vormt voor de in elkaar
overlopende scènes. Omdat de
spektakelscènes met acrobatiek
en vechten niet echt een harmo
nieus geheel vormen met de an
dere scènes, was dat ook wel no
dig. Misschien hadden de spel-
prestaties nog wat meer op een
lijn gebracht kunnen worden, al
is zoiets makkelijker gezegd dan
gedaan. Dat alles neemt echter
niet weg, dat 'Romeo en Julia'
een aantrekkelijke voorstelling
is geworden - met een treffende
typecasting van de beide jonge
geliefden.
WIJNAND ZEILSTRA
ti-christ die tot vermaak van het
publiek zijn verdiende loon
krijgt,' aldus Plaut.
In het stuk leent Shylock geld
aan Antonio en eist een hoeveel
heid vlees als Antonio zijn ver
plichtingen niet na kan komen.
Aan het slot gaat Shylocks doch
ter er vandoor met een vriend
van Antonio en het vermogen
van de geldschieter wordt door
een rechter in beslag genomen.
Geleerden houden zich al
sinds jaar en dag bezig met vraag
of Shakespeare anti-semiet was
of niet in een tijd dat er nauwe
lijks joden in Engeland woon
den, of dat het stuk slechts be
doeld was om fanatisme en on
verdraagzaamheid aan de kaak
te stellen.
