Tamils: 6 dagen
voorwaardelijk
Rust in WD ook voor
kabinet doorslaggevend
Dost vecht voor verloren zaak
Extra sterfgevallen kanker
Zes op tien
caravans
niet in orde
Arrestatie
Effecten kernramp Tsjernobil voor Nederland:
Bezetting
PvdA-bureau
Ontvoerders
Heineken
in cassatie
Drie miljoen
voor hulp
aan Afghanen
Warming-up
ambtenaren
ZATERDAG 12 JULI 1986
BREDA (ANP) - Een ongebruikelijk proces. Zo betitelde
politierechter mr. L. Kalff gisteren in Breda de zitting
waarbij vijftien Tamils voor hem verschenen. Zij werden
verdacht van openlijke geweldpleging en vernielingen.
Het eerste achtte de rechter niet bewezen, voor het tweede
veroordeelde hij de Tamils tot zes dagen voorwaardelijke
gevangenisstraf met een proeftijd van één jaar.
Officier van justitie mr. J. Bijvoet eiste vijftien maal twee
weken voorwaardelijke gevangenisstraf plus een geldboe
te van 250 gulden.
NIJMEGEN (ANP) - Bij een con-
trole van het vakantieverkeer gis
teren op rijksweg 50 tussen Nijme
gen en Den Bosch, bleek 60 pro
cent van de caravans niet aan de
verkeerseisen te voldoen. Alleen
waren de gebreken die gisteren
werden geconstateerd aanmerke
lijk minder ernstig dan tijdens een
vergelijkbare verkeerscontrole vo
rige week. Toen werden zelfs twee
caravans uit het verkeer genomen.
Volgens een woordvoerder van
de rijkspolitie Nijmegen week het
percentage caravans dat niet in or
de was vrijwel niet af van de cijfers
van eerdere controles. De controle
ter hoogte van Wychen werd tus-
„Een overheid die mensen betut
telt door hen slechts twintig gul
den in de week vrij te laten beste
den moet niet verwachten dat daar
nog eens een boete van betaald
wordt", aldus politierechter Kalff
ter motivatie van zijn vonnis.
De Tamils stonden terecht we
gens het vernielen van een pension
in Oud-Gastel. In de nacht van 23
op 24 april sloegen zij het interieur
kort en klein. Zij reageerden hier
mee op een verklaring van minis
ter Brinkman van welzijn, volksge
zondheid en cultuur waarin deze
meedeelde de opvangregeling van
Tamils niet op korte termijn te zul
len verbeteren.
Hoewel in het hele land pensions
werden vernield zijn de Tamils uit
Oud-Gastel tot nog toe de enigen
die gerechtelijk worden vervolgd.
In totaal dagvaardde het openbaar
ministerie 52 van de vluchtelingen,
twintig stonden gisteren terecht,
32 van hen zullen volgende week
voor het hekje staan. Vijf Tamils
verschenen niet. Hun zaken wer
den aangehouden.
Over de te volgen procedure ont
stond nogal wat onduidelijkheid
op de zitting. Er werd verscheide
ne malen geschorst om de rechter
de gelegenheid te geven zich in alle
rust over allerlei juridische proble
men te buigen.
De afspraak was namelijk dat al
le partijen het proces met een alge
meen verhaal zouden beginnen. De
zaak tegen de eerste Tamil die te
recht stond nam op die manier de
hele ochtend in beslag. In de daar
opvolgende zaak kon hier dan naar
verwezen worden. Omdat de rech
ter het eerste deel van de dagvaar
ding niet bewezen verklaarde - de
vernielingen vonden op particulier
afgesloten terrein plaats, zodat van
openlijke geweldpleging geen
sprake kon zijn - wijzigde de offi
cier mr. J. Bijvoet de overige dag
vaardingen ter zitting. Dit werd
door de verdediging met succes
aangevochten.
De advocaten hadden F. Florin
van Vluchtelingenwerk Nederland
als getuige-deskundige opgeroe
pen. Deze ging tijdens het algeme
ne gedeelte in op de achtergronden
van de vernielingen. „Zonder be
grip te hebben voor de acties kun
nen we de vernielingen toch wel
begrijpen", verklaarde hij. „De
mensen waren radeloos".
De officier vond de problemen
van de Tamils „reëel" maar geen
rechtvaardiging voor de vernielin-
DEN HAAG (ANP) - De Nederlan
der M.P., leeftijd en woonplaats
onbekend, is in Moskou aangehou
den. Dat maakte een woordvoerder
van het ministerie van buitenland
se zaken gisteravond bekend.
P. werd aangehouden toen hij
met twee Russische mensen in een
auto zat te praten. Er wordt gezegd
dat dit mensen van de onafhanke
lijke vredesbeweging in de Sowjet-
Unie zijn, zo zei de woordvoerder.
De man zou in Moskou zijn als
toeschouwer van de Goodwill Ga-
gen. Volgens hem waren de acties
van te voren beraamd. Hij wees
hierbij op de verklaring van één
van de verdachten: „We wilden een
einde maken aan deze manier van
opvang en besloten tot gezamenlij
ke vernielingen om klokslag één
uur".
Rechter Kalff zei begrip te heb
ben voor de „sombere gemoeds
toestand" waarin de Tamils zich de
bewuste avond bevonden. Hij
noemde het onaangenaam om door
een regering betutteld te worden.
In tegenstelling tot individuele
asielzoekers vallen de Tamils on
der de zogenaamde brood-bed-
bad-regeling, zijn zij centraal ge
huisvest in pensions en krijgen
voedselpakketten uitgereikt. Ver
der geeft de regering hen twintig
gulden zakgeld per week.
en bloemen voor de wandelaars van de Apeldoornse vierdaagse. Een fraaie afsluiting van
dit jaar ongeveer achttienhonderd enthousiaste wandelaars deelnamen. (foto anp».
door
Hans Hoogendijk
DUSSELDORP (GPD) De Dus-
seldorfse rechter Strauss begon de
derde dag van het proces tegen de
Arnhemse hasj-handelaar Harm
Dost met het voorlezen van een
verklaring van Dost. 'De aange
klaagde Dost laat weten niet meer
op de zittingen aanwezig te willen
zijn. Wordt hij daartoe gedwongen
dan wil hij de zitting verstoren
door tussenroepen en scheldwoor
den'.
Daarop werd de zitting geopend.
Aanwezig de drie rechters, twee
advocaten, de openbare aanklager
en een paar journalisten. Dost
werd donderdag uitgesloten omdat
hij Strauss en zijn collega's had uit
gemaakt voor 'paragrafen-ridders'.
Voor advocaat Gregorius en
Dost staat het als een paal boven
water dat de Arnhemmer zwaar zal
worden veroordeeld. Gregorius:
„Mijn enige vraag is eigenlijk nog
hoe Nederland zal reageren op een
gevangenisstraf van een jaar of
tien". Want dat het daarop uit
draait wordt steeds duidelijker. De
Dusseldorfse rechters zullen zeer
streng oordelen. Het feit dat zij
Dost mogelijk op onwettige wijze
in handen hebben gekregen
schijnt hen niet te deren".
En Dost hebben ze. Vrijdag be
gon het getuigenverhoor pas echt
goed. Maar voor de verdediging is
het proces eigenlijk al gelopen.
EINDHOVEN (ANP/AP) - Vijftien
tot twintig extra sterfgevallen door
kanker, eenzelfde aantal babies
met erfelijke afwijkingen, hooguit
een enkel geval van schade aan de
ongeboren vrucht en een extra be
lasting van de gehele bevolking
met radio-actieve bestraling. Dit
zullen de gevolgen voor Nederland
zijn van de ramp met de Russische
kerncentrale in Tsjernobil, zo
blijkt uit berekeningen van leden
van de Nederlandse Vereniging
voor Stralingshygiëne (NVS) in
Eindhoven.
De schatting van het aantal do
delijke kankergevallen kwam tot
stand na bestudering van alle be
schikbare gegevens, waaronder
metingen van de KEMA in Am-
hem, het Energie Centrum Neder
land in Petten en het Rijksinstituut
voor de Volksgezondheid en Mi-
lieuhygëne in Bilthoven. De stra
lingsdeskundigen komen daarmee
tot een getal dat twee keer zo hoog
ligt als de berekening van TNO.
Deze onderzoekorganisatie schat
het aantal extra kankergevallen
met dodelijke afloop op niet meer
dan zeven.
Van de 15 20 extra kanker-
slachtoffers zullen er volgens de
stralingsdeskundigen vijf sterven
door een kwaadaardig gezwel aan
de schildklier. Het aantal
schildkliertumoren ten gevolge
van de ramp met de Russische
kerncentrale zal echter veel groter
zijn: ongeveer 100. Daarvan zal
evenwel 95 procent genezen kun
nen worden.
Een Marokkaanse student die in
geschreven stond aan het Russi
sche Instituut voor Kernonderzoek
in Kiev is overleden als gevolg van
radioactieve straling die hij absor
beerde na de kernramp van 26 april
in het nabijgelegen Tsjernobil. Dit
is gisteren gemeld door een Marok
kaanse krant. Het ongeluk eiste
totdusverre volgens officiële Rus
sische gegevens 27 mensenlevens.
Vorig jaar zijn in de kerncentra
les Borssele en Dodewaard veer
tien storingen geweest. Geen van
die storingen gaf aanleiding tot bij
zondere veiligheidsmaatregelen.
De aard ervan was dusdanig dat
geen gevaar voor personeel en om
geving bestond. Dit heeft staatsse
cretaris Kappeyne van de Coppello
van sociale zaken in een brief aan
de Tweede Kamer geschreven.
De staatssecretaris concludeert
dit op basis van een rapport van de
Kernfysische Dienst van haar mi
nisterie. De storingen waren gelijk
verdeeld over de centrales. Eén
storing in Dodewaard in december
werd belangrijk genoeg geacht om
internationaal te melden.
AMSTERDAM (ANP) - Ongeveer
twintig Turken hebben gisteren
het landelijk bureau van de PvdA
in Amsterdam bezet. Zij verlang
den dat de PvdA meer afstand
neemt van het volgens hen onde
mocratisch bewind in Turkije. De
Turken protesteerden met hun ac
tie ook tegen een vergadering die
vorige week in Instanboel - van een
commissie van de Raad van Euro
pa - werd gehouden. De PvdA was
daar eveneens vertegenwoordigd.
Na de bezetting verklaarde de
PvdA te willen praten met Turkse
organisaties binnen en buiten Tur
kije die actie voeren voor echte de
mocratie en mensenrechten. Tot
deelname aan de vergadering in Is-
tanboel zegt de PvdA te hebben
besloten om toch haar stem te kun
nen laten horen.
sen half vier en acht uur uitge
voerd door de rijkspolitie Nijme
gen geassisteerd door de gemeen
tepolitie Nijmegen en Wychen.
In die periode werden 50 cara
vans gecontroleerd. Dertig procent
van de gecontroleerde caravans
bleek te zwaar belast. Daarnaast
was een groot aantal caravans niet
voorzien van goede remmen. Eén
caravan mocht om die reden pas
doorrijden nadat de ANWB de
had gerepareerd.
Terwijl rechter Strauss zijn best
deed het geheugen van jonge ge
tuigen op te frissen, waren Dost's
advocaten in gesprek. Ook de offi
cier van justitie was nauwelijks
geinteresseerd. Hij wilde in een
korte schorsing wel kwijt dat hij
begrip heeft voor de Nederlandse
wrevel over de hele zaak, maar dat
hij als Duitse openbare aanklager
met Duitse wetten te maken heeft.
En in die wetten staat bijvoorbeeld
dat de officier van justitie gedwon
gen is elke wetsovertreding te ver
volgen. Een heel andere benade
ring dan in Nederland. Verder wor
den harddrugs gelijk gesteld met
softdrugs, waarbij voor de straf
maat het bezit van 200 gram hasj
ongeveer gelijk wordt gesteld aan
dat van twee gram heroine.
Aangezien Dost honderden ki
lo's heeft verkocht en de rechters
er bijna van overtuigd zijn dat ze
dat 'hard' kunnen maken, ziet het
er niet best uit voor de 38-jarige
Arnhemmer. Dezelfde rechter
Strauss veroordeelde enige tijd ge
leden een heroine-dealer tot de ma
ximumstraf van 15 jaar.
Verder heeft Dost nog als handi
cap dat de Westduitse kranten bol
staan van de verhalen over de
doodvonissen in drugszaken in
Maleisie. Daar, zo berichtten de
Westduitse kranten, is de mini
mumstraf voor een beetje hasj 15
jaar en daar, in dat verre land,
wacht twee Duitsers mogelijk de
doodstraf.
Maar er is nog meer: donderdag
publiceerde de Westduitse douane
haar jaarverslag. Daaruit blijkt on
der meer dat de drugssmokkelaars
niet alleen steeds inventiever wor
den, maar ook dat het zwaartepunt
van de drugshandel, zowel in soft-
als in harddrugs aan de Nederland
se grens ligt.
De roep in West-Duitsland om
die 'slappe' Nederlanders nu eens
aan te pakken wordt luider.
Het geval-Dost lijkt dan ook te
worden gebruikt om Nederlanders
en Westduitsers te tonen dat het de
Duitsers ernst is bij de bestrijding
van alle drugs.
AMSTERDAM (ANP) - De twee
ontvoerders van Heineken en
diens chauffeur Doderer, gaan in
cassatie tegen de beslissing van de
Franse rechter dat ze aan Neder
land kunnen worden uitgeleverd.
Dit heeft een van hun Nederlandse
raadslieden, mr. M. Moszkowicz
gisteren meegedeeld.
De Franse rechter besloot
woensdag de Franse minister van
justitie te adviseren de twee aan
Nederland uit te leveren wegens
afpersing en wederrechtelijke vrij
heidsberoving. Hiervoor kan het
tweetal tot maximaal twaalf jaar
gevangenisstraf veroordeeld wor
den.
Beiden proberen sinds hun ar
restatie hun uitlevering aan Neder
land tegen te houden. Met het aan
tekenen van cassatie bij de Franse
Hoge Raad, mogelijk gevolgd door
een behandeling door de Franse
Raad van State en, als laatste red
middel, een beroep op dé Europese
Commissie en daarna het Europe
se Hof voor de Rechten van de
Mens in Straatsburg kan het nog
meer dan een jaar duren voordat
de twee weten waar ze aan toe zijn.
De drie andere verdachten in de
ontvoeringszaak werden tot gevan
genisstraffen van negen en twaalf
jaar veroordeeld.
DEN HAAG (ANP) - Minister
Schoo voor ontwikkelingssamen
werking heeft drie miljoen gulden
beschikbaar gesteld voor hulp aan
slachtoffers van het Afghaanse
conflict. Dit heeft de voorlichtings
dienst ontwikkelingssamenwer
king gisteravond bekendgemaakt.
De helft van het bedrag zal wor
den verstrekt via het VN-Hoge
Commissariaat voor de vluchtelin
gen, de andere helft via diverse
particuliere organisaties. Het geld
is bestemd voor onderwijs, voed
selhulp en medicijnen.
AMSTERDAM (ANP) - De ge
meente Amsterdam wil ambtena
ren - kabelmonteurs en buizenleg
gers - die zwaar lichamelijk werk
verriphten voorafgaande aan de
werkdag een 'warming up' laten
doen. Doel daarvan is het aantal
blessures onder deze groep werk
nemers te doen afnemen. Amster
dam hoopt daarmee het vrij hoge
ziekteverzuim bij sommige ge
meentelijke diensten terug te drin
gen. Het hoofd Medische Zaken
van de Bedrijfsgezondheidsdienst
van de GG en GD in de hoofdstad
P. Staal, heeft dat vrijdag meege
deeld.
Mogelijk al aan het eind van dit
jaar zal worden gestart met een
vergelijkingsonderzoek. Van twee
groepen werknemers zal één groep
gedurende een jaar een korte trai
ning voorafgaande aan de werkdag
worden onderworpen.
DEN HAAG - Het tweede kabi
net Lubbers gaat aan de slag met
een regeerakkoord, dat nog het
best gekarakteriseerd kan wor
den als een vergaarbak. Het
knutselwerk van informateur De
Koning en de onderhandelaars
Nijpels WD en De Vries (CDA)
is soms duidelijk (de doelstelling
van het financieel-economisch
beleid), soms vaag (de invulling
van de bezuinigingen) en bij. vla
gen onbegrijpelijk (de onderwij-
sparagraaf). De heren zijn boven
dien op krukken door de vader
landse taaltuin gestrompeld.
door
Peter van Nuijsenburg
De fractieleden van CDA en
WD, die in een vloek en een
zucht hun goedkeuring hechtten
aan het werkstuk, zullen by
grondige lezing nog stuiten op
verrassingen die de hand van op-
perregelaar Lubbers verraden.
De lakoniek geformuleerde zins
nede over bezuinigingen bij Ont
wikkelingssamenwerking en De
fensie in geval van een financiële
noodsituatie heeft menig specia
list op deze terreinen onaange
naam getroffen. Veel zullen ze er
niet aan kunnen veranderen. De
passage is aangebracht op het
daartoe geëigende tijdstip: toen
de fracties voor de keus stonden:
slikken of stikken.
Aan zijn opdracht heeft De Ko
ning voldaan. De obstakels voor
het tweede kabinet-Lubbers zijn
uit de weg geruimd. Niet altijd
even elegant, want vooral de eu-
thanasieparagraaf is pas na veel
gewroet tot stand gekomen. Ver
geleken bij de oorspronkelijke
tekst, die ongegeneerd gericht
was op onder alle omstandighe
den overeind houden van de coa
litie, is de nieuwe paragraaf zon
der meer een verbetering.
De verplichting dat het kabi
net een aanvaard initiatiefwets
voorstel uit de Kamer moet on
dertekenen, terwijl het cruciale
advies van de Raad van State
nog niet binnen is, was een
staatsrechtelijk monstrum dat
terecht is geschrapt. De toevoe
ging dat individuele leden naar
geweten mogen stemmen over
voorstellen die niet stroken met
bedoeia advies, kan met enig
goede wil ook nog als een Verbe
tering worden aangemerkt. Al
was De Vries er als de kippen bij
om de WD te waarschuwen
voor drieste avonturen. Want de
zin 'dat zij zich in de eerste plaats
zullen laten leiden door het voor
bestaan van de coalitie' stond er
natuurlijk niet voor niets.
Het is overigens zeer de vraag
of die veiligheidskleppen ooit in
werking zullen treden. Beide
partijen hebben zich weliswaar
verplicht tot het zoeken van een
inhoudelijke oplossing voor het
euthanasievraagstuk, maar Nij
pels liet al weten in zijn sas te
zijn met de zorgvuldigheidseisen
die mede in overleg met de medi
sche wereld zullen worden opge
steld. Een arts die zich aan deze
eisen houdt, zou dan met succes
een beroep op overmacht kun
nen doen en niet vervolgd wor
den.
Het CDA, zeker de fractie, zit
niet te wachten op een wet, ook
niet op het geesteskind van Lub
bers, de 'proeve'. De kans dat er
de komende kabinetsperiode
geen wetgeving komt, is dus niet
denkbeeldig. Het gekrakeel van
het afgelopen half jaar tussen de
coalitiepartners over dit onder
werp zijn dan weinig meer ge
weest dan rimpelingen in stil
staand water.
Pretnet
De mediatekst, en dan in het
bijzonder de mogelijkheid van
commerciële radio en televisie,
inspireerde twee CDA-ers, Bei-
nema en Kraayeveld-Wouters,
tot principiële scherpslijperij. De
bepaling dat omroepen die het
commerciële pad inslaan binnen
anderhalf jaar hun recht op de
STER-gelden verspelen, ver
mocht hen niet gerust te stellen.
Hun voorbehoud komt kennelijk
voort uit een onderschatting van
de eten-van-twee-wallen-menta-
liteit die de beoogde bezetters
van het pretnet beheerst. Verder
geldt voor dit onderwerp: een na
tuurverschijnsel, en daar lijkt het
oprukken van de commercie nog
het meest op, laat zich niet tegen
houden.
Een regeerakkoord is natuur-
De Korte.
lijk prachtig, maar enige relative
ring van zijn eeuwigheidswaarde
is geboden. Voor het voortbe
staan van een kabinet is vooral
de relatie tussen de coalitiepart
ners van belang en de verhou
ding tussen tussen CDA en WD
is door de kiezers fors uit het
lood getrokken: het CDA is twee
keer zo groot als de WD.
Dat vergt van het CDA be
hoedzaam opereren. Een te ma
nifeste bijwagenrol kan de WD
zich niet permitteren. Het CDA
zal dus, met mate, rekening moe
ten houden met de profilerings
behoefte van zijn partner. Maar
ook - en dat is een tweede com
plicerende factor - zullen de libe
ralen orde op zaken moeten stel
len in eigen huis, nu Nijpels als
politiek leider in de luwte is ge
manoeuvreerd.
Onkreukbaar
De nieuwe fractievoorzitter,
Voorhoeve, mag dan even on
kreukbaar zijn als zijn costuums,
politiek is hij een onbeschreven
blad, zonder een overmaat aan
krediet in de fractie. Het verwer
ven van gezag voor operatie
'Schoonmaak' wordt zijn eerste
zware klus. Daarbij zal hij de
steun van 'teamleider', 'aanvoer
der', 'eerste gezicht' of hoe de li
beralen hun nieuwe politiek lei
der De Korte verder believen aan
te duiden, hard nodig hebben.
De beoogde vice-premier is-
handig en bekwaam, maar voor
de beschrijving van zijn ambitie
schiet het woord 'ongebreideld'
tekort. Op de persconferentie na
zijn machtsovername was hij zo
goed om het beeld te schetsen
van hun toekomstige samenwer
king. De relatie Lubbers-De
Vries, directeur en zetbaas, sprak
hem zeer aan. Voorhoeve weet
dus waar hij staat. Als dat maar
goed gaat.
Het nieuwe duo heeft nu nog
het voordeel van de twijfel. Maar
dat is, in een door conflicten ver
scheurde partij die moet opbok
sen tegen een oppermachtige
coalitiepartner, van korte duur.
De stabiliteit van de VVD, en
daarmee van het kabinet, is ge
baat bij snelle duidelijkheid over
hun capaciteiten.
