'Ik werk graag
in de toekomst'
Bacteriën in voedsel gedijen
best bij zomerse temperaturen
EERHERSTEL
Modefotograaf Floor Heijn:
Modestad
Consument
Knoflookpillen met 'n luchtje
PAGINA 8
MAANDAG 7 JGL.11986
O
Ook onze logé heeft last van de
hitte. Hij zoekt een plekje in de
schaduw op. Waar hij theatraal
gaat liggen hijgen, zijn
schoenlepellange tong uit zijn
mond.
Ik lig lui achterover in een ligstoel.
De tonic naast mij heeft een
blauwige gloed. Dat komt door de
ijsblokjes, die de schrik van de
onderdompeling nog niet te boven
zijn en kleine kriekgeluidjes
maken. Hè, van zulke dingen kan
ik nou genieten. Ik ben opgegroeid
in een tijd dat ijskasten nog alleen
maar in Amerikaanse t.v.-series
zoals 'Father knows best'
openzwaaiden en voor mij heeft
het drinken van koele dranken dan
ook nog steeds iets te maken met
luxe. Met luxe die ik eigenlijk niet
verdien. Dat gevoel, maar dan veel
heftiger, moet de dichter Vallejo
hebben gehad, toen hij schreef:
En ik bedenk dat, was ik niet
geboren/ Een andere arme
drommel deze koffie dronk!/ Ik,
vuile dief - wat zal er van mij
worden?"
Zo erg is het met mij nog niet
gesteld. Ik geniet van mijn
drankje. En van het uitzicht hier.
bijvoorbeeld. Vanaf de
dukdalven - die naar de
onverzettelijkheid van Graaf Alva
(Due d'Alve) genoemde houten
constructies - duiken jongens in
het troebele water. Sommigen
maken 'bommetjes'. Als grote
embryo's plonzen ze naar de
bodem. En allemaal komen ze met
hetzelfde gebaar boven. Dat
schrijft de stoerheid voor. 'n Wilde
ruk met het hoofd, zodat het haar
voor hun ogen wordt
weggeslingerd. Eén jongen echter
staat stil toe te kijken aan de kant.
Heeft hij watervrees? Kan hij niet
zwemmen? Of is hij wat men in de
volksmond een 'slome duikelaar'
noemt? Ik vrees het laatste. En dat
terwijl een van zijn 'voorvaderen'
toch zo'n actieve man was. Een van
de eerste journalisten ook die zich
met 'human interest' bezig hield.
Hoe ik dat weet? Even uit de zon,
dan zal ik het u vertellen.
Onlangs zocht ik de uitdrukking
'slome duikelaar' eens op in het
woordenboek. Dat was leuk! De
scheldnaam bleek ontleend aan
een figuur die werkelijk had
bestaan. Zijn naam: Sjloume
Duikelaar, een arme joodse man
die leefde in het laatste kwart van
de 18e en de eerste helft van de 19e
eeuw. Hij verdiende de kost als
schoenpoetser en potsenmaker en
maakte daarnaast Poerim-kranten.
Poerimkranten
In de 18e eeuw leefden er in
Amsterdam veel joden,
vluchtelingen veelal. Onder hen
waren er nogal wat noodlijdend. In
een verslag over Amsterdam uit
1807 schreef een waarnemer aan
Lodewijk Napoleon eens dat
vooral de 'extreme armoe' van deze
joden opviel. Ze hadden zelfs geen
geld meer om Poerim te vieren,
een soort versie van ons carnaval.
Daar besluit Sjloume Duikelaar
wat aan te doen. Om de
armoedzaaiers toch nog een
glimlach op het gezicht te toveren,
begint hij met de uitgave van
Poerim-kranten, kleine brochures
waarin hij op rijm en in het
jiddisch de beslommeringen
optekent waarmee de inwoners
van de Amsterdamse jodenwijk te
kampen hadden. Hij doet dat op
humoristische wijze en met veel
zelfspot. De kranten vent hij uit
voor een luttel bedrag. Zo slaat hij
twee vliegen in één klap: hij kan
zijn hart luchten over de sociale
wantoestanden en tegelijkertijd
verdient hij wat geld. Sloom deze
Duikelaar? Ik dacht van niet.
In de Amsterdamse
Universiteitsbibliotheek zijn een
aantal van deze Poerimkranten
nog te bezichtigen. Leuk om te
zien natuurlijk, maar ook een
Tantalus-kwelling voor iemand die
het hebreeuws niet beheerst. Het is
net alsof je een brief moet
ontcijferen die lang in de regen
heeft gelegen. Maar gelukkig zijn
er door ene L. Fuks in een artikel
enkele anekdoten in 'gewoon'
jiddisch schrift overgeschreven.
Een van de leukste is die, waarin
'Rabbi' Slome Duikelaar bezoek
ontvangt van een mooi meisje uit
Scheveningen. Tegen zijn vrouw'
zegt hij, dat het kind hem uit naam
van de 'grapjassen uit het paradijs'
het bericht is komen brengen dat
hij een erfenis heeft ontvangen.
Duikelaars echtgenote vertrouwt
het zaakje niet en voegt haar man
toe: "Hoe ouder je wordt, hoe
erger. Wat voor sjikse heb je nu
weer bij je gehad? Of denk je soms
dat ik heb geslapen? Als ik me niet
inhou, krijg je straks alle tien
geboden naar je schele ponem".
Ik schreef het al: Duikelaar
hekelde ook de sociale
misstanden. Een van zijn
aanklachten eindigt met pure
poèzie. Poézie die in de vertaling
verloren gaat. Daarom hier het
fragment in het jiddisch: "Wenn
mir oreme lagt zajn gekoemen noch
hous, hobi mir gefoendi oenzer
kinder nakint oen blouss (bloot).
Ich hob mich darin bigebn, in zou
ein betribt lebn".
Dé 'nazaat' van Slome Duikelaar
staat nog steeds bij de brug. Niet
zoals de andere jongens in een
zwembroekje, maar gekleed. Zou
die kou van eeuwen her dan soms
nog doorwerken?
ANGELA PINNEBERG
Modefotografie is meer dan een paar aardige jongens en
meisjes op de foto zetten. Een modefoto moet het beeld
vertalen dat de ontwerpers in een bepaald seizoen willen
oproepen: elegant, sportief, de jaren vijftig. Een man die er
steeds weer in slaagt die sfeer over te brengen is Floor
Heijn. Modefotografie beschouwt hij tegenwoordig min of
meer als zijn hobby. In zes jaar tijd bouwde hij Floor Heijn
Retail op, een bedrijf dat zich bezighoudt met het
ontwerpen van winkelinrichtingen en huisstijlen,
reclamecampgnes o.m. voor alle grote
levensmiddellenbedrijven, marketing en architectuur.
Maar met mode, die ook als 'hobby' nog flink wat van zijn
tijd opslokt, is het toch eigenlijk allemaal begonnen. Een
gesprek.
door Henriëtte v.d. Hoeven
Wie Floor Heijn een jaar of tien
geleden had voorspeld dat fo
tografie ten grondslag zou lig
gen aan een succesvol retail-
bedrijf (een bedrijf dat werkt
voor de detailhandel), zou
hoogstens verbaasde blikken
hebben geoogst.
Floor Heijn: 'Ik ben begonnen
als ontwerper van reclamecam
pagnes voor de Hema. 'Toen',
het klinkt een beetje veront
schuldigend, 'wilde ik niets
weten van fotografie. Alles
moesten worden getekend'.
Van de Hema stapte hij over naar
C&A, waarvoor hij als art-director
vaak met fotografen op reis was.
Omdat hij die vakmensen haarfijn
kon vertellen wat hij wilde, kreeg
hij op een gegeven moment het ad
vies zelf maar te gaan fotograferen.
'Zes jaar geleden heb ik een came
ra gekocht en ben gewoon begon
nen,' zegt hij nu.
Dat mode fotograferen een vak
apart is geeft hij direct toe. 'Veel
fotografen vinden het maken van
een goede modefoto moeilijk. Dat
komt omdat ze vanuit de techni
sche kant in de modefotografie zijn
gekomen. Ik kom uit de mode en
heb er daarom totaal geen proble
men mee. Ik zie mezelf eigenlijk
een beetje als modejournalist'.
Van de andere kant heeft hij to
taal geen trek in het snelle werk
van de persfotograaf. 'Ik was in Pa
rijs toen er een aanslag werd ge
pleegd, maar ik heb er niet over ge
piekerd om mijn camera voor de
dag te halen. Ik was daar voor de
mode'.
Mensen
'Fotograferen is voor mij met
mensen bezig zijn. Niet alleen met
volwassenen, ook met kinderen
werken vind ik heel leuk. Met kin
deren moet je veel geduld hebben
en dat kan ik dan ook opbrengen'.
Mensen en mode meer heeft Floor
Heijn niet nodig om zich artistiek
te kunnen uitleven.
En in die mode gaat hij dan ook
helemaal op. Het ANP, waarmee
hij min of meer een afspraak heeft
om modefoto's te leveren, heeft er
nog nooit een gezien. 'Het komt er
gewoon niet van', zegt Floor. 'Ik
ben bij de modeshows in Parijs om
nieuwe ideeën op te doen. De sfeer
van de komende mode te proeven,
te zien welke ontwerpers er opdui
ken. Natuurlijk, het zou een deel
van de kosten goedmaken, maar
ach, mode is eigenlijk ook een
beetje mijn hobby'.
Die hobby leeft hij helemaal uit
voor C&A. Naast de persfoto's stylt
hij ook de shows, die tweemaal per
jaar worden gehouden.
Shows en foto's komen tot stand
in heel nauwe samenwerking met
styliste Joekie van der Esch. 'Zon
der Joekie ben ik maar een halve
fotograaf,' zegt hij. 'Zij zorgt voor
de kleding, de accessoires, de ma-
ke-up enz. Zonder haar zou het
echt niet lukken'.
Het duo is eigenlijk min of meer
toevallig gaan samenwerken. Floor
glimlacht even als hij zegt,: 'Tien
jaar geleden ben ik begonnen met
het organiseren van shows. Op een
dag kwam ik Joekie tegen om het
Damrak. Helemaal in paniek. Ze
moest een show organiseren en
vrijwel iedereen had haar in de
steek gelaten. Toen heb ik meteen
gezegd: als je nogeens een show
moet organiseren,kom ik je hel
pen'. Dat aanbod is uitgelopen op
een samenwerking die nog altijd
bestaat.
Omdat bij modefotografie de
sfeer belangrijk is, wordt er prak
tisch altijd op locatie gewerkt. Is
de sfeer waarin de mode zich in
een bepaald seizoen gaat afspelen
bekend, dan gaat Floor aan de slag.
Filmisch
'Ik werk eigenlijk op een filmi
sche manier', vertelt hij. Ik bedenk
eerst een verhaal, werkt een script
uit en gaat op zoek naar goede mo
dellen. Voor het maken van een
goede reportage en het samenstel
len van de show is Floor zeker vier
maanden bezig. Floor: 'Soms ben
je een half jaar op zoek naar een
goed model. Dat model wordt niet
zomaar gekozen, een fraai gezicht
je is niet genoeg, ze moet een be
paalde uitstraling hebben. Als foto.-
graaf moet je uit het model de din
gen kunnen halen die je op dat mo
ment nodig hebt; type-casting
noem je dat. Daarbij is het per
soonlijk contact tussen fotograaf
en model van belang. Iemand kan
op papier voor 100% geschikt zijn,
maar ga je eenmaal met hem of Topknm^t
haar werken, kan blijken dat het
totaal klikt'.
'Voor een bepaalde opdracht liet
ik een model uit Engeland overko
men. We zijn de hele nacht bezig
geweest met passen maar hij was
gewoon niet het type dat ik nodig,
had'.
'Dat heb ik ook een keer meege
maakt met Derek de Lindt. Bij een
produktie in Noorwegen kon ik to
taal niet met hem werken. Ik heb
hem teruggestuurd. Later, bij op
names in Schotland maakte hij, al
leen door de deur van een oud kas
teel open te doen, zoveel emoties in
mij los, dat ik even niet kon foto
graferen'. En dan half verontschul
digend: 'Ja, ik ben nu eenmaal een
emotioneel mens'.
De modellen waarmee Floor
werkt zijn echte professionals.
Vaak haalt hij zijn vrouwelijke mo
dellen uit België, voor de manne
lijk'moet hij, als het Nederlandse
aanbod niet voldoet, meestal ver
der weg. Floor: 'Mannen zijn slecht
te vinden als model. Mannenmode
fotograferen vind ik dan ook moei
lijk. Mannenkleding moet gedra
gen worden, niet om een jongen
heen hangen. Daarom heb je wat
Op de vraag of hij nu nooit ie
mand op straat heeft gezien waar
van hij dacht: 'Dat is het,' schudt
hij gedecideerd het hoofd. 'Ik werk
altijd met ervaren modellen. Ver
geet niet dat een model heel goed
moeten weten waarmee zij of hij
mee bezig is. Mijn model moet
kunnen acteren, iets kunnen over
brengen. Een model het vak kent,
kan een fotograaf op hele nieuwe
ideeën brengen. Dat gebeurde
Floor bij opdracht in Schotland.
Het had al dagen gegoten van de
regen en de tijd begon te dringen.
'Trek je toch niets aan van die re
gen,' zei het model toen, 'maak die
foto's'. De foto's bleken een succes,
dank zij dat duwtje van het model.
Floor werkt bij zijn produkties
het liefst met een klein vast groep
je. De drie of vier modellen, de sty
liste en de fotograaf moeten vol
gens Floor één team vormen. Met
een kleine groep lukt dat meestal
wel. Ze eten samen en praten veel
over het werk.
Elkaar kennen en begrip voor el
kaar opbrengen zijn voorwaarden
om goed te kunnen werken, vindt
Floor. 'Je moet niet vergeten dat er
op de set enorme spanningen kun
nen ontstaan. Je werkt het heel
jonge meisjes, die verschrikkelijk
hard moeten werken, veel geld ver
dienen en dat op een totaal ver
keerde manier uitgeven'.
De werkdag van de fotograaf en
zijn team begint al vroeg. Al zijn de
avond tevoren de rollen helemaal
doorgenomen, toch is iedereen om
zeven uur op de set present. Voor
de eerste foto gemaakt kan wor
den, verstrijken er wel enige uur
tjes. De modellen moeten worden
aangekleed en opgemaakt, de foto
graaf moet zijn camera en belich
ting instellen. Dat alles vraagt veel
tijd, zeker als je een perfectionist
bent zoals Floor Heiin.
Wintermode fotograferen in juli, is
dat geen bezwaar? Je bent dan
toch in zomerstemming?
'Nee, helemaal niet, ik werk
graag in de toekomst. Ik heb nu al
ideeën klaarliggen voor over een
jaar. Vergeet niet dat ik voor mijn
vak (hij omschrijft zichzelf als art
director en marketing specialist)
moet weten wat er in 1990 te ge
beuren staat. Ik reis de hele wereld
rond, pik veel signalen op en kan
zo een toekomstbeeld schetsen'.
Wie straks, tijdens de zomer
vakantie, bij een tochtje naar de
eeuwige sneeuw op een fotograaf
in zomerplupje en modellen in har
tje-winter out-fit stuit, moet dus
maar niet raar kijken.
Wie geïnteresseerd is in mode kan
medio september weer zijn of haar
hart ophalen bij Amsterdam Mode-
stad. Dit modespektakel, dat dik
een week in beslag zal nemen,
speelt zich af in de Nieuwe Kerk.
De modeacademies „Vogue" en
„Charles Montaigne" bijten zater
dag 13 september de spits af met
drie shows. Zondag 14 september
komen de Nederlandse createurs,
ontwerpers aan de beurt. De maan
dag is er plaats ingeruimd voor de
Kring van Industrilele Ontwer
pers. Vijftig jonge ontwerpers to
nen dinsdag 16 september in drie
shows hoe zij de Nederlandse man
en vrouw zien en op woensdag 17
september wordt 's middags kin
derkleding en 's avonds kleding
voor grote maten gepresenteerd.
Voor donderdag 18 sepember staat
in het teken van de zelfmaakmode.
Leerlingen van vier MDGO-scho-
len uit Amsterdam, Zaandam en
Haarlem laten op vrijdag 19 sep
tember hun werk zien.
Hoogtepunt is de afsluiting op
zaterdag 20 september met een
middag- en een avondshow, waar
op de nieuwste collecties van de
Amsterdamse couturiers Max Her
mans, Frank Govers, Frans Mole
naar, Rob Kr ,oner en Edgar Vos
worden gepresenteerd. Het evene
ment Amsterdam Modestad '86
wordt afgesloten met een feest in
Hotel Krasnapolsky.
Bij zomerse temperaturen is extra hygiëne in de keuken geboden c
ging te voorkomen.
onder redactie van
Wim Fortuyn en Conny Smits
Bacteriën in voedsel vermenigvul
digen zich razendsnel als het niet
gekoeld wordt bewaard. Onder voor
hen gunstige omstandigheden - en
daar is zeker sprake van bij de hui
dige zomerse temperaturen - delen
ze zich elke 20 minuten. Eén enkele
bacterie kan daardoor in acht uur
Fuji Foto heeft de oplossing gevonden
voor mensen die te laat bedenken dat zij
graag een fototoestel hadden willen mee
nemen. Op 1 juli brangt het Japanse be
drijf een wegwerpcamera op de (Japan
se) markt. Voor iets meer dat twintig gul
den krijgt de klant een kleurenfilmpje
(24 opnames), waarvan het kartonnen
doosje tevens dienst doet als camera. De
plastic lens en de sluitingstijd (11100)
zijn ingesteld op een zonnige dag. Er zijn
nog geen plannen om het produkt in het
buitenland op de markt te brengen.
Er zijn fabrikanten van knoflookpropa-
raten, die elkanders bloed wel kunnen
drinken. Pharmafood (voorheen Smits
Reform) uit Putten en Bioform Holland
uit Heerenveen zijn al sinds september
verwikkeld in een tamelijk ongezonde
concurrentiestrijd.
Het begon allemaal met de reclameslo
gan „vijftig keer krachtiger dan andere
knoflookprodukten", waarmee Pharma
food zijn zogenaamde Kyolic-knoflook-
pillen aan de man en de vrouw probeer
de te brengen.
De reclameboodschap schoot in het
verkeerde keelgat bij Bioform, dat naar
de Reclame Code Commissie en de rech
ter stapte. Pharmafood zou „de consu
ment misleiden" door onwaarheden te
verkondigen, aldus Bioform. De ge
wraakte reclamekreet verdween inder
daad by de STER. Ook bij de rechtbank
boekte Bioform, zij het pas in hoger be
roep, succes. Pharmafood zou kyolic
met slechts één ander produkt (Knoflox)
hebben vergeleken en kon het 'vijftig
maal krachtiger' dan andere produkten
niet hard maken.
De Kyolic-produkten met de mislei
dende opschriften en al het reclamema
teriaal moesten worden vervangen, zo
luidde de uitspraak. Maar Bioform kon
het overdrijven niet laten en schreeuw
de ruim een week geleden in een persbe
richt van de daken: 'Gewraakte kyolick-
noflookprodukten moeten uit de handel.
Arnhemse gerechtshof veroordeelt cam
pagne met actrice Sjoukje Hooymaayer'.
Zodat de twee partijen elkaar opnieuw
voor de rechtbank in de haren zijn gevlo
gen.
Pharmafood eist rectificatie, omdat
Bioform heeft gesuggereerd dat kyolic
niet meer verkocht mag worden, terwijl
alleen de reclametekst is veroordeeld.
Bioform wil op zijn beurt Pharmafood
tot handelen dwingen. Pharmafood zegt
al haar afnemers een brief heeft ge
stuurd waarin zij worden gevraagd af te
zien van verkoop van pillen in potjes
met de gewraakte teksten. Maar volgens
Bioform worden ze nog in oude verpak
king te koop aangeboden.
De rechtbank in Zwolle doet op 11 juli
uitspraak.
tijds uitgroeien tot een leger van 16 4. Zet afgekoeld eten altijd afgedekt
miljoen. weg.
In voorlichtingsbrochures wijst het
ministerie van volksgezondheid er met
nadruk op dat een dergelijk proces zich
ook voordoet op plaatsen waar voeldsel-
restantjes zijn achtergeblevenen. Dat
kunnen hand- of afdroogdoeken zijn,
maar ook een plank waarop vlees gesne
den of anderszins voorbereid is en die
niet meteen met water en zeep wordt af
gewassen.
Oo kan een bord waarop rauw vlees
heeft gelegen om het te zouten, er oor
zaak van zijn dat het vlees, wanneer het
eenmaal is gebraden, terstond weer vol
bacteriën zit als het op datzelfde bord
wordt teruggelegd. Het is een euvel ge
bleken dat nogal eens voorkomt in de
Nederlandse huishoudens.
Gekoeld bewaren van vlees en andere
etenswaar helpt prima. Als de tempera
tuur in de koelkast maar onder de 7 gra
den Celsius is, vermenigvuldigen bacte
riën zich in een acceptabeler tempo. De
deling geschiedt dan slechts elke 60 mi
nuten, wat per bacterie na 8 uur een aan
tal van 'slechts' 256 bacteriën oplevert.
In de diepvries vermeerderen bacteriën
zich helemaal niet. Maar ze sterven ook
niet, zo wordt gewaarschuwd. Sterven
doen ze wel bij verhitting. En tegen zeep
(en afwasmiddel) kunnen ze ook slecht.
Het ministerie heeft een aantal tips die
voedselvergiftiging kunnen helpen
voorkomen, samengevat in een voorlich
tingsfoldertje.
1. Voordat u gaat koken en eten: was
uw handen met water en zeep; droog ze
af met een schone handdoek en let erop
dat kinderen ook goed hun handen was-
5. Ontdooi bevroren vlees of kip in een
ruime schaal in de koelkast. Spoel dooi
water weg door de gootsteen. Was de
schaal af in heet water met afwasmiddel.
Neem gemorst dooiwater op met keu
kenpapier en gooi dit direct weg.
6. Ruim afval op en houd vliegen en
andere insecten (die bacteriën kunnen
overbrengen) uit de buurt van voedsel.
7. Maak de plaats waar voedsel wordt
bewaard en bereid, regelmatig goed
schoon.
8. Maak de koelkast regelmatig schoon
met warm sodawater en daarna met
warm water.
9. Ontdooi bevroren voeldsel in de
koelkast, tenzij anders op de verpakking
staat aangegeven.
10. Breng uw eten snel aan de kook
(100 graden Celsius) en laat het enige tijd
11. Zet warme voedingsmiddelen pas
in de koelkast, nadat ze zijn afgekoeld.
12. Koel verwarmde voedingsmidde
len snel af, bijvoorbeeld in koud water.
13. Bewaar eten dat kan bederven, in
de koelkast.
2. Houd alle materialen die met voed- 14. Bewaar restanten niet langer dan
sel in aanraking komen, goed schoon, enkele dagen.
Was ze af in heet water met wasmiddel
en droog ze af met een schone theedoek.
15. Controleer regelmatig de tempera-
3. Houd rauwe produkten en klaarge- tuur van uw koelkast; deze moet 7 gra-
maakt eten gescheiden. den Celsius of lager zijn.
