Banen bij
overheid
niet gewild
Touwtrekken om renteverlaging
Ambtenarenbond
ten strijde tegen
regeringscoalitie
Overleg
tussen
Japan
en EG
Banken lenen minder uit
Vendex aast op
Van Gend en Loos
/I
V
V
Rapport RPD wijst uit:
Benzine en
diesel twee
cent omlaag
FNV klaagt vervoersbedrijf aan
Aan landen in Derde Wereld
Toetreding
Mexico
tot GATT
bijna rond
ZATERDAG 5 JULI 1986
ECONOMIE
PAGINA 9
DEN HAAG (ANP) - De problemen van de rijksoverheid
bij het vervullen van vacatures zijn veel groter dan werd
aangenomen. Tot nu toe richtte de aandacht zich vrijwel
uitsluitend op het tekort aan automatiseringspersoneel en
accountants. Maar uit een gisteren verschenen rapport van
de Rijks Psychologische Dienst (RPD) blijken in nog tien
andere sectoren eveneens onvoldoende goede en geschik
te sollicitanten voorhanden. Het gaat vooral om personeel
op middelbaar en hoger (universitair) niveau.
Weliswaar spreekt de RPD van een
aantal meer incidentele en een aan
tal nog onbepaalde ontwikkelin
gen, maar voor de ambtenarencen-
trale voor middelbaar en hoger
personeel CMHA blijkt nu duide
lijk dat de overheid zich op een
veel breder terrein uit de markt
heeft geprijsd. „Het slechte (finan
ciële) imago van de overheid zorgt
er voor dat het bedrijfsleven uit de
jaargangen afgestudeerden de bes
ten kan kiezen en de overheid met
onvoldoende geschikte kandida
ten blijft zitten", onderschrijft
CMHA-secretaris B. Albersen des
gevraagd de RPD-conclusies.
Suggesties
Het probleem van de salarisach
terstand van ambtenaren op vooral
middelbaar en hoger niveau blijkt
veel breder door te werken dan
aanvankelijk werd aangenomen.
„De CMHA heeft hier al langere
tijd op probleem gewezen en nu
BRUSSEL, 4 juli (AP) - Het dage
lijks bestuur van de Europese Ge
meenschap en Japan zullen vol
gende week maandag tot en met
woensdag op hoog niveau bespre
kingen voeren als onderdeel van
een voortgaande evaluatie van de
bilaterale handelsbetrekkingen.
Dat heeft de Europese Commissie
gisteren bekend gemaakt.
Verwacht wordt dat de twee par
tijen zullen praten over mogelijk
heden voor industriële en weten
schappelijke samenwerking, als
mede over de bilaterale handel en
monetaire problemen.
De EG had vorig jaar in de han
del met Japan een nadelig saldo
van 13,7 miljard, dollar. De EG
heeft er bij Japan op aangedrongen
dit verschil te verkleinen door
meer industriegoederen uit de EG
te betrekken. Ook wil de EG dat
Japan meer mogelijkheden schept
voor Europese financiële instellin
gen om in Japan activiteiten te ont
plooien.
ROTTERDAM (ANP) - Benzine en
dieselolie worden maandag twee
cent per liter goedkoper. Dit is gis
teren in Rotterdam bekend ge
maakt. De meest voorkomende
prijzen aan de zelftankpomp zijn
dan 1 gulden 45 per liter voor su
per, 1 gulden 41 per liter voor nor
male benzine en 74,40 cent per liter
voor diesel. De prijs veranderingen
zijn het gevolg van de ontwikke
ling van de internationale produkt-
noteringen in combinatie met de
dollarkoers.
Huisbrandolie en petroleum
gaan maandag ook twee cent in
prijs omlaag. Voor leveringen van
1.500 liter of meer moet respectie
velijk 49,30 en 56,60 cent per liter
worden betaald.
Leidsche Wol
De Leidsche Wolspinnerij heeft
over het per 31 maart geëindigde
boekjaar 1985/86 een winst geboekt
van f 846.000. Over het vorige boek
jaar bedroeg de winst ruim f 1 mil
joen, zo heeft een woordvoerder
van de in Veenendaal gevestigde
onderneming gisteren meege
deeld. De omzet steeg van f 44 mil
joen tot f 50 miljoen. De directie
stelt voor het dividend te passeren.
wordt dat vanuit onverdachte hoek
bevestigd", zo voegt Albersen daar
aan toe.
De RPD doet een aantal sugges
ties, waarvan verbetering van de
arbeidsvoorwaarden er een is. Op
welke schaal dat moet gebeuren
(de ambtenarenbonden willen een
inloop over de gehele linie; het Ka
binet vindt dat wenselijk noch
noodzakelijk) wordt niet duidelijk,
al stellen de meeste departemen
ten concrete salarisverbeteringen
als oplossing voor. Lapmiddelen
helpen in elk geval niet, aldus Al
bersen. Hij wijst in dit verband op
de 10-procents toeslag voor auto
matiseringspersoneel, die niets ge
holpen heeft. Computerbedrijven
bieden op hun beurt doodeenvou
dig weer meer.
Naast automatiseringsdeskundi
gen (ruim 400 vacatures in 1985) en
accountants (250) blijken zich on
voldoende goede sollicitanten te
melden voor financieel-beheers-
functies (250), organisatie- en be
drijfskundigen (150), leidinggeven
de personeelsfunctionarissen (150),
specialisten op landbouw- en vis-
serijgebied (151) en gevangenisper
soneel (150). Ook zijn er te weinig
personeelsleden bij de belasting
dienst (400 plus nog eens 280 bij de
douane), jonge academici voor be
paalde beleidsfuncties en voor de
Buitenlandse Dienst (350), diverse
technische functies (324), archief-
medewerkers (geen cijfer) en (meer
incidenteel) onder meer artsen,
psychiaters, verpleegkundigen en
ervaren secretaresses. De verwach
ting is dat de problemen in 1986
groter zullen zijn.
Uit het RPD-onderzoek blijkt
dat er vanuit de departementen ve
le opmerkingen over de aanpak
van de knelpunten worden ge
maakt, waarbij niet één bepaalde
aanpak eruit springt. Suggesties
zijn (naast betere betaling) onder
meer: intensievere contacten met
onderwijsinstellingen (stagiaires)
om het imago van de overheid te
verbeteren, een samenhangende
aanpak van werving, scholing en
loopbaanvooruitzichten, uitbeste
den van werk, gerichter en indrin
gender werving en in het bijzonder
op langdurig werklozen en school
verlaters gerichte projecten.
Bewijzen
Albersen vindt dat er nu wel vol
doende bewijzen op tafel liggen
voor de overheid om op korte ter
mijn in te grijpen. Anders blijft de
zuigkracht van het bedrijfsleven
groot (of wordt nog groter) met als
gevolg verder kwaliteitsverlies
binnen het ambtelijk apparaat, al
dus de CMHA-secretaris.
GRONINGEN (ANP) - De Vervoersbond FNV dis
trict noord heeft bij het kantongerecht in Gronin
gen een procedure aangespannen tegen het inter
nationaal expeditiebedrijf Nijdam BV uit de stad
Groningen. De vervoersbond is de procedure be
gonnen voor zeventien werknemers van Nijdam,
die nog nabetalingen over onkostenvergoedingen
tegoed hebben. Het expeditiebedrijf wil die niet
betalen.
In november van het vorig jaar gingen 32 werk
nemers van Nijdam in staking. Zij deden dit om de
onkostenvergoeding die zij kregen op het juiste
peil te krijgen, volgens de cao. Na een kort geding
ging Nijdam hiermee akkoord. Nu willen zeventien
van de 32 werknemers die destijds staakten, ook de
achterstallige onkostenvergoedingen betaald zien.
Voor sommigen van hen loopt dit op tot 2000 gul
den netto, aldus districtsbestuurder R. Hoekzema
van de vervoersbond.
WASHINGTON (IPS) - Hoewel de
particuliere banken in de wereld
GENEVE (UPI) - De weg is vrij
voor Mexico om toe te treden tot
de GATT, de Algemene Overeen
komst inzake Tarieven en Handel.
Dit heeft een woordvoerder van de
GATT, David Woods, gisteren ge
zegd. Een speciale werkgroep
heeft het ontwerp-contract voor de
toetreding van Mexico tot de
GATT voltooid. Naar verwachting
zal het contract worden goedge
keurd door het dagelijks bestuur
van dé GATT, dat op 15 juli bijeen
komt.
Vervolgens kunnen de huidige
91 lidstaten van de GATT hun oor
deel geven door binnen dertig da
gen hun stem over de toetreding
van Mexico door te geven aan het
GATT-secretariaat in Genève. In
dien tweederde van de lidstaten
voor het lidmaatschap van Mexico
is, kan Mexico weer dertig dagen
later officieel toetreden tot de
GATT.
Na de toetreding van Mexico tot de
GATT zullen alleen de Sowj et-
Unie, Oost-Duitsland en de Golf
staten overblijven als de belang
rijkste buitenstaanders.
vorig jaar in totaal 21 procent meer
kapitaal uitleenden, daalden de
kredieten aan ontwikkelingslan
den drastisch. Volgens het Interna
tionaal Monetair Fonds (IMF), dat
de cijfers gisteren in Washington
bekend maakte, ontving de Derde
Wereld vorig jaar drie miljard dol
lar van de banken. In 1984 was dat
nog 14 miljard.
Het fonds wijt de geringe kre-
dietstroom deels aan een afname
van leningen, die het IMF geza
menlijke banken verplicht te ver
strekken als zij met een voorstel tot
herfinanciering van de schuld van
een land komen. Vorig jaar stegen
de tegoeden uit ontwikkelingslan
den bij particuliere banken met elf
miljard dollar. Ook dat was minder
dan in 1984, toen hun deposito's
met twintig miljard toenamen, al
dus het IMF.
Financieel deskundigen wijten
dat aan de lage olieprijs en de ge
ringe opbrengst van andere grond
stoffen, die de handelsoverschot
ten die grote schuldenaren als Me
xico en Brazilië in 1984 nog kon
den boeken, ineen deden schrom
pelen.
Alleen ontwikkelingslanden in
Europa sloten vorig jaar meer le
ningen bij commerciële banken af.
Latijnsamerikaanse en Caribische
landen ontvingen vrijwel geen
nieuwe kredieten. De leningen aan
Azië zakten vorig jaar van 6,9 naar
4,4 miljard dollar. Van alle regio's
echter, bleef Afrika er het slechts
aan toe, aldus het IMF.
UTRECHT (ANP) - De pensioe
naanspraken van de werknemers
in de detailhandel voor meubels en
woningtextiel (7.000 deelnemers
en gepensioneerden) en die bij de
kappers (3.400 mensen) gaan per 1
juli '86 met één procent omhoog.
Dat geldt ook voor de pensioe
naanspraken van ex-deelnemers
die naar een andere bedrijfstak zijn
overgestapt.
AMSTERDAM (ANP) - Het warenhuis- en dienstenconcern Vendex (on
der meer Vroom en Dreesmann) wil Van Gend en Loos overnemen. Hier
over zijn besprekingen begonnen tussen beide bedrijven, zo heeft een
woordvoerder van Vendex gistermiddag meegedeeld. Van Gend en Loos
is nu nog een volle dochteronderneming van de Nederlandse Spoorwe
gen, en in die hoedanigheid een overheidsbedrijf. De overname door
Vendex betekent dus dat de NS-dochter wordt geprivatiseerd.
Bij Van Gend en Loos, het grootste wegtransportbedrijf in ons land,
werken ongeveer 6000 mensen, waarvan bijna duizend bij buitenlandse
deelnemingen. VGL had in 1985 een omzet van 729 miljoen gulden, en
leed daarbij een verlies van ruim 30 miljoen. Ook de drie jaar daarvoor
was de NS-dochter verliesgevend. In verband hiermee is een reorganisa
tie gaande, die enkele honderden arbeidsplaatsen kost.
Toch nog een zomerhausse. Zo
leek deze week in Wall Street
waar elke dag een nieuw histo
risch hoogterecord werd geves
tigd. De nieuwe julimaand bleef
daarbij in stijl en zette de traditie
elke maand van 1986 tot nieuwe
koerstoppen te komen, onver
stoorbaar voort. Voor de Amster
damse effectenbeurs was Wall
Streets optimisme een geschenk
uit de hemel, want het begon er
hier bedenkelijk uit te zien. De
animo was ver te zoeken en het
lcoerspeil begon lelijk af te brok
kelen. De internationals verloren
in twee dagen zes punten en het
algemeen beursgemiddelde zak
te 4,5 punt. Maar woensdag gaf
Amsterdam zich gewonnen en
begon de opgelopen verliezen
weg te werken. Na vier dagen
handel was het verlies van het al
gemene beurscijfer nagenoeg
verdwenen.
door
C. Wagenaar
Wall Streets positieve gedrag
waarbij de Dow Jones-index
moeiteloos voor het eerst in de
geschiedenis over de barrière
1900 werd heengetild, maakte
veel optimisme los. Sommige
beursanalysten voorspelden het
bereiken van de 2000 binnen tien
dagen en wezen daarbij vooral
op de stijgende omzetten naar
mate Wall Street zich verder bo
ven de 1900 verhief. Maar het
brughoofd leek deze week nog
niet voldoende bevestigd en er
blijven grote gevaren.
Want de achtergrond van de
nieuwe koersspurt was opnieuw
de hoop op lagere rente. Ditmaal
zelfs pertinent en daarbij op kor
te termijn. Deze week al ver
wachten Amerikaanse beurs-
kringen een disconto-verlaging
in eigen land.
Ook in Japan, waar dit week
einde nationale verkiezingen zul
len worden gehouden, wordt
aangenomen dat een van de eer
ste daden van de nieuwe Japanse
regering een renteverlaging zal
zijn want de binnenlandse groei
neemt sterk af.
Opvering
De hogere kansen op een nieu
we discontoverlagingsronde op
internationaal niveau bleven in
Europa natuurlijk niet onopge
merkt. Want behalve in Amster
dam veerden in meer belangrijke
effectenbeurzen de noteringen
sterk op. In Frankrijk bijvoor
beeld kwam eveneens een einde
aan een scherpe daling die mede
was opgetreden onder de invloed
van de privatiseringsplannen
van de overheid voor enkele
overheidsbedrijven als de Veba
en Volkswagen.
- Daarnaast vroegen de ingetre
den vakanties hun tol. Wat ook
voor onze beurs en die van Parijs
gold. In Amsterdam was om die
reden de omzet zeer gering, zo
dat er geen weerstand kon wor
den opgeworpen tegen de nadeli
ge invloed van de dalende dollar
waarde. Aandelen Koninklijke
Olie en Unilever leden daar flink
onder, maar laatstgenoemde ont
moette later in New York weer
toenemende vraag.
Bepaald gunstig ontwikkelde
in Amsterdam zich evenwel de
obligatiemarkt. Die kreeg een
flink staartje mee van het inter
nationale optimisme inzake de
kansen op verdere rentedalin
gen. Vooral dinsdag was de obli
gatiemarkt vast en de index liep
ruim één punt op. Wat overigens
niet wil zeggen dat er op korte
termijn een discontoverlaging in
de lucht zou zitten. Dan zal toch
eerst het volle procent opslag
rente dat zich nog altijd op onze
bankrente bevindt, moeten wor
den afgeschaft. Bovendien zal
duidelijk moeten worden welke
regering er komt en wat er nu
precies zal worden bezuinigd.
Wel blijven de verwachtingen
voor de bedrijfsresultaten hoog
gespannen. De lokale markt en
met name de plaatselijke indus
trie hield zich dan ook bijzonder
goed. Vorige week vrijdag werd
hier zelfs een nieuwe historische
top aangeslagen die deze week
donderdag alweer kon worden
overtroffen.
Tol
Van de hoofdfondsen was het
vooral Koninklijke Olie die terug
moest. Lagere dollarwaarde en
olieprijzen eisten hun tol. De Ne
derlandse automobilist zal het
volgende week bij de pomp mer
ken waar de benzine weer een
B
EUR
S
W
E
E
K
aantal centen goedkoper zal wor
den. Op de lokale markt lagen de
papierwaarden uitstekend met
koersstijgingen tot vijf procent
van de beurswaarde. Borsumij
was eveneens gevraagd en IHC
Caland was rond 15 procent in
herstel.
De Europese optiebeurs heeft
een uitstekend eerste half jaar
achter de rug met een omzet
groei van niet minder dan 70 pro
cent. Aanzienlijk meer dan de
omzetstijging van 23 procent die
vorig jaar in de eerste helft op
trad. De laatste weken is de
drukte echter sterk ingekrom
pen. Ook deze werkperiode
kwam de totale omzet niet ver
der dan 135.000 contracten, iets
meer dan 128.000 van de vooraf
gaande periode. Evenals toen
was ook nu Koninklijke Olie
nummer één. Op duidelijke af
stand volgden Akzo en Philips.
De ambtenarenvakbond Abva
Kabo is slecht te spreken over de
"gematigd kritische" houding
die de vakcentrale FNV inneemt
ten opzichte van de naderende
regeringscoalitie van CDA en
WD. De FNV moet veel sterker
afstand nemen van het sociaal-
economisch beleid dat in het
concept-regeerakkoord wordt
aangekondigd, zo meent de amb
tenarenbond. De Abva/Kabo
vreest dat er de komende vier
jaar een slordige 50.000 ambtena
renbanen zullen verdwijnen als
gevolg van het regeringsbeleid
en is boos over het feit dat er vrij
wel geen ruimte is voor verbete
ring van de ambtelijke koop
kracht.
door
Peter de Vries
Ook de christelijke ambtena
renbond CFO is ongelukkig met
de aankondigingen die het con
cept-regeerakkoord voor het
overheidspersoneel bevat. "We
houden ons hart vast" zegt CFO-
woordvoerder De Geus over de
politieke afspraak dat het aantal
ambtenaren drastisch terugge
bracht moet worden.
De afspraken tussen CDA-on-
derhandelaar De Vries en WD-
vertegenwoordiger Nijpels heb
ben bij de ambtenarenbonden
een gevoel van bittere teleurstel
ling losgemaakt. De komende
vier jaar moet de rijksoverheid
afslanken met circa 20.000 ar
beidsjaren, staat in het concept-
regeerakkoord.
Tweede afspraak van De Vries
en Nijpels is dat elk departement
één procent efficiënter moet
gaan werken en een "bureaucra-
tie-korting"van gemiddeld twee
procent krijgt opgelegd. Ge
meenten en provincies moeten
"evenredig" afslanken. CFO en
Abva/Kabo vrezen dat die effi
ciency- en bureaucratiekortin
gen bovenop de afslanking met
20.000 arbeidsjaren komt. Hoe
groot het totale verlies aan werk
gelegenheid bij de rijksoverheid
wordt, laat zich daarom niet pre
cies vaststellen. Maar in het vak
bondsblad Aaneen bericht de
Abva deze week aan zijn leden
dat er zo'n 50.000 banen op de
tocht staan.
"Wij willen best praten over
een verbetering van de efficien
cy", zegt CFO-woordvoerder De
Geus. "Maar er moet wel reke
ning worden gehouden met het
feit dat er op al die departemen
ten bij elkaar 160.000 mensen
werken. Daar kun je niet zomaar
twintigduizend banen schrap
pen. Je kunt die mensen niet zo
maar de zak geven. Wij vinden
dat de politiek zo dapper en zo
moedig moet zijn vast te stellen
welke overheidstaken nodig, en
welke minder nodig zijn. Dat
hebben de politici tot nu toe
maar niet willen doen".
"Het steekt ons dat er de vori
ge kabinetsperiode zo'n 45.000
ambtenarenbanen behouden zijn
gebleven via arbeidstijdverkor
ting die door onze leden is be
taald, en dat die banen nu toch
verdwijnen", zegt Abva-woord-
voerder De Kwant. "Het is een
illusie datje de werkgelegenheid
bij de overheid zo drastisch kunt
verminderen zonder het voorzie
ningenniveau te verminderen.
Wij eisen op z'n minst de garan
tie dat bij deze afslanking ge
dwongen ontslagen worden
voorkomen".
"De mensen worden nerveus
en gedemotiveerd", stelt De
Geus, "ook door al die discussies
over privatisering van ambtelij
ke diensten". Dat het beleid de
geesten niet onberoerd heeft ge
laten, is het duidelijkst te mer
ken bij de 440 werknemers van
het Rijksinkoopbureau. Daar
dreigen acties tegen de naderen
de opheffing. "Laten we eerlijk
zijn: ook ambtenaren hebben op
deze coalitie gestemd", erkent
De Geus, "maar dit zijn hele ern
stige zaken".
Naast de te verwachten ver
mindering van het aantal ambte
naren stemt ook het perspectief
voor de loonstrook de bonden
niet vrolijk. Officieel onderzoek
heeft uitgewezen dat het over
heidspersoneel veelal minder be
taald krijgt dan de collega's in
het bedrijfsleven. De afgelopen
jaren is door CDA en WD ge
broken met het trendbeleid,
waarin de lonen van de ambtena
ren gelijk op gingen met die van
de werknemers onder de belang
rijkste cao's.
Teruggefloten
Voor de verkiezingen zei mi
nister De Korte (binnenlandse
zaken) nog dat hij zich met die
"pakketvergelijking" in de hand
sterk zou maken voor enige fi
nanciële ruime voor verbetering
van de arbeidsvoorwaarden. De
Korte is teruggefloten, consta
teert men in ambtelijke kringen.
In het concept-regeerakkoord
wordt het trendbeleid helemaal
afgeschaft. "De ambtenarensala
rissen zijn de sluitpost van de be
groting", meent De Geus (CFO).
"Er is geen sprake van gelijk
waardig overleg tussen bonden
en de overheid als werkgever, en
het akkoord houdt forse bezuini
gingen in op de ambtenareninko-
mens. De achterstand ten op
zichte van de lonen in het be
drijfsleven wordt vergroot", stelt
De Kwant (Abva).
De Abva/Kabo heeft niet alleen
een tegenstander in de naderen
de regeringscoalitie. Ook de ei
gen vakcentrale FNV zit volgens
de bond niet op het juiste spoor.
De FNV wil maar al te graag met
werkgevers en regering afspra
ken maken over het toekomstig
sociaal-economisch beleid, en is
blij dat De Vries en Nijpels ook
naar dergelijke afspraken stre
ven. "Gezien de aanslagen" op
loon en werkgelegenheid der
ambtenaren "zien wij daartoe
geen mogelijkheden", zegt de
grootste FNV-bond streng.
In een op 11 juni verzonden
brief aan FNV-voorzitter Hans
Pont kritiseert de Abva de vak
centrale ook omdat die zich in
landelijke overleggen gebonden
heeft aan een bezuinigingsopera
tie van zo'n 15 miljard en het te
rugdringen van het financie
ringstekort tot 5,5 procent.
De Abva/Kabo heeft in het
verleden regelmatig overhoop
gelegen met de rest van de FNV-
bonden. Hoe ernstig de verhou
dingen dit keer vertroebeld zijn,
blijkt uit het ambtelijk vakbond
speriodiek Aaneen dat deze
week verschijnt. Naast een ver
nietigend oordeel over het con
cept-regeerakkoord bevat het
blad ditmaal ook een openlijke
kritiek op de opstelling van de
vakcentrale.
De Vries en Nijpels hebben bittere teleurstelling losgemaakt', (foto's ANP)
ALKMAAR (ANP) - Een oude bierton wordt het nieuwe proeflokaal van het Nationaal Biermuseum in Alk
maar ingedragen door de ontwerper van het museum, Jan Wolkers (midden) en de waard van het lokaal, Henk
Tervoort. Het museum wordt op 1 augustus officieel geopend. (foto anp)
