Conducteur leert zich te
wapenen tegen agressie
'Twee honden
en vrijheid'
Paus laakt oneerlijke verhoudingen in Colombia
Wat willen kinderen
in Zuid-Afrika?
WOENSDAG 2 JULI 1986
PAGINA 15
Reportage
De Nederlandse Spoorwegen gaan
hun treinconducteurs leren hoe zij
met agressie moeten leven én om
gaan. De NS hebben gekozen voor
een praktische benadering van de
problematiek. Voorvallen uit de
praktijk zullen als lesmateriaal
worden gebruikt.
De conducteurs hebben er
zelf om gevraagd. Omdat
agressie in de trein zo toe
neemt. Niet zozeer in om
vang, maar de vorm waar
in dat gebeurt baart zor
gen. Ze - de conducteurs -
weten er steeds vaker
geen raad rfiee. Daarom
willen ze leren met agress-
sie om te gaan.
door
Jan Westerlaken
Een simpel voorbeeld. Een trein
reiziger zit onderuit gezakt op
een bank. Z'n voeten heeft hij op
de bank tegenover hem gelegd.
De conducteur komt binnen.
Vraagt of hij dat thuis ook doet.
Antwoord: ja. Wat moet die con
ducteur in zo'n geval doen? Hij
lijkt uitgepraat. De mond is hem
gesnoerd.
Een ander voorbeeld. Bij het
controleren van de kaartjes treft
de conducteur een zwartrijder.
De betrapte verzint eerst allerlei
smoesjes. Het helpt niet. Vervol
gens maakt hij de conducteur uit
voor rotte vis. Het dilemma:
moet de conducteur het ook op
een schelden zetten? Of zich al
les laten zeggen? Of moet hij te
alley tijde correct blijven en net'
zo lang op de reiziger inpraten
tot hij zijn doel heeft bereikt?
Hem een kaartje verkopen dus.
Leren omgaan met agressie.
Kan dat? Maar weinig mensen,
dus ook conducteurs, zullen het
zelfde reageren op conflicten
waarin ze verzeild raken. Chef
opleiding H. Maas beaamt dat.
Hij zegt: "We zullen zeker niet al
les voorkomen. Wat ons voor
ogen staat is de conducteur een
instrument in handen geven
waardoor hij beter gewapend is.
Een instrument waarmee hij het
opwekken van agressie kan in
dammen. Tja, als een reiziger een
mes trekt wordt het wel even an
ders. Dan kan hij niet zeggen:
heb je moeilijkheden laten we
eens praten. Overigens heb ik
hiervoor geen pasklare oplos
sing. Trouwens, die is er voor
geen enkele conflictsituatie".
Tact
Tact, dat is eigenlijk wat er van
de conducteurs wordt gevraagd.
Met praten overwicht zien te krij
gen en aantonen dat de reiziger
ongelijk heeft. Mevrouw drs. I.
van Weede - onderwijsdeskundi
ge van de NS - zegt het zo: "In de
eerste plaats moeten we goed op
passen dat de conducteur niet de
pet opzet van een politieman. Hij
zal zich in de eerste plaats moe
ten inleven in de reiziger. Laat
die reiziger z'n verhaal maar ver
tellen. Dan blaast hij in elk geval
al wat stoom af. Dat scheelt".
Maas voegt eraan toe: "Wat de
conducteur natuurlijk nooit van
zijn leven mag doen is opmerkin
gen maken over het uiterlijk van
de passagier. En als de reiziger
provoceert moet hij daar niet op
ingaan. Zijn enige doel is een
kaarsje slijten. Als de conducteur
begrip toont lost dat een hele
boel van dé agressie op".
Niet boos worden. Dat moet de
toverformule zijn. Mevrouw Van
Weede: "Kijk, als je tien keer op
een dag boos wordt kost dat een
vracht aan energie. Ach, kwaad
mogen ze best wel eens worden.
Maar komt dat meermalen op
een dag voor, dan nemen ze die
opgekropte agressie mee naar
huis en wordt ze op de familie af
gereageerd. Als we iets willen
zien te voorkomen is het dat
wel".
We praten nu over een reiziger.
Dikwijls zijn het groepen die de
conducteur net zo lang sarren tot
hij door het lint gaat. Hoe denkt
Bij de instructie moet de nadruk
vooral komen te liggen op het zoveel
mogelijk voorkomen van agressie.
Daartoe zullen de conducteurs tech
nieken leren waarvan zij bij conflic
ten met treinreizigers gebruik kun
nen maken. Praten met de oproer
kraaier moet de boventoon voeren,
aldus luidt de aanbeveling van een
werkgroep die zich geruime tijd met
de zaak heeft beziggehouden.
De werkgroep beveelt verder aan,
dat er conducteurs beschikbaar
moeten zijn als hun aanwezigheid
gewenst is op probleemtreinen. De
NS moeten, zo zegt de werkgroep,
een reserve in de diensten van de
conducteurs inbouwen om dit te
kunnen bereiken.
Leren omgaan met agressie. Is het
beroep van conducteur zó gevaar
lijk?
Voorkomen dat het uit de hand loopt. Het lukt ook wel eens niet. De reiziger wordt dan arrestant.
de NS het treinpersoneel daar te
gen te wapenen?
Leider
Mevrouw Van Weede: "De op
dracht in zulke gevallen is: pro
beer de leider van die groep eruit
te halen. Wanneer je zo'n
praatjesmaker alleen hebt, is hij
in veel gevallen als was in je han
den. De conducteur moet de con
frontatie zeker niet uit de weg
gaan. Hij moet de groep zo open
mogelijk benaderen en op op- of
aanmerkingen niet ingaan. Wat
hij in zo'n geval zeker niet moet
doen is verbieden bepaalde din
gen te doen. Anders is hij verlo-
Vluchten als het werkelijk te
gek wordt? Maas is er heel duide
lijk over. De chef: "De conduc
teur moet moeilijkheden nooit
uit de weg gaan. Ik kan me voor
stellen dat hij zich terugtrekt.
Vluchten is geen oplossing. De
conducteur die dat doet zal al
leen maar angstiger worden voor
een volgende confrontatie. Op
die manier ben je niet goed met
je werk bezig. Toegegeven, het is
best een probleem. Het perso
neel op de trein heeft het echt
wel eens moeilijk om agressieve
reizigers van hun ongelijk te
overtuigen. Agressie totaal uit
bannen? Nee, dat lukt niet. Dat is
ook niet de opzet van de cursus.
Wat we willen voorkomen is dat
het uit de hand loopt".
Een onderdeel van de cursus
bestaat uit psychologie. Niet'
diepzinnig, maar alleen die din
gen die bruikbaar zijn. Om het
gedrag van de conducteur te ver
anderen?
Mevrouw Van Weede: "Waar
we bepaald niet op uit zijn is ge
dragsverandering van de con
ducteur. Het is onmogelijk ie
mand van tevoren te zeggen hoe
hij zich die dag moet gedragen.
De reiziger is onze klant. Die
moet zowel tijdens de reis als er-
na tevreden zijn. De conducteur
kan daar een hoop aan doen. Hij
loopt niet louter en alleen door
de trein om kaartjes te controle
ren, hij is ook nog eens een keer
tje gastheer vén de NS".
Inspelen
Inspelen op de situatie. Dat
wordt er van de conducteur ge
vraagd. Een gezin dat met kinde
ren naar het strand gaat. De con
ducteur kan er een opmerking
over maken. Een reiziger die kort
en zakelijk is. De conducteur
controleert zijn plaatsbewijs,
geeft er een knip in en loopt
door. Of de reiziger wil een
praatje maken. De conducteur
kan daar gehoor aan geven. Kort
om, dat is in een notedop wat de
NS de conducteurs via de cursus
- die na de zomer begint en zes
dagen in beslag neemt - willen
bijbrengen.
De Nederlandse Spoorwegen
vatten de zaak heel serieus op. In
het opleidingscentrum is een
ruimte als coupé ingericht. Ac
teurs worden ingehuurd om de
rol van de (ontevreden, agressie
ve enz.) reiziger te spelen. De
conducteurs moeten zich dan
maar uit de soms netelige toe
stand zien te redden. De acteurs
hebben de opdracht goed te la
ten merken of ze wel of niet te
vreden zijn met de behandeling
van de conducteur. Maar de con
ducteurs oefenen ook op elkaar.
De gespreksstof dragen ze zelf
aan. Voorbeelden die ze in de
praktijk al eens hebben meege-
maakt:
De hamvraag is: bereiken de
NS alle conducteurs. Vooral hen
voor wie de cursus is opgezet?
Onderwijsdeskundige me
vrouw Van Weede: "De mensen
die je wilt bereiken, ja, daar is het
moeilijk voor. Ik vraag me af of
je iedereen de vollle honderd
procent van de stof zult kunnen
bijbrengen. Bereik je zo'n zestig
procent van het hele korps, dan
denk ik dat je al een heel goed
percentage scoort. Voor ons is
het ook afwachten wat het ople
vert. In de opleiding tot conduc
teur wordt er wel aandacht aan
de reiziger besteed. De tijd ver
andert. Dus moet die opleiding
worden aangepast. Vroeger
kreeg de conducteur een duw of
een klap. Daarmee was het afge
lopen. Tegenwoordig gaan som
mige mensen zo ver, dat ze
werkelijk het bloed onder de na
gels van het treinpersoneel van
daan zuigen. Wij moeten een ma
nier bedenken waarmee de con
ducteur zich tegen deze vorm
van agressie kan wapenen".
Vechtsport
Zich wapenen tegen agressie
ve reizigers kan ook door een of
andere (oosterse) vechtsport te
leren. Vormt een vechtsport on
derdeel van de cursus?
Mevrouw Van Weede is er dui
delijk over. "De NS hebben heel
bewust gezegd: we laten de con
ducteurs geen vechtsport leren.
Althans niet op kosten van de
spoorwegen. We stimuleren dat
niet. De andere kant is: wij kun
nen de conducteurs niet verbie
den zich te bekwamen in een
vechtsport. Zeker niet als zij die
in hun eigen tijd beoefenen. Ik
moet toegeven dat er conduc
teurs zijn die van tijd tot tijd by
ons aankloppen met de vraag om
via de NS karate te mogen leren.
Maar we wijzen dit consequent
af. Volgens mij lokt dit juist
agressie uit. Vaak zie je dat die
vervelende reizigers ook nog
goede vechtersbaasjes zijn. Je
krijgt dan twee specialisten in
een vechtsport tegenover elkaar.
De conducteur hoeft zich natuur
lijk niet te laten afrossen. Wordt
hij bedreigd, dan moet hij zich
terugtrekken. Voor z'n eigen vei
ligheid. Ik besef datje dan wel de
andere passagiers met zo'n
agressieveling achterlaat".
Wat moet de conducteur doen
als hij een optater krijgt? Reage
ren met 'De klant is koning?'
Maas: "Tja, de natuurlijke reactie
is: ik geef 'm een hijs terug. Het
is niet de bedoeling dat er con
stant wordt gemat in de trein.
Anders wordt het als iemand met
een knuppel staat te zwaaien of
met een stiletto zijn nagels zit
schoon te maken. Je kunt je af
vragen of je dat mes moet opei
sen. Ik vind dat de conducteur
zelf moet inschatten of er
werkelijk gevaar dreigt. Iemand
die echt wat van plan is, houdt
zo'n mes wel in z'n zak en haalt
het pas tevoorschijn wanneer hij
het denkt nodig te hebben".
Geen vechtsport in het cursus
pakket. "Klopt", zegt Maas. "Wat
niet mag gebeuren is dat we con
ducteurs krijgen die 's morgens
handenwrijvend op de trein stap
pen en zeggen: ik hoop dat ik er
vandaag weer een paar tegen
kom....".
JOHANNESBURG - Iemand ver
telde me onlangs een even ontroe
rend als tekenend verhaal. Op een
ochtend weigerden de kinderen
van een zwarte kleuterschool in
het thuisland Lebowa, vlakbij de
Transvaalse stad Pietersburg, om
hun dagelijkse bordje mais-pap op
te eten. In dit door hongersnood
getroffen stukje Zuid-Afrika krij-
door
Ruud de Wit
gen schoolkinderen van de over
heid namelijk extra voedsel. De re
den van de spontane 'eetstaking'
was niemand minder dan Nelson
Mandela. „Wij hebben besloten om oteunpilciar
geen schoolvoedsel meer te eten,
zolang wij Nelson Mandela niet
hebben gesproken", was de duide
lijke stellingname van de kleuters.
voedingsprogramma dat onder ui
terst moeilijke omstandigheden in
stand wordt gehouden in de zwaar
getroffen zwarte woonwijken.
De titel van het ontroerende
boekje is ontleend aan de toe
komstverwachting van de jongste,
die een bijdrage leverde, de achtja
rige Moagi. Hij schreef: „Als ik la
ter oud ben, wil ik graag een vrouw
hebben en twee kinderen, een jon
gen en een meisje; en een groot
huis met twee honden en vrijheid.
Mijn vrienden en ik willen ook
graög elkaar kunnen ontmoeten en
kunnen praten".
De schoolleiding was ten einde
raad. Hoe moest zij de vastbesloten
kinderen ervan overtuigen, dat
Mandela al 24 jaar opgesloten is
vanwege 'staatsgevaarlijke activi
teiten' en dat zij niet de enigen wa
ren die niets liever zouden zien dat
de bejaarde ANC-leider in vrijheid
door Zuid-Afrika kan reizen om
zijn aanhang toe te spreken?
Uiteindelijk besloot de schoollei
ding tot een noodgreep, die echter
alleen maar bij kinderen kan wor
den toegepast. Er werd eén bood
schapper naar een paar dorpen ver
derop gestuurd en spoedig ver
scheen er een oude man, die de
kinderen niet kenden, in het 'sta
kende' klaslokaal. Hij werd aan de
kinderen geintroduceerd als de
'Nelson Mandela', waarop de deze
in een luid gejuich losbarstten on
der het uitroepen van 'amandla',
'leve het ANC' en 'leve Nelson
Mandela'. Na een kwartiertje ver
dween de oude man weer en wier
pen de hongerige kinderen zich te
vreden op hun bordje maispap.
Grimmig
Een ander verhaal is evenzo ty
perend voor de grimmige realiteit
van de zwarte jeugd van Zuid-Afri-
ka. Een buitenlandse correspon
dent vroeg eens aan een groepje
kinderen in Soweto, of ze wisten
hoe ze een benzinebom moesten
maken. Een groot gegiechel en ze
nuwachtig geschuifel was het ge
volg, maar plotseling drong een
jongetje van circa vijfjaar zich naar
voren en hij vertelde de verbaasde
journalist enthousiast en deskun
dig hoe een benzinebom moet wor
den gefabriceerd.
Ik moest aan deze verhalen den
ken toen ik deze week het boekje
'Two dogs and freedom', 'twee
honden en vrijheid' onder ogen
kreeg, een geillustreerde uitgave
van de onafhankelijke zwarte uit
geverij Ravan Press. Het boekje
bevat tekeningen en teksten van
kinderen in de zwarte woonwiiken.
Hen was gevraagd om zich te uiten
over de wijze waarop zij door de
huidige gebeurtenissen in Zuid-
Afrika worden geraakt. Het boek is
het resultaat van een project van
de Open School, een cultureel op-
'Two dogs and freedom' zou ver
plichte literatuur moeten zijn voor
elke blanke Zuidafrikaan, en zeker
voor president P.W. Botha en diens
voornaamste steunpilaar binnen
de regering, de minister van wet en
orde, Louis le Grange, die verant
woordelijk is voor het uitroepen
van de noodtoestand. Het boekje
illustreert de nog steeds groeiende
kloof tussen de blanke wereld en
die van de zwarte bevolking. Zo
schrijft Gerald (13) het volgende in
cident op zijn school: „Donderdag
kwam de politie onverwacht op on
ze school. Ze schreeuwden twee
maal en schoten vervolgens traan
gas af in de school. Hierna begon
nen de kinderen met stenen te
gooien. De politieagenten verdwe
nen, maar kwamen terug met hun
'hippo's (gevechtwagens) en ze leg
den een cordon rond de school.
Vervolgens ging het schoolhoofd
met hen praten en pas daarna ver
dwenen ze, maar ze waren erg
boos". Welk blanke kind op een be
voorrechte blanke school in Zuid-
Afrika heeft dit meegemaakt?
En wat schrijft de "l 3-jarige Thu-
lisile? „Overal in Soweto zijn elke
dag weer de 'hippo's. Deze man
nen, die Boeren worden genoemd,
rennen rond, schieten, slaan en do
den onze studenten. Ze verkrach
ten hen zelfs". Tussen de teksten in
opvallend verzdf-gde handschriften
en met de voor deze leeftijdsgroep
kenmerkende 'spelfouten', spre
ken de tekeningen boekdelen:
'Casspirs en hippo's, politieagen
ten met honden, geweren en knup
pels'. Verder brandende winkels,
boycottende jongeren en een uitge
brande Putco-bus.
Wonden
Albertina Sisulu, de vrouw van
de tot levenslang veroordeelde
ANC-leider Walter Sisulu en zelf
vice-presidente van het Verenigd
Democratisch Front (UDF) wees
onlangs in een interview op de blij
vende geestelijke en lichamelijke
wonden die het geweld in de zwar-
te woonwijken heeft achtergelaten
sinds de jongerenopstand in Sowe
to, tien jaar geleden. Met de
noodtoestand en de blijvende aan
wezigheid van leger en politie in de
zwarte woonwijken moet worden
gevreesd, dat ook de komende ge
neraties hiervan niet gevrijwaard
zullen blijven. Wat Gerald schreef:
„Wij moeten met de blanken van
het leven genieten!" zal nog lang
op zich laten wachten.
In maart dit jaar
moesten elf
zwarte kinderen
in Johannesburg
terecht staan
omdat zij de
openbare orde
hadden verstoord
(foto AP)
De paus heeft gisteren aan het
begin van zijn zevendaags be
zoek aan Colombia opgeroepen
tot vrede in het land dat al tien
tallen jaren wordt geteisterd
door guerrilla-oorlog en armoe
de.
Paus Johannes Paulus II deed
dit in een toespraak op de lucht
haven van Bogota waar hij werd
ontvangen door president Beli-
sario Betancur. Rond één mil
joen mensen stonden in de stra
ten van Bogota om de intocht
van de paus gade te slaan. Het
episcopaat van Colombia geldt
als het conservatiefste van Zuid-
Amerika en wijst de zogeheten
bevrijdingstheologie af. De te
genstelling tussen arm en rijk is
in Colombia in de afgelopen ja
ren aanzienlijk verscherpt.
Gesprekken met leiders van de
guerrillabewegingen zijn niet
voorzien. Deze linksgeoriënteer
de bewegingen zijn M-19 en
FARC. Zij hebben verklaard een
bestand in acht te nemen voor de
duur van het bezoek. Beide be
wegingen hadden de paus schrif
telijk om een gesprek verzocht,
waarbij speciaal M-19 had voor
gesteld dat de paus een rol als be
middelaar zou opnemen om te
komen tot een oplossing van het
conflict in het land.
Rome reageerde met een afwij
zend antwoord, dat was gericht
aan de Patriottische Unie, de le-
gale organisatie van het c
nistische FARC. Er kan niet wor
den ingegaan op het verzoek van
de bewegingen om de paus voor
een gesprek naar een geheime
plek te brengen, aldus het Vati-
caan.
Misdaad
Bij een ontvangst in het presi
dentiële paleis zei de paus dat de
ontwikkeling van Colombia on
der andere wordt belemmerd
door de „oneerlijke verdeling
van de rijkdom", politiek ge
weld, toeneming van de mis
daad, smokkel en een „massale
kapitaal vlucht".
Onrechtvaardigheid en onge
lijke verdeling kunnen grote de
len van de 27 miljoen zielen tel
lende bevolking tot vertwijfeling
brengen en reacties oproepen,
die „het sociale net verscheu
ren", zo waarschuwde hij.
Onder de 300 genodigden tot
wie hij sprak bevonden zich ook
vertegenwoordigers van FARC,
de guerrillabeweging die al twee
jaar een wapenstilstand in acht
neemt. FARC kreeg by de ver
kiezingen in mei via de Patriotti
sche Unie bijna vijf procent van
de stemmen.
De regering sloot in 1984 niet
alleen een bestand met FARC,
maar ook met M-19. Deze laatste
guerrillabeweging vatte echter
later de wapens weer op, zeggen
de dat de regering zich niet aan
het bestand hield.
Onderweg naar Bogota liet
paus Johannes Paulus II al we
ten dat hij iedere persoonlijke rol
als bemiddelaar tussen de Co
lombiaanse regering en linkse
guerillastrijders uitsluit. Aan
boord van het vliegtuig zei hij
dat Colombiaanse functionaris
sen en katholieke bisschoppen
veel beter dan hijzelf als bemid
delaar zouden kunnen optreden.
Eisers vragen uitvoering
vonnis evangelistenpaar. De
Anne Frank Stichting, het Cen
trum Informatie en Documenta
tie Israël en het Overlegorgaan
van joden en christen in Neder
land (OJEC) zullen de rechter
vragen het vonnis tegen het
evangelistenechtpaar Goeree ten
uitvoer te brengen. Aanleiding
hiertoe is het feit dat het verbo
den nummer 12 van het blad
EVAN de afgelopen dagen op
grote schaal is verspreid in Em-
men, Utrecht, Mijdrecht en Den
Haag. Onder meer de voorzitter
van de Joodse Gemeente-in Em-
men, het CIDI te Den Haag en de
OJEC-voorzitter kregen onge
vraagd een exemplaar in de bus.
Bond tegen het Vloeken te
leurgesteld. De Bond tegen het
Vloeken heeft met teleurstelling
kennis genomen van de uit
spraak van de Kroon, waarbij
een artikel in de Algemene Plaat
selijke Politieverordeningen van
zes Veluwse gemeenten met be
trekking tot het vloekverbod is
vernietigd, zulks op grond van
artikel 7 van de Grondwet. In een
communiqué stelt de Bond: „De
autonomie van de gemeenten,
die het bestrijden van het vloe
ken ter harte gaat, wordt door de
ze uitspraak uitgehold. Deze uit
spraak laat ruimte voor het vloe
ken, waarbij de overheid als
hoedster van de openbare zeden
ten onrechte terugtreedt ei
doende tekortschiet als de be
schermer daarvan".
De Bond tegen het Vloeken
acht dit een bedenkelijke ont
wikkeling in de Nederlandse
rechtsstaat, „waarin toch gren
zen moeten worden gesteld
de onnodige kwetsing van
voelens bij een groot deel van het
Nederlandse volk".
De Bond hoopt dat er via straf
wetgeving alsnog een landelijk
verbond tegen het vloeken wordt
uitgevaardigd. In dat kader
wordt een beroep gedaan op „al
le politici die willen opkomen
voor de eer van Gods naam".
Pleisterplaats. In de Doops
gezinde kerk aan de Paleisstraat
in Den Haag wordt op zondag 5
juli, aanvang 12.00 uur, een Pleis
terplaats-bijeenkomst belegd.
Het thema van de bijeenkomst
luidt: 'Omgaan met elkaar'.
De Pleisterplaats is een oecu
menische ontmoetingsplek voor
mensen, die op weg willen gaan
naar nieuwe vormen van geloofs
beleving.
Zendingstentoonstelling.
Ruim 150 wereldwijd werkende
zendingsorganisaties hebben
zich aangemeld voor de zen
dingstentoonstelling die van 27
december tot 1 januari in de
Jaarbeurs in Utrecht wordt ge
houden. Nu al staat vast dat zich
in de komende maanden min
stens zoveel organisaties zullen
aanmelden. De tentoonstelling
maakt deel uit van het jongeren-
congres Mission '87, dat naar ver
wachting rond 10.000 jongeren
bijeen zal brengen in de Utrecht
se Jaarbeurshallen.
Kerkelijke ledenadmini
stratie. Uit naam van acht kerk
genootschappen is maandag in
Leidschendam de Stichting In
terkerkelijke Leden Administra
tie (SILA) opgericht. De stich
ting wil de opbouw van kerkelij
ke ledenadministraties mogelijk
maken. Dat is voor de deelne
mende kerken van groot belang,
omdat naar alle waarschijnlijk
per 1 januari 1988 de kerkelijke
gezindten niet meer wordt opge
nomen in het pakket gegevens
bü de gemeentelijke bevolkings
administraties.
Hervormde kerk. Beroepen te
Uithuizen: G. J. Krol, kandidaat
te Groningen.
Gereformeerde kerken. Beroe
pen te Apeldoorn: L. Raven te
Haren (Gr.). Aangenomen naar
Amersfoort: drs. L. Prinsen te
Duisburg-Ruhrort (Did.); aange
nomen naar Tilburg: drs. L. Wie-
ringa te Leidschendam (missio
nair predikant in de classis Den
Haag).
Beroepbaarstelling: P. van
Rooyen, Burgemeester de With-
straat 35, 3732 EJ De Bilt.
Gereformeerde kerken (vrij
gemaakt). Bedankt voor Grijps-
kerk in combinatie met Niezijl:
Th. S. Huttenga te Zaandam.
