'Meer solidariteit
van het gezonde
deel van de natie'
Vuurproef CDU
in Nedersaksen
Interview
Staatssecretaris Van der Reijden:
Achtergrond
Dominees
niet in
politiek
VRIJDAG 13 JUNI 1986
PAGINA 11
Hij heeft, als waarschijnlijk be
kendste staatssecretaris van dit ka
binet, het kostenbewustzijn in de
ndh
ambtstermijn aan de orde van de
dag. Maar hij hield stand.
wereld van de volksgezondheid te
ruggebracht. Bij de werkers in de
gezondheidszorg is hij dan ook wei
nig geliefd. Conflicten met
huisartsen en specialisten waren
vooral de laatste maanden van zijn
DEN HAAG - Staatsse
cretaris Joop van der Reij-
den kwam onlangs in het
nieuws met een uitgelekte
notitie over de kosten van
de volksgezondheid. Een
eigen risico van duizend
gulden voor ziekenfonds
patiënten bij opname in
het ziekenhuis zou een
van de mogelijkheden zijn
om de uitgaven voor de
gezondheidszorg te beper
ken.
door
Kees Cornelissen
en Henri Kruithof
Een stroom van kritiek brak los
en Van der Reijden haastte zich
te verklaren dat het nog slechts
enkele losse gedachten betrof,
opgetekend op een terrasje in
Rome. Toch gaat het wel om iets
meer dan losse gedachten. De
bewindsman is er ten diepste
van overtuigd dat de gezond
heidszorg volstrekt onbetaalbaar
wordt als er niet blijvend wordt
ingegrepen.
„Ik denk niet aan een eigen ri
sico van duizend gulden, maar ik
denk wel aan een eigen risico
naar keuze tussen nul en duizend
gulden. Een ziekenfondsverze
kerde moet kunnen kiezen of hij
een eigen risico wil nemen".
Bij de lage inkomens is dat vol- j
gens hem niet of nauwelijks
denkbaar, maar wel aan de top.
Bij een inkomen van vijftigdui
zend gulden kunnen de mensen
volgens de staatssecretaris wel
een eigen risico van pakweg dui
zend gulden nemen; dat zie je nu
ook al bij de particulier verzeker
den, die een vergelijkbaar inko
men hebben.
„Daarom heb ik ook in die*uil-
gelekte notitie gezegd: we zullen
maatregelen moeten nemen om
te verhinderen dat bejaarden en
de uitkeringsgerechtigden dat n
sico aangaan. En zeker geen dui
zend gulden. Dat kan helemaal
niet, dat mag niet. Deze
moeten niet de mogeli
krijgen om te kiezen voor een ei
gen risico, want dan loop je de
kans dat ze in de problemen ko-
Van der Reijden suggereert de
genen die een eigen risico willen
nemen een lagere premie te laten
betalen. „Als je een eigen risico
neemt en je blijft daarbinnen,
dan krijg je aan het eind van het
jaar een bepaald bedrag terug".
Ziekenfonds
Van der Reijden wil ook het
ziekenfondpakket aanpakken.
„Daar praten we ai jaren over.
Als dat zoden aan de dijk moet
zetten, dan kun je niet volstaan
met - wat sommigen willen - al
leen de pil en abortus uit het pak
ket te halen. Het geeft een hoop
ellende met degenen die de pil
willen hebben en het zet niet
„De ziekenfondsen zeggen al
jaren: er moet geschoond wor
den. Maar ze zeggen niet precies
wat er dan geschoond moet wor
den. En daarom heb ik gezegd:
als je dan eenderde eruit mikt,
dan doe je iets heel drastisch, dat
weet ik, maar dan kun je ook op
brengst verwachten. We kunnen
niet meer om elkaar heen blijven
draaien".
„Myn uitgangspunt is: mijne
dames en heren goede medebur
gers, wij vergrijzen. Er komen
dus meer dure consumenten in
de gezondheidszorg. Naarmate
we erin slagen om de ouderen
langer in ons midden te houden,
betekent dat tegelijk een poten
tiële aantasting van de zorg, want
Oegstgeestenaar Joop van der
Reijden is staatssecretaris van wel
zijn, volksgezondheid en cultuur.
„Maar", zo zegt hij zelf, „in feite heb
ik kunnen functioneren alsof ik mi-
het geheel wordt onbetaalbaar.
Tenzij we aan de andere kant van
de leeftijdskolom zeggen: daar
moet het kalmer aan. Je kunt het
linksom of rechtsom beredene
ren, maar het zal moeten gebeu-
De bewindsman wijst in dat
verband ook op 'de gelukkige
ontwikkeling' van de medische
wetenschap: naarmate de tech
niek zich verder ontwikkelt, wor
den er meer dingen mogelijk, en
nieuwe technieken moeten kun
nen.
„Welnu, dat kost meer. Naar
mate we er beter in slagen,
neemt de behoefte aan die nieu
we technieken weer toe. Al die
ontwikkelingen maken het no
dig dat we aan de andere kant
van het palet iets doen. Dat bete
kent: of meer eigen bijdrage van
de mensen vragen, of zeggen: je
kunt die voorzieningen nog wel
krijgen, maar dan moet je je er
zelf tegen verzekeren".
nister van volksgezondheid was".
„Als mij gevraagd wordt om in
een volgend kabinet bewindsman te
worden van WVC, zal ik dat alleen
willen doen omdat ik meen dat de
volgende minister vooral de volks
gezondheid tot zijn takenpakket
kan rekenen. Zo niet, dan ga ik lie
ver wat anders doen".
TT
Baby's
„Soms worden artsen geïnter
viewd voor televisie die zeggen:
ik heb te weinig kribben voor te
vroeg geboren baby's; ik moet
dus kinderen weigeren en die
laat ik dan dood gaan; maar dat
kan ik niet helpen, de staatsse
cretaris moet daar een oplossing
voor geven. Ja, de staatssecreta
ris is niet het enige en noch het
eindstation: aansprakelijk zijn
we allemaal".
„Onvermijdelijk rijst dan de
vraag of we alles kunnen blijven
financieren. Ook de dingen waar
we nu allemaal zo aan gewend
Van der Reijden: aansprakelijk zijn we allemaal.
zijn, die we zo gewoon vinden.
Het antwoord daarop is: nee. Op
dat punt lopen we vast. Ik voor
spel enerzijds verdergaande be
perkingen in het aantal medi
sche verrichtingen. En ander
zijds zullen we een toenemende
druk krijgen op eigen bijdragen
en eigen risico's. En moet je dan
niet een beroep doen op de indi
viduele burger?".
Van der Reijden zegt zich ove
rigens te realiseren dat dit
slechts een verschuiving van
kosten betekent en niet onmid
dellijk een bezuiniging. Maar hij
stelt daar tegenover dat het indi
vidu meer wordt betrokken bij
de medische verrichtingen en de
gevolgen daarvan. Dat zal, meent
hij, zeer waarschijnlijk tot lagere
uitgaven en lagere kosten leiden,
zodat er lucht komt voor oude
ren, gehandicapten en chronisch
zieken. Maar, zo voegt hij er aan
toe, de mensen met de laagste in
komens moeten worden ontzien.
„De kwetsbare groepen: de ou
deren, de gehandicapten en de
chronisch zieken zullen we de
noodzakelijke medische voorzie
ningen - en de daarbij behorende
■maatschappelijke dienstverle
ning - moeten blijven geven en
aan de andere kant zullen we hen
niet aan financiële risico's moe
ten blootstellen".
„De gezonden in de samenle
ving zullen we de vraag moeten
voorleggen: kunnen we niet een
stapje terug? Een mogelijkheid
is het overdragen van een deel
van de kosten van de kwetsbare
groepen naar de minder kwets
bare groepen, dus meer solidari
teit vragen van het gezondere
deel van de natie. Zij het in ande
re zin dan vroeger".
Kostenbesef
Op de vraag of hij het in die
afgelopen drieënhalf jaar naar
zijn zin heeft gehad antwoordt
Van der Reijden met een vol
mondig 'ja'.
Hij is er zeker van te hebben
bijgedragen tot een oplossing
van de problemen in de gezond
heidszorg. „Iedereen is meer dan
ooit betrokken bij het vraagstuk
van de kosten en hoe we het
moeten financieren".
„Het lijkt erop dat het haast
over niets anders meer gaat, het
accent is sterk op de ombuigin
gen gekomen. Daardoor ontstaat
de indruk dat er niet aan de toe
komst wordt gedacht. De aan
dacht van het publiek daarvoor
is wat weggezakt in de geweldige
nadruk op alle maatregelen die
moesten worden genomen om de
kostengroei tot staan te bren
gen".
Dat is gelukt? „Ja, de vijf mil
jard is bijna gehaald, op zo'n
honderd miljoen na wellicht".
De bewindsman beschouwt dat
als de grootste prestatie uit zijn
ambtsperiode. Hij licht toe: „In
de jaren zeventig verdubbelden
de kosten in ruime mate. Nu zijn
we zover dat in 1985 en 1986 de
omvang niet stijgt respectieve
lijk iets daalt, als men rekening
houdt met loon- en prijsstijgin
gen".
Is er, afgezien van de volksge
zondheid, nog meer gebeurd?
Van der Reijden: „Bijvoor
beeld in de maatschappelijke
dienstverlening. Maar zelf denk
ik nu het eerst aan het werken,
denken en praten over de gehan
dicapten. Dat is van minstens zo
grote betekenis. Dan heb ik het
niet over het inkomenspeil van
die mensen, maar over een ster
ke verbetering van het verzor-
gingspeil. En speciaal dat van de
geestelijke gehandicapten".
„Wat ik ook erg belangrijk
vind is het denken over hoe het
verder moet gaan met de eigen
verantwoordelijkheid voor je ge
zondheid. Het gaat erom dat al
die narigheid niet zo maar over
ons komt, maar dat we er wel wat
aan kunnen doen. Niet meteen
naar de professionele hulpverle
ning lopen. We proberen nu een
breuk in dat denken - dat het
niet anders kan - te bereiken".
Van der Reijden beschouwt het als
zijn grootste verdienste dat hij de
jarenlange groei van de uitgaven
voor de volksgezondheid tot staan
heeft kunnen brengen. Bijna vijf
miljard gulden heeft hij bezuinigd
en hij er is er trots op. Aan het eind
van zijn (eerste) ambtsperiode een
gesprek.
Ook dat heeft volgens de be
windsman alles te maken met de
kostenstijging. „Er zijn nog an
dere, westerse landen, waar elk
jaar de kosten met vijf tot tien
procent stijgen. In Nederland
moet dat niet meer gebeuren; de
ontwikkeling naar de vraag wat
we er zelf aan doen, moet op
gang worden gebracht. Juist nu
de kosten zijn gestabiliseerd".
Eigen bijdrage
Heeft Van der Reijden beslis
singen genomen die hij liever
niet wilde?
„Ja, de invoering van de rijks
daalder eigen bijdrage op medi
cijnen voor ziekenfondsverze
kerden. Dat had ik liever niet ge
daan, het is niet zo'n fraai instru
ment. Omdat de chronisch zie
ken en veel bejaarden er het
meest door worden getroffen.
Bovendien werkt die bijdrage
niet zo effectief. We hebben wel
het geraamde bedrag ermee bin
nen gekregen. Maar het heeft
niet geleid tot afremming van de
kostenstijging bij geneesmidde
len. In het begin hebben artsen
er aan meegewerkt dat de kosten
stegen door grotere hoeveelhe
den per recept voor te schrij-
„En juist wat de kosten betreft
moeten we zien de balans in
evenwicht te houden. Nogmaals:
het succes van de zorg betekent
opnieuw een potentiële aantas
ting van die zorg. Geestelijk ge
handicapten werden vroeger
thuis gehouden, in 'de voorka
mer' weggestopt of in een inrich
ting ondergebracht. Nu zyn ze
menselijker in ons midden. Maar
de problemen worden groter
naarmate dit streven beter
slaagt. Dan zullen we dus in an
dere delen van de gezondheids
zorg en voor de gezonden minder
moeten doen".
Van der Reijden geeft onmid
dellijk toe dat dan het risico
wordt geschapen dat mensen
zich niet (extra) verzekeren.
Daarmee is volgens de bewinds
man echter de solidariteit niet
verdwenen, zoals wel wordt ge
zegd. Wel is er sprake van een
overdracht van degenen die een
eigen risico krijgen naar degenen
die dat beslist niet kunnen beta
len. „Netter klinkt: we geven een
eigen risico, omdat er niet meer
betaald kan worden", zegt hij.
Van der Reijden erkent, dat de
overheid hier en daar dwingend
zal moeten blijven optreden om
de beoogde bezuinigingen te
kunnen halen. Hij constateert,
dat betrokkenen er op vrijwillige
basis niet in slagen overeenkom
sten te bereiken die hetzelfde re
sultaat hebben. „Ik zeg dat na ja
ren van discussie. Er is geen par
tij, zoals de verzekeraars, die
echt kan afdwingen. Ruzie en op
schudding zullen er dus blijven.
De overheid moet blijven optre
den het is niet anders".
De bewindsman zegt overi
gens nog niet te weten hoe er de
komende jaren moet worden om
gebogen. „Er zijn verschillende
mogelijkheden om de specialisti
sche kosten te beheersen. Alle
artsen in dienstverband - dat wil
vooral de PvdA. Maar ik ben er
niet van overtuigd dat het dan
minder kost. Je kunt het specia
listenbudget zonder meer in dat
van het ziekenhuis stoppen. Dan
wordt de ruzie naar het zieken
huis verplaatst. Ook niet aan
trekkelijk."
„Of je kunt in de verwijskaart
de honorering van de specialist
verwerken. Een combinatie van
de tweede en de derde mogelijk
heid kan ook. Het volgende kabi
net zal dit probleem als een van
de eerste op het gebied van de
gezondheidszorg moeten aan
pakken".
BONN - De 55-jarige CDU-politi-
cus Ernst Albrecht regeert de deel
staat Nedersaksen al tien jaar als
een verlicht despoot. Op 6 februari
1976 nam de CDU na 30 jaar SPD-
heerschappij de macht over. Sinds
dien heerst in de deelstaat de 'Al-
brecht-politiek'. Vier jaar geleden
verpletterde hij de SPD en haalde
de absolute meerderheid.
Niets leek een herhaling van dit
succes zondag in de weg te staan.
Maar 'Tsjernobil' heeft roet in het
christen-democratische eten ge
gooid. Ernst Albrecht, een fervent
voorvechter van kernenergie, heeft
de angst die ook in Nedersaksen is
ontstaan zwaar onderschat. Zelfs
nu is de boodschap van Albrecht
nog: „Het is net als met alcohol. Ik
drink mijn borreltje en vaak een
glaasje wijn, hoewel mijn dokter
zegt dat het beter zou zyn als ik he
lemaal niets dronk. Zo moeten we
ook deze zaak met de radio-activi
teit zien. Wat er bij ons op de grond
is gekomen, is volledig zonder ge
vaar, maar nog beter was het na
tuurlijk geweest als er helemaal
geen radio-actieve neerslag was ge
weest". Geen woord verder over
Tsjernobil. De duizenden die Al
brecht dit keer op keer horen zeg
gen hadden eigenlijk wel iets meer
verwacht van hun eerste man,
vooral ook omdat Tsjernobil het
centrale thema is bij alle verkie
zingsmanifestaties van de Groenen
en van de SPD.
Albrecht verkondigt slechts dat
Nedersaksen met hem 'het geluk
kiest' en daarbij geeft hij zijn eigen
gezin steeds als voorbeeld. Datzelf
de geluk zal allen ten deel vallen,
als zijn CDU aan de macht blijft.
De geborgenheid als alternatief
voor de rood-groene chaos. Al
brecht toont zich nog steeds zelf
verzekerd, hoewel daar gezien de
voorspelling weinig aanleiding
voor is. De naam van zijn sociaal
democratische tegenstander Ger
hard Schroder komt niet over zijn
lippen. Schroder is geen partij voor
hem, vindt Albrecht.
Koning
Vele CDU-partijbonzen hebben
er tot voor kort ook zo over ge
dacht. Toen Schroder SPD-lijst-
trekker werd, zagen de christen
democraten dit als een geschenk
uit de hemel. De vroeger zeer
linkse, vaak provocerende Schro
der had toch geen enkele kans te
gen 'koning' Albrecht. Maar dat
ligt mede door Tsjernobil nu an
ders.
De 42-jarige Schroder vecht voor
de winst. Naast Ernst Albrecht
oogt hij jongensachtig. Schroder
loopt het liefst in trui en broek,
maar heeft zich aangewend ook
keurig in het pak te verschijnen.
En Schroder gaat Tsjernobil niet
uit de weg. „De angst van conser
vatieve moeders is niet anders dan
die van een SPD-stemmende moe
der. Ook ik ben bang geweest na de
radio-actieve wolk." En verder
„simpelweg de schakelaar van alle
kerncentrales omdraaien is natuur
lijk fout". Hij doelt daarmee op de
Groene eis naar directe stillegging
van alle kerncentrales. „Ik beveel
de weg van de ommekeer aan.
Daarmee moeten we nu direct be
ginnen. Geen nieuwe kerncentra
les, geen Kalkar, geen Wackers-
dorf'.
Schroder komt uit een arbeiders
gezin. Zijn vader was los werkman,
zijn moeder is nog altijd werkster.
Hij werd in 1944 geboren, een paar
maanden nadat zijn vader aan het
front was gevallen. Schroder groei
de op in een barak op een sport
veld. Een hard werkende moeder
en om de haverklap een deurwaar
der aan de deur om beslag te leg
gen op hun bezit, maar er was niets
om in beslag te nemen.
Na de dorpsschool had Gerhard
op 14-jarige leeftijd zijn eerste
baantje. Maar 's avonds volgde hij
het avondgymnasium en daarna
studeerde hij rechten. Als jong ad
vocaat maakte hij niet alleen maat
schappelijk snel carrière maar ook
in de politiek steeg zijn ster.
Schroder is zijn verleden nooit
vergeten en dat komt hem nu in
een harde verkiezingscampagne
uitstekend van pas. Hij kent de
problemen van de vele sociaal
zwakkeren.
door
Hans Hoogendijk
Zelfingenomen
Ernst Albrecht, 55 jaar, is in alles
het tegenovergestelde van Schro
der. Een man van goede afkomst,
filosofisch ingesteld en diep gelo
vig. Ook een man die snel carrière
heeft gemaakt, maar wel op een
heel andere manier dan Schroder.
Albrecht was een aantal jaren een
hoge ambtenaar bij de EG, toen
manager by een groot concern en
vanaf 1976 minister-president van
Nedersaksen. Tot zijn vrienden- en
kennissenkring horen prinsen, gra
ven en de industriële topmanagers.
Met de 'gewone' man heeft Al
brecht vrijwel geen contact.
Tot voor enkele jaren werd hij
binnen zijn CDU gezien als een
toekomstig bondskanselier, maar
daar spreekt nu niemand meer
over. De man maakt een bezadig
de, bijna zelfingenomen indruk.
Zeker als hij zich byna openlijk be
klaagd over de steun die hy vanuit
Bonn krijgt.
In grote advertenties en speciale
CDU-partijkranten worden vooral
de Groenen verketterd. „Zij willen
door straffeloos drugsgebruik hom
derdduizenden jongeren in het ver
derf storten. Als de roden en dê
groenen de verkiezingen winnen
zullen chaoten plunderend en verr
nielend door onze straten trekken.
Moordenaars en seksuele misdadi-
gers zullen vry komen, want de
Groenen willen de ME en de ge
vangenissen afschaffen" En over
het gematigde abortusstandpunt
van de Groenen, schrijven de
CDU-partystrategen; „De Groenen
willen dat alle babies in het moe
derlijf tot de geboorte aan toe ge
dood kunnen worden. Met deze
mensen wil de SPD een coalitie
vormen. Stop de roden en de groe
nen. Wij laten ons land niet kapot
maken". Woorden uit de CDU ad
vertenties en uit het door de chris
ten-democraten uitgegeven 'Duit
se Maandblad'.
Ook over de liberale FDP is de
CDU niet al te vriendelijk. Volgens
de meeste prognoses haalt deze
partij de noodzakelijke vijf procent
niet en komt daardoor niet in het
nieuwe deelstaatsparlement.
Mochten de liberalen het niet haf
len, dan ziet de toekomst voor
Ernst Albrecht er somber uit.
Weliswaar heeft SPD-kandidaat
Gerhard Schroder keer op keer
verzekerd geen coalitie met de
Groenen te willen, maar als het
puntje bij paaltje komt zal Schro
der zich waarschijnlijk wel door de
Groenen aan een meerderheid la
ten helpen. Zelf zegt hij daarover:
„Ik ga niet met een bord in de land
dag staan met de tekst: kies mij
niet".
Zondag bepalen de kiezers in
Nedersaksen niet alleen hoe het
verder gaat in hun deelstaat, maar
ook wat er met de Bondsrepubliek
gaat gebeuren. Komt de SPD na
tien jaar weer aan de macht, dan
beschikt de partij in ,de Bonds-
draad, een soort Eerste Kamer,
over de meerderheid van de zetels.
En hoewel de Bondsraad Helmut
Kohl het regeren niet onmogelijk
kan maken, kan de raad hem het
leven wel erg zuur maken. En dat
is met de algemene verkiezingen
van begin 1987 geen prettig voor
uitzicht voor Helmut Kohl en zijn
christen-democraten
De bepaling in de kerkorde dat
dienstdoende hervormde predi
kanten geen staatsrechtelijke
functie mogen aannemen wordt
niet geschrapt. Daartoe besloot
de hervormde synode gisteren in
Doorn met 27 tegen 22 stemmen.
De predikant A. Polhuis (Rot
terdam) had drie jaar geleden de
zaak aanhangig gemaakt. Hij
vindt het maar niks, dat kerkelij
ke voorschriften een predikant
beknotten in zijn rechten als
staatsburger. Een hervormd pre
dikant kan bijvoorbeeld wel
voorzitter van een politieke par
ty zyn, maar geen lid van de ge
meenteraad van Tietjerkstera-
deel.
De tegenstanders zijn bang dat
partijpolitieke standpunten van
een predikant tot grotere onenig
heid en verscherping van tegen
stellingen leiden. Ook zien zij
pastorale problemen als zo'n
functie te veel tijd van de predi
kant zou vergen.
Het desbetreffende voorschrift
dateert van 1877. In eerste in
stantie ging de synode vorig jaar
wel akkoord met een wijziging
van de bepaling, maar na advies
van de classes (regionale kerk
vergaderingen) zag ze er nu toch
vanaf.
- De hervormde Raad voor
Kerk en Israël zal het contract
met de predikant G. H. Cohen
Stuart, theologisch adviseur van
de Nederlandse Hervormde
Kerk in Jeruzalem, niet verlen
gen. Dat contract loopt in 1988 af.
Tussen raad en predikant bestaat
een kwestie, waarover de voor
zitter van de raad, dr. K. Blei
(Haarlem), de synode gisteren tij
dens een besloten zitting inlicht
te.
Dr. Cohen Stuart, die sinds
1982 in Jeruzalem werkt, heeft
tegen het besluit van de raad be
roep aangetekend bij de her
vormde commissie voor bezwa
ren en geschillen. De synode
wacht nu op die uitspraak. Co-
hen Stuart kreeg gisteren van de
synode geen steun.
Hij toonde zich na afloop ver
bitterd. De raad had, volgens
hem, al een besluit genomen
voordat de beoordeling zou be
ginnen. Cohen Stuart (47) ver
klaarde nog steeds niet te weten
waarom het contract niet wordt
verlengd. Van de kant van de
raad is alleen meegedeeld, dat er
'diepgaande verschillen van in
zicht' met hem bestaan.
Heilloze weg
Zuid-Afrika. Het gerefor
meerde synodebestuur vraagt in
een telegram minister Van den
Broek van buitenlandse zaken, al
zijn invloed te gebruiken om de
Zuidafrikaanse regering "terug
te roepen van de heilloze weg
waarmee zij bloedige confronta
ties uitlokt".
De rooms-katholieke bis
schoppen van Nederland zijn be
zig met een openlijk protest te
gen de aanhouding van geloofs
genoten in Zuid-Afrika, onder
wie be secretaris van de bis
schoppenconferentie, pater
Smangaliso Mkhatshwa. Kardi
naal Simonis beraadt zich nog of
hij persoonlijk zal interveniëren.
Geen gas. Het gasbedrijf in
Zwolle heeft gisteren de gastoe-
voer afgesloten naar de woning
van de familie Smitskamp in
Ommen. Chris Smitskamp trad
vorige week af als voorzitter van
de Basisbeweging van kritische
groepen en gemeenten in Neder
land. Hij hield al een tijd f5,72
per maand van zijn gasrekening
in ten gunste van het vredes-
fonds van de Beweging Weige
ring Defensiebelasting.
De bezwaren van Smitskamp
komen hierop neer, dat hij in ge
weten geen enkele verantwoor-
ding kan dragen voor het defen
siebeleid en dat hij daaraan op
geen enkele manier wenst mee te
betalen, ook niet via de belas
tingheffing op het gasverbruik.
Gehuwde priesters. Volgens
de persdienst van het rooms-ka
tholieke aartsbisdom Utrecht is
in de publiciteit 'op kwalijke wij
ze' de indruk gewekt dat kardi
naal Simonis een nieuw beleid
zou voeren ten opzichte van ge-
hiiwde priesters. De persdienst
gaf deze verklaring uit naar aan
leiding van de berichtgeving
over de installatie afgelopen zon
dag van de gehuwde priester H.
de Jong als pastoraal medewer
ker in Twello.
De kardinaal heeft zich bij de
ze benoeming gehouden aan de
regels van de Rooms-Katholieke
Kerk ten opzichte van priesters
die zijn gaan huwen, zegt de ver
klaring. Kardinaal Willebrands
benoemde De Jong al in 1980 tot
pastoraal werker in Heino. Om
dat daar onvoldoende fiiHSR
waren en met het oog op het ge
zin De Jong (drie kinderen) ging
het aartsbisdom op zoek naar
een andere werkkring; het vond
die in Twello.
De Jong heeft het bestuur van
het aartsbisdom beloofd, dat hij
zich geheel aan de regels van de
kerk zal Kbudeh. BoVendien zal
hij het penningmeesterschap
van de Vereniging voor gehuwd
en ongehuwd Priesterschap
neerleggen; die ijvert voor af
schaffing van hel verplichte celi
baat.
(De Nederlandse bisschoppen
besloten al, geen gehuwde pries
ters meer aan te stellen in het pa
rochiepastoraat. Maar de gehuw
de priesters die al waren be
noemd bleven in functie).
Ds. Koster
Katwijk aan Zee. De gere
formeerde predikant P. C. Kos
ter in Katwijk aan Zee gaat jubi
leren; 25 jaar geleden werd hij in
Roodeschool tot predikant be
vestigd. Na Noord-Groningen
werkte hij in Monster, IJmuiden
en Aalten. Sinds augustus 1981
in Katwijk.
Zondagmorgen gaat ds. Koster
voor in een dankdienst in de
Triumfatorkerk en dinsdag
avond 17 juni om half 8 is daar
een receptie.
Katwijk aan den Rijn. Er ko
men vier gratis concerten in de
Dorpskerk te Katwijk aan den
Rijn: op de dinsdagen 17 en 24
juni en 1 en 8 juli (8 uur). Koren
verzorgen de eerste twee, vocale
en instrumentale solisten de an
dere. Dinsdag 17 juni treedt op
het koor 'Vokalis' uit Leiden met
als dirigent Ab van Kapel en als
organist Rob van Effering (mu
ziekleraar in Katwijk).
Hervormde Kerk: beroepen
te Medemblik (hervormd-gere
formeerd 'Samen op wég') kandi
daat mevrouw J. M. Baaij Hou
ten, te Anloo-Annerveen kandi
daat mevrouw A. J. Yntema
Utrecht; aangenomen naar Bilt-
hoven W. van Bruggen Wasse
naar, naar Haarlem (sociaal ba
sispastoraat) kandidaat J. Beu-
mer Krommenie; bedankt voor
Zuilichem-Nieuwaal A. Vlietstra
Melissant; toegelaten tot de
evangeliebediening D. M. de
Jong Utrecht; beroepbaar W. L.
Andel Katwijk, L. D. Horjus Ne-
derhorst den Berg en mevrouw
L. M. van Prooyen-Schuurman
Utrecht.
Gereformeerde Kerken: be
roepen te Amersfoort L. Prinsen
Duisburg-Ruhrort. Gerefor
meerde Kerken Vrijgemaakt:
bedankt voor Enumatil (Gr.) R.
ter Beek Nijmegen. Christelijke
Gereformeerde Kerken: be
dankt voor Oud-Vossemeer A.
van Heteren Werkendam. Gere
formeerde Gemeenten: beroe
pen o.a. te Boskoop kandidaat G.
J. van Aalst Nieuw-Beiierland