Historie onderwijs belicht in museum
'Toetsenbord stemmachines
moet worden verduidelijkt'
Rijnsburgse leerkrachten werkten half jaar aan expositie
Harm Dost verschijnt
voor Duitse rechter
'Nederlanders houden onvoldoende
rekening met plotseling overlijden'
EG-landen:
minder steun
scheepsbouw
Vagina ft
DINSDAG 10 JUNI 1086
Haast gevraagd
bij opknappen
van 'kippebrug'
in Rijnsburg
RIJNSBURG - Het 'kippebrug-
getje' over de Vliet in Rijnsburg,
dat onlangs moest worden afgeslo
ten omdat er gevaar bestaat dat het
instort, moet zo snel mogelijk wor
den opgeknapt. Dat vinden de
woordvoerders van de politieke
partijen GPV/RPF en de PvdA in
de Rijnsburgse gemeenteraad.
De raadsleden A. de Haas-Krom
hout (PvdA) en D. Oudshoorn
(GPV/RPF) pleitten er gisteravond
tijdens een gemeentelijke commis
sievergadering ook voor om in ver
band met de afsluiting zo snel mo
gelijk een alternatief te zoeken
voor de tijd dat het voetgangers-
bruggetje over de Vliet blijft afge
sloten.
Veel bejaarden maakten gebruik
van het kippebruggetje. Onder
meer om naar het dienstencentrum
aan de Smidstraat te lopen. Boven
dien is het bouwvallige ding de
raadsleden een doorn in het oog.
"Een aanfluiting voor het dorp", al
dus mevrouw De Haas. "Er zal op
korte termijn iets aan moeten ge
beuren", vindt ze.
Wethouder W. Glasbergen zei
gisteravond de zaak te zullen on
derzoeken. Donderdagavond staan
het kippebruggetje en het opknap
pen van een gedeelte van de Vliet
overigens op de agenda voor de ge
meentelijke commissie openbare
werken, economische zaken en fï-
De gemeenteraad moet
Burgemeester Bos van Katwijk:
KATWIJK - De landelijke
Kiesraad zal op korte termijn
maatregelen moeten nemen
om de huidige elektronische
stemmachines 'gebruikvrien-
delijker' te maken. Volgens
burgemeester C.A. Bos van
Katwijk hebben de ervaringen
bij de Tweede-Kamerverkie
zingen in mei geleerd dat de
huidige indeling van het toet
senbord op een grote groep
mensen zeer verwarrend over
komt.
Bos pleitte gisteravond tijdens een
vergadering van de raadscommis
sie voor algemeen bestuurlijke za
ken voor een toetsenbord waar de
'onafzienbare rij witte knoppen'
voor en na de namen van de kandi
daten zijn weggelaten. "Een sys
teem waarbij de druktoetsen onder
de namen van de kandidaten zijn
aangebracht, sluit fouten zoals die
vorige maand zijn gemaakt volle
dig uit", aldus de burgemeester.
Katwijk was een van de gemeen
ten in ons land waar door het ge
bruik van de stemmachine opval
lende verschuivingen tussen be
paalde politieke partijen werden
vastgesteld. In de kustplaats
brachten vermoedelijk enkele hon
derden SGP'ers hun stem uit op de
CPN doordat ze niet de knop vóór
maar de knop né de naam van de
kandidaat indrukten. Doordat de
stemmachine met meer dan twin
tig kandidatenlijsten overvol was,
belandde een dergelijke stem bij
een volgende lijst.
Ook in andere gemeenten deden
zich dergelijke verschuivingen
voor. Er is inmiddels al een onder
zoek naar het gebruik van de door
de kiesraad goedgekeurde, stem
machines aangekondigd.
Kiezers
Het WD-raadslid J.G. van Pari
don-van Tol zei gisteravond overi
gens dat de problemen met de
stemmachines in Katwijk voor een
groot deel hadden kunnen worden
voorkomen, wanneer de leden van
de stembureau's vóór de Tweede
Kamer-verkiezingen onderling er
varingen hadden kunnen uitwisse
len. De stemmachines zijn in Kat
wijk in maart tijdens de gemeente
raadsverkiezingen voor de eerste
keer gebruikt en volgens
Van Paridon bleek toen al dat veel
kiezers op een verkeerde manier
van de machine gebruik maakten.
Verstrekkende gevolgen had dit
toen niet omdat er, door het gerin
ge aantal deelnemende partijen,
ruimte tussen de kandidatenlijsten
was opengelaten. De stemmachine
blokkeerde als de kiezer de knop
na de naam van de kandidaat in
drukte.
"Wanneer in mei tijdens een eva
luatie door leden van de stembu
reau's was afgesproken hoe' de
voorlichting aan de kiezers zou
plaatshebben, was het aantal ver
gissingen tot een minimum be
perkt geblgven", aldus de fractie
voorzitter van de VVD.
Zij werd op dit punt gesteiind
door CDA-voorman A.C. Berkheij.
"Er was een aantal stembureau's
waar de mensen constant werden
gewaarschuwd: pas op, de knop
vóór de naam van de kandidaat in
drukken. Bij die stembureau's zijn
nauwelijks fouten gemaakt".
Katwijk schafte vorige jaar twin
tig stemmachines aan voor een be
drag van 220.000 gulden. Berkheij
vroeg gisteravond ironisch wat de
afschrijvingstermijn van deze ap
paratuur is.
IJNSBURG - Het is geen ten
toonstelling waar je zo maar even
langs loopt tijdens een regen
buitje op een sombere zaterdag
middag. Dat doet geen recht aan
de maandenlange inspanningen
van de inrichters van de onder-
wijsexpositie in het Rijnsburgs
museum aan de Oude Vlietweg
in het bloemendorp. Bezoekers
moeten er echt de tijd voor ne-
door
Kees van Kuilenburg
De onderwas-tentoonstelling
die de komende maanden in het
museum is te zien, wordt vrijdag-
avond om half acht geopend
door de voorzitter van de vereni
ging voor protestants-christelijk
basisonderwijs in Rijnsburg, me
vrouw A. Wolthaus-Van Klave
ren. De expositie, die de titel
'Toen ik op school was...' mee
kreeg, duurt tot 1 februari van
het volgend jaar.
De tentoonstelling in het mu
seum van het Genootschap Oud
Rijnsburg is het werk van vijf
Rijnsburgse leerkrachten: Piet
Zwaan, Geert Lustig, Jan-Pieter
Tensen, Rolf Schrootman, Dick
van Ittersum en de secretaris van
het genootschap, Theo Vink. Zij
hebben ruim een half jaar aan de
voorbereidingen van de exposi
tie gewerkt.
De titel van de tentoonstelling
lijkt aan te geven dat wordt te
ruggegrepen op het recente
verleden van het onderwijs in
Rijnsburg. "Maar dat is zeker
niet het geval", zegt Dick van It
tersum. "De expositie gaat veel
verder terug, zelfs naar de grijze
oudheid. Al wordt die periode
noodgedwongen tamelijk sum
mier behandeld".
Middeleeuwen
Ruime aandacht daarentegen
is geschonken aan het onderwijs
in de middeleeuwen. In die pe
riode kregen veel meisjes uit
adellijke geslachten hun opvoe
ding in Rijnsburg. Vooral ook
omdat er in die tijd, dank zij de
aanwezigheid van de abdij, in
Rijnsburg veel te doen was op
cultureel gebied. Van Ittersum:
"Maar ook het onderwijs dat in
Rijnsburg werd gegeven stond in
die jaren op een hoog peil. Al was
dat onderwijs alleen maar weg
gelegd voor mensen uit de hoge
re standen".
De abdissen van Rijnsburg be
noemden de schoolmeesters in
het dorp. In 1601, toen de laatste
Rijnsburgse abdis, Stefana van
Rossum, ook was overgegaan tot
het protestantisme, benoemde
zij Pieter de Hase tot school
meester. De Hase was eveneens
de reformatie toegedaan. Op de
expositie zijn kopieën te zien van
de sollicitatie- en de benoe
mingsbrief van De Hase. Deze
oude stukken zijn door de sa
menstellers gevonden in het ar
chief van het ridderschap van
Holland. "Daar en in andere ar
chieven hebben wij in de afgelo
pen periode een flink deel van
onze tijd doorgebracht", vertelt
Van Ittersum.
Om de recentere onderwijspe
riode goed te belichten werden
gesprekken gevoerd met oud-
leerkrachten van Rijnsburgse
scholen.
mensen achter de onderwijs-tentoonstelling: zittend v.l.n.r.: J.P. Tensen, D. van IttersonG.J. Lustig;
nde de 'technische staf: R. Strootman en M. Vink. Op de foto ontbreekt P. Zwaan. (foto Holvast)
Jacob Cats
Wat de 17e eeuw betreft is de
aandacht minder gericht op per
sonen. Maar uitgebreid wordt in
gegaan op de figuur Jacob Cats
(1577-1660). 'Vader' Cats had als
dichter-opvoeder veel invloed op
het leven in ons land. De ten
toonstelling in het Rijnsburgs
museum laat het een en ander
zien van het werk van Cats. Ook
worden voorbeelden getoond
van de rekenkunde van Bartjes
en proeven van de sierschrijf-
kunst uit die tijd.
Aan het onderwijs zoals dat in
de 18e eeuw in Rynsburg werd
gegeven wordt vrij weinig aan
dacht besteed, al worden Hiëro-
nymusi van Alphen en Betje
Wolff genoemd. Daarnaast ko
men de onderwijsmethodieken
uit de zogenaamde 'verlichtings
periode', zoals de 18e eeuw wat
onderwijs betreft wordt ge
noemd, aan de orde.
Ruime aandacht wordt ge
schonken aan de strijd voor pro
testants- en rooms-katholiek on
derwijs in de 19e eeuw. "Tot die
tijd werd er alleen openbaar on
derwijs gegeven. Later werd dat
openbaar onderwijs uitgebreid
met een protestantse- en rooms-
katholieke afdeling. In het on
derwijs van toen bestond vol
gens velen te weinig oog voor
voor de christelijke uitgangspun
ten. Vandaar dat er met succes
werd gestreden voor gelijkstel
ling van het onderwijs. Daarover
laten we het een en ander zien",
vertelt Jan-Pieter Tensen.
Schoolstrijd
Ook de 'schoolstrijd' in Rijns-
burg wordt belicht. In 1890 von
den de hervormden en gerefor
meerden elkaar en stichtten sa
men een school. "Een jaar later
was het al mis en gingen ze weer
uit elkaar. Pas in 1979 gingen de
scholen weer samen. Zo lang
heeft men nodig gehad om weer
tot elkaar te komen", zegt Ten
sen.
Veel aandacht is er uiteraard
voor het recente verleden. Daar
over is vanzelfsprekend hét
meeste materiaal beschikbaar.
Tal van foto's en ander materiaal
laten zien hoe het er tot voor kort
op de scholen in Rijnsburg aan
toeging. Dat materiaal is afkom
stig van de scholen zelf en van
particulieren.
De expositie is na de officiële
opening te bezichtigen op vrij
dagavond van 19.00 tot 21.00 uur
en zaterdag van 10.00 tot 16.00
Oliespoor
van Ter Aar
naar Alphen
TER AAR - Omdat een bromfiet
ser onderuit ging op de Aardamse
brug werd een oliespoor op het
wegdek ontdekt dat van Ter Aar
tot aan de Zegerbrug in Alphen
liep. Het oliespoor werd veroor
zaakt door een vrachtwagen van
het Alphense bedrijf Van 't Schip
waarin autowrakken zaten. De
containerwagen bleek lek te zijn.
De vrachtwagen werd nadat de
rijkspolitie het spoor had gevolgd
aangetroffen bij garage Langen-
hout in Ter Aar. Later reed de auto
echter met toestemming van de ge
meente weer door. Dat bleek een
fout omdat er nog steeds olie uit de
wagen lekte. Het gevolg was dat
provinciale waterstaat tot aan de
Zegerbrug in Alphen speciale kor
rels heeft moeten strooien om de
gladheid te bestrijden.
Promotie
drumband
Nieuwkoop
NIEUWKOOP - Drumband
'Eensgezind' in Nieuwkoop
heeft het afgelopen weekeinde
een eerste prijs behaald op een
concours in Huizen. 'Eensge
zind' promoveerde hierdoor
van de derde divisie naar de
tweede divisie.
Het Nieuwkoopse muziekge
zelschap vierde dubbel feest
want de tamboermaïtre behaal
de een tweede prijs in de cate
gorie beste tamboermaitres. De
majoretten kwamen uit in de
introductie-afdeling en behaal
den een derde prijs.
Invoer van en handel in hasj
ARNHEM (ANP) - Justitie in West-
Duitsland heeft besloten de 38-jari-
ge Arnhemmer Harm Dost straf
rechtelijk te vervolgen wegens het
invoeren van en de handel in hasj.
De strafzaak tegen Dost, die sinds
eind juli vorig jaar in Düsseldorf
gevangen zit, begint op 8 juli. De
rechtbank in Düsseldorf heeft er
meer dan een week voor uitgetrok
ken, aldus gisteren de Duitse advo
caat van de Arnhemmer, mr. M.
Gregorius.
De raadsman diende in septem
ber vorig jaar tevergeefs een be
zwaarschrift in tegen de gevangen
houding van de Arnhemmer, die
eind 1984 op verzoek van de West-
duitse autoriteiten in Spanje werd
aangehouden en acht maanden la
ter door dat land aan West-Duits-
land werd uitgeleverd.
Volgens Gregorius had die uitle
vering plaats op grond van valse
beschuldigingen. De Duitsers heb
ben de Spaanse autoriteiten vol
gens de advocaat ten onrechte
meegedeeld dat zijn cliënt op grote
schaal hasj in Duitsland heeft inge
voerd.
In werkelijkheid zou hij in Arn-
hem hasj aan enkele Duitsers heb
ben verkocht. West-Duitsland stelt
die verkoop aan Duitsers echter
gelijk aan het in Duitsland invoe
ren van drugs. Maar daarover werd
volgens de advocaat destijds in het
uitleveringsverzoek aan Spanje
met geen woord gerept. Volgens
Gregorius hebben de Duitsers de
Spaanse autoriteiten dus 'wat aard
en omvang van de beschuldigin
gen betreft misleid'.
Negen jaar geleden werd Dost na
een geruchtmakend proces in
Duitsland wegens hasjhandel ver
oordeeld tot vier jaar gevangenis
straf. De Westduitsers baseerden
zich ook toen al op het zogenoem
de 'universaliteitsbeginsel'. Dit
houdt in dat het binnenlandse
strafrecht ook geldt voor bepaalde
vergrijpen die internationaal moe
ten worden bestreden, ongeacht
wie de vergrijpen begaat of waar
en tegen wie ze zijn begaan.
De veroordeling van Harm Dost,
destijds medewerker van een Arn
hems afkickcentrum, leidde in
1975 tot veel protesten in ons land.
Na anderhalf jaar werd de Arn
hemmer door de Duitsers vrijgela
ten.
STOCKHOLM - De radio-actieve neerslag in Zweden als gevolg van de
ramp in de kerncentrale bij Tsjernobil blijft de gemoederen bezighouden.
Vooral noord-Zweden blijkt zwaar gedupeerd.
Uit protest tegen de nucleaire
besmetting kwamen de Laplandse Catarina Utsi en haar rendier Pekka
naar de in het zuiden gelegen hoofdstad Stockholm, waar ze veel bekijks
trokken. (toto anp»
DEN HAAG (ANP) - Nederlanders
treffen nauwelijks voorzorgen voor
onverwacht overlijden. Nog steeds
heeft 70 procent van alle Nederlan
ders geen testament en 85 procent
heeft geen voogdijvoorzieningen
voor de kinderen getroffen.
'Ontstellend' noemt de stichting
Welzijnsbevordering Weduwen en
Weduwnaars deze cijfers, die ze
gisteren bekendmaakte. Al 11 jaar
verspreidt de stichting brochures
over dit onderwerp en voorzitter
Steenvoorden biedt morgen de
30ste druk aan minister Korthals
Altes (justitie) aan.
De brochure geeft informatie
over maatregelen die veel ellende
LUXEMBURG (GPD) - De EG-
landen gaan de overheidssteun aan
de scheepsbouw sterk verminde
ren om overcapaciteit in de
scheepvaart te beperken. De mi
nisters van economische zaken
kwamen gisteren in in Luxemburg
overeen om nationale plafonds te
stellen voor de steun aan de
scheepsnieuwbouw. Hoe hoog die
worden is nog niet vastgesteld. De
Europese Commissie, het dagelijks
bestuur van de EG, komt volgende
maand met concrete voorstellen,
waarna de ministers opnieuw een
besluit nemen.
De bewindslieden zijn het er
over eens dat de overheidssteun
die onder die plafonds - die 5 jaar
van kracht blijven - wordt ver
strekt, gekoppeld moet worden
aan een blijvende beperking van
de nieuwbouwcapaciteit. De maat
regelen moeten eind 1986 ingaan.
De capaciteit van de scheeps
bouw in de twaalf landen van de
EG is de laatste 10 jaar al met 61
procent verminderd, terwijl de
werkgelegenheid met meer dan
110.000 arbeidsplaatsen afnam van
206.000 tot 91.000. Maar dat is on
voldoende gebleken om een einde
te maken aan de overcapaciteit.
De grootste concurrenten blijven
Japan en Korea, die met lage prij
zen de Europese werven wegcon
curreerden. Aleen dankzij forse
steun konden de meeste werven
blijven bestaan. Omdat verwacht
wordt dat de markt nog kleiner
wordt, is het niet langer haalbaar
om de bestaande werven met grote
bedragen te blijven steunen.
bij ae nasleep van een onverwacht
overlijden kunnen voorkomen.
Volgens de stichting heerst grote
onwetendheid op het gebied van
erfrecht, huwelijksgoederenrecht,
testamentaire regelingen, voogdij
voorzieningen, en dergelijke.
Secretaresse Swarts-Schild van
de stichting: "Talloze mensen ge
bruiken bijvoorbeeld de giro- of
bankrekening van hun man of
vrouw, via een machtiging. Als de
rekeninghouder zelf plotseling
sterft heb je meteen de poppen aan
het dansen. Dan wordt het geld ge-'
blokkeerd en de achterblijver kan
er niet meer bijkomen. Erger nog is
het als beide ouders door een onge
val komen te overlijden zonder dat
er voogdijbeschikkingen zijn ge
troffen voor hun kinderen. Die ko-
PHILIPS GOES TAIWAN (ANP) -
Philips gaat voor 27,5 procent deel
nemen in de nog op te richten Tai
wan Semiconductor Manufactu
ring Company, een bedrijf voor si-
liciumplakken. Op deze plakken
worden geïntegreerde schakelin
gen aangebracht en ontstaan chips.
Het bedrijf gaat tegen lage kosten
VLSI-schakelingen (very large sca
le integrated circuits) maken. De
staat houdt 48,3 procent van de
aandelen. Het Industrial Technolo
gy Research Institute van Taiwan
maakt al chips en wil in 1987 een
bedrijf openen
men dan automatisch onder de
hoede van de kinderbescherming.
Zes arrestaties
bij overladen
450 kilo hasj
ZEIST (ANP) - De gemeentepolitie
van Zeist heeft gisteren in Amster
dam zes mannen uit Amsterdam,
Den Haag en Utrecht aangehouden
op verdenking van handel in 450
kilo hasj. Leden van de korpsen
van Zeist, Utrecht en Amsterdam
pakten de mannen in de kraag toen
zij bezig waren de soft drugs - met
een waarde van 2,5 miljoen gulden
- van een vrachtwagen in perso
nenauto's over te laden, zo heeft
een politiewoordvoerder meege
deeld.
De politie van Zeist kwam de
transactie vroegtijdig op het naar
Amsterdam leidende spoor. Op de
Isolatorweg in Amsterdam was de
politie gistermiddag getuige van
het overladen van de hasj, die tus
sen een lading motoren was ver
borgen. De zes mannen, in leeftijd
variërend van 21 tot 47 jaar, zijn
voor verhoor ingesloten. De politie
sluit niet uit dat er nog meer aan
houdingen zullen volgen.
Het 'kippebruggetje' over de Vliet in Rijnsburg mag wegens instortingsgevaar niet worden gebruikt.
(foto Holvast)
uiteindelijk beslissen over de op
knapbeurt.
Verkeerssituatie
Ook de verkeerssituatie op ver
schillende punten van het bloem
bollendorp komt donderdag aan
de orde. De verkeerssituatie op de
hoek van de Floralaan en de Oran
jelaan zal die avond waarschijnlijk
reden geven tot enige vreugde: na
het gereedkomen van enkele wo
ningen rond het kruispunt bleek
het daar veel veiliger te zijn gewor
den dan voorheen.
Het CDA-gemeenteraadslid
A.J.C. van Dijke had eerder dit jaar
zijn ongerustheid met betrekking
tot dit kruispunt uitgesproken.
Een ambtelijke commissie is na
een onderzoek ter plekke tot de
conclusie gekomen dat die onge
rustheid niet terecht is. Ook het
parkeren van vrachtauto's op trot
toirs van de Oranjelaan zou, aldus
wethouder K. Brul in een toelich
ting, 'tot het verleden behoren'.
